Πολιηικές Αζθάλειας Πληροθοριακών Σσζηημάηων Μαξία Καξύδα Σκήκα Μεραληθώλ Πιεξνθνξηαθώλ θαη Επηθνηλσληαθώλ πζηεκάησλ Παλεπηζηήκην Αηγαίνπ ηόρνη ηνπ Κεθαιαίνπ Σν Κεθάιαην απηό ζηνρεύεη ζηελ απάληεζε ησλ εμήο εξσηεκάησλ: Ση είλαη νη Πνιηηηθέο Αζθάιεηαο Π θαη γηα πνηνπο ιόγνπο ηηο ρξεηαδόκαζηε; Πώο κπνξνύκε λα αλαπηύμνπκε κηα Πνιηηηθή Αζθάιεηαο Π θαη ηη ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη; Πνηνη παξάγνληεο ζπκβάιινπλ ζηελ απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή κηαο Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Π; 2 1
Δηαρείξηζε Αζθάιεηαο Π: Διαδικαζίες και Πρακηικές Η Δηαρείξηζε ηεο Αζθάιεηαο Π ζηνρεύεη ζηελ πξνζηαζία ησλ Π, πεξηνξίδνληαο ηελ επηθηλδπλόηεηα ζε απνδεθηό επίπεδν. Πεξηιακβάλεη ζπλνπηηθά ηηο αθόινπζεο δηαδηθαζίεο: Αμηνιόγεζε ηεο επηθηλδπλόηεηαο θαη πξνζδηνξηζκό ηνπ απνδεθηνύ επηπέδνπ αζθάιεηαο Αλάπηπμε θαη εθαξκνγή κηαο Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Δεκηνπξγία θαηάιιεινπ νξγαλσηηθνύ πιαηζίνπ θαη εμαζθάιηζε ησλ απαηηνύκελσλ πόξσλ γηα ηελ εθαξκνγή ηεο Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Εθπαίδεπζε, ελεκέξσζε θαη επαηζζεηνπνίεζε ησλ ρξεζηώλ ησλ Π 3 Η έλλνηα ηεο Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Π Η Πνιηηηθή Αζθάιεηαο ησλ Πιεξνθνξηαθώλ πζηεκάησλ πεξηιακβάλεη ην ζθνπό θαη ηνπο ζηόρνπο ηεο αζθάιεηαο, νδεγίεο, δηαδηθαζίεο, θαλόλεο, ξόινπο θαη ππεπζπλόηεηεο πνπ αθνξνύλ ηελ πξνζηαζία ησλ Π ηνπ νξγαληζκνύ Η Πνιηηηθή Αζθάιεηαο δηαηππώλεηαη ζε έλα έγγξαθν, ην νπνίν ζα πξέπεη λα γλσξίδνπλ θαη λα εθαξκόδνπλ όινη νη ρξήζηεο ησλ Π 4 2
Μέηξα Aζθάιεηαο θαη ρέδην Αζθάιεηαο Οη νδεγίεο θαη νη δηαδηθαζίεο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηελ Πνιηηηθή Αζθάιεηαο πινπνηνύληαη κε ηελ εθαξκνγή ησλ κέηξσλ πξνζηαζίαο ή αζθάιεηαο (security measures, security controls) Η Πνιηηηθή Αζθάιεηαο, καδί κε ην ζύλνιν ησλ κέηξσλ πξνζηαζίαο, απνηεινύλ ην ρέδην Αζθάιεηαο (Security Plan) γηα ηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα ελόο νξγαληζκνύ. 5 Γηαηί εθαξκόδνπκε κηα Πνιηηηθή Αζθάιεηαο; 1(2) γηαηί ρξεηαδόκαζηε έλα ζπζηεκαηηθό θαη νινθιεξσκέλν πιαίζην πνπ ζα θαζνδεγήζεη ηελ πινπνίεζε ησλ κέηξσλ αζθάιεηαο γηαηί ιεηηνπξγεί σο ην κέζν γηα ηελ επηθνηλσλία ησλ εκπιεθνκέλσλ ζηα δεηήκαηα αζθάιεηαο (ρξήζηεο, δηνίθεζε, δηαρεηξηζηέο ζπζηεκάησλ θιπ.) γηαηί δε δηαζέηνπκε απεξηόξηζηνπο πόξνπο (ζε ρξήκαηα, ρξόλν, αλζξώπηλν δπλακηθό) 6 3
