ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 6.11.2007 SEC(2007) 1425 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Συνοδευτικό έγγραφο Πρόταση για απόφαση πλαίσιο του Συμβουλίου σχετικά με την τροποποίηση της απόφασης πλαισίου 2002/475/ΔΕΥ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ {COM(2007) 650 τελικό} {SEC(2007) 1424} EL EL

Περίληψη της εκτίμησης επιπτώσεων ΤΜΗΜΑ 1: ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΜΕΝΟΥΣ Το νομοθετικό πρόγραμμα και πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2007 περιλαμβάνει μια πρόταση αναθεώρησης της απόφασης πλαισίου της 13ης Ιουνίου 2002 για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας (στο εξής «απόφαση πλαίσιο») ώστε να σχεδιαστούν αποτελεσματικές λύσεις για την καταπολέμηση της τρομοκρατικής προπαγάνδας με διάφορα μέσα και να περιοριστεί η μετάδοση τεχνογνωσίας, ιδίως στον τομέα κατασκευής βομβών και εκρηκτικών υλών για τρομοκρατικούς σκοπούς. Τον Ιούνιο του 2006 ξεκίνησε μια ευρεία εργασία καταγραφής. Η Επιτροπή δημοσίευσε τρία διαφορετικά ερωτηματολόγια το 2006: ένα ερωτηματολόγιο απευθύνθηκε στα κράτη μέλη στις 26 Ιουνίου 2006, ένα ερωτηματολόγιο απευθύνθηκε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις και στην κοινωνία των πολιτών στις 20 Νοεμβρίου 2006 και τέλος, ένα ερωτηματολόγιο απευθύνθηκε στην Ευρωπόλ και την Eurojust στις 11 Δεκεμβρίου 2006. Οι απαντήσεις στα εν λόγω ερωτηματολόγια παρουσιάζονται συνοπτικά στα παραρτήματα I, II και III της εκτίμησης επιπτώσεων. Πραγματοποιήθηκαν επίσης συζητήσεις και συναντήσεις με τους ευρωπαίους εκπροσώπους των μέσων μαζικής ενημέρωσης και τους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου. Τέλος, στις 20 Μαρτίου 2007 διεξάχθηκε διάσκεψη στην οποία συμμετείχαν τα κράτη μέλη, η Ευρωπόλ, η Eurojust και η Cepol ώστε να παρουσιαστούν τα αποτελέσματα των ερωτηματολογίων και να εξεταστούν οι πιθανές λύσεις για την καταπολέμηση της χρήσης του Διαδικτύου για τρομοκρατικούς σκοπούς. ΤΜΗΜΑ 2: ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Οι σύγχρονες τεχνολογίες της πληροφορίας και των επικοινωνιών διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της απειλής που αποτελεί αυτή τη στιγμή η τρομοκρατία. Ειδικότερα, το Διαδίκτυο είναι φθηνό, γρήγορο, εύκολα προσβάσιμο και στην πράξη έχει παγκόσμια εμβέλεια. Όλα αυτά τα πλεονεκτήματα, που εκτιμώνται ιδιαίτερα από τους πολίτες που σέβονται τους νόμους και επωφελούνται σε καθημερινή βάση από το Διαδίκτυο, δυστυχώς αποτελούν επίσης αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους τρομοκράτες, που κατανόησαν πλήρως το δυναμικό του Διαδικτύου ως μέσο διάδοσης προπαγάνδας για κινητοποίηση και στρατολόγηση, καθώς και οδηγιών χρήσης και εγχειριδίων σε ηλεκτρονική μορφή που προορίζονται για την εκπαίδευση τρομοκρατών ή τον σχεδιασμό τρομοκρατικών επιθέσεων, με ελάχιστο κίνδυνο και πολύ χαμηλό κόστος. Κατά τον τρόπο αυτό, το Διαδίκτυο αποτελεί μία από τις βασικές δυνάμεις προώθησης των διαδικασιών ριζοσπαστικοποίησης και στρατολόγησης: χρησιμοποιείται για να εμπνεύσει και να κινητοποιήσει τοπικά δίκτυα και άτομα στην Ευρώπη, καθώς επίσης και ως πηγή πληροφοριών σχετικά με τις τρομοκρατικές μεθόδους και μέσα, λειτουργώντας έτσι ως «εικονικό στρατόπεδο εκπαίδευσης». Η διάδοση τρομοκρατικής προπαγάνδας και τεχνογνωσίας μέσω του Διαδικτύου είχε ως αποτέλεσμα την ενίσχυση των τρομοκρατών και την αύξηση της απειλής που αντιπροσωπεύουν. Εξάλλου, πρέπει να αναμένουμε ότι η διάδοση αυτή θα συνεχίσει να επεκτείνεται, λαμβανομένης υπόψη της γρήγορης αύξησης του αριθμού χρηστών του Διαδικτύου, πράγμα που θα το καταστήσει ένα ακόμα πιο βασικό στοιχείο της σύγχρονης κοινωνίας. EL 2 EL

