ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 17.6.2015 COM(2015) 297 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, περί των στατιστικών στοιχείων που πρέπει να υποβάλλουν τα κράτη μέλη σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 788/96 EL EL
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις 9 Ιουλίου 2008 εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 762/2008 1 περί των στατιστικών στοιχείων που πρέπει να υποβάλλουν τα κράτη μέλη σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια. Στο άρθρο 11 ορίζονται τα εξής: «Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2011, και στη συνέχεια ανά τριετία, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση αξιολόγησης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με τα στατιστικά στοιχεία που καταρτίζονται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και, ιδίως, σχετικά με τη συνάφεια και την ποιότητά τους. Η έκθεση αυτή περιλαμβάνει επίσης ανάλυση κόστους-αποτελεσματικότητας του συστήματος που εφαρμόζεται για τη συλλογή και την επεξεργασία των στατιστικών στοιχείων και αναφέρει τις βέλτιστες πρακτικές για τη μείωση του φόρτου εργασίας για τα κράτη μέλη και τη βελτίωση της χρησιμότητας και της ποιότητας των στατιστικών στοιχείων». 2. ΚΑΛΥΨΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Ο κανονισμός απαιτεί την υποβολή στοιχείων με τέσσερις τομείς, και συγκεκριμένα: α) την ετήσια παραγωγή υδατοκαλλιέργειας (όγκο και αξία μονάδας) β) την ετήσια παραγωγή (όγκο και αξία μονάδας) της εκτατικής υδατοκαλλιέργειας γ) την ετήσια παραγωγή των εκκολαπτηρίων και των μονάδων προπάχυνσης δ) τη διάρθρωση του τομέα της υδατοκαλλιέργειας. Τα στοιχεία ζητούνται σε ετήσια βάση, εκτός από την περίπτωση των στοιχείων διάρθρωσης που υποβάλλονται ανά τρία έτη. Το πρώτο έτος για το οποίο ζητήθηκαν στοιχεία (έτος αναφοράς) ήταν το 2008 και τα στοιχεία αυτά έπρεπε να διαβιβαστούν στην Eurostat πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2009. Στον κανονισμό προβλέπεται η δυνατότητα για τα κράτη μέλη να καθυστερήσουν την εφαρμογή ή να λάβουν παρέκκλιση από ορισμένες ή όλες τις απαιτήσεις. Σε επτά κράτη μέλη εκχωρήθηκε μεταβατική περίοδος για την εφαρμογή του κανονισμού: η Τσεχική Δημοκρατία όφειλε να προσκομίσει για πρώτη φορά στοιχεία για το έτος αναφοράς 2009, η Πορτογαλία για το 2010, και η Γερμανία, η Ελλάδα, η Αυστρία, η Πολωνία και η Σλοβενία για το 2011 2. Σε τρία κράτη μέλη (Αυστρία, Τσεχική Δημοκρατία και Λουξεμβούργο) είχαν επιτραπεί παρεκκλίσεις όσον αφορά τα στοιχεία έως το έτος αναφοράς 2011, και συγκεκριμένα είτε να μην παρέχουν πληροφορίες (Λουξεμβούργο) είτε να παρέχουν μόνο εκτιμήσεις για ορισμένες κατηγορίες αντί για πλήρη επικυρωμένα στατιστικά στοιχεία 3. Τα στοιχεία σχετικά με την παραγωγή υδατοκαλλιέργειας από το Βέλγιο (2010-2012), τη Δανία (2011), τη Γερμανία (2011, 2012), την Εσθονία (2012), τη Λιθουανία (2010-2012), την Αυστρία (2011, 2012), τη Σλοβενία (2011, 2012), τη Φινλανδία (2011, 2012) και την Ισλανδία (2012) περιέχουν πολλές εμπιστευτικές τιμές. Μια χώρα έχει τη δυνατότητα να δηλώσει στοιχεία ως εμπιστευτικά εάν μπορεί εύλογα να θεωρηθεί ότι η γνωστοποίηση των στοιχείων αυτών θα μπορούσε να επιτρέψει την ταυτοποίηση των χαρακτηριστικών μεμονωμένων οντοτήτων. Ως εκ 1 2 3 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 762/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, περί των στατιστικών στοιχείων που πρέπει να υποβάλλουν τα κράτη μέλη σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 788/96 του Συμβουλίου: ΕΕ L 218 της 13.8.2008, σ. 1-13. Απόφαση αριθ. 2010/76/ΕΕ της Επιτροπής, της 9 Φεβρουαρίου 2010, για τον καθορισμό μεταβατικής περιόδου για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008. Εκτελεστική απόφαση αριθ. 2011/626/ΕΕ της Επιτροπής, της 22ας Σεπτεμβρίου 2011, σχετικά με τη χορήγηση παρέκκλισης από την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008. 2
τούτου, όταν τα σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια στοιχεία που συγκεντρώνονται σε εθνικό επίπεδο ενδέχεται να αποκαλύψουν τον όγκο ή την αξία της παραγωγής μεμονωμένων επιχειρήσεων, τα δεδομένα αυτά χαρακτηρίζονται εμπιστευτικά και δεν δημοσιεύονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 2.1 Συλλογή και πηγές στοιχείων Στα περισσότερα κράτη μέλη τα στοιχεία συλλέγονται μέσω πλήρους απογραφής των εγγεγραμμένων παραγωγών υδατοκαλλιέργειας με την χρήση ετήσιων ερωτηματολογίων που αποστέλλονται ταχυδρομικά ή ηλεκτρονικά. Σχεδόν όλες οι χώρες έχουν ενσωματώσει στο εθνικό τους δίκαιο τις απαιτήσεις για τη συλλογή στοιχείων σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η καταχώριση των επιχειρήσεων παραγωγής προϊόντων υδατοκαλλιέργειας αποτελεί απαίτηση της νομοθεσίας της ΕΕ για την υγεία των ζώων 4. Τα ποσοστά μη απάντησης που αναφέρονται είναι εν γένει χαμηλά σε πολλά κράτη μέλη και είναι σχετικά απλό για τις αρχές να ελέγξουν τις πληροφορίες που υποβάλλουν οι πάροχοι στοιχείων. Ορισμένα κράτη μέλη δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν διοικητικά στοιχεία του κλάδου παραγωγής. Σε ορισμένες χώρες, οι κτηνιατρικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες αλιείας συνεργάζονται για τη διασταύρωση των στοιχείων που περιέχονται στα μητρώα και των δηλώσεων. 