ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΠ 2000-2006 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2000 2006 NOΕΜΒΡΙΟΣ 2006
2 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 4: ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
3 ΜΕΤΡΟ 4.5: Προστασία περιβάλλοντος σε συνδυασμό με τη γεωργία, τη δασοκομία, τη διατήρηση τοπίου, καθώς και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων Α ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΡΟΥ ΚΩΔ. ΟΠΣ 3 ΚΠΣ 2000 2006 13 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 4 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Αγροτική ανάπτυξη 5 ΜΕΤΡΟ Προστασία περιβάλλοντος σε συνδυασμό με τη γεωργία, τη δασοκομία, τη διατήρηση τοπίου, καθώς και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Η δράση 2 «Δράσεις ανάδειξης και διατήρησης τοπίου» στο σύνολο της Περιφέρειας πλην των περιοχών εφαρμογής των ολοκληρωμένων προγραμμάτων όταν ξεκινήσει η εφαρμογή τους ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΡΟ Παραγωγοί Κάτοικοι περιοχών παρέμβασης ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 2000 2006 1312 ΠΕΔΙΟ/Α ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Διατήρηση του περιβάλλοντος σε σύνδεση με τη διατήρηση της γης, των δασών και του τοπίου, καθώς και με τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων (100%)
4 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σε χιλ. ΕΥΡΩ ΠΟΣΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΗ Δ.Δ. ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟΝ ΑΞΟΝΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ % Σ.Κ. % Δ.Δ. % Σ.Κ. % Δ.Δ. Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 26412,336 10,72 1,76 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 15847,406 6,43 9,57 1,06 1,29 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΓΤΠΕ-Π) 11885,554 1 4,82 7,18 0,79 0,97 Εθνική Δημόσια Δαπάνη 3961,852 1,61 2,39 0,26 0,32 Ιδιωτική Συμμετοχή 10564,930 4,29 0,71 Δανεισμός - - - 1 Η Κοινοτική Συμμετοχή στη Δράση 1 υπολογίζεται ως 35% κατά το μέγιστο του Συνολικού Κόστους.
5 Β ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ/ΟΙ ΜΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΕΙΚΤΕΣ Συνοπτική παρουσίαση της υπάρχουσας κατάστασης Όσον αφορά στην δράση της «μετεγκατάστασης οχλουσών κτηνοτροφικών μονάδων» κατά την εφαρμογή της δράσης στο πλαίσιο του Α και του Β ΚΠΣ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας μετεγκαταστάθηκαν ή ενισχύθηκαν για τον χειρισμό των αποβλήτων τους συνολικά 451 μονάδες (263 βοοτροφικές, 131 αιγοπροβατοτροφικές, 33 χοιροτροφικές και 24 πτηνοτροφικές). Παρά ταύτα συνεχίζουν να παραμένουν σε ακατάλληλες θέσεις και να αποτελούν όχληση για το περιβάλλον ~500 μονάδες (εκτίμηση των Δ/νσεων Γεωργίας των Νομών). Αναφορικά με τις δράσεις «ανάδειξης και διατήρησης τοπίου σε δασικά συμπλέγματα μεγάλης οικολογικής αξίας και οικολογικά συμπλέγματα του δικτύου Φύση 2000» πρέπει να επισημανθεί ότι η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας διαθέτει αξιόλογους οικοτόπους. Στην Περιφέρεια υπάρχουν 39 προτεινόμενες περιοχές στο Ευρωπαϊκό οικολογικό «δίκτυο Φύση 2000» στις οποίες περιλαμβάνονται 15 δασικές περιοχές. Αναλυτική περιγραφή μέτρου Το μέτρο περιλαμβάνει τις εξής δράσεις: α) Μετεγκαταστάσεις οχλουσών πτηνο-κτηνοτροφικών μονάδων που σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, υποχρεώνονται για περιβαλλοντικούς όρους ή για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας να διακόψουν τη λειτουργία τους ή να μετεγκατασταθούν και β) Βελτίωση ή και συμπλήρωση των εγκαταστάσεων χειρισμού, επεξεργασίας και αποθήκευσης των αποβλήτων, σε κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις που έχουν άδεια λειτουργίας για την περαιτέρω προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. β) Δράσεις ανάδειξης και διατήρησης τοπίου σε δασικά συμπλέγματα μεγάλης οικολογικής σημασίας και οικολογικά συμπλέγματα του δικτύου Natura 2000. Οι δράσεις μετεγκατάστασης οχλουσών κτηνοτροφικών μονάδων και βελτίωσης-συμπλήρωσης των εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων στοχεύουν στην άρση των αρνητικών συνεπειών από τη συνέχιση της λειτουργίας ορισμένων πτηνοκτηνοτροφικών μονάδων κοντά σε οικισμούς και σε περιοχές που δημιουργούν ποικίλες οχλήσεις και μολύνσεις. Οι υπόλοιπες δράσεις στοχεύουν στην προστασία και ανάδειξη οικολογικά ευαίσθητων περιοχών και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Το Μέτρο εξυπηρετεί τον τρίτο στρατηγικό στόχο του άξονα προτεραιότητας 4: Αγροτική ανάπτυξη που είναι η διατήρηση και βελτίωση του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων της υπαίθρου. Ιεράρχηση των αναγκών και προτεραιοτήτων του μέτρου και σημαντικότητα ως προς την επίτευξη του στόχου του μέτρου Με βάση και την παρουσίαση της παρούσας κατάστασης στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας οι ανάγκες της Περιφέρειας εστιάζονται στην μετεγκατάσταση των οχλουσών κτηνοτροφικών μονάδων ο αριθμός των οποίων είναι ιδιαίτερα υψηλός. Η δράση «μετεγκατάσταση κτηνοτροφικών μονάδων» θα ενισχυθεί
6 κατά προτεραιότητα και με σημαντικούς πόρους γιατί αποτελεί βασικό παράγοντα για την εκπλήρωση του στόχου του Μέτρου. Συνοπτική περιγραφή κατηγοριών πράξεων και ενδεικτικές προβλεπόμενες πράξεις Δράση 1: α) Μετεγκαταστάσεις οχλουσών πτηνο-κτηνοτροφικών μονάδων και β) βελτίωση ή/και συμπλήρωση εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων. Α) Οι μετεγκαταστάσεις οχλουσών κτηνοτροφικών αφορούν στην οικονομική ενίσχυση φορέων πτηνο-κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, φυσικών προσώπων, νομικών προσώπων, ιδρυμάτων και Συνεταιριστικών οργανώσεων που προβαίνουν σε μετεγκατάσταση των πτηνοκτηνοτροφικών τους εγκαταστάσεων, κατόπιν υπογραφής σχετικής σύμβασης με τη Δ/νση Γεωργίας και με βάση τεχνικοοικονομική μελέτη, που έχει εγκριθεί αρμοδίως. Οι δραστηριότητες που ενισχύονται στο πλαίσιο της μετεγκατάστασης πτηνοκτηνοτροφικών μονάδων είναι οι εξής: Η κατασκευή των παρακάτω εγκαταστάσεων συμπεριλαμβανομένων των εργατικών και εξόδων έκδοσης άδειας, ΙΚΑ εφ όσον δεν επιδοτούνται από άλλη πηγή, αμοιβή μηχανικών κλπ. (πλην αξίας γης και αξίας ζώων): α) οι απαραίτητοι χώροι για τον σταβλισμό των ζώων, β) προαύλια και λοιποί βοηθητικοί χώροι ανάλογα με την παραγωγική κατεύθυνση και τη δυναμικότητα της μονάδας. Ο μηχανολογικός εξοπλισμός των μονάδων με τα απαραίτητα για τη λειτουργία της μονάδας σκεύη και μηχανήματα, ανάλογα με την παραγωγική κατεύθυνση και τη δυναμικότητα της μονάδας, με εξαίρεση εκείνων της παλαιάς εκμετάλλευσης, που κρίνονται κατάλληλα για μεταφορά, κατά την κρίση της Δ/νσης Γεωργίας. Οι εγκαταστάσεις