Δομές Επανάληψης. Μετατροπές μεταξύ αυτών. Υποδειγματικό Σενάριο Γνωστικό αντικείμενο: Πληροφορική Δημιουργός: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΣΗ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Σημείωση Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν αυτόματης δημιουργίας και εκτύπωσης του Ψηφιακού Διδακτικού Σεναρίου με Τίτλο: «Δομές Επανάληψης. Μετατροπές μεταξύ αυτών.». Δημιουργήθηκε στις 19/03/2017 11:56:47 και έχει υποστηρικτικό ρόλο στο έργο του εκπαιδευτικού. Δεν αντικαθιστά το Ψηφιακό Διδακτικό Σενάριο, το οποίο περιέχει όλο το Διαδραστικό Περιεχόμενο και αξιοποιεί τις ψηφιακές δυνατότητες της Πλατφόρμας «Αίσωπος». Το σενάριο αυτό έχει χαρακτηρισθεί ως «Υποδειγματικό» ύστερα από εργασία επιστημονικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικός Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλος ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ). Το Διαδραστικό Ψηφιακό Διδακτικό Σενάριο με το πλήρες ψηφιακό περιεχόμενό του βρίσκεται στον σύνδεσμο: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906 Επισημαίνεται ότι τα σενάρια της Πλατφόρμας «Αίσωπος» διακρίνονται σε: Υποδειγματικά Σενάρια: Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια που έχουν προκύψει από επιστημονικές επιτροπές εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικοί Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλη ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ). Βέλτιστα Σενάρια: Αξιολογημένα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια εκπαιδευτικών με βαθμολογία άνω των 70 μονάδων. Επαρκή Σενάρια: Αξιολογημένα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια εκπαιδευτικών με βαθμολογία από 50 έως 70 μονάδες. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ ΠΡΑΞΗ: «Ανάπτυξη Mεθοδολογίας και Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων για τα Γνωστικά Αντικείμενα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Γενικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» - MIS: 479325, ΣΑΕ: 2014ΣΕ24580051. Η πράξη συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΚΤ) και το Ελληνικό Δημόσιο στο πλαίσιο του ΕΠ «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του ΕΣΠΑ 2007-2013 και υλοποιείται σε σύμπραξη από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και την Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Εκπαιδευτικών Δράσεων του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Η Πλατφόρμα Ανάπτυξης, Σχεδίασης, Υποβολής, Αξιολόγησης και Παρουσίασης Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων «Αίσωπος», αναπτύχθηκε με ίδια μέσα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής στο πλαίσιο του Υποέργου 2: «Ψηφιακό Σύστημα Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Υποβολής, Αξιολόγησης, Διαχείρισης και Αξιοποίησης Ψηφιακών Σεναρίων καθώς και καθοδήγησης και Υποστήριξης των Εκπαιδευτικών» της Πράξης. Ομάδα Επιστημονικής και Διοικητικής Εποπτείας της Πράξης: Επιστημονικός Υπεύθυνος Πράξης για τις Δράσεις που αφορούν το Ι.Ε.Π: Ιωάννης Σταμουλάκης, Φιλόλογος, Σύμβουλος Α' Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Υπεύθυνος Υποέργου 1: Ιωάννης Σταμουλάκης, Φιλόλογος, Σύμβουλος Α' Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Υπεύθυνος Υποέργου 2: Νικόλαος Γραμμένος, Πληροφορικός, Σύμβουλος Γ' Ι.Ε.Π. Υπεύθυνος Υποέργου 3: Νικόλαος Γραμμένος, Πληροφορικός, Σύμβουλος Γ' Ι.Ε.Π. Επιστημονική Συντονίστρια των ειδικών επιστημόνων του Υποέργου 1: Βασιλική Καραμπέτσου, Φιλόλογος, Εισηγήτρια Ι.Ε.Π. Σελίδα 2/37
