Κεφάλαιο 5 ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΙΔΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ

Κεφάλαιο 5 ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΙΔΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΙΔΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Θεσμικές εξελίξεις Οι δημόσιες επιχειρήσεις έχουν ζωτική σημασία για την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου. Το αποτέλεσμα της λειτουργίας τους διαχέεται σε όλο το οικονομικό σύστημα, αφού επηρεάζει άμεσα βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας όπως τις επενδύσεις, το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος, την απασχόληση και το ρυθμό της οικονομικής μεγέθυνσης. Είναι συνεπώς απαραίτητη η προώθηση των αναγκαίων θεσμικών παρεμβάσεων και η εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων πολιτικής με σκοπό την αναδιάρθρωση των οργανωτικών δομών των επιχειρήσεων και το λειτουργικό εκσυγχρονισμό τους, σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν τις ομοειδείς επιχειρήσεις στις χώρες της Ευρώπης. O νόμος 2414/1996 καθιέρωσε ως ενιαία μορφή για τις επιχειρήσεις αυτές, εκείνη των ανωνύμων ε- ταιρειών. Εισήγαγε παράλληλα την έννοια του στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού, τη συμμετοχή των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια, καθώς και την προστασία του καταναλωτή. Ο νέος νόμος 3429/2005 έχει ως κύριο σκοπό τον οργανωτικό και λειτουργικό εκσυγχρονισμό των δημοσίων επιχειρήσεων και την οικονομική εξυγίανση των ζημιογόνων επιχειρήσεων προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, σύμφωνα με τις πρόσφατες εξελίξεις στην οικονομική και διοικητική επιστήμη, καθώς και την αποκτηθείσα εμπειρία από την πορεία εφαρμογής του νόμου 2414/1996. Ειδικότερα: Επιτυγχάνεται η ομοιόμορφη κρατική εποπτεία και λειτουργία των δημοσίων επιχειρήσεων σύμφωνα με το ισχύον εταιρικό δίκαιο, με την επέκταση της εφαρμογής των διατάξεών του σε όλες τις δημόσιες επιχειρήσεις του κράτους. Εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής οι επιχειρήσεις στις οποίες το κράτος μετέχει στο μετοχικό τους κεφάλαιο αλλά είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο, ή πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν, με σκοπό την αποφυγή του επηρεασμού της χρηματιστηριακής αγοράς από κρατικές παρεμβάσεις και πολιτικές. Καθιερώνεται αποτελεσματική διαδικασία στη χάραξη και στην παρακολούθηση της εταιρικής στρατηγικής και του μακροχρόνιου σχεδιασμού. Αυτό επιτυγχάνεται με τη διατήρηση και την ε- πέκταση του στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού σε όλες τις δημόσιες επιχειρήσεις, συνδέοντάς τον παράλληλα με τον αντίστοιχο τομεακό σχεδιασμό του κάθε υπουργείου. ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 127

Ενισχύεται η διαφάνεια, η ανεξαρτησία και η αυτοτέλεια στη λήψη των αποφάσεων των διοικήσεων με την εισαγωγή των κανόνων της εταιρικής διακυβέρνησης και ειδικότερα με το διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων των μελών των διοικητικών συμβουλίων ανάλογα με την ιδιότητά τους σε εκτελεστικά, μη εκτελεστικά και ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη. Εξοικονομούνται κρατικοί πόροι με τη μείωση του αριθμού των μελών των διοικητικών συμβουλίων και την καθιέρωση περιορισμών ως προς το ύψος των αμοιβών τους. Ενισχύεται η διαφάνεια στη λήψη των αποφάσεων με την καθιέρωση κανονισμού λειτουργίας του διοικητικού συμβουλίου, ο οποίος περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των ευθυνών και των αρμοδιοτήτων των μελών των διοικητικών συμβουλίων. Εκσυγχρονίζεται η οργάνωση και η αποτελεσματικότητα στην παραγωγή αγαθών και παροχή υ- πηρεσιών με την καθιέρωση εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, ο οποίος περιλαμβάνει τη διάρθρωση των υπηρεσιών των επιχειρήσεων, τα αντικείμενά τους καθώς και τη σχέση των υπηρεσιών μεταξύ τους και με τη διοίκηση. Ενισχύεται η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών στη λήψη των αποφάσεων με την καθιέρωση εσωτερικού ελέγχου, ο οποίος παρακολουθεί την εφαρμογή και τη συνεχή τήρηση του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, του καταστατικού και της εν γένει νομοθεσίας. Ενισχύεται η συλλογικότητα, η διαφάνεια και ο συντονισμός της κυβερνητικής πολιτικής όσον αφορά στην εισοδηματική, τιμολογιακή, επενδυτική, δανειοληπτική πολιτική, καθώς και την πολιτική κρατικών ενισχύσεων, απασχόλησης, επιχορηγήσεων και θεσμικού εκσυγχρονισμού, με τη θεσμοθέτηση της Διυπουργικής Επιτροπής Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών. Εναρμονίζεται η εποπτεία και ο έλεγχος που ασκούν επιμέρους κρατικοί φορείς με τη σύσταση και λειτουργία της Ειδικής Γραμματείας Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών. Ενισχύεται η προστασία του καταναλωτή με τη διατήρηση και επέκταση της υποχρέωσης κατάρτισης «Χάρτη Υποχρεώσεων προς τον Καταναλωτή» σε όλες τις δημόσιες επιχειρήσεις. Εναρμονίζονται οι λογιστικές καταστάσεις σύμφωνα με τα ισχύοντα στο διεθνές χρηματοοικονομικό γίγνεσθαι, με την εφαρμογή των διεθνών προτύπων χρηματοοικονομικής πληροφόρησης. Εξοικονομούνται κρατικοί πόροι και εναρμονίζεται η πολιτική των κρατικών ενισχύσεων σύμφωνα με τα ισχύοντα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να διαχωρίζουν το κόστος που προορίζεται για την παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος από το κόστος που σχετίζεται με τις δραστηριότητες που είναι ανοικτές στον ανταγωνισμό. Αποκαθίστανται οι στρεβλώσεις σε θέματα προσωπικού, με την καθιέρωση δοκιμαστικής περιόδου μέχρι επτά μηνών για την πρόσληψη προσωπικού και την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας όπως ισχύει στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας για τους νεοπροσλαμβανομένους, κατά παρέκκλιση των διατάξεων που ισχύουν για το υφιστάμενο προσωπικό. Γίνεται ουσιαστική συμβολή στην ορθολογική διαχείριση των κρατικών πόρων με την καθιέρωση της κατάρτισης νέων κανονισμών προσωπικού για το υφιστάμενο προσωπικό των ζημιογόνων δημοσίων επιχειρήσεων, ύστερα από διαπραγματεύσεις μεταξύ των διοικήσεων και των εκπροσώπων των εργαζομένων. Οι εξελίξεις από τη μέχρι τώρα εφαρμογή του νόμου είναι θετικές. Οι διοικήσεις των δημοσίων επιχειρήσεων σε συνεργασία με τους εργαζομένους ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, αναπροσαρμόζουν την οργανωτική τους δομή και την όλη τους λειτουργία σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που προβλέπει ο νόμος και εναρμονίζονται με τις γενικότερες κατευθύνσεις της οικονομικής πολιτικής. Οι συμφωνίες μεταξύ διοικήσεων και εργαζομένων επιβεβαιώνουν ότι στην ελληνική κοινωνία και στο δημόσιο τομέα ευρύτερα υπάρχει το κλίμα συναίνεσης που χρειάζεται για να προχωρήσουν οι με- 128 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

