1.Βασικές έννοιες. 1.1.Η έννοια του mol

Σχετικά έγγραφα
1. Με βάςθ το διάγραμμα ςκζψθσ που ςασ δίνετε να λφςετε τισ αςκιςεισ που ακολουκοφν.

1. Να αντιςτοιχίςετε τουσ όρουσ τθσ ςτιλθσ-ι με τουσ όρουσ τθσ ςτιλθσ-ιι τιλθ-ι. τιλθ-ιι Γενικοί μοριακοί τφποι. Ομόλογεσ ςειρζσ Α.

Κριτθριο αξιολόγηςησ χημείασ προςανατολιςμοφ Γ Λυκείου

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΣΟΙΧΕΙΟΜΕΣΡΙΚΟΙ ΤΠΟΛΟΓΙΜΟΙ

Μεθολογία αςκιςεων αραίωςησ και ανάμειξησ διαλυμάτων (με τθν ίδια δ. ουςία).

Α)Ποιεσ από τισ παρακάτω προτάςεισ είναι ςωςτζσ (Σ) και ποιεσ λάθοσ (Λ);

ΑΚΗΕΚ ΚΟΝΣΚΚΗ ΚΟΡΡΟΠΚΑ ΑΚΗΕΚ ME ENAN ΗΛΕΚΣΟΛΤΣΗ


ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ XHMEIAΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ:

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ'ΛΥΚΕΙΟΥ. Ονοματεπϊνυμο:... Ημ/νία:... Τάξθ:...Χρονικι Διάρκεια:...

ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Κεφάλαια: (μέχρι ενότητα 8) Ονοματεπϊνυμο:... Ημ/νία:... Τάξθ:...Χρονικι Διάρκεια:... Βακμόσ:

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ XHMEIAΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ: (μέχρι και ενότητα 14) ΧΗΜΕΙΑ. Ονοματεπώνυμο:. Ημ/νία: Τάξθ: Χρονικι Διάρκεια:... Βακμόσ:

ΡΑΝΕΛΛΘΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΘΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΘΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ'ΛΥΚΕΙΟΥ. Κεφάλαια 1,2,3,4,5(μέχρι ενότητα 3) Ονοματεπϊνυμο:... Ημ/νία:... Τάξθ:...Χρονικι Διάρκεια:...

Αιτιολόγθςθ: Αντιδράςεισ αναγωγισ ονομάηονται οι αντιδράςεισ ςτισ οποίεσ. ελαττϊνεται ο αρικμόσ οξείδωςθσ ενόσ ι περιςςοτζρων ατόμων

Διαγώνισμα Χημείας Γ Λυκείου στα Κεφάλαια 1-4

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΘΣ ΘΜΕ ΘΣΙΟΥ ΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑ ΑΣΚΕΥΘ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΗΟΜΕΝΟ ΜΑΘΘΜΑ: ΧΘΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΘΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΘΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΜΑ ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΤΚΕΙΟΤ. Ημ/νία: Τάξθ: Χρονικι Διάρκεια:.

Διαγώνισμα χημείας Κεφ. 1 ο & 2 Ο. Ον/μο:.. Ημ/νια:.. Θέμα1

Πανελλαδικε σ Εξετα ςεισ Γ Τα ξησ Ημερη ςιου και Δ Τα ξησ Εςπερινου Γενικου Λυκει ου

Αιτιολόγθςθ: Αντιδράςεισ αναγωγισ ονομάηονται οι αντιδράςεισ ςτισ οποίεσ. ελαττϊνεται ο αρικμόσ οξείδωςθσ ενόσ ι περιςςοτζρων ατόμων

β. Λάκοσ Αιτιολόγθςθ: Το Buna παράγεται με πολυμεριςμό του 1,3 βουταδιενίου. VCH 2 =CH-CH=CH 2 ( CH 2 -CH=CH-CH 2 ) v

ΔΟΚΙΜΑΙΑ ΣΗ ΧΗΜΕΙΑ Αϋ ΛΤΚΕΙΟΤ ΔΙΑΡΚΕΙΑ 120min Κεφάλαιο 2 ο και 3 ο ΟΝΟΜΑΣΕΠΩΝΤΜΟ :. ΣΜΗΜΑ :.. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ :

ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΑΠΑΝΣΗΕΙ ΘΕΜΑΣΩΝ ΧΗΜΕΙΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ 2015

Στισ ερωτήςεισ 1.1 ζωσ 1.8 επιλζξτε τη ςωςτή απάντηςη: 1.1. Ποιο από τα επόμενα ςωματίδια δεν ζχει θλεκτρικό φορτίο;

Συντακτικός τύπος. Ο Στερεοχημικός τύπος μας δίνει την διάταξη των ατόμων στο χώρο. Ο Συντακτικός τύπος μας δίνει την διάταξη των ατόμων στο επίπεδο.

ΣΥΝΟΡΤΙΚΑ ΟΙ ΑΝΤΙΔΑΣΕΙΣ ΟΓΑΝΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

Χημεία Προςανατολιςμού Γ -Επανάληψη

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10 / 11 /2013

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Α Γυμνασίου

CH CH C ιςοπροπυλομαγνθςιοβρωμίδιο.

1.Συμβολιςμοί Ονοματολογία Ιςομέρεια

Χημεία Β Λυκείου Γενικής Παιδείας. Ασκήσεις τράπεζας θεμάτων στο 1 ο Κεφάλαιο

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΚΕΦ 5 - ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΟΡΙΑ Γϋ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: Β. ΤΑΜΡΟΣΗ

Φροντιστήρια ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Β Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο

Διαγώνισμα Φυσική ς Α Λυκει ου Έργο και Ενε ργεια

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣΘΗΚΗΣ ΣΕ ΑΚΟΡΕΣΤΟ ΔΕΣΜΟ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ

Οργανική Χημεία Που οφείλεται η ικανότητα του άνθρακα να σχηματίζει τόσες πολλές ενώσεις; Ο άνθρακας έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά :

ΠΙΝΑΚΑΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ Δεύτερο συνθετικό (κορεσμένη ή ακόρεστη;) (απλοί, διπλοί, τριπλοί δεσμοί;)

Χηµεία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2001 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Οργανικέσ αντιδράςεισ.

Χηµεία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου δ. NaOH - CH 3 COONa. Μονάδες 5

Β) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των παρακάτω χηµικών ενώσεων: i) 1,2,3-προπανοτριόλη ii) 2-βουτένιο

ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ

2.2. A) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και την ονοµασία όλων των άκυκλων ισοµερών που έχουν µοριακό τύπο C 3 H 6 O.

Χ.Κ.Φιρωιρισ-ΦΟΝΤΙΣΤΘΙΑ ΡΟΟΡΤΙΚΘ Επανάληψη χημείασ προςανατολιςμοφ Γ Λυκείου

Χημεία Β Λυκείου ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ - ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΑ CH CH CH CH \ / CH O

ςυςτιματα γραμμικϊν εξιςϊςεων

Κριτήριο αξιολόγησης Α Λυκείου-Ονοματολογία

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 Β ΦΑΣΗ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Μαρία Ηλιοπούλου, Βαγγέλης Στεφαδούρος, Μαρίνος Ιωάννου

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

2/12/2018 ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ. Ξενοφών Ασβός, Ολιβία Πετράκη, Παναγιώτης Τσίπος, Γιάννης Παπαδαντωνάκης, Μαρίνος Ιωάννου

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ. Α2. Ποια από τις επόμενες ομόλογες σειρές εμφανίζει ισομέρεια θέσης;

Επιμέλεια: Φροντιστήρια «ΟΜΟΚΕΝΤΡΟ ΦΛΩΡΟΠΟΥΛΟΥ»

Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Οργανική Χημεία Βοηθοί Φαρμακείου Β Εξάμηνο ΙΕΚ Ευόσμου

ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2004

1 mol μορίων μιας χημικής ουσίας έχει μάζα τόσα γραμμάρια (g), όση είναι η σχετική μοριακή μάζα (Μr) της ουσίας.

25 Ιανουαρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

Φροντιστήριο ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Β Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Β ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 21/04/ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6)

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. Αριθμός νετρονίων (n) Ca CL H Cu Ar Μαζικός αριθμός (Α) Αριθμός πρωτονίων (p + )

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ Η ΧΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΪΝΤΩΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ (Δ. Δ.7 ο ) ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΥΛΗ

Γενικές εξετάσεις Χημεία Γ λυκείου θετικής κατεύθυνσης

Δείτε πώς δυο άνθρακες δίνουν με υδρογόνο τρείς διαφορετικές χημικές ενώσεις:

Πέµπτη, 31 Μαΐου 2007 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ, ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

NH 2 R COOH. Σο R είναι το τμιμα του αμινοξζοσ που διαφζρει από αμινοξφ ςε αμινοξφ. 1 Πρωτεΐνες

XHMEIA ΘΕΣΙΚΗ ΚΑΣΕΤΘΤΝΗ 2019 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΑΠΑΝΣΗΕΙ COOH COO -

Λυμένες ασκήσεις. παράγονται 13,2 g CO 2. α. Ποιος ο μοριακός τύπος του αλκινίου Α;

ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΥΡΟΝΣΙ ΣΗΡΙΟ Μ. Ε. ΚΑΙ ΚΕΝΣΡΟ ΙΔΙΑΙΣΕΡΩΝ ΜΑΘΗΜΑΣΩΝ «ΚΤΡΙΣ Η» ΔΙΑΓΩΝΙ ΜΑ ΑΕΠΠ

Β) Μια σηµαντική χηµική ιδιότητα των αλκενίων είναι ο πολυµερισµός. Να γράψετε τη χηµική εξίσωση πολυµερισµού του αιθενίου.

Διαγώνισμα Φυσική ς Α Λυκει ου Δυναμική σε μι α δια στασή και στο επι πεδο

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ. Ηµεροµηνία: Τετάρτη 4 Μαΐου 2016 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Σάββατο, 18 Μαρτίου 2017

Χημεία Β Λυκείου Β ΓΕΛ 12 / 04 / 2018

Ένα πρόβλθμα γραμμικοφ προγραμματιςμοφ βρίςκεται ςτθν κανονικι μορφι όταν:

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ:

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 11/12/2016

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Βαγγέλης Στεφαδούρος, Μαρία Ηλιοπούλου, Μαρίνος Ιωάννου

Χ.Κ.Φιρωιρισ-ΦΟΝΤΙΣΤΘΙΑ ΡΟΟΡΤΙΚΘ Επανάληψη χημείασ προςανατολιςμοφ Γ Λυκείου

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. Ημερομηνία: 22 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Ημερομηνία: Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ A ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 23/04/ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6)

R X + NaOH R- OH + NaX

Οργανική χηµεία Ονοµατολογία οργανικών ενώσεων (καλύπτει και την Γ Λυκείου) Ονοµατολογία

Ονοματολογία Οργανικών Ενώσεων

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Μαρία Ηλιοπούλου, Βαγγέλης Στεφαδούρος, Μαρίνος Ιωάννου ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ:

Transcript:

1 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής 1.Βασικές έννοιες 1.1.Η έννοια του mol 1.1.1. Να ςυμπλθρϊςετε ςωςτά τθν παρακάτω θμιτελι πρόταςθ : Το 1 είναι ποςότθτα φλθσ που περιζχει Ν Α αρικμό ςωματιδίων. 1.1.. Να αντιςτοιχίςετε τα ςτοιχεία τθσ ςτιλθσ-ι με τα ςτοιχεία τθσ ςτιλθσ-ιι Στιλθ-Ι α.mol β. Μάηα γ. Πγκοσ δ. Σχετικι μοριακι μάηα ε. Σχετικι ατομικι μάηα Στιλθ-ΙΙ 1.Α r.m r 3.n 4.V 5.m α. n=ν Ν Α β. Ν Α =n Ν γ. Ν=n Ν Α 1.1.7.Διακζτουμε μία ποςότθτα αμμωνίασ ίςθ με mol.μποροφμε να υπολογίςουμε τον όγκο που καταλαμβάνει ςε stp ςυνκικεσ κακϊσ και των αρικμό των ςωματιδίων που περιζχει ; 1.1.8.Διακζτουμε μία ποςότθτα αμμωνίασ ΝΘ 3 που ηυγίηει 1,7g.Μποροφμε να υπολογίςουμε τον όγκο που καταλαμβάνει ςε stp ςυνκικεσ κακϊσ και των αρικμό των ςωματιδίων που περιζχει ; 1.1.3. ασ δίνονται οι ςχετικζσ ατομικζσ μάηεσ Α r των παρακάτω ςτοιχείων : Θ=1, Ο=16, Ν=14, =1 Να αντιςτοιχίςετε τα ςτοιχεία τθσ ςτιλθσ-ι με τα ςτοιχεία τθσ ςτιλθσ-ιι Στιλθ-Ι(Χθμικζσ Στιλθ-ΙΙ(Μ r ) ενϊςεισ) α.nh 3 β. H O γ. NO δ. O ε. HN 1.7.18 3.44 4.46 5.17 1.1.4. Να ςθμειϊςετε το γράμμα που αντιςτοιχεί ςτθ ςωςτι απάντθςθ. Τα mol(n), θ γραμμομοριακι μάηα Μ(gr/mol) και θ μάηα m(gr) ςυνδζονται με τθ ςχζςθ α. n=m M β. M=n m γ. m=n M 1.1.5. Να ςθμειϊςετε το γράμμα που αντιςτοιχεί ςτθ ςωςτι απάντθςθ. Τα mol(n), και ο όγκοσ V(L) ενόσ αερίου μετρθμζνα ςε stp ςυνκικεσ ςυνδζονται με τθ ςχζςθ α. n=v,4l β. V=n,4L γ. V=n/,4L 1.1.6. Να ςθμειϊςετε το γράμμα που αντιςτοιχεί ςτθ ςωςτι απάντθςθ. Τα mol(n), ο αρικμόσ των ςωματιδίων Ν και ο αρικμόσ Avogadro(N A ) ςυνδζονται με τθ ςχζςθ Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 1

Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής 1.1.9. Με βάςθ το διάγραμμα ςκζψθσ που ςασ δίνετε να λφςετε τισ αςκιςεισ που ακολουκοφν. n=c V n n c=, V= V c n= P V R T n R T V= P Α. Να υπολογιςτεί ο όγκοσ μετρθμζνοσ ςε stp ςυνκικεσ 1,6gr H 4 (Ar =1,H=1) B. Nα υπολογιςτεί θ μάηα ςε gr ποςότθτασ αικενίου που καταλαμβάνει όγκο,4l ςε stp ςυνκικεσ. (Ar =1,H=1) Γ. Σε όγκο V=1L διαλφουμε ποςότθτα ςτερεοφ H 3 OONa προκφπτοντασ διάλυμα ςυγκζντρωςθσ c=0,1m. Να υπολογιςτεί θ μάηα του ςτερεοφ. (Ar =1,H=1,O=16,Na=3) Δ. Σε όγκο 10L l 4 διαλφουμε 1,1L Br (stp). Να υπολογιςτεί θ ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ που προκφπτει. Ε. Να υπολογιςτεί θ μάηα του αικινίου που καταλαμβάνει όγκο V=0L ςε πίεςθ P=1atm και κερμοκραςία Τ,τζτοια ϊςτε RT=00. (Ar =1,H=1) ΣΤ. Να υπολογιςτεί ο όγκοσ του αικανίου ςε κερμοκραςία κ=7 0 και πίεςθ P=,46atm μάηασ m=3gr. (Ar =1,H=1) Z. Κατά τθ διάλυςθ αερίου Br ςε l 4 προκφπτει διάλυμα ςυγκζντρωςθσ c=0,m και όγκου V=500mL. Αν οι ςυνκικεσ του αερίου είναι P=1atm και Τ=5 0,να υπολογιςτεί ο όγκοσ του αερίου που χρθςιμοποιικθκε. Δίνεται RT=4,5 H. Σε όγκο διαλφτθ V=0,1L διαλφεται ποςότθτα μεκανίου που καταλαμβάνει όγκο V=4,48L μετρθμζνοσ ςε stp ςυνκικεσ. Να υπολογιςτεί θ ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ. Θ. Να υπολογιςτεί ο όγκοσ του διαλφματοσ V(L) που προκφπτει κατά τθ διάλυςθ αερίου αικανίου ςε κατάλλθλο διαλφτθ που καταλαμβάνει όγκο 4,1L ςε πίεςθ P=1atm και κερμοκραςία Τ=500Κ. Το διάλυμα που προκφπτει ζχει ςυγκζντρωςθ c=0,01m.δίνεται RT=41. I. Nα υπολογιςτεί θ μάηα Br που πρζπει να διαλφςουμε ςε όγκο V=100mL l 4, ϊςτε να προκφψει διάλυμα ςυγκζντρωςθσ c=0,m. (Αr Br=80) Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα

3 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής Κ. Να βρεκεί θ μάηα SO που καταλαμβάνει ςε stp ςυνκικεσ όγκο 1,1L ( Ar : S=3,O=16) Λ. Να βρεκεί ο αρικμόσ των ςωματιδίων και ο όγκοσ ςε stp ςυνκικεσ,7g HN ( Ar : H=1, =1,N=14) Μ. Να υπολογιςτεί θ μάηα αερίου Br και ο όγκοσ ςε stp ςυνκικεσ ποςότθτασ που περιζχει 0,1Ν Α μόρια (Ar: Br=80) 1.. τοιχειομετρία 1..1.Ραράδειγμα.Κατά τθν επίδραςθ υδροχλωρικοφ οξζοσ Hl ςε αλουμίνιου Al παράγεται χλωριοφχο αργίλιο All3 (άλασ) και αζριο υδρογόνο Θ ςφμωωνα με τθν αντίδραςθ : Al+6Hl All3+3H. Αν αντζδραςαν πλιρωσ,7gr Al, να βρεκοφν τα γραμμάρια άλατοσ All3 που παράγονται κακϊσ και τον όγκο του Θ που παράγεται μετρθμζνο ςε stp ςυνκικεσ. Δίνονται οι ςχετικζσ ατομικζσ μάηεσ των ςτοιχείων : Al=7, l=35,5 Λφςθ: Ηθτοφμενα : Σα γραμμάρια τθσ ζνωςθσ All3 κακϊσ και όγκοσ ςε stp ςυνκικεσ του Θ που παράγεται. Δεδομζνα: Ότι αντζδραςαν πλιρωσ,7gr Al. Λφςθ: Για να υπολογίςουμε τθ μάηα ςε gr τθσ ζνωςθσ All3 και τον όγκο του Θ (stp) κα πρζπει να υπολογίςουμε τα n(mol) και των δφο ςωμάτων που παράγονται. Αν υπολογιςτοφν τα n(mol) του All3 και πολλαπλαςιαςτοφν με τθ γραμμομοριακι μάηα του All3(Mr ςε g) κα υπολογιςτεί θ μάηα του. Ομοίωσ αν υπολογιςτοφν τα n(mol) του Θ και πολλαπλαςιαςτοφν με τον γραμμομοριακό όγκο ςε stp ςυνκικεσ που είναι ίςοσ με,4l κα υπολογιςτεί ο όγκοσ του. Θα πρζπει να αξιοποιθκοφν τα δεδομζνα που μασ δίνονται ϊςτε να υπολογιςτεί τα mol του All3 και τα mol του Θ. Αρχικά υπολογίηουμε τα mol του ςϊματοσ που μασ δίνει δεδομζνα. Θ μάηα του Al αν διαιρεκεί με τθ γραμμομοριακι του μάηα (Μr ςε gr) μποροφμε να υπολογίςουμε τα mol του Al. Από τθ ςτοιχειομετρία τθσ αντίδραςθσ και γνωρίηοντασ τα mol του Al μποροφμε να υπολογίςουμε τα mol οποιουδιποτε ςϊματοσ που μασ ηθτάει κάτι το πρόβλθμα. Ιςχφει : Συντελεστής σώματος που Συντελεστής έχουμε δεδομένα ζητούμενου σώματος = n σώματος που n ζητούμενου έχουμε δεδομένα σώματος Τπολογιςμόσ : nal=m/ar=,7/7=0,1mol = nall3 =0,1mol 0,1 nall3 3 = nh =0,15mol 0,1 nh mall3 0,1 (7 3 35,5) 0,1 133,5 13,5gr VH n,4l=0,15,4l=3,36l 1...Εφαρμογι. Α. Να υπολογιςτεί ο όγκοσ αερίου Ν που απαιτείται για τθν αντίδραςθ 3,36L H μετρθμζνα ςε stp ςυνκικεσ. Ρόςα gr NH3 παράγονται ; Δίνεται θ χθμικι εξίςωςθ τθσ αντίδραςθσ : Ν+3Θ ΝΘ3. Β.19,5gr Zn αντιδροφν με περίςςεια Hl ςφμωωνα με τθν αντίδραςθ : Zn + Hl Znl + H Να υπολογιςτεί θ μάηα του άλατοσ Znl και ο όγκοσ ςε stp ςυνκικεσ του Θ που παράγονται (Αr: Zn=65,l=35,5) Γ.10,6gr NaO3 αντιδροφν με περίςςεια Θ3PO4 ςφμωωνα με τθν αντίδραςθ : 3NaO3 + H3PO4 Na3PO4 + 3O+3HO. Να υπολογίςετε τθ μάηα του άλατοσ Na3PO4 και τον όγκο αερίου O(stp) που παράγεται (Ar : Na=3,P=31,=1,O=16) Δ. 3,36L HI αντιδροφν πλιρωσ με ποςότθτα a(oh) ςφμωωνα με τθν αντίδραςθ : a(oh)+hi ai + HO Να βρείτε : α. Τθ μάηα του a(oh) που αντζδραςε β. Τθ μάηα του ai που παράγεται (Αr: a=40, O=16,H=1, I=17) Φ ΟΝΤΙΣΤΘ ΙΑ Ρ ΟΟΡΤΙΚΘ-ΡΑΡΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 101 Σελίδα 3

4 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής 1..3.Ραράδειγμα.Σε 4gr NaOH διαβιβάηονται 4,48L Hl μετρθμζνα ςε stp ςυνκικεσ με αποτζλεςμα να πραγματοποιείται θ αντίδραςθ : NaOH +Hl Nal +H O. Να υπολογίςετε τθ μάηα ςε gr του Nal που παράγεται κατά τθν πραγματοποίθςθ τθσ αντίδραςθσ. Δίνονται οι ςχετικζσ ατομικζσ μάηεσ των ςτοιχείων : Na:3, O:16, H:1, l:35,5 Απάντθςθ : Σι μασ ηθτάει το πρόβλθμα : Σα gr του Nal που παράγονται κατά τθν πραγματοποίθςθ τθσ αντίδραςθσ. Σι μασ δίνει το πρόβλθμα : Ότι αντιδροφν 4gr NaOH με 4,48L(stp) Hl. Λφςθ: Σο πρόβλθμα λφνεται κατά παρόμοιο τρόπο με το παράδειγμα 1..1. με τθ μόνθ διαφορά ότι ςτο ςυγκεκριμζνο πρόβλθμα κα πρζπει να εξετάςουμε ποιο ςϊμα αντιδρά ολόκλθρο είναι δθλαδι περιοριςτικό και ποιο περιςςεφει μετά τθν αντίδραςθ (ςϊμα ςε περίςςεια). τισ περιπτϊςεισ όπου οι ςυντελεςτζσ των δφο ςωμάτων είναι ίδιοι όπωσ ςτο ςυγκεκριμζνο παράδειγμα περιοριςτικό είναι το ςϊμα με τα λιγότερα moles. Σουσ ςτοιχειομετρικοφσ υπολογιςμοφσ για τον υπολογιςμό των mol του ηθτοφμενου ςϊματοσ (Nal) τουσ πραγματοποιοφμε με το περιοριςτικό ςϊμα. Τπολογιςμόσ : Βιμα 1 ο : Τπολογίηω τα mol m 4 4 nnaoh 0,1mol M (3 16 1) 40 V 4,48 nhl 0,mol,4,4 Βιμα ο : Προςδιορίηω το περιοριςτικό ςϊμα και το ςϊμα που βρίςκεται ςε περίςςεια : υντελεςτισ NaOH ςτθν αντίδραςθ : 1 υντελεςτισ Hl ςτθν αντίδραςθ :1 Άρα περιοριςτικό ςϊμα είναι το NaOH με τα λιγότερα mol. Βιμα 3 ο : τοιχειομετρικοφσ υπολογιςμοφσ για το προςδιοριςμό mol του Nal χρθςιμοποιϊντασ το NaOH Συντελεςτισ NaOH Συντελεςτισ Nal n n NaOH Nal 1 1 nnal 0,1mol 0,1 nnal Βιμα 4 ο : Προςδιοριςμόσ μάηασ με τθ βοικεια των mol. m=n M 0,1 (3 35,5) 5,85gr Hl rhl 1..4.Εφαρμογι Α. Να υπολογιςτοφν τα γραμμάρια άλατοσ KBr που παράγονται κατά τθν αντίδραςθ 11,6gr KOH με,4l HBr : ΚΟΘ +ΘBr KBr +H O Δίνονται οι ςχετικζσ ατομικζσ μάηεσ των ςτοιχείων : Κ=39, Ο=16, Θ=1, Br=80 Β. 7,4gr aoh και 19,6gr H SO 4 αναμειγνφονται προσ αντίδραςθ : a(oh) + H SO 4 aso 4 + H O Να υπολογιςτεί θ μάηα του άλατοσ aso 4 που παράγεται (A r : a=40, O=16,H=1, S=3) Γ. Αναμειγνφονται 6,3gr HNO 3 με 16,8gr KOH με αποτζλεςμα τθν πραγματοποίθςθ τθσ αντίδραςθσ : ΚΟΘ +ΘΝΟ 3 ΚΝΟ 3 + Θ Ο Να υπολογίςετε τθ μάηα του ΚΝΟ 3 που παράγεται (A r : K=39, O=16,H=1,N=14) Δ. Κατά τθν ανάμειξθ 11,6gr Mg(OH) με 18,6gr H O 3 παράγεται το άλασ MgO 3 ςφμωωνα με τθν αντίδραςθ Mg(OH) +H O 3 MgO 3 + H O Να υπολογιςτεί θ μάηα του άλατοσ που παράγεται (A r : Mg=4,H=1,O=16,=1) 1..5.Ραράδειγμα. Στθν παρακάτω περίπτωςθ να προςδιορίςετε ποιο ςϊμα είναι περιοριςτικό και ποιο ςε περίςςεια. 3a(OH) + H 3 PO 4 a 3 (PO 4 ) + 6H O 0,6mol 0,5mol Απάντθςθ : Βιμα 1 ο : Επιλζγω τυχαία ζνα προϊόν (ςυνικωσ επιλζγουμε αυτό με τον ποιο απλό ςυντελεςτι). 3a(OH) + H 3 PO 4 a 3 (PO 4 ) + 6H O : επιλογι του a 3 (PO 4 ) Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 4