2.2 Συστήματα συλλογής στοιχείων στα κράτη μέλη Οι παρακάτω ειδικές ενότητες ανά χώρα βασίζονται στις πλέον πρόσφατες ετήσιες μεθοδολογικές εκθέσεις για τις στατιστικές σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια (έτη αναφοράς 2013-2011) που έχουν αποστείλει τα κράτη μέλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 762/2008. Δεν αντικατοπτρίζουν τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Βέλγιο Τα στοιχεία που αφορούν την υδατοκαλλιέργεια παρέχονται στην Eurostat από τη στατιστική υπηρεσία του Βελγίου. Δεν υπάρχει εθνική νομοθεσία που διέπει τις στατιστικές σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια. Ο πληθυσμός δειγματοληψίας καλύπτει όλες τις εταιρείες που έχουν καταχωριστεί από τον Ομοσπονδιακό Οργανισμό για την ασφάλεια της τροφικής αλυσίδας (εφεξής «AFSCA»). Ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής του Βελγίου χρησιμοποιείται για την ανανέωση των αποθεμάτων ή την αγωνιστική αλιεία και δεν προορίζεται για πώληση, και ως εκ τούτου δεν περιλαμβάνεται στις στατιστικές της Eurostat. Λόγω του χαμηλού όγκου παραγωγής, το Βέλγιο μπορεί να υποβάλλει συνοπτικά στοιχεία για την εκτίμηση της συνολικής παραγωγής. Βουλγαρία Η Βουλγαρική Εθνική Υπηρεσία Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (NAFA) διατηρεί το εθνικό μητρώο εγκαταστάσεων υδατοκαλλιέργειας και απαιτεί από τις επιχειρήσεις να παρέχουν ετήσια στατιστικά στοιχεία σχετικά με την παραγωγή και τις πωλήσεις. Οι πηγές στοιχείων αντιπαραβάλλονται σε τακτική βάση μεταξύ τους ώστε να ελεγχθεί η εγκυρότητά τους. Τα στοιχεία ελέγχονται επίσης από ελεγκτές της NAFA κατά τις επισκέψεις επιθεώρησης. 4 Οδηγία 2006/88/ΕΚ του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 2006, σχετικά με τις απαιτήσεις υγειονομικού ελέγχου για τα ζώα υδατοκαλλιέργειας και τα προϊόντα τους και σχετικά με την πρόληψη και την καταπολέμηση ορισμένων ασθενειών των υδρόβιων ζώων (ΕΕ L 328 της 24.11.2006) και απόφαση της Επιτροπής, της 30ής Απριλίου 2008, για την εφαρμογή της οδηγίας 2006/88/ΕΚ του Συμβουλίου όσον αφορά τη δημιουργία ενημερωτικής σελίδας στο διαδίκτυο με πληροφορίες για τις επιχειρήσεις παραγωγής προϊόντων υδατοκαλλιέργειας και τις εγκεκριμένες εγκαταστάσεις μεταποίησης των προϊόντων αυτών (ΕΕ L 138 της 28.5.2008, σ. 12 20). 3
Τσεχική Δημοκρατία Το Υπουργείο Γεωργίας συλλέγει τα στοιχεία που απαιτούνται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 762/2008 από παραγωγούς προϊόντων υδατοκαλλιέργειας και την Τσεχική Ένωση Ερασιτεχνών Αλιέων. Το Υπουργείο Γεωργίας και η τσεχική στατιστική υπηρεσία επικυρώνουν και υποβάλλουν τα στοιχεία στην Eurostat. Δεν πραγματοποιούνται εκτιμήσεις. Δανία Ο Δανικός Οργανισμός Γεωργίας και Αλιείας, ο οποίος υπάγεται στο Υπουργείο Τροφίμων, Γεωργίας και Αλιείας, συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Τα στοιχεία παραγωγής «κατά την πρώτη πώληση» συλλέγονται από όλες τις εμπορικές εγκαταστάσεις παραγωγής προϊόντων υδατοκαλλιέργειας. Η κάλυψη του κλάδου παραγωγής είναι πλήρης και δεν χρησιμοποιούνται τεχνικές δειγματοληψίας. Αν και στο παρελθόν τα στοιχεία που αναφέρονταν για τις πωλήσεις ιχθυδίων αποτελούσαν προσεγγίσεις με βάση το ζων βάρος, από το 2012 καταγράφονται τα πραγματικά στοιχεία. Γερμανία Τα στοιχεία παρέχονται στην ομοσπονδιακή στατιστική υπηρεσία (Destatis) μέσω των στατιστικών υπηρεσιών των ομόσπονδων κρατών, τα οποία διενεργούν πλήρη απογραφή του όγκου παραγωγής κατά την πρώτη πώληση για όλες τις καταχωρισμένες επιχειρήσεις υδατοκαλλιέργειας. Η αξία παραγωγής υπολογίζεται με βάση ένα δείγμα αποτελούμενο από έως και 500 εταιρείες. Σε περίπτωση έλλειψης στοιχείων σχετικά με τις αξίες παραγωγής, γίνονται εκτιμήσεις με βάση τους σταθμισμένους μέσους όρους των ομάδων ειδών (π.