ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΗΜΕΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ Ε.Δ.Ε. ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΤΗΛΕΜΑΧΟΥ 1
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προτεινόμενες για την Ημέρα Δημιουργικότητας δραστηριότητες είναι ενδεικτικές. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως έχουν, να βελτιωθούν, να διασκευασθούν ή να αποτελέσουν ερέθισμα για νέα πρωτότυπη παραγωγή. Ο δάσκαλος πρέπει να παρίσταται, να εξηγεί, να βοηθά, να ελέγχει. Οι δραστηριότητες που προτείνονται μπορεί να βρουν εφαρμογή στην καθημερινή σχολική πράξη και όχι μόνο στην Ημέρα Δημιουργικότητας. ΚΑΝΩ ΕΝΑ ΚΟΛΛΑΖ ΣΤΟΧΟΣ: Απεικονίζω ένα συναίσθημα ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Γράφω ένα συναίσθημα που νιώθω σε ένα λευκό χαρτί. Χρησιμοποιώ μολύβια, παστέλ, κομμένες φωτογραφίες-εικόνες από περιοδικά κτλ. γόμμα, ψαλίδι κ.ά. Στο πίσω μέρος του χαρτιού σχολιάζω το έργο μου (γιατί επέλεξα το συγκεκριμένο θέμα, γιατί χρησιμοποίησα τη συγκεκριμένη τεχνική κτλ.) Απεικονίζω ένα συναίσθημα και το αντίθετό του στο ίδιο χαρτί, ακολουθώντας την ίδια διαδικασία όπως πιο πάνω. ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ ΜΙΑ ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ Ή ΦΙΓΟΥΡΑ ΑΝΘΡΩΠΟΥ/ΖΩΟΥ ΣΤΟΧΟΣ: Εκφράζω ένα συναίσθημα (π.χ. χαρά) ή μια αξία (π.χ. τιμιότητα) μέσα από μια γελοιογραφία. Γράφω το συναίσθημα ή την αξία ως επικεφαλίδα σε ένα κομμάτι λευκό χαρτί. Χρησιμοποιώ μολύβια, κομμένες εικόνες και άλλα υλικά για να δημιουργήσω μια γελοιογραφία. Στο πίσω μέρος του χαρτιού σχολιάζω το έργο μου (γιατί επέλεξα το συγκεκριμένο θέμα, τα συγκεκριμένα υλικά, χρώματα, τεχνική). Απεικονίζω σε χαρτί το αντίθετο συναίσθημα ή αξία. 2
ΓΡΑΦΩ ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΣΤΟΧΟΣ: Εκφράζω με στίχους ένα συναίσθημα ή μια αξία. Επιλέγω τον τίτλο. Γράφω δικούς μου στίχους σε παραδοσιακή γραφή (ομοιοκαταληξία), ή σε μοντέρνα. Σχολιάζω στο πίσω μέρος του χαρτιού το ποίημά μου (σκέψειςδυσκολίες-τεχνική). Επιλέγω το αντίθετο συναίσθημα ή αξία και γράφω άλλο ποίημα, ακολουθώντας τα ίδια στάδια. ΦΤΙΑΧΝΩ ΕΝΑ ΓΛΥΠΤΟ ΕΡΓΟ ΣΤΟΧΟΣ: Εκφράζω ένα συναίσθημα ή μια αξία. Σε ένα λευκό χαρτί κάνω πρόχειρα σκίτσα. Χρησιμοποιώ πλαστεσίνη, άργιλο, πηλό, ξύλο ή άλλο υλικό για να δημιουργήσω το γλυπτό. Φυλάω το χαρτί με τα σκίτσα και προσθέτω σχόλια για την πορεία εργασίας, τις δυσκολίες, τις σκέψεις, τους προβληματισμούς μου. Δημιουργώ ακόμη ένα γλυπτό για την αντίθετη αξία ή το αντίθετο συναίσθημα. ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ ΜΙΑ ΣΥΝΤΑΓΗ ΣΚΟΠΟΣ: Δημιουργώ μια συνταγή για να τονίσω μια γεύση (π.χ. γλυκύ). Αποφασίζω ποια γεύση θα παρουσιάσω. Καταγράφω στο χαρτί πιθανά υλικά. 3
Συνθέτω εκείνα τα υλικά που θα μου δώσουν τη γεύση που ζητώ. (Αναλογίες στις ποσότητες, πορεία παρασκευής, εμφάνιση, σερβίρισμα). Σχολιάζω τις επιλογές υλικών, την πορεία και την εμφάνιση (υγιεινό, γευστικό, όμορφο κτλ.). Δημιουργώ συνταγή για άλλη γεύση. Δημιουργώ συνταγή για συνδυασμό γεύσεων. ΓΡΑΦΩ ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟΧΟΣ: Να εκφράσω μια αξία ή ένα συναίσθημα. Επιλέγω ένα σχετικό τίτλο. Σκέφτομαι τα δομικά στοιχεία της ιστορίας (πού, πότε, ποιος, πώς, γιατί). Γράφω την ιστορία μου. Στο πίσω μέρος του χαρτιού σχολιάζω τη δουλειά μου (τι θα άλλαζα αν την ξανάγραφα). Ξαναγράφω την ιστορία αλλά αλλάζω ένα ή δυο από τα δομικά στοιχεία και κάνω όλες τις αλλαγές που χρειάζονται. ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΙΑ ΜΑΣΚΑ ΣΚΟΠΟΣ: Να εκφράσω ένα συναίσθημα ή ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας (π.χ. καλοσύνη). Επιλέγω το συναίσθημα ή το χαρακτηριστικό της προσωπικότητας. Επιλέγω τα υλικά (π.χ. χαρτόνι, σπάγκος, βαμβάκι, μαρκαδόροι κτλ.). Σκιτσάρω τη μάσκα. Φτιάχνω τη μάσκα. Σχολιάζω τη δουλειά μου στο χαρτί με τα σκίτσα. 4