5 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής Βιμα ο : Τπολογίηω τθν ποςότθτα ςε mol του προϊόντοσ που επιλζγει και με τα δφο ςϊματα που ζχω δεδομζνα Τπολογιςμόσ mol a3(po4) με τθ βοικεια του a(oh). Συντελεςτισ a(oh) Συντελεςτισ a3 (PO4 ) na(oh) na3 (PO4 ) 3 1 0,6 na3 (PO4 ) 0,mol 0,6 na3 (PO4 ) 3 1.3.Διαλύματα 1.3.1. Σε 1L νερό διαλφουμε 40gr NaOH(MrNaOH=40) με αποτζλεςμα το ςχθματιςμό του διαλφματοσ Δ-1 Ομοίωσ ςε 1L νερό διαλφουμε,4l Hl μετρθμζνα ςε stp ςυνκικεσ. Και ςτισ δφο περιπτϊςεισ δεν παρατθρείται μεταβολι όγκου Τπολογιςμόσ mol a3(po4) με τθ βοικεια του H3PO4. Συντελεςτισ H3PO4 Συντελεςτισ a3 (PO4 ) nh3po4 na3 (PO4 ) 1 0,5 na3 (PO4 ) 0,5mol 0,5 na3 (PO4 ) Σελικό Βιμα Περιοριςτικό ςϊμα είναι το ςϊμα που δίνει τθ μικρότερθ ποςότθτα προϊόντοσ δθλαδι το a(oh). 1..6.Εφαρμογι : Α. Στθν παρακάτω περίπτωςθ να προςδιορίςετε ποιο ςϊμα είναι περιοριςτικό και ποιο ςε περίςςεια. Al(OH)3 + 3Hl All3 + 3HO 0,mol 0,3mol Β. Αναμειγνφονται προσ αντίδραςθ 0,6mol Ba(OH) και 0,8mol H3AlO3 3Ba(OH) + H3AlO3 Ba3(AlO3) +6HO Να βρεκεί ποιο ςϊμα είναι περιοριςτικό και ποιο ςε περίςςεια. Γ. Αναμειγνφονται προσ αντίδραςθ 0,6mol LiOH και 0,4mol H3PO3 3LiOH + H3PO3 Li3PO3 +3HO Να βρεκεί ποιο ςϊμα είναι περιοριςτικό και ποιο ςε περίςςεια. Δ. Αναμειγνφονται προσ αντίδραςθ 0,8mol ΚOH και 0,3mol H4SnO4 4NaOH + H4SnO4 Na4SnO4 +4HO Να βρεκεί ποιο ςϊμα είναι περιοριςτικό και ποιο ςε περίςςεια. Α. Ροια ςχζςθ ςυνδζει τα n(mol) τθσ διαλυμζνθσ ουςίασ με τον όγκο V(L) του διαλφματοσ και τθ ςυγκζντρωςθ c(m) : α. n=c V β. c=n V γ.v=n c B.Ροια είναι θ τιμι τθσ ςυγκζντρωςθσ c ςτο Δ-1 : α. 40Μ β. 1Μ γ.1/40μ Γ. Ροια είναι θ τιμι τθσ ςυγκζντρωςθσ c ςτο Δ-1 : α. 1Μ β. 0,1Μ γ.10μ Σε L νερό διαλφουμε 11,6gr ΚOH(MrΚOH=58) με αποτζλεςμα το ςχθματιςμό του διαλφματοσ Δ-3 Ομοίωσ ςε 500mL νερό διαλφουμε 1,1L HBr μετρθμζνα ςε stp ςυνκικεσ προσ ςχθματιςμό διαλφματοσ Δ-4. Και ςτισ δφο περιπτϊςεισ δεν παρατθρείται μεταβολι όγκου Ε. Ροια είναι θ τιμι τθσ ςυγκζντρωςθσ ςτο Δ-3 : α. 1Μ β.μ γ. 0,1Μ δ. 0,Μ ΣΤ. Ροια είναι θ τιμι τθσ ςυγκζντρωςθσ ςτο Δ-3 : α. 0,001Μ β.0,00μ γ. 0,1Μ δ. 0,Μ Φ ΟΝΤΙΣΤΘ ΙΑ Ρ ΟΟΡΤΙΚΘ-ΡΑΡΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 101 Σελίδα 5

6 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής 1.3..Σασ δίνεται ζνα διάλυμα Δ-1 μίασ ουςίασ Α 1 mol A V=1L +1L H O 1 mol A Το διάλυμα αραιϊνεται με νερό ϊςτε ο όγκοσ του να διπλαςιαςτεί. Α. Να ςυμπλθρϊςετε τα κενά του παρακάτω πίνακα n ουςίασ Α(mol) c ουςίασ Α (Μ) V διαλφματοσ(l) Ρριν τθν αραίωςθ Μετά τθν αραίωςθ B. Ροιο από τα παρακάτω μεγζκθ δεν μεταβάλλεται κατά τθν αραίωςθ; α. n ουςίασ Α(mol) β. c ουςίασ Α(Μ) γ. V διαλφματοσ(l) Γ. Να χαρακτθρίςετε τισ παρακάτω προτάςεισ ωσ ςωςτζσ ι λάκοσ : α. Αν διπλαςιάςουμε τον όγκο V διαλφματοσ με προςκικθ νεροφ,διπλαςιάηουμε και τθ ςυγκζντρωςθ c του διαλφματοσ. β. Αν διπλαςιάςουμε τον όγκο V διαλφματοσ με προςκικθ νεροφ,μειϊνουμε ςτο μιςό τθν ςυγκζντρωςθ c του διαλφματοσ. γ. Αν μειϊςουμε ςτο μιςό τον όγκο V του διαλφματοσ με εξάτμιςθ νεροφ,διπλαςιάηουμε και τθ ςυγκζντρωςθ c τθσ ουςίασ ςτο διάλυμα. δ. Αν μειϊςουμε ςτο μιςό τον όγκο V του διαλφματοσ με εξάτμιςθ νεροφ,μειϊνουμε ςτο μιςό και τθ ςυγκζντρωςθ c τθσ ουςίασ ςτο διάλυμα. V=L 1.3.3.Ραράδειγμα. Σε 1L H O διαλφουμε 11,7g Nal(M r =58,5) χωρίσ μεταβολι όγκου με αποτζλεςμα το ςχθματιςμό διαλφματοσ Δ-1 α. Να βρείτε τθ ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ. β. Στο διάλυμα Δ-1 προςκζτουμε 1L H O,να βρείτε τθ νζα ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ Δ-. γ. Αν κερμαίναμε το Δ-1 με αποτζλεςμα να εξατμιςτεί θ μιςι ποςότθτα νεροφ, ποια κα ιταν θ νζα ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ Δ-3 ; δ. Ρόςο όγκο νεροφ ζπρεπε να προςκζςουμε ςτο Δ-1 ϊςτε θ ςυγκζντρωςι του να μειωκεί ςτο ¼ τθσ αρχικισ ; ε. Ρόςοσ όγκοσ νεροφ πρζπει να εξατμιςτεί από το Δ-1 ϊςτε θ ςυγκζντρωςθ του να τετραπλαςιαςτεί; Απάντθςθ α. Κατά τθν προςκικθ 11,7g Nal ςε 1L H O,χωρίσ μεταβολι όγκου (ςυνικωσ θ διάλυςθ ςτερεοφ ςε υγρό δε μεταβάλλει τον όγκο)ζχουμε το ςχθματιςμό διαλφματοσ όγκου V=1L που περιζχει 11,7g Nal. Για να υπολογίςουμε τθ ςυγκζντρωςθ αρχικά πρζπει να βροφμε τα mol τθσ ουςίασ που διαλφεται mnal 11,7 nnal 0,mol (Ππου Μ 58,5 Μ:γραμμομοριακι μάηα,δθλαδι πόςο ηυγίηει 1mol ςε gr που είναι ίςθ με το Μ r ) nnal 0, c Nal= = =0,Μ V 1 διαλφματοσ β. Όταν αραιϊνουμε ζνα διάλυμα με προςκικθ νεροφ ο τελικόσ όγκοσ του διαλφματοσ είναι ίςοσ με το άκροιςμα του αρχικοφ όγκου του διαλφματοσ ςυν τον όγκο του νεροφ που προςκζςαμε V V +V μετά τθν αραίωςθ πριν τθν αραίωςθ H O που προςκζτουμε V μετά τθν αραίωςθ 1L + 1L=L Σα mol τθσ διαλυμζνθσ ουςίασ δε μεταβάλλονται n n 0,Μ πριν τθν αραίωςθ μετά τθν αραίωςθ nμετά τθν αραίωςθ 0, cτελικι 0,1M V μετά τθν αραίωςθ γ. Είτε αραιϊνουμε ζνα διάλυμα, είτε το ςυμπυκνϊνουμε τα mol τθσ διαλυμζνθσ ουςίασ παραμζνουν ίδια. Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 6