χειρισμού και επεξεργασίας αποβλήτων της μονάδας που μετεγκαθίσταται. Οι προϋποθέσεις για την μετεγκατάσταση της κτηνοτροφικής μονάδας είναι οι εξής: Να μην είναι δυνατόν με τη λήψη οποιουδήποτε μέτρου να συνεχισθεί ή να νομιμοποιηθεί η λειτουργία κτηνοτροφικής μονάδας στη σημερινή της θέση και εφ όσον: α) Βρίσκεται σήμερα σε λειτουργία ή β) σταμάτησε τη λειτουργία της την τελευταία 5ετία και δεν έχει μετεγκατασταθεί ενώ έχει προβλεφτεί η μετεγκατάστασή της σε Νομαρχιακό ή περιφερειακό επίπεδο, γ) να μην έχει ξεκινήσει τη λειτουργία της ή την επαναλειτουργία της την τελευταία 10ετία χωρίς τις απαραίτητες άδειες, με αποτέλεσμα ως μόνη λύση για τη συνέχιση της λειτουργίας της να απομένει η μετεγκατάστασή της σε κατάλληλο χώρο. Να απειλείται με διακοπή η λειτουργία της κτηνοτροφικής μονάδας, εξαιτίας περιβαλλοντικών προβλημάτων χωρίς υπαιτιότητα του φορέα, για τα οποία αντικειμενικά, δεν υπάρχει λύση, με αποτέλεσμα ως μόνο μέτρο προστασίας του περιβάλλοντος να παραμένει η μετεγκατάσταση της μονάδας. Η οικονομική ενίσχυση θα καταβάλλεται στους δικαιούχους μόνο για τη δυναμικότητα που είχε η κτηνοτροφική μονάδα πριν τη μετεγκατάσταση και για ανώτατη επιλέξιμη δαπάνη που θα καθορίζεται με σχετικές Υπουργικές αποφάσεις
7 Σε περίπτωση δημιουργίας, κατά τη μετεγκατάσταση εκμεταλλεύσεων, δυναμικότητας μεγαλύτερης από την υφιστάμενη δεν θα καταβάλλεται οικονομική ενίσχυση, μέσω του παρόντος, για την επιπλέον δυναμικότητα. Οι ενταγμένες στο πρόγραμμα και μετεγκατεστημένες κτηνοτροφικές μονάδες πρέπει να διατηρηθούν σε λειτουργία για 10 τουλάχιστον χρόνια (εκτός ανώτερης βίας αποδεικνυόμενης) Δεν εντάσσονται στο πρόγραμμα δικαιούχοι που έχουν ενισχυθεί για την ίδια επένδυση την τελευταία δεκαετία εκτός αν η ανάγκη μετεγκατάστασης δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του φορέα. Η μετεγκατάσταση θα πρέπει υποχρεωτικά να ολοκληρωθεί γεγονός που αποδεικνύεται με την έκδοση της άδειας λειτουργίας της μονάδας και την παύση λειτουργίας της παλιάς μονάδας. Επειδή οι μονάδες που μπορούν να μετεγκατασταθούν είναι κατασκευασμένες προ της ισχύος των οδηγιών της καλής διαβίωσης των ζώων και η ανάγκη προσαρμογής τους σ αυτές, σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα εφαρμογής τους, τις υποχρεώνουν να έχουν συμμορφωθεί πρόσφατα και δεδομένου ότι η μετεγκατάσταση τους ήταν αναμενόμενη και κάθε επένδυση για βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης θα είχε χρονικό ορίζοντα για ένα ή δύο έτη, θεωρούνται οι απαιτήσεις της καλής διαβίωσης των ζώων ως πρόσφατα επιβληθείσες για τις παλιές μονάδες. Επιπλέον με τη μετεγκατάσταση εφαρμόζονται εξαρχής και εξ ολοκλήρου οι προϋποθέσεις της καλής διαβίωσης που είναι αυστηρότερες από τις προσωρινές μεταβατικές. Έτσι η μετεγκατάσταση πέραν της προστασίας του περιβάλλοντος και του δημοσίου συμφέροντος συμβάλλει και στην επιτάχυνση της ολοκληρωτικής εφαρμογής των Οδηγιών της καλής διαβίωσης των ζώων. Σημειώνεται ότι βάσει του Π.Δ. 179/98 για την προστασία των μόσχων σε εναρμόνιση των Οδηγιών 91/629 και 97/2 ΕΚ, η συμμόρφωση των παλαιών μονάδων πρέπει να γίνει στο διάστημα από 1.1.98 έως 31.12.2006. Επίσης βάσει του Π.