ταρρυθμίσεις που συμβάλλουν στην καλύτερη διαχείριση της κρατικής περιουσίας και του δημοσίου χρήματος, στην ανακατανομή του εισοδήματος υπέρ των οικονομικά ασθενέστερων ομάδων του πληθυσμού, στην αύξηση της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής και στην επιτάχυνση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Οικονομικά μεγέθη Το έλλειμμα των σαράντα εννέα (49) δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών (ΔΕΚΟ) για το έτος 2005 ανήλθε σε 1.013,8 εκατ. ευρώ (0,56% του ΑΕΠ), ενώ για το έτος 2006 σημειώνει μικρή αύξηση και εκτιμάται στο ποσό των 1.158 εκατ. ευρώ (0,59% του ΑΕΠ). Η μεταβολή αυτή οφείλεται κυρίως στην αρνητική εξέλιξη που παρουσιάζει το έλλειμμα του ΟΣΕ, το οικονομικό αποτέλεσμα του οποίου επιβαρύνεται κατά το τρέχον έτος με επιπλέον καταβολή τόκων ύψους 80 εκατ. ευρώ έναντι του έτους 2005, ενώ δεν συνεχίζεται στο έτος 2006 η θετική επίδραση στα έσοδα της επιχείρησης από τις σημαντικού ύψους συναλλαγματικές διαφορές του έτους 2005. Οι επενδύσεις για το έτος 2006 εκτιμώνται σε 975,4 εκατ. ευρώ και αφορούν κυρίως προγράμματα στους τομείς των σιδηροδρομικών μεταφορών και των κατασκευών (ΟΣΚ, ΔΕΠΑΝΟΜ). Ο ακαθάριστος δανεισμός για το έτος 2006 προβλέπεται να σημειώσει μικρή υποχώρηση ως ποσοστό του ΑΕΠ και να ανέλθει σε 1.833,5 εκατ. ευρώ (0,94% του ΑΕΠ) έναντι 1.904,1 εκατ. ευρώ του έτους 2005 (1,05% του ΑΕΠ). Για το έτος 2007 το έλλειμμα των δημοσίων επιχειρήσεων προβλέπεται να ανέλθει σε 1.334,9 εκατ. ευρώ (0,64% του ΑΕΠ) έναντι του ποσού των 1.158 εκατ. ευρώ του έτους 2006 (0,59% του ΑΕΠ). Η μεταβολή αυτή είναι αποτέλεσμα της αύξησης του ελλείμματος των εταιρειών του ομίλου ΟΣΕ που προκύπτει από την περαιτέρω επιβάρυνση των χρηματοοικονομικών δαπανών του οργανισμού κατά 94 εκατ. ευρώ έναντι του έτους 2006. Σημειώνεται ότι με το μετασχηματισμό του ΟΣΕ σε όμιλο, στα πλαίσια των επιταγών του ΠΔ 41/7.3.2005, τα συνολικά έσοδα και έξοδα των δημοσίων επιχειρήσεων επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τις ενδο-ομιλικές συναλλαγές του ΟΣΕ, της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της ΕΔΙΣΥ. Οι συνολικές επενδύσεις θα ανέλθουν στο ποσό των 1.263,6 εκατ. ευρώ έναντι 975,4 εκατ. ευρώ του έτους 2006, σημειώνοντας αύξηση κατά 29,5%, με έμφαση στους τομείς των σιδηροδρομικών μεταφορών (επενδύσεις ΟΣΕ ύψους 800 εκατ. ευρώ), των κατασκευών και των αστικών συγκοινωνιών, όπου προβλέπεται υπερτετραπλασιασμός του επενδυτικού τους προγράμματος. Ο ακαθάριστος δανεισμός για το έτος 2007 προβλέπεται να ανέλθει σε 2.361,1 εκατ. ευρώ (1,13% του ΑΕΠ) έναντι 1.833,5 εκατ. ευρώ (0,94% του ΑΕΠ) του έτους 2006. Οι κύριοι παράγοντες που συντελούν στην εξέλιξη αυτή συνδέονται με τις αυξημένες ανάγκες χρηματοδότησης των επενδυτικών προγραμμάτων του ΟΣΕ και των αστικών συγκοινωνιών, καθώς και την αποπληρωμή μεγάλου ύψους χρεολυσίων από την ΕΑΒ και την αύξηση των αναγκών της σε κεφάλαια κίνησης. Η εξέλιξη των βασικών οικονομικών μεγεθών των δημοσίων επιχειρήσεων, τόσο συγκεντρωτικά όσο και κατά επιχείρηση, παρουσιάζεται στους πίνακες 5.1 έως 5.5 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 129

Ι. Ανάγκες σε κεφάλαια Πίνακας 5.1 Δανειακές ανάγκες δημόσιων επιχειρήσεων (σε εκατ. ευρώ) Απολογισμός 2005 2006 Εκτιμήσεις % 06/05 Προβλέψεις % 2007 07/06 1. Πρωτογενές αποτέλεσμα (710,07) (762,71) 7,41 (820,24) 7,54 % ΑΕΠ 0,39% 0,39% 0,39% 2. Οικονομικό αποτέλεσμα (+ πλεόνασμα, - έλλειμμα) (1.013,75) (1.158,02) 14,23 (1.334,86) 15,27 % ΑΕΠ 0,56% 0,59% 0,64% 3. Επενδύσεις 1.016,47 975,44-4,04 1.263,56 29,54 4. Λοιπές ανάγκες 229,42 69,11-69,88 38,12-44,85 Σύνολο αναγκών (-2+3+4) 2.259,64 2.202,57-2,53 2.636,54 19,70 ΙΙ. Πηγές χρηματοδότησης 5. Αποσβέσεις 245,02 233,97-4,51 251,59 7,53 6. Ειδικοί πόροι 893,65 793,63-11,19 470,50-40,72 Σύνολο πηγών χρηματ. (5+6) 1.138,67 1.027,61-9,75 722,08-29,73 ΙΙΙ. Δημοσιονομικός δανεισμός (Ι-ΙΙ) 1.120,97 1.174,97 4,82 1.914,45 62,94 % ΑΕΠ 0,62% 0,60% 0,92% 7. Κεφάλαιο κινήσεως 76,32 453,82 494,66 128,77-71,63 IV. Καθαρός δανεισμός (ΙΙΙ+7) 1.197,28 1.628,78 36,04 2.043,22 25,44 % ΑΕΠ 0,66% 0,84% 0,98% 8. Χρεολ. + Εξόφλ. Πιστώσ. Νέες πιστώσεις 706,86 204,71-71,04 317,89 55,29 V. Ακαθάριστος δανεισμός (ΙV+8) 1.904,14 1.833,50-3,71 2.361,11 28,78 % ΑΕΠ 1,05% 0,94% 1,13% Πηγή: Υπ. Οικονομίας και Οικονομικών Διάγραμμα 5.1 Πρωτογενές αποτέλεσμα και οικονομικό αποτέλεσμα (έλλειμμα) ως % του ΑΕΠ 2005-2007 0,80 0,70 0,60 0,56 0,59 0,64 0,50 % ΑΕΠ 0,40 0,30 0,39 0,39 0,39 0,20 0,10 0,00 Απολ/σμός 2005 Εκτίμηση 2006 Προϋπ/σμός 2007 Πρωτογενές Αποτέλεσμα ως % ΑΕΠ Οικονομικό Αποτέλεσμα ως % ΑΕΠ 130 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Πίνακας 5.2 Οικονομικό αποτέλεσμα και επενδύσεις κατά δημόσια επιχείρηση (σε εκατ. ευρώ) Οικονομικό αποτέλεσμα Επενδύσεις Δημόσιες επιχειρήσεις 2005 2006 2007 2005 2006 2007 Απολ/σμός Εκτίμηση Στόχοι Απολ/σμός Εκτίμηση Στόχοι ΑΕΜΥ (0,03) 0,10 0,72 12,45 0,51 0,69 ΑΛΥΚΕΣ (0,06) (0,02) 0,10 0,22 0,07 0,59 ΓΑΙΑΟΣΕ 0,07 (0,06) (0,80) (0,00) (0,02) 0,01 ΔΕΘ (0,33) (0,80) (0,44) 1,20 0,78 0,87 ΔΕΠΑΝΟΜ 0,00 0,00 0,00 52,12 25,57 20,25 ΔΕΠΟΣ (2,29) (5,25) (2,80) 0,00 0,00 0,00 ΕΑΒ (34,61) (22,03) (27,50) 10,69 9,95 15,20 ΕΑΣ (91,45) (89,80) (85,00) 8,73 3,41 25,00 ΕΔΥΣΙ 0,00 0,11 (194,95) 0,00 0,59 0,50 ΕΘΕΛ (177,57) (199,53) (220,84) 30,22 4,17 50,00 ΕΚΕΒΥΛ 0,00 0,01 0,13 0,09 0,16 0,27 ΕΚΚ 0,59 1,28 3,68 7,12 3,88 10,00 ΕΛΒΙΟΝΥ (1,89) (1,47) (1,06) 0,06 0,45 0,00 ΕΛΚΑ 0,08 0,08 0,12 0,03 0,13 0,01 ΕΛΚΕΑΡ 0,00 0,03 0,04 0,00 0,20 0,20 ΕΛΚΕΔΕ 0,06 0,06 0,07 0,37 0,36 0,91 ΕΛΟΤ (0,29) (0,04) 0,13 0,73 1,65 1,35 ΕΜΠΚΕΝΤΡ (0,56) (0,40) (0,26) 35,78 0,50 0,83 ΕΟΜΜΕΧ 0,22 (1,30) (0,79) 47,41 45,11 19,60 ΕΠΑΚΑΤ 0,96 (9,55) 2,48 0,17 0,11 2,48 ΕΤΑ 8,09 8,32 8,72 4,27 4,61 12,26 ΗΛΠΑΠ (55,75) (61,76) (67,45) 2,20 8,15 30,00 ΗΣΑΠ (70,83) (71,28) (76,37) 13,09 16,07 50,00 ΙΦΕΤ 0,80 2,32 1,26 0,47 0,68 0,86 ΚΑΘ 0,03 0,16 0,10 0,12 0,04 0,90 ΚΕΔ (1,51) (2,09) 0,40 0,00 0,02 0,14 ΚΕΕΓ 0,17 0,11 0,20 0,00 0,00 0,00 ΜΕΒΗ (2,91) (3,09) 0,00 0,01 0,00 0,00 ΟΑΣΑ (4,50) (4,72) (9,11) 1,52 2,82 36,61 ΟΔΔΥ (4,71) (2,84) (1,19) 0,28 0,07 0,01 ΟΔΙΕ (19,19) (21,66) (19,40) 0,55 0,63 15,15 ΟΚΑΑ 1,39 1,81 2,38 8,75 7,85 11,87 ΟΛΑ (0,17) (0,05) 0,07 0,40 0,30 0,05 ΟΛΒ (0,80) 0,99 1,04 0,66 1,05 1,05 ΟΛΕ 0,01 0,20 0,11 0,02 0,06 0,05 ΟΛΗ 0,05 0,07 0,10 1,28 1,16 4,00 ΟΛΗΓ 0,20 0,40 0,51 0,66 0,47 0,59 ΟΛΚ (0,30) (0,28) (0,39) 2,07 0,27 0,57 ΟΛΚΕ 0,07 0,46 0,49 0,02 0,34 0,91 ΟΛΛ 0,30 0,38 0,39 0,42 0,28 0,05 ΟΛΠΑ 0,42 0,98 1,74 0,27 2,79 7,40 ΟΛΡ 0,27 0,12 0,34 0,13 0,09 1,09 ΟΠΕ 0,08 0,09 0,09 0,19 0,08 0,06 ΟΣΕ (596,17) (718,59) (692,95) 694,99 700,00 800,00 ΟΣΚ 1,46 0,18 0,32 72,69 128,61 139,14 ΠΑΕΠ (0,89) 0,13 0,41 1,27 1,32 2,07 ΠΡΟΑΣΤ (10,07) (9,39) (14,08) 0,00 0,00 0,00 ΤΕΟ 47,79 49,44 48,00 2,78 0,00 0,00 ΤΡΑΙΝΟΣΕ 0,00 0,13 6,43 0,00 0,15 0,00 Γενικό σύνολο (1.013,75) (1.158,02) (1.334,86) 1.016,47 975,44 1.263,56 Πηγή: Υπ. Οικονομίας και Οικονομικών ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 131

