ΘΕΛΕΤΕ ΝΑ ΠΗΤΕ ΟΤΙ ΕΓΙΝΕ ΝΟΘΕΙΑ;

ΘΕΛΕΤΕ ΝΑ ΠΗΤΕ ΟΤΙ ΕΓΙΝΕ ΝΟΘΕΙΑ; Φλώρια 3 Νοεμβρίου 2009 κ. Διευθυτά, Στὴ ἐπιστολή του τῆ 19 Αὐγ. 2009, πο ὺ δημοσιεύθηκε στὰ ΝΕΙΑΤΑ (τ. Σεπτ.-Ὀκτ. 2009, σ. 168), ὁ π. Εἰρηαῖο ἀπ ὸ τὴ Νεάπολη Θεσ/ίκη λέει, ὅτι βρίσκει τ ὴ φράσι «Τὸ πάπα ὰ καταρᾶσθε», «τὴ φερομέη ὡ προτροπ ὴ το ῦ ἁγίου Κοσμ ᾶ», ἀτίθετη τόσο μ ὲ τὴ Ἐπ ὶ το ῦ ὄρου ὁμιλία το ῦ Κυρίου («ἀγαπᾶτε τοὺ ἐχθροὺ ὑμῶ, εὐλογεῖτε τοὺ καταρωμέουἡμᾶ» Ματθ. ε 44) ὅσο κα ὶ μ ὲ τὴ προτροπ ὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου «εὐλογεῖτε τοὺ διώκοτα ὑμᾶ, εὐλογεῖ τε κα ὶ μ ὴ καταρᾶσθε» ( Ρωμ. Ιβ 14). Ὄχι ὅμω μόο ὁ Κύριο (σὲἄλλο σημεῖο το ῦ Εὐ αγγελίου) λέει «Πορεύεσθε ἀπ ἐμο ῦ ο ἱ κατηραμέοι» (Ματθ. 25,41), ἀλλὰ κα ὶ ὁ ἀπόστολο Παῦλο (σ ὲ ἄλλε ἐ πιστολέ του) «παραδίδει τ ῷ σατα ᾷ» κάποιου, προκειμέου ὰ τοὺ συετίσ ῃ (βλ. Α Κορ. 5,5. Α Τιμ. 1,20). Εἶεἄλλωστε γωστ ὰ τ ὰ ἀαθέματα καὶ ο ἱ ἀφορισμο ὶ τοπικῶ κα ὶ οἰκουμεικῶ Συόδω γιὰ αἱρετικού, κα ὶ δὲ μποροῦμε βέβαια ὰ ποῦμε ὅτι αὐτὰ βρίσκοται σ ὲ διαφωία μ ὲ τὴ ἁγία Γραφή. Κατ ἀρχὴ λοιπὸ ἡ ἀμφισβητουμέη φράσι το ῦ ἁγίου Κοσμᾶ δὲ εἶε οὔτε ἀτιβιβλικ ὴ οὔτε ἀτισυοδική ἐαρμοίζεται μὲ τὴ ὀρθόδοξο συείδησι κα ὶ μπορε ῖ ὰ βρ ῇ θέσι μέσα στὸ θεόπευστο-ἀποκαλυπτικ ὸ κα ὶ στ ὸ ἱστορικὸ-ἐκκλησιαστικὸ πλαίσιο. Δὲ μπορε ῖ ὰ κριθ ῇ ἀπορριπτέα καθ ἑαυτή, γιὰ μόο τ ὸ περιεχόμεό τη, πο ὺ κακῶ χαρακτηρίζεταιἀπ ὸ τὸ π. Εἰρηαῖο «προβληματικό». Τοὐλάχιστο ἐγ ὼ δὲ ἔχω ἀ κούσει ἄλλο ἕω τώρα ὰ τ ὸ χαρακτηρίσ ῃ ἔτσι. Τ ὸ ἄλλο ζήτημα πο ὺ θίγει ὁ π. Εἰρηαῖο εἶε ἡ αὐ θετικότητα

