Τα Νηςιά, μια πολυμεςική παρουςίαςη Δραςτθριότθτα παρουςίαςθσ με το PowerPoint Φφλλα εργαςίασ και ςχζδιο μακιματοσ για τθν αξιοποίθςθ τθσ παρουςίαςθσ του ποιιματοσ «Σα Νθςιά» ςτα γνωςτικά αντικείμενα τθσ Γλϊςςασ, τθσ Γεωγραφίασ και τθσ Ιςτορίασ Ενότθτα 4.3 Ειρήνη πυράτου, Γιάννησ Γουμενάκησ, Αγγελική Κανελλή, Χριςτίνα Οικονόμου 22/2/2008 ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑ.Κ.Ε. Π.Σ.Δ.Ε ΕΠΙΜΟΡΦΩΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΩΝ ΣΗ ΧΡΗΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΩΝ ΣΠΕ ΣΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ Α Περίοδοσ, 2007-2008 1
2
ΤΑ ΝΗΣΙΑ Δραςτηριότητα Παρουςίαςησ Θζμα: Σα νηςιά μασ από το ομώνυμο μελοποιημζνο ποίημα «τα νηςιά». Ερμθνεφτρια: ΒΕΝΕΣΑΝΟΤ ΝΕΝΑ υνκζτθσ: ΧΡΤΟΤΛΑΚΗ Σ τιχουργόσ: ΒΕΝΕΣΑΝΟΤ ΝΕΝΑ είν θ αμμουδιά τθσ Ζάκυνκοσ τθσ Κζρκυρασ τα περιβόλια τθσ Ρόδου το μεγάλο κάςτρο. είναι τθσ Κριτθσ τα ορεινά χωριά τισ ευωδιζσ τθσ Χίου τθσ Κίμωλοσ τ αςτραφτερά νερά τθσ φρασ τθν Απάνω Πόλθ. είναι τα δυο φιδάκια που ερωτεφονταν κάτω απ τα μάρμαρα του ναοφ ζνα μεςθμζρι καλοκαιρινό ςτθ Διλο. τθ Γαφδο, ςτθ Φολζγανδρο και ςτα μικρά νθςιά βαριά ςιωπι μαρμάρωςε, φωλιάηουν νυχτερίδεσ ζνα μπουκζτο άλικο το αίμα ξαγρυπνά λευκοί αυλοί τα κόκαλα μετροφν τισ εςπερίδεσ μονόφκαλμθ περίπολοσ τθ κάλαςςα τρυγά γφρω και πίςω ςτισ ςκθνζσ ουρλιάηουν οι ςειρινεσ. Σθ Λζρο, τθ Μακρόνθςο, τα Κφκθρα, τθ Σηιά πεσ μου ποιεσ τάχα ςφράγιςαν μιςό αιϊνα μνιμεσ. Τάξη-εισ ςτισ οποίεσ απευθύνεται: Ε και τ Δθμοτικοφ Εμπλεκόμενεσ Γνωςτικέσ περιοχέσ Η παρουςίαςθ ςε powerpoint που επιςυνάπτεται, αφορά δραςτθριότθτεσ που μπορεί να καλφψουν τα γνωςτικά αντικείμενα τθσ γλϊςςασ, τθσ γεωγραφίασ και τθσ ιςτορίασ. Σο γνωςτικό αντικείμενο τθσ γλϊςςασ εμπλζκεται γιατί το προσ μελζτθ κείμενο αφορά ζνα ποίθμα εξαιρετικισ ομορφιάσ, θ γεωγραφία τθσ Ε Δθμοτικοφ επειδι περιλαμβάνει ξεχωριςτι ενότθτα που αφορά τα ελλθνικά νθςιά και θ ιςτορία τθσ τ Δθμοτικοφ γιατί το ποίθμα ςτθν τελευταία του ςτροφι μιλά υπαινικτικά για το ρόλο των «μικρϊν» νθςιϊν ωσ τόπων όπου «ουρλιάηουν οι ςειρινεσ». 3