7 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής n αρχικά n τελικά c V c V αρχικι αρχικόσ τελικι τελικόσ Ο τελικόσ όγκοσ προκφπτει αν αφαιρζςουμε από τον αρχικό όγκο τον όγκο του νεροφ που εξατμίςτθκε. Σον όγκο ςε προβλιματα ςυγκζντρωςθσ τον υπολογίςουμε πάντα ςε L V V V V τελικόσ αρχικόσ HO που εξατμίςτθκε τελικόσ 1L-0,5L=0,5L c V c V αρχικι αρχικόσ τελικι τελικόσ 0, 1 c 0,5 τελικι 0, cτελικι 0,4M 0,5 δ. Ιςχφει : c V c V αρχικι αρχικόσ τελικι τελικόσ Για τθν αραίωςθ : Vτελικόσ Vαρχικόσ V H O που προςκζςαμε Δεδομζνα : cαρχικι 0, cαρχικι 0,Μ, c τελικι= = =0,05Μ 4 4 V 1L αρχικόσ Αξιοποιϊντασ τα δεδομζνα μποροφμε να υπολογίςουμε : 0, 1 0,05 V τελικόσ 0, Vτελικόσ 4L 0,05 Διακζτουμε ζνα επιπλζον δεδομζνο, τον τελικό όγκο V V V τελικόσ αρχικόσ HO που προςκζςαμε 4 1 V V HO που προςκζςαμε HO που προςκζςαμε 3L ε. Ομοίωσ με το δ. c V c V αρχικι αρχικόσ τελικι τελικόσ V V -V τελικόσ αρχικόσ HO που εξατμίςτθκε c V c V αρχικι αρχικόσ τελικι τελικόσ 0, 1=0,8 V τελικόσ 0, Vτελικόσ 0,5L 0,8 V V -V τελικόσ αρχικόσ HO που εξατμίςτθκε 0,5 1 V HO που εξατμίςτθκε V 0,75L HO που εξατμίςτθκε 1.3.4.Εφαρμογι. Α. Σε L H O διαλφουμε 4,48L(stp) NH 3 χωρίσ μεταβολι όγκου με αποτζλεςμα το ςχθματιςμό διαλφματοσ Δ-1 α. Να βρείτε τθ ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ. β. Στο διάλυμα Δ-1 προςκζτουμε 3L H O,να βρείτε τθ νζα ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ Δ-. γ. Αν κερμαίναμε το Δ-1 με αποτζλεςμα να εξατμιςτεί θ μιςι ποςότθτα νεροφ, ποια κα ιταν θ νζα ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ Δ-3 ; δ. Ρόςο όγκο νεροφ ζπρεπε να προςκζςουμε ςτο Δ-1 ϊςτε θ ςυγκζντρωςι του να μειωκεί ςτο μιςό τθσ αρχικισ ; ε. Ρόςοσ όγκοσ νεροφ πρζπει να εξατμιςτεί από το Δ-1 ϊςτε θ ςυγκζντρωςθ του να τετραπλαςιαςτεί ; Β. Σε 10L H O διαβιβάηουμε,4l HI (stp) α. Να υπολογιςτεί θ ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ β. Να βρεκεί ο όγκοσ νεροφ που πρζπει να προςτεκεί ϊςτε θ ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ να μειωκεί ςτο 1/3 τθσ αρχικισ. γ. Να βρεκεί ο όγκοσ νεροφ που πρζπει να εξατμιςτεί ϊςτε θ ςυγκζντρωςθ να γίνει τα 5/4 τθσ αρχικισ. Γ. Σε 5L H O διαλφονται 71,3gr Ba(OH). α. Να υπολογιςτεί θ ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ β. Στο αρχικό διάλυμα προςκζτουμε 1L H O.Να υπολογιςτεί θ νζα ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ γ. Αν από το αρχικό διάλυμα εξατμιηόταν L H O. Ροια κα ιταν τότε θ ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ ; Δ. Διακζτουμε υδατικό διάλυμα ουςίασ Α, ςυγκζντρωςθσ c και όγκου V. Να υπολογιςτεί ο όγκοσ Θ Ο που πρζπει να προςτεκεί ςε ςυνάρτθςθ με τον όγκο V ϊςτε θ ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ : α. Να μειωκεί ςτο μιςό (c/) β. Να μειωκεί ςτο 1/3(c/3) γ. Να μειωκεί ςτο ¼ (c/4) Ομοίωσ να υπολογιςτεί ο όγκοσ του νεροφ(ςυναρτιςει του V) που πρζπει να εξατμιςτεί ϊςτε θ ςυγκζντρωςθ του διαλφματοσ: δ. Να διπλαςιαςτεί ( c) ε. Να πενταπλαςιαςτεί (5c) Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 7

8 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής 1.3.5.Εφαρμογι. Σασ δίνονται τα παρακάτω τζςςερα διαλφματα (Δ 1, Δ, Δ 3 και Δ 4 ) Δ-3 -Δ-10 :που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ- με Δ-4 1.3.7. Διακζτουμε διαλφματα : Δ-1 NaOH 1M όγκου V=1L και Δ- Hl 1M όγκου V=1L. Με ποια αναλογία όγκων πρζπει να αναμείξουμε το Δ-1 με το Δ- ϊςτε ςτο νζο διάλυμα Δ-3 που κα προκφψει : α. Να υπάρχει μόνο μία ουςία (Nal) β. Να υπάρχουν οι ουςίεσ NaOH και Nal ςε ίςεσ ςυγκεντρϊςεισ γ. Να υπάρχουν οι ουςίεσ Hl και Nal ςε ίςεσ ςυγκεντρϊςεισ Α. Να υπολογίςετε τθν ςυγκζντρωςθ του ΚΟΘ ςτο διάλυμα Δ-5 που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ-1 με Δ- Β. Να υπολογίςετε τθν ςυγκζντρωςθ του Θl ςτο διάλυμα Δ-6 που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ-3 με Δ-4 Γ. Να υπολογίςετε τθν ςυγκζντρωςθ του άλατοσ Kl ςτο διάλυμα Δ-7 που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ-1 με το Δ-3 Δ. Να υπολογίςετε τθ ςυγκζντρωςθ του ΚΟΘ και του άλατοσ Kl ςτο διάλυμα Δ-8 που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ-1 με το Δ-4 Ε. Να υπολογίςετε τθ ςυγκζντρωςθ του Θl και του άλατοσ Kl ςτο διάλυμα Δ-9 που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ- με το Δ-3 1.3.6. Σασ δίνονται τζςςερα διαλφματα: Δ-1:NaOH 1M V=1L Δ-:NH 3 0,5M V=1L Δ-3:Hl 1M V=1L Δ-4 :ΘΝΟ 3 0,5Μ V=1L Να υπολογιςτοφν οι ςυγκεντρϊςεισ όλων των ουςιϊν που περιζχονται ςτα διαλφματα : -Δ-5: που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ-1 με Δ- -Δ-6: που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ-3 με Δ-4 -Δ-7: που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ-1 με Δ-4 -Δ-8: που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ- με Δ-3 -Δ-9: που προκφπτει από τθν ανάμειξθ του Δ-1 με 1.3.8. Διακζτουμε τζςςερα διαλφματα όλα όγκου V=1L c=1m Το Δ-1 περιζχει ΚΟΘ, το Δ- a(oh), το Δ-3 Hl και το Δ-4 Θ SO 4 Δείγμα 100mL του Δ-1 αναμειγνφεται με δείγμα 100mL του Δ-4και ςτθ ςυνζχεια αραιϊνουμε ϊςτε ο τελικόσ όγκοσ να γίνει V=10L ( διάλυμα Δ-5) Α. Να υπολογιςτοφν οι ςυγκεντρϊςεισ όλων των ουςιϊν που υπάρχουν ςτο Δ-5 Δείγμα 100mL του Δ- αναμειγνφεται με δείγμα 00mL του Δ-3 και ςτθ ςυνζχεια αραιϊνουμε ϊςτε ο τελικόσ όγκοσ να γίνει V=10L ( διάλυμα Δ-6) Β. Να υπολογιςτοφν οι ςυγκεντρϊςεισ όλων των ουςιϊν που υπάρχουν ςτο Δ-6 -Προςοχι το Θ Ο δεν ζχει ςυγκζντρωςθ ςαν διαλυμζνθ ουςία ςε υδατικό διάλυμα -Όλα τα διαλφματα που αναφζροντα ςτισ αςκιςεισ είναι υδατικά. Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 8

9 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής.Ονοματολογία οργανικών ενώσεων.1. Βασικές έννοιες.1.1. Ροιοσ είναι ο μζγιςτοσ αρικμόσ ατόμων που μπορεί να ςυνδεκεί ζνα άτομο άνκρακα ; α. ζνα β. δφο γ. τρία δ. τζςςερα.1.. Να χαρακτθρίςετε τισ παρακάτω ενϊςεισ του άνκρακα αναγράωοντασ ςτο διπλανό κελί τθν λζξθ ΑΚΥΚΛΘ ι ΚΥΚΛΙΚΘ.1.5.Σασ δίνεται ο ςυντακτικόσ τφποσ (ςυμπτυγμζνοσ) : H 3 H H 3. Να αναγράψετε τον ςυντακτικό τφπο αναλυτικά ςτο πλαίςιο.1.6.να ςυμπλθρωκεί ο παρακάτω πίνακασ Ομάδα Πνομα Τάξθ Ομάδασ -ΟΘ -H=O O.1.3.Να χαρακτθρίςετε τισ παρακάτω οργανικζσ ενϊςεισ αναγράωοντασ ςτο διπλανό άδειο κελί τθ λζξθ ΚΟΕΣΜΕΝΘ ι ΑΚΟΕΣΤΘ. - = O.1.4.Ροιοσ από τουσ παρακάτω άνκρακεσ «ςυνδζεται» ςωςτά με άλλα άτομα ; = = = - = - -OOH --O-- -OO- Θ ζνωςθ περιζχει μόνο και Θ.1.7.Να χαρακτθρίςετε τισ παρακάτω ενϊςεισ ωσ προσ τθν τάξθ που ανικουν. α. H 3 H=H : β.h 3 H OH 3 : γ. HOOH : δ. H 3 HO : ε. H 3 H OH : η. HOOH H 3 : θ. O H 3 H 3 Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 9

10 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής.1.8.Να ςυμπλθρϊςετε τον παρακάτω πίνακα: Γενικόσ Ομόλογθ Ραράδειγμα/όνομα Μοριακόσ Τφποσ Σειρά Αλκάνια για ν 1 H 3 H H 3 : Ρροπάνιο Αλκζνια για ν H 3 H=HH 3 : -βουτζνιο Αλκίνια για ν H3H H H: 1-πεντίνιο Αλκαδιζνια για ν 3 H =H-H=H : 1,3-βουταδιζνιο Αλκυλαλογονίδια για ν 1 H 3 H H I Κορεςμζνεσ μονοςκενείσ αλκοόλεσ (ROH) για ν 1 Κορεςμζνοι Μονοαικζρεσ R-O-R για ν Κορεςμζνεσ αλδεψδεσ RHO για ν 1 Κορεςμζνεσ κετόνεσ R-O-R για ν 3 Κορεςμζνα Μονοκαρβοξυλικά Οξζα ROOH για ν 1 Εςτζρεσ ROOR για ν 1-ίωδοπροπάνιο H 3 H(OH)H H 3 -βουτανόλθ H 3 H -O-H 3 Μεκυλοαικυλαικζρασ (μζκοξυ αικάνιο) H 3 HO αικανάλθ H 3 H OH H 3 3-πεντανόνθ H 3 H OOH Ρροπανικό οξφ H 3 OOH 3 Αικανικόσ μεκυλεςτζρασ.1.9. Να γραωοφν οι μοριακοί τφποι του 1 ου και ου μζλουσ τθσ ςειράσ : α. Των αλκανίων : 1 ο : και ο : β. Των αλκενίων : 1 ο : και ο : γ. Των αλκινίων : 1 ο : και ο : δ. Των αλκαδιενίων : 1 ο : και ο : ε. Των κορ. μον. αλκοολϊν : 1 ο : και ο : η. Των κορ.μον.αικζρων : 1 ο : και ο : θ. Των κορ.αλδεψδων : 1 ο : και ο : κ. Των κορ. κετονϊν : 1 ο : και ο : η. Των κορ.μον.οξεων : 1 ο : και ο : θ. Των εςτζρων : 1 ο : και ο :.1.10. Μπορείτε να εντοπίςετε ςε όλεσ τισ διαωορετικζσ ομόλογεσ ςειρζσ ποια είναι θ κοινι διαωορά μεταξφ του 1 ου και ου μζλουσ τθσ ςειράσ;.1.11.το 1 ο ςυνκετικό ςτθν ονομαςία μίασ οργανικισ ζνωςθσ υποδθλϊνει : α. Των αρικμό των ατόμων β. Τθν φπαρξθ πολλαπλϊν δεςμϊν μεταξφ Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 10

11 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής ατόμων άνκρακα γ. Τθν τάξθ που ανικει θ ζνωςθ.1.1.το ο ςυνκετικό ςτθν ονομαςία μίασ οργανικισ ζνωςθσ υποδθλϊνει : α. Των αρικμό των ατόμων β. Τθν φπαρξθ πολλαπλϊν δεςμϊν μεταξφ ατόμων άνκρακα γ. Τθν τάξθ που ανικει θ ζνωςθ.1.13. Το 3 ο ςυνκετικό ςτθν ονομαςία μίασ οργανικισ ζνωςθσ υποδθλϊνει : α. Των αρικμό των ατόμων β. Τθν φπαρξθ πολλαπλϊν δεςμϊν μεταξφ ατόμων άνκρακα γ. Τθν τάξθ που ανικει θ ζνωςθ.1.14.να ςυμπλθρωκεί ο παρακάτω πίνακασ : 1 ο ςυνκετικό o ςυνκετικό 3 ο ςυνκετικό 1 : Κορεςμζνθ ζνωςθ: Υδρογονάνκρακασ : : Ζνωςθ με ζνα διπλό Αλκοόλθ : δεςμό : 3: Ζνωςθ με ζναν τριπλό Αλδεψδθ : δεςμό: 4: Ζνωςθ με δφο διπλοφσ Κετόνθ: δεςμοφσ : 5: Καρβοξυλικό οξφ: 6:.1.15.Να ςυμπλθρωκεί ο παρακάτω πίνακασ : 1 ο ςυνκετικό ο ςυνκετικό 3 ο ςυνκετικό Ονομαςία H 4 H =H H H H ==H H 3 H OH H 3 HO O H 3 H H 3 H 3 H H OOH Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 11

