ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ. Παπαξοΐνης Γεώργιος Παθολόγος - Ογκολόγος

Σχετικά έγγραφα
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση του πόνου του ασθενούς είναι απόλυτη προτεραιότητα και για τα μέλη της οικογένειας

Oπιοειδή και Πόνος Καρκινοπαθούς

11ο Συνέδριο Μαριάννα Λόρδου

ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΠΟΝΟΥ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΠΟΝΟ

Αντιμετώπιση καρκινικού πόνου ουρογεννητικού συστήματος

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΟΝΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΠΑΘΟΥΣ ΜΕ ΟΠΙΟΕΙΔΗ. E. Αλεξοπούλου - Βραχνού

ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ. Δημήτριος Μιχ. Καρδαμάκης Καθηγητής Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών

ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ. Δημήτριος Μιχ. Καρδαμάκης Καθηγητής Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών

ΠEΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ

Καρκίνος τελικού σταδίου

Πληροφορίες σχετικά με την Μετεγχειρητική Αναλγησία

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ Ι Μη Ναρκωτικά Αναλγητικά

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Φαρμακολογία Ι

ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΟΨΗ 2014

ΑΝΑΛΓΗΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΠΟΥ ΘΗΛΑΖΕΙ

Πότε αρχίζει και πότε τελειώνει η θεραπεία µε οπιοειδή

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Κατερίνα Τυλιγάδα Επίκουρη Καθηγήτρια Φαρµακολογίας ΚΤ Αντικαταθλιπτικά

Πρότυπα περίθαλψης (ΠΠ) για ανθρώπους με οστεοαρθρίτιδα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΑΔΕΙΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ

ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Πίεση νωτιαίου µυελού Σύνδροµο άνω κοίλης. Δέσποινα Μισαηλίδου Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο

Κατευθυντήριες οδηγίες για τον mcrpc Εφαρμογή στην καθημερινή κλινική πρακτική

Παράρτημα ΙII. Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Προ εγχειρητικός Καρδιολογικός Έλεγχος

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ

Τερζή Κατερίνα ΔΤΗΝ ΑΝΘ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ

ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Γενική αναισθησία είναι η πλήρης, αλλά αναστρέψιμη απώλεια της συνείδησης, που συνοδεύεται από κατάργηση των αισθήσεων, αναλγησία κα

Φαρμακολογία Τμήμα Ιατρικής Α.Π.Θ.

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΠΟΝΕΥΡΩΣΗΣ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ

Aντιµετώπιση Καρκινικού Πόνου στον ουρολογικό ασθενή

Γενική περίληψη της επιστημονικής αξιολόγησης των φαρμακευτικών προϊόντων που περιέχουν νιμεσουλίδη για συστημική χρήση (βλ.

ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ. Γεώργιος Ι. Πανουτσόπουλος Δρ. Φυσιολογίας του Ανθρώπου Τμήμα Νοσηλευτικής Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

Written by Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός, Οδοντίατρος, Ωτορινολαρυγγολόγος, -

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΙΣΧΑΙΜΙΚΩΝ ΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Τ. ΜΕΡΜΙΡΗ ΔΙΕΥ/ΤΡΙΑ-ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΙΔ. ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ/ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝΝΟΣΗΜΑΤΩΝ

Ημικρανία: Όταν ο πονοκέφαλος δεν είναι απλός

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟ SHOCK

Γράφει: Αλεξία Θωμοπούλου MSc, Διατροφολόγος- Κλινική Διαιτολόγος, Ειδική στον καρκίνο

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ( SPC )

H ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Δημόπουλος Α.-Μ. Τουμανίδης Σ. Μπάμιας Α. Παρασκευαΐδης Ι. Νταλιάνης Α.

Ο νεφρώνας είναι το πιο σημαντικο μερος των νεφρων υγρα και ηλεκτρολυτες

1.ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ

Μετεγχειρητικός πόνος Τι νεότερο Πρόληψη - Θεραπεία

Η υπο- αντιμετώπιση του πόνου.

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΠΝΟΙΩΝ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ

Παράρτημα ΙΙΙ Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης

ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΗΣΤΗ. Panadol 250 mg υπόθετα Παρακεταμόλη

H ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Δημόπουλος Α.-Μ. Τουμανίδης Σ. Μπάμιας Α. Παρασκευαΐδης Ι. Νταλιάνης Α.

ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΗ

ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ TXHΣ (ΥΝ) ΓΟΥΛΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ

ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ. Σταυρούλα Δικαίου Ρευµατολόγος

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

Ασφάλεια ATAC 10 χρόνια

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ. Χατζημιχαηλίδου Σοφία

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ ΑΥΤΟΧΘΟΝΑ ΒΙΟ ΡΑΣΤΙΚΑ ΜΟΡΙΑ. Π. Παππάς

ΚΤ 2008 ΠΟΝΟΣ. Κατερίνα Τυλιγάδα Επίκουρη Καθηγήτρια Φαρµακολογίας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών

Οστεοπόρωση Βιβλιογραφική ενημέρωση

ΡΑΔΙΟΙΣΟΤΟΠΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΠΩΔΥΝΩΝ ΟΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΧΑΤΖΗΠΑΥΛΙΔΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ ΤΜΗΜΑ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Α.Ν.Θ.

Παράρτημα ΙΙΙ. Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους του Φύλλου οδηγιών χρήσης

Διαβάστε προσεκτικά ολόκληρο το φύλλο οδηγιών χρήσης προτού αρχίσετε να παίρνετε αυτό το φάρμακο.

Αντιμετώπιση οστικού πόνου: Ιατρείο πόνου. Παπαγεωργίου Ειρήνη Αναισθησιολόγος-Εντατικολόγος Επιμ.Β ΜΕΘ ΑΝΘ Θεαγένειο

Η ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙ Α ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ. Χρυσούλα Καραναστάση Αναισθησιολόγος DEAA

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ» ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Ε. Ζαμπέλη, M.Μαύρος (Γαστρεντερολογικό τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Αλεξάνδρα)

Νεώτερα δεδομένα στη Νόσο της Κατώτερης Ουροφόρου Οδού της Γάτας (FLUTD)

ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ

1ος Κύκλος Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης στην Αλγολογία 2019

ΔΥΣΚΟΛΗ & ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους των πληροφοριών προϊόντος

Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας.

ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΚΑΛΣΙΜΙΜΗΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ;

Αμέσως δρώντα αγγειοδιασταλτικά, α-αποκλειστές, νιτρώδη: πού, πότε, πώς

Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση. Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ

Η προσέγγιση και η αντιμετώπιση του καρκινικού πόνου σε Ιατρείο Πόνου Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου. Ελένη Τζήλου

Θωρακικό άλγος. Ενότητα 1: Εισαγωγή

Κοιλιακός πόνος στους ηλικιωμένους. Πέππας Γεώργιος Χειρουργός

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΟΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ (F11. Ψυχικές διαταραχές και διαταραχές της συμπεριφοράς λόγω χρήσης οπιοειδών)

Αντιμετώπιση της νόσου Πάρκινσον: Νευρολογική Θεραπεία. Ιωάννης Ελλούλ Επίκουρος Καθηγητής Νευρολογίας Παν/μίου Πατρών

Άλλες κατηγορίες αντιϋπερτασικών φαρμάκων. Μανώλης Σ Καλλίστρατος,MD,PhD,FESC,EHS

Παράρτημα I Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων άδειας(-ών) κυκλοφορίας

Από: Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών

Οσφυαλγία-Ισχιαλγία ( Πόνος στη µέση )

Διαταραχές του στομάχου.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΙ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΥΛΛΟΥ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ

Οξύς και χρόνιος πόνος

Προφανής κλινική διάγνωση: Ισχαιμικό έμφρακτο αριστερής Μέσης Εγκεφαλικής Αρτηρίας

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ. Λιδοκαΐνη Υδροχλωρική Μονοϋδρική 2%+ επινεφρίνη 1:80000Τοπικό αναισθητικό + επινεφρίνη ή νορεπινεφρίνη

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΔΥΣΠΛΑΣΙΕΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΝΑΘΟΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

There are no translations available. Γεώργιος Θεοχάρης Παθολόγος

Φαρμακευτική αντιμετώπιση της υπέρτασης. Μιχαήλ Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ

ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ.

Στοιχεία για τη μορφίνη και άλλα οπιούχα φάρμακα στην ανακουφιστική φροντίδα. National Community Education Initiative

Transcript:

ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ Παπαξοΐνης Γεώργιος Παθολόγος - Ογκολόγος

Επίπτωση καρκινικού πόνου Ασθενείς με μεταστατικό ή τελικού σταδίου καρκίνο Ασθενείς που λαμβάνουν αντινεοπλασματική αγωγή 64% 59% Ασθενείς με ιάσιμα νεοπλάσματα 33%

ESMO Clinical Practice Guidelines Pain is present in all phases of cancer disease (early and metastatic) Pain is not adequately treated in a significant proportion of patients, ranging from 56 to 82%

ΑΙΤΙΑ ΠΟΝΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ στον καρκίνο, στο 85% των ασθενών την αντινεοπλασματική θεραπεία,στο 20% των ασθενών αιτίες άσχετες με την καρκινική νόσο, στο 10% των ασθενών