Φύλλα Εργασίας Σεναρίου Το παρόν ψηφιακό σενάριο περιέχει φύλλα εργασίας, τα οποία είναι συννημένα στο αρχείο «PDF» και μπορείτε να τα ανοίξετε κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο εικονίδιο. 1η Φάση: 2η Φάση: 3η Φάση: 4η Φάση: 5η Φάση: Σελίδα 3/37
Γενική Περιγραφή Σεναρίου Γνωστικό αντικείμενο: Πληροφορική Θεματική ταξινομία: Πληροφορική -> Προγραμματισμός υπολογιστών -> Αλγόριθμος Εκπαιδευτικό πρόβλημα: Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι ένα από τα δυσκολότερα σημεία στη διδασκαλία του προγραμματισμού ιδιαίτερα στις ηλικιακές ομάδες των μαθητών της Β/θμιας εκπαίδευσης είναι η έννοια της επανάληψης. Καθώς όμως οι αλγόριθμοι απαιτούν τη χρησιμοποίηση τέτοιων επαναληπτικών δομών κρίνεται σκόπιμο μέσω του σεναρίου να αναδειχθεί η χρησιμότητά τους και να γίνει κατανοητή η λειτουργία τους. Γενική περιγραφή περιεχομένου: Ο μαθητής θα γνωρίσει την έννοια της επανάληψης και τη χρησιμότητά της στον προγραμματισμό. Θα ασχοληθεί και με τις τρεις επαναληπτικές δομές και ειδικότερα θα κατανοήσει τον τρόπο μετατροπής της μιας δομής σε άλλη. Διδακτικοί Στόχοι: Να Να Να Να Να αναγνωρίζουν την επανάληψη και να επιλέγουν την κατάλληλη επαναληπτική δομή. περιγράφουν και να συγκρίνουν τις τρεις επαναληπτικές δομές. πειραματίζονται με τις μετατροπές μεταξύ των επαναληπτικών δομών. τροποποιούν τις τιμές των μεταβλητών ελέγχου και να προβλέπουν τη συμπεριφορά τους. συνεργάζονται με τους συμμαθητές τους στην αντιμετώπιση αυθεντικών προβλημάτων. Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου: Επαναληπτικές δομές Επανάλαβε..Μέχρις_ότου Όσο...Επανάλαβε Για... από... μέχρι. Υλικοτεχνική υποδομή: Βιντεοπροβολέας, 1 Η/Υ ανά 2 μαθητές, Εκπαιδευτικό πακέτο Αλγοριθμικής (Διερμηνευτής Γλώσσας και Δημιουργός διαγραμμάτων Ροής) Τυπικός χρόνος αλληλεπίδρασης με το εκπαιδευτικό σενάριο σε διδακτικές ώρες για δουλειά εντός του σχολείου: 3 ώρες Πνευματικά δικαιώματα ή άλλοι αντίστοιχοι περιορισμοί: Κοντόση Κωνσταντίνα Εκτιμώμενο Επίπεδο Δυσκολίας: Σελίδα 4/37
Δύσκολο Τύπος διαδραστικότητας : Συνδυασμός παθητικής και ενεργητικής μάθησης Επίπεδο διαδραστικότητας : Μεσαίο Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα του τελικού χρήστη: 15-18 Εκπαιδευτική βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο: Επαγγελματικό Λύκειο Σελίδα 5/37
Σύνοψη φάσεων σεναρίου: 1η Φάση: Η έννοια της επανάληψης και οι δομές της Χρονική Διάρκεια: 20 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. 2. 3. 4. 5. Εισαγωγή Επαναληπτικές Δομές Άσκηση 1η Άσκηση 2η Άσκηση 3η 2η Φάση: Η Δομή "Για...από...μέχρι" Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Εισαγωγή Άσκηση 1η Άσκηση 2η Άσκηση 3η Άσκηση 4η Άσκηση 5η Σελίδα 6/37
3η Φάση: Η Δομή "Επανάλαβε... Μέχρις_ότου" Χρονική Διάρκεια: 20 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. 2. 3. 4. 5. Εισαγωγή Λογικό Διάγραμμα Άσκηση 1η Άσκηση 2η Άσκηση 3η 4η Φάση: Η Δομή "Όσο...Επανάλαβε" Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. 2. 3. 4. Εισαγωγή Λογικό Διάγραμμα Παράδειγμα μετατροπής ψευδοκώδικα σε λογικό διάγραμμα Άσκηση 2η 5η Φάση: Μετατροπές μεταξύ επαναληπτικών δομών Χρονική Διάρκεια: 50 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. 2. 3. 4. Τρόποι Μετατροπής της δομής "Όσο...επανάλαβε" σε "Επανάλαβε... Μέχρις-ότου" Άσκηση 1η Άσκηση 2η Μετατροπές της Για...από...μέχρι... στις άλλες δύο δομές Σελίδα 7/37
