O ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Α.ΠΑΛΗΚΙΔΗΣ
Ιςτορύα και χρόνοσ «Ο ιςτορικόσ χρόνοσ δεν υπϊρχει αφ εαυτού. Αποτελεύ προώόν δικόσ μασ καταςκευόσ. Και καταςκευϊζουμε το χρόνο για να κατανοόςουμε τισ καταςτϊςεισ, ςυνδϋοντϊσ τισ με χρονικϋσ ςχϋςεισ» [H. Moniot] Σα χρονολογικϊ ςυςτόματα αποτελούν ςυμβατικϋσ και όχι αντικειμενικϋσ καταςκευϋσ και απηχούν ςυχνϊ ιδεολογικϋσ αντιλόψεισ και ςυγκρούςεισ των φορϋων εξουςύασ.
Χρονολογικό ςύςτημα Ιουλιανό Ημερολόγιο Καθιερώθηκε από τον Ιούλιο Καύςαρα το 46 π.χ. Πόρε την τελικό του μορφό τον 8 ο αιώνα καθιερώνοντασ ωσ ϋτοσ μηδϋν το ϋτοσ γϋννηςησ του Χριςτού Γρηγοριανό Ημερολόγιο Καθιερώθηκε από τον πϊπα Γρηγόριο ΙΓ το 1582 ςτισ καθολικϋσ χώρεσ Δεν γινόταν δεκτό από τα ϊλλα χριςτιανικϊ δόγματα Ειςόχθη ςτην Ελλϊδα με Β.Δ. την 1 η Μαρτύου 1923 με τη ρότρα ότι θα χρηςιμοποιεύται μόνο για πολιτικό χρόςη, ενώ για τισ θρηςκευτικϋσ γιορτϋσ θα ιςχύει το Ιουλιανό. Πρόβλημα την 25 η Μαρτύου Εφαρμόςτηκε οριςτικϊ ςτισ 10 Μαρτύου 1924 που λογύςτηκε ωσ 23 Μαρτύου.
Γαλλικό επαναςτατικό ημερολόγιο Έναρξη: 22 επτεμβρύου 1792 (1 η μϋρα τησ 1 ησ Γαλλικόσ Δημοκρατύασ) Χρηςιμοποιόθηκε για 12 ϋτη (1793-1805) Πηγϋσ ϋμπνευςησ: Ρωμαώκό Δημοκρατύα & Γαλλικόσ Διαφωτιςμόσ τόχοσ: απομϊκρυνςη θρηςκευτικών και μοναρχικών ςυμβόλων Σα ονόματα των ημερών και των μηνών παύρνονταν από φυτϊ, αγροτικϋσ δραςτηριότητεσ και κλύμα. Δεκαδικόσ χρόνοσ Κϊθε τετραετύα ονομϊςτηκε Franciade για να εορτϊζεται το γεγονόσ ότι χρειϊςτηκαν τϋςςερα χρόνια για την εγκαθύδρυςη τησ γαλλικόσ δημοκρατύασ
Η αντύληψη του ιςτορικού χρόνου ςτη νεωτερικότητα
Οι ιςτορικού αρϋςκονται να περιοδολογούν, να κϊνουν τομϋσ ςτον ϊξονα του χρόνου, να δημιουργούν χρονολογικϋσ ενότητεσ ιςτορικών γεγονότων και να τισ υποδιαιρούν ςε μικρότερεσ Περιοδολογώ ςημαίνει δίνω νόημα ςτο χρόνο και βάζω τάξη ςτο χάοσ του οι τομϋσ αυτϋσ δεν εύναι κατ ανϊγκη αντικειμενικϋσ ούτε αντιπροςωπεύουν το ςύνολο μιασ κοινωνύασ
Η αντύληψη του ιςτορικού χρόνου ςτη Νϋα Ιςτορύα
Οι ϋννοιεσ του ιςτορικού χρόνου Μεταβολό Διαδοχό Διϊρκεια/αδρϊνεια υγχρονικότητα Περύοδοσ υγκυρύα Κύκλοσ
Μη γραμμικό αντύληψη του χρόνου Οι τρεισ χρονικϋσ πραγματικότητεσ (F. Braudel): ύντομοσ χρόνοσ Μϋςοσ χρόνοσ (ςυγκυρύα) Μακρόσ χρόνοσ (δομό)
Σύντομοσ χρόνοσ Μια μϊχη, ϋνασ πόλεμοσ, οι διαπραγματεύςεισ για τη ςύναψη μιασ ςυνθόκησ εύναι ιστορικά γεγονότα που κυλούν γρόγορα, εκτυλύςςονται κινηματογραφικϊ, ςυνδϋονται με τη δρϊςη προςωπικοτότων και καθιςτούν ορατϊ τα αύτια που τα προκαλούν.
