ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ / Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης Ε.Π.ΠΑΙ.Κ.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ / Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης Ε.Π.ΠΑΙ.Κ.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Διδάσκων στο Ε.Π.ΠΑΙ.Κ. / ΑΣΠΑΙΤΕ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β. ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ DEA Ιστορίας ΑΠΘ / Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ E- mail: gzee11@otenet.gr / akalamatas@sch

ΚΛΑΔΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Εφαρμοσμένη (πρακτική) Παιδαγωγική. Θεωρητική Παιδαγωγική. Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Παιδαγωγική και Φιλοσοφία. Παιδαγωγική και Ψυχολογία. Παιδαγωγική και Κοινωνιολογία.

«Ουκ εμεύ αλλά του λόγου ακούσαντες» τουτέστιν: μην ακούτε εμένα αλλά τα επιχειρήματά μου, ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ Ο ΕΦΕΣΙΟΣ Έλληνας προσωκρατικός φιλόσοφος (6 ος με 5 ος π.χ.)

ΚΛΑΔΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ [1] Εφαρμοσμένη (πρακτική) Παιδαγωγική

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ / ΚΛΑΔΟΙ [1] Προσχολική Παιδαγωγική. Οι διαπιστώσεις των επιστημών: Γενετική (ωρίμανση του εγκεφάλου). Κοινωνιογλωσσολογία (στρωματική διάρθρωση στην εκμάθηση της γλώσσας). Εξελικτική Ψυχολογία (σχολική ωριμότητα).

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ / ΚΛΑΔΟΙ [2] Σχολική Παιδαγωγική ή Παιδαγωγική του Σχολείου: Σχολεία Δημοτικής, Μέσης και Ανωτάτης Εκπαιδεύσεως. Ευρύς κλάδος της παιδαγωγικής επιστήμης: Πολλές ηλικίες. Πολλά θέματα: Εκπαιδευτικός. Μαθητής, φοιτητής, σπουδαστής. Παιδαγωγική σχέση. Ιστορική εξέλιξη εκπαιδευτικών συστημάτων και κοινωνική τους λειτουργία.

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ / ΚΛΑΔΟΙ [3] Επαγγελματική Παιδαγωγική: Τεχνική Εκπαίδευση. Μάθηση σε προσαρμοσμένες ανάγκες της παραγωγής και της αγοράς εργασίας.

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ / ΚΛΑΔΟΙ [3] Παιδαγωγική των ενηλίκων ή δια βίου μάθησης: Συνεχής εξέλιξη των επιστημών και της τεχνολογίας. Ευρύτατες κοινωνικές αλλαγές. Συνεχή ανανέωση των εκπαιδευτικών αναγκών. Σε καμιά περίπτωση, όμως, η αγωγή των ενηλίκων δεν μπορεί να ασκείται με τον ίδιο τρόπο που γίνεται στο παιδί και τον έφηβο.

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ / ΚΛΑΔΟΙ [4] Ειδική Παιδαγωγική: Ένας μεγάλος αριθμός παιδιών και εφήβων αποκλίνει από την ομαλή εξελικτική πορεία της μάθησης. Αντιμετώπιση πολλαπλών δυσκολιών. Ειδικά Σχολεία και Ειδική Παιδαγωγική. Η Ειδική Αγωγή καλύτερα να παρέχεται σε «κανονικά» παρά σε «ειδικά» σχολεία.

ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Α. ΓΙΑΝΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ, «Η αρχαιότερη περίπτωση παιδιού με μαθησιακές δυσκολίες», στο: Άτομα με Ειδικές Ανάγκες. Σύγχρονες κατευθύνσεις και απόψεις σε προβλήματα πρόληψης, παρέμβασης, αντιμετώπισης, τ. Α, επιμ. Μαρία Κάιλα Νικήτας Πολεμικός Γιώργος Φιλίππου, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, σσ. 386-397.