Γηαηί εθαξκόδνπκε κηα Πνιηηηθή Αζθάιεηαο; 2(2) θαη γηαηί έηζη ζεκειηώλεηαη ε ζεκαζία ηεο αζθάιεηαο ηνπ Π γηα όια ηα κέιε ηνπ νξγαληζκνύ γηαηί ζπκβάιιεη ζηε δεκηνπξγία θνπιηνύξαο αζθάιεηαο γηαηί ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο απνηειεί λνκηθή ππνρξέσζε γηαηί απνηειεί παξάγνληα εκπηζηνζύλεο ζηηο ζρέζεηο ηνπ νξγαληζκνύ κε ζπλεξγαδόκελνπο θνξείο θαη πειάηεο 7 Είδε Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο Σερληθέο Πνιηηηθέο Αζθάιεηαο (computer-oriented) Πνιηηηθέο Αζθάιεηαο Πιεξνθνξηώλ Τινπνηνύλ ζπγθεθξηκέλνπο θαλόλεο πξόζβαζεο ζηα δεδνκέλα, όπσο δηαθξηηηθό έιεγρν πξνζπέιαζεο (Discretionary Access Control) ή ππνρξεσηηθό έιεγρν πξνζπέιαζεο (Mandatory Access Control). Πνιηηηθέο Αζθάιεηαο Λεηηνπξγηθώλ πζηεκάησλ Πνιηηηθέο Αζθάιεηαο Δηθηύσλ Τπνινγηζηώλ Οξγαλσζηαθέο Πνιηηηθέο Αζθάιεηαο (humanoriented) Πνιηηηθέο Αζθάιεηαο Πιεξνθνξηαθώλ πζηεκάησλ 8 4
Μνξθέο Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο Π 1(2) Αηνκηθέο Πνιηηηθέο Αζθάιεηαο (individual security policies): Αλά ζύζηεκα ή εθαξκνγή (π.σ. Πολιηική Αζθάλειαρ για ηη σπήζη ηος e-mail) Απνζπαζκαηηθή δηαρείξηζε ηεο αζθάιεηαο Π, κεγάιε πνιππινθόηεηα ζηε ζπληήξεζε ησλ πνιηηηθώλ Απνηειεζκαηηθέο όηαλ ππάξρνπλ απηόλνκεο εθαξκνγέο θαη ππνινγηζηηθά ζπζηήκαηα πνπ δε ζπλδένληαη κεηαμύ ηνπο 9 Μνξθέο Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο Π 2(2) Αλαιπηηθέο Πνιηηηθέο Αζθάιεηαο (Comprehensive Security Policies) Εληαίν έγγξαθν πνπ αλαθέξεηαη ζε όια ηα ππνινγηζηηθά ζπζηήκαηα, ηηο εθαξκνγέο θαη ηηο δηαδηθαζίεο ηνπ Π Είλαη κεγάιεο ζε όγθν, όρη πνιύ εύρξεζηεο Οη νδεγίεο θαη δηαδηθαζίεο πνπ πεξηιακβάλνληαη είλαη ζε γεληθό επίπεδν, ρσξίο ιεπηνκέξεηεο Αξζξσηέο Πνιηηηθέο Αζθάιεηαο (Modular Security Policies) Εληαίν έγγξαθν κε παξαξηήκαηα πνπ πεξηγξάθνπλ ηηο επηκέξνπο πνιηηηθέο Μπνξεί λα είλαη ζε κνξθή ππεξθεηκέλνπ (hypertext) 10 5