1η Φάση: Η έννοια της επανάληψης και οι δομές της Σελίδα 8/37
1η Φάση: Η έννοια της επανάληψης και οι δομές της Χρονική Διάρκεια: 20 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_1_1_2.doc Ο μαθητής θα εισαχθεί στην έννοια της επανάληψης μέσω κατάλληλων παραδειγμάτων και αναφορών από την καθημερινή του ζωή και από τη σχολική πραγματικότητα. 1. Εισαγωγή: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κείμενο Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4473/#question17907 Πολλές φορές στην καθημερινότητά μας χρειάστηκε να επαναλάβουμε κάποια πράγματα ή καταστάσεις που μας ζητήθηκαν καταβάλλοντας ιδιαίτερο κόπο. Όπως για παράδειγμα στο Δημοτικό σχολείο όταν ο δάσκαλος μας ζητούσε να γράψουμε μια πρόταση πολλές φορές στο τετράδιό μας είτε για να μπορέσουμε να μάθουμε την ορθογραφία της, είτε και εν είδη τιμωρίας όταν κάναμε φασαρία. Έτσι παλιότερα η πρόταση "ΔΕΝ ΘΑ ΞΑΝΑΜΙΛΗΣΩ" γραμμένη 1000 και πλέον φορές στο σχολικό τετράδιο ήταν μια προσφιλής τιμωρία που δημιουργούσε όμως πρόβλημα στα μικρά δάκτυλα των μαθητών. Σήμερα που η χρήση του Η/Υ είναι ιδιαίτερα προσφιλής στα μικρά παιδιά, αν τολμούσαμε να βάλουμε μια τέτοια τιμωρία οι μαθητές θα απαντούσαν ότι πολύ εύκολα και γρήγορα θα υλοποιούνταν μέσω της χρήσης κάποιου προγράμματος όπως το Word ή το Excel και τις εντολές της Αντιγραφής και της Επικόλλησης. Παρατηρούμε λοιπόν ότι ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της χρήσης των Η/Υ είναι η δυνατότητα που έχουν να επαναλαμβάνουν πολλές φορές ότι τους ζητηθεί. Για να μπορεί να γίνει αυτό είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν αλγόριθμοι οι οποίοι θα χρησιμοποιούν Επαναληπτικές Δομές. 2. Επαναληπτικές Δομές: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Διαδραστική παρουσίαση Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4473/#question17908 Αυτό το διαδραστικό εργαλείο περιέχει διαδραστική παρουσίαση και είναι διαθέσιμη στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σελίδα 9/37
3. Άσκηση 1η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εκφράσεις τύπου σωστό/λάθος Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4473/#question17909 Περιγραφή Εργασίας: Θέλουμε να φτιάξουμε αλγόριθμο που θα εμφανίζει το όνομά μας στην οθόνη 1000 φορές. Υπάρχει επαναληπτική διαδικασία; 1. Ποιά είναι η σωστή έκφραση; Όχι Ναι 4. Άσκηση 2η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Σειρά ερωτήσεων μοναδικής επιλογής Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4473/#question17910 Σελίδα 10/37
1η Ερώτηση: Ποια επαναληπτική διαδικασία θα ήταν προτιμότερη να χρησιμοποιηθεί στην προηγούμενη άσκηση; Επανάλαβε... μέχρις_ότου Όσο...επανάλαβε Για... από... μέχρι 2η Ερώτηση: Πόσες φορές θα εκτελεστεί η επανάληψη; 1000 100 10 5. Άσκηση 3η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ερώτηση αντιστοίχισης Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4473/#question17911 Αντιστοίχισε τα σωστά Η επαναληπτική δομή "Επανάλαβε... Μέχρις_ότου" εκτελείται όσο η συνθήκη είναι Η επαναληπτική δομή "Για... από... μέχρι" εκτελείται για αριθμό επαναλήψεων Η επαναληπτική δομή "Όσο... επανάλαβε" ελέγχει τη συνθήκη στην Διαθέσιμες επιλογές: συγκεκριμένο ψευδής αρχή Σελίδα 11/37
2η Φάση: Η Δομή "Για...από...μέχρι" Σελίδα 12/37
2η Φάση: Η Δομή "Για...από...μέχρι" Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_2_1_2.doc Ο μαθητής θα κατανοήσει σε ποιες περιπτώσεις απαιτείται η χρήση της επαναληπτικής δομής "Για...από...μέχρι". 1. Εισαγωγή: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κείμενο Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4474/#question17912 Σε περιπτώσεις προβλημάτων όπου ο αριθμός των επαναλήψεων μιας ή περισσοτέρων εντολών είναι γνωστός και συγκεκριμένος από την αρχή, είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθεί η επαναληπτική δομή "Για... από... μέχρι..." προκειμένου οι αλγόριθμοι και κατ' επέκταση τα προγράμματα να γίνουν περισσότερο αποδοτικά. Η σύνταξη της εντολής: Για μεταβλητή από τ1 μέχρι τ2 [με βήμα β] Εντολή 1 Εντολή 2... Τέλος_επανάληψης όπου τ1 : αρχική τιμή της μεταβλητής ελέγχου τ2 : τελική τιμή της μεταβλητής ελέγχου β : δείχνει πόσο μεταβάλλεται η τιμή της μεταβλητής ελέγχου (αν είναι 1 μπορεί να παραληφθεί) Η εντολή αυτή βλέπουμε ότι χειρίζεται μια μεταβλητή στην οποία καταχωρείται μια αρχική τιμή (τ1). Η τιμή της μεταβλητής συγκρίνεται με μια τελική τιμή (τ2) για να εκτελεσθεί ο βρόχος (επανάληψη). Στη συνέχεια αλλάζει η τιμή της μεταβλητής ελέγχου σύμφωνα με το βήμα ( β) και επαναλαμβάνεται η διαδικασία, η οποία θα ολοκληρωθεί όταν η τιμή ελέγχου ξεπεράσει την τελική τιμή. Διακρίνουμε τις εξής περιπτώσεις: Αν αρχική τιμή (τ1) > = τελική τιμή (τ2) τότε το βήμα πρέπει να παίρνει αρνητικές τιμές γαι να μπορέσει να τελειώσει η επανάληψη. Αν αρχική τιμή (τ1) < = τελική τιμή (τ2) τότε το βήμα πρέπει να παίρνει θετικές τιμές. Αν αρχική τιμή (τ1) = τελική τιμή (τ2) η επανάληψη θα γίνει μόνο μια φορά. Αν αρχική τιμή (τ1) > τελική τιμή (τ2) και το βήμα παίρνει θετικές τιμές δεν θα εκτελεστεί η Σελίδα 13/37
επανάληψη Αν αρχική τιμή (τ1)< =τελική τιμή(τ2) και το βήμα = 0 η επανάληψη θα εκτελείται συνεχώς (ατέρμονας βρόχος). 2. Άσκηση 1η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εκφράσεις τύπου σωστό/λάθος Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4474/#question17913 Περιγραφή Εργασίας: Διαλέξτε τη σωστή έκφραση. 1. Ποιά είναι η σωστή έκφραση; Η "Για... από...μέχρι" χρησιμοποιείται για καθορισμένο αριθμό επαναλήψεων Η "Για...από...μέχρι" χρησιμοποιείται για ακαθόριστο αριθμό επαναλήψεων. Η "Για...από...μέχρι..." μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στις δύο περιπτώσεις. 3. Άσκηση 2η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κάρτες ερωτήσεων Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4474/#question17914 Σελίδα 14/37
1η Κάρτα Ερώτηση: Πόσες φορές θα εκτελεστεί η επανάληψη όταν αρχική τιμή=τελική τιμή 2η Κάρτα Ερώτηση: Αν αρχική τιμή = 2, τελική τιμή = 10 και βήμα 2, πόσες φορές θα γίνει επανάληψη; Σελίδα 15/37
3η Κάρτα Ερώτηση: Αν αρχική τιμή -10 και τελική τιμή 10 με βήμα 5 πόσες φορές θα γίνει η επανάληψη Σελίδα 16/37
4η Κάρτα Ερώτηση: Η αρχική τιμή είναι 50 και η τελική 10. Τι τιμές πρέπει να πάρει το βήμα; (ΘΕΤΙΚΕΣ ή ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ) 4. Άσκηση 3η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ερώτηση πολλαπλής επιλογής Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4474/#question17915 Σελίδα 17/37