Μϋςοσ χρόνοσ-ςυγκυρύα Βαθύτερο επύπεδο απ αυτό του ςύντομου χρόνου Διαρκεύ μερικϊ χρόνια ό δεκαετύεσ Σα αύτια τησ μεταβολόσ δεν ςυνδϋονται ϊμεςα με πρόςωπα ό κυβερνόςεισ Ο χρόνοσ μοιϊζει να κυλϊ πιο αργϊ Π.χ. οικονομική ύφεςη
Μακρόσ χρόνοσ-δομό Κλύμακα του αιώνα ό των χιλιετιών Δομϋσ, πολιτιςμού, νοοτροπύεσ που μεταβϊλλονται αργϊ ό φθεύρονται από την πολυκαιρύα Π.χ. Φεουδαρχία, αγροτοποιμενική κοινωνία τησ τουρκοκρατίασ
Η Ελληνική Επανάσταση υπό το πρίσμα των τριών χρονικοτήτων ΜΑΚΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ Περίοδος παρακμής του οθωμανικού κράτους (18 ος -19 ος αιώνας) ΜΕΣΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΧΡΟΝΟΣ Ελληνική οικονομική και πνευματική ανάκαμψη-νεοελληνικός Διαφωτισμός (1750-1821) Οργάνωση της Φιλικής Εταιρείας και προετοιμασία της Επανάστασης (1814-1821)
Μαθητεύα ςτον ιςτορικό χρόνο: βαςικϋσ αρχϋσ 1. Δεν αφορά μόνο ςτο μάκθμα τθσ Ιςτορίασ 2. Πρζπει να αρχίηει από πολφ μικρι θλικία 3. Τα παιδιά κατανοοφν καλφτερα τον ιςτορικό χρόνο όταν μεταβαίνουν ςταδιακά από τθν άμεςθ προςωπικι εμπειρία ςτο απώτερο παρελκόν. 4. Οι βιωματικζσ και ερευνθτικζσ μακθςιακζσ δραςτθριότθτεσ είναι πιο αποτελεςματικζσ
ATOMIKO ΥΡΟΝΟ/ ΥΡΟΝΟ ΣΗ ΜΔΡΑ
ΧΡΟΝΟΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ ΙΑΝΟΤΑΡΙΟ ΦΔΒΡΟΤΑΡΙΟ ΜΑΡΣΙΟ ΑΠΡΙΛΙΟ ΜΑΪΟ ΙΟΤΝΙΟ ΙΟΤΛΙΟ ΑΤΓΟΤΣΟ ΔΠΣΔΜΒΡΙΟ ΟΚΣΩΒΡΙΟ ΝΟΔΜΒΡΙΟ ΓΔΚΔΜΒΡΙΟ
Χρονολογικό γραμμό του παιδιού θέηορ πέπςζι Πένηε σπόνια ππιν Γέκα σπόνια ππιν Γεκαπένηε σπόνια ππιν ζπαζμένο χέπι γέννηζη μικπού αδεπφού ξεκίνημα ζχολείου γέννηζη
1999 1970 1937 1914
1999 1970 1937 1914 2000 1967 1922 1912 1974 1940 1914 1900
Στϊδια χρονικόσ εκπαύδευςησ
Κατανόηςη και διαχεύριςη των εννοιών του χρόνου Ώρα Μϋρα Μόνασ Έτοσ Δεκαετύα Αιώνασ Χιλιετύα ππο Υπιζηού μεηά Υπιζηόν Δποσή Πεπίοδορ Φάζη
Οι χρονολογίεσ είναι απλώσ αρικμοί αν δεν ςυνδζονται μεταξφ τουσ με αιτιώδεισ ςχζςεισ 1789 Η απάντθςθ ςτο πριν από ι ςτο μετά από είναι βαςικι για τθν αιτιακι ςυςχζτιςθ των γεγονότων. Π.χ. θ Φιλικι Εταιρεία ιδρφκθκε το 1814, μετά από τθ Γαλλικι Επανάςταςθ (1789) και πριν από τθν Ελλθνικι Επανάςταςθ (1821) 1814 1821