Διάγραμμα 5.2 Εξέλιξη επενδύσεων ακαθάριστου δανεισμού 2005-2007 εκατ. ευρώ 3.000,00 2.500,00 2.000,00 1.500,00 1.000,00 500,00 1.904,14 1.833,50 1.016,47 975,44 2.361,11 1.263,56 0,00 Απολ/σμός 2005 Εκτίμηση 2006 Προϋπ/σμός 2007 Επενδύσεις Ακαθάριστος δανεισμός Διάγραμμα 5.3 Οι ΔΕΚΟ με τις υψηλότερες δανειακές ανάγκες 2005-2007 (βάσει ακαθάριστου δανεισμού) 2.000,00 1.500,00 1.427,60 εκατ. ευρώ 1.000,00 1.133,69 1.173,59 500,00 0,00 197,30 90,0072,72 55,00 26,80 214,54 164,0090,80 45,00 58,09 308,00 175,00 103,86 165,00 Απολογισμός 2005 Εκτίμηση 2006 Προϋπολογισμός 2007 92,57 ΟΣΕ ΕΘΕΛ ΕΑΣ ΗΣΑΠ ΕΑΒ ΗΛΠΑΠ 132 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Διάγραμμα 5.4 Οικονομικό αποτέλεσμα και επενδύσεις 2005-2007 1.800 1.300 1.016,47 975,44 1.263,56 εκατ. ευρώ 800 300 (200) (700) (1.200) (1.013,75) (1.158,02) (1.334,86) Απολογισμός 2005 Εκτίμηση 2006 Προϋπολογισμός 2007 Οικονομικό Αποτέλεσμα Επενδύσεις Διάγραμμα 5.5 Οι ΔΕΚΟ με την υψηλότερη κερδοφορία 2005-2007 60,00 47,79 49,44 48,00 50,00 40,00 εκατ. ευρώ 30,00 20,00 10,00 8,09 1,46 1,39 0,80 8,32 0,18 1,81 2,32 8,72 0,32 2,38 1,26 0,00 Απολογισμός 2005 Eκτίμηση 2006 Προϋπολογισμός 2007 ΤΕΟ ΕΤΑ ΟΣΚ ΟΚΑΑ ΙΦΕΤ ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 133

Διάγραμμα 5.6 Οι ΔΕΚΟ με τις μεγαλύτερες ζημιές 2005-2007 0,00 (70,83) (55,75) (91,45) (71,28) (61,76) (89,80) (85,00) (67,45) (76,37) (200,00) (177,57) (199,53) (220,84) (194,95) εκατ. ευρώ (400,00) (600,00) (596,17) (718,59) (692,95) (800,00) Απολογισμός 2005 Eκτίμηση 2006 Προϋπολογισμός 2007 ΟΣΕ ΕΘΕΛ ΕΑΣ ΗΣΑΠ ΗΛΠΑΠ ΕΔΥΣΙ Διάγραμμα 5.7 Οι ΔΕΚΟ με τις μεγαλύτερες επενδύσεις 2005-2007 900,00 800,00 694,99 700,00 600,00 εκατ. ευρώ 300,00 72,69 128,61 139,14 0,00 52,12 20,25 50,00 47,41 30,22 25,57 50,00 45,11 4,17 13,09 16,07 19,60 Απολογισμός 2005 Eκτίμηση 2006 Προϋπολογισμός 2007 ΟΣΕ ΟΣΚ ΔΕΠΑΝΟΜ ΕΟΜΜΕΧ ΕΘΕΛ ΗΣΑΠ 134 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Πίνακας 5.3 Δανειακές ανάγκες και πηγές χρηματοδότησης δημόσιων επιχειρήσεων Απολογιστικά 2005 (σε εκατ. ευρώ) Δημόσιες Επιχειρήσεις Οικονομ. αποτέλ. Άνοιγμα εκμετάλλευσης Επιχορ. ΤΠ Άνοιγμα επενδύσεων Άνοιγμα εκμ/σης Επενδύσεις Αποσβ. Άνοιγμα επενδύσ. Λοιπές ανάγκες Λοιποί πόροι (1) (2) (3)=(1)+(2) (4) (5) (6)=(4)-(5) (7) (8) Δανειακές ανάγκες (9)= -(3)+ (6)+(7)-(8) ΑΕΜΥ (1,53) 1,50 (0,03) 12,45 1,01 11,43 0,04 12,04 (0,53) ΑΛΥΚΕΣ (0,06) 0,00 (0,06) 0,22 0,32 (0,10) 0,00 0,12 (0,17) ΓΑΙΑΟΣΕ 0,07 0,00 0,07 (0,00) 0,03 (0,03) 0,00 0,89 (0,99) ΔΕΘ (0,33) 0,00 (0,33) 1,20 3,46 (2,26) 0,62 0,23 (1,54) ΔΕΠΑΝΟΜ (5,04) 5,04 0,00 52,12 0,07 52,05 0,00 49,69 2,36 ΔΕΠΟΣ (2,29) 0,00 (2,29) 0,00 0,01 (0,01) 0,00 0,00 2,28 ΕΑΒ (34,61) 0,00 (34,61) 10,69 7,28 3,41 20,02 6,54 51,49 ΕΑΣ (91,45) 0,00 (91,45) 8,73 8,09 0,64 0,05 83,09 9,05 ΕΔΥΣΙ 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 ΕΘΕΛ (248,38) 70,81 (177,57) 30,22 23,19 7,03 33,98 109,74 108,84 ΕΚΕΒΥΛ 0,00 0,00 0,00 0,09 0,03 0,06 0,04 0,03 0,07 ΕΚΚ 0,59 0,00 0,59 7,12 4,81 2,30 0,08 0,29 1,51 ΕΛΒΙΟΝΥ (1,89) 0,00 (1,89) 0,06 0,14 (0,09) 0,05 0,05 1,80 ΕΛΚΑ 0,08 0,00 0,08 0,03 0,02 0,00 0,08 0,03 (0,02) ΕΛΚΕΑΡ 0,00 0,00 0,00 0,00 0,06 (0,05) 0,06 0,00 0,00 ΕΛΚΕΔΕ 0,06 0,00 0,06 0,37 0,36 0,00 0,43 0,00 0,37 ΕΛΟΤ (2,24) 1,95 (0,29) 0,73 0,01 0,72 0,12 0,55 0,57 ΕΜΠΚΕΝΤΡ (0,56) 0,00 (0,56) 35,78 0,01 35,77 0,00 41,35 (5,03) ΕΟΜΜΕΧ (9,44) 9,66 0,22 47,41 1,78 45,63 0,48 66,03 (20,15) ΕΠΑΚΑΤ 0,96 0,00 0,96 0,17 0,11 0,05 (0,02) 0,00 (0,92) ΕΤΑ 8,09 0,00 8,09 4,27 10,19 (5,92) 5,50 14,13 (22,64) ΗΛΠΑΠ (79,88) 24,13 (55,75) 2,20 24,96 (22,76) 6,42 39,59 (0,18) ΗΣΑΠ (90,14) 19,31 (70,83) 13,09 26,71 (13,62) 0,05 32,86 24,40 ΙΦΕΤ 0,80 0,00 0,80 0,47 0,38 0,10 2,54 1,48 0,36 ΚΑΘ 0,03 0,00 0,03 0,12 0,93 (0,81) 0,19 0,91 (1,56) ΚΕΔ (1,51) 0,00 (1,51) 0,00 0,24 (0,24) 52,68 20,80 33,15 ΚΕΕΓ 0,17 0,00 0,17 0,00 0,00 (0,00) 0,04 0,00 (0,13) ΜΕΒΗ (2,91) 0,00 (2,91) 0,01 0,82 (0,81) 0,00 0,00 2,10 ΟΑΣΑ (4,50) 0,00 (4,50) 1,52 0,99 0,53 0,00 0,84 4,19 ΟΔΔΥ (4,71) 0,00 (4,71) 0,28 0,53 (0,25) 0,00 0,72 3,74 ΟΔΙΕ (19,19) 0,00 (19,19) 0,55 2,91 (2,36) 0,34 12,79 4,38 ΟΚΑΑ (0,37) 1,75 1,39 8,75 1,95 6,79 0,00 0,07 5,34 ΟΛΑ (0,17) 0,00 (0,17) 0,40 0,09 0,31 0,09 0,24 0,34 ΟΛΒ (0,80) 0,00 (0,80) 0,66 0,99 (0,33) 0,05 0,26 0,26 ΟΛΕ 0,01 0,00 0,01 0,02 0,23 (0,21) 0,01 0,26 (0,46) ΟΛΗ 0,05 0,00 0,05 1,28 0,94 0,34 0,07 0,78 (0,42) ΟΛΗΓ 0,20 0,00 0,20 0,66 0,39 0,27 0,59 0,02 0,63 ΟΛΚ (0,30) 0,00 (0,30) 2,07 0,45 1,62 0,00 0,01 1,91 ΟΛΚΕ 0,07 0,00 0,07 0,02 0,51 (0,49) 0,00 0,01 (0,57) ΟΛΛ 0,30 0,00 0,30 0,42 0,15 0,27 0,17 0,20 (0,06) ΟΛΠΑ 0,42 0,00 0,42 0,27 0,91 (0,63) 0,00 (1,20) 0,15 ΟΛΡ 0,27 0,00 0,27 0,13 0,15 (0,02) 0,22 0,07 (0,14) ΟΠΕ (6,42) 6,50 0,08 0,19 0,19 (0,00) 0,40 0,09 0,23 ΟΣΕ (596,17) 0,00 (596,17) 694,99 115,86 579,13 103,12 334,66 943,77 ΟΣΚ (9,87) 11,34 1,46 72,69 0,38 72,32 0,02 62,63 8,24 ΠΑΕΠ (2,68) 1,79 (0,89) 1,27 0,10 1,18 0,00 2,06 0,00 ΠΡΟΑΣΤ (10,07) 0,00 (10,07) 0,00 0,15 (0,15) 0,00 0,00 9,93 ΤΕΟ 47,79 0,00 47,79 2,78 2,12 0,66 0,88 (1,30) (44,95) ΤΡΑΙΝΟΣΕ 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Γενικό σύνολο (1.167,53) 153,77 (1.013,75) 1.016,47 245,02 771,45 229,42 893,65 1.121,00 Πηγή: Υπ. Οικονομίας και Οικονομικών ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 135

Πίνακας 5.4 Δανειακές ανάγκες και πηγές χρηματοδότησης δημόσιων επιχειρήσεων Εκτιμήσεις 2006 (σε εκατ. ευρώ) Δημόσιες Επιχειρήσεις Οικονομ. αποτέλ. Άνοιγμα εκμετάλλευσης Επιχορ. ΤΠ Άνοιγμα επενδύσεων Άνοιγμα εκμ/σης Επενδύσεις Αποσβ. Άνοιγμα επενδύσ. Λοιπές ανάγκες Λοιποί πόροι (1) (2) (3)=(1)+(2) (4) (5) (6)=(4)-(5) (7) (8) Δανειακές ανάγκες (9)= -(3)+ (6)+(7)-(8) ΑΕΜΥ 1,50 1,60 0,10 0,51 0,00 0,51 0,00 0,41 0,00 ΑΛΥΚΕΣ (0,02) 0,00 (0,02) 0,07 0,32 (0,26) 0,00 0,00 (0,23) ΓΑΙΑΟΣΕ (0,06) 0,00 (0,06) (0,02) 0,03 (0,05) 0,00 0,35 (0,34) ΔΕΘ (0,80) 0,00 (0,80) 0,78 3,31 (2,53) 0,00 2,27 (4,00) ΔΕΠΑΝΟΜ (5,23) 5,23 0,00 25,57 0,00 25,57 0,00 25,57 0,00 ΔΕΠΟΣ (5,25) 0,00 (5,25) 0,00 0,02 (0,02) 0,00 0,00 5,24 ΕΑΒ (22,03) 0,00 (22,03) 9,95 8,15 1,79 0,00 14,14 9,69 ΕΑΣ (89,80) 0,00 (89,80) 3,41 7,50 (4,09) 0,00 31,58 54,13 ΕΔΥΣΙ 0,11 0,00 0,11 0,59 0,18 0,41 0,03 150,00 (149,67) ΕΘΕΛ (270,83) 71,30 (199,53) 4,17 12,27 (8,10) 1,02 12,86 179,59 ΕΚΕΒΥΛ 0,01 0,00 0,01 0,16 0,05 0,11 0,02 0,12 0,00 ΕΚΚ 1,28 0,00 1,28 3,88 2,73 1,14 0,00 0,06 (0,20) ΕΛΒΙΟΝΥ (1,47) 0,00 (1,47) 0,45 0,16 0,29 0,04 0,05 1,74 ΕΛΚΑ 0,08 0,00 0,08 0,13 0,13 (0,00) 0,00 0,01 (0,09) ΕΛΚΕΑΡ 0,03 0,00 0,03 0,20 0,10 0,10 0,02 0,19 (0,10) ΕΛΚΕΔΕ 0,06 0,00 0,06 0,36 0,29 0,07 0,03 0,08 (0,05) ΕΛΟΤ (2,04) 2,00 (0,04) 1,65 1,20 0,45 0,00 1,05 (0,56) ΕΜΠΚΕΝΤΡ (0,40) 0,00 (0,40) 0,50 0,01 0,49 0,03 0,51 0,41 ΕΟΜΜΕΧ (11,00) 9,70 (1,30) 45,11 1,36 43,75 0,00 45,03 0,02 ΕΠΑΚΑΤ (9,55) 0,00 (9,55) 0,11 0,16 (0,05) (9,49) 0,00 0,00 ΕΤΑ 8,32 0,00 8,32 4,61 11,30 (6,70) 0,00 8,65 (23,66) ΗΛΠΑΠ (81,03) 19,27 (61,76) 8,15 17,85 (9,70) 0,00 7,31 44,75 ΗΣΑΠ (95,13) 23,85 (71,28) 16,07 29,87 (13,81) 0,00 4,35 53,12 ΙΦΕΤ 2,32 0,00 2,32 0,68 0,43 0,25 4,39 3,18 (0,86) ΚΑΘ 0,16 0,00 0,16 0,04 0,92 (0,88) 0,25 0,00 (0,80) ΚΕΔ (2,09) 0,00 (2,09) 0,02 0,20 (0,18) 68,81 56,63 14,08 ΚΕΕΓ 0,11 0,00 0,11 0,00 0,01 (0,01) 0,05 0,00 (0,06) ΜΕΒΗ (3,09) 0,00 (3,09) 0,00 0,77 (0,77) 0,00 0,00 2,32 ΟΑΣΑ (4,72) 0,00 (4,72) 2,82 1,29 1,53 0,01 0,52 5,74 ΟΔΔΥ (2,84) 0,00 (2,84) 0,07 0,52 (0,45) 0,01 0,00 2,40 ΟΔΙΕ (21,66) 0,00 (21,66) 0,63 3,00 (2,38) 0,00 31,82 (12,54) ΟΚΑΑ 1,41 0,40 1,81 7,85 1,42 6,43 0,94 0,66 4,90 ΟΛΑ (0,05) 0,00 (0,05) 0,30 0,10 0,21 0,01 0,03 0,23 ΟΛΒ 0,99 0,00 0,99 1,05 0,00 1,05 0,50 0,56 0,00 ΟΛΕ 0,20 0,00 0,20 0,06 0,18 (0,13) 0,01 0,01 (0,33) ΟΛΗ 0,07 0,00 0,07 1,16 0,95 0,21 0,06 0,47 (0,28) ΟΛΗΓ 0,40 0,00 0,40 0,47 0,54 (0,07) 0,39 0,00 (0,08) ΟΛΚ (0,28) 0,00 (0,28) 0,27 0,47 (0,20) 0,00 0,00 0,08 ΟΛΚΕ 0,46 0,00 0,46 0,34 0,49 (0,15) 0,34 0,00 (0,26) ΟΛΛ 0,38 0,00 0,38 0,28 0,15 0,12 0,12 0,02 (0,15) ΟΛΠΑ 0,98 0,00 0,98 2,79 0,92 1,87 1,27 (1,90) 4,06 ΟΛΡ 0,12 0,00 0,12 0,09 0,13 (0,04) 0,10 0,07 (0,13) ΟΠΕ (4,92) 5,00 0,09 0,08 0,22 (0,14) 0,09 0,14 (0,28) ΟΣΕ (718,59) 0,00 (718,59) 700,00 120,00 580,00 0,00 203,10 1.095,49 ΟΣΚ (10,74) 10,92 0,18 128,61 0,22 128,39 0,06 92,64 35,63 ΠΑΕΠ (1,87) 2,00 0,13 1,32 0,11 1,21 0,00 1,08 0,00 ΠΡΟΑΣΤ (9,39) 0,00 (9,39) 0,00 1,81 (1,81) 0,00 0,00 7,57 ΤΕΟ 49,44 0,00 49,44 0,00 2,11 (2,11) 0,00 0,00 (51,55) ΤΡΑΙΝΟΣΕ 0,13 0,00 0,13 0,15 0,03 0,12 0,00 100,00 (100,01) Γενικό σύνολο (1.309,29) 151,27 (1.158,02) 975,44 233,97 741,47 69,11 793,63 1.174,96 Πηγή: Υπ. Οικονομίας και Οικονομικών 136 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Πίνακας 5.5 Δανειακές ανάγκες και πηγές χρηματοδότησης δημόσιων επιχειρήσεων Στόχοι 2007 (σε εκατ. ευρώ) Δημόσιες Επιχειρήσεις Οικονομ. αποτέλ. Άνοιγμα εκμετάλλευσης Επιχορ. ΤΠ Άνοιγμα επενδύσεων Άνοιγμα εκμ/σης Επενδύσεις Αποσβ. Άνοιγμα επενδύσ. Λοιπές ανάγκες Λοιποί πόροι (1) (2) (3)=(1)+(2) (4) (5) (6)=(4)-(5) (7) (8) Δανειακές ανάγκες (9)= -(3)+ (6)+(7)-(8) ΑΕΜΥ 0,88 1,60 0,72 0,69 0,00 0,69 0,00 0,00 (0,03) ΑΛΥΚΕΣ 0,10 0,00 0,10 0,59 0,35 0,24 0,00 0,00 0,14 ΓΑΙΑΟΣΕ (0,80) 0,00 (0,80) 0,01 0,00 0,01 0,00 0,00 0,82 ΔΕΘ (0,44) 0,00 (0,44) 0,87 2,80 (1,93) 0,49 0,00 (1,00) ΔΕΠΑΝΟΜ (6,00) 6,00 0,00 20,25 0,00 20,25 0,00 20,25 0,00 ΔΕΠΟΣ (2,80) 0,00 (2,80) 0,00 0,02 (0,02) 0,00 0,00 2,79 ΕΑΒ (27,50) 0,00 (27,50) 15,20 13,80 1,40 0,00 16,70 12,20 ΕΑΣ (85,00) 0,00 (85,00) 25,00 6,50 18,50 0,00 12,20 91,30 ΕΔΥΣΙ (194,95) 0,00 (194,95) 0,50 0,10 0,40 0,00 0,00 195,35 ΕΘΕΛ (292,14) 71,30 (220,84) 50,00 15,00 35,00 0,00 0,00 255,84 ΕΚΕΒΥΛ 0,13 0,00 0,13 0,27 0,05 0,22 0,14 0,22 0,00 ΕΚΚ 3,68 0,00 3,68 10,00 4,79 5,21 0,00 0,06 1,47 ΕΛΒΙΟΝΥ (1,06) 0,00 (1,06) 0,00 0,21 (0,21) 0,00 0,06 0,80 ΕΛΚΑ 0,12 0,00 0,12 0,01 0,04 (0,02) 0,00 0,01 (0,15) ΕΛΚΕΑΡ 0,04 0,00 0,04 0,20 0,14 0,06 0,02 0,04 0,01 ΕΛΚΕΔΕ 0,07 0,00 0,07 0,91 0,42 0,49 0,02 0,33 0,11 ΕΛΟΤ (1,92) 2,05 0,13 1,35 1,25 0,10 0,33 0,10 0,19 ΕΜΠΚΕΝΤΡ (0,26) 0,00 (0,26) 0,83 0,00 0,83 0,00 1,09 0,00 ΕΟΜΜΕΧ (10,79) 10,00 (0,79) 19,60 1,50 18,10 0,00 19,15 (0,25) ΕΠΑΚΑΤ 2,48 0,00 2,48 2,48 0,00 2,48 0,00 0,00 0,00 ΕΤΑ 8,72 0,00 8,72 12,26 11,79 0,47 0,00 6,51 (14,76) ΗΛΠΑΠ (87,00) 19,55 (67,45) 30,00 15,76 14,24 0,00 0,00 81,69 ΗΣΑΠ (100,58) 24,21 (76,37) 50,00 30,40 19,60 0,00 0,00 95,97 ΙΦΕΤ 1,26 0,00 1,26 0,86 0,44 0,43 0,68 0,85 (1,00) ΚΑΘ 0,10 0,00 0,10 0,90 0,93 (0,04) 0,15 0,00 0,02 ΚΕΔ 0,40 0,00 0,40 0,14 0,11 0,03 29,97 17,60 12,00 ΚΕΕΓ 0,20 0,00 0,20 0,00 0,01 (0,01) 0,05 0,00 (0,15) ΜΕΒΗ 0,00 0,00 0,00 0,00 0,72 (0,72) 0,00 0,00 (0,72) ΟΑΣΑ (9,11) 0,00 (9,11) 36,61 4,89 31,72 0,00 13,00 27,83 ΟΔΔΥ (1,19) 0,00 (1,19) 0,01 0,47 (0,46) 0,00 0,73 0,00 ΟΔΙΕ (19,40) 0,00 (19,40) 15,15 2,00 13,15 0,00 41,18 (8,63) ΟΚΑΑ 2,38 0,00 2,38 11,87 2,10 9,77 1,31 1,88 6,82 ΟΛΑ 0,07 0,00 0,07 0,05 0,10 (0,05) 0,01 0,02 (0,14) ΟΛΒ 1,04 0,00 1,04 1,05 0,00 1,05 0,16 0,17 0,00 ΟΛΕ 0,11 0,00 0,11 0,05 0,22 (0,17) 0,06 0,15 (0,37) ΟΛΗ 0,10 0,00 0,10 4,00 1,00 3,00 0,07 3,47 (0,49) ΟΛΗΓ 0,51 0,00 0,51 0,59 0,67 (0,08) 0,49 0,00 (0,10) ΟΛΚ (0,39) 0,00 (0,39) 0,57 0,61 (0,04) 0,00 0,00 0,35 ΟΛΚΕ 0,49 0,00 0,49 0,91 0,52 0,39 0,10 0,00 0,00 ΟΛΛ 0,39 0,00 0,39 0,05 0,18 (0,13) 0,32 0,01 (0,21) ΟΛΠΑ 1,74 0,00 1,74 7,40 0,98 6,42 3,27 1,49 6,45 ΟΛΡ 0,34 0,00 0,34 1,09 0,31 0,78 0,29 2,35 (1,62) ΟΠΕ (3,91) 4,00 0,09 0,06 0,24 (0,19) 0,10 0,33 (0,51) ΟΣΕ (692,95) 0,00 (692,95) 800,00 125,00 675,00 0,00 200,00 1.167,95 ΟΣΚ (11,04) 11,35 0,32 139,14 0,13 139,01 0,11 109,70 29,11 ΠΑΕΠ (1,59) 2,00 0,41 2,07 0,82 1,25 0,00 0,84 0,00 ΠΡΟΑΣΤ (14,08) 0,00 (14,08) 0,00 2,13 (2,13) 0,00 0,00 11,95 ΤΕΟ 48,00 0,00 48,00 0,00 2,10 (2,10) 0,00 0,00 (50,10) ΤΡΑΙΝΟΣΕ 6,43 0,00 6,43 0,00 0,03 (0,03) 0,00 0,00 (6,46) Γενικό σύνολο (1.486,92) 152,06 (1.334,86) 1.263,56 251,59 1.011,98 38,12 470,50 1.914,47 Πηγή: Υπ. Οικονομίας και Οικονομικών ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 137

Διάγραμμα 5.8 Εξέλιξη εσόδων 2005-2007 2.200 2.000 2.018,11 εκατ. ευρώ 1.800 1.600 1.400 1.572,87 1.609,83 1.200 Απολογισμός 2005 Εκτίμηση 2006 Προϋπολογισμός 2007 Διάγραμμα 5.9 Έσοδα χρήσης και επιχορηγήσεις ΤΠ 2005-2007 152,06 2.000 153,77 151,27 1.500 εκατ. ευρώ 1.000 1.419,10 1.458,56 1.866,05 500 0 Απολογισμός 2005 Εκτίμηση 2006 Προϋπολογισμός 2007 Έσοδα χρήσης Επιχορήγηση τακτ. προϋπολογισμού 138 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Διάγραμμα 5.10 Εξέλιξη εξόδων 2005-2007 3.500 3.400 3.352,97 3.300 3.200 εκατ. ευρώ 3.100 3.000 2.900 2.800 2.767,85 2.700 2.600 2.586,62 2.500 2.400 Απολογισμός 2005 Εκτίμηση 2006 Προϋπολογισμός 2007 Διάγραμμα 5.11 Διάρθρωση εξόδων χρήσης 2005-2007 100% 898,18 937,40 1.307,01 80% 60% 303,68 245,02 395,31 233,97 514,61 40% 88,82 92,60 251,59 94,03 20% 1.050,91 1.108,57 1.185,73 0% Απολογισμός 2005 Εκτίμηση 2006 Προϋπολογισμός 2007 Μισθοδοσία Καύσιμα Αποσβέσεις Τόκοι Λοιπά Εξοδα ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 139

