How should the intelligent leader navigate his corporation Καλησπέρα σας, Επειδή συζητήθηκε πολύ σήμερα το Τι αλλαγές πρέπει να γίνουν στις εταιρείες λόγω της τεράστιας τεχνολογικής εξέλιξης, θα ήθελα να γυρίσω λίγο το θέμα στο ΠΩΣ θα καταφέρει ο σημερινός Ηγέτης να κάνει τις αλλαγές που χρειάζονται στον οργανισμό του για να παραμείνει η εταιρία του ανταγωνιστική. Πριν από λίγο καιρό, παρακολούθησα ένα σεμινάριο που αφορούσε τον ρόλο του Μη Εκτελεστικού Μέλλους των Διοικητικών Συμβουλίων. Ήταν η πρώτη φορά, που γινόταν στην Ελλάδα μια τέτοιου είδους εκπαίδευση, και συνειδητοποίησα ότι υπάρχει γενικότερη άγνοια στην χώρα μας για τον ρόλο του Μη Εκτελεστικού Μέλλους των Διοικητικών Συμβουλίων, αλλά και για τον ρόλο των ΔΣ γενικότερα. Δεν σας τα λέω σήμερα αυτά για να σας περιγράψω τον ρόλο των μελλών των ΔΣ, αλλά γιατί κατά την διάρκεια του σεμιναρίου έγιναν πολλές ερωτήσεις, μια εκ των οποίων ήταν «Κάθε πότε πρέπει να συνεδριάζουν τα ΔΣ?» Η απάντηση ήταν η εξής: Εξαρτάται από την κατάσταση της εταιρείες και μπορεί να είναι από 3 φορές την ημέρα, έως μία φορά το τρίμηνο. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει ο Ηγέτης να διοικεί μια εταιρεία. Δεν υπάρχει ένας σωστός τρόπος. Όπως δεν υπάρχει ένας τρόπος να πλησιάσεις
μια γυναίκα. Εξαρτάται τελείως από την γυναίκα. Αν είναι συντηρητική, αν είναι μοντέρνα, αν είναι νέα, αν είναι Ελληνίδα κ.ο.κ. Ποια όμως είναι τα στοιχεία που πρέπει να έχει ο ηγέτης του μέλλοντος για να μπορέσει να ανταποκριθεί στην ιλιγγιώδη ταχύτητα εξέλιξης οργανισμών μέσω τεχνολογίας; Κατ αρχάς πρέπει να αντιληφθεί ότι οι συνθήκες αλλάζουν συνεχώς και με ιλιγγιώδη ταχύτητα, ιδιαίτερα στην εποχή που ζούμε όπου τα πάντα γίνονται γνωστά άμεσα και παντού. Επομένως, πρέπει να αφιερώνει ένα κομμάτι του χρόνου του κάθε μέρα για την ενημέρωσή του επί των εξελίξεων στον κόσμο. Κάτι εξίσου σημαντικό με την ανάγκη να πληρωθούν σήμερα οι υποχρεώσεις της εταιρείας, αλλά επειδή δεν είναι επείγον όσο η πληρωμή μιας επιταγής, το αφήνουμε συνήθως για αργότερα. Το αντίστοιχο παράδειγμα είναι η επιλογή του Πανεπιστημίου που πρέπει να πάει το παιδί μας. Είναι εξαιρετικά σημαντικό, αλλά επειδή αν δεν πληρώσουμε το ρεύμα σήμερα, θα μας το κόψουνε, ασχολούμαστε μόνο με το πώς θα πληρώσουμε το ρεύμα μας το συντομότερο δυνατόν. Ο σημερινός ηγέτης πρέπει να εκπαιδεύεται συνεχώς όπως ο γιατρός. πηγαίνατε ποτέ σε έναν γιατρό που θα σας εγχείριζε με μεθόδους 20ετίας? Θα
Σήμερα οι πιο κρίσιμες και σημαντικές συνθήκες που πρέπει να λάβει υπόψη του ένας ηγέτης, είναι οι εξής: 1. Η παγκοσμιοποίηση. Η Ανατολική Ευρώπη, η Λατινική Αμερική και η Ασία παίζουν κάθε μέρα όλο και μεγαλύτερο ρόλο. 2. Η Μεσαία τάξη παγκοσμίως (εκτός βέβαια από την Ελλάδα δυστυχώς), αυξάνεται συνεχώς με απίστευτες οικονομικές επιπτώσεις στην κατανάλωση. 3. Υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός για καινούργιες αγορές. 4. Οι περιβαλλοντικές αλλαγές και νέες νομοθεσίες καθώς και ανάγκη αειφορίας. 5. Η αυξημένη βαρύτητα στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη 6. Η διαθεσιμότητα στελεχών και πληροφορίας 24/7 7. Το Brain Drain!!! Εδώ έρχονται τα ερωτήματα. Πόσο mobile ( ευκολοκίνητος είμαι)? Πόσο με απασχολεί αειφορία? Είμαι τεχνολογικά ενήμερος για να καταλάβω τι πρέπει να ξέρουν τα στελέχη μου? Ή μήπως, δεν ξέρω καν τις δυνατότητες του έξυπνου κινητού? Είμαι διατεθειμένος να εκπαιδεύομαι δια βίου και σε τεχνολογικά ζητήματα, ή θεωρώ ότι δεν είναι απαραίτητο; Αξιοποιώ τις δυνατότητες της τεχνολογίας στο έπακρο, ή προχωρώ με τον «αραμπά» ενώ οι ανταγωνιστές μου πετάνε με F16? (SAP δηλαδή)!