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΥ ΠΟΝΟΥ Συμφωνα με το νευροφυσιολογικό μηχανισμό πρόκλησης Σύμφωνα με το χρόνο εμφάνισης

nociceptive pain

inflammatory pain

neuropatic pain Lesion in the pain processing system

Ταξινόμηση σύμφωνα με το χρόνο εμφάνισης Ο καρκινικός πόνος μπορεί να είναι οξύς ή χρόνιος Ο οξύς πόνος μπορεί να είναι : Περιστασιακός (incident pain) Παροξυσμικός (breakthrough pain)

Αξιολόγηση καρκινικού πόνου Η πλειοψηφία των ασθενών έχουν τουλάχιστον 2 διαφορετικά είδη καρκινικού πόνου Στο 69% των ασθενών ο καρκινικός πόνος προκαλεί λειτουργικές διαταραχές

Εκτίμηση και επανεκτίμηση του καρκινικού πόνου Αίτια, έναρξη, τύπος, εντόπιση, διάρκεια, ένταση, αποδρομή, χρονισμός Παράγοντες πρόκλησης άλγους, σημεία και συμπτώματα που σχετίζονται με τον πόνο Χρήση αναλγητικών, δραστικότητα και ανοχή σε αυτά

Εκτίμηση και επανεκτίμηση του ασθενούς Φυσική εξέταση ακτινολογικός, βιοχημικός έλεγχος Επίδραση του πόνου στις καθημερινές δραστηριότητες, κοινωνική και επαγγελματική ζωή, ύπνο, όρεξη, διάθεση Επίδραση της νόσου και της θεραπείας στη φυσική, ψυχολογική και κοινωνική κατάσταση Σημεία και συμπτώματα σχετιζόμενα με σύνδρομα καρκινικού πόνου Λειτουργική ικανότητα Οπιοφοβία

Να εκτιμούμε και να επανεκτιμούμε την ικανότητά μας να ενημερώνουμε και να επικοινωνούμε με τον ασθενή και το περιβάλλον του Να αφιερώνουμε αρκετό χρόνο με τον ασθενή και το περιβάλλον του ωστε να κατανοήσουμε τις ανάγκες τους

Ripamonti C I et al. Ann Oncol 2011;22:vi69-vi77

Ιδιαίτερη προσοχή σε ασθενείς με διανοητικές δυσλειτουργίες Η αντίληψη του πόνου επηρεάζεται από ψυχοκοινωνικούς παράγοντες, ενώ ο πόνος επιβαρύνει ψυχολογικά τον άρρωστο

Αρχές αντιμετώπισης του καρκινικού πόνου Ενημέρωση αρρώστου καλή επικοινωνία Χορήγηση αναλγητικών ανά τακτά χρονικά διαστήματα Προτιμότερη αναλγητική αγωγή που είναι απλή στη χορήγηση (προτιμότερη από του στόματος) Επαρκής αντιμετώπιση του παροξυσμικού πόνου (εμφανίζεται στο 20-80%) Η δόση, ο τύπος και η οδός χορήγησης των αναλγητικών φαρμάκων να εξατομικεύεται

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΥ ΠΟΝΟΥ Φαρμακευτική αντιμετώπιση Αντιμετώπιση με ακτινοθεραπεία / ραδιονουκλεοτίδια Επεμβατικές μέθοδοι

Κατηγορίες αναλγητικών φαρμάκων Παρακεταμόλη Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη Οπιοειδή Αντικαταθλιπτικά Αντιεπιληπτικά Γλυκοκορτικοειδή επικουρικά

Acetaminophen NSAIDs Mild pain (0-3) By the mouth By the clock By the ladder Morphine Fentanyl Severe pain Codeine (7-10) Tramadol Moderate pain (4-6) WHO pain ladder

ΠΑΡΑΚΕΤΑΜΟΛΗ Αναλγητική Αντιπυρετική Οχι αντιφλεγμονώδη περιφερική δράση *Αναστολή σύνθεσης προσταγλαδινών στο ΚΝΣ *Συνήθης δόση 500-1000 mg ανά 4-6 h (max= 4x1000mg) * Αύξηση τρανσαμινασών αναστρέψιμη

Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη Ετερογενής ομάδα φαρμάκων εμποδίζει μετατροπή αραχιδονικού σε PRG E2 Τα συμβατικά ΜΣΑΦ εμποδίζουν και τα δύο ισοένζυμα COX Επίσης δρουν στη μεμβάνη των ουδετερόφιλων Δραστικά στις οστικές μεταστάσεις,στην διάταση της ηπατικής κάψας, φλεγμονωδών επώδυνων καταστάσεων