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ Οικονομική δραστηριότητα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Παρακάτω παρατίθενται οικονομικά στοιχεία (εκτιμήσεις για το 2006 και προβλέψεις για το 2007) για έξι ΟΚΑΠ (ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΝΑΤ-ΚΑΑΝ, ΟΑΕΔ, ΟΕΚ και ΟΕΕ). Συγκεντρωτικά στοιχεία παρουσιάζονται στον πίνακα 5.6 και αναλυτικά στοιχεία για τον κάθε οργανισμό στον πίνακα 5.8, ενώ ο πίνακας 5.7 περιλαμβάνει τα οικονομικά μεγέθη «οικονομικό αποτέλεσμα» και «επενδύσεις». Εκτιμήσεις έτους 2006 Το οικονομικό αποτέλεσμα του έτους 2006 σε σύγκριση με το έτος 2005 δείχνει αύξηση του ελλείμματος των παραπάνω ΟΚΑΠ. Το έλλειμμα αυτό προβλέπεται ότι θα αυξηθεί κατά 1.035,64 εκατ. ευρώ (από 5.541,64 εκατ. ευρώ το 2005 σε 6.577,28 εκατ. ευρώ το 2006). Ως ποσοστό του ΑΕΠ προβλέπεται ότι το 2006 θα ανέλθει σε 3,37 % έναντι 3,06% το 2005. H αύξηση του ελλείμματος προήλθε από τις αυξημένες δαπάνες του ΟΓΑ, ΝΑΤ-ΚΑΑΝ, ΟΕK και ΟΑΕΔ για συντάξεις, την καταβολή του ΕΚΑΣ, τη χορήγηση δανείων για στέγαση και τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας. Πίνακας 5.6 Δανειακές ανάγκες οργανισμών κοιν. ασφάλισης και πρόνοιας (ΟΚΑΠ)* (σε εκατ. ευρώ) Εκτιμήσεις Προϋπολογισμός Απολογισμός % % 2005 2006 2007 06/05 07/06 Ι. Ανάγκες σε κεφάλαια (-1+2+3+4) 5.971,82 7.033,16 17,77 8.086,06 14,97 % ΑΕΠ 3,30 3,61 3,87 1. Οικονομικό αποτέλεσμα* (+πλεόνασμα-έλλειμμα) -5.541,64-6.577,28 18,69-7.474,04 13,63 % ΑΕΠ -3,06-3,37-3,58 2. Επενδύσεις* 298,24 288,60-3,23 612,02 112,07 3. Χρεολύσια 131,94 167,28 26,78-100,00 4. Κεφάλαιο κίνησης - - - - - ΙΙ. Πηγές χρηματοδότησης (4+5) 6.095,67 6.519,20 6,95 7.465,17 14,51 % ΑΕΠ 3,37 3,34 3,58 4. Επιχορηγήσεις από κρατικό πρ/σμό (α+β+γ) 6.095,12 6.516,42 6,95 7.462,37 14,52 % ΑΕΠ 3,37 3,34 3,57 α. ΤΠ 5.923,03 6.217,60 6,91 7.169,90 15,32 β. ΠΔΕ 167,00 274,00 64,07 271,00-1,09 Γ. Λοιπές 5,09 24,82 387,62 21,47-13,50 5. Αποσβέσεις 0,55 2,78 405,45 2,80 0,72 ΙΙΙ. Ακαθάριστος δανεισμός (Ι-ΙΙ) -123,85 513,96 620,89 20,81 % ΑΕΠ -0,07 0,26 0,30 IV. Καθαρός δανεισμός** (ΙΙΙ-3) -255,79 346,68 620,89 79,10 % ΑΕΠ -0,14 0,18 0,30 V. Δημοσιονομικός δανεισμός (IV-4) -255,79 346,68 620,89 79,10 % ΑΕΠ -0,14 0,18 0,30 Πηγή: Υπ. Οικονομίας και Οικονομικών * Η ανάλυση κατά ΟΚΑΠ του οικονομικού αποτελέσματος και των επενδύσεων παρουσιάζεται στον πίνακα 5.7 ** Ο δανεισμός σε δημοσιονομική βάση κατά ΟΚΑΠ καθώς και ο τρόπος υπολογισμού του απεικονίζεται στον πίνακα 5.8 140 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Στις επενδύσεις (το μέγεθος αυτό αναφέρεται κυρίως στα στεγαστικά προγράμματα του ΟΕΚ) παρατηρείται μείωση κατά 3,23%. Το ύψος των επενδύσεων από 298,24 εκατ. ευρώ που ήταν το 2005 ε- κτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 288,60 εκατ. ευρώ το 2006. Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στην μετάθεση μέρους του προγραμματισμένου στεγαστικού προγράμματος του ΟΕΚ στο 2007. Στα χρεολύσια παρατηρείται αύξηση κατά 26,78% (από 131,94 εκατ. ευρώ σε 167,28 εκατ. ευρώ) λόγω της εξόφλησης δανείου του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Λόγω των ανωτέρω παρουσιάζεται αύξηση των αναγκών σε κεφάλαια κατά 1.061,34 εκατ. ευρώ, από 5.971,82 εκατ. ευρώ το 2005 σε 7.033,16 εκατ. ευρώ το 2006. Ως ποσοστό του ΑΕΠ οι ανάγκες αυτές προβλέπεται ότι θα ανέλθουν το 2006 σε 3,61% έναντι 3,30% το 2005. Οι συνολικές χρηματοδοτήσεις προς τους ανωτέρω φορείς εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 6,95%, δηλαδή από 6.095,67 εκατ. ευρώ το 2005 σε 6.519,20 εκατ. ευρώ το 2006 και ως ποσοστό του ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν το 2006 σε 3,34% έναντι 3,37% το 2005. Ειδικότερα, η επιχορήγηση από τον τακτικό προϋπολογισμό θα ανέλθει σε 6.217,60 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4,97% σε σύγκριση με το 2005, ενώ η επιχορήγηση από το ΠΔΕ θα ανέλθει σε 274 εκατ. ευρώ εμφανίζοντας αύξηση κατά 64,07% σε σχέση με το 2005 λόγω της αύξησης των κονδυλίων που διαχειρίζεται ο ΟΑΕΔ για τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα δράσεων για την απασχόληση. Επίσης, οι λοιπές επιχορηγήσεις εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στο ποσό των 24,82 εκατ. ευρώ, ενώ οι αποσβέσεις θα φθάσουν τα 2,78 εκατ. ευρώ για το ίδιο έτος. Ο ακαθάριστος δανεισμός των ανωτέρω φορέων εκτιμάται ότι θα ανέλθει το 2006 σε 513,96 εκατ. ή 0,26% του ΑΕΠ, ενώ τόσο ο καθαρός όσο και δημοσιονομικός δανεισμός διαμορφώνονται σε 346,68 εκατ. ευρώ ή 0,18% του ΑΕΠ. Ο καθαρός και ο δημοσιονομικός δανεισμός ταυτίζονται διότι δεν υ- πάρχει στους προϋπολογισμούς των φορέων το οικονομικό μέγεθος «κεφάλαιο κίνησης». Πίνακας 5.7 Οικονομικό αποτέλεσμα και επενδύσεις κατά οργανισμό κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας (ΟΚΑΠ) (σε εκατ. ευρώ) ΟΚΑΠ Οικονομικό αποτέλεσμα Επενδύσεις 2005 2006 2007 2005 2006 2007 Απολ/σμός Εκτίμηση Στόχοι Απολ/σμός Εκτίμηση Στόχοι ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (2.044,67) (2.199,78) (2.434,76) 79,97 91,39 87,80 ΟΓΑ (2.695,78) (3.137,13) (3.844,05) 44,87 16,10 22,55 ΝΑΤ-ΚΑΑΝ (737,77) (960,90) (1.050,95) 1,66 2,92 3,00 ΟΑΕΔ (316,66) (398,90) (569,28) 40,00 40,00 50,00 ΟΕΚ 239,56 119,00 434,00 122,63 119,00 434,00 ΟΕΕ 13,68 0,43 (9,00) 9,11 19,19 14,67 Σύνολο (5.541,64) (6.577,28) (7.474,04) 298,24 288,60 612,02 Πηγή: Υπ. Οικονομίας και Οικονομικών ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 141

Προοπτικές για το 2007 Το οικονομικό αποτέλεσμα του έτους 2007 σε σύγκριση με το έτος 2006 αναμένεται να εμφανίσει αύξηση του ελλείμματος κατά 896,76 εκατ. ευρώ (από 6.577,28 εκατ. ευρώ το 2006 σε 7.474,04 εκατ. ευρώ το 2007). Ως ποσοστό του ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα ανέλθει το 2007 σε 3,58% έναντι 3,37 % το 2006. Όπως και το 2006, η αύξηση του ελλείμματος οφείλεται στις αυξημένες δαπάνες για τις συντάξεις, το ΕΚΑΣ, τη χορήγηση δανείων για τη στέγαση και τα προγράμματα καταπολέμησης της ανεργίας. Στις επενδύσεις (όπως προηγουμένως, το μέγεθος αυτό αναφέρεται κυρίως στα στεγαστικά προγράμματα του ΟΕΚ) παρατηρείται μεγάλη αύξηση (112,07%) λόγω της προβλεπόμενης υλοποίησης του στεγαστικού προγράμματος που μεταφέρεται από το 2006. Το ύψος των επενδύσεων από 288,60 εκατ. ευρώ το 2006 προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 612,02 εκατ. ευρώ το 2007. Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ο μόνος οργανισμός με δανεισμό το προηγούμενο διάστημα, εξόφλησε μέσα στο 2006 το δάνειο που είχε συνάψει και έτσι δεν παρουσιάζεται για το 2007 το οικονομικό μέγεθος «χρεολύσια». Έτσι οι ανάγκες σε κεφάλαια προβλέπεται να ανέλθουν το 2007 σε 8.086,06 εκατ. ευρώ, (αύξηση κατά 1.052,90 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2006) και ως ποσοστό του ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν το 2007 σε 3,87% έναντι 3,61% το 2006. Οι συνολικές χρηματοδοτήσεις προς τους ανωτέρω φορείς προβλέπεται ότι θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 14,51% δηλαδή, από 6.519,20 εκατ. ευρώ το 2006 αναμένεται να ανέλθουν σε 7.465,17 εκατ. ευρώ το 2007, ενώ ως ποσοστό του ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν το 2007 σε 3,58% έναντι 3,34% το 2006. Ειδικότερα, η επιχορήγηση από τον τακτικό προϋπολογισμό θα ανέλθει σε 7.169,90 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 15,32% σε σύγκριση με το 2006, ενώ η επιχορήγηση από το ΠΔΕ θα ανέλθει σε 271 εκατ. ευρώ. Επίσης, οι λοιπές επιχορηγήσεις εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στο ποσό των 21,47 εκατ. ευρώ, ενώ οι αποσβέσεις εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στο ποσό των 2,80 ε- κατ. ευρώ. Ο ακαθάριστος δανεισμός των ανωτέρω φορέων εκτιμάται ότι θα ανέλθει το 2007 σε 620,89 εκατ. ευρώ, ποσοστό 0,30% του ΑΕΠ, ενώ ταυτίζονται με τον ως άνω ακαθάριστο δανεισμό τόσο ο καθαρός όσο και δημοσιονομικός δανεισμός λόγω του ότι δεν υπάρχουν στους προϋπολογισμούς των φορέων τα οικονομικά μεγέθη «χρεολύσια» και «κεφάλαιο κίνησης». 