ΞΕΦΥΛΛΙΖΟΝΤΑΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΑΓΙΚΕΣ Πρόγραμμα φιλαναγνωσίας Β1 τάξη -2 ο δημ.σχ.γέρακα Υπεύθυνη προγράμματος:κέλλη Αθανασία Σχ.έτος:2013-2014
Θεωρητική προσέγγιση Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είχε ως στόχο την καλλιέργεια φιλικής σχέσης των παιδιών με την ανάγνωση βιβλίων,την όξυνση της κριτικής τους σκέψης και της φαντασίας τους και κυρίως την ευαισθητοποίησή τους σε θέματα κοινωνικά, σε ζητήματα που αφορούν στην καθημερινότητά τους όπως επίσης και στην καλλιέργεια της συναισθηματικής τους νοημοσύνης. Επιμέρους θέματα Αναγνώριση της σπουδαιότητας ενός βιβλίου. Παραγωγή γραπτού λόγου με πολλές τεχνικές. Άσκηση στην ακρόαση και κατανόηση κειμένων από διάφορα είδη βιβλίων παιδικής λογοτεχνίας. Αναδιήγηση ιστοριών και επεξεργασία τους στα βασικά τους σημεία. Γνώση και κατάκτηση πληροφοριών που ένα βιβλίο προσφέρει για την κοινωνία και τον κόσμο.
Ενδεικτικές δράσεις και δραστηριότητες Επισήμανση του σκοπού της φιλαναγνωσίας «Γιατί πρέπει να διαβάζουμε βιβλία» Αναγνώριση της δημιουργίας ενός βιβλίου από το εξώφυλλο και το χαρτί μέχρι τη σελιδοποίησή του. Χωρισμός σε ομάδες και αναδιήγηση των ιστοριών των βιβλίων που διαβάζουμε. Εικονογράφηση μερών των βιβλίων- λεζάντες όπου χρειάζεται. Ερωτήσεις για επεξεργασία του περιεχομένου του βιβλίου. Κολλάζ με τα μηνύματα που μας αφήνει το βιβλίο που διαβάσαμε. Δημιουργική γραφή-ζωγραφική μιας σκηνής από το βιβλίο και καταγραφή των εντυπώσεών μας. Δραματοποίηση σε αποσπάσματα των βιβλίων και συνέχιση της ιστορίας με πρωτότυπο τρόπο. Κατασκευή εικαστικής τοιχογραφίας-δημιουργία αφίσας ανά ομάδα Λέξεις κλειδιά για τη αναγνώριση τίτλων των βιβλίων. Περιγράμματα με χαρακτηρισμούς ηρώων. Μηνύματα στους ήρωες. Παιχνίδι με κάρτες- χρήση επιθέτων για το χαρακτηρισμό των ηρώων αλλά και των βιβλίων. Δημιουργία λογοτεχνικής γωνιάς με τίτλο: Ξεφυλλίζω,μαθαίνω,δημιουργώ Διαβάζω-αισθάνομαι-δημιουργώ
Το πρόγραμμα ξεκίνησε με τη συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων με αφορμή τη λέξη «βιβλίο» Συζητήσαμε με τα παιδιά τα θέματα: γιατί πρέπει να διαβάζουμε βιβλία. τι μας προσφέρει η ανάγνωση βιβλίων. πως δημιουργείται ένα βιβλίο. Δραστηριότητα στην τάξη
Δραστηριότητα στην τάξη Μιλήσαμε για το πώς δημιουργείται ένα βιβλίο,από το συγγραφέα του μέχρι την τελική του έκθεση στη βιτρίνα ή στο ράφι ενός βιβλιοπωλείου. Τα παιδιά έμαθαν τη διαδικασία και εντυπωσιάστηκαν από τον αριθμό των ανθρώπων που συμμετέχουν σε αυτό το «ταξίδι»
Ξεκινήσαμε το «ξεφύλλισμά μας με το βιβλίο της Εύης Γεροκώστα «Ο βάτραχος και το φιλί» ένα από τα βιβλία που πρότειναν οι εκδόσεις «Μεταίχμιο» για το διαγωνισμό ανάγνωσης που ολοκληρώθηκε στο τέλος του Ιανουαρίου του2014. Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι το πρώτο της σειράς που πραγματεύεται το θέμα της διαφορετικότητας και των στερεοτύπων. Στη συνέχεια και μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς ασχοληθήκαμε με τα βιβλία: «Ένας ασπρόμαυρος ζωγράφος» της Λίνας Μουσιώνη «Ο βασιλιάς λύκος» της Ιωάννας Μπαμπέτα. Δραστηριότητα τάξης Διαβάσαμε την ιστορία μιλήσαμε για τους ήρωες εντυπωσιαστήκαμε από τα χρώματα των εικόνων και διατυπώσαμε τα συναισθήματα που μας δημιούργησε και τις σκέψεις που κάναμε αν ήμαστε στη θέση του βάτραχου ή της βατραχίνας. Ζωγραφίσαμε σκηνές από το βιβλίο και γράψαμε τα μηνύματα που πιστεύουμε ότι μας αφήνει αυτή η ιστορία Τέλος δραματοποιήσαμε με τη μάσκα του βατράχου μια από τις σκηνές.