χ. σολομοειδή, κυπρινοειδή). Εσθονία Η στατιστική υπηρεσία της Εσθονίας συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Η συλλογή στοιχείων πραγματοποιείται μέσω έρευνας σε όλες τις επιχειρήσεις με κύρια ή δευτερεύουσα δραστηριότητα την εμπορική αναπαραγωγή ιχθύων, την ανανέωση των αποθεμάτων ιχθύων και τον αλιευτικό τουρισμό. Η έρευνα καλύπτει την εμπορική παραγωγή, την εκτροφή, τις πωλήσεις και την ενδιάμεση παραγωγή και κατανάλωση. Τα στοιχεία επαληθεύονται και αντιπαραβάλλονται με στοιχεία για την ανανέωση των αποθεμάτων ιχθύων από το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Η Εσθονία έχει εντοπίσει ένα συγκεκριμένο πρόβλημα που οφείλεται στη διπλή μέτρηση της πωληθείσας παραγωγής μεταξύ εκτροφείων. Ιρλανδία Το ιρλανδικό συμβούλιο θαλάσσιας αλιείας (Bord Iascaigh Mhara) είναι αρμόδιο για τη συλλογή και υποβολή στοιχείων στην Eurostat. Τα ποσοστά μη απάντησης κυμαίνονται περίπου στο 20 %. Για τα στοιχεία που λείπουν, γίνονται εκτιμήσεις με βάση τη γνώμη εμπειρογνωμόνων και τους μέσους όρους των τελευταίων πέντε ετών σε συνδυασμό με τις πραγματικές περιφερειακές τάσεις. Σε περίπτωση φορέων που εξακολουθούν να μην απαντούν, τα στοιχεία συγκεντρώνονται με έμμεσο τρόπο από άλλους οργανισμούς. Η συλλογή ακριβών στοιχείων είναι πιο δύσκολο να επιτευχθεί για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από μία δικαιοδοσίες, καθώς έχουν εντοπιστεί περιπτώσεις διπλής μέτρησης. 4
Ελλάδα Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Τα στοιχεία παραγωγής κατά την πρώτη πώληση συλλέγονται μέσω πλήρους απογραφής. Οι ετήσιες επικαιροποιήσεις του μητρώου επιχειρήσεων εξασφαλίζουν την πλήρη κάλυψη του τομέα. Το ποσοστό μη απάντησης μειώθηκε στο 1,6 % το 2013 από 3 % το 2011. Για τα μη διαθέσιμα στοιχεία δόθηκαν υποθετικές τιμές. Ισπανία Η Γενική Υποδιεύθυνση Στατιστικών του Υπουργείου Γεωργίας, Τροφίμων και Περιβάλλοντος (MAGRAMA) συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Η έρευνα καλύπτει όλες τις ενεργές εγκαταστάσεις υδατοκαλλιέργειας που περιλαμβάνονται σε μια πλήρη απογραφή και η αξιοπιστία θεωρείται ικανοποιητική. Διενεργείται επίσης δειγματοληψία διαστρωμάτωσης των παραγωγών μυδιών στη Γαλικία με επίπεδο εμπιστοσύνης 95 %. Για να διασφαλιστεί η συνοχή, γίνεται έλεγχος των στοιχείων σε σύγκριση με αυτά των προηγούμενων ετών. Στο παρελθόν η Ισπανία είχε εντοπίσει συγκεκριμένο πρόβλημα όσον αφορά την απόδοση τιμών και ακριβών συντελεστών μετατροπής (αριθμός ατόμων σε τόνους ζώντος βάρους) στα άγρια αλιεύματα που εισάγονται στον κύκλο παραγωγής. Αυτό το πρόβλημα λύθηκε το 2012. Γαλλία Η Διεύθυνση Θαλάσσιας Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (DPMA) του Υπουργείου Οικολογίας, Αειφόρου Ανάπτυξης και Ενέργειας συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Η συλλογή στοιχείων πραγματοποιείται μέσω ετήσιας ταχυδρομικής έρευνας. Από το 2015 προβλέπεται η συλλογή στοιχείων μέσω διαδικτύου. Τα στοιχεία που λείπουν συμπληρώνονται με υποκατάσταση στοιχείων από παρόμοιες εγκαταστάσεις στην ίδια γεωγραφική περιοχή. Η επικύρωση των στοιχείων περιλαμβάνει έρευνες των ακραίων τιμών, εσωτερική διασταύρωση στοιχείων και σύγκριση με προηγούμενα στοιχεία που είχαν υποβληθεί. Κροατία Η Διεύθυνση Αλιείας του Υπουργείου Γεωργίας χρησιμοποιεί ημερολόγια πλοίου για την ετήσια συλλογή στοιχείων σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια. Σε ό,τι αφορά τη θαλάσσια υδατοκαλλιέργεια, το ποσοστό μη απάντησης μεταξύ των εκτροφέων μαλακίων και οστρακόδερμων είναι πολύ υψηλό και, ως εκ τούτου, γίνονται εκτιμήσεις για τις τιμές που λείπουν σε αυτόν τον υποτομέα. Η Κροατία σχεδιάζει να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που υπάρχουν ως προς την ποιότητα των στοιχείων σχετικά με τους τομείς τόσο της υδατοκαλλιέργειας γλυκών υδάτων όσο και της θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας μέσω εργαστηρίων για τους εκτροφείς. Ιταλία Το Υπουργείο Γεωργίας (Ministero delle Politiche Agricole Alimentari e Forestali) υποβάλλει τα στοιχεία στην Eurostat. Τα στοιχεία συλλέγονται σε περιφερειακό επίπεδο μέσω της UNIMAR, μια κοινοπραξίας συνεταιρισμών έρευνας στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας. Όλες οι εγκαταστάσεις υδατοκαλλιέργειας που είναι γνωστές στον περιφερειακό συντονιστή συνιστούν τον πληθυσμό-στόχο της ετήσιας απογραφής. Οι συνεντεύξεις διεξάγονται στις εγκαταστάσεις. Δεν πραγματοποιούνται εκτιμήσεις. 5