142 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Πίνακας 5.8 Δανειακές ανάγκες οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας (ΟΚΑΠ) κατά οργανισμό και πηγές χρηματοδότησης (σε εκατ. ευρώ) Απολογισμός 2005 Ανάγκες σε κεφάλαια Πηγές χρηματοδότησης ΟΚΑΠ Οικονομ. αποτέλ. Επενδύσεις Χρεολύσια Σύνολο αναγκών Επιχορηγήσεις σε κεφάλαια ΤΠ ΠΔΕ** Λοιπές Αποσβ. Σύνολο πηγών χρηματοδότησης Δανειακές ανάγκες (1) (2) (3) (4)=(1+2+3) (5) (6) (7) (8) (9)=(5+6+7+8) (10)=(4)-(3)-(9) ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (2.044,67) 79,97 131,94 2.256,58 2.030,00 2.030,00 94,64 ΟΓΑ (2.695,78) 44,87 2.740,65 2.977,00 0,55 2.977,55 (236,90) ΝΑΤ-ΚΑΑΝ (737,77) 1,66 739,43 847,00 847,00 (107,57) ΟΑΕΔ (316,66) 40,00 356,66 69,03 163,00 232,03 124,63 ΟΕΚ 239,56 122,63 (116,93) 4,00 4,00 (120,93) ΟΕΕ 13,68 9,11 (4,57) 5,09 5,09 (9,66) Σύνολο (5.541,64) 298,24 131,94 5.971,82 5.923,03 167,00 5,09 0,55 6.095,67 (255,79) Εκτιμήσεις 2006 ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (2.199,78) 91,39 167,28 2.458,45 2.220,00 12,00 2.232,00 59,17 ΟΓΑ (3.137,13) 16,10 3.153,23 3.049,80 0,58 3.050,38 102,85 ΝΑΤ-ΚΑΑΝ (960,90) 2,92 963,82 873,00 870,00 93,82 ΟΑΕΔ (398,90) 40,00 438,90 77,80 262,00 339,80 99,10 ΟΕΚ 119,00 119,00 ΟΕΕ 0,43 19,19 18,76 24,82 2,20 27,02 (8,26) Σύνολο (6.577,28) 288,60 167,28 7.033,16 6.220,60 274,00 24,82 2,78 6.519,20 346,68 Προϋπολογισμός 2007 ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (2.434,76) 87,80 2.522,56 2.483,90 2.483,90 38,66 ΟΓΑ (3.844,05) 22,55 3.866,60 3.650,00 0,60 3.650,60 216,00 ΝΑΤ-ΚΑΑΝ (1.050,95) 3,00 1.053,95 932,00 925,00 128,95 ΟΑΕΔ (569,28) 50,00 619,28 111,00 271,00 382,00 237,28 ΟΕΚ 434,00 434,00 ΟΕΕ (9,00) 14,67 23,67 21,47 2,20 23,67 Σύνολο (7.474,04) 612,02 8.086,06 7.176,90 271,00 21,47 2,80 7.465,17 620,89 * Οικονομικά στοιχεία από το ΓΛΚ και τη ΓΓΚΑ **Οικονομικά στοιχεία από τη Δ/νση Δημόσιων Επενδύσεων του ΥΠΟΙΟ ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 143

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης και ο ενισχυμένος ρόλος του έχει κατοχυρωθεί στο Σύνταγμα της χώρας μας (άρθρο 102), το οποίο προβλέπει πλήρη οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια των ΟΤΑ, έτσι ώστε ανεξάρτητα από τη βούληση της κεντρικής διοίκησης να μπορούν να εκπληρώνουν τους στόχους τους και να υλοποιούν με επιτυχία τα προγράμματά τους. Επιπροσθέτως, το Σύνταγμα προβλέπει την υποχρέωση του κράτους να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα έτσι ώστε οι ΟΤΑ να διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους για την επιτυχή άσκηση των αρμοδιοτήτων τους με ταυτόχρονη διασφάλιση της διαφάνειας και χρηστής διαχείρισης των πόρων αυτών. Περαιτέρω, για κάθε μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από την κεντρική διοίκηση στους ΟΤΑ προβλέπεται και η διάθεση αντίστοιχων πόρων σ αυτούς. Με τη ρύθμιση αυτή ενδυναμώνεται και ανεξαρτητοποιείται ακόμη περισσότερο ο ρόλος και η θέση της τοπικής αυτοδιοίκησης. 1. ΟΤΑ α βαθμού (δήμοι-κοινότητες) Οι ΟΤΑ α βαθμού χρηματοδοτούνται κυρίως από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) τόσο μέσω του τακτικού προϋπολογισμού, όσο και του προϋπολογισμού δημόσιων επενδύσεων. Επίσης, για την εκπλήρωση ειδικών σκοπών, επιχορηγούνται με συμπληρωματικά κονδύλια μέσω του τακτικού προϋπολογισμού. Πέραν των ανωτέρω εσόδων, διατίθενται επιπλέον πόροι στους ΟΤΑ, οι οποίοι προέρχονται από τα έσοδα των παραβόλων των μεταναστών για την κάλυψη του κόστους των σχετικών αρμοδιοτήτων, καθώς επίσης και από το αναπτυξιακό πρόγραμμα «ΘΗΣΕΑΣ». Οι συμπληρωματικές χρηματοδοτήσεις στους ΟΤΑ α βαθμού προορίζονται κυρίως για δαπάνες: μισθοδοσίας ασχολουμένων με το θεσμό της μερικής απασχόλησης, λειτουργίας και μισθοδοσίας του προσωπικού των ΚΕΠ, λειτουργίας και μισθοδοσίας του προσωπικού των παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών, φύλαξης χώρων άθλησης και σχολικών κτιρίων, εφαρμογής του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι», Πόροι ΟΤΑ α βαθμού Επιχορηγήσεις Οι προβλεφθείσες πιστώσεις για το έτος 2007 ανέρχονται στο ποσό των 89,0 εκατ. ευρώ (πίνακας 5.9). Το μεγαλύτερο μέρος προορίζεται για επιχορήγηση των Δημόσιων Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) και για δαπάνες λειτουργίας και μισθοδοσίας των υπαλλήλων των ΚΕΠ. Πέραν των ανωτέρω ποσών οι ΟΤΑ α βαθμού θα επιχορηγηθούν κατά τη διάρκεια του 2007 και για δαπάνες προσωπικού μερικής απασχόλησης από την ειδική πίστωση που έχει γραφτεί στον προϋπολογισμό του ΥΠΕΣΔΔΑ. 144 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Πίνακας 5.9 Πόροι οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης α βαθμού από τον τακτικό προϋπολογισμό (σε εκατ. ευρώ) Επιχορηγήσεις * Κατηγορία 2006 2007 Εκτιμ πραγματ. Προϋπ/σμός Μεταβολή % 2007/2006 Επιχορήγηση ΟΤΑ για αναπτυξιακούς σκοπούς 5,3 5,3 0,0 Επιχορηγήσεις σε ΟΤΑ για λοιπούς σκοπούς 2,1 2,2 6,1 Επιχορήγηση ΔΕΥΑ για την αναπλήρωση των εσόδων τους που απωλέσθηκαν λόγω κατάργησης των τελών ύδρευσης στα ακίνητα 36,6 36,6 0,0 Επιχορήγηση για δαπάνες ΚΕΠ 45,0 45,0 0,0 Σύνολο (Ι) 88,9 89,0 0,1 Κεντρικοί αυτοτελείς πόροι Απόδοση σε ΟΤΑ α βαθμού του ποσοστού που τους αναλογεί από τους εισπραττόμενους φόρους κατά τη μεταβίβαση ακινήτων ή πλοίων κλπ. 25,4 25,7 1,3 Απόδοση στους ΟΤΑ α βαθμού του ειδικού εσόδου επί των τελών κυκλοφορίας αυτοκινήτων 404,5 393,0-2,8 Απόδοση στους ΟΤΑ α βαθμού ποσοστού 90% επί των 2/3 του 20% από τις συνολικές ετήσιες εισπράξεις του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, για δαπάνες πέραν του προγρ/τος «ΘΗΣΕΑΣ» Απόδοση στους ΟΤΑ α βαθμού ποσοστού 10% επί των 2/3 του 20% από τις συνολικές ετήσιες εισπράξεις του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, για δαπάνες που είναι ενταγμένες στο πρόγραμμα «ΘΗΣΕΑΣ» Απόδοση στους ΟΤΑ α βαθμού ποσοστού 20% επί του 20% του εσόδου που προέρχεται από τις καθαρές ετήσιες εισπράξεις του φόρου των τόκων καταθέσεων, για δαπάνες πέραν του προγρ/τος «ΘΗΣΕΑΣ» Απόδοση στους ΟΤΑ α βαθμού ποσοστού 80% επί του 20% του εσόδου που προέρχεται από τις καθαρές ετήσιες εισπράξεις του φόρου των τόκων καταθέσεων, για δαπάνες που είναι ενταγμένες στο προγρ/μα «ΘΗΣΕΑΣ» Λοιπές αποδόσεις στους ΟΤΑ α βαθμού, λόγω μεταβίβασης αρμοδιοτήτων, σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 2880/01και το άρθρο 8 του ν. 3106/03 1.371,1 1.498,0 9,26 152,3 166,4 9,3 6,7 6,4-4,8 26,9 25,6-4,8 180,0 180,0 0,0 Σύνολο (ΙΙ) 2.166,9 2.295,2 5,9 Αποδόσεις τοπικού χαρακτήρα Απόδοση του 20% του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων σε ΟΤΑ α βαθμού Δωδεκανήσου Απόδοση στους Δήμους Μεσολογγίου, Αιτωλικού κ.