ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Προγραμματισμός Η/Υ Ενότητα 10 η : Το αντικείμενο Συλλογή (Collection) & τα αντικείμενα ListBox, CheckedListBox & ComboBox Ι. Ψαρομήλιγκος Χ. Κυτάγιας Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Σκοποί ενότητας Στην συγκεκριμένη ενότητα παρουσιάζεται το αντικείμενο Συλλογή (Collection), τα αντικείμενα για επιλογή από λίστα ListBox,CheckedListBox και ComboBox της Γλώσσας Προγραμματισμού Visual Basic.NET. 4
Περιεχόμενα Το αντικείμενο Συλλογή (Collection) Αντικείμενα για επιλογή από λίστα Το αντικείμενο ListBox Το αντικείμενο CheckedListBox Το αντικείμενο ComboBox 5
Το αντικείμενο Συλλογή (Collection) Οι συλλογές μας επιτρέπουν να κάνουμε ομαδοποιήσεις τιμών όπως οι πίνακες αλλά διαφόρων τύπων. Οι πίνακες μας παρέχουν τη δυνατότητα να ομαδοποιούμε τιμές ενός και μόνο τύπου, όχι τιμές διαφορετικών τύπων. Ομαδοποιήσεις τιμών διαφορετικών τύπων επιτυγχάνουμε στη Visual Basic με το αντικείμενο συλλογή (collection). Όπως και οι πίνακες ένα αντικείμενο τύπου συλλογή μας παρέχει τη δυνατότητα να "εντάσσουμε" διάφορες τιμές (ή γενικότερα αντικείμενα) σε μια ομάδα και να αναφερόμαστε σε αυτές με δείκτη 6
Παραδείγματα Συλλογών (Collections) Κάθε φόρμα έχει μια συλλογή στην οποία καταχωρεί τα αντικείμενα (χειριστήρια) που υπάρχουν μέσα στη φόρμα (Controls Collection) Το ίδιο συμβαίνει και με ένα GroupBox που όπως αναφέραμε προηγουμένως ομαδοποιεί τα αντικείμενα μιας φόρμας (Controls Collection) (υπάρχουν και άλλα αντικείμενα που χρησιμοποιούνται για ομαδοποιήσεις όπως τα Panel, TabControl, FlowLayoutPanel, SplitContainer, TableLayoutPanel) 7
Η Εντολή For Each Next για Συλλογές Επαναλαμβάνει την ομάδα εντολών μέσα στο For Each Next για κάθε στοιχείο της συλλογής For Each στοιχείο in συλλογή [εντολή 1] [εντολή 2] [Continue For] [Exit For]... [εντολή K] Next [στοιχείο] For Each c In Me.Controls MsgBox(c.Name.ToString) Next Θα εμφανίσει τα ονόματα όλων των αντικειμένων που περιέχει μια φόρμα 8
Δημιουργία αντικειμένου τύπου Συλλογής Η δημιουργία και ο χειρισμός αντικειμένου τύπου συλλογής γίνεται μέσω μεταβλητής του τύπου συλλογή. Για παράδειγμα: ή με την πρόταση dim a as Collection a = new Collection dim a as new Collection πετυχαίνουμε τη δημιουργία ενός νέου αντικειμένου τύπου συλλογής και ταυτόχρονα μιας μεταβλητής a με την οποία θα χειριζόμαστε το αντικείμενο. Η μεταβλητή a είναι μια αναφορά προς το αντικείμενο (δηλαδή έχει τιμή τη διεύθυνση του αντικειμένου). Μπορούμε να δημιουργήσουμε και άλλη (-ες) αναφορά b προς το αντικείμενο τύπου συλλογή που δείχνει μια μεταβλητή a, με προτάσεις της μορφής: dim b as Collection b = a 9
Προσθήκη στοιχείων σε Συλλογή Προσθέτουμε στοιχεία σε ένα αντικείμενο τύπου Collection με τη μέθοδο Add object.add(item, Key [, {Before After}]) a.add("κυριακή") a.add("τρίτη", "1") '... 2o στοιχείο με κλειδί 1 a.add("τετάρτη", "k1") '...3ο στοιχείο με κλειδί k1 a.add(item:="παρασκευή", Key:="5") a.add(item:="δευτέρα", Before:="1") '...πριν κλειδί 1 a.add(item:="πέμπτη", After:="k1") '...μετά κλειδί k1 10