Πεγέο Απαηηήζεσλ Αζθάιεηαο Οη απαηηήζεηο γηα ηελ αζθάιεηα ηνπ Π πνπ πξέπεη λα ηθαλνπνηεί ε Πνιηηηθή Αζθάιεηαο πξνέξρνληαη από όινπο ηνπο εκπιεθόκελνπο ζηε ρξήζε θαη ιεηηνπξγία ηνπ Π ελόο νξγαληζκνύ, όπσο είλαη: Οη ρξήζηεο θαη δηαρεηξηζηέο ησλ Π Η δηνίθεζε ηνπ νξγαληζκνύ Οη πειάηεο ηνπ νξγαληζκνύ Οη λνκηθέο θαη θαλνληζηηθέο δηαηάμεηο πνπ δηέπνπλ ηε ιεηηνπξγία ηνπ 11 Αλάπηπμε Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο 1(2) Γηα λα δηακνξθώζνπκε κηα Πνιηηηθή Αζθάιεηαο Π πξέπεη λα αμηνινγήζνπκε, θαη αξρήλ, ην επίπεδν ηεο αζθάιεηάο ηνπ. Γηα ην ζθνπό απηό, κπνξνύκε λα ρξεζηκνπνηήζνπκε: Μεζόδνπο Αλάιπζεο Επηθηλδπλόηεηαο (π.ρ. SBA, MARION, CRAMM) Πξόηππα δηαρείξηζεο ηεο αζθάιεηαο ησλ Π (π.ρ. ISO 17799, GMITS) 12 6
Αλάπηπμε Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο 2(2) Η Πνιηηηθή Αζθάιεηαο Π πνπ αλαπηύζζνπκε ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη απαληήζεηο ζηα αθόινπζα εξσηήκαηα: Πνηνο είλαη ν ζθνπόο θαη πνηνη νη ζηόρνη ηεο Πνιηηηθήο; Πνηα είλαη ηα αγαζά ηνπ Π πνπ ρξεηάδνληαη πξνζηαζία; Πνηνη είλαη νη ππεύζπλνη γηα ηελ πξνζηαζία ησλ αγαζώλ απηώλ θαη πνηεο είλαη νη αξκνδηόηεηέο ηνπο; Πνην είλαη ην εύξνο θαη πνηα ηα όξηα εθαξκνγήο ηεο; Πώο ζα γίλεηαη ν έιεγρνο ηεο εθαξκνγήο ηεο; Πνηα είλαη ηα ρξνληθά πιαίζηα πνπ ηζρύεη ε Πνιηηηθή; 13 Πεξηερόκελν Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο Π Οη νδεγίεο θαη ηα κέηξα πξνζηαζίαο πνπ θαζνξίδεη ε πνιηηηθή αζθάιεηαο Π ζα πξέπεη λα θαιύπηνπλ ηηο αθόινπζεο θαηεγνξίεο απαηηήζεσλ αζθάιεηαο: Ζεηήκαηα Πξνζσπηθνύ Φπζηθή Αζθάιεηα Έιεγρνο Πξόζβαζεο ζην Π Δηαρείξηζε Τιηθνύ θαη Λνγηζκηθνύ Ννκηθέο ππνρξεώζεηο Δηαρείξηζε ηεο Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Οξγαλσηηθή Δνκή ρέδην πλέρηζεο Λεηηνπξγίαο 14 7
Πεξηερόκελν Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Π 1(8): Ζηηήμαηα Προζωπικού ηόρνο ησλ νδεγηώλ θαη ησλ κέηξσλ αζθάιεηαο πνπ αλήθνπλ ζε απηή ηελ θαηεγνξία είλαη ε κείσζε ηεο επηθηλδπλόηεηαο πνπ νθείιεηαη ζε αλζξώπηλα ιάζε, απάηε, θινπή ή θαηάρξεζε ησλ πόξσλ ηνπ Π. Αλαθέξνληαη θπξίσο ζε: Ρόινπο θαη ππεπζπλόηεηεο γηα ηελ πξνζηαζία ησλ αγαζώλ ηνπ Π Δηαδηθαζίεο επηινγήο λένπ πξνζσπηθνύ Εθπαίδεπζε θαη ελεκέξσζε ησλ ρξεζηώλ Αληηκεηώπηζε θαη αλαθνξά πεξηζηαηηθώλ παξαβίαζεο ηεο αζθάιεηαο 15 Πεξηερόκελν Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Π 2(8): Φσζική Αζθάλεια Σα κέηξα πνπ ππνζηεξίδνπλ ηε θπζηθή αζθάιεηα έρνπλ σο θύξην ζηόρν ηελ απνηξνπή ηεο κε εμνπζηνδνηεκέλεο πξόζβαζεο ζηνπο ρώξνπο ηνπ Π θαη ηεο θαηαζηξνθήο ησλ αγαζώλ ηνπ. Αλαθέξνληαη θπξίσο ζε: Έιεγρν θπζηθήο πξόζβαζεο ζε θξίζηκνπο ρώξνπο (π.ρ. Server room) Πξνζηαζία ηεο πγείαο ησλ ρξεζηώλ (safety) 16 8