1 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής ΘΕΜΑΤΑ ΤΑΡΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ 1. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ και τα ονόματα: α) ενόσ αλκενίου με τρία άτομα άνκρακα β) μιασ κορεςμζνθσ μονοςκενοφσ κετόνθσ με τζςςερα άτομα άνκρακα γ) ενόσ αλκινίου με δφο άτομα άνκρακα.να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των παρακάτω ενϊςεων: i) αικζνιο, ii) προπζνιο 3. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των ακολοφκων ενϊςεων: i) αικανάλθ, ii) αικανικό οξφ 4. Να χαρακτθρίςετε τισ προτάςεισ που ακολουκοφν ωσ ςωςτζσ ι ωσ λανκαςμζνεσ: α) Θ ζνωςθ με μοριακό τφπο 3H6O ανικει ςτθν ομόλογθ ςειρά των κετονϊν. β) Θ ζνωςθ H3ΘΟ είναι κορεςμζνθ. 5. Δίνονται οι ςυντακτικοί τφποι επόμενων οργανικϊν ενϊςεων: ΘΟΟΘ, H =H-OOH, Θ 3 -Θ=Ο, H =H OH α) Να γράψετε τα ονόματα για τισ παραπάνω ενϊςεισ. β) Να αναωζρετε ποιεσ από αυτζσ είναι κορεςμζνεσ και ποιεσ ακόρεςτεσ. γ) Να αιτιολογιςετε τθν απάντθςθ ςασ. 6. Δίνονται οι παρακάτω ςυντακτικοί τφποι οργανικϊν ενϊςεων:. H 3 -H OH, H =H, ΘΘ=Ο, ΘΟΟΘ α) Να γράψετε τα ονόματα για τισ παραπάνω ενϊςεισ. β) Να γράψετε τουσ γενικοφσ μοριακοφσ τφπουσ των ομόλογων ςειρϊν ςτισ οποίεσ ανικουν κακϊσ και το ο μζλοσ κακεμιάσ από αυτζσ τισ ομόλογεσ ςειρζσ. 7. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των τριϊν πρϊτων μελϊν τθσ ομόλογθσ ςειράσ των κορεςμζνων μονοκαρβοξυλικϊν οξζων κακϊσ και το γενικό μοριακό τφπο τθσ ομόλογθσ ςειράσ. 8.Να γραωεί ο ςυντακτικόσ τφποσ και να ονομαςτεί ζνα κορεςμζνο μονοκαρβοξυλικό οξφ με ζνα άτομο άνκρακα ςτο μόριό του. 9.Να χαρακτθριςτεί θ παρακάτω πρόταςθ ωσ ςωςτι ι λανκαςμζνθ: Υπάρχει οργανικι ζνωςθ που ονομάηεται αικανόνθ. 10.Να γράψετε τον ςυντακτικό τφπο και να ονομάςετε το 1 ο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των κορεςμζνων μονοςκενϊν κετονϊν. 11.Να χαρακτθρίςετε τθν παρακάτω πρόταςθ ωσ ςωςτι ι λανκαςμζνθ: Κάκε χθμικι ζνωςθ που περιζχει άνκρακα ςτο μόριό τθσ κεωρείται οργανικι. 1.Σε ποια ομόλογθ ςειρά ανικει κάκε μία από τισ παρακάτω ενϊςεισ; α)h 3 -OH β)h 3 -OOH γ)h 3 -H=H δ)θ 3 -Θ=Ο 13.(Σ) ι (Λ) : Οι ενϊςεισ αικζνιο και προπζνιο είναι διαδοχικά μζλθ τθσ ίδιασ ομόλογθσ ςειράσ. 14. Να χαρακτθρίςετε τισ παρακάτω προτάςεισ ωσ ςωςτζσ (Σ) ι λανκαςμζνεσ (Λ) : α) Θ Χαρακτθριςτικι ομάδα των κετονϊν είναι θ β) Το τρίτο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των κορεςμζνων μονοκαρβοξυλικϊν οξζων ζχει μοριακό τφπο 3 H 7 OOH. γ) Θ ζνωςθ είναι μια κορεςμζνθ διςκενισ αλκοόλθ. Να αιτιολογιςετε τισ απαντιςεισ ςασ. 15.(Σ) ι (Λ) : Θ κορεςμζνθ ζνωςθ H 4 O μπορεί να είναι αλδεψδθ ι κετόνθ. 16.(Σ) ι (Λ) : Θ παρακάτω ζνωςθ είναι ακόρεςτθ: 17. Δίνονται οι παρακάτω ςυντακτικοί τφποι οργανικϊν ενϊςεων:. H 3 ΟΟΘ, Θ 3 -H -Θ=Ο, H ==H OH α) Να γράψετε τα ονόματα για τισ παραπάνω ενϊςεισ. β) Να αναωζρετε ποιεσ από αυτζσ είναι κορεςμζνεσ και ποιεσ ακόρεςτεσ. 18. Να γράψετε το γενικό τφπο τθσ ομόλογθσ ςειράσ ςτθν οποία ανικει κακεμία από τισ ακόλουκεσ οργανικζσ ενϊςεισ: α) 3 H 8, β) 3 H 6 και γ) 3 H 7 ΟΘ 19. Να γράψετε το γενικό τφπο τθσ ομόλογθσ ςειράσ ςτθν οποία ανικει κακεμία από τισ ακόλουκεσ οργανικζσ ενϊςεισ: α) 4 H 8, β) 4 H 10 και γ) 4 H 9 ΟΘ. 0. Να γράψετε το γενικό τφπο τθσ ομόλογθσ ςειράσ ςτθν οποία ανικει κακεμία από τισ ακόλουκεσ οργανικζσ ενϊςεισ: α) 4 H 6, β) 5 H 1 και γ) 4 H 9 OΟΘ 1. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο του δευτζρου μζλουσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ: α) των αλκενίων, β) των κορεςμζνων μονοςκενϊν κετονϊν και γ) των κορεςμζνων μονοκαρβοξυλικϊν οξζων.. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο του δευτζρου μζλουσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ: α) των αλκινίων, β) των κορεςμζνων μονοςκενϊν κετονϊν και γ) των κορεςμζνων μονοςκενϊν αλδεχδϊν. Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 1

13 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής 3. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο του πρϊτου μζλουσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ: α) των αλκινίων, β) των κορεςμζνων μονοςκενϊν κετονϊν και γ) των κορεςμζνων μονοςκενϊν αλδεχδϊν. 4. Δίνονται οι χθμικοί τφποι: α) 4 H 10 και β) 3 H 7 OH. Να γράψετε το γενικό μοριακό τφπο τθσ ομόλογθσ ςειράσ ςτθν οποία αντιςτοιχεί κακζνασ από αυτοφσ. 5. Δίνεται θ οργανικι ζνωςθ H 3 H H H=O (Α). Nα γράψετε: α) Το όνομα τθσ Α και το Γενικό Μοριακό Τφπο τθσ ομόλογθσ ςειράσ ςτθν οποία ανικει. β) το ςυντακτικό τφπο και το όνομα του πρϊτου μζλουσ μιασ άλλθσ ομόλογθσ ςειράσ που ζχει τον ίδιο Γενικό Μοριακό Τφπο με αυτόν τθσ Α. 6. Να ονομάςετε τισ παρακάτω οργανικζσ ενϊςεισ: i. H 3 H H H H 3 ii. H 3 H OOH iii. H 3 -H=O 7. Μοριακόσ τφποσ Γενικόσ μοριακόσ τφποσ Ομόλογθ ςειρά β) Ροια/εσ από τισ παραπάνω ενϊςεισ είναι κορεςμζνεσ; Να αιτιολογιςετε τθν απάντθςι ςασ. γ) Να γραωεί ο ςυντακτικόσ τφποσ του πρϊτου μζλουσ κάκε μιασ από τισ παραπάνω ομόλογεσ ςειρζσ. 3. Να ςυμπλθρϊςετε τον παρακάτω πίνακα: Μοριακόσ τφποσ 3 H 6 5 H 1 Γενικόσ Μοριακόσ τφποσ Ονομαςία Ομόλογθσ ςειράσ 33. Να γράψετε τον ςυντακτικό τφπο τθσ ζνωςθσ: Μεκανικό οξφ 34. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ και τα ονόματα των παρακάτω οργανικϊν ζνωςεων: -Ενόσ κορεςμζνου μονοκαρβοξυλικοφ οξζοσ με ζνα άτομο άνκρακα ςτο μόριό του. - Του 1ου μζλουσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των κορεςμζνων μονοςκενϊν κετονϊν 35.(Σ) ι (Λ) : Θ χαρακτθριςτικι ομάδα «καρβοξφλιο» είναι θ H O 5 H 10 H 5 l 8. Να ςυμπλθρϊςετε τον παρακάτω πίνακα: Μοριακόσ τφποσ Γενικόσ μοριακόσ τφποσ Ομόλογθ ςειρά H 4 O 5 H 1 4 H 9 l 9. Δίνονται οι οργανικζσ ενϊςεισ: προπανάλθ (Α) αικανικό οξφ (Β) Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των ενϊςεων Α, Β 30. Να ονομάςετε τισ επόμενεσ οργανικζσ ενϊςεισ: i) H 3 - H, ii) H 3 OH, iii) H 3 -H l, iv) H 3 H H=O 31. Δίνονται οι χθμικζσ ενϊςεισ: i) 0 H 40 ii) 3 H 7 ΟΘ iii) 8 H 18 α) Να γραωεί ο γενικόσ μοριακόσ τφποσ και το όνομα τθσ αντίςτοιχθσ ομόλογθσ ςειράσ ςτθν οποία ανικει κάκε μια από τισ παραπάνω ενϊςεισ. 36.(Σ) ι (Λ) : Θ Χαρακτθριςτικι ομάδα των κετονϊν είναι θ 37.(Σ) ι (Λ) : Το τρίτο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των κορεςμζνων μονοκαρβοξυλικϊν οξζων ζχει μοριακό τφπο 3 H 7 OOH. 38.(Σ) ι (Λ) : Ο άκυκλοσ υδρογονάκρακασ με μοριακό τφπο 1 H 4 ανικει ςτθν ομόλογθ ςειρά των αλκανίων. 39.(Σ) ι (Λ) : Ο άκυκλοσ υδρογονάκρακασ με μοριακό τφπο 10 H 0 ανικει ςτθν ομόλογθ ςειρά των αλκανίων. 40. Να χαρακτθρίςετε τισ προτάςεισ που ακολουκοφν ωσ ςωςτζσ (Σ) ι λανκαςμζνεσ (Λ): i) Θ ζνωςθ είναι ιςοκυκλικι. ii) Οι ενϊςεισ Θ 3 -H -H -OH και Θ 3 -H -H -H -H -OH είναι διαδοχικά μζλθ ςτθν ίδια ομόλογθ ςειρά. iii) H ζνωςθ Θ =H-H 3 είναι το ο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των αλκενίων. β) Να αιτιολογιςετε τισ απαντιςεισ ςασ. Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 13