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ / ΚΛΑΔΟΙ [5] Κοινωνική Παιδαγωγική: Άτομα με δυσκολίες στην ομαλή κοινωνική τους προσαρμογή. Αδύναμος ο ρόλος της οικογένειας. Κοινωνική Προστασία και Πρόνοια. Κλάδος εντελώς παραμελλημένος στην Ελλάδα. Φυλακές Ανηλίκων. Περιθωριοποίηση.

Οι παραπάνω κλάδοι της Εφαρμοσμένης (πρακτικής) Παιδαγωγικής προέκυψαν ως απάντηση σε διάφορες κοινωνικές και παιδαγωγικές ανάγκες, κυρίως με την εδραίωση της βιομηχανικής κοινωνίας

ΚΛΑΔΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Θεωρητική Παιδαγωγική

Β Α Σ Ι Κ Η Δ Ι Α Π Ι Σ Τ Ω Σ Η Η διαίρεση της παιδαγωγικής σε κλάδους δεν είναι αυθαίρετη και τυχαία. Ο επιμερισμός σε δύο κλάδους γίνεται με βάση την εκπαιδευτική πραγματικότητα. Εξ ου το πρακτικό και το θεωρητικό πεδίο της.

ΓΕΝΙΚΗ ή ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ή ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Αναγκαιότητα της αγωγής. Κοινωνικά δεδομένα. Παιδαγωγικές θεωρίες. Μόρφωση. Διδασκαλία. Εκπαίδευση. Παιδεία.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ Προσέγγισης του φαινομένου της αγωγής στην ιστορική του εξέλιξη: Παιδαγωγικές ιδέες. Έργο των ανακαινιστών της παιδαγωγικής σκέψης και πράξης. Μελέτη συγκεκριμένων παιδαγωγικών ρευμάτων. Πλουσιότατος ο κλάδος της παιδαγωγικής, άμεσα συνδεδεμένος με ολάκερη την ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος. Άμεσα συναρτώμενη εδώ η Φιλοσοφία της Παιδείας.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ (αρχιτεκτονική της μάθησης και της διδασκαλίας) Σε όλο το χώρο του πρακτικού πεδίου της παιδαγωγικής ασκείται η διδασκαλία. Αρχές και κανόνες που οφείλονται να τηρούνται κατά τη μεθοδική διεξαγωγή της. Τα δύο πεδία της: Γενική Διδακτική. Ειδική Διδακτική.

ΤΙ ΜΕΛΕΤΑ ΚΑΙ ΤΙ ΣΚΠΟΕΥΕΙ Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ; Ειδικότερα, μελετά τις συνθήκες, τις αρχές, τα μέσα, τις μορφές και τις μεθόδους που εφαρμόζονται κατά τη διαδικασία της διδασκαλίας. Σκοπεύει στην υποβοήθηση του εκπαιδευτικού για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει κατά τη μεθόδευση της διδασκαλίας του.

Ο ΟΡΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ Η Διδακτική είναι κλάδος της παιδαγωγικής επιστήμης, που ασχολείται με τα προβλήματα της διδασκαλίας γενικά, (Γενική Διδακτική) και με τα προβλήματα της διδασκαλίας του κάθε μαθήματος ειδικά, (Ειδική Διδακτική). Ετυμολογικά προέρχεται από το ρήμα διδάσκω, που σημαίνει μεταδίδω σε κάποιον το αντικείμενο μάθησης. Βιωματικά προσεγγίζουμε την έννοια της Διδακτικής ως τη διδασκαλία των μορφωτικών αγαθών μέσω της σχολικής μάθησης.

Η ΠΑΙΔΑΓΩΙΚΗ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Παιδαγωγική και Φιλοσοφία. Παιδαγωγική και Ψυχολογία. Παιδαγωγική και Κοινωνιολογία

ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ; Ιδιαίτερο ερευνητικό αντικείμενο. Ενότητα γνωστικού αντικειμένου. Μεθοδολογία έρευνας. Πρακτικό και θεωρητικό υπόβαθρο.

ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ; Υφίσταται αυτοτελώς. Χρησιμοποιεί τα πορίσματα άλλων επιστημών.