Διαγραφή στοιχείων σε Συλλογή Διαγράφουμε στοιχεία σε ένα αντικείμενο τύπου Collection με τη μέθοδο Remove object.remove({index Key}) a.add("κυριακή") a.add("τρίτη", "1") '... 2o στοιχείο με κλειδί 1 a.add("τετάρτη", "k1") '...3ο στοιχείο με κλειδί k1 a.add(item:="παρασκευή", Key:="5") a.add(item:="δευτέρα", Before:="1") '...πριν κλειδί 1 a.add(item:="πέμπτη", After:="k1") '...μετά κλειδί k1 remove 1 remove "5" 'αφαιρεί το "Κυριακή" 'αφαιρεί το " Παρασκευή" 11
Προσπέλαση στοιχείων Συλλογής Γίνεται μέσα από την ιδιότητα Item Μεταβλητή = object.item({index Key}) a.add("κυριακή") a.add("τρίτη", "1") '... 2o στοιχείο με κλειδί 1 a.add("τετάρτη", "k1") '...3ο στοιχείο με κλειδί k1 a.add(item:="παρασκευή", Key:="5") a.add(item:="δευτέρα", Before:="1") '...πριν κλειδί 1 a.add(item:="πέμπτη", After:="k1") '...μετά κλειδί k1 a.item(3) 'το στοιχείο "Τρίτη" a.item("5") 'το στοιχείο " Παρασκευή " a.item("1") 'το στοιχείο " Τρίτη " 12
Άλλες χρήσιμες ιδιότητες & μέθοδοι Διαγραφή όλων των στοιχείων της συλλογής με τη μέθοδο Clear object.clear() Απαρίθμηση όλων των στοιχείων της συλλογής με την ιδιότητα οbject.count a.add("κυριακή") a.add("τρίτη", "1") '... 2o στοιχείο με κλειδί 1 a.add("τετάρτη", "k1") '...3ο στοιχείο με κλειδί k1 a.add(item:="παρασκευή", Key:="5") a.add(item:="δευτέρα", Before:="1") '...πριν κλειδί 1 a.add(item:="πέμπτη", After:="k1") '...μετά κλειδί k1 a.count ' έχει την τιμή 6 a.clear ' διαγράφει όλα τα στοιχεία της συλλογής a.count ' έχει την τιμή 0 13
Αντικείμενα για επιλογή από λίστα Μας επιτρέπουν να εμφανίζουμε μια λίστα από στοιχεία που μπορεί να επιλέξει ο χρήστης κάνοντας κλικ. Τέτοια αντικείμενα είναι: ListBox: Εμφανίζει μια λίστα με στοιχεία που μπορεί να επιλέξει ο χρήστης CheckedListBox: Παρόμοιο με το ListBox, ο χρήστης μπορεί να πλοηγηθεί στη λίστα με το πληκτρολόγιο ή την δεξιά μπάρα κύλισης και επιπλέον μπορεί να βάλει ένα σημαδάκι επιλογής σε ένα ή περισσότερα στοιχεία. ComboBox: Είναι συνδυασμός TextBox με ListBox, περιέχει μια τιμή που μπορούμε να την επιλέξουμε από μια λίστα ή να την εισάγουμε ως νέα ListView: Μπορεί να παρουσιάσει μια λίστα με κείμενα ή γραφικά (εικονίδια) όπως για παράδειγμα παρουσιάζει τα αρχεία ο εξερευνητής των Windows. TreeView: Παρουσιάζει σε ιεραρχική μορφή (μορφή δένδρου) μια συλλογή από αντικείμενα κόμβους που μπορεί να αποτελούνται από κείμενο ή εικονίδια. 14
ListBox Το αντικείμενο ListBox εμφανίζει μια λίστα με στοιχεία που μπορεί να επιλέξει ο χρήστης 15
Επιλογή στοιχείων ListBox Το αντικείμενο ListBox μπορεί να δώσει απλή ή πολλαπλή επιλογή των στοιχείων του με τη βοήθεια της ιδιότητας SelectionMode. Τιμή None One MultiSimple Περιγραφή Δε μπορεί να επιλεγεί κανένα στοιχείο Μπορεί να επιλεγεί μόνο ένα στοιχείο. Πολλαπλά στοιχεία μπορεί να επιλεγούν. MultiExtended Πολλαπλά στοιχεία μπορεί να επιλεγούν και επιπλέον ο χρήστης μπορεί να χρησιμοποιήσει τα πλήκτρα SHIFT, CTRL, και τα Βελάκια για να κάνει επιλογές 16
ListBox & Συλλογές (Collections) Όλα τα στοιχεία ενός ListBox βρίσκονται αποθηκευμένα σε ένα αντικείμενο Συλλογή (Collection) με όνομα ListBox.ObjectCollection. Το αντικείμενο αυτό το παίρνουμε μέσα από την ιδιότητα items. Στο διπλανό πίνακα φαίνεται πως αποθηκεύεται κάθε στοιχείο στην προηγούμενη συλλογή. Δείκτης Στοιχείο Κατάσταση 0 object1 Unselected 1 object2 Selected 2 object3 Unselected 3 object4 Selected 4 object5 Selected 17