14 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής 41. Να αιτιολογιςετε τισ προτάςεισ που ακολουκοφν: α) Θ οργανικι ζνωςθ με ςυντακτικό τφπο είναι κορεςμζνθ. β) Θ οργανικι ζνωςθ με ςυντακτικό τφπο H3-H-H=O είναι μία αλδεψδθ. 4. Να ςυμπλθρωκοφν με τισ κατάλλθλεσ λζξεισ τα κενά κελιά ςτον πίνακα που ακολουκεί. 5. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο και το όνομα του 1ου μζλουσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των κορεςμζνων μονοςκενϊν αλδεχδϊν. 53. Να χαρακτθρίςετε τισ παρακάτω προτάςεισ ωσ ςωςτζσ (Σ) ι λανκαςμζνεσ (Λ) : α) Θ Χαρακτθριςτικι ομάδα των αλδεχδϊν είναι θ β) Το δεφτερο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των αλκινίων ζχει μοριακό τφπο H. γ) Θ ζνωςθ 43. Να γράψετε: Το μοριακό τφπο, το ςυντακτικό τφπο και το όνομα του δεφτερου μζλουσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των αλκινίων. 44. Να ονομάςετε τισ επόμενεσ ενϊςεισ: α) HH=O, β) H 3 H H 3, γ) H H, δ) HOOH 45. Να γράψετε τουσ γενικοφσ μοριακοφσ τφπουσ και τα ονόματα τριϊν ομόλογων ςειρϊν. Να γράψετε το μοριακό τφπο του πρϊτου μζλουσ τθσ κάκε ομόλογθσ ςειράσ που επιλζξατε παραπάνω και να το ονομάςετε. 46. Α) Γράψτε το ςυντακτικό τφπο και το όνομα του πρϊτου μζλουσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των αλκινίων. Β) Γράψτε το γενικό μοριακό τφπο και το όνομα τθσ ομόλογθσ ςειράσ ςτθν οποία ανικει κακεμιά από τισ ενϊςεισ: α. βουτανόλθ, β. προπανικό οξφ. 47. Ζνα ςφνολο κορεςμζνων οργανικϊν ενϊςεων περιζχει μόνο τθ χαρακτθριςτικι ομάδα H=O Ροιόσ είναι ο γενικόσ μοριακόσ τφποσ και το όνομα τθσ ομόλογθσ ςειράσ των ενϊςεων αυτϊν; Γράψτε το ςυντακτικό τφπο και το όνομα του τρίτου μζλουσ αυτισ τθσ ομόλογθσ ςειράσ. 48. Να γραωοφν οι μοριακοί τφποι και τα ονόματα των τριϊν πρϊτων μελϊν τθσ ομόλογθσ ςειράσ των αλκενίων. 49. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο και το όνομα των επόμενων άκυκλων οργανικϊν ενϊςεων: α) H O, β) 3 H 6, γ) H 4 O, δ) H 4 O, ε) H 6, ςτ) H 50.(Σ) ι (Λ) : Θ χαρακτθριςτικι ομάδα του αικανικοφ οξζοσ είναι το καρβονφλιο. 51. Δίνεται θ οργανικι ζνωςθ H 3 H Θ OΘ (Α). Nα γράψετε: Το όνομα τθσ Α και το Γενικό Μοριακό Τφπο τθσ ομόλογθσ ςειράσ ςτθν οποία ανικει. είναι μια κορεςμζνθ διςκενισ αλκοόλθ. Να αιτιολογιςετε τισ απαντιςεισ ςασ. 54. Σε ποια ομόλογθ ςειρά ανικει κάκε μία από τισ παρακάτω ενϊςεισ; α) H 3 -H -OH β) H-OOH γ) H 3 - H δ)θ 3 -Θ=Ο 55. Να χαρακτθρίςετε τισ παρακάτω προτάςεισ ωσ ςωςτζσ (Σ) ι λανκαςμζνεσ (Λ): α. Θ χαρακτθριςτικι ομάδα «καρβοξφλιο» είναι θ H=O β. Οι ενϊςεισ αικάνιο και προπάνιο είναι διαδοχικά μζλθ τθσ ίδιασ ομόλογθσ ςειράσ. 56.(Σ) ι (Λ) : Θ ζνωςθ H 3 -H -H=O είναι ακόρεςτθ. 57.(Σ) ι (Λ) : Το τζταρτο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των αλκενίων ζχει μοριακό τφπο 4 H 8 58.(Σ) ι (Λ) : Θ ζνωςθ H 3 H HO είναι μια κετόνθ. 59. Ραρακάτω δίνονται οι ςυντακτικοί τφποι τριϊν οργανικϊν ενϊςεων: i) H 3 H Θ=H ii) H 3 Θ HΟ iii) H 3 H=ΘH 3 Να γράψετε ςε ποια ομόλογθ ςειρά ανικει κάκε μια από τισ ενϊςεισ αυτζσ. 60.Να χαρακτθρίςετε τισ επόμενεσ προτάςεισ ωσ ςωςτζσ (Σ) ι λανκαςμζνεσ (Λ). α) Θ ζνωςθ 3 H 6 είναι ζνα αλκίνιο β) Θ ζνωςθ H 3 H=O είναι αλδεψδθ γ) Θ ζνωςθ O είναι οργανικι 61. Ραρακάτω δίνονται τα ονόματα τεςςάρων οργανικϊν ενϊςεων: -μεκυλοπροπάνιο, -βουτανόλθ, αικανάλθ, αικανικό οξφ Να γράψετε ςε ποια ομόλογθ ςειρά ανικει κάκε μια από τισ ενϊςεισ αυτζσ. 6. Να χαρακτθρίςετε τισ επόμενεσ προτάςεισ ωσ ςωςτζσ (Σ) ι λανκαςμζνεσ (Λ). α) Θ ζνωςθ H 3 H=O είναι ακόρεςτθ. β) Θ ζνωςθ H 3 OH 3 είναι ζνασ αικζρασ. 63. Να γράψετε το γενικό τφπο τθσ ομόλογθσ ςειράσ ςτθν οποία ανικει κακεμία από τισ ακόλουκεσ οργανικζσ ενϊςεισ: α) 4 H 8, β) 4 H 10 και γ) H 5 ΟΘ. Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 14

15 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής 64. Να γράψετε το γενικό τφπο τθσ ομόλογθσ ςειράσ ςτθν οποία ανικει κακεμία από τισ ακόλουκεσ οργανικζσ ενϊςεισ: α) H4O, β) 3H8 και γ) H3HOOH. 65. Να γράψετε το μοριακό τφπο για κακεμία από τισ ακόλουκεσ οργανικζσ ενϊςεισ: i) Θ ζνωςθ Α είναι το πρϊτο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των κετονϊν. ii) Θ ζνωςθ Β είναι το δεφτερο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των αλκινίων. iii) Θ ζνωςθ Γ είναι το πρϊτο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των αλκενίων. 66. Να γραωεί ο γενικόσ μοριακόσ τφποσ των ομολόγων ςειρϊν ςτισ οποίεσ ανικουν κακεμιά από τισ παρακάτω ενϊςεισ α) και δ). α) 1-προπανόλθ β) βουτανόνθ γ) -μεκυλοπεντάνιο δ) μεκυλοπροπανικό οξφ 67. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο του τρίτου μζλουσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ: α) των αλκενίων, β) των κορεςμζνων μονοςκενϊν κετονϊν και γ) των κορεςμζνων μονοκαρβοξυλικϊν οξζων. 68. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο του πρϊτου μζλουσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ: α) των αλκενίων, β) των κορεςμζνων μονοςκενϊν αλδεχδϊν και γ) των κορεςμζνων μονοςκενϊν αλκοολϊν. 69. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο του πρϊτου μζλουσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ: α) των αλκινίων, β) των κορεςμζνων μονοςκενϊν κετονϊν και γ) των κορεςμζνων μονοκαρβοξυλικϊν οξζων 70.(Σ) ι (Λ) : Ο μεγάλοσ αρικμόσ οργανικϊν ενϊςεων οωείλεται και ςτθ ςχετικά μεγάλθ ατομικι ακτίνα του. 71.(Σ) ι (Λ) : Πταν μια οργανικι ζνωςθ περιζχει ςτο μόριό τθσ ζνα διπλό δεςμό είναι ακόρεςτθ ζνωςθ. 7. Να αναωζρετε ποιεσ από τισ επόμενεσ ενϊςεισ κεωροφνται οργανικζσ και ποιεσ ανόργανεσ. α) ΚO3, β) H4, γ) H H, δ) HO Να αναωζρετε ποιεσ από τισ παραπάνω οργανικζσ ενϊςεισ είναι κορεςμζνεσ και ποιεσ είναι ακόρεςτεσ...ονοματολογία υδρογονανθρακών..1. ασ δίνονται διαφορετικζσ οργανικζσ ενϊςεισ : H3 H3 H3 Α. Μποροφμε να ιςχυριςτοφμε ότι και θ ζνωςθ α και θ ζνωςθ β ζχουν τζςςερα άτομα άνκρακα ; α. Ναι β. Πχι Β. Μποροφμε να ιςχυριςτοφμε ότι και θ ζνωςθ α και θ ζνωςθ β είναι κορεςμζνεσ; α. Ναι β. Πχι Γ. Μποροφμε να ιςχυριςτοφμε ότι και θ ζνωςθ α και θ ζνωςθ β είναι υδρογονάνκρακεσ; α. Ναι β. Πχι Δ. Μποροφμε να ιςχυριςτοφμε ότι και θ ζνωςθ α και θ ζνωςθ β ονομάηονται βουτάνιο ; α. Ναι β. Πχι... Να ςυμπλθρωκεί ο παρακάτω πίνακασ Ονομαςία υντακτικόσ τφποσ αλκυλίου αλκυλίου H3H3HH3HHH3 H3 H H3HHHH3HHH3 H3 H3HH- H3 H3--H3 Φ ΟΝΤΙΣΤΘ ΙΑ Ρ ΟΟΡΤΙΚΘ-ΡΑΡΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 101 Σελίδα 15

16 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής..3.Ροιοσ είναι ο γενικόσ μοριακόσ τφποσ των αλκυλίων ; α. ν Θ ν+ β. ν Θ ν+1 γ. ν Θ ν δ. ν Θ ν-1..4.σασ δίνεται ο τρόποσ που ςυνδζονται ςτθν κφρια ανκρακικι αλυςίδα αλκφλια ( προπφλιο και ιςοπροπφλιο). Για λόγουσ απλότθτασ δεν εμφανίηονται τα υδρογόνα. H 3 H H H 3 HH 3...-------......-------... Να εντοπίςετε μία ομοιότθτα και μία διαωορά ανάμεςα ςτα δφο αλκφλια...5. Σασ δίνεται θ παρακάτω οργανικι ζνωςθ..6.σασ δίνεται θ παρακάτω οργανικι ζνωςθ (κφρια αλυςίδα αρικμθμζνθ ) και δφο υποκαταςτάτεσ. Ροια είναι θ ςωςτι ονομαςία τθσ παραπάνω ζνωςθσ ; α. 3-αίκυλο-3-μζκυλο-εξάνιο β. 3-μζκυλο-αίκυλο-εξάνιο..7. Σασ δίνεται θ παρακάτω οργανικι ζνωςθ (κφρια αλυςίδα αρικμθμζνθ ) και δφο υποκαταςτάτεσ. Ραρακάτω ςασ δίνονται τζςςερεισ διαωορετικοί τρόποι επιλογισ και αρίκμθςθσ τθσ κφριασ αλυςίδασ κακϊσ και επιλογισ των υποκαταςτατών. Ροια είναι θ ςωςτι ονομαςία τθσ ζνωςθσ ; α. 3-διμζκυλο-εξάνιο β. 3,3-διμζκυλο-εξάνιο γ. 3,3-μζκυλο-εξάνιο..8. Ροιοσ από τουσ παρακάτω τρόπουσ επιλογισ κφριασ ανκρακικισ αλυςίδασ και υποκαταςτατών ςτθν ίδια οργανικι ζνωςθ είναι ο ςωςτόσ; Ροιοσ από τουσ παραπάνω τρόπουσ είναι ο ςωςτόσ ; α. Α β. Βϋ γ. Γϋ δ. Δϋ Ροια είναι θ ςωςτι ονομαςία τθσ ζνωςθσ ; α. 5-αίκυλο-εξάνιο β. -αίκυλο-εξάνιο γ. 5-μζκυλο-επτάνιο δ. 3-μζκυλο-επτάνιο..9.Ροια από τισ δυο αρικμιςεισ τθσ κφριασ ανκρακικισ αλυςίδασ τθσ ίδιασ οργανικισ ζνωςθσ είναι ο ςωςτόσ ; Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 16

17 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής..10.Να ονομάςετε τισ παρακάτω ενϊςεισ : β. 3-μεκυλο--προπυλοεξάνιο γ.,3-μεκυλο-εξάνιο δ. 3-διμεκυλο-πεντάνιο ε.3-αικυλο-4,4-διμεκυλο-πεντάνιο ςτ. 5-αικυλο-4-μεκυλο-εξάνιο..15.Ροιοσ από τουσ δφο τρόπουσ επιλογισ κφριασ αλυςίδασ και υποκαταςτατών είναι ο ςωςτόσ ;..11.Ραράδειγμα. Να ςχεδιάςετε τθ δομι τθσ ζνωςθσ 3-ιςοπροπυλο--μεκυλο-εξάνιο Λφςθ: Ξεκινάμε από τθν ονομαςία τθσ κφριασ αλυςίδασ ςχεδιάηοντασ τθ δομι τθσ...16. Ροιοσ από τουσ δυο τρόπουσ αρίκμθςθσ τθσ κφριασ αλυςίδασ είναι ο ςωςτόσ ; Στθ ςυνζχεια βρίςκουμε τουσ υποκαταςτάτεσ : Τοποκετοφμε τουσ υποκαταςτάτεσ ςτισ κζςεισ τουσ Το ιςοπροπφλιο ςτον 3 και το μεκφλιο ςτον...17. Ροιοσ από τουσ δυο τρόπουσ αρίκμθςθσ τθσ κφριασ αλυςίδασ είναι ο ςωςτόσ ;..18. Ροιοσ από τουσ δυο τρόπουσ αρίκμθςθσ τθσ κφριασ αλυςίδασ είναι ο ςωςτόσ ; Συμπλθρϊνουμε με τα υδρογόνα...13. Εφαρμογι. Να ςχεδιάςετε τθ δομι τθσ ζνωςθσ,,4- τριμεκυλο πεντάνιο..14.άςκθςθ. Οι παρακάτω ονομαςίεσ είναι λανκαςμζνεσ. Σχεδιάςτε τισ δομζσ και δϊςτε τισ ςωςτζσ ονομαςίεσ. α. 1,1-διμεκυλο-εξάνιο Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 17

