ΑΡΧΕΣ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Διάλεξη 9 Θεωρία Προσφοράς (2) 1
Έννοιες και ορισμοί Κόστος παραγωγής εισροή (συντελεστής παραγωγής): κάθε αγαθό ή υπηρεσία που χρησιμοποιείται για την παραγωγή προϊόντος μηχανήματα πρώτες ύλες εργασία κ.λ.π. 2
Συνάρτηση παραγωγής Συνάρτηση παραγωγής: καθορίζει μέγιστη ποσότητα προϊόντος που μπορεί να παραχθεί από δεδομένες ποσότητες εισροών συνοψίζει τις διαθέσιμες τεχνικές δυνατότητες της επιχείρησης 3
Η έννοια του χρόνου Μακροχρόνια περίοδος: περίοδος στην οποία η επιχείρηση μπορεί να προσαρμόσει ανάλογα όλους τους συντελεστές σε μεταβολές συνθηκών - η χρονική διάρκεια της μακροχρόνιας περιόδου διαφέρει από κλάδο σε κλάδο 4
Η έννοια του χρόνου (2) Μακροχρόνια περίοδος: περίοδος στην οποία η επιχείρηση μπορεί να προσαρμόσει ανάλογα όλους τους συντελεστές σε μεταβολές συνθηκών - η χρονική διάρκεια της μακροχρόνιας περιόδου διαφέρει από κλάδο σε κλάδο Βραχυχρόνια περίοδος: περίοδος στην οποία ηεπιχείρησημπορείναπροσαρμόσειμόνο μερικώς τους συντελεστές σε μεταβολές συνθηκών 5
Καμπύλες κόστους Μακροχρόνια καμπύλη συνολικού κόστους: περιγράφειτοελάχιστοκόστοςπαραγωγήςκάθε ποσότητας προϊόντος όταν η επιχείρηση μπορεί να προσαρμόσει όλες τις εισροές της υποκατάσταση εισροών Μέσο κόστος παραγωγής: Συνολικό κόστος Ποσότητα παραγόμενου προϊόντος 6
Μέσο κόστος Μέσο κόστος LAC Το μέσο κόστος ορίζεται ως ο λόγος του συνολικού κόστους προς το επίπεδο του προϊόντος. Προϊόν Συνήθως υποθέτουμε ότι η καμπύλη μακροχρόνιου μέσου κόστους (LAC) έχει σχήμα U. 7
Οικονομίες κλίμακας Θετικές οικονομίες κλίμακας (αυξανόμενες αποδόσεις κλίμακας): υπάρχουν όταν το μακροχρόνιο μέσο κόστος μειώνεται με την αύξηση του προϊόντος αδιαιρετότητες παραγωγικής διαδικασίας εξειδίκευση πλεονεκτήματα που σχετίζονται με τη μεγάλη κλίμακα παραγωγής 8
Οικονομίες κλίμακας (2) Αρνητικές οικονομίες κλίμακας (φθίνουσες αποδόσεις κλίμακας): υπάρχουν όταν το μακροχρόνιο μέσο κόστος αυξάνεται με την αύξηση του προϊόντος διοικητικές αρνητικές οικονομίες κλίμακας Σταθερές αποδόσεις κλίμακας: υπάρχουν όταν το μακροχρόνιο μέσο κόστος παραμένει σταθερό με την αύξηση του προϊόντος 9
Μέσο κόστος (Θετικές) Οικονομίες κλίμακας Οικονομίες κλίμακας ή αύξουσες αποδόσεις κλίμακας υπάρχουν όταν το μακροχρόνιο μέσο κόστος μειώνεται με την αύξηση του προϊόντος. LAC Προϊόν 10
Φθίνουσες αποδόσεις κλίμακας Το μακροχρόνιο μέσο κόστος αυξάνεται με την αύξηση του προϊόντος. Μέσο κόστος LAC Προϊόν 11
Σταθερές αποδόσεις κλίμακας Το μακροχρόνιο μέσο κόστος παραμένει σταθερό με την αύξηση του προϊόντος. Μέσο κόστος LAC Προϊόν 12
Η μακροχρόνια καμπύλη μέσου κόστους Η μακροχρόνια καμπύλη μέσου κόστους έχει τυπικά σχήμα U μακρ. μέσο κόστος LAC Q MES προϊόν MES: ελάχιστη αποτελεσματική κλίμακα 13
14
Η απόφαση της επιχείρησης στη μακροχρόνια περίοδο: (α) Πόσο θα παράγει Επιλέγει το επίπεδο του προϊόντος στο οποίο: MR = LMC (οριακή συνθήκη) Άριστο Ύψος Παραγωγής: Q1 15
Η απόφαση της επιχείρησης στη μακροχρόνια περίοδο: (β) Αν θα παράγει Μακροχρόνιο Κέρδος: Π = TR LTC = P Q LTC (i) Μέσο μακροχρόνιο κέρδος: Π Q = P LTC = P LAC (ii) Q Αν P LAC 1 P LAC 0 ΠQ Αν P LAC P LAC 0 ΠQ 1 0 0 παράγει Q1 σταματάει τη λειτουργία ( μέση συνθήκη) 16