This is a report on an evaluation of a regulation fitting under the REFIT programme and at the request of the co-legislators.κύπρος Το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών (ΥΑΘΕ) του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Τα στοιχεία συλλέγονται κυρίως μέσω στατιστικής απογραφής, η οποία συμπληρώνεται από επιτόπιες επιθεωρήσεις και συνεντεύξεις με τους διευθυντές ή τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων υδατοκαλλιέργειας. Επιπρόσθετες πληροφορίες λαμβάνονται από τις εγκρίσεις για την εισαγωγή ψαριών σε υδατοσυλλογές ή μακρόστενες δεξαμενές, από λεπτομερή στοιχεία για τις εξαγωγές και από τις εισαγωγές ιχθυοτροφών. Έχουν εντοπιστεί ορισμένες ανακολουθίες ως προς τα δεδομένα που υποβάλλονται στους διάφορους οργανισμούς, οι οποίες ωστόσο αναμενόταν να επιλυθούν από το 2014 και μετά. Λετονία Η Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία (ΚΣΥ) συλλέγει τα στοιχεία σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια. Το Τμήμα Αλιείας του Υπουργείου Γεωργίας είναι υπεύθυνο για τη διασφάλιση της συνοχής των στοιχείων και για την υποβολή εκθέσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η κάλυψη του κλάδου παραγωγής από το ερωτηματολόγιο είναι πλήρης και δεν πραγματοποιούνται εκτιμήσεις. Λιθουανία Το Κέντρο Γεωργικής Πληροφόρησης και Αγροτικής Οικονομίας (AIRBC) συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Όλες οι εμπορικές μονάδες υδατοκαλλιέργειας αναφέρουν τα στοιχεία τους σε εξαμηνιαία βάση. Το ποσοστό απάντησης είναι 100 %. Λουξεμβούργο Δεν υπάρχει εμπορική ιχθυοπαραγωγή στο Λουξεμβούργο. Η μοναδική σχετική εγκατάσταση ανήκει στο κράτος και παράγει ψάρια με μοναδικό σκοπό την απελευθέρωσή τους στο φυσικό περιβάλλον. Ουγγαρία Η πρωταρχική ευθύνη για τα στοιχεία σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια ανήκει στο Υπουργείο Γεωργίας. Οι τελικές στατιστικές υποβάλλονται στη Eurostat από την Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία της Ουγγαρίας. Τα στοιχεία επικυρώνονται μέσω σύγκρισης με τις ελάχιστες και τις μέγιστες τιμές που έχουν οριστεί για κάθε είδος και κατηγορία ηλικίας. Το σχετικά μικρό μέγεθος του στατιστικού πληθυσμού επιτρέπει την εξέταση τυχόν διαφορών μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας. Προβλέπονται βελτιώσεις για τον καθορισμό των μέσων τιμών πώλησης στο πρώτο σημείο πώλησης. Μάλτα Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (NSO) συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Ο μικρός μαλτέζικος κλάδος παραγωγής περιλαμβάνει μόνο έξι εκτροφεία, πέντε από τα οποία ειδικεύονται στην πάχυνση τόνου. Τα στοιχεία που υποβάλλονται εξετάζονται διεξοδικά και διασταυρώνονται με πληροφορίες σχετικά με τις πωλήσεις ζωντανών ιχθύων και το διεθνές εμπόριο. Κάτω Χώρες Από το 2013, έτος αναφοράς, η στατιστική υπηρεσία των Κάτω Χωρών (CBS) συλλέγει τα στοιχεία σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια από την ολλανδική οργάνωση των ιχθυοκαλλιεργητών 6
(NeVeVi) και από τις πωλήσεις μυδιών σε ιχθυόσκαλες. Η αξία των στρειδιών λαμβάνεται από το Υπουργείο Οικονομικών Υποθέσεων. Δεν υπάρχει αγοραία τιμή για τον γόνο μυδιών και, ως εκ τούτου, η σχετική τιμή αποτελεί ενδεικτική εκτίμηση της Ολλανδικής Ένωσης Παραγωγών Μυδιών Λόγω απαιτήσεων εμπιστευτικότητας, για δύο επιχειρήσεις έχει υποβληθεί εκτιμώμενη αξία όσον αφορά την παραγωγή μυδιών. Τα στοιχεία σχετικά με την δομή των εγκαταστάσεων υδατοκαλλιέργειας υπολογίζονται κατ' εκτίμηση από τη NeVeVi με βάση τη συνολική παραγωγή ανά είδος και μέθοδο παραγωγής. Αυστρία Η στατιστική υπηρεσία της Αυστρίας συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Τα στοιχεία συλλέγονται μέσω ετήσιας πλήρους απογραφής των επιχειρήσεων. Κατά τα τρία έτη που έχουν μεσολαβήσει από την έναρξη της πρώτης έρευνας, τα ποσοστά απάντησης έχουν αυξηθεί από 90 % που ήταν αρχικά στο 99 %. Στο 5-15 % των περιπτώσεων όπου οι τιμές είναι άγνωστες επειδή οι επιχειρήσεις πραγματοποιούν απευθείας πωλήσεις επεξεργασμένων ψαριών, γίνονται εκτιμήσεις όσον αφορά την τιμή μονάδας των ψαριών που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση. Πολωνία Το Ινστιτούτο Αλιείας Εσωτερικών Υδάτων στο Olsztyn συγκεντρώνει τα στοιχεία σχετικά με την παραγωγή υδατοκαλλιέργειας και τα υποβάλλει στο Υπουργείο Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο τα διαβιβάζει στην Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία. Το ερωτηματολόγιο σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια διανέμεται μέσω δικτυακών τόπων, ενημερωτικών εκστρατειών και καταλόγων διευθύνσεων. Η κάλυψη εκτιμάται ότι είναι σχεδόν πλήρης. Η ποιότητα των δεδομένων επηρεάζεται από τους ορισμούς των μεθόδων παραγωγής και καλλιέργειας που περιέχονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 762/2008, οι οποίες διαφέρουν από την πολωνική πρακτική. Πορτογαλία Η Γενική Διεύθυνση Φυσικών Πόρων, Ασφάλειας και Ναυτιλιακών Υπηρεσιών (DGRM) υποβάλλει τα στοιχεία στην Eurostat. Η DGRM συλλέγει απευθείας τα στοιχεία σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια σε υφάλμυρα ή θαλάσσια ύδατα και λαμβάνει