Οι 3 Συλλογές του ListBox Το αντικείμενο ListBox χρησιμοποιεί τις παρακάτω 3 συλλογές: ListBox.ObjectCollection (items) ListBox.SelectedObjectCollection (SelectedItems) ListBox.SelectedIndexCollection (SelectedIndices) Δείκτης Δείκτης Στοιχείου 0 1 1 3 2 4 Δείκτης Στοιχείο Κατάσταση 0 object1 Unselected 1 object2 Selected 2 object3 Unselected 3 object4 Selected 4 object5 Selected Δείκτης Στοιχείο 0 object2 1 object4 2 object5 18
Χειρισμός του ListBox Η ιδιότητα Items μας δίνει πρόσβαση στη συλλογή ListBox.ObjectCollection Με τη μέθοδο Add μπορούμε να προσθέσουμε στοιχεία στο αντικείμενο ListBox. Με τη μέθοδο remove μπορούμε να αφαιρέσουμε ένα στοιχείο από τη συλλογή. Με τη μέθοδο clear μπορούμε να αφαιρέσουμε όλα τα στοιχεία της συλλογής. Η ιδιότητα SelectedItem μας δίνει το επιλεγμένο στοιχείο ενός ListBox και η ιδιότητα SelectedIndex μας δίνει τον αριθμό του δείκτη που έχει το στοιχείο που επιλέξαμε 19
Άλλες ιδιότητες του ListBox Η κατακόρυφη μπάρα κύλισης ενεργοποιείται αυτόματα όταν ο χώρος για τα στοιχεία δεν επαρκεί. Σε περίπτωση που το πλάτος των στοιχείων δεν επαρκεί θα πρέπει να θέσουμε στην ιδιότητα horizontal scrollbar την τιμή true. Mπορούμε επίσης να εμφανίσουμε περισσότερες από μια στήλες θέτοντας την τιμή true στην ιδιότητα multiple columns. Τέλος, αν θέλουμε να στοιχεία του ListBox να εμφανίζονται ταξινομημένα θέτουμε στην ιδιότητα Sorted την τιμή true. 20
Παράδειγμα TextBox1 ListBox1 Private Sub Button1_Click( ) Handles Button1.Click ListBox1.Items.Add(TextBox1.Text) End Sub Private Sub Button2_Click( ) Handles Button2.Click ListBox1.Items.Remove(ListBox1.SelectedItem) End Sub Private Sub Button3_Click( ) Handles Button3.Click ListBox1.Items.Clear() End Sub 21
CheckedListBox Το αντικείμενο CheckedListBox λειτουργεί παρόμοια με το αντικείμενο ListBox παρουσιάζοντας μια λίστα με στοιχεία που συνοδεύονται από ένα κουτί επιλογής (Check Box) επιτρέποντας στον χρήστη να κάνει την επιλογή του 22
Διαφορές CheckedListBox & ListBox Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα CheckedListBox όπως και ένα ListBox για να κάνουμε τα ίδια πράγματα με κάποιες μικρές διαφορές: Σε ένα CheckedListBox όταν κάνουμε κλικ σε άλλα στοιχεία τα επιλεγμένα στοιχεία του παραμένουν επιλεγμένα Για να επιλέξουμε ένα στοιχείο του CheckedListBox θα πρέπει πρώτα να κάνουμε κλικ στο στοιχείο Το CheckedListBox δεν υποστηρίζει διασύνδεση με πηγές δεδομένων όπως είναι μια Βάση Δεδομένων για προβολή/επεξεργασία δεδομένων απευθείας 23
Οι Συλλογές του CheckedListBox Το αντικείμενο CheckedListBox χρησιμοποιεί τις ίδιες συλλογές που χρησιμοποιεί & το ListBox ως εξής: CheckedListBox.ObjectCollection (items) CheckedListBox.CheckedItemCollection (checkeditems) CheckedListBox.CheckedIndexCollection (CheckedIndices) Δείκτης Δείκτης Στοιχείου 0 1 1 3 2 4 Δείκτης Στοιχείο Κατάσταση 0 object1 Unselected 1 object2 Selected 2 object3 Unselected 3 object4 Selected 4 object5 Selected Δείκτης Στοιχείο 0 object2 1 object4 2 object5 24
Χειρισμός του CheckedListBox Η ιδιότητα Items μας δίνει πρόσβαση στη συλλογή CheckedListBox.ObjectCollection Με τη μέθοδο Add μπορούμε να προσθέσουμε στοιχεία στο αντικείμενο CheckedListBox. Με τη μέθοδο remove μπορούμε να αφαιρέσουμε ένα στοιχείο από τη συλλογή. Με τη μέθοδο clear μπορούμε να αφαιρέσουμε όλα τα στοιχεία της συλλογής. Η ιδιότητα SelectedItem μας δίνει το επιλεγμένο στοιχείο ενός CheckedListBox και η ιδιότητα SelectedIndex μας δίνει τον αριθμό του δείκτη που έχει το στοιχείο που επιλέξαμε 25