Υπάρχει η έννοια της καινοτομίας στην επιχείρησή μου? Είναι έτοιμη να καινοτομήσει? Επιτρέπει να γίνονται λάθη χωρίς τα οποία καινοτομία δεν υπάρχει, ή έχει «ευνουχίσει» την καινοτομία και κανείς δεν θέλει να παίρνει ρίσκα. Είμαι διατεθειμένος να «υιοθετήσω» τουλάχιστον μια startup στην εταιρία μου, έτσι ώστε να προσπαθήσω να μεταφέρω το «όραμα» και το πάθος των startuppers για καινοτομία στα παλαιάς κοπής «σκουριασμένα» στελέχη μου? Η ενσωμάτωση startups μέσα σε μεγάλες παραδοσιακές εταιρείες είναι μια μέθοδος που έχει μεγάλη απήχηση κυρίως στην Αμερική. Πριν από κάποιους μήνες, το Fortune Magazine, είχε πρωτοσέλιδο με εκτενές άρθρο αφιερωμένο σε αυτήν την τάση. Για να γίνω πιο συγκεκριμένη, ας υποθέσουμε ότι η Mercedes θέλει να επενδύσει σε μια startup, που φτιάχνει μέσω εικονικής πραγματικότητας (virtual reality) έναν προσομοιωτή οδήγησης των μοντέλων της Mercedes με το περίφημο Oculus, ή κάτι παρόμοιο. Θα ενσωμάτωνε στον οργανισμό της και στα γραφεία της την ομάδα των νεοφυών αυτών επιχειρηματιών, έτσι ώστε να μιμηθούν αν μπορούν οι άλλοι εργαζόμενοι, τον τρόπο που καινοτομεί αυτή η startup. Πόση ελευθερία θέλουν τα νέα ταλέντα που θέλω να προσεγγίσω? Το έχω καταλάβει, ή θα χάσω τα ταλέντα? Τι θα πει loyalty για εμένα?
Αφού λοιπόν τονίσω την τεράστια ανάγκη του ηγέτη να έχει πολύ υψηλό δείκτη Συναισθηματικής Νοημοσύνης (EQ), και ικανότητα να παίρνει αποφάσεις και να δίνει οδηγίες με βάση τα συναισθήματα του άλλου, πράγμα που διαμορφώνει αυτό που λέμε το κλίμα της εταιρείας, θα αναλύσω περιληπτικά τα ηγετικά στυλ που υπάρχουν, και σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυνται. 1. Directive style, κοινώς Ξεκάθαρος ηγέτης Δίνει πολλές οδηγίες, ελέγχει τα πάντα και περιμένει άμεση απόδοση. Αυτό το στυλ δουλεύει όταν οι οδηγίες είναι ξεκάθαρες, σε περιπτώσεις κρίσεων (βλέπε την Ελλάδα του σήμερα) και όταν δεν δουλεύει κανένα άλλο στυλ πχ, επειδή οι εργαζόμενοι δεν έχουν τα προσόντα που θα έπρεπε να έχουν στην θέση που είναι. 2. Visionary, ο Οραματιστής. Εξηγεί και «πουλάει» το γιατί και το όραμα, και εφόσον τα στελέχη είναι ικανά, γίνουν committed, και εμπιστεύονται τον ηγέτη τους, μπορεί να κάνουν θαύματα 3. Affiliative, φιλικός Συνδέεται με τους εργαζόμενους, δίνει βάση στο να εξυπηρετήσει πρώτα τις προσωπικές ανάγκες του εργαζόμενου, κοιτάει τον άνθρωπο ολιστικά και όχι ως πιόνι/εργαζόμενο και ανταμείβει πιο πολύ τα προσωπικά χαρακτηριστικά από την οικονομική απόδοση, αυτό που λέμε KPI s. Δεν το