Δ. 139/95 για την προστασία των χοίρων σε εναρμόνιση της Οδηγίας 91/630 ΕΚ, η συμμόρφωση των παλαιών μονάδων πρέπει να γίνει στο διάστημα από 1.1.98 έως 31.12.2005. Ειδικά για τις μονάδες αυγοπαραγωγής θα πρέπει να ισχύουν οι απαιτήσεις της Οδηγίας 86/113 ΕΟΚ δεδομένου ότι οι απαιτήσεις της νέας Οδηγίας 99/74 έχουν εφαρμογή από 1.1.2003 έως 1.1.2012. Το ύψος ενίσχυσης για την μετεγκατάσταση της κτηνοτροφικής μονάδας είναι: Μέχρι το 50% για τις ορεινές και μειονεκτικές και 40% για τις λοιπές περιοχές της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης των ενισχυόμενων δραστηριοτήτων, η οποία όμως επιλέξιμη δαπάνη δεν θα υπερβαίνει τα ανώτατα όρια όπως αυτά καθορίζονται με σχετική εφαρμοστική απόφαση του Υπουργού Γεωργίας. Η συνολική επιλέξιμη δαπάνη για κάθε κτηνοτροφική μονάδα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 600.000 Ευρώ εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων που θα ορίζονται και θα αποφασίζονται με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας. Β) Η βελτίωση ή/και συμπλήρωση εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων αφορά στην οικονομική ενίσχυση φυσικών και νομικών προσώπων, ενώσεων αυτών, Ιδρυμάτων, Συνεταιριστικών οργανώσεων, φορέων πτηνοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων που έχουν άδεια λειτουργίας και προβαίνουν στην περαιτέρω βελτίωση ή συμπλήρωση της εγκατάστασης συλλογής, επεξεργασίας και
8 αποθήκευσης των αποβλήτων, με σκοπό την περαιτέρω προστασία του περιβάλλοντος, με βάση σχετική μελέτη, που θα έχει εγκριθεί αρμοδίως και όπως προβλέπεται από τη σχετική νομοθεσία. Οι δραστηριότητες που ενισχύονται στο πλαίσιο της βελτίωσης ή/και συμπλήρωσης εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων είναι οι εξής: Η βελτίωση, ο εξοπλισμός ή και η συμπλήρωση εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων κτηνοτροφικών μονάδων, που έχουν άδεια λειτουργίας πέραν των ελαχίστων απαιτούμενων, συμπεριλαμβανομένων εργατικών και δαπανών έκδοσης άδειας εφ όσον δεν επιδοτούνται από άλλη πηγή (δεν συμπεριλαμβάνεται η αξία γης). Ενισχύεται η αναερόβια επεξεργασία, ή η αναερόβια συμπληρωμένη από επιφανειακή αερόβια. Η αμιγής αερόβια ενισχύεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και μάλιστα μετά από επαρκή αιτιολόγηση. Οι προϋποθέσεις για την βελτίωση ή/και συμπλήρωση εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων είναι οι εξής: Οι εγκαταστάσεις που ενισχύθηκαν πρέπει να διατηρηθούν σε λειτουργία για 10 τουλάχιστον χρόνια (εκτός ανώτερης βίας αποδεικνυόμενης). Το ύψος ενίσχυσης για την βελτίωση ή/και συμπλήρωση εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων είναι: Μέχρι το 50% για τις ορεινές και μειονεκτικές και 40% για τις λοιπές περιοχές της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης των ενισχυόμενων δραστηριοτήτων, η οποία όμως επιλέξιμη δαπάνη δεν θα υπερβαίνει τα ανώτατα όρια όπως αυτά καθορίζονται με σχετική εφαρμοστική απόφαση του Υπουργού Γεωργίας. Δράση 2: Δράσεις ανάδειξης και διατήρησης τοπίου σε δασικά συμπλέγματα μεγάλης οικολογικής σημασίας και οικολογικά συμπλέγματα του δικτύου Natura 2000. Όσον αφορά στην συγκεκριμένη δράση μπορεί να περιλαμβάνει κατά περίπτωση: Παρεμβάσεις σε δασικά συμπλέγματα και γεωργικές εκτάσεις των περιοχών του δικτύου NATURA 2000, εθνικούς δρυμούς και μνημεία φύσης οι οποίες πρέπει να είναι συμβατές με τις ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες και τα διαχειριστικά σχέδια. Το ποσοστό ενίσχυσης ανέρχεται στο 100% του επιλέξιμου κόστους.