στοιχεία σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια εσωτερικών υδάτων από το Ινστιτούτο για τη Διατήρηση της Φύσης και των Δασών (ICNF). Η περιοχή, ο τύπος και το περιβάλλον των μονάδων παραγωγής υδατοκαλλιέργειας λαμβάνονται από ένα διοικητικό μητρώο. Όλες οι άλλες μεταβλητές συλλέγονται μέσω ερωτηματολογίου που αποστέλλεται ταχυδρομικά σε ετήσια βάση και, εάν είναι αναγκαίο, μέσω προσωπικών συνεντεύξεων. Το ποσοστό απάντησης είναι υψηλό για τα εκτροφεία ιχθύων με πτερύγια, αλλά σε ό,τι αφορά την παραγωγή δίθυρων μαλακίων στον πυθμένα (αχιβάδες) είναι αναγκαία η πραγματοποίηση εκτιμήσεων. Ρουμανία Ο Εθνικός Οργανισμός Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (NAFA) συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Όλες οι μονάδες υδατοκαλλιέργειας είναι καταχωρισμένες και έχουν άδεια λειτουργίας. Οι όγκοι και οι αξίες παραγωγής συλλέγονται σε μηνιαία βάση. Σλοβενία Το Υπουργείο Γεωργίας, Δασών και Επισιτισμού (MAFF) και η Στατιστική Υπηρεσία της Δημοκρατίας της Σλοβενίας (SURS) συλλέγουν τα στοιχεία και τα υποβάλλουν στην Eurostat. 7
Όλοι οι φορείς που ασχολούνται με την ιχθυοκαλλιέργεια για εμπορικούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένων των οργανισμών ερασιτεχνών αλιέων που συμμετέχουν ως παραγωγοί στην αγορά ιχθύων υδατοκαλλιέργειας, συμπληρώνουν κάθε χρόνο ερωτηματολόγια τα οποία υποβάλλονται ηλεκτρονικά ή μέσω ταχυδρομείου. Για τα στοιχεία που δεν μπορούν να ανακτηθούν δίνονται υποθετικές τιμές βάσει προηγούμενων στοιχείων ή της παραγωγικής ικανότητας των εγκαταστάσεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται συντελεστές μετατροπής για τη μετατροπή του βάρους εκσπλαχνισμένων ιχθύων ή ιχθύων σε φιλέτα σε ζων βάρος. Η Σλοβενία σημειώνει ότι οι ιχθυοκαλλιεργητές αντιμετωπίζουν δυσκολίες ως προς την υποβολή αξιόπιστων στοιχείων για τα αυγά ψαριών. Σλοβακική Δημοκρατία Η Στατιστική Υπηρεσία της Σλοβακικής Δημοκρατίας συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Η συλλογή στοιχείων πραγματοποιείται μέσω ταχυδρομικής απογραφής των παραγωγών υδατοκαλλιέργειας στους οποίους έχει χορηγηθεί άδεια. Η κάλυψη της απογραφής δεν είναι πλήρης και δεν πραγματοποιούνται εκτιμήσεις. Οι συνεχείς αλλαγές καθιστούν δύσκολο τον ποσοτικό προσδιορισμό του μεγέθους των εγκαταστάσεων ή των μεθόδων. Φινλανδία Στη Φινλανδία οι στατιστικές σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια αποτελούν ευθύνη του Φινλανδικού Ιδρύματος Ερευνών Θήρας και Αλιείας. Τα στοιχεία συλλέγονται μέσω στατιστικών ερωτηματολογίων που αποστέλλονται σε όλες τις μονάδες παραγωγής που είναι καταγεγραμμένες στο μητρώο υδατοκαλλιέργειας. Το 2012 και το 2013 το ποσοστό απάντησης αυξήθηκε σε 93 % και 90 % (από περίπου 75 % τα προηγούμενα έτη). Για το υπόλοιπο γίνονται εκτιμήσεις μέσω διαστρωμάτωσης των αποτελεσμάτων και της εφαρμογής ειδικών για κάθε στρώμα συντελεστών. Μέρος του όγκου παραγωγής βασίζεται στη μετατροπή βάρους μετά τον εκσπλαχνισμό σε ζων βάρος με χρήση σταθερών συντελεστών μετατροπής. Η αξία της παραγωγής εδώδιμων ιχθύων υπολογίζεται με βάση τις μέσες τιμές παραγωγού. Σουηδία Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, εξ ονόματος του σουηδικού Συμβουλίου Γεωργίας, συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Τα στοιχεία συλλέγονται μέσω ετήσιας ταχυδρομικής απογραφής. Το ποσοστό μη απάντησης είναι χαμηλό. Για τυχόν μη διαθέσιμα στοιχεία δίνονται υποθετικές τιμές με χρήση πληροφοριών από προηγούμενα έτη. Ηνωμένο Βασίλειο Οι στατιστικές για την υδατοκαλλιέργεια συλλέγονται χωριστά από κάθε μία από τις περιφερειακές κυβερνήσεις: Το Κέντρο για το Περιβάλλον, την Αλιεία και την Υδατοκαλλιέργεια (CEFAS) στην Αγγλία και την Ουαλία τη Θαλάσσια Επιστήμη Σκωτίας (MSS) στη Σκωτία και το Τμήμα για τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη (DARD) στη Βόρεια Ιρλανδία. Τα συγκεντρωτικά στοιχεία για το Ηνωμένο Βασίλειο καταρτίζονται από το Κέντρο Περιβάλλοντος, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (CEFAS). Η παροχή στοιχείων εξαρτάται από τη συνεργασία του κλάδου, η οποία χαρακτηρίζεται πολύ καλή. Τα στοιχεία σχετικά με τον όγκο παραγωγής συλλέγονται, με πλήρη κάλυψη, μέσω ετήσιας απογραφής όλων των παραγωγών. Τα στοιχεία σχετικά με τις τιμές μονάδας υπολογίζονται κατ' εκτίμηση, βάσει των απόψεων που παρέχονται από διάφορους εμπειρογνώμονες. Όταν οι τιμές μονάδας ποικίλλουν ανά χώρα και ανά είδος, υποβάλλεται σταθμισμένη μέση τιμή μονάδας (με βάση τη συνολική αξία). Η συλλογή στοιχείων σχετικά με την παραγωγή της εκτατικής 8