ΜΣΑΦ Μειονεκτήματα Φαινόμενο οροφής Τοξικότητα ΓΕΣ Νεφρική, ηπατική δυσλειτουργία Αρτηριακή υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια Αναστολείς COX-2: καρδιαγγειακών, όχι προστασία από νεφρική ανεπάρκεια Φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις με φάρμακα που συνδέονται με πρωτεϊνες του πλάσματος

ΜΣΑΦ - Παράγοντες κινδύνου Ηλικία>75 Κορτικοστεροειδή Ασπιρίνη PLT< 50 000 Ιστορικό αιμορραγίας πεπτικού Νεφρική ή ηπατική δυσλειτουργία Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

Αντιμετώπιση ήπιου πόνου Μορφή Έναρξη (min) Max δόση Παρακεταμόλη 500 1000 mg 15-30 4 x 1000 mg Ιβουπροφαίνη 200-400-600 mg 15-30 4 x 600 mg Κετοπροφαίνη 200 mg 30+ 2 x 200 mg Δικλοφαινάκη 25-50-75-100 mg 30-120 4 x 50 mg 2 x 100 mg Μεφαιναμικό οξύ 500 mg 30+ 4 x 500 mg Ναπροξένη 250-500 mg 30+ 2 x 500 mg

ΟΠΙΟΕΙΔΗ Ταξινόμηση 1.ανάλογα με τη δράση (ισχυρή, ήπια) 2.ανάλογα με τη σύνθεση 3.ανάλογα με τη δράση στους υποδοχείς (αγωνιστές,μερικοί αγωνιστές, μικτοί )

Mu-opioid receptors Brain, spinal cord, smooth muscle Analgesia, sedation, respiratory depression, euphoria

Κυριότερα οπιοειδή Κωδεΐνη (1/8 της ισχύς της μορφίνης) Τραμαδόλη (1/5 της ισχύς της μορφίνης) Προποξυφαίνη (Romidon, Zideron) 25-50<μορφίνη Μορφίνη Πεθιδίνη*( νορπεθιδίνη)10<μορφίνη Φαιντανύλη (75-125 πιο ισχυρή από μορφίνη) Βουπρενορφίνη (μερικός αγωνιστής,30>μορφίνη)

Αντιμετώπιση μέτριου πόνου Μορφή Διάρκεια Έναρξη Max δόση δράσης Κωδεΐνη 10 20-30 mg 4-6 h 15-60 mg 360 mg Τραμαδόλη 50-100-150-200 mg 2-4 h 50-100 mg 400 mg

Αντιμετώπιση σοβαρού πόνου Μορφή Διάρκεια δράσης Max δράση Μορφίνη (iv, sc) 3-4 h 15 min Μορφίνη (per.os) 3-4 h 60 min Φεντανύλη (TTS) 12-25-50-75-100 mcg 48-72 h 18-24 h Δεν υπάρχει οροφή δράσης

Ρύθμιση αναλγητικής αγωγής με οπιοειδή Έναρξη τιτλοποίησης με μορφίνη 5-15 mg peros ή 2-5 mg iv ή με το 10-20% της ημερήσιας δόσης Τιτλοποίηση ανά 15-60 min με δόσης κατά 50-100% Σε συνεχή πόνο: αναλγητικά μακράς δράσης Μείωση δόσης κατά 25% (παρενέργειες) Αλλαγή οπιοειδούς σε δόση 50-75% (αν επαρκής) ή σε 100-125% (αν ανεπαρκής) της ισοαναλγητικής Προσοχή στη νεφρική λειτουργία

Ισοαναλγητικές δόσεις Διαδερμική φεντανύλη Μορφίνη iv, sc Μορφίνη peros Κωδεΐνη 25 mcg/h 20 mg/d 60 mg/d 200 mg/d 50 mcg/h 40 mg/d 120 mg/d 400 mg/d 75 mcg/h 60 mg/d 180 mg/d 600 mg/d 100 mcg/h 80 mg/d 240 mg/d 800 mg/d

Treating Cancer Pain Ideal Over Medication Around-the-Clock Medication Ideal Breakthrough Medication

Break Through Pain Profile Pain relief gap Pain Intensity Oral Morphine Profile BTP Profile Overmedication 5 30 60 Time (minutes)