Οι υπηρεσίες καταστολής αυτή τη στιγμή έχουν σημαντικές δυσχέρειες στο να περιορίσουν τη δύνη της βίαιης ριζοσπαστικοποίησης και των τρομοκρατικών επιθέσεων που οφείλονται στη διάδοση της τρομοκρατικής προπαγάνδας και τεχνογνωσίας, ιδίως μέσω του Διαδικτύου. Οι δυσχέρειες αυτές απορρέουν από τις ανεπάρκειες των νομοθεσιών, την έλλειψη ικανοτήτων και γνώσεων για την αντιμετώπιση του πλήθους και της ποικιλίας γλωσσών στις οποίες μεταδίδεται η τρομοκρατική προπαγάνδα και τεχνογνωσία, καθώς και από την ίδια τη φύση του Διαδικτύου: ο εξωεδαφικός του χαρακτήρας και η διασφάλιση της ανωνυμίας δυσχεραίνουν σημαντικά τη δράση των υπηρεσιών καταστολής, περιπλέκοντας τόσο την απόσυρση των δεδομένων αυτών από το Διαδίκτυο όσο και τις έρευνες και διώξεις κατά των υπευθύνων του δικτυακού τόπου και του περιεχομένου του. Από την ανάλυση της εθνικής νομοθεσίας προκύπτει το γεγονός ότι η διάδοση τρομοκρατικής προπαγάνδας και τεχνογνωσίας δεν αντιμετωπίζεται κατάλληλα στο πλαίσιο του ποινικού δικαίου των κρατών μελών. Οι ανεπάρκειες της νομοθεσίας, ιδίως όσον αφορά τη διάδοση πληροφοριών στον τομέα της κατασκευής βομβών και άλλων μορφών τρομοκρατικής τεχνογνωσίας, και οι σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των εθνικών νομοθετικών μέτρων, ιδίως όσον αφορά τη διάδοση τρομοκρατικής προπαγάνδας, αποδεικνύουν την ύπαρξη κενού στον τομέα της ασφάλειας και την ανάγκη εναρμόνισης. Η νομοθεσία της ΕΕ δεν καλύπτει ρητά τη δημόσια πρόκληση για τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων ούτε τη στρατολόγηση και εκπαίδευση τρομοκρατών. Εξάλλου, είναι αμφίβολο κατά πόσον η απόφαση πλαίσιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ζητά από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ποινικοποίηση σημαντικού μέρους της διάδοσης μηνυμάτων που ενθαρρύνουν την τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων ή παρέχουν τρομοκρατική τεχνογνωσία, είτε είναι προσβάσιμα σε όλους (ιστότοποι Διαδικτύου), είτε είναι περιορισμένης πρόσβασης (όπως τα φόρουμ συζητήσεων) είτε απευθύνονται σε προεπιλεγμένους υποψηφίους ενόψει στρατολόγησης. Πάντως, η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη τρομοκρατίας εστιάζεται στη χρήση του Διαδικτύου ως μέσου δημόσιας πρόκλησης για την τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων, τη στρατολόγηση και εκπαίδευση τρομοκρατών. Επίσης, προβλέπει όρους και προϋποθέσεις για τη διασφάλιση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ιδίως του δικαιώματος ελευθερίας έκφρασης. Εάν υπογραφεί και επικυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη, θα συμβάλει στην εναρμόνιση των νομοθεσιών των κρατών μελών. Κάθε νομοθετική διάταξη στον τομέα αυτό που θα αναφέρεται σε θέματα τα οποία βρίσκονται στα όρια μεταξύ της νόμιμης άσκησης ελευθεριών (ελευθερία έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι, του θρησκεύματος) και των εγκληματικών δραστηριοτήτων, θα έχει αναγκαστικά άμεση επίπτωση στα θεμελιώδη δικαιώματα. Η θέσπιση, η θέση σε ισχύ και η εφαρμογή της ποινικοποίησης πρέπει να πραγματοποιηθούν, τηρουμένων των υποχρεώσεων στον τομέα των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Αυτό συνεπάγεται επίσης ότι οποιαδήποτε θέσπιση, θέση σε ισχύ και εφαρμογή της ποινικοποίησης υπόκειται στην αρχή της αναλογικότητας, λαμβανομένων υπόψη των νόμιμων επιδιωκόμενων στόχων και της αναγκαιότητάς τους σε μία δημοκρατική κοινωνία, αποκλείοντας οποιαδήποτε μορφή αυθαιρεσίας και άνισης ή ρατσιστικής μεταχείρισης. 