Ερώτηση: Ποιο το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του συγκεκριμένου αλγόριθμου; Θα εμφανίσει μόνο τους αριθμούς 1 και 20 Θα εμφανίσει όλους τους αριθμούς από το 1 έως και το 19 Θα εμφανίσει όλους τους αριθμούς από το 1 μέχρι και το 20 5. Άσκηση 4η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ερώτηση πολλαπλής επιλογής Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4474/#question17916 Σελίδα 18/37
Ερώτηση: Τι θα εμφανιστεί όταν εκτελεστεί ο προηγούμενος αλγόριθμος; 100 99 98 97 96 95...10 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 6. Άσκηση 5η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ερώτηση πολλαπλής επιλογής Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4474/#question17917 Σελίδα 19/37
Ερώτηση: Ποιο το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του παραπάνω αλγόριθμου; Θα εμφανίσει τους ζυγούς αριθμούς από το 2 έως το 100 Θα εμφανίσει το άθροισμα των άρτιων αριθμών από το 2 έως το 100 (δηλ. 2+4+6+8+...+100) Θα εμφανιστεί το άθροισμα όλων των αριθμών από το 2 έως το 100 (δηλ.2+3+4+5+6+...+100) Σελίδα 20/37
3η Φάση: Η Δομή "Επανάλαβε... Μέχρις_ότου" Σελίδα 21/37
3η Φάση: Η Δομή "Επανάλαβε... Μέχρις_ότου" Χρονική Διάρκεια: 20 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_3_1_3.doc Ο μαθητής θα κατανοήσει τη χρησιμότητα της επαναληπτικής δομής "Επανάλαβε...Μέχρις_ότου" και θα πειραματιστεί με τον τρόπο χρήσης της. 1. Εισαγωγή: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κείμενο Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4475/#question17918 Υπάρχουν προβλήματα τα οποία απαιτούν τη χρησιμοποίηση επαναληπτικών διαδικασιών, αλλά ο αριθμός των επαναλήψεων δεν είναι καθορισμένος και γνωστός από την αρχή. Η επανάληψη πραγματοποιείται με βάση το αποτέλεσμα που προκύπτει από τον έλεγχο μιας συνθήκης (απλής ή σύνθετης) η οποία είναι τοποθετημένη στο τέλος της δομής επανάληψης. Έτσι για όσο διάστημα η συνθήκη είναι ψευδής εκτελείται ο βρόχος. Η σύνταξη της εντολής: Επανάλαβε Εντολή 1 Εντολή 2... Μέχρις_ότου συνθήκη παρατηρώντας την επαναληπτική δομή συμπεραίνουμε ότι: Επειδή η συνθήκη ελέγχεται στο τέλος, η επανάληψη θα πραγματοποιηθεί τουλάχιστον μια φορά. Ο βρόχος θα εκτελείται για όσο διάστημα η υπό έλεγχο συνθήκη είναι ψευδής και θα σταματήσει μόλις γίνει αληθής. Προσοχή! Σε περιπτώσεις όπου θέλουμε η επανάληψη να γίνει υποχρεωτικά τουλάχιστον μια φορά είναι προτιμότερη η χρήση της συγκεκριμένης δομής, καθώς οδηγεί σε απλούστερα και πιο ευκολονόητα προγράμματα. Χαρακτηριστική περίπτωση η χρησιμοποίηση της δομής " Επανάλαβε...μέχρις_ότου" σε προγράμματα που υλοποιούν μενού επιλογών όπου έχουμε προκαθορισμένες απαντήσεις. 2. Λογικό Διάγραμμα: Σελίδα 22/37
Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4475/#question17919 Διευκρίνιση: Η επαναληπτική δομή "Επανάλαβε...Μέχρις_ότου" αποτυπωμένη με λογικό διάγραμμα 3. Άσκηση 1η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Σειρά ερωτήσεων μοναδικής επιλογής Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4475/#question17920 1η Ερώτηση: Στη δομή Επανάλαβε... Μέχρις_ότου, η επανάληψη θα εκτελεστεί τουλάχιστον μια φορά. Ναι Όχι Θα εμφανιστεί το άθροισμα όλων των αριθμών από το 2 έως το 100 (δηλ.2+3+4+5+6+...+100) Σελίδα 23/37