Φτιάχνω μια μάσκα με πιο ήπιο ή πιο έντονο το συναίσθημα ή το χαρακτηριστικό που απεικόνισα. ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ ΣΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΠΑΝΤΟΜΙΜΑ ΣΚΟΠΟΣ: συναίσθημα. Να αναδείξω μέσα από μιμικές κινήσεις μια αξία ή ένα Επιλέγω το συναίσθημα ή την αξία. Γράφω 5 σκηνές μέσα από τις οποίες αναδύεται το συναίσθημα (π.χ.: Θυμός: Ξυπνώ, πάω στο μπάνιο για να ξυριστώ). Σκηνή α: Δεν βρίσκω το ξυραφάκι μου και αφού γκρεμίζω τα πάντα ανακαλύπτω ένα μεταχειρισμένο στο μπάνιο. Σκηνή β: Δοκιμάζω να ξυριστώ βάζοντας αφρό και στέκομαι μπροστά στον καθρέφτη. Κόβομαι, βάζω βαμβάκι, κολώνια. Σκηνή γ: Ντύνομαι βιαστικά, σφίγγω τη γραβάτα και πνίγομαι, την κόβω με το ψαλίδι. Σκηνή δ: Βγαίνω χωρίς παπούτσια, επιστρέφω, τα φορώ ανάποδα και βαδίζω σαν τον Σαρλό. Τα αλλάζω, σκοντάφτω, πέφτω, βγάζω καρούμπαλο, βάζω πάγο. Σκηνή ε: Οδηγώ για τη δουλειά, τσακώνομαι με τους φανταστικούς οδηγούς, με συλλαμβάνουν, πάω με χειροπέδες στο κελί). Παίζω το έργο. Το βελτιώνω (σενάριο και μιμικές κινήσεις). ΚΑΝΩ ΤΗ ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΧΟΡΟΓΡΑΦΙΑ ΣΚΟΠΟΣ: Να περιγράψω φυσικό φαινόμενο ή συναίσθημα (π.χ. καταιγίδα ή φόβο). Επιλέγω το θέμα. Καταγράφω το σενάριο σε 5 σκηνές: (α) Σκοτεινιάζει ο ουρανός, τον κοιτάζω, ανησυχώ. (β) Φυσάει άνεμος με παρασύρει, μαζεύομαι, παλεύω να κρατηθώ. (γ) Βρέχει και προσπαθώ απεγνωσμένα να προστατευτώ. (δ) Είναι παγωνιά και τρέμω, με κινήσεις προσπαθώ να ζεσταθώ. (ε) Βγαίνει ο ήλιος και χαίρομαι, δεν κρατιέμαι. Χορεύω τις σκηνές. Ραφινάρω τις κινήσεις και τις σταθεροποιώ. 5
Επιλέγω κλασσική μουσική (π.χ. οι 4 εποχές του Βιβάλντι) και τη χορεύω με αυθεντικές κινήσεις (λέω πως νιώθω). ΓΡΑΦΩ ΣΤΙΧΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΜΕΛΟΠΟΙΩ Ή ΑΚΟΥΩ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗ ΝΤΥΝΩ ΜΕ ΣΤΙΧΟΥΣ ΣΤΟΧΟΣ: Να εκφράσω συναισθήματα με ήχους. Γράφω δυο στροφές για θέμα που με ενδιαφέρει. Σκέφτομαι δική μου μουσική που ταιριάζει. Τραγουδώ τους στίχους ή παίζω τη μουσική και τραγουδώ. ή Επιλέγω μουσικό απόσπασμα. Γράφω στίχους που ταιριάζουν. Τους τραγουδώ. Ζωγραφίζω εξώφυλλο για το CD που θα μπορούσα να γράψω. ΣΧΕΔΙΑΖΩ ΕΝΑ ΠΕΙΡΑΜΑ (ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ) ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Απαραίτητη η εποπτεία δασκάλου Διατυπώνουμε μια υπόθεση/ερώτημα. Συζητάμε πώς θα ελέγξουμε την υπόθεση. Σχεδιάζουμε ένα πείραμα. Σχεδιάζουμε την πειραματική διάταξη. Εκτελούμε το πείραμα. Κάνουμε παρατηρήσεις. Βγάζουμε συμπεράσματα. Περιγράφουμε τη διαδικασία. Αλλάζουμε μια μεταβλητή και επαναλαμβάνουμε το πείραμα. 6
ΚΡΥΠΤΟΓΡΑΦΩ ΕΝΑ ΜΗΝΥΜΑ ΣΚΟΠΟΣ: Να δημιουργήσω μυστικό κώδικα κρυπτογράφησης μηνυμάτων. Γράφω ένα μήνυμα που να περιλαμβάνει όλα τα γράμματα του αλφαβήτου. Αποφασίζω τον τρόπο κωδικοποίησης π.χ. αντιστρέφω τη σειρά των γραμμάτων του αλφαβήτου: Α=24, Β=23, Γ=22, Δ=21, Ε=20, Ζ=19, Η=18, Θ=17 οπότε 17.20.24.= ΘΕΑ Κωδικοποιώ το μήνυμα. Το αποκωδικοποιώ για έλεγχο. Δίνω μαθηματικές προτάσεις που άμα λυθούν με τη σειρά τα αποτελέσματα είναι τα γράμματα του ονόματός μου π.χ. 20+4=24=Α 42: 2=21=Δ 3Χ8=24=Α ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΕΙΝΑΙ: ΑΔΑ 7