1 1 Βλέπε την αιτιολογική έκθεση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη της τρομοκρατίας, σημεία 143-151. EL 3 EL

ΤΜΗΜΑ 3: ΣΤΟΧΟΙ Η θέσπιση αποτελεσματικών μέτρων για την αντιμετώπιση της δημόσιας πρόκλησης για τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων και της στρατολόγησης και εκπαίδευσης τρομοκρατών, ιδίως μέσω του Διαδικτύου, θα συνέβαλε στην πρόληψη της ανάπτυξης ενός ισχυρότερου και ευρύτερου δικτύου ενεργών τρομοκρατών και υποστηρικτών τους. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνουν νομοθετικές διατάξεις για τη θεραπεία των ανεπαρκειών της νομοθεσίας, όπως προαναφέρθηκε, καθώς επίσης πρακτικά μέτρα που θα αποσκοπούν στην ενίσχυση των ικανοτήτων και της τεχνογνωσίας των υπηρεσιών καταστολής. Οι πράξεις αυτές θα συνέβαλαν στη μείωση του κινδύνου τρομοκρατικών επιθέσεων και των δυνατοτήτων ριζοσπαστικοποίησης και στρατολόγησης. Όσον αφορά τις νομοθετικές διατάξεις, θα πρέπει να επιτρέπουν ρητά στις υπηρεσίες καταστολής να προβαίνουν σε έρευνες για τη διάδοση τρομοκρατικής προπαγάνδας και τεχνογνωσίας, περιλαμβανομένης της διάδοσης μέσω του Διαδικτύου και σε δίωξη των ενεργών τρομοκρατών και των υποστηρικτών τους που είναι υπεύθυνοι για μια τέτοια διάδοση στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξάλλου, θα έπρεπε να επιτραπεί στις υπηρεσίες καταστολής να επωφεληθούν από την ήδη επιτευχθείσα εναρμόνιση για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και να χρησιμοποιήσουν τα μέσα συνεργασίας, όπως το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης για τις νέες αυτές μορφές εγκληματικότητας. Όσον αφορά τα πρακτικά μέτρα, θα πρέπει να παρέχουν στις υπηρεσίες καταστολής την κατάλληλη κατάρτιση, επαρκή εξοπλισμό και υποστήριξη από εξειδικευμένους εμπειρογνώμονες, σε επίπεδο τόσο γλωσσικό όσο και πληροφορικής, ώστε να επισημανθούν και να αναλυθούν οι δικτυακοί τόποι με ριζοσπαστικό και βίαιο περιεχόμενο και να εντοπιστούν και προσδιοριστεί η ταυτότητα των υπεύθυνων για τη διάδοση τρομοκρατικής προπαγάνδας και τεχνογνωσίας. ΤΜΗΜΑ 4: ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Οι επιλογές που προσδιορίστηκαν για την υλοποίηση του στόχου αυτού είναι οι ακόλουθες: (1) Καμία αλλαγή πολιτικής. Η επιλογή αυτή θα αποτελούσε αμφίβολο «status quo» λαμβανομένης υπόψη της ύπαρξης της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη της τρομοκρατίας και τη συναφή τρέχουσα διαδικασία υπογραφής και επικύρωσης. (2) Απαγόρευση στους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου να επιτρέπουν την πρόσβαση σε έγγραφα που στοχεύουν στη δημόσια πρόκληση για τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων, καθώς και στη στρατολόγηση και εκπαίδευση τρομοκρατών. Η επιλογή αυτή τροποποιεί αισθητά το καθεστώς της οδηγίας για το ηλεκτρονικό εμπόριο, θεσπίζοντας μια νέα υποχρέωση που εφαρμόζεται γενικά στους παρόχους. (3) Ενίσχυση των ικανοτήτων και της τεχνογνωσίας των υπηρεσιών καταστολής για την αντιμετώπιση της χρήσης του Διαδικτύου για τρομοκρατικούς σκοπούς. Η επιλογή αυτή προβλέπει τη χρηματοδότηση κατάλληλης κατάρτισης, αποτελεσματικού εξοπλισμού, καθώς και τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων, κατά τρόπο ώστε οι υπηρεσίες καταστολής να είναι σε θέση να εντοπίζουν και να αναλύουν καλύτερα το υλικό που στοχεύει στη δημόσια πρόκληση για την τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων, στη στρατολόγηση ή εκπαίδευση τρομοκρατών, καθώς επίσης να EL 4 EL