9 Ποσοτικοποίηση στόχων μέτρου Δείκτες Α. ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΕΚΡΟΩΝ) Μετεγκαταστάσεις Κτηνοτροφικών Μονάδων (αρ.) Παρεμβάσεις σε οικολογικά ευαίσθητες περιοχές (αρ.) ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ ΣΤΟΧΟΣ 2003 ΣΤΟΧΟΣ 2006 310 2 --- +140 --- --- 3 Β. ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ Ποσοστό οχλουσών κτηνοτροφικών μονάδων που μετεγκαθίστανται (%) Μεικτές θέσεις απασχόλησης κατά την υλοποίηση (ισοδύναμα ανθρωποέτη 12μηνης διάρκειας) Ζωικό κεφάλαιο που εξασφαλίζει αναβαθμισμένες συνθήκες υγιεινής ή καλής διαβίωσης (%) 500 (μονάδες) --- 28% --- --- 590 9.448.313 3,2% 2 Εκροές ΠΕΠ 1994-99
10 Γ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ: 4 ΜΕΤΡΟ: 5 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΡΟΥ ΑΝΑ ΕΤΟΣ (σε Ευρώ) ΠΕΔΙΑ ΕΤΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ Σύνολο Δημόσιας Δαπάνης Δ Η Μ Ο Σ Ι Α Δ Α Π Α Ν Η Κοινοτική Συμμετοχή Εθνική Δημόσια Δαπάνη Σύνολο ΕΤΠΑ ΕΚΤ ΕΓΤΠΕ-Π ΧΜΠΑ Σύνολο Κεντρική Περιφ/κή Τοπική Άλλη Ιδιώτες Ταμείο Συνοχής Λοιπά Δάνεια χρημ/τικά ΕΤΕ μέσα 1=2+13 2=3+8 3=4+5+6+7 4 5 6 7 8=9+10+11 9 10 11 12 13 14 15 16 2000 2001 1312 3.394.804 2.036.883 1.527.662 1.527.662 509.221 509.221 1.357.921 2002 1312 4.289.257 2.573.555 1.930.166 1.930.166 643.389 643.389 1.715.702 2003 1312 4.538.477 2.723.087 2.042.315 2.042.315 680.772 680.772 1.815.390 2004 1312 4.794.205 2.876.524 2.157.393 2.157.393 719.131 719.131 1.917.681 2005 1312 4.765.792 2.859.476 2.144.607 2.144.607 714.869 714.869 1.906.316 2006 1312 4.629.801 2.777.881 2.083.411 2.083.411 694.470 694.470 1.851.920 ΣΥΝΟΛΑ 26.412.336 15.847.406 11.885.554 11.885.554 3.961.852 3.961.852 10.564.930
11 Δ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Δράση 1: Μετεγκαταστάσεις οχλουσών κτηνοτροφικών μονάδων και βελτίωση εγκαταστάσεων χειρισμού αποβλήτων. Η εφαρμογή της δράσης θα γίνει στην βάση της Κ.Υ.Α. 486/2002, όπως ισχύει κάθε φορά των αρμοδίων Υπουργείων και της Υπουργικής Απόφασης του Υπουργού Γεωργίας, η οποία προσδιορίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής της ενίσχυσης και τα ανώτατα όρια επιλέξιμης δαπάνης. Δράση 2: Δράσεις ανάδειξης και διατήρησης τοπίου σε δασικά συμπλέγματα μεγάλης οικολογικής σημασίας και οικολογικά συμπλέγματα του δικτύου Natura 2000. Η εφαρμογή της δράσης θα γίνει βάση των διατάξεων εφαρμογής του ΠΕΠ Κ. Μακεδονίας. Προκύπτουσες ανάγκες Τεχνικής Βοήθειας για την εφαρμογή Θα απαιτηθεί τεχνική υποστήριξη για την διαδικασία υλοποίησης και των δύο ενεργειών. Ε ΤΕΛΙΚΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ Τελικοί δικαιούχοι του Μέτρου ανάλογα με τη φύση και το είδος της πράξης είναι οι παρακάτω: Δράση 1: Μετεγκαταστάσεις οχλουσών κτηνοτροφικών μονάδων. Αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του Μέτρου είναι η Δ/νση Γεωργικής Ανάπτυξης της Περιφέρειας Δράση 2: Δράσεις ανάδειξης και διατήρησης τοπίου σε δασικά συμπλέγματα μεγάλης οικολογικής σημασίας και οικολογικά συμπλέγματα του δικτύου Natura 2000. ΟΤΑ, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις. ΣΤ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ Όποιες κρατικές ενισχύσεις διατεθούν στο πλαίσιο αυτού του Μέτρου θα απορρέουν από τον Κανονισμό του Συμβουλίου (EC) No. 1257/99, όπως ισχύει, και τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στη Γεωργία (2000/28/02).