Αζθήζεης τρολοιόγεζες Άσκηση αντιστοίχισηρ 1914 Μικπαζιαηική Καηαζηποθή 1922 Έναπξη Δλληνοϊηαλικού Πολέμος 1940 Σέλορ ελληνικού Δμθςλίος Πολέμος 1944 Έναπξη Α Παγκοζμίος Πολέμος 1949 Σέλορ Β Παγκοζμίος Πολέμος Άσκηση χπονολ. κατάταξηρ Μικπαζιαηική Καηαζηποθή Έναπξη Δλληνοϊηαλικού Πολέμος Σέλορ ελληνικού Δμθςλίος Πολέμος Έναπξη Α Παγκοζμίος Πολέμος Σέλορ Β Παγκοζμίος Πολέμος
ιςτορικό χρονογραμμό
Excel Timeline
Επαφό με ανθρώπουσ και αντικεύμενα που εύναι φορεύσ ϊλλων ιςτορικών εποχών Προγρϊμματα τοπικόσ ιςτορύασ Μουςειοπαιδαγωγικϋσ δραςτηριότητεσ (προςχολικϋσ και ςχολικϋσ) ςε μουςεύα που ϋχουν διαμορφωθεύ με ανϊλογη φιλοςοφύα Η περύπτωςη του Εθνολογικού Μουςεύου Θρϊκησ: «Σο εθνολογικό και ιςτορικό υλικό που εκτύθεται ϋχει οργανωθεύ ςε δύο χρονικούσ ϊξονεσ: Α) Σον γραμμικό εξελικτικό χρόνο τησ ιςτορικόσ παρουςύασ ςτη Θρϊκη Και Β) τον ακύνητο χρόνο τησ μακράσ διάρκειασ που ακολουθεύ τον κύκλο τησ ςπορϊσ και του καρπού και εύναι ϊμεςα ςυνδεδεμϋνοσ με τισ αγροτικϋσ δραςτηριότητεσ. Η περιόγηςη με βϊςη τουσ δύο χρόνουσ γύνεται μϋςα από την βιντεοςκοπημϋνη ξενϊγηςη, τα αντικεύμενα, τουσ χϊρτεσ, το φωτογραφικό υλικό την προβολό ψηφιακών ταινιών και το βοηθητικό ιςτορικό υλικό.
Δραστηριότητες Τοπικής Ιστορίας διασύνδεση του τόπου με το χρόνο Κατάταξη φωτογραφιών σε χρονολογικό άξονα. Σύγκριση εικόνων του ίδιου χώρου (σχήμα Πριν-τώρα). Διακρίβωση των μεταβολών που σημειώθηκαν. Αφόρμηση για περαιτέρω αναζήτηση.
. Αγγελούδη Ι.Λ.Α.Κ Οη δύο θωηογραθίες απεηθολίδοσλ ηο ίδηο ζεκείο ηες πόιες. Μπορείηε λα ηο εληοπίζεηε; Έτεη δηαζωζεί θάηη ζήκερα; Τη παραηερείηε ζηελ παιαηόηερε εηθόλα (δρόκος, άλζρωποη, δώα, θηίρηα); Τη κπορούκε λα σποζέζοσκε γηα ηης αζτοιίες ηωλ θαηοίθωλ θαη γεληθά γηα ηελ οηθολοκία ηες Καβάιας ζηης αρτές ηοσ 20 οσ αηώλα;
Καβάλα, αποζηολικό δεληάπιο, ππώηη δεκαεηία 20 ος αιώνα (Ι.Λ.Α.Κ.) Τη θάλεη ηο ζσγθεληρωκέλο πιήζος; Σε ποηο ζεκείο ηες πόιες λοκίδεηε όηη βρίζθεηαη; Τη είλαη ηα θηίρηα κπροζηά ζηε ζάιαζζα; Σε ποηες γιώζζες είλαη γρακκέλα ηα ζηοητεία; Σε ποηο θράηος αλήθε ε Καβάια ηελ περίοδο ποσ ηραβήτηεθε ε θωηογραθία; Tη κπορούκε λα σποζέζοσκε γηα ηης ζρεζθεσηηθές πεποηζήζεης ηωλ θαηοίθωλ; Να αλαδεηήζεηε περηζζόηερες πιεροθορίες γηα ηης εζλοζρεζθεσηηθές θοηλόηεηες ποσ δούζαλ ζηελ πόιε ζηης αρτές ηοσ 20 οσ αηώλα.