εντοπίζουν τους ενεργούς τρομοκράτες και τους υποστηρικτές τους που είναι υπεύθυνοι για το υλικό αυτό. (4) Επείγουσα έκκληση προς τα κράτη μέλη να υπογράψουν και/ή να επικυρώσουν τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη της τρομοκρατίας. Η επιλογή αυτή συνίσταται σε μια πολιτική δήλωση που στοχεύει στην επιτάχυνση της διαδικασίας υπογραφής και επικύρωσης της Σύμβασης. (5) Αναθεώρηση της απόφασης πλαισίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας προκειμένου να προβλέπονται παράλληλα εγκλήματα με τα προβλεπόμενα στη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη της τρομοκρατίας και την ποινικοποίηση της δημόσιας πρόκλησης για τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων καθώς και της στρατολόγησης και εκπαίδευσης τρομοκρατών, περιλαμβανομένων των διαπραττόμενων μέσω Διαδικτύου. ΤΜΗΜΑΤΑ 5 ΚΑΙ 6: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ Οι επιπτώσεις των διαφόρων εναλλακτικών πολιτικών για την ασφάλεια, την οικονομία και τα δικαιώματα του ανθρώπου αποτελούν αντικείμενο προσεκτικής εξέτασης. Οι επιπτώσεις στον τομέα της ασφάλειας αφορούν την ενίσχυση των υπηρεσιών καταστολής από νομικής ή επιχειρησιακής απόψεως. Οι επιπτώσεις σε οικονομικό επίπεδο αφορούν το κόστος, τόσο για τις δημόσιες αρχές όσο και για τον ιδιωτικό τομέα, και διακρίνονται σε άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις. Οι επιπτώσεις επί των δικαιωμάτων του ανθρώπου είναι άλλοτε άμεσες (ελευθερία έκφρασης), άλλοτε έμμεσες (δικαίωμα στη ζωή και δικαίωμα στη σωματική και διανοητική ακεραιότητα). Κατόπιν προσεκτικής εξέτασης των επιπτώσεων κάθε εναλλακτικής επιλογής για την ασφάλεια, την οικονομία και τα δικαιώματα του ανθρώπου, εντοπίστηκαν τα βασικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Στο πλαίσιο της επιλογής 1, η Σύμβαση για την πρόληψη της τρομοκρατίας θα έχει θετικές συνέπειες στον τομέα της ασφάλειας, συμβάλλοντας στην καταπολέμηση της χρήσης του Διαδικτύου για τρομοκρατικούς σκοπούς. Η πολιτική αυτή επιλογή συνίσταται στην ενίσχυση των υπηρεσιών καταστολής με στόχο την καταπολέμηση των νέων «modus operandi» των τρομοκρατών, περιλαμβανομένων των εγκλημάτων που διαπράττονται μέσω του Διαδικτύου και με απόλυτο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Προϋποθέτει ότι δεν είναι αναγκαίο να ληφθούν νέα μέτρα σε επίπεδο ΕΕ. Πάντως, η εναρμόνιση δεν θα είναι αποτελεσματική παρά μόνον όταν όλα τα κράτη μέλη θα έχουν υπογράψει και επικυρώσει τη Σύμβαση, πράγμα που θα μπορούσε να απαιτήσει πολλά χρόνια. Η επιλογή 2 είναι η ριζοσπαστικότερη από τις προβλεπόμενες επιλογές. Παρουσιάζει το πλεονέκτημα ότι περιορίζει άμεσα τη διάδοση του εν λόγω υλικού μέσω του Διαδικτύου. Πάντως, περιλαμβάνει σημαντικά μειονεκτήματα, το σημαντικότερο των οποίων είναι από τη μία πλευρά, ότι δεν ποινικοποιεί τη συμπεριφορά των προσώπων που διαδίδουν τρομοκρατική προπαγάνδα και τεχνογνωσία και από την άλλη πλευρά, δεν εγγυάται πλήρως