Πεξηερόκελν Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Π 3(8): Έλεγτος Πρόζβαζης Η πξόζβαζε ησλ ρξεζηώλ ηνπ Π ζηηο πιεξνθνξίεο, ηα ππνινγηζηηθά ζπζηήκαηα θαη ηηο εθαξκνγέο ζα πξέπεη λα θαζνξίδεηαη κε βάζε ηηο επηρεηξεκαηηθέο αλάγθεο θαη ηηο απαηηήζεηο αζθάιεηαο. πρλά εθαξκόδεηαη ε αξρή need to know γηα ηελ απνλνκή δηθαηώκαηνο πξόζβαζεο ζηνπο ρξήζηεο. 17 Πεξηερόκελν Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Π 4(8): Διατείριζη Υλικού και Λογιζμικού Πξνκήζεηα θαη πληήξεζε Τιηθνύ Οη νδεγίεο απηέο ζηνρεύνπλ ζηε δηαηήξεζε ηνπ επηζπκεηνύ επηπέδνπ αζθάιεηαο, πξνζδηνξίδνληαο ηηο δηαδηθαζίεο γηα ηελ αγνξά θαη ηε ζπληήξεζε ηνπ πιηθνύ (π.ρ. απαίηεζε πξνκήζεηαο πηζηνπνηεκέλσλ πξντόλησλ) Αλάπηπμε θαη πληήξεζε Λνγηζκηθνύ Οη νδεγίεο πνπ πεξηιακβάλνληαη πξέπεη λα θαιύπηνπλ ηηο αθόινπζεο πεξηπηώζεηο: Αγνξά έηνηκσλ πξντόλησλ (παθέησλ ινγηζκηθνύ) από εμσηεξηθνύο πξνκεζεπηέο Αλάπηπμε θαη ζπληήξεζε ινγηζκηθνύ από αλαδόρνπο Εζσηεξηθή αλάπηπμε θαη ζπληήξεζε ησλ εθαξκνγώλ 18 9
Πεξηερόκελν Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Π 5(8): Νομικές Απαιηήζεις πκκόξθσζε κε ην λνκηθό θαη θαλνληζηηθό πιαίζην, όπσο: Ο Νόκνο 2472/1997 γηα ηελ Πποζηαζία ηος αηόμος από ηην επεξεπγαζία δεδομένων πποζωπικού σαπακηήπα. Οη λόκνη γηα ηελ πξνζηαζία ησλ πλεπκαηηθώλ δηθαησκάησλ Οη απνθάζεηο ησλ Αλεμάξηεησλ Δηνηθεηηθώλ Αξρώλ, όπσο ε Αξρή Πξνζηαζίαο Δεδνκέλσλ Πξνζσπηθνύ Υαξαθηήξα, ε Εζληθή Επηηξνπή Σειεπηθνηλσληώλ θαη Σαρπδξνκείσλ, ε Αξρή Δηαζθάιηζεο ηνπ Απνξξήηνπ ησλ Επηθνηλσληώλ 19 Πεξηερόκελν Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Π 6(8): Διαδικαζίες Διατείριζης ηης Πολιηικής Αζθάλειας Η Πνιηηηθή Αζθάιεηαο ζα πξέπεη λα πξνζδηνξίδεη θαη ηηο απαηηνύκελεο δξαζηεξηόηεηεο γηα ηελ εθαξκνγή ηεο, πνπ αθνξνύλ: Σελ αμηνιόγεζε θαη αλαζεώξεζε ηεο Πνιηηηθήο Σνλ έιεγρν εθαξκνγήο ηεο (audit) θαη ηνλ θαζνξηζκό ησλ ελεξγεηώλ πνπ πξνβιέπνληαη ζηηο πεξηπηώζεηο κε ηήξεζήο ηεο από ηνπο ρξήζηεο 20 10