λπ. των ποσοστών επί των εσόδων που προβλέπονται από τις διατάξεις των νδ 420/70, ν. 1080/80, ν. 1144/70 και της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 1740/87 16,0 16,6 3,6 0,3 0,2-39,4 Σύνολο (ΙΙΙ) 16,3 16,8 2,8 Λοιπές αποδόσεις σε ΟΤΑ α βαθμού Απόδοση ποσοστού 30% επί εισπραχθέντων παραβόλων για χορήγηση και ανανέωση αδειών παραμονής και εργασίας αλλοδαπών 6,3 5,8-8,7 Αποδόσεις εισπράξεων από παραβάσεις του ΚΟΚ. 3,2 0,0 Σύνολο (IV) 9,5 5,8-39,4 Σύνολο (Ι+ΙΙ+ΙΙΙ+IV) 2.281,7 2.406,8 5,5 Χορηγίες συντάξεις Χορηγία σε δημάρχους και προέδρους κοινοτήτων 48,8 52,3 7,2 Συντάξεις δημοτικών και κοινοτικών υπαλλήλων 185,0 198,1 7,1 Σύνολο 233,8 250,4 7,1 Γενικό σύνολο 2.515,5 2.657,2 5,6 * Δεν περιλαμβάνονται πιστώσεις για τη μερική απασχόληση Πηγή: Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 145

Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) Οι κυριότεροι πόροι των ΟΤΑ α βαθμού προέρχονται από τους ΚΑΠ από τους οποίους καλύπτεται το μεγαλύτερο μέρος των υποχρεώσεών τους, είτε αφορούν λειτουργικές ανάγκες, είτε επενδυτικά προγράμματα. Η καθιέρωση διαφανών και σταθερών πόρων για τους ΟΤΑ, στοχεύει στην πλήρη οικονομική ανεξαρτητοποίησή τους από την κεντρική διοίκηση και βοηθάει ουσιαστικά στο σχεδιασμό και την επιτυχή υλοποίηση των στόχων τους. Η χρηματοδότηση των ΚΑΠ προέρχεται από τα παρακάτω έσοδα: 3% των φόρων μεταβίβασης ακινήτων και πλοίων, 50% των τελών κυκλοφορίας αυτοκινήτων, 20% των καθαρών εσόδων του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων (τα 2/3 εγγράφονται στον τακτικό προϋπολογισμό και το 1/3 στο ΠΔΕ), 20% του φόρου που εισπράττεται από τους τόκους καταθέσεων. Οι ΚΑΠ κατανέμονται κάθε χρόνο με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία εκδίδεται ύστερα από πρόταση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος και αποσκοπεί στην άμβλυνση των οικονομικών και γεωγραφικών ανισοτήτων. Για το έτος 2007 προβλέπεται να αποδοθούν αυξημένα ποσά ΚΑΠ κατά 5,9% περίπου, σε σχέση με το τρέχον έτος. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ΚΑΠ από την καθιέρωσή τους μέχρι σήμερα παρουσιάζουν σημαντική μέση ετήσια αύξηση. Τα ποσά που αποδόθηκαν στους ΟΤΑ α βαθμού κατά την τελευταία πενταετία εμφανίζονται στον πίνακα 5.10. Πίνακας 5.10 Αποδόσεις ΚΑΠ στους ΟΤΑ α βαθμού ετών 2002-2006 (σε εκατ. ευρώ) Έτη Ποσά 2002 1.423.000.000 2003 1.567.000.000 2004 1.789.000.000 2005 2.049.000.000 2006 2.167.000.000 Αποδόσεις τοπικού χαρακτήρα Οι αποδόσεις αυτές αφορούν σε ειδικά έσοδα στο νομό Δωδεκανήσου και τους δήμους Μεσολογγίου, Αιτωλικού και άλλων. Για το έτος 2007 προβλέπονται αυξημένες πιστώσεις κατά 2,8% σε σχέση με το τρέχον έτος. 146 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Λοιπές αποδόσεις Οι εν λόγω αποδόσεις προέρχονται από το 30% επί των εισπραττόμενων εσόδων από τα παράβολα χορήγησης αδειών παραμονής και εργασίας σε αλλοδαπούς. Η εξέλιξη των πόρων αυτών εξαρτάται από τις τελικές εισπράξεις των παραβόλων κάθε έτους. Χορηγίες-συντάξεις Οι προβλεπόμενες πιστώσεις για το έτος 2007 ανέρχονται σε 250,4 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 7,1% σε σχέση με το τρέχον έτος και προορίζονται για την καταβολή συντάξεων σε δημάρχους και προέδρους κοινοτήτων, καθώς επίσης και σε δημοτικούς-κοινοτικούς υπαλλήλους. 2. ΟΤΑ β βαθμού (νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις) Από τη σύσταση του θεσμού της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης με το ν. 2218/94, έχουν προωθηθεί διάφορες νομοθετικές διατάξεις με τις οποίες έχει ενδυναμωθεί και αναδειχθεί ακόμα περισσότερο ο ρόλος της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, η οποία πλέον θεωρείται ως ο κύριος φορέας υλοποίησης προγραμμάτων και δράσεων που στοχεύουν στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών και κατ επέκταση ολόκληρης της ελληνικής επικράτειας. Ειδικότερα, με το ν. 3345/05 εκσυγχρονίστηκε περαιτέρω το θεσμικό πλαίσιο χρηματοδότησης των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων (ΝΑ) και καθορίστηκαν πρόσθετοι πόροι, σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς, οι οποίοι αποδίδονται στις ΝΑ για την υλοποίηση επιπλέον επενδυτικών προγραμμάτων, λόγω κυρίως της ανάληψης εκ μέρους του κράτους της υποχρέωσης πληρωμής των προνοιακών επιδομάτων και των βοηθημάτων στα ΑΜΕΑ. Πόροι ΟΤΑ β βαθμού Οι σημαντικότεροι πόροι των ΝΑ προέρχονται από τους ΚΑΠ, από επιχορηγήσεις του κρατικού προϋπολογισμού και από ίδια έσοδα (φόροι, τέλη, δικαιώματα) (πίνακας 5.11). Πλέον των ανωτέρω εσόδων που θεωρούνται τακτικά έσοδα, οι ΝΑ έχουν και έκτακτα έσοδα, τα ο- ποία προέρχονται από δάνεια, δωρεές και χρηματοδοτήσεις από την ΕΕ. Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) Οι ΚΑΠ των ΝΑ προέρχονται από το 10% των τελών κυκλοφορίας αυτοκινήτων και από το 2% των εισπράξεων του ΦΠΑ. Ειδικότερα, οι πόροι από τα τέλη κυκλοφορίας αυτοκινήτων προορίζονται για την κάλυψη των δαπανών για βελτίωση, συντήρηση και αποκατάσταση του οδικού δικτύου των ΝΑ, ενώ οι πόροι που προέρχονται από τον ΦΠΑ διατίθενται κατά το ήμισυ για λειτουργικές δαπάνες των ΝΑ και κατά το υπόλοιπο για επενδύσεις που χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους. Για το έτος 2007 προβλέπονται συνολικές πιστώσεις από τους ΚΑΠ, ποσού 403 εκατ. ευρώ, οι οποίες είναι σημαντικά αυξημένες σε σχέση με το τρέχον έτος κατά 15,3%. Οι εν λόγω αποδόσεις των ΚΑΠ κατανέμονται στις ΝΑ με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομίας και Οικονομικών, οι οποίες εκδίδονται ύστερα από πρόταση της Ένωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδος (ΕΝΑΕ). ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 147