Άλλες ιδιότητες του CheckedListBox Η κατακόρυφη μπάρα κύλισης ενεργοποιείται αυτόματα όταν ο χώρος για τα στοιχεία δεν επαρκεί. Σε περίπτωση που το πλάτος των στοιχείων δεν επαρκεί θα πρέπει να θέσουμε στην ιδιότητα horizontal scrollbar την τιμή true. Mπορούμε όπως και στo ListBox να εμφανίσουμε περισσότερες από μια στήλες θέτοντας την τιμή true στην ιδιότητα multiple columns. Αν θέλουμε με ένα κλικ να επιλέγονται τα στοιχεία του CheckedListBox θέτουμε την τιμή true στην ιδιότητα CheckOnClick. Τέλος, αν θέλουμε να στοιχεία του CheckedListBox να εμφανίζονται ταξινομημένα θέτουμε στην ιδιότητα Sorted την τιμή true. 26
Παράδειγμα Private Sub Button1_Click( ) Handles Button1.Click For Each c In CheckedListBox1.CheckedItems ListBox1.Items.Add(c) Next End Sub Private Sub Button3_Click( ) Handles Button3.Click For Each c In CheckedListBox1.Items tmp = tmp & c & vbcrlf Next End Sub Private Sub Button4_Click( ) Handles Button4.Click For Each c In CheckedListBox1.CheckedItems tmp = tmp & c & vbcrlf Next End Sub Private Sub Button5_Click( ) Handles Button5.Click For Each c In CheckedListBox1.CheckedIndices tmp = tmp & c & vbcrlf Next End Sub 27
ComboBox Το αντικείμενο ComboBox στην ουσία είναι συνδυασμός TextBox με ListBox. Εμφανίζει μια τιμή που μπορούμε να την επιλέξουμε από μια αναπτυσσόμενη λίστα (drop down) και μας επιτρέπει να εισάγουμε και δικές μας (νέες) τιμές 28
Εμφάνιση ComboBox Η εμφάνιση ενός αντικειμένου ComboBox καθορίζεται από την ιδιότητα DropDownStyle. Τιμή Simple DropDown DropDownList Περιγραφή Η λίστα εμφανίζεται συνεχώς & στο textbox μπορούμε να πληκτρολογήσουμε ελεύθερα κείμενο χωρίς να είμαστε υποχρεωμένοι να επιλέξουμε ένα στοιχείο από τη λίστα Η λίστα εμφανίζεται μόνο αν κάνουμε κλικ στο βελάκι του textbox τα υπόλοιπα είναι ίδια με την προηγούμενη επιλογή εμφανίζει ένα textbox στο οποίο δεν μπορούμε να γράψουμε και μια λίστα που όταν την πατήσουμε επιλέγεται υποχρεωτικά ένα στοιχείο 29
Χειρισμός του ComboBox Η ιδιότητα Items μας δίνει πρόσβαση στη συλλογή ComboBox.ObjectCollection στην οποία μπορούμε να προσθέσουμε/αφαιρέσουμε στοιχεία με τις γνωστές μεθόδους, όπως: Add για να προσθέσουμε στοιχεία στη λίστα του αντικειμένου ComboBox. remove για να αφαιρέσουμε στοιχεία από τη λίστα του αντικειμένου ComboBox. clear μπορούμε να αφαιρέσουμε όλα τα στοιχεία της λίστας. Με τις μεθόδους FindString και FindExactString μπορούμε να αναζητήσουμε κάποιο κείμενο στη λίστα των στοιχείων του ComboBox Με την ιδιότητα Text έχουμε πρόσβαση στο στοιχείο που περιέχει το ComboBox Με την ιδιότητα SelectedIndex έχουμε πρόσβαση στο δείκτη του στοιχείου που έχουμε επιλέξει από τη λίστα του ComboBox Με την ιδιότητα SelectedItem έχουμε πρόσβαση στο επιλεγμένο στοιχείο της λίστας 30
Παράδειγμα Private Sub Button1_Click( ) Handles Button1.Click ComboBox1.Items.Add(ComboBox1.Text) End Sub Private Sub Button2_Click( ) Handles Button2.Click ComboBox1.Items.Remove(ComboBox1.SelectedItem)) End Sub Private Sub Button3_Click( ) Handles Button3.Click ComboBox1.Items.Clear() End Sub Private Sub Button4_Click( ) Handles Button4.Click TextBox1.Text = ComboBox1.Items(ComboBox1.FindString(TextBox1.Text)) End Sub 31
Τέλος Ενότητας