συνιστώ στην Ελλάδα όπου όλοι ξέρουμε ότι ισχύει το ρητό «δώσε θάρρος στον χωριάτη, θα σου ανέβει στο κρεβάτι» 4. Participative, καλεί τους εργαζόμενους να συμμετέχουν στις αποφάσεις Εμπιστεύεται την κρίση των στελεχών, κάνει πολλά συμβούλια, ακούει ιδέες, σπάνια κριτικάρει και επιβραβεύει την προσπάθεια. Αυτό το στυλ, ενδείκνυται όταν οι εργαζόμενοι της εταιρείας είναι 1 ης τάξεως ποιοτικά και χρειάζονται κυρίως συντονισμό, καθώς και όταν ο Ηγέτης, δεν είναι σίγουρος για το ποιο στυλ πρέπει να ακολουθήσει. Δυστυχώς στην Ελλάδα, αυτό το στυλ ηγεσίας σπανίζει. 5. Pacesetting, Ηγεσία δια του παραδείγματος. Έχει υψηλά standards, δουλεύει πιο σκληρά από όλους, είναι αυστηρός και λύνει προβλήματα. Συνήθως είναι υπερσυγκεντρωτικός, αλλά δεν έχει επιλογή. Ενδείκνυται σε περιπτώσεις όπου πρέπει να υπάρξουν αλλαγές γρήγορα και όπου η ικανότητα είναι διάχυτη στα στελέχη. 6. Coaching, Κυρίως εκπαιδεύει τους άλλους για να κάνουν αυτοί την δουλειά. Βρίσκει τα δυνατά σημεία του καθενός και δίνει συγκεκριμένες οδηγίες. Αυτό το στυλ είναι ότι καλύτερο για το στέλεχος που θέλει συνεχώς να εκπαιδεύεται και έχει μεγάλες προσδοκίες. Τα στυλ αυτά μπορεί να χρειαστεί να μεταλλάσσονται στην ίδια εταιρεία ανάλογα με τις συνθήκες. Έγκειται στην ευφυΐα του Ηγέτη, να κρίνει πότε πρέπει να
χρησιμοποιεί το κάθε στυλ. Αυτό που λέμε στην Ελλάδα, μια με το μαστίγιο και μια με το καρότο! Και από την εμπειρία μου όλα αυτά τα χρόνια σε έναν μεγάλο Ελληνικό όμιλο πιστεύω ότι το κύριο χαρακτηριστικό του καλού ηγέτη είναι να χαίρεται να έχει συνεργάτες που είναι πιο ικανοί από αυτός και να τους ανταμείβει για αυτό. Κάτι εξαιρετικά σπάνιο, πιστέψτε με. Όποιο από τα προαναφερθέντα στυλ και να επιλέξει ο Ηγέτης για κάθε αλλαγή που θέλει να φέρει στον οργανισμό του, στόχος του πρέπει να είναι να μην μείνει ποτέ πίσω στις ραγδαίες εξελίξεις που φέρνει η ανάπτυξη της τεχνολογίας και το Digitalization. Τέλος τα χαρακτηριστικά που θέλω να έχουν οι συνεργάτες μου είτε είναι προϊστάμενοι είτε υφιστάμενοί μου σε όλες τις βαθμίδες και ανεξάρτητα από την τεχνολογική τους κατάρτιση είναι. Να μιλάνε απλά περιεκτικά και άμεσα και να μην είναι χρονοκλέφτες. Όταν υπάρχει ένα πρόβλημα να έρχονται έτοιμοι με προτεινόμενες λύσεις του προβλήματος Να δίνουν σωστές απαντήσεις. απάντηση. Προτιμώ καμία απάντηση από λάθος
Να έχουν κοινή λογική, κάτι όχι και τόσο αυτονόητο Να παίρνουν πρωτοβουλίες (initiative) Να είναι επαγγελματίες με την έννοια, δεν χρειάζεται να κάνεις follow up γιατί ξέρεις ότι είναι επιμελής. Να δουλεύουν σκληρά Να είναι ηθικοί, και όχι υποκριτές Να έχουν Ευφυΐα χωρίς αλαζονεία Να ακούνε! Να είναι συνεργάσιμοι με τους συναδέρφους τους Να έχουν υψηλό δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης Γνώσεις στο αντικείμενο Να μην είναι κομπλεξικοί και να παραδέχονται τα λάθη του Σας ευχαριστώ για τον χρόνο σας.