18 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής..19. Να ονομαςτοφν κατά IUPA οι παρακάτω ενϊςεισ..0.να ςχεδιάςετε τισ δομζσ που αντιςτοιχοφν ςτισ παρακάτω ονομαςίεσ κατά IUPA. α. -μεκυλο-1,5-εξαδιζνιο β. 3-Αικυλο-,-διμεκυλο-3-επτζνιο..1.Ροιοσ από τουσ παρακάτω τρόπουσ αρίκμθςθσ τθσ κφριασ αλυςίδασ είναι ο ςωςτόσ; H H HH H H 3 3 Αςκιςεισ..4. Να βρείτε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ και να ονομάςετε κατά IUPA. Α. Το τρίτο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των αλκανίων. Β. Το δεφτερο μζλοσ τθσ ςειράσ των αλκινίων. Γ. Το δεφτερο μζλοσ τθσ ςειράσ των αλκαδιενίων..5. Ροιζσ από τισ παρακάτω ονομαςίεσ οργανικϊν ενϊςεων δεν είναι ςωςτζσ: Α.),3-διμεκυλο --πεντζνιο Β.) 3-βουτίνιο Γ.) 3,3,5-τριμζκυλο--εξζνιο Δ.) -μζκυλο-3-εξίνιο..6.να γραωοφν οι ςυντακτικοί τφποι των παρακάτω ενϊςεων : Α. Ρροπίνιο Β. -μζκυλο-1,3-βουταδιζνιο Γ.,4,6-τριμζκυλο επτάνιο. Δ. 5-επτεν-1,3-διίνιο Ε. -μεκυλο-1-βουτζνιο Ζ.,3-διμζκυλο-1-πεντζνιο. Η. 3-αίκυλο-1-εξεν-5-ινιο Θ.,4-πενταδιζνιο Ι. 1-βουτεν-3-ινιο..7.Να ονομαςτοφν κατά IUPA οι παρακάτω ενϊςεισ. 1.) H H HH H H 3 3... Ροια είναι θ ςωςτι ονομαςία τθσ ζνωςθσ H -HH H HH=H α. 1-Επτεν-6-ίνιο β. 6-Επτεν-1-ινιο..3.Να ονομαςτοφν κατά IUPA οι παρακάτω ενϊςεισ.) H H H H 3 HH3 3 H3H HH H H3 3.) Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 18

19 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής 4.).3.Ονοματολογία αλκυλαλογονιδίων, αλκοολών, αιθέρων.3.1. Ροια είναι ο ςωςτόσ τρόποσ αρίκμθςθσ και θ ςωςτι ονομαςία τθσ ζνωςθσ 5.) H HHH H 3 6.) H H..8. Να γραωοφν οι ςυντακτικοί τφποι των παρακάτω οργανικϊν ενϊςεων: Α. 3,3-διμζκυλο-1-βουτίνιο. Β. 1-πεντζν-4-ίνιο Γ.,,3-τριμζκυλο-4-ιςοπρόπυλο-επτάνιο Δ. 3-μζκυλο-1-βουτζνιο Ε. διμζκυλο-προπάνιο Ζ. -μζκυλο-πεντάνιο Η.,4-διμζκυλο-πεντάνιο..9.Να ονομαςτοφν οι παρακάτω ενϊςεισ Α..3..Ρωσ ονομάηεται θ ζνωςθ που ακολουκεί α. 4-μεκυλο-,3-διχλωροεξάνιο β. 3-μεκυλο-4,5-διχλωροεξάνιο γ.,3-δίχλωρο-4-μεκυλοδιχλωροεξάνιο δ.4,5-διχλωρο-3-μεκυλοεξάνιο.3.3. Ρωσ ονομάηεται θ ζνωςθ που ακολουκεί H 5 H Β. Γ. H 3 H H 3 H H 3 α. 1-βρωμο-3-χλωρο-4-μεκυλο πεντάνιο β. 1-βρωμο-4-μεκυλο -3-χλωρο πεντάνιο.3.4. Ρωσ ονομάηεται θ ζνωςθ που ακολουκεί H 3 H Δ. H 3 HH H 3 H H 3 α. -βρωμο-5-μεκυλο εξάνιο β. 5-βρωμο--μεκυλο εξάνιο Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 19

0 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής.3.5. Να ονομαςτοφν κατά IUPA οι ενϊςεισ που ακολουκοφν.3.10.ραράδειγμα. Να ονομάςετε τουσ αικζρεσ που ακολουκοφν α.h 3 OH H 3 β.h 3 H H OH 3 γ..3.6.να ςχεδιάςετε τουσ τφπουσ που αντιςτοιχοφν ςτισ ακόλουκεσ κατά IUPA ονομαςίεσ α. 3,3-διμεκυλο-χλωροεξάνιο β. -μεκυλο-3,3-διχλωροεξάνιο γ. 3-Αικυλο-3βρωμοπεντάνιο.3.7. Ροια από τισ παρακάτω αρικμιςεισ τθσ ζνωςθσ H =HH OH είναι θ ςωςτι ;.3.8.Να ονομαςτοφν κατά IUPA οι ενϊςεισ που ακολουκοφν δ.h 3 OH 3 ε. H 3 H OH H 3 Απάντθςθ : Οι κορεςμζνοι μονοαικζρεσ περιζχουν τθν ομάδα RO- αλκοξφλιο. Πχ H 3 O- μεκοξφλιο. H 3 H O- αικοξφλιο H 3 H O- προποξφλιο Για να ονομαςτεί κατά UIPA ζνασ αικζρασ επιλζγεται το πιο απλό αλκφλιο με το οξυγόνο ςαν αλκοξφλιο και το πιο πολφπλοκο διαβάηεται ςαν υδρογονάνκρακασ, Σο αλκοξφλιο δθλϊνεται με πρόκεμα άλκοξυ- (-μζκοξυ,-αίκοξυ κλπ).h 3 OH H 3 Διαβάηεται ωσ 1-μζκοξυ-αικάνιο και όχι αίκοξυ-μεκάνιο H 3 H OH H 3 Διαβάηεται ωσ 1-μζκοξυ-προπάνιο. Διαβάηεται ωσ -αίκοξυ-προπάνιο υνθκίηεται όμωσ θ ονομαςία άλκυλ(ο)- αλκυλαικζρασ. Πρϊτα διαβάηεται πάντα το μικρότερο αλκφλιο. H 3 OH H 3 Ονομάηεται μζκυλ(ο)-αικυλαίκερασ.3.9.να ςχεδιάςετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των ενϊςεων : α. -Αικυλο--βουτεν-1-όλθ β. 1,4-Ρεντανοδιόλθ Ονομάηεται αίκυλ(ο)-ιςοπρόπυλαικερασ Αν ο αικζρασ είναι απλόσ,δθλαδι τα αλκφλια είναι όμοια τότε διαβάηεται ςαν διαλκυλαικζρασ. Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 0

1 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής Ονομάηεται διμεκυλαικζρασ. Ονομάηεται διαικυλαικζρασ. Αςκιςεισ.3.11. Να βρείτε τον ςυντακτικό τφπο και να ονομάςετε κατά IUPA το δεφτερο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των κορεςμζνων μονοςκενϊν αλκοολϊν..3.1.να εξετάςετε αν θ παρακάτω ονομαςία είναι ςωςτι : 1-βουτεν-3-ολθ.3.13. Να γραωοφν οι ςυντακτικοί τφποι των παρακάτω ενϊςεων : Α. 1,,3-προπανοτριόλθ Β.,3-διμζκυλο-3-εξανόλθ Γ. -επτεν-1-ολθ Δ. 1,-αικανοδιόλθ Ε.μζκυλ(ο)αικυλαικζρασ Ζ.διαικυλαικζρασ Η. αίκυλο-ιςοπροπυλαικζρασ Ε. Ζ..3.14.Να ονομαςτοφν κατά IUPA οι παρακάτω ενϊςεισ. Α. Η. Θ. Β. Γ. Δ. Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 1

Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής.4.Ονοματολογία Αλδευδών-ΚετονώνΚαρβοξυλικών οξέων-εστέρων.4.1.με βάςθ τον κανόνα ονοματολογίασ που ςασ δίνεται ςτο πλαίςιο να ονομάςετε τισ ενϊςεισ που ακολουκοφν Οι αλδεΰδεσ ονομάηονται αντικακιςτϊντασ τθν κατάλθξθ ιο των αντίςτοιχων αλκανίων με τθν κατάλθξθ αλθ. Θ μθτρικι αλυςίδα πρζπει να περιλαμβάνει τθν ομάδα HO, ο άνκρακασ τθσ οποίασ αρικμείται ωσ άνκρακασ 1. α. H3HO β. HHO γ. H3HHO δ. H3HHHO.4..Με βάςθ τον κανόνα ονοματολογίασ που ςασ δίνεται ςτο πλαίςιο να ονομάςετε τισ ενϊςεισ που ακολουκοφν Οι κετόνεσ ονοματίηονται αντικακιςτϊντασ τθν κατάλθξθ ιο των υδρογονανκρακϊν με τθν κατάλθξθ ονθ.ωσ μθτρικι αλυςίδα κεωρείται θ μακρφτερθ που περιζχει τθν κετονομάδα,ενϊ θ αρίκμθςθ αρχίηει από το άκρο που βρίςκεται πλθςιζςτερα ςτον καρβονυλικό άνκρακα H3 H3OOH O H3.4.4.Ραράδειγμα.Να ονομάςετε τισ ενϊςεισ που ακολουκοφν : α.h3oohh3 β. H3HOOH3 γ. H3HOOHH3 δ. Απάντθςθ : Ζνασ εςτζρασ κεωροφμε ότι προκφπτει από ζνα οξφ με αντικατάςταςθ ενόσ ΟΘ από ζνα ΟR. Ονομάηεται με το κτθτικό του οξζοσ και ακολουκεί το όνομα του αλκυλίου. O O.4.3. Με βάςθ τον κανόνα ονοματολογίασ που ςασ δίνεται ςτο πλαίςιο να ονομάςετε τισ ενϊςεισ που ακολουκοφν Σα καρβοξυλικά οξζα ονομάηονται αντικακιςτϊντασ τθν κατάλθξθ ιο του υδρογονάνκρακα με τθν κατάλθξθ ικό οξφ. Ο άνκρακασ του καρβοξυλίου (-OOH) είναι ο άνκρακασ που αρικμείται ωσ 1 ςτθν κφρια ανκρακικι αλυςίδα. Αικανικό οξφ H3 H3OOHH3 Αικανικό αικίλιο H3HOOH3 O O H3 O H3 H3 Προπανικό μεκφλιο. υνθκίηεται όμωσ θ ονομαςία αλκανικόσαλκυλεςτζρασ. H3OOHH3 Αικανικόσ αικυλεςτζρασ ι οξικόσ αικυλεςτζρασ. H3HOOHH3 Προπανικόσ αικυλεςτζρασ. Φ ΟΝΤΙΣΤΘ ΙΑ Ρ ΟΟΡΤΙΚΘ-ΡΑΡΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 101 Σελίδα

3 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής Ζ. H 3 HH HOOH H 3 HH OOH H H 3 H 3 -μζκυλο-βουτανικόσ προπυλεςτζρασ..4.5.ραράδειγμα. Να ονομαςτοφν οι παρακάτω ενϊςεισ α. H 3 H OONa β. (H 3 OO) a Απάντθςθ : Σα άλατα ονομάηονται με το κτθτικό των οξζων και ακολουκεί το όνομα του μετάλλου αντί για τθν λζξθ οξφ. H 3 H OOH H 3 H OONa προπανικό προπανικό νάτριο οξφ Η. Θ. H 3 H 3 OOH (H 3 OO) a αικανικό αικανικό αςβζςτιο οξφ Αςκιςεισ.4.6. Να ονομάςετε τισ παρακάτω ενϊςεισ Α. Β. Ι. H 3 H 3 OOH 3 H 3 Κ. H 3 OONa Λ. Γ. Μ. H 3 H HOOH Δ. Ν. l Ε. Ξ. H 3 HO H 3 H H H 5 Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 3

