Σεσνικό Δγσειπίδιο Δγκαηαζηάζευν ςμπαπαγυγήρ v.1.0

Σεσνικό Δγσειπίδιο Δγκαηαζηάζευν ςμπαπαγυγήρ v.1.0 Prepared by Φεβροσάριος 2010

Πεπιεσόμενα 1 ΕΙΑΓΩΓΗ... 2 2 ΑΠΑΙΣΗΕΙ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΓΚΑΣΑΣΑΕΩΝ ΤΜΠΑΡΑΓΩΓΗ... 3 2.1 ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΙΚΟ ΓΙΑΓΡΑΜΜΑ... 3 2.2 ΚΙΝΗΣΗΡΙΔ ΜΗΥΑΝΔ... 10 2.3 ΔΞΟΠΛΙΜΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΤΘΗΗ ΔΓΚΑΣΑΣΑΗ ΗΘ... 11 2.4 ΠΡΟΘΔΣΟ ΔΞΟΠΛΙΜΟ... 12 3 ΑΠΑΙΣΗΕΙ ΜΕΣΡΗΕΩΝ Ε ΕΓΚΑΣΑΣΑΕΙ ΤΜΠΑΡΑΓΩΓΗ... 14 3.1 ΓΔΝΙΚΔ ΑΠΑΙΣΗΔΙ ΜΔΣΡΗΣΙΚΧΝ ΓΙΑΣΑΞΔΧΝ... 14 3.1.1 Αβεβαιόηηηα (εύπορ ζθάλμαηορ) και ςζηημαηικό θάλμα... 15 3.1.2 Βαθμονόμηζη και Επικύπωζη Μεηπηηών... 16 3.2 ΜΔΣΡΗΗ ΚΑΤΙΜΟΤ... 18 3.2.1 Καηηγοπίερ Καςζίμων... 19 πκβαηηθά Καχζηκα... 19 Δλαιιαθηηθά Καχζηκα... 19 Δηζαγφκελνο Αηκφο απφ Δμσηεξηθφ Πξνκεζεπηή (σο Ιζνδχλακε Καηαλάισζε Καπζίκνπ)... 21 Αλαθηεζείζα Θεξκφηεηα (σο Ιζνδχλακε Καηαλάισζε Δλαιιαθηηθνχ Καπζίκνπ)... 21 3.2.2 Μέηπηζη Αεπίων Καςζίμων... 22 3.2.3 Μέηπηζη Υγπών Καςζίμων... 23 3.2.4 Μέηπηζη ηεπεών Καςζίμων... 23 3.2.5 Μέηπηζη Καηανάλωζηρ Εναλλακηικών Καςζίμων... 24 Θεξκνγφλνο Γχλακε Δλαιιαθηηθψλ Καπζίκσλ... 24 Πξνζδηνξηζκφο Θεξκνγφλνπ Γχλακεο Δλαιιαθηηθψλ Καπζίκσλ.... 26 Δθθξάζεηο Θεξκνγφλνπ Γχλακεο Δλαιιαθηηθψλ Καπζίκσλ θαη Μεηαηξνπέο... 28 Πξνζδηνξηζκφο Δλεξγεηαθψλ Καηαλαιψζεσλ Δλαιιαθηηθψλ Καπζίκσλ... 31 3.2.6 Μέηπηζη Παπάπλεςπηρ Ροήρ Καςζίμος... 33 3.2.7 Καύζιμα με Μεηαβληηή Πεπιεκηικόηηηα ζε Υγπαζία... 33 3.3 ΜΔΣΡΗΗ ΠΑΡΑΓΟΜΔΝΗ ΗΛΔΚΣΡΙΚΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ... 34 3.3.1 Παπαγόμενη Μησανική Ενέπγεια... 34 3.3.2 Θέζη Μεηπηηή... 35 3.3.3 Πποδιαγπαθέρ Μεηπηηή... 35 Ηιεθηξηθή Δλέξγεηα... 35 Μεραληθή Δλέξγεηα... 36 3.4 ΜΔΣΡΗΗ ΠΑΡΑΓΟΜΔΝΗ ΥΡΗΙΜΗ ΘΔΡΜΟΣΗΣΑ... 37 3.4.1 Μεηαθοπά Θεπμόηηηαρ και Καθαπή Εξαγωγή Θεπμόηηηαρ από μια Εγκαηάζηαζη... 39 3.4.2 Καςζαέπια... 40 3.4.3 Θεπμό Νεπό... 41 3.4.4 Αημόρ... 42 3.4.5 Απεςθείαρ Χπήζη Θεπμόηηηαρ... 43 4 ΠΡΟΣΤΠΑ... 44 ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Ι... 47 ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ ΙΙ... 49 EXERGIA S.A. 1

1 ΔΙΑΓΩΓΗ Σν παξφλ ηερληθφ εγρεηξίδην απνζθνπεί ζην λα ππνβνεζήζεη παξαγσγνχο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο απφ εγθαηαζηάζεηο πκπαξαγσγήο Ηιεθηξηζκνχ θαη Θεξκφηεηαο (ΗΘ) πςειήο απφδνζεο, ζε ζέκαηα πεξηγξαθήο ηεο εγθαηάζηαζεο ηνπο θαζψο θαη κεηξήζεσλ θαπζίκσλ, ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, ζεξκφηεηαο, θιπ., πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ή παξάγνληαη απφ ηελ εγθαηάζηαζε ηνπο. Σα παξαπάλσ ζέκαηα, δειαδή ε πεξηγξαθή ηεο εγθαηάζηαζεο θαη ε δηελέξγεηα κεηξήζεσλ είλαη απαξαίηεηα γηα ηελ νξζή ζπκπιήξσζε ηεο αίηεζεο εγγξαθήο ηεο εγθαηάζηαζεο ζην Ηιεθηξνληθφ Μεηξψν, θαη ηεο ζρεηηθήο αίηεζεο έθδνζεο Δγγπήζεσλ Πξνέιεπζεο (πνπ παξνπζηάδεηαη ζην