Ζωγραφίζωδημιουργώ «Τώρα θυμήσου τη μυρωδιά μου και βάλε τη στο μαξιλάρι σου» Ειρήνη Α.
Ζωγραφίζωδημιουργώ Παραξενεύομαι γιατί ο βάτραχος και η βατραχίνα δεν ξέρουν τι σημαίνει η λέξη «αγάπη». Αθηνά Α.
Ζωγραφίζωδημιουργώ «Μου έκανε εντύπωση πως κοκκίνισε η βατραχίνα από αυτά που άκουγε από το βάτραχο» Ευθυμία Β.
Ζωγραφίζωδημιουργώ Μου έκανε εντύπωση πως η βατραχίνα είπε στο βάτραχο «να είσαι πάντα όπως είσαι» Παναγιώτης Β.
Γράφω και φαντάζομαι Κάθε φορά που καθρεφτιζόταν στο νερό, ράγιζε η καρδιά του που αντίκρυζε την ίδια εικόνα. Κατέβαινε στην ακροποταμιά, ανάμεσα στις καλαμιές και στα νούφαρα και ονειροπολούσε.
Φτιάξαμε αφίσα με το βάτραχο και το κόκκινο χρώμα κυριάρχησε στη δημιουργία μας.ύστερα γράψαμε τα μηνύματά μας.φτιάξαμε την αφίσα με τις ταμπελίτσες των μηνυμάτων και αναγνωρίσαμε τι όμορφο που είναι να είσαι «διαφορετικός». ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΑΞΗΣ Στα μηνύματα όλοι έγραψαν πως ο βάτραχος και η βατραχίνα βρέθηκαν ενωμένοι γιατί ο ένας κατάλαβε και αγάπησε τη διαφορετικότητα του άλλου.
Η αφίσα της παράστασής μας και τα έργα των παιδιών Η αγάπη του βατράχου για τη βατραχίνα του.
Η επίσκεψή μας σε μια σπουδαία βιβλιοθήκη Ηεπίσκεψή μας στη βιβλιοθήκη του Αλέκου Κοντόπουλου στην Αγία Παρασκευή ενθουσίασε τα παιδιά αφού τους δόθηκε η ευκαιρία να δουν από κοντά το πώς δουλεύει μια δανειστική βιβλιοθήκη,τον τρόπο τοποθέτησης των βιβλίων στα ράφια και το εύρος των διαφορετικών τύπων λογοτεχνίας και εντύπων που μπορεί να έχει μια τέτοια βιβλιοθήκη τόσο στο παιδικό της τμήμα όσο και στο τμήμα των ενηλίκων. Λαμβάνοντας υπόψη και την επεξεργασία του βιβλίου «Ένας ασπρόμαυρος ζωγράφος» της Λίνας Μουσιώνη ήρθαμε σε επαφή και με τα έργα του ζωγράφου Αλέκου Κοντόπουλου και μάθαμε μέσα από την πολύ όμορφη ξενάγηση για τη ζωή του και το πολύ σημαντικό του έργο στην τέχνη της ζωγραφικής Κάποια στιγμή ζητήθηκε από τα παιδιά να ζωγραφίσουν ότι τους έκανε εντύπωση και αυτά το έκαναν μετά χαράς.
Φωτογραφίες από την επίσκεψή μας Στο σπίτι -μουσείο Αλέκου Κοντόπουλου-Στο προσωπικό ατελιέ του καλλιτέχνη
Φωτογραφίες από την επίσκεψή μας Βιβλιοθήκη Αλέκου Κοντόπουλου-Παιδικό τμήμα
Εκείνες τις μέρες και λόγω της εορταστικής ατμόσφαιρας που επικρατούσε συζητήσαμε πολύ σχετικά με τη σημασία της γιορτής των Χριστουγέννων,το ιδιαίτερο νόημα που έχει για τον κάθε άνθρωπο η μεγάλη γιορτή της χριστιανοσύνης και επειδή το δεύτερο πολιτιστικό πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχει η τάξη μας είχε σα θέμα εργασίας τα «κάλαντα» διαβάσαμε και διασκεδάσαμε με το βιβλίο του Ευγένιου Τριβιζά «Φρικαντέλα,η μάγισσα που μισούσε τα κάλαντα» ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΑΞΗΣ Τα παιδιά άκουσαν με ενδιαφέρον και πολλή προσοχή την ανάγνωση του βιβλίου, επεξεργάστηκαν τις εικόνες και με πολύ κέφι ζωγράφισαν αυτές που τους άρεσαν περισσότερο. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ Μερικές από τις ζωγραφιές που τα παιδιά δημιούργησαν μετά την επεξεργασία του βιβλίου της μάγισσας Φρικαντέλας.