την τήρηση των κανόνων στον τομέα των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η επιλογή 3 προβλέπει πρακτικές λύσεις για τη θεραπεία των αδυναμιών των υπηρεσιών καταστολής όσον αφορά τον εντοπισμό και την ανάλυση των μηνυμάτων που διαδίδουν τρομοκρατική προπαγάνδα και τεχνογνωσία μέσω του Διαδικτύου. Βοηθάει επίσης τις υπηρεσίες καταστολής να εντοπίζουν τους συντάκτες των μηνυμάτων αυτών. Οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται κατά τον τρόπο αυτό συμβάλλουν στην κατανόηση των τάσεων στον EL 5 EL

τομέα της τρομοκρατίας, την πρόληψη τρομοκρατικών ενεργειών καθώς και τρομοκρατικών επιθέσεων. Πάντως, δεδομένου ότι δεν θεσπίζεται καμία νομοθεσία, δεν θα υπάρχει δυνατότητα έρευνας για τη διάδοση της τρομοκρατικής προπαγάνδας και τεχνογνωσίας ούτε δίωξης των υπεύθυνων ενεργών τρομοκρατών και των υποστηρικτών τους. Κατά συνέπεια, η επιλογή 3 δεν καταλήγει παρά σε μερική ενίσχυση των υπηρεσιών καταστολής, χωρίς νομικό πλαίσιο. Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της επιλογής 4 μοιάζουν σε μεγάλο βαθμό με εκείνα της επιλογής 1. Η επιλογή 5 είναι αντίστοιχη με την επιλογή 1 όσον αφορά τις επιπτώσεις στα δικαιώματα του ανθρώπου, δεδομένου ότι περιλαμβάνει τους όρους και τις διασφαλίσεις της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη της τρομοκρατίας, ενόψει τη εξασφάλισης της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών. Πάντως, περιλαμβάνει σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως η εφαρμογή των κανόνων σχετικά με την επιβολή ποινών και τη δικαιοδοσία που προβλέπονται στην απόφαση πλαίσιο για τις νέες αξιόποινες πράξεις που εισάγονται στην απόφαση πλαίσιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Εγγυάται επίσης την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης και επιτρέπει τη χρήση ειδικών μέσων συνεργασίας της ΕΕ που συνδέονται με την απόφαση πλαίσιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας σε σχέση με τις νέες αξιόποινες πράξεις. Τέλος, περιλαμβάνει όλα τα πλεονεκτήματα της νομοθεσίας της ΕΕ σε συνάρτηση με τις διεθνείς συμβάσεις και συνθήκες. Από την ανάλυση αυτή απορρέει ότι ένας συνδυασμός των επιλογών 5 και 3 θα αποτελούσε την αποτελεσματικότερη πολιτική για την καταπολέμηση του νέου «modus operandi» των τρομοκρατών, και ιδίως της χρήσης του Διαδικτύου για τη δημόσια πρόκληση για τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων, καθώς και τη στρατολόγηση και εκπαίδευση τρομοκρατών, με απόλυτο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. ΤΜΗΜΑ 7: ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Η παρακολούθηση και αξιολόγηση των προβλεπόμενων νομικών μέτρων στο πλαίσιο της επιλογής 5 θα διασφαλιστούν, όσον αφορά την αναθεώρηση της απόφασης πλαισίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, μέσω της αξιολόγησης των εθνικών μέτρων εφαρμογής που γίνεται γενικά για τον έλεγχο της μεταφοράς των αποφάσεων πλαισίων, σύμφωνα με το άρθρο 11 του εν λόγω εγγράφου. Όσον αφορά τα μη νομοθετικά μέτρα της επιλογής 3, η παρακολούθηση και αξιολόγηση θα διασφαλιστούν από τα άρθρα 13 και 15 του ειδικού προγράμματος για την πρόληψη και καταπολέμηση της εγκληματικότητας. Το άρθρο 13 προβλέπει την παρακολούθηση κάθε χρηματοδοτούμενης δράσης στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος, ενώ το άρθρο 15 καθορίζει τους κανόνες αξιολόγησης του ίδιου του προγράμματος. EL 6 EL