4 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής Ο. l Ρ. H 3. H 3 (H ) 7 H Σ. OOH H 5 H(H ) 7 OOH.4.7. Να βρείτε τον ςυντακτικό τφπο και να ονομάςετε κατά IUPA το δεφτερο μζλοσ τθσ ομόλογθσ ςειράσ των κορεςμζνων μονοςκενϊν κετονϊν..4.8. Να εξετάςετε αν θ παρακάτω ονομαςία είναι ςωςτι: -μζκυλο-3-πεντανόνθ.4.9. Να γραωοφν οι ςυντακτικοί τφποι των παρακάτω ενϊςεων : Α. 4-μεκυλο-πεντανικό οξφ Β. 3,3-διμζκυλο--πεντανόνθ Γ. 3-μζκυλο-βουτανάλθ Δ. -μζκυλο-3-πεντανόνθ Ε. 3-αίκυλο-,5-εξανοδιόνθ Ζ. 4,-διμζκυλο-πεντανάλθ Η. 4-μζκυλο--πεντενικό οξφ Θ.3-χλϊρο-4,4-διμζκυλο--πεντανόνθ. Ι.3-μζκυλο-πεντανικό οξφ Κ.πεντανάλθ Λ.3-μζκυλο-πεντανάλθ Μ. 3-αίκυλο-πεντανικό οξφ Ν.μεκανικόσ αικυλεςτζρασ Ξ.αικανικό νάτριο Ο.μζκυλο-προπανικόσ μεκυλεςτζρασ.5.σραπεζα ΘΕΜΑΣΩΝ ΤΝΟΛΙΚΑ ΣΗΝ ΟΝΟΜΑΣΟΛΟΓΙΑ.5.1. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ και τα ονόματα: α) ενόσ αλκανίου με τζςςερα άτομα άνκρακα, με διακλάδωςθ, β) μιασ δευτεροταγοφσ αλκοόλθσ με τρία άτομα άνκρακα, γ) μιασ αλδεψδθσ με τζςςερα άτομα άνκρακα, χωρίσ διακλάδωςθ..5.. Α) Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ και τα ονόματα: α) ενόσ αλκανίου με πζντε άτομα άνκρακα και διακλαδιςμζνθ αλυςίδα, β) μιασ δευτεροταγοφσ αλκοόλθσ με τρία άτομα άνκρακα, γ) μιασ αλδεψδθσ με τζςςερα άτομα άνκρακα και διακλαδιςμζνθ αλυςίδα. Β) Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των παρακάτω χθμικϊν ενϊςεων: i) 1,,3-προπανοτριόλθ ii) -βουτζνιο.5.3. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ τθσ 4-μζκυλο--πεντανόνθ.5.4. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ οι οποίοι αντιςτοιχοφν ςτο όνομα κάκε μιασ από τισ παρακάτω ζνωςθσ και μετά να γράψετε τα ςωςτά ονόματα αυτϊν των ενϊςεων. α. 3-βουτζνιο β. 1-βουτζν-4-όλθ γ. 4,4-διμεκυλοπεντάνιο.5.5. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο και το όνομα των παρακάτω οργανικϊν ενϊςεων: α. Ενόσ αλκανίου (Α) που ζχει 4 άτομα άνκρακα ςτο μόριο του και διακλαδιςμζνθ ανκρακικι αλυςίδα. β. Ενόσ αλκενίου (Β) το οποίο ζχει 4 άτομα άνκρακα ςτο μόριό του και διακλαδιςμζνθ ανκρακικι αλυςίδα..5.6. Α. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο των παρακάτω οργανικϊν ενϊςεων: α) -προπανόλθ β) Βουτανάλθ γ),3-διμεκυλοβουτάνιο δ) μεκυλοπροπανικό οξφ Β. Να γραωεί ο γενικόσ μοριακόσ τφποσ των ομολόγων ςειρϊν ςτισ οποίεσ ανικουν κακεμιά από τισ παραπάνω ενϊςεισ γ) και δ) Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 4

5 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής.5.7. Δίνονται οι ςυντακτικοί τφποι των οργανικϊν ενϊςεων: Να γράψετε τα ονόματα των παραπάνω ενϊςεων..5.8. Δίνονται τα ονόματα των παρακάτω οργανικϊν ενϊςεων: 1) -μεκυλοβουτάνιο ) -μεκυλο-1-προπανόλθ 3) μεκυλοπροπανάλθ Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των παραπάνω ενϊςεων..5.9. Να γράψετε του ςυντακτικοφσ τφπουσ των ενϊςεων: α. -μεκυλοπροπανόλθ β. -πεντίνιο γ. -μεκυλοβουτανικό οξφ δ. βουτανάλθ.5.10. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των παρακάτω ενϊςεων: α) προπίνιο β) 1-βουτζνιο γ) -προπανόλθ.5.11. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των παρακάτω ενϊςεων: α) προπζνιο β) -βουτζνιο γ) 1-προπανόλθ.5.1. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των παρακάτω ενϊςεων: α) 1-βουτίνιο β) -βουτανόλθ γ) 3-πεντανόνθ.5.13. Δίνονται οι οργανικζσ ενϊςεισ: -προπανόλθ (Α) 1-βουτζνιο (Β) μεκυλοπροπάνιο (Γ) αικανικό οξφ (Δ) Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των ενϊςεων Α, Β, Γ και Δ..5.14. Δίνονται οι οργανικζσ ενϊςεισ: 1-προπανόλθ (Α) -βουτζνιο (Β) μεκυλοβουτάνιο (Γ) μεκανικό οξφ (Δ) Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των ενϊςεων Α, Β, Γ και Δ..5.15. Δίνονται οι οργανικζσ ενϊςεισ: 1-προπανόλθ (Α) προπζνιο (Β) -χλωροπροπάνιο (Γ) προπίνιο (Δ) Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των ενϊςεων Α, Β, Γ και Δ.5.16. Δίνονται οι οργανικζσ ενϊςεισ: μεκυλοπροπάνιο (Α) 1-βουτίνιο (Β) Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των ενϊςεων Α και Β..5.17. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των επόμενων ενϊςεων: i) - βουτζνιο ii) -μεκυλοπεντάνιο.5.18. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο και το όνομα των παρακάτω οργανικϊν ενϊςεων: α) Ενόσ αλκανίου (Α) που ζχει 4 άτομα άνκρακα ςτο μόριο του και διακλαδιςμζνθ ανκρακικι αλυςίδα. β) Μιασ κορεςμζνθσ μονοςκενοφσ και δευτεροταγοφσ αλκοόλθσ (Β) με τρία άτομα άνκρακα ςτο μόριό τθσ. γ) Ενόσ κορεςμζνου μονοκαρβοξυλικοφ οξζοσ (Γ) με ζνα άτομο άνκρακα ςτο μόριό του..5.19. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο των παρακάτω οργανικϊν ενϊςεων: α) -προπανόλθ β) Βουτανάλθ γ),3-διμεκυλοβουτάνιο δ) μεκυλοπροπανικό οξφ.5.0. Να ονομάςετε κατά IUPA τισ επόμενεσ ενϊςεισ:.5.1. Δίνονται οι υδρογονάνκρακεσ: i) μεκάνιο, ii) αικζνιο, iii) προπζνιο, iv) 1-βουτζνιο, v) 1,3 βουταδιζνιο Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των παραπάνω υδρογονανκράκων..5.. Να γραωοφν οι ςυντακτικοί τφποι των παρακάτω ενϊςεων: α) 1- βουτζνιο, β) - μεκυλο πεντανικό οξφ, γ) μεκανάλθ, δ) 1,3- βουταδιζνιο, ε) αικίνιο, ςτ) διμεκυλο προπάνιο.5.3. Να γραωοφν οι ςυντακτικοί τφποι των παρακάτω ενϊςεων: α) προπανόνθ, β) μεκυλοπροπανικό οξφ, γ) - βουτενάλθ, δ) 1- βουτζνιο, ε) αικζνιο Ροιεσ από τισ παραπάνω ενϊςεισ ανικουν ςτθν ίδια ομόλογθ ςειρά..5.4. Να γραωοφν οι ςυντακτικοί τφποι των παρακάτω ενϊςεων: α) βουτανικό οξφ, β) προπανόνθ, γ) μεκυλο-βουτάνιο, δ) -προπανόλθ, ε) μεκανάλθ ςτ) 1-βουτίνιο.5.5. Να γραωοφν οι ςυντακτικοί τφποι των παρακάτω ενϊςεων: α),3- διμεκυλο πεντάνιο, β)-βουτίνιο, γ) μεκυλο -προπανόλθ, δ) μεκανάλθ, ε) μεκανικό οξφ, ςτ) βουτανόνθ..5.6. α) Δίνονται οι ςυντακτικοί τφποι των οργανικϊν ενϊςεων:. Ι) H 3 -H -OOH II) H =H III) H -H -H 3 IV) H 3 -H - H -OH Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 5

6 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής Να γράψετε τα ονόματα για τισ παραπάνω ενϊςεισ..5.7.να γράψετε το ςυντακτικό τφπο των παρακάτω οργανικϊν ενϊςεων: α) 1-προπανόλθ β) βουτανόνθ γ) -μεκυλοπεντάνιο δ) μεκυλοπροπανικό οξφ.5.8. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των παρακάτω ενϊςεων: α) μεκυλο -προπανόλθ β) -χλωροβουτάνιο γ) μεκυλοπροπανικό οξφ.5.9. Ραρακάτω δίνονται τα ονόματα τεςςάρων οργανικϊν ενϊςεων: -μεκυλοπροπάνιο, -βουτανόλθ, αικανάλθ, αικανικό οξφ. Να γράψετε τουσ ςυντακτικοφσ τφπουσ των ενϊςεων αυτϊν.5.30. Ραρακάτω δίνονται οι ςυντακτικοί τφποι τριϊν οργανικϊν ενϊςεων: i) H 3 H Θ=H ii) H 3 Θ HΟ iii) H 3 H=ΘH 3 Να γράψετε τα ονόματα των ενϊςεων αυτϊν..5.31. Να γράψετε το ςυντακτικό τφπο των παρακάτω οργανικϊν ενϊςεων: α) 1-προπανόλθ β) Βουτανόνθ γ),-διμεκυλοβουτάνιο δ) μεκυλοπροπανικό οξφ Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 6

7 Χημεία Β Λυκείου-Χ.Κ.Φιρφιρής 3.Ισομέρεια οργανικών ενώσεων 3.1. Να αντιςτοιχίςετε τουσ όρουσ τθσ ςτιλθσ-ι με τουσ όρουσ τθσ ςτιλθσ-ιι Στιλθ-Ι Στιλθ-ΙΙ Γενικοί μοριακοί τφποι Ομόλογεσ ςειρζσ Α. ν Θ ν+ 1. Εςτζρεσ των κορεςμζνων μονοκαρβοξυλικϊν οξζων με τισ Β. ν Θ ν Ο κορεςμζνεσ μονοςκενείσ αλκοόλεσ. Γ. ν Θ ν+ Ο Δ. ν Θ ν Ο Ε. ν Θ ν- Ζ. ν Θ ν. Κορεςμζνεσ μονοςκενείσ αλδεψδεσ 3. Αλκζνια 4. Αλκίνια 5. Κορεςμζνοι μονοαικζρεσ 6. Κορεςμζνεσ μονοςκενείσ αλκοόλεσ. 7. Αλκάνια 8. Αλκαδιζνια 9. Κορεςμζνα μονοκαρβοξυλικά οξζα 10. Κορεςμζνεσ μονοςκενείσ κετόνεσ 3.. Να αντιςτοιχίςετε τουσ όρουσ τθσ ςτιλθσ-ι με τουσ όρουσ τθσ ςτιλθσ-ιι Στιλθ-Ι Μοριακοί τφποι Στιλθ-ΙΙ Ομόλογθ ςειρά α. 3 H 8 O β. 3 H 6 γ. 3 H 6 O 1. Εςτζρεσ των κορεςμζνων δ. 3 H 8 ε. 3 H 4 η. 3 H 6 O μονοκαρβοξυλικϊν οξζων με τισ κορεςμζνεσ μονοςκενείσ αλκοόλεσ. θ. 4 H 10 O κ. 4 H 8 ι. 4 H 8 O. Κορεςμζνεσ μονοςκενείσ αλδεψδεσ 3. Αλκζνια κ. 4 H 6 λ. 4 H 10 μ. 4 H 8 O 4. Αλκίνια 5. Κορεςμζνοι μονοαικζρεσ ν. 5 H 1 ξ. 5 H 10 o. 5 H 8 6. Κορεςμζνεσ μονοςκενείσ αλκοόλεσ. 7. Αλκάνια 8. Αλκαδιζνια π. 5 H 1 Ο ρ. 5 H 10 Ο ς. 5 H 10 Ο 9. Κορεςμζνα μονοκαρβοξυλικά οξζα 10. Κορεςμζνεσ μονοςκενείσ κετόνεσ Φ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Θ Ι Α Ρ Ο Ο Ρ Τ Ι Κ Θ - Ρ Α Ρ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1 0 1 Σελίδα 7