2η Ερώτηση: Η συνθήκη ελέγχεται στο τέλος της επαναληπτικής διαδικασίας. Ναι Όχι 3η Ερώτηση: Αν δε γνωρίζουμε τον αριθμό των επαναλήψεων χρησιμοποιούμε τη δομή Επανάλαβε...Μέχρις_ότου. Ναι Όχι 4η Ερώτηση: Η επανάληψη γίνεται για όσο διάστημα η συνθήκη που ελέγχεται είναι αληθής. Όχι Ναι Σελίδα 24/37
5η Ερώτηση: Σε προβλήματα χωρίς συγκεκριμένο αριθμό επαναλήψεων, όπου η επανάληψη θέλουμε να πραγματοποιηθεί οπωσδήποτε μία φορά, πάντοτε χρησιμοποιούμε τη δομή Επανάλαβε...μέχρις_ότου Ναι Όχι 4. Άσκηση 2η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κάρτες ερωτήσεων Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4475/#question17921 1η Κάρτα Ερώτηση: Η επανάληψη θα γίνει τουλάχιστον μία φορά Σελίδα 25/37
2η Κάρτα Ερώτηση: Για ποια τιμή της μεταβλητής ελέγχου θα τελειώσει η επανάληψη; (Απαντήστε με Κεφαλαία ελληνικά) 5. Άσκηση 3η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Διαδραστική παρουσίαση Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4475/#question17922 Αυτό το διαδραστικό εργαλείο περιέχει διαδραστική παρουσίαση και είναι διαθέσιμη στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σελίδα 26/37
4η Φάση: Η Δομή "Όσο...Επανάλαβε" Σελίδα 27/37
4η Φάση: Η Δομή "Όσο...Επανάλαβε" Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_4_1_1.doc Ο μαθητής θα μπορεί να αντιληφθεί τη χρησιμότητα της συγκεκριμένης δομής και τον τρόπο χρησιμοποίησήςτης σε όλους τους τύπους προβλημάτων. 1. Εισαγωγή: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κείμενο Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4476/#question17923 Η επαναληπτική δομή "Όσο...Επανάλαβε" είναι η τελευταία επαναληπτική διαδικασία. Σε αυτήν η επανάληψη γίνεται εφόσον αληθεύει η συνθήκη (απλή ή σύνθετη), η οποία ελέγχεται στην αρχή της δομής. Αν ο έλεγχος δείξει την αλήθεια της συνθήκης η επανάληψη θα πραγματοποιηθεί. Το τέλος της επανάληψης θα έρθει όταν η συνθήκη γίνει ψευδής. Η σύνταξη: Όσο συνθήκη επανάλαβε Εντολή1 Εντολή 2... Τέλος_Επανάληψης Παρατηρούμε ότι: Η συνθήκη ελέγχεται στην αρχή της επανάληψης. Η επανάληψη εκτελείται για όσο διάστημα η ελεγχόμενη συνθήκη είναι αληθής. Σε διαφορετική περίπτωση σταματά. Αν η συνθήκη δεν ισχύει δεν μπαίνει μέσα στην επαναληπτική διαδικασία. Επομένως είναι δυνατόν να υπάρξουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν εκτελείται η επανάληψη ούτε μια φορά. 2. Λογικό Διάγραμμα: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4476/#question17924 Σελίδα 28/37
Διευκρίνιση: Η επαναληπτική δομή "Όσο...Επανάλαβε" αποτυπωμένη με λογικό διάγραμμα 3. Παράδειγμα μετατροπής ψευδοκώδικα σε λογικό διάγραμμα: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Διαδραστική παρουσίαση Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4476/#question17925 Αυτό το διαδραστικό εργαλείο περιέχει διαδραστική παρουσίαση και είναι διαθέσιμη στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σελίδα 29/37
4. Άσκηση 2η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Σειρά ερωτήσεων μοναδικής επιλογής Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4476/#question17926 1η Ερώτηση: Στη δομή Όσο...Επανάλαβε ο έλεγχος της συνθήκης γίνεται Στο τέλος της δομής Στην αρχή της δομής 2η Ερώτηση: Η επανάληψη πραγματοποιείται για όσο διάστημα η συνθήκη είναι Ψευδής Αληθής 3η Ερώτηση: Η επανάληψη θα εκτελεστεί τουλάχιστον μια φορά ανεξάρτητα με την ισχύ της συνθήκης. Όχι Ναι Σελίδα 30/37