Actiq Instanyl Abstral

Αντιμετώπιση παροξυσμικού πόνου με χορήγηση του 10-20% της ημερήσιας δόσης Actiq Instanyl Abstral 200 mcg 50 mcg 100 mcg 400 mcg 100 mcg 200 mcg 600 mcg 200 mcg 300 mcg 800 mcg 400 mcg 1200 mcg 600 mcg 800 mcg

Παρενέργειες οπιοειδών Γαστρεντερικό: ναυτία, έμεση, δυσκοιλιότητα Αυτόνομο: ξηροστομία, ορθοστατική υπόταση, επίσχεση ούρων ΚΝΣ: καταστολή αναπνευστικού, παραισθήσεις (οπτικές/ακουστικές), υπνηλία, σύγχυση, υπεραλγησία, αλλοδυνία Δέρμα: κνησμός, εφιδρώσεις Μυοκλονίες Methylnaltrexone: σε ανθεκτική δυσκοιλιότητα Naloxone εάν: RR < 8/min ή RR< 12/min + κυάνωση ή SaO2 <90%

Επικουρικά Αντικαταθλιπτικά Αντιεπιληπτικά Κορτικοστεροειδή (dexamethasone) Ακτινοθεραπεία Διφωσφονικά Denosumab Ραδιονουκλίδια Οστικές μεταστάσεις

ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΑ

Αντικαταθλιπτικά Τρικυκλικά, SSRIs, SNRIs Βενλαφαξίνη, Ντουλοξετίνη *Ενίσχυση ενδογενών αναλγητικών μηχανισμών *Νευροπαθητικό καυστικό πόνο, υπεραλγία - Τρικυκλικά: σταδιακή τιτλοποίηση - Ποτέ μεγαλύτερες δόσεις από αυτές της αντικαταθλιπτικής αγωγής - Αναλγητική δράση μετά από 3-4 ημέρες

Αντιεπιληπτικά Gabapentin, pregabalin Αυξάνουν επίπεδα ανασταλτικών νευροδιαβιβαστών Καταστέλλουν την αυτόματη υπερδιεγερσιμότητα των νευρώνων *Rotation:ναι για αναλγητικούς λόγους *Aργή ανταπόκριση σε μερικούς ασθενείς (4-8weeks) ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗ Oxford Textbook of Palliative Medicine,2006

Κορτικοστεροειδή Αγνωστος μηχανισμός δράσης (μείωση περινεοπλασματικού οιδήματος/μείωση αραχιδονικού) Ενδείξεις -οστικός πόνος -πόνος από πίεση ή διήθηση νεύρων -κεφαλαλγία από αύξηση ενδοκράνιας πίεσης -πόνος λόγω μηχανικής απόφραξης

ΔΙΦΩΣΦΟΝΙΚΑ Αναλγητική δράση μετά 7-14 ημέρες από την 1η δόση Physicochemical Cellular Hemopoietic stem cell Clodronate Recruitment Binding to the Ca-Ph crystals Fusion Osteoclast activity Pre-osteoclast Osteoclast Collagen Mineral Inhibition of dissolution of the mineral phase R. Bartl

DENOSUMAB Binds RANK Ligand and Inhibits Osteoclast Formation, Function, and Survival CFU-GM Prefusion Osteoclast RANKL RANK OPG Denosumab Growth factors Cytokines from tumor cells Osteoclast Formation, Function, and Survival Inhibited Osteoblasts Bone Formation Bone Resorption Inhibited 2009 Amgen. All rights reserved. Do not copy or distribute.

Strondium-89 Rhenium-186 Samarium-153 Ραδιονουκλεοτίδια Ισως εμποδίζουν την απευλευθέρωση αλγογόνων ουσιών Οστεοβλαστικές μεταστάσεις Ανταπόκριση σε 7-21 ημέρες Αναλγησία για 3-6 μήνες Μυελοτοξικά (PMN >1500, PLT >50 000)

Επισκληρίδιος έγχυση φαρμάκων

Αποκλεισμός κοιλιακού πλέγματος Νευροχειρουργικές επεμβάσεις

ΣΠΟΝΔΥΛΟΠΛΑΣΤΙΚΗ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ο καρκινικός πόνος είναι συχνός και πολλές φορές η αναλγτική αγωγή ανεπαρκής Η αντιμετώπιση του σύμφωνα με την κλίμακα WHO Καλύτερο φάρμακο για ταχεία τιτλοποίηση της δόσης η μορφίνη Για το χρόνιο πόνο προτιμότερα τα βραδεία αποδέσμευσης οπιοειδή Επαρκής αντιμετώπιση του παροξυσμικού πόνου Συχνά απαιτούνται επικουρικά φάρμακα και μερικές φορές άλλες μη φαρμακευτικές μέθοδοι