υδατοκαλλιέργειας δεν έχει ακόμη εναρμονιστεί πλήρως με τις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008. Χώρες του ΕΟΧ Ισλανδία Από τις αρχές του 2015 η ισλανδική αρχή τροφίμων και κτηνιατρικών θεμάτων συλλέγει τα στοιχεία σχετικά με την παραγωγή υδατοκαλλιέργειας και η στατιστική υπηρεσία της Ισλανδίας τα υποβάλλει στην Eurostat. Τα στοιχεία συλλέγονται σε ετήσια βάση μέσω ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου. Δεν χρησιμοποιούνται τεχνικές δειγματοληψίας. Η Ισλανδία αντιμετωπίζει συγκεκριμένο πρόβλημα όσον αφορά τα στοιχεία για τη διάρθρωση του τομέα της υδατοκαλλιέργειας, τα οποία δεν ήταν διαθέσιμα πριν από το έτος αναφοράς 2013 και, ως εκ τούτου, για το 2011 έγιναν αναδρομικά εκτιμήσεις με βάση τη συνολική παραγωγή. Επιπλέον, ένα άλλο ζήτημα κατά τα τελευταία έτη είναι η έλλειψη απαντήσεων. Το πρόβλημα αυτό προσδοκάται ότι θα μπορέσει να επιλυθεί με τη νέα νομοθεσία, καθώς και με επιθεωρήσεις των εγκαταστάσεων υδατοκαλλιέργειας. Νορβηγία Η Διεύθυνση Αλιείας συλλέγει τα στοιχεία και τα υποβάλλει στην Eurostat. Όλοι οι παραγωγοί προϊόντων υδατοκαλλιέργειας για εμπορικούς και ερευνητικούς σκοπούς οφείλουν να υποβάλουν τα στοιχεία τους μέσω έντυπου ερωτηματολογίου. Για τις αξίες παραγωγής που λείπουν δίνονται υποθετικές τιμές με βάση τις τιμές του προηγούμενου έτους. Το βάρος της συμμόρφωσης με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 762/2008 είναι ελάχιστο, δεδομένου ότι οι νορβηγικές αρχές συλλέγουν ήδη αυτά τα στοιχεία για άλλους σκοπούς. 2.3 Ποιότητα των στοιχείων Οι περισσότεροι από τους παρόχους στοιχείων αναφέρουν ότι η κάλυψη του κλάδου παραγωγής είναι πλήρης και η ποιότητα των στοιχείων καλή. Ορισμένες χώρες δεν παρέχουν λεπτομέρειες σχετικά με την ποιότητα των στοιχείων στις εκθέσεις τους (π.χ. Ρουμανία, Λετονία). Κάποιες άλλες χώρες επισημαίνουν συγκεκριμένα προβλήματα όσον αφορά την ποιότητα των στοιχείων. Η Κροατία αναφέρει έλλειψη απαντήσεων όσον αφορά τον τομέα της οστρακοκαλλιέργειας. Η Πορτογαλία αναφέρει χαμηλό και μη αξιόπιστο ποσοστό απάντησης σχετικά με την παραγωγή δίθυρων μαλακίων στον πυθμένα. Προβλήματα έλλειψης και, σε κάποιες περιπτώσεις, χαμηλής ποιότητας στοιχείων αναφέρονται επίσης από την Ιρλανδία και την Ισλανδία. Η Ιρλανδία σημειώνει ότι το ποσοστό επιτυχίας όσον αφορά το ποσοστό απάντησης και την ποιότητα των παρεχόμενων ή κατ εκτίμηση στοιχείων εξαρτάται από την καλή θέληση του κλάδου. Αυτό πιθανότατα ισχύει σε γενικές γραμμές, αν και σε πολλές χώρες η συνεργασία με τον κλάδο είναι καλή. Η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο εγείρουν προβληματισμούς σχετικά με την παραγωγή της εκτατικής υδατοκαλλιέργειας, για τις οποίες ενδέχεται να υπάρχουν διαθέσιμα μερικά μόνο στοιχεία. Όλες οι χώρες που έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα ή την ποιότητα ορισμένων από τα στοιχεία τους είναι διατεθειμένες να εργαστούν σε συνεχή βάση για τη βελτίωσή τους. Συνολικά, σε συγκεντρωτικό επίπεδο, η συνοχή των στοιχείων σχετικά με την παραγωγή προϊόντων υδατοκαλλιέργειας για ανθρώπινη κατανάλωση μεταξύ των διαφόρων ετών φαίνεται 9
να είναι πολύ καλή. Σε επίπεδο ειδών, η συνολική συνοχή των στοιχείων φαίνεται επίσης καλή. Σπάνια φαίνεται μια χώρα να εμφανίζει ξαφνικές μειώσεις ή αυξήσεις στην παραγωγή ενός συγκεκριμένου είδους. Οι προφανείς περιπτώσεις κακής ποιότητας στοιχείων είναι σπάνιες. Αντιθέτως, αρκετά συχνές είναι οι περιπτώσεις έλλειψης στοιχείων, τουτέστιν ελλιπών χρονοσειρών. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί εν μέρει από τις μεταβατικές ρυθμίσεις που ίσχυαν έως το 2011 και, εν μέρει, από το γεγονός ότι δηλώνονται γένη ή ομάδες ειδών και όχι λεπτομερώς συγκεκριμένα είδη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, μια αναθεώρηση θα ήταν σαφώς χρήσιμη. Επιπλέον, σε πολλές χώρες οι παραγωγοί υδατοκαλλιέργειας φαίνεται να πειραματίζονται με νέα είδη σε πολύ μικρές ποσότητες. Η χρήση αυτών των δεδομένων επιδέχεται συζήτηση. Τα στοιχεία σχετικά με την παραγωγή αυγών ψαριών για ανθρώπινη κατανάλωση δείχνουν πολύ ικανοποιητική συνοχή μεταξύ των διαφόρων ετών σε επίπεδο ειδών και χωρών. Ορισμένες χρονοσειρές εξακολουθούν να είναι μικρές, λόγω των παρεκκλίσεων που ίσχυαν από το 2008 έως το 2010. Τα στοιχεία σχετικά με την παραγωγή της εκτατικής υδατοκαλλιέργειας θεωρούνται μάλλον χαμηλής ποιότητας. Τα στοιχεία για όλα σχεδόν τα είδη και για όλες τις χώρες παρουσιάζουν έντονες αποκλίσεις. Αν και οι διακυμάνσεις σε αυτά τα στοιχεία εξηγούνται εν μέρει από τις διακυμάνσεις ως προς τη φυσική αφθονία των γόνων που λαμβάνονται από το φυσικό τους περιβάλλον, οι μεγάλες διαφορές από έτος σε έτος δεν φαίνεται να δικαιολογούνται πλήρως. Επιπλέον πολλά στοιχεία λείπουν, ενώ ορισμένες χρονοσειρές είναι