Πεξηερόκελν Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Π 7(8): Οργανωηική Δομή Γηα λα εθαξκνζηεί ε Πνιηηηθή Αζθάιεηαο ζα πξέπεη λα ππάξρεη ε αληίζηνηρε νξγαλσηηθή θαη δηνηθεηηθή δνκή Δεκηνπξγία ησλ θαηάιιεισλ ξόισλ θαη θαηαλνκή ππεπζπλνηήησλ (π.ρ. Τπεύζπλνο Αζθάιεηαο) Δεκηνπξγία δηαδηθαζηώλ γηα ηνλ εληνπηζκό θαη ηελ αλαθνξά πεξηζηαηηθώλ παξαβίαζεο ηεο αζθάιεηαο 21 Πεξηερόκελν Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο Π 8(8): Στέδιο Σσνέτιζης Λειηοσργίας Εηδηθά ζηηο πεξηπηώζεηο θξίζηκσλ Π, ε Πνιηηηθή Αζθάιεηαο πξέπεη λα πεξηιακβάλεη νδεγίεο πνπ αθνξνύλ ζηηο απαηηνύκελεο ελέξγεηεο κεηά ηελ πξαγκαηνπνίεζε ελόο ζεκαληηθνύ πεξηζηαηηθνύ παξαβίαζεο ηεο αζθάιεηαο, ώζηε νη ιεηηνπξγίεο ηνπ νξγαληζκνύ λα εμαθνινπζήζνπλ λα πξαγκαηνπνηνύληαη κε θάπνηνπο ελαιιαθηηθνύο ηξόπνπο, έσο όηνπ αληηκεησπηζηεί ην πξόβιεκα αζθάιεηαο ηνπ Π (π.ρ. λα ππάξρεη εθεδξηθό web site). 22 11
Υαξαθηεξηζηηθά Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο Π 1(2) Όηαλ αλαπηύζζνπκε κηα Πνιηηηθή Αζθάιεηαο, επηδηώθνπκε ηα αθόινπζα: Οη νδεγίεο θαη ηα κέηξα πξνζηαζίαο λα θαιύπηνπλ ην ζύλνιν ησλ αγαζώλ ηνπ Π θαη όιεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ (πιεξόηεηα) Να ιάβνπκε ππόςε ηηο ηξέρνπζεο ηερλνινγηθέο εμειίμεηο (επηθαηξόηεηα) Με θάπνηεο ηξνπνπνηήζεηο ή πξνζζήθεο λα κπνξεί ε Πνιηηηθή λα θαιύπηεη κηθξέο αιιαγέο ή επεθηάζεηο ζην Π (γεληθεπζηκόηεηα) 23 Υαξαθηεξηζηηθά Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο Π 2(2) θαη πξέπεη λα ιακβάλνπκε ππόςε όηη ε Πνιηηηθή Αζθάιεηαο απεπζύλεηαη ζην ζύλνιν ησλ κειώλ ηνπ νξγαληζκνύ θαη ζα πξέπεη λα είλαη εύθνια θαηαλνεηή από όινπο (ζαθήλεηα θαη επθνιία θαηαλόεζεο) ε πεξηγξαθή ησλ κέηξσλ αζθάιεηαο δε ζα πξέπεη λα δεζκεύεη ηνλ νξγαληζκό ζε ζπγθεθξηκέλα πξντόληα θαη ηερλνινγίεο (ηερλνινγηθή αλεμαξηεζία) νη απαηηήζεηο αζθάιεηαο πξέπεη λα θαιύπηνπλ ηηο αλάγθεο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ νξγαληζκνύ (θαηαιιειόηεηα) ηα κέηξα πξνζηαζίαο ζα πξέπεη λα κπνξνύλ λα εθαξκνζηνύλ ρσξίο λα δπζρεξαίλνπλ δπζαλάινγα ηηο δξαζηεξηόηεηεο ησλ ρξεζηώλ ηνπ Π (εθαξκνζηκόηεηα) 24 12