4η Ερώτηση: Είναι δομή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε τύπο προβλήματος και ιδιαίτερα σε εκείνα με μη καθορισμένο αριθμό επαναλήψεων. Σωστό Λάθος Σελίδα 31/37
5η Φάση: Μετατροπές μεταξύ επαναληπτικών δομών Σελίδα 32/37
5η Φάση: Μετατροπές μεταξύ επαναληπτικών δομών Χρονική Διάρκεια: 50 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_5_1_1.doc Έχοντας γνωρίσει τις επιμέρους επαναληπτικές δομές και τις διαφορές τους, ο μαθητής καλείται να κατανοήσει το μηχανισμό μετατροπής της μιας δομής σε άλλη, καθώς επίσης και να πειραματιστεί με το είδος της δομής που θα χρησιμοποιήσει σε κάθε τύπο προβλήματος. 1. Τρόποι Μετατροπής της δομής "Όσο...επανάλαβε" σε "Επανάλαβε... Μέχρις-ότου": Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Διαδραστική παρουσίαση Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4477/#question17927 Αυτό το διαδραστικό εργαλείο περιέχει διαδραστική παρουσίαση και είναι διαθέσιμη στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. 2. Άσκηση 1η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Σειρά ερωτήσεων μοναδικής επιλογής Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4477/#question17928 Σελίδα 33/37
1η Ερώτηση: Σε περιπτώσεις αλγόριθμων όπου η επανάληψη γίνεται μετά τον έλεγχο κάποιου γεγονότος χρησιμοποιούμε: Μόνο τη δομή Όσο...Επανάλαβε Μόνο τη δομή Επανάλαβε...Μέχρις_ότου Εξίσου και τις δύο δομές Επανάλαβε...Μέχρις_ότου και Όσο...Επανάλαβε 2η Ερώτηση: Σε περιπτώσεις υλοποίησης αλγόριθμων με καθορισμένο αριθμό επαναλήψεων μπορούν να χρησιμοποιηθούν Όλες οι επαναληπτικές δομές Μόνο η Για...από...μέχρι... 3η Ερώτηση: Όταν στη συνθήκη ελέγχου της Όσο...επανάλαβε, υπάρχει ο τελεστής μεγαλύτερο ή ίσο, στην Επανάλαβε...Μέχρις_ότου, γίνεται: μικρότερο μικρότερο ή ίσο Σελίδα 34/37
4η Ερώτηση: Όταν στη συνθήκη ελέγχου της Επανάλαβε...Μέχρις_ότου, υπάρχει το διάφορο, στη δομή Όσο... Επανάλαβε θα γραφεί το: μεγαλύτερο ή ίσο ίσο 5η Ερώτηση: Ο ευκολότερος τρόπος μετατροπής μιας σύνθετης συνθήκης ελέγχου επανάληψης από τη μια δομή στην άλλη είναι: Δεν υπάρχει εύκολος τρόπος Να τοποθετηθεί μπροστά από τη συνθήκη ο λογικός τελεστής not 3. Άσκηση 2η: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κάρτες ερωτήσεων Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4477/#question17929 Σελίδα 35/37
1η Κάρτα Ερώτηση: Ποιος σχεσιακός τελεστής πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να μετατραπεί ο αλγόριθμος στην Όσο...Επανάλαβε (Υπόδειξη: Απαντήστε με λέξη στα κεφαλαία ελληνικά) Σελίδα 36/37
2η Κάρτα Ερώτηση: Ποια αλλαγή θα πρέπει να κάνω στον τελεστή της συνθήκης προκειμένου να χρησιμοποιήσω τη δομή Επανάλαβε..Μέχρις_ότου. (Υπόδειξη: Απαντήστε με λέξη στα κεφαλαία ελληνικά) 4. Μετατροπές της Για...από...μέχρι... στις άλλες δύο δομές: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Διαδραστική παρουσίαση Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/17906/4477/#question17930 Αυτό το διαδραστικό εργαλείο περιέχει διαδραστική παρουσίαση και είναι διαθέσιμη στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σελίδα 37/37 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)