πολύ μικρές ώστε να μπορεί να γίνει ανάλυση της συνοχής των στοιχείων. Η παροχή περαιτέρω οδηγιών και ορισμών για τα στοιχεία που αναμένονται σε αυτόν τον τομέα μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της ποιότητας των στοιχείων. Παρομοίως, είναι πολύ συνήθης σε όλες τις παραγωγούς χώρες η ύπαρξη ελλείψεων και έντονων διακυμάνσεων όσον αφορά τα στοιχεία για τον αριθμό των αυγών που παράγονται σε εκκολαπτήρια σε επίπεδο ειδών. Σε ό,τι αφορά τα ιχθύδια, τα στοιχεία παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις για κάποια είδη και χώρες, ενώ σε άλλες περιπτώσεις είναι ελλιπή. Η χρονοσειρά για ορισμένες χώρες είναι πολύ σύντομη ώστε να μπορεί να γίνει περαιτέρω ανάλυση. 3. ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ) Οι εκθέσεις των κρατών μελών διατίθενται στη βάση δεδομένων διάδοσης της Eurostat στη διεύθυνση http://ec.europa.eu/eurostat/data/database. Τα στοιχεία δημοσιεύονται επίσης σε εγχειρίδια στατιστικών της Eurostat, το πιο πρόσφατο από τα οποία είναι το «Agriculture, forestry and fishery statistics, 2014 edition» («Στατιστικές για τη γεωργία, τη δασοκομία και την αλιεία, έκδοση 2014») (ISBN 978-92-79-43201-9). Τα στοιχεία που συλλέγονται βάσει του κανονισμού είναι απαραίτητα για την εμπεριστατωμένη, τεκμηριωμένη χάραξη πολιτικής τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο. Οι πληροφορίες σχετικά με τα επίπεδα και τις τάσεις παραγωγής στην υδατοκαλλιέργεια αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη σημασία, σε μια ανανεωμένη προσπάθεια για την ανάπτυξη του κλάδου με βιώσιμο τρόπο στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής. Τα ποσοτικά στοιχεία είναι ιδιαίτερα σημαντικά σε ό,τι αφορά την κατάρτιση πολυετών εθνικών σχεδίων για την ανάπτυξη βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας. Τα στοιχεία που δημοσιεύονται βάσει του κανονισμού παρέχουν στους φορείς χάραξης πολιτικής, στον κλάδο και στην κοινωνία των πολιτών μια αποδεκτή σειρά από στοιχεία αναφοράς, τα οποία συμβάλλουν σε μια πιο εμπεριστατωμένη συζήτηση σχετικά με το μέλλον της παραγωγής προϊόντων υδατοκαλλιέργειας. 10
4. ΣΧΕΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ-ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας της συλλογής στοιχείων σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008 αξιολογήθηκε μέσω των μεθοδολογικών εκθέσεων ανά χώρα για το 2013 όσον αφορά τα έτη 2009-2013. Είκοσι επτά χώρες απάντησαν στις ερωτήσεις σχετικά με τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας. Όσον αφορά το κόστος παραγωγής σε χρηματικούς όρους, έξι χώρες ανέφεραν χαμηλό κόστος, τρεις χώρες χαμηλό-μέτριο, δώδεκα χώρες μέτριο, μία χώρα μέτριο-υψηλό και δύο χώρες υψηλό κόστος. Επιπλέον, η μεγάλη πλειονότητα των χωρών καλύπτουν τις εθνικές τους ανάγκες με τα στοιχεία σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια που συλλέγονται στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008. Συνολικά, 20 χώρες υπερβαίνουν το 50 % της κάλυψης, με 15 χώρες να ξεπερνούν το 80 % και επτά χώρες να φτάνουν σε επίπεδο μεταξύ 95 % και 100 %. Επτά χώρες δεν απάντησαν στην ερώτηση. Ορισμένες χώρες πρότειναν βελτιώσεις με στόχο τη μείωση του βάρους του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008, ιδίως ως προς τη βελτίωση της συνεργασίας με άλλους ενδιαφερόμενους φορείς του κλάδου ώστε να τυποποιηθούν οι απαιτήσεις υποβολής δεδομένων, όσον αφορά κυρίως τον FAO και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 199/2008 για το πλαίσιο συλλογής δεδομένων. Η Αυστρία επιθυμεί τον διαχωρισμό των πληροφοριών σχετικά με τις μεθόδους καλλιέργειας από τα είδη και τον περιορισμό της συλλογής αναλυτικών στοιχείων στις μεγάλες μονάδες παραγωγής, με τις μικρές μονάδες να αναφέρουν μόνο τη συνολική παραγωγή. Από τις εκθέσεις ανά χώρα προκύπτει ότι οι μισές περίπου χώρες συλλέγουν στοιχεία απευθείας από τις εγκαταστάσεις σε επίπεδο μονάδων παραγωγής, ενώ στις υπόλοιπες τα διευθυντικά στελέχη των εταιρειών συμπληρώνουν τα ερωτηματολόγια για όλες τις εγκαταστάσεις τους. Η συλλογή στοιχείων σε επίπεδο επιχειρήσεων διευκολύνει την ταυτόχρονη συλλογή στοιχείων βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 199/2008 για το πλαίσιο συλλογής δεδομένων 5, αν και μόνο η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Φινλανδία, η Λιθουανία και η Ισπανία αναφέρουν ότι ακολουθούν αυτήν την πρακτική. Η ιδέα της κάλυψης αμφότερων των κανονισμών μέσω μιας ενιαίας άσκησης συλλογής στοιχείων αξίζει ίσως να διερευνηθεί περαιτέρω, ώστε να μειωθεί κατ' αυτόν τον τρόπο ο συνολικός φόρτος σε επίπεδο κρατών μελών. 