Χρονική διάρκεια Δφο με τρεισ ϊρεσ. Στόχοι: Γλώςςα: Οι μακθτζσ: Να αναηθτιςουν τισ άγνωςτεσ λζξεισ του ποιιματοσ ςτο λεξικό τθσ νεοελλθνικισ γλϊςςασ του Σριανταφυλλίδθ που βρίςκεται ςτο διαδικτυακό τόπο http://www.greek-language.gr/greeklang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html Συχόν άγνωςτεσ λζξεισ: άλικο, αυλόσ, εςπερίδεσ χρειάηεται να τςεκαριςτεί και το κουτί «αναηιτθςθ και ςτο ςϊμα των λθμμάτων», όπωσ φαίνεται ςτθν παρακάτω εικόνα). Εικόνα 1: Σμήμα τησ οθόνησ του λεξικοφ τησ Νεοελληνικήσ από το δικτυακό τόπο www.greek-language.gr Να εξαςκθκοφν ςε καταλιξεισ ρθμάτων τθσ β' ςυηυγίασ, β' τάξθσ: κυμάμαι και κυμοφμαι Να βρουν και να γράψουν τα ουςιαςτικά που αντιςτοιχοφν ςτουσ κατοίκουσ των νθςιϊν: Κριτθ, Ρόδοσ, φροσ, Κζρκυρα, Ζάκυνκοσ, Χίοσ. Γεωγραφία Να βρουν ςτο χάρτθ τα νθςιά που αναφζρονται ςτο ποίθμα και να ςθμειϊςουν τισ πρωτεφουςζσ τουσ. Ιςτορία Να αναηθτιςουν ςτοιχεία τθσ ςφγχρονθσ ιςτορίασ των νθςιϊν που αναφζρονται ςτθν τελευταία ςτροφι του ποιιματοσ ςε ιςτοςελίδεσ που αφοροφν τα ίδια τα νθςιά ι μζςα από μθχανζσ αναηιτθςθσ (οδθγία: ςτθ μθχανι αναηιτθςθσ δίπλα ςτο όνομα κάκε νθςιοφ να μπει ο όροσ «εξορία»). Συμβατότητα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Η δραςτθριότθτα είναι ςυμβατι με το Αναλυτικό Πρόγραμμα των γνωςτικϊν αντικειμζνων όπωσ διαγράφεται παραπάνω μζςα από τουσ ςτόχουσ που διατυπϊκθκαν. Η παροφςα παρουςίαςθ μπορεί να λειτουργιςει ωσ αφόρμθςθ για τισ δραςτθριότθτεσ που περιγράφτθκαν και ωσ αναφορά για τθν ζναρξθ δραςτθριοτιτων από τθ μεριά των μακθτϊν. Σαυτόχρονα, οι δραςτθριότθτεσ που ςκιαγραφοφνται από τουσ ςτόχουσ, εμπλζκουν τουσ μακθτζσ ςτθ χριςθ των ΣΠΕ. 4
Οι παραπάνω ςτόχοι και παρατθριςεισ είναι μια μικρι αναφορά ςτο τι δραςτθριότθτεσ μπορεί να ξεκινιςουν με ζναυςμα τθν παρουςίαςθ του μελοποιθμζνου ποιιματοσ τθσ Νζνασ Βενετςάνου μζςω του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ. Ανάλογα με τισ δυνατότθτεσ του ςχολείου ςε υλικοτεχνικι υποδομι (εργαςτιριο υπολογιςτϊν, ςφνδεςθ ςτο διαδίκτυο και το χρόνο και τθ διάκεςθ που μπορεί να αφιερϊςει κάποιοσ ςε παρόμοιεσ δραςτθριότθτεσ), οι μακθτζσ μπορεί να δθμιουργιςουν ξεχωριςτζσ παρουςιάςεισ με ςτοιχεία που αφοροφν τα νθςιά που αναφζρονται ςτο ποίθμα. 5