τῆ φράσεω αὐτῆ, κατ ὰ πόσο δηλαδ ὴ ἀήκει στὸ ἅ γιο Κοσμ ᾶ κα ὶ ἐλέχθη ἀπ ὸ τὸ ἴδιο, ἢ μήπω ἐτέθη στ ὸ στόμα του ἀπὸκάποιο ἄλλο μεταγεεστέρω. Τ ὸ ἂ ἡ προτροπ ὴ αὐτὴἀαφέρθηκε ἀπ ὸ κάποιο γι ὰ πρώτη φορ ὰ 30 ἢ 40 χρόια μετ ὰ τὸ μαρτυρικ ὸ θάατο το ῦ ἁ γίου Κοσμ ᾶ, ὅπω γράφει, δὲ βρίσκω ὰ κλοίζ ῃ ὁπωσδήποτε τὴ αὐθετικότητά τη. Τ ὸ πότε κάποια ἐθύμησι ἢ κάποιο στοιχεῖ ο ἢ τεκμήριο θ ὰ ἀαφερθ ῇ, θ ὰ γωσθ ῇ κα ὶ θ ὰ δημοσιευθ ῇ, ἔ χει ὰ κά ῃ μ ὲ ποικίλε συθῆκε κα ὶ δυατότητε πο ὺ μπορε ῖ ὰ μὴ εἶε ἐξ ἀρχῆ διαθέσιμε. Δὲὑπάρχου ἆ ραγε πληροφορίε γιὰἱστορικὰπρόσωπα κα ὶ γεγοότα πο ὺ ἐ γώσθησα μετὰπαρέλευσι ἐτῶ; Πρέπει γι αὐτὴ κα ὶ μόο τὴ καθυστέρησι ὰἀμφισβητηθοῦ; Τόσα ἔρχοται σήμερα στ ὸ φῶ π.χ. γι ὰ ὅσα ἐκάλυπτε κάποτε τ ὸ σιδηροῦ παραπέτασμα πρέπει αὐτ ὰ ὰ θεωρηθοῦ ἀαξιόπιστα; Μ ὲ τὴ παραπομπ ὴ ὅμω το ῦ ζητήματο στὸ κ. Μεοῦο καὶ μ ὲ τὴ ἀπάτησί του, πο ὺ δημοσιεύεται στὴἴδια σελίδα τοῦ περιοδικο ῦ σα, ἀφήεται ὑπόοια προσθήκη ἀπ ὸ ξέο χέρι στὰ λόγια το ῦ ἁγίου Κοσμ ᾶ. Κατοομάζεται δ ὲ ὡ πιθαὸ δράστη μόο ὁ «Κατιώτη». «Ὑποψιάζομαι», λέει ὁ κ. Μεοῦο, «(δὲ τ ὸ γράφω δηλαδ ὴ μ ὲ ἀπόλυτηβεβαιότητα) ὅτι ὁ Πάπα προσετέθη ἐκ τῶ ὑστέρω. Ἀπ ὸ ποιό; ἀπ ὸ τὸ Κατιώτη ἢ ἀπ ὸ ἄλλο γραφέα; Δὲ γωρίζω». Ἔτσι, μολοότι δὲ λέγεται αὐτ ὸ μετ ὰ ἀπολύτου βεβαιότητο κα ὶ δηλώεται ἄ γοια, μολοότι ἐπίση στὴ ἴδια σελίδα δημοσιεύεται κα ὶ φωτογραφία το ῦ γέροτο ἐπισκόπου μ ὲ εὐμε ῆ λεζάτα, ῥίπτεται ὡ στόσο ὑπαιιγμὸ γι αὐτό. Κα ὶ ὁ ὑπαιιγμὸ εἶ ε σήμερα φαρμακερὸ θ ὰ ἔλεγα, τόσο λόγ ῳ τῆ ἀ-δυαμία το ῦ π. Αὐγουστίου ἀπατήσ ῃ τώρα ὁ ἴδιο στὴ ἡλικία ποὺ βρίσκεται κα ὶ μ ὲ τὶ δυάμει πο ὺ το ῦ ἀπέμεια, ὅσο κα ὶ τῆ δυαμικῆ τῶ ζητημάτω τῶ διμερῶ συατήσεω (βλ. Κύπρο 16-23 Ὀκτωβρίου 2009). Μ ὲ ἄλλα λόγια τίθεται ὠμ ὸ ἐρώτημα. Πλαστογράφησε λοιπὸ

τὸ ἅγιο Κοσμ ᾶ ὁ π. Αὐγουστῖο στ ὸ σημεῖο αὐ τό; Προσωπικῶ τ ὸ βρίσκω βαρύ. Ὅσοι τὸ γώρισα ξέρου, ὅτι ὁ Αὐγουστῖ ο Κατιώτη ὑπῆρξε μαχητὴ ἀλλ ὰ τίμιο. Το ῦ τ ὸ ἀαγωρίζου κα ὶ ἐ χθροί του. Ὑπῆρξε ἀσφαλῶ κα ὶ ἀ τιπαπικό ( ὅπω ὅλοι ἄλλωστε οἱ τίμιοι διδάσκαλοι τῆ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησία) ἀλλ ὰ γι αὐτὸἀκριβῶ τὸ λόγο δὲ μποροῦσε ποτέ, ἐπάω στὸ ἀγῶατου, ὰ μετέλθ ῃ παπικὲ μεθόδου. Ο ἱ παπικο ὶ φημίζο- ται γι ὰ τὴ παραγωγ ὴ - χάλκευσι ὄχι ἁπλῶ συτόμω φράσεω κα ὶ μικρῶ ἀποσπασμάτω ἀλλ ὰ βιβλίω ὁ λοκλήρω πεποιημέω στ ὸ ἐργαστήριο τῆ σκοπιμότητο, ὅπω εἶ ε π.χ. ο ἱ γωστὲ Ψευδοϊσιδώρειε διατάξει, κατ ὰ τ ὸ ἰησουϊτικὸ δόγμα «ὁ σκοπὸ ἁγιάζει τ ὰ μέσα». Ὁ π. Αὐγουστῖο στὸ ἀτιπαπικ ὸ ἀγῶα του δὲ εἶχε ἀάγκη ἀπ ὸ σαθρ ὰ στηρίγματα κα ὶ δὲ μετῆλθε τέτοιε μεθόδου. Ὁ ἴ διο ὁ κ. Μεοῦο στὴ σχετικ ὴ μελέτη του γράφει, ὅτι οἱ ἐρευητα ὶ τῶ διδαχῶ το ῦ ἁγίου Κοσμ ᾶ, μεταξ ὺ τῶ ὁ ποίω κα ὶ ὁκατιώτη, «περιορίστηκα στὴ ἀτιγραφή του ἀπὸ χειρόγραφα ἢ ἀπ ὸ παλαιοτέρα ἐκδόσει ὅπω ρητ ὰ σημειώει γι ὰ τ ὴ δική του ἔκδοση ὁκατιώτη» ( Ἰ ωάου Β. Μεούου, Κοσμ ᾶ το ῦ Αἰτωλο ῦ Διδαχέ. Φιλολογικ ὴ μελέτη - Κείμεα, ἐκδ. «Τῆο», Ἀθήα[1979], σ. 33). Στὸἴδιο ἔργο του (σ. 37) ὁ κ. Μεοῦο παρατηρε ῖ μὲ γι ὰ τὸ Κατιώτη, ὅτι ἐ σφαλμέα ἀαφέρει γι ὰ τ ὸ χειρόγραφο μιᾶ διδαχῆ ὅτι ἀήκει στὸ Παεπιστήμιο Ἀθηῶ, ἀλλ ὰ τ ὸ σφάλμα δὲ εἶε δικό του εἶ ε το ῦ καθηγητο ῦ Κ. Δ. Δυοβουιώτου, τὸὁποῖο ἀκολουθε ῖ. Καὶ στὶ σσ. 52-53 ὁ κ. Μεοῦο παραθέτει σημείωσι το ῦ π. Αὐγουστίου, στὴ ὁποία αὐτὸ λέει ὅτι «α ἱ διδαχα ὶ το ῦ Ἁ γίου δημοσιεύοται ὅπω ἔχου εἰ τὰ παλαιοτέρα ἐκδόσει». Ἀπ ὸ ὅλε τὶ ἀαφορέ του στὸ Κατιώτη ὁ κ. Μεοῦο, ποὺ ἐπ ὶ δεκαετία ἐρεύησε ἐξουχιστικ ὰ τ ὰ κατ ὰ τὸ ἅγιο Κοσμ ᾶ, φαίεται ἀαγωρίζ ῃ ὅτι ὁ π. Αὐγουστῖο σεβάστηκε τὸ περιεχόμεο τῶ διδαχῶ το ῦ ἁγίου ὅπω τ ὸ βρῆκε κα ὶ τὸ

ἀαδημοσίευσε χωρὶ προσθαφαιρέσει. Σὰ ποιμέα ἄ λλωστε δὲ εἶχε στόχο ὰ κά ῃ κριτικ ὴ ἀποκατάστασι κειμέου, ἀλλὰ τύπωσε τὸ βίο κα ὶ τ ὰ λόγια το ῦ ἁγίου γι ὰ ὰ ὠφεληθ ῇ ὁ ἁπλὸ λαό. Εἶχε ἑπομέω ἀγαθ ὸ σκοπό γιατί ὰ μετήρχετο ὕποπτα μέσα; Ὁ κ. Μεοῦο ἐτοπίζει τὴ ὑποψία του εἰδικ ὰ στὸ ἀπόσπασμα τῆ ἐκδόσεω το ῦ π. Αὐγουστίου πο ὺ περιέχει τὰἑξῆ. «Ὁ ἀτίχριστο εἶε ὁ ἕα εἶε ὁ Πάπα κα ὶὁ ἕ τερο εἶε αὐτὸὁπο ὺ εἶε εἰ τ ὸ κεφάλι μα» ( ἐ πισκόπου Αὐγουστίου Ν. Κατιώτου μητροπολίτου Φλωρίη, Κοσμᾶὁ Αἰτωλό. Συαξάριο - Διδαχαί - Προφητεῖαι - Ἀκολουθία, ἐ κδ. «Σταυρό», Ἀθῆαι 200526, σσ. 286-287). Ἡ συτακτικὴ παρατήρησι το ῦ κ. Μεούου ὅτι, ἐ ῷ περιμέουμε ἀκούσουμε τ ὸ ὄομα ἑὸ ἀτιχρίστου, ξαφικ ὰ ἐ μφαίζοται δύο, ομίζω ὅτι δὲ ἄγει ὑποχρεωτικ ὰ στὴ ὑποψία ὅτι ὁ πάπα προσετέθη ἐκ τῶ ὑστέρω. Γωρίζουμε, ὅτι στὸ προφορικὸ κα ὶ μάλιστα τὸ φορτισμέο λόγο συμβαίου συχ ὰ συ- τακτικὲ ἀπειθαρχίε. Ὅσο γι ὰ τὸ ἀριθμό, ὄχι δύο ἀ τίχριστοι πο ὺ ἀαφέρει ἐδ ῶ ὁ ἅγιο, ἀλλ ὰ κατ ὰ τὴ Γραφ ὴ «ἀ τίχριστοι πολλο ὶ γεγόασι» (Α Ἰω. 2,18). Ὅτι δὲ δικαιολογεῖται ὰ ὑποψιασθοῦμεπροσθήκη ἐκ τῶ ὑστέρω, κα ὶ μάλιστα ἀπ ὸ τ ὸ χέρι το ῦ Κατιώτη, φαίεται πειστικ ὰ κα ὶ ἐκ το ῦ ὅτι τ ὸ ἀωτέρω ἐπίμαχο ἀ πόσπασμα ἀήκει στὴ Η (κατ ὰ τὴ ἔκδοσι το ῦ π. Αὐγουστίου) Διδαχὴ το ῦ ἁγίου, τῆ ὁποία κατ ὰ ἀγαθ ὴ πρόβλεψι παρατίθεται καὶ φωτοτυπία τῆ πρώτη σελίδο το ῦ χειρογράφου τη «εὑρισκομέου ἐ τ ῇ βιβλιοθήκ ῃ το ῦ Παεπιστημίου Θεσσαλοίκη» (βλ. σ. 276). Ἐκε ῖ λοιπὸ βρῆκε τὴ Διδαχ ὴ μὲ τ ὸ ἐπίμαχο χωρίο ὁ π. Αὐγουστῖο κα ὶ τὴ περιέλαβε στὸ βιβλίο του χωρὶ ὰ τὴ πειράξ ῃ. Συχωρέστε με, ἀλλ ὰ βρίσκω σοβαρ ὸ ὰ ἀφήεται εἰ βάρο του ὑποψία. Αὐτ ὰ ὡ πρὸ τ ὰ κείμεα τῶ Διδαχῶ το ῦ ἁγίου Κοσμ ᾶ. Ἡ ἀφετηρία ὅμω το ῦ προβληματισμο ῦ το ῦ π. Εἰρηαίου, πο ὺ εἶ ε

ἡ προτροπ ὴ το ῦ ἁγίου «Τὸ Πάπα ὰ καταρᾶσθε», βρίσκεται στὶ Προφητεῖε του, ἕα ξεχωριστ ὸ μέρο το ῦ βιβλίου το ῦ π. Αὐγουστίου (σ. 348/90), τ ὸ ὁποῖο ἔχει ἐπιμεληθ ῆ ὁ γωστὸ γι ὰ τὴ ὀξυδέρκειά του θεολόγο κα ὶ φιλόλογο κ. Νικόλαο Σωτηρόπουλο. Ὁ κ. Μεοῦο στ ὴ Μελέτη του δὲ συμπεριέλαβε τὶ προφητεῖε το ῦ ἁγίου. Κα ὶ ομίζω, ὅτι ἡ ἀπουσία ἢ «προβληματικ ὴ» παρουσία τῆ προτροπῆ αὐτῆ στὶ Διδαχὲ δὲ ἀποκλείει τ ὸ ὰ σῴζεται αὐτ ὴ στὶ Προφητεῖ ε του. Ἔχει δικέ τη ἰδιαιτερότητε ἡ διδαχ ὴ κα ὶ δικέ τη πάλι ἡ προφητεία, ὅπωδιακρίουμε κα ὶ στὴ ἁγία Γραφή, Παλαι ὰ καὶ Και ὴ Διαθήκη. Ἀποκλείεται ὰ συμβαί ῃ κα ὶ στ ὸ θέμα αὐτὸ κάτι παραπλήσιο μ ὲ τ ὸ θέμα «πατρίδα-ἐθικ ὴ ἀ ποκατάσταση», τ ὸ «ποθούμεο» κατ ὰ τὸ ἅγιό μα, πο ὺ ἐπίση ἀπουσιάζει μὲ ἀπ ὸ τὶ Διδαχὲ ἀλλ ὰ ὁ κ. Μεοῦο δὲ ἀρεῖται τὸ ἐδεχόμεο «ὅτι ὁ Αἰτωλὸ ἐθάρρυε μ ὲ προφητεῖε τοὺ ὑπόδουλου Ἕλληε κα ὶ ἔκαε λόγο γι ὰ ἀ πελευθέρωση» (σ. 86 τῆ Μελέτη του); Ἔχω τὴ ἐλπίδα ὅτι εἰδικο ὶ ἐπιστήμοε θ ὰ μποροῦσα ὰ προσκομίσου καὶἄλλα πι ὸ πειστικ ὰ στοιχεῖα ἐπ ὶ το ῦ ζητήματο αὐτο ῦ. Κα ὶ θ ὰ ἦτα εὐχῆ ἔργο, δοθείση τώρα τῆ ἀφορμῆ, ὰ τ ὸ κάου. Μ ὲ τὸ κοι ὸ ο ῦ πάτω κα ὶ κρίοτα ἀπ ὸ τὰ ἐξελισσόμεα στὶ ἡμέρε μα γεγοότα ἐπιτρέψτε μου ὰ π ῶ, ὅτι βρίσκω τὴ προφητεία το ῦ ἁγίου Κοσμ ᾶ ἀληθι ὴ καὶ ἑπομέω γησία. Μ ὲ εὐχὲ ἐ Κυρίῳ ἀρχιμ. Λαυρέτιο Μ. Γρατσία