Πίνακας 5.11 Πόροι νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων από τον τακτικό προϋπολογισμό (σε εκατ. ευρώ) Κατηγορία 2006 2007 Εκτιμ πραγματ. Προϋπ/σμός Μεταβολή % 2007/2006 Κεντρικοί αυτοτελείς πόροι (ΚΑΠ) Απόδοση στις ΝΑ του 10% επί των τελών κυκλοφορίας αυτοκινήτων 80,9 78,6-2,8 Απόδοση στις ΝΑ του 2% επί του φόρου προστιθεμένης αξίας 268,7 324,4 20,7 Σύνολο Ι 349,6 403,0 15,3 Λοιπές αποδόσεις σε ΝΑ Απόδοση ποσοστού 15% επί εισπραχθέντων παραβόλων για χορήγηση και ανανέωση 3,7 3,4-7,5 αδειών παραμονής και εργασίας αλλοδαπών Απόδοση σε ΝΑ Δωδεκανήσου 1,0 1,0 0,0 Σύνολο ΙΙ 4,7 4,4-5,9 Επιχορηγήσεις σε ΝΑ Βοηθήματα υγειονομικής περίθαλψης και επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας 555,0 593,1 6,9 Δαπάνες λειτουργίας των πάσης φύσεως προνοιακών ιδρυμάτων 21,7 22,5 3,4 Λοιπές δαπάνες 29,1 1,2-96,0 Αναπλήρωση του εσόδου που χάθηκε από τα εισιτήρια των λεωφορείων 2,9 2,9 0,0 Μεταφορά μαθητών 113,1 92,0-18,7 Δαπάνες λειτουργίας ΚΕΠ 8,0 8,3 3,8 Απόσυρση δικύκλων 1,0 1,0 Σύνολο ΙII 730,9 721,0-1,4 Γενικό σύνολο (Ι+ΙΙ+ΙΙΙ) 1.085,2 1.128,4 4,0 Πηγή: Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών Λοιπές αποδόσεις Στην κατηγορία αυτή έχουν προβλεφθεί πιστώσεις για απόδοση οφειλομένων εισπραχθέντων παραβόλων αλλοδαπών σε διάφορες ΝΑ. Ο αρνητικός ρυθμός που εμφανίζεται για το έτος 2007 οφείλεται στο γεγονός ότι το σχετικό κονδύλι προορίζεται για εξόφληση όλων των παλαιών υποχρεώσεων και δεν θα επανεγγραφεί τα επόμενα έτη, αφού η προβλεπόμενη απόδοση στις ΝΑ καταργήθηκε με σχετική διάταξη νόμου. Επίσης έχουν προβλεφθεί πιστώσεις ποσού 1εκατ. ευρώ για απόδοση στη ΝΑ Δωδεκανήσου. Επιχορηγήσεις Σημαντικό μέρος των πιστώσεων αυτών (593,1 εκατ. ευρώ) προορίζεται για επιχορήγηση των ΝΑ προκειμένου να καλυφθούν τα βοηθήματα υγειονομικής περίθαλψης και τα επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας. 148 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Επίσης, ποσό 22,5 εκατ. ευρώ αφορά σε δαπάνες λειτουργίας των πάσης φύσεως προνοιακών ιδρυμάτων. Το ποσό που εμφανίζεται στις λοιπές δαπάνες για το 2006 (29,1 εκατ. ευρώ) αφορά κυρίως στις δαπάνες δακοκτονίας. Η σχετική πίστωση εγγράφεται στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και μεταφέρεται κατά τη διάρκεια εκάστου οικονομικού έτους για επιχορήγηση των ΝΑ. Για δαπάνες μεταφοράς μαθητών έχουν προβλεφθεί το 2007 πιστώσεις ποσού 92 εκατ. ευρώ. Ο αρνητικός ρυθμός, σε σχέση με το 2006, οφείλεται στο γεγονός ότι, πέραν από τις τρέχουσες ανάγκες, κατά το τρέχον έτος εξοφλήθηκαν και υποχρεώσεις παλαιότερων ετών. Τέλος, στην κατηγορία αυτή εμφανίζονται ποσά για δαπάνες λειτουργίας ΚΕΠ (8,3 εκατ. ευρώ), αναπλήρωσης του εσόδου που χάθηκε από τα εισιτήρια των λεωφορείων (2,9 εκατ. ευρώ) και απόσυρσης δικύκλων (1 εκατ. ευρώ). Οι σχετικές πιστώσεις εγγράφονται στον προϋπολογισμό του ΥΠΕΣΔΔΑ και μεταφέρονται κατά τη διάρκεια κάθε έτους για επιχορήγηση των ΝΑ. ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 149

ΕΙΔΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ Οι ειδικοί λογαριασμοί έχουν συσταθεί με ειδικές διατάξεις νόμων στα υπουργεία και στα εποπτευόμενα από αυτά ΝΠΔΔ για την εξυπηρέτηση ειδικών σκοπών. Κατ εξουσιοδότηση ειδικών διατάξεων εκδίδονται κοινές αποφάσεις των αρμοδίων υπουργών και του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών που καθορίζουν το πλαίσιο λειτουργίας και ελέγχου τους. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2771/99 όλοι οι ειδικοί λογαριασμοί που λειτουργούν είτε στα υ- πουργεία είτε σε νομικά πρόσωπα υποχρεούνται να καταρτίζουν ετήσιο προϋπολογισμό και απολογισμό. Οι ειδικοί λογαριασμοί ανάλογα με τον τρόπο λειτουργίας τους διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: ειδικοί λογαριασμοί εκτός προϋπολογισμού που συστάθηκαν σε υπουργεία και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου για την εξυπηρέτηση ειδικών σκοπών ή δράσεων και τηρούνται είτε στην Τράπεζα της Ελλάδος είτε σε εμπορικές τράπεζες. Οι λογαριασμοί αυτοί έχουν ίδια έσοδα, δεν α- ντλούν πιστώσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό και θεωρούνται «οιωνεί» νομικά πρόσωπα (πίνακας 5.12). ειδικοί λογαριασμοί εντός προϋπολογισμού που έχουν ανοιχτεί στην Τράπεζα της Ελλάδος με α- πόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών ή με σύμπραξή του με τον αρμόδιο κατά περίπτωση υπουργό, για τη διευκόλυνση του ελέγχου και της αξιολόγησης των αποτελεσμάτων δράσεων ή προγραμμάτων σε διάφορους τομείς. Πρόκειται για ενδιάμεσους λογαριασμούς τα έ- σοδα των οποίων μεταφέρονται στα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, μέσω του οποίου πραγματοποιούνται οι δαπάνες για την εκπλήρωση του σκοπού για τον οποίο συστάθηκαν (πίνακας 5.13). Οι ειδικοί λογαριασμοί ανάλογα με τη λειτουργικότητά τους μπορούν να ομαδοποιηθούν ως εξής: Λογαριασμοί για την αντιμετώπιση ορισμένων σκοπών και κοινωνικών αναγκών (κυρίως λογαριασμοί υπουργείων) Λογαριασμοί κονδυλίων έρευνας (λειτουργούν στα ΑΕΙ, ΤΕΙ, Ερευνητικά Κέντρα) Λογαριασμοί εφαρμογής προγραμμάτων επιδοτούμενων από την ΕΕ. Λοιποί Λογαριασμοί (ΕΛΑ, ΠΙ, Κοινωνικών Βοηθειών) Στόχος του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών είναι η εξασφάλιση της διαφάνειας στη λειτουργία των ειδικών λογαριασμών και στη συνέχεια η επανεξέταση και αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της λειτουργίας τους καθώς και ο περιορισμός τους στους απολύτως απαραίτητους. 150 ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Πίνακας 5.12 Εισροές-εκροές ειδικών λογαριασμών εκτός του κρατικού προϋπολογισμού (σε χιλ. ευρώ) Υπουργείο Αριθμός Λογ/σμών 2005 2006 2007 Εκτιμήσεις έτους Προβλέψεις Υπόλ. 2004 Εισπράξεις Πληρωμές Υπόλ. 2005 Εισπράξεις Πληρωμές Εισπράξεις Πληρωμές Εσωτερικών, ΔΔΑ 2 21.619 31.321 26.562 Οικονομίας και Οικονομικών 13 960.912 3.029.161 2.629.682 Εθνικής Άμυνας 1 920 319 868 Εξωτερικών 2 2.152 25.176 12.468 Πολιτισμού 3 42.011 255.433 274.036 Ανάπτυξης 8 55.529 178.194 164.437 Ερευνητικά κέντρα 6 26.830 28.058 23.729 Αγροτικής Ανάπ. & Τροφίμων 2 17.127 58.977 64.629 Απασχόλησης & Κοιν. Προστ. 4 157.965 25.372 72.075 Υγείας και Κοιν. Αλληλεγγύης (1) 4 51.760 43.578 57.392 ΕΛΚΕΑ των ΔΥΠΕ 14 1.779 1.817 1.565 Δικαιοσύνης 5 30.152 94.894 82.555 Εθν. Παιδείας & Θρησκευμάτων 7 63.481 194.405 133.634 Κονδύλια έρευνας ΑΕΙ-ΤΕΙ 38 240.672 625.562 562.954 Εμπορικής Ναυτιλίας 8 40.157 80.419 72.256 Δημόσιας Τάξης 4 5.573 747 578 ΠΕΧΩΔΕ 6 43.002 115.816 114.695 Μεταφορών και Επικοινωνιών 5 72.411 65.973 74.370 Τύπου & Μέσων Μαζικής Ενημέρ. 1 0 0 0 Βουλή 1 12.015 0 0 26.378 32.590 34.423 35.710 60.415 1.283.399 2.398.251 1.473.338 1.227.865 764.172 366 140 52 171 300 14.860 500 350 550 385 23.252 207.997 230.460 207.977 208.027 64.510 298.586 284.909 258.933 255.817 32.749 27.788 31.685 54.463 49.404 11.476 59.990 62.990 24.500 67.000 111.262 22.770 19.450 29.550 20.350 37.919 24.173 12.250 26.873 17.250 2.896 4.343 4.886 8.028 8.029 42.104 124.261 76.460 128.466 79.218 124.779 52.034 92.571 68.407 119.045 304.463 440.438 461.735 568.862 579.334 48.361 108.952 101.906 131.685 126.333 8.061 4.369 2.681 4.859 4.508 44.859 126.653 134.450 129.600 129.800 64.147 170.591 142.563 187.887 184.737 0 1.173 728 1.330 1.248 0 0 0 0 0 Γεν. σύνολο ειδικών λογ/σμών 134 1.846.066 4.855.221 4.368.485 2.245.840 4.105.599 3.167.887 3.095.716 2.675.373 Παρατηρήσεις : 1. Πίνακες Γ.Λ.Κ. βάσει στοιχείων που υποβάλουν οι φορείς (υπουργεία & ΝΠΔΔ) 2. Στο Υπ. Εμπ. Ναυτιλίας περιλαμβάνονται και οι Ειδικοί Λογ/σμοί Κεφαλαίων Λιμενικής Αστυνομίας (75 συνολικά) 3. Δεν συμπεριλαμβάνονται οι Ειδικοί Λογ/σμοί Λειτουργίας Απογευματινών Ιατρείων των νοσοκομείων καθώς και οι Ειδικοί Λογ/σμοί Α Κοινωνικών Βοηθειών των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων. ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 151