5 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Από την ανάλυση των στοιχείων που έχουν συλλεχθεί βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008, η ποιότητα των στοιχείων φαίνεται να είναι αρκετά υψηλή για την παραγωγή προϊόντων υδατοκαλλιέργειας για ανθρώπινη κατανάλωση (συμπεριλαμβανομένων των αυγών) σε συνολικό επίπεδο και για τα σημαντικότερα είδη, αν και για ορισμένες χώρες οι χρονοσειρές που αφορούν συγκεκριμένα είδη παρουσιάζουν ελλείψεις και ενδέχεται να χρήζουν αναθεωρήσεων. Τα στοιχεία σχετικά με την παραγωγή εκτατικής υδατοκαλλιέργειας και την παραγωγή αυγών από εκκολαπτήρια και μονάδες προπάχυνσης είναι μάλλον κακής ποιότητας. Μεγαλύτερη συνοχή παρουσιάζουν τα στοιχεία για τον αριθμό των ιχθυδίων, μολονότι ο ορισμός των ιχθυδίων στον κανονισμό στερείται ακριβείας. Πολλές χώρες χαρακτηρίζουν ως υψηλή την ποιότητα των εθνικών στοιχείων σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια που παρέχονται στην Eurostat. Άλλες δεν αξιολογούν ρητά την ποιότητα των 5 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 199/2008 του Συμβουλίου, της 25ης Φεβρουαρίου 2008, σχετικά με τη θέσπιση κοινοτικού πλαισίου για τη συλλογή, διαχείριση και χρήση δεδομένων στον τομέα της αλιείας και τη στήριξη όσον αφορά τις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις για την κοινή αλιευτική πολιτική (ΕΕ L 60 της 5.3.2008, σ. 1). 11
στοιχείων τους, αλλά ούτε αναφέρουν αδυναμίες. Ορισμένες μόνο χώρες αναγνωρίζουν αδυναμίες, οι οποίες οφείλονται είτε σε δυσκολίες στο εσωτερικό της χώρας είτε σε ασάφειες που εντοπίζονται στον κανονισμό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, θεωρείται ότι ο κανονισμός αποκλίνει από τη φύση του κλάδου. Οι εκτιμήσεις που πραγματοποιούνται για την παραγωγή στοιχείων για την υδατοκαλλιέργεια είναι σχετικά περιορισμένες. Στη μεγάλη τους πλειονότητα, τα κράτη μέλη πραγματοποιούν ετήσια απογραφή με πλήρη κάλυψη της εμπορικής παραγωγής. Τα ποσοστά μη απάντησης είναι γενικά χαμηλά, εκτός από ορισμένες ειδικές περιπτώσεις. Αναγνωρίστηκε, ωστόσο, ότι η ποιότητα και η πληρότητα των στοιχείων εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καλή θέληση του κλάδου. Όσον αφορά τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας, για το έτος αναφοράς 2013 μόνο τέσσερις χώρες (Γερμανία, Ιρλανδία, Ελλάδα και Πολωνία) υποστήριξαν ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 762/2008 επιβάλλει ιδιαίτερα μεγάλο βάρος σε σχέση με τον χρόνο που απαιτείται για τη συλλογή, την επεξεργασία και την υποβολή των στοιχείων, και δύο χώρες (Δανία και Γερμανία) έκριναν ως υψηλό το κόστος παραγωγής σε χρηματικούς όρους. Αντίθετα, επτά χώρες θεώρησαν ότι το βάρος είναι χαμηλό από άποψης τόσο χρόνου όσο και κόστους. Οι εκτιμήσεις αυτές δεν συσχετίζονται με τον όγκο παραγωγής των κρατών μελών. Οι εθνικές ανάγκες καλύπτονται σε σημαντικό βαθμό από τη μεγάλη πλειονότητα των χωρών οι οποίες συλλέγουν στοιχεία σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008. 6 ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταβάλλει προσπάθειες για τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας των ευρωπαϊκών στατιστικών. Ταυτόχρονα, η μείωση του φόρτου για τα κράτη μέλη αποτελεί θεμελιώδη αρχή. Για τον σκοπό αυτό, είναι πιθανή μια επανεξέταση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008, με βάση τα διδάγματα που έχουν αντληθεί από την πολυετή εμπειρία της συλλογής στοιχείων, λαμβανομένων υπόψη των αναγκών σε στοιχεία της αναθεωρημένης κοινής αλιευτικής πολιτικής και σε ευθυγράμμιση με το πολυετές πρόγραμμα για το πλαίσιο συλλογής δεδομένων. Ειδικότερα, θα πρέπει να βρεθεί λύση όσον αφορά τον μεγάλο αριθμό εμπιστευτικών στοιχείων, η οποία θα επιτρέπει την παραγωγή και τη χρήση εναρμονισμένων στοιχείων σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα αξιοποιηθούν οι συνέργειες με το τυποποιημένο ερωτηματολόγιο για την υδατοκαλλιέργεια της συντονιστικής ομάδας εργασίας για τις στατιστικές σχετικά με την αλιεία. Σε επίπεδο κρατών μελών, το βάρος της συλλογής στοιχείων σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια μπορεί να μειωθεί με τη μετάβαση από έντυπα σε (εν μέρει προσυμπληρωμένα) ηλεκτρονικά ερωτηματολόγια και την αυτοματοποίηση μέρους της διαδικασίας επικύρωσης. Η Βουλγαρία καθιέρωσε με επιτυχία νέες φόρμες συλλογής στοιχείων που καλύπτουν τόσο τις απαιτήσεις στατιστικών στοιχείων του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/2008 όσο και τις απαιτήσεις κοινωνικοοικονομικών στοιχείων σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια οι οποίες απορρέουν από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 199/2008 για το πλαίσιο συλλογής δεδομένων. 12