Δηακόξθσζε Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο Π: Προζεγγίζεις Αλάινγα κε ηνλ νξγαληζκό θαη ην Π γηα ην νπνίν αλαπηύζζνπκε κηα Πνιηηηθή Αζθάιεηαο, κπνξνύκε λα αθνινπζήζνπκε: Σελ πξνζέγγηζε ηεο ππνρξεσηηθήο εθαξκνγήο: επηηξεπηέο ελέξγεηεο ζεσξνύληαη κόλνλ εθείλεο πνπ πξνβιέπνληαη θαη πξνδηαγξάθνληαη ζηελ Πνιηηηθή Αζθάιεηαο Σελ πξνζέγγηζε ηνπ δηαθξηηηθνύ ειέγρνπ: όιεο νη ελέξγεηεο πνπ δελ πεξηιακβάλνληαη ζηηο απαγνξεπκέλεο ζεσξνύληαη επηηξεπηέο θαη ζύκθσλεο κε ηελ πνιηηηθή Σελ πξνζέγγηζε ηεο θαηά πεξίπησζε εθαξκνγήο: νη νδεγίεο αζθάιεηαο ηεο Πνιηηηθήο ζεσξνύληαη ππνρξεσηηθέο, ππάξρεη όκσο ε δπλαηόηεηα λα παξαθακθζνύλ θαηά πεξίπησζε 25 Εθαξκνγή Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο Π: Παράγονηες Επιηστίας 1(2) Μηα Πνιηηηθή Αζθάιεηαο Π επηηπγράλεη θαιύηεξα ηνπο ζηόρνπο ηεο όηαλ: ππνζηεξίδεη ηνπο επηρεηξεκαηηθνύο ζηόρνπο ηνπ νξγαληζκνύ ε αλώηεξε δηνίθεζε ηνπ νξγαληζκνύ ππνζηεξίδεη θαη ζπκκεηέρεη ελεξγά ζηελ εθαξκνγή ηεο είλαη θαηάιιειε γηα ην ζπγθεθξηκέλν πεξηβάιινλ όπνπ εθαξκόδεηαη (νξγαλσζηαθή θνπιηνύξα) νη ρξήζηεο εθπαηδεύνληαη θαη ελεκεξώλνληαη θαηάιιεια 26 13
Εθαξκνγή Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο Π: Παράγονηες Επιηστίας 2(2) θαη όηαλ ππάξρνπλ δηαδηθαζίεο αμηνιόγεζεο ηεο απνηειεζκαηηθόηεηάο ηεο, ώζηε λα αλαζεσξείηαη θαηάιιεια εθαξκόδεηαη ζηαδηαθά, αλάινγα κε ην βαζκό ηεο αιιαγήο πνπ επηθέξεη ε εθαξκνγή ηεο Πνιηηηθήο ζηηο δξαζηεξηόηεηεο ησλ ρξεζηώλ έρνπλ εύθνιε θαη άκεζε πξόζβαζε ζε απηήλ όινη νη ρξήζηεο ηνπ Π 27 Αλαζεώξεζε ησλ Πνιηηηθώλ Αζθάιεηαο Π Σν πεξηερόκελν θαη νη δηαδηθαζίεο εθαξκνγήο ηεο Πνιηηηθήο Αζθάιεηαο ζα πξέπεη λα αλαζεσξνύληαη: ε ηαθηηθά ρξνληθά δηαζηήκαηα (Σαθηηθέο αλαζεσξήζεηο) Έπεηηα από ζεκαληηθά πεξηζηαηηθά παξαβίαζεο ηεο αζθάιεηαο, νπζηώδεηο αιιαγέο ζην πιηθό ή ην ινγηζκηθό, επέθηαζε ή δηαζύλδεζε ηνπ Π κε άιια ζπζηήκαηα (Έθηαθηεο αλαζεσξήζεηο) 28 14
ύλνςε Η Πνιηηηθή Αζθάιεηαο Π απνηειεί ην βαζηθό εξγαιείν γηα ηε δηαρείξηζε ηεο αζθάιεηαο ησλ Π Η αλάπηπμε κηαο Πνιηηηθήο απαηηεί ηελ θαηαγξαθή, ζε έλα έγγξαθν, ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο αζθάιεηαο, καδί κε ηνπο ηξόπνπο θαη ηα κέζα επίηεπμεο ησλ ζηόρσλ απηώλ Σν πεξηερόκελν, ε κνξθή θαη ν ηξόπνο εθαξκνγήο κηαο Πνιηηηθήο κπνξεί λα δηαθνξνπνηεζνύλ αλάινγα κε ηνλ νξγαληζκό θαη ην Π Η απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ηεο εμαξηάηαη, κεηαμύ άιισλ, από ηελ ππνζηήξημε θαη ζπκκεηνρή ηεο δηνίθεζεο, ηε ζηαδηαθή εθαξκνγή θαη ηε ζπκβνιή ηεο Πνιηηηθήο ζηελ επίηεπμε ησλ ζηόρσλ ηνπ νξγαληζκνύ 29 15