Επιτέλους ήρθε η ώρα να διαβάσουμε, να επεξεργαστούμε και να κατανοήσουμε την ιστορία του «Ασπρόμαυρου ζωγράφου» της Λίνας Μουσιώνη. Τα παιδιά είχαν ήδη ξεφυλλίσει τις πανέμορφες εικόνες της Κατερίνας Βερούτσου.Έτσι η ομάδα της αφίσας (Πάνος Α.,Δημήτρης Ζ., Παναγιώτης Β.)προτίμησε να δημιουργήσει το ασπρόμαυρο «Πάντα» Στην πρώτη τους απόπειρα να ζωγραφίσουν τη σκηνή που τους έκανε μεγαλύτερη εντύπωση οι περισσότεροι ζωγράφισαν τον «ασπρόμαυρο ζωγράφο» Ο Α ΣΠ ΡΟΜΑΥΡΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ
Αποτυπώσαμε τις στιγμές που «ο ασπρόμαυρος ένιωθε άσχημα γιατί η μητέρα του δε δέχθηκε ποτέ ότι ήταν ένας ζωγράφος διαφορετικός που έτυχε να ζωγραφίζει ασπρόμαυρα και του άρεσε μόνο το ασπρόμαυρο χρώμα.. Ο Ασπρόμαυρος Φίλμους
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ Διαβάζαμε το βιβλίο και γυρίζοντας τις σελίδες του βυθιζόμαστε όλο και περισσότερο στην πλοκή της ιστορίας και στα μηνύματά της. Κρατήσαμε στη σκέψη μας την αντίθεση του άσπρου και του μαύρου και την εκφράσαμε με λέξεις «άσπρες» και «μαύρες» Στο τέλος τις σχεδιάσαμε. Γράψαμε άλλο τίτλο για το βιβλίο και αφού φτιάξαμε το περίγραμμα του «ζωγράφου» του αποδώσαμε χαρακτηρισμούς με επίθετα. Ύστερα μιλήσαμε και διατυπώσαμε απόψεις για τα συναισθήματα που νιώσαμε για τη μητέρα του ζωγράφου την Πανθερίνα και για το πώς ένιωσε ο μικρός ζωγράφος όταν άρχισε μετά από πολλά χρόνια να ζωγραφίζει με χρώματα
Οι ήρωες του βιβλίου έγιναν έμπνευση για τα παιδιά. Έτσι η Χουανίτα Νίνα και η Κι Κι Τσα έγιναν το κέντρο της ζωγραφικής τους..σ τα ασπρόμαυρα σκιτσάκια περνούσαν από μπροστά μας κύκνοι, σύννεφα, πουλιά, τοπία, άνθρωποι, όλοι με άσπρο αλλά και μαύρο χρώμα.
Η αφίσα του ασπρόμαυρου ζωγράφου. Κάναμε το περίγραμμα και συζητήσαμε γιατί και πως αισθανόταν ο ζωγράφος άσχημα. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΑΞΗΣ Ο ασπρόμαυρος ζωγράφος μας άρεσε πολύ και θελήσαμε να κάνουμε και εμείς τους ζωγράφους. Έτσι σαν και τον ήρωά μας γίναμε και εμείς μικροί ζωγράφοι και σχεδιάσαμε τα κόκκινα, κίτρινα ασπρόμαυρα και πράσινα σχέδια του «ασπρόμαυρου»
Επεξεργαστήκαμε τους πίνακες των ζωγράφων που συναντήσαμε στις σελίδες του ασπρόμαυρου και προσπαθήσαμε να αποδώσουμε τη δική μας ερμηνεία με τη φαντασία μας. Έτσι παρουσιάστηκε μπροστά μας ένας Μονέ, ένας Βαν Γκογκ και άλλοι διάσημοι και εμείς αφού μιλήσαμε για τη ζωή τους τους.μιμηθήκαμε. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ Εμφανίστηκαν λοιπόν τα ηλιοτρόπια του Βαν Γκογκ οι παπαρούνες και οι μαργαρίτες του Μονέ και ίσως να μη σταματούσαν οι δημιουργίες αν δεν είχαμε να δημιουργήσουμε τις ασπρόμαυρες ιστορίες μας
Εικονογραφήσαμε την δική μας ασπρόμαυρη ιστορία. Τα παιδιά έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό. Ήταν μια δραστηριότητα που τους άρεσε και ήθελαν να την αποτυπώσουν. Φτιάξανε έτσι τα δικά τους κόμικς.
Οι ιστορίες μας ήταν πολύ καλές. Σκεφτήκαμε ότι πολλά πράγματα στη ζωή μας έχουν άσπρο ή μαύρο χρώμα και έτσι τα καταγράψαμε και μετά τα ζωγραφίσαμε. Θέλαμε να δείξουμε την αντίθεση ανάμεσα στο άσπρο και στο μαύρο γι αυτό και δημιουργήσαμε μια πόλη άσπρη μαύρη και μια πόλη με χρώματα Δραστηριότητες τάξης Η δραστηριότητα με την πόλη μας άρεσε πολύ και έτσι φτιάξαμε κτίρια μικρά και μεγάλα μοντέρνα και παλιά, δρόμους μικρούς και δρόμους μεγάλους.
Ήρθε η ώρα για το βασιλιά λύκο της Ιωάννας Μπαμπέτα. Ένα βιβλίο που μιλά για τη διαφορετικότητα και δίνει όμορφα μηνύματα.ζωγραφίσαμε τη σκηνή που αγαπήσαμε και ύστερα φτιάξαμε το περίγραμμα του μικρού λύκου που μας ενθουσίασε για τη νίκη του. Ένα παιδί λύκος ξεπέρασε τους μεγάλους που πολλά λάθη έκαναν στη ζωή τους και έγινε βασιλιάς γιατί είχε καλή και αγνή καρδιά. «Ο βασιλιάς λύκος»
Φτιάξαμε κολάζ με τις εργασίες των παιδιών. Τα παιδιά απάντησαν σε ερωτήματα όπως «τι θα έκανες αν γινόσουν βασιλιάς και γιατί σου άρεσε ο βασιλιάς λύκος.» Δραστηριότητα στην τάξη Γράψαμε το αλφαβητάριο της ιστορίας. Τα παιδιά σκέφτηκαν και έγραψαν ένα χαρακτηριστικό επίθετο για το μικρό βασιλιά λύκο
Συγκεντρώσαμε τις εντυπώσεις από το βιβλίο σε ένα τεύχος και το βιβλιοδέσαμε.έτσι φτιάξαμε το πρώτο μας βιβλιαράκι με τις ζωγραφιές μας. Δραστηριότητα Τα παιδιά ετοιμάστηκαν για το επόμενο βήμα. Χωρίστηκαν σε ομάδες και έγραψαν το τραγούδι του βιβλίου. (Θα το τραγουδήσουν στην παράστασή μας.) Ύστερα φιλοτέχνησαν τις αφίσες για την παρουσίαση των βιβλίων τους. Πλησιάζει η παγκόσμια ημέρα αφιερωμένη στο βιβλίο και τα παιδιά θέλουν να τιμήσουν το βιβλίο με τις δικές τους δημιουργίες.
Μετά και από τη δημιουργία της αφίσας της τρίτης κατά σειράς,από αφρώδες υλικό, τα παιδιά έστειλαν γράμμα στις συγγραφείς.με αφορμή την ενότητα του «Αλληλογραφώ» στο μάθημα της γλώσσας αποτύπωσαν τις σκέψεις τους και τα συναισθήματά τους στα πρόσωπα που δεν έβλεπαν αλλά φαντάζονταν, σε αυτές τις κυρίες που οδήγησαν τη σκέψη τους σε όμορφα λογοτεχνικά μονοπάτια.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ Γράψαμε τα μηνύματά μας για το βασιλιά λύκο και ύστερα γράψαμε άλλους τίτλους για το βιβλίο μας Τα παιδιά διασκέδασαν με την εργασία και σκέφτηκαν πολύ για να βρουν έναν άλλο τίτλο αφού ο ίδιος ο τίτλος «βασιλιάς» τους άρεσε ήδη πολύ.
Το πρόγραμμα της φιλαναγνωσίας μας δε σταματάει εδώ. Όπως λέει και το τραγουδάκι μας «..και πάντα όλοι εμείς στην τάξη βιβλία θα διαβάζουμε πολλά μεγάλα και μικρά.» Τάξη Β Τμήμα 1 ο 2 ο ΔΣ Γέρακα Οι μαθητές οι μαθήτριες η δασκάλα