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΠΟΙΑ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ; Η αγωγή ως θεσμός: σύνολο δομών. Η αγωγή ως δράση: σκοποί, μέθοδοι, και διαδικασίες επίδρασής τους στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Η αγωγή ως περιεχόμενο: προγράμματα με το οποία ασκούνται οι παραπάνω επιδράσεις.

ΤΑΣΟΣ ΚΑΖΕΠΙΔΗΣ, (1998), Η Φιλοσοφία της Παιδείας, Θεσσαλονίκη: Βάνιας, σσ. 122-123.

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Φιλοσοφία της Παιδείας. Πώς θεμελιώνεται φιλοσοφικά το φαινόμενο της παιδείας; Περιεχόμενο της παιδείας. Παιδεία / Μόρφωση. Εκπαίδευση / Διδασκαλία.

Παιδεία / Μόρφωση Εκπαίδευση / Διδασκαλία

ΤΑΣΟΣ ΚΑΖΕΠΙΔΗΣ, (1998), Η Φιλοσοφία της Παιδείας, Θεσσαλονίκη: Βάνιας, σσ. 106-107.

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΚΑΡΑΦΥΛΛΗΣ, (2007), Η Φιλοσοφία της Παιδείας. Γνωσιολογικά και Ηθικά Ζητήματα, Θεσσαλονίκη: Βάνιας, σσ. 41-43.

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Παιδαγωγική Ψυχολογία. Μελέτη των ψυχολογικών προβλημάτων / θεμάτων που σχετίζονται με τις διαδικασίες και τα φαινόμενα της αγωγής (ψυχολογία μαθητών, εκπαιδευτικού, κ.λπ).

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Η Εκπαιδευτική Ψυχολογία ως αντικείμενο έχει την εφαρμογή των αρχών και θεωριών της Ψυχολογίας, με στόχο τη δημιουργία αποτελεσματικών διαδικασιών και περιβαλλόντων μάθησης. Πραγματεύεται ζητήματα που αναφέρονται στην ανάπτυξη, τη μάθηση, τα κίνητρα, τις ατομικές διαφορές, τις αποτελεσματικές μεθόδους διδασκαλίας και την ενίσχυση της προσωπικότητας του μαθητή. Η Εκπαιδευτική Ψυχολογία εφαρμόζει στην πράξη όλα τα παραπάνω, αλλά διερευνά και τις αιτιατές αποδόσεις, τη διαχείριση της σχολικής τάξης και το χειρισμό ειδικών προβλημάτων.

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Μελέτη της σχέσης ανάμεσα στην εκπαίδευση και την κοινωνία: Κοινωνική προέλευση και σχολική επίδοση. Κοινωνική τάξη και σχολική αποτυχία. Εκπαιδευτικές ανισότητες. Κοινωνικοποίηση και αγωγή (ο ρόλος της οικογένειας).

Β Ι Β Λ Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Κ Η Τ Ε Κ Μ Η Ρ Ι Ω Σ Η ΙΩΑΝΝΗΣ Ε. ΠΥΡΓΙΩΤΑΚΗΣ, (2011), Εισαγωγική στην Παιδαγωγική Επιστήμη, Αθήνα: Πεδίο, σσ. 78-91.

ΑΓΩΓΗ / ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ / ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΕΝΑ ΠΕΙΡΑΜΑ ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΑΞΟΝΕΣ ΔΟΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ Αγαπητική συνύπαρξη μετοχή από κοινού σε όλα τα γεγονότα της ζωής. Μοναδικότητα του κάθε προσώπου ανάδειξη της μοναδικής και ανεπανάληπτης προσωπικότητας του καθενός.

ΕΡΙΧ ΦΡΟΜ: Η «ΤΡΙΤΗ ΕΞΟΔΟΣ» Από το στήθος της. Από τη μήτρα της μητέρας του. Από την αγκαλιά της. ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΕΞΟΔΟΙ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Σ Α Σ Ε Υ Χ Α Ρ Ι Σ Τ Ω Γ Ι Α Τ Η Ν Π Ρ Ο Σ Ο Χ Η Σ Α Σ