Η απόφαση της επιχείρησης στη βραχυχρόνια περίοδο: Έννοιες & ορισμοί Σταθερός συντελεστής παραγωγής: συντελεστής τουοποίουηποσότηταδενμπορείναμεταβληθεί Σταθερό κόστος: κόστος που δεν μεταβάλλεται με την ποσότητα προϊόντος Μεταβλητό κόστος: κόστος που μεταβάλλεται με την ποσότητα προϊόντος βραχυχρόνιο συνολικό κόστος (STC) = βραχυχρόνιο σταθερό κόστος (SFC) + βραχυχρόνιο μεταβλητό κόστος (SVC) ( 1 ) 17
Η απόφαση της επιχείρησης στη βραχυχρόνια περίοδο: Έννοιες & ορισμοί Διαιρώντας και τα δύο μέλη της σχέσης (1) με το ύψος του προϊόντος (Q) προκύπτει ότι: Βραχυχρόνιο Μέσο Συνολικό Κόστος (SATC) = Βραχυχρόνιο Μέσο Σταθερό Κόστος (SAFC) + Βραχυχρόνιο Μέσο Μεταβλητό Κόστος (SAVC) (2) όπου: SATC = STC Q, SAFC = SFC Q & SAVC = SVC Q. 18
Οριακό προϊόν Οριακό προϊόν ενός μεταβλητού συντελεστή : αύξηση προϊόντος όταν χρησιμοποιούμε μια επιπλέον μονάδα του μεταβλητού συντελεστή, κρατώντας σταθερή την ποσότητα όλων των άλλων συντελεστών 19
Το οριακό προϊόν της εργασίας Το οριακό προϊόν της εργασίας είναι η αύξηση του προϊόντος που επιτυγχάνεται με την προσθήκη μίας μονάδας του μεταβλητού συντελεστή (εργασία), ενώ η ποσότητα όλων των άλλων συντελεστών παραμένει σταθερή. Συνήθως θεωρούμε ότι η εργασία είναι ο μεταβλητός συντελεστής, ενώ το κεφάλαιο είναι ο σταθερός. 20
Νόμος φθινουσών αποδόσεων Νόμος φθινουσών αποδόσεων: αύξηση της ποσότητας ενός μεταβλητού συντελεστή (με σταθερούςτουςάλλους), πάνω από ένα επίπεδο, οδηγεί σε σταθερή μείωση του οριακού προϊόντος αυτού του συντελεστή π.χ. αύξηση αριθμού εργατών, με σταθερό αριθμό μηχανημάτων, θα οδηγήσει σε φθίνουσες αποδόσεις 21
Φάσεις Παραγωγής Αποδόσεις Κλίμακας 22
Οι καμπύλες κόστους SATC SAFC SAVC = STC Q = SFC Q = SVC Q SATC = SAFC + SAVC 23
Η απόφαση της επιχείρησης βραχυχρόνια Για να μεγιστοποιήσει τα κέρδη παράγει στο σημείο όπου SMC=MR πρέπει να ελέγξει αν το μέσο έσοδο καλύπτει το μέσο μεταβλητό κόστος 24
Η απόφαση της επιχείρησης βραχυχρόνια (2) κόστος, έσοδα SATC 1 SMC SATC SAVC SMC=MR Q 1 SAVC 1 MR 0 Q 1 προϊόν 25
Η απόφαση της επιχείρησης βραχυχρόνια (3) κόστος, έσοδα SATC 1 SMC SATC SAVC SMC=MR Q 1 SAVC 1 MR 0 Q 1 προϊόν αν P> SATC 1 παράγει Q 1 με κέρδος 26
Η απόφαση της επιχείρησης βραχυχρόνια (4) κόστος, έσοδα SATC 1 SMC SATC SAVC SMC=MR Q 1 SAVC 1 MR 0 Q 1 προϊόν αν P> SATC 1 παράγει Q 1 με κέρδος αν SAVC 1 < P < SATC 1 παράγει Q 1 με ζημία 27
Η απόφαση της επιχείρησης βραχυχρόνια (5) κόστος, έσοδα SATC 1 SMC SATC SAVC SMC=MR Q 1 SAVC 1 MR 0 Q 1 προϊόν αν P> SATC 1 παράγει Q 1 με κέρδος αν SAVC 1 < P < SATC 1 παράγει Q 1 με ζημία αν P < SAVC 1 δεν παράγει 28
Η μακροχρόνια καμπύλη μέσου κόστους Μέσο κόστος SATC 1 Κάθε μέγεθος εγκαταστάσεων έχει σχεδιαστεί για ένα δεδομένο επίπεδο προϊόντος. Προϊόν 29
Η μακροχρόνια καμπύλη μέσου κόστους (2) Μέσο κόστος SATC 1 SATC 2 SATC 3 SATC 4 Προϊόν Κάθε μέγεθος εγκαταστάσεων έχει σχεδιαστεί για ένα δεδομένο επίπεδο προϊόντος. Άρα υπάρχει μια ακολουθία καμπυλών SATC, κάθε μία εκ των οποίων αντιστοιχεί σε ένα διαφορετικό βέλτιστο επίπεδο προϊόντος. 30
Η μακροχρόνια καμπύλη μέσου κόστους (3) Μέσο κόστος SATC 1 SATC 2 SATC 3 SATC 4 LAC Στη μακροχρόνια περίοδο, το μέγεθος των εγκαταστάσεων μπορεί να μεταβληθεί, επομένως η LAC είναι η περιβάλλουσα καμπύλη των καμπυλών SATC. Προϊόν 31
Η απόφαση της επιχείρησης για το επίπεδο παραγωγής: σύνοψη βραχυχρόνια μακροχρόνια οριακή συνθήκη επιλογή του επιπέδου παραγωγής στο οποίο MR=SMC επιλογή του επιπέδου παραγωγής στο οποίο MR=LMC έλεγχος για συνέχιση παραγωγής ή όχι αν P > SAVC αν P > LAC 32