Το πρόβλημα της Παιδικής Παχυσαρκίας Καινοτόμες Εργασίες μέσα από το μάθημα της Οικογενειακής Αγωγής Λύκειο Παλουριώτισσας Καθηγήτρια: Αικατερίνη Λαμπή 1
Η εργασία περιλάμβανε τρείς δραστηριότητες: 1. Επίσκεψη σε νηπιαγωγείο. Ομάδα μαθητών επισκέφτηκε νηπιαγωγείο που προσφέρει υγιεινό πρόγευμα στα παιδιά. Παρακολουθήσαν τα παιδιά κατά τη διάρκεια του προγεύματος και συζήτησαν με αυτά το τι τους αρέσει να τρώνε για πρόγευμα και τι όχι. 2. Διεξαγωγή έρευνας σε ιδιωτικά νηπιαγωγεία της επαρχίας Λευκωσίας σχετικά με το τι παίρνουν από το σπίτι τα παιδιά για πρόγευμα στο νηπιαγωγείο. 3. Παρακολούθηση τηλεόρασης κατά τη διάρκεια ωρών ψηλής τηλεθέασης από παιδιά. Καταγραφή και διατροφική ανάλυση των τροφίμων που διαφημίζονταν στις ώρες αυτές. 2
1. Επίσκεψη στο νηπιαγωγείο. Ομάδα μαθητών επισκέφτηκε νηπιαγωγείο της περιοχής όπου παρακολούθησαν τα παιδιά που έτρωγαν πρόγευμα, συζήτησαν μαζί τους για το τι τους αρέσει και κατέγραψαν τις παρατηρήσεις τους. 3
4
5
6
7
8
Παρατηρήσεις από την επίσκεψη Το πρόγευμα που προσφέρει το νηπιαγωγείο δεν είναι αρκετά υγιεινό. Προσφέρονται δημητριακά σοκολάτας ανάμεικτα με δημητριακά σκέτα και γάλα, σάντουιτς με βούτυρο και Χαμ ή μαρμελάδα ή μέλι. Πρόγευμα ιδιαίτερα πλούσιο σε ζάχαρη Η επιλογή γαλακτοκομικών (τυρί, χαλούμι) στο πρόγευμα ορισμένων ημερών είναι αρκετά καλή Τα περισσότερα παιδιά κατανάλωναν όλη τη μερίδα τους 9
10
11
12
Εισηγήσεις Αποφυγή των σοκολατούχων δημητριακών σταδιακή εισαγωγή λαχανικών και φρούτων ή φρέσκων χυμών παράλληλα μαθήματα και παιχνίδια προς τα παιδιά σχετικά με τη σημασία των θρεπτικών τροφών για την υγεία τους. Σχεδιασμός υγιεινότερων επιλογών προγεύματος από ειδικό διαιτολόγο 13
Β) Διεξαγωγή έρευνας σε νηπιαγωγεία. Η ομάδα ετοίμασε ερωτηματολόγια τα οποία απευθύνονταν στους νηπιαγωγούς ιδιωτικών νηπιαγωγείων. Τους ζητήθηκε να σημειώσουν τις τροφές που φέρνουν μαζί τους στο νηπιαγωγείο τα παιδιά για το πρόγευμα τους Στις απαντήσεις η Συχνή κατανάλωση βαθμολογήθηκε με 3 βαθμούς, η απάντηση Λίγες φορές με 2 βαθμούς και η απάντηση Σπάνια με 1 βαθμό. Οι βαθμολογία αθροίστηκε και το αποτέλεσμα παρουσίασε τα δημοφιλή και λιγότερο δημοφιλή τρόφιμα με μέγιστη βαθμολογία το 123 14
Σ.μαρμελ Σ. Μέλι Πατατάκια 140 120 100 80 60 40 20 0 Αποτελέσματα: Συχνότητα κατανάλωσης επιλογών προγευματος 15 Κρου. Σοκ Χυμος Φυσ Φρουτοποτ Αλμυρά Κεικ Γιαουρτ.Φρ Μπισκότα Φρούτα Σοκολ. Αυγό Βρ Σ.Χαλουμ Σ.τυρί Σ.αλλαντ Σ.βούτυρο Σ.nutella Επιλογές προγεύματος Δ. Χωρις Σοκ Γάλα Φρεσκ Γαλα Σοκ Δημ. Σοκ Βαθμολογία
140 120 100 80 60 40 20 0 Υλικά που χρησιμοποιούνται στα σάντουιτς Series1 16 Βούτυρο Αλλαντικά Χαλούμι Τυρί nutella Μέλι Μαρμελάδα Βαθμοί
Κατανάλωση δημητριακών σοκολάτας και δημητριακών χωρίς σοκολάτα Βαθμοί 76 74 72 70 68 66 64 62 60 58 Δημ. Σοκ. Δημ. Όχι σοκ. Series1 17
Κατανάλωση φρέσκου γαλακτος και καταναλωση γάλακτος σοκολάτας Βαθμ οί 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Γάλα φρ. Γάλα Σοκ. Series1 18
Κατανάλωση φρεσκου χυμού και φρουτοποτού 88 Βαθμοί 86 84 82 80 78 76 74 72 70 68 Χυμός Φρουτοπ οτο Series1 19
Συμπεράσματα: Θετικά: Αυξημένη κατανάλωση φρούτων Μεγάλη προτίμηση στα σάντουιτς 20
Αποτελέσματα: Αρνητικά: Όχι πολύ καλές οι επιλογές των υλικών στα σάντουιτς ( βούτυρο πλούσιο σε λίπος, το Χαμ περιέχει αρκετά νιτρώδη και νιτρικά συντηρητικά ) Ψηλή κατανάλωση φρουτοποτών πλούσιων σε ζάχαρη και χρωστικές ουσίες Το γάλα σοκολάτας, τα δημητριακά σοκολάτας και τα γιαουρτάκια φρούτων είναι τροφές πλούσιες 21 σε ζάχαρη.
Εισηγήσεις: Ειδικά προγράμματα ενημέρωσης γονιών και παιδιών για τις αρνητικές επιπτώσεις της κατανάλωσης ζάχαρης στην παιδική ηλικία. Ενημέρωση για την περιεκτικότητα σε ζάχαρη ορισμένων τροφών που λανθασμένα θεωρούνται θρεπτικές (σοκολατούχα δημητριακά, γάλα σοκολάτας, γιαουρτάκια φρούτου) Ενημέρωση από ειδικούς προς τους γονείς σε θέματα που αφορούν: στην παιδική παχυσαρκία. πρακτικές συμβουλές ως προς τις υγιεινές επιλογές για πρόγευμα στα παιδιά, σημασία των λαχανικών, αποφυγή βουτύρου και πολλών αλλαντικών 22
Εισηγήσεις: Προετοιμασία έντυπου ενημερωτικού υλικού σχετικά με την υγιεινή διατροφή των παιδιών και διανομή του στα νηπιαγωγεία Ενίσχυση των μαθημάτων (περισσότερες ώρες διδασκαλίας) που γίνονται στα νηπιαγωγεία σχετικά με την υγιεινή διατροφή και τη σημασία της στα παιδιά Στα νηπιαγωγεία που παρέχεται πρόγευμα να γίνεται καλύτερος σχεδιασμός των επιλογών προγεύματος από ειδικούς με γνώμονα την υγεία των παιδιών και όχι μόνο το κόστος ή και την προτίμηση τους από τα παιδιά. 23
3. Παρακολούθηση διαφημίσεων σε ώρες ψηλής τηλεθέασης από παιδιά και των τροφίμων που διαφημίζονται και ανάλυση Παρακολούθηση τηλεόρασης για 2 ώρες κατά τη διάρκεια προβολής κινουμένων σχεδίων Καταγραφή διαφημίσεων τροφίμων Θρεπτική ανάλυση των συγκεκριμένων τροφίμων 24
Παρατηρήσεις: Μόνο τρεις διαφημίσεις τροφίμων Αναψυκτικό χαμηλό σε ζάχαρη που περιέχει το γλυκαντικό ασπαρτάμη, γλυκαντική ουσία η οποία όπως φαίνεται από έρευνες η μεγάλη πρόσληψη της σε ορισμένα άτομα έχει αρνητικές συνέπειες. Δύο σοκολάτες που περιέχουν σχετικά αρκετή ζάχαρη (18 γρ.) και λίπος (12 γρ.) ανά τεμάχιο. 25
Παρατηρήσεις: Πολύ περιορισμένος αριθμός διαφημίσεων ανθυγιεινών τροφίμων Με τα από επικοινωνία με τον υπεύθυνο του τηλεοπτικού σταθμού ενημερωθήκαμε ότι εφαρμόζεται η νομοθεσία σχετικά με τον περιορισμό των διαφημίσεων ανθυγιεινών τροφών σε ώρες που παρακολουθούν τηλεόραση τα μικρά παιδιά Η νομοθεσία αποτελεί μέρος στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για περιορισμό της Παχυσαρκίας 26
Άλλα μέτρα αντιμετώπισης της παχυσαρκίας από τη Ε.Ε. Δωρεάν διανομή φρούτων στα σχολεία των κρατών μελών της Ένωσης κατά την ερχόμενη σχολική χρονιά 2009-2010 2010 Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μαζί με την UEFA ξεκινούν μια κοινή διαφημιστική εκστρατεία για την τηλεόραση η οποία θα έχει σκοπό να παροτρύνει τους Ευρωπαίους πολίτες να εντάξουν τη σωματική άσκηση στην καθημερινή τους ζωή. 27
Μαθητές που εργάστηκαν για τις εργασίες Αναστασίου Έλενα Γ7 Αντωνίου Έλενα Γ1 Μεσημέρη Ειρήνη Γ2 Μιχαηλίδου Ελένη Γ6 Μνατσακανιάν Χριστίνα Γ3 Μπούνικα Άννα Ντανιέλα Γ6 Νεκούλα Γκάμπριελ Γ2 Πηλείδου Χαρά Γ1 Συμεωνίδου Κυριακή Γ3 Τσιακκας Παναγιώτης Γ3 Χάλιου Μικαέλα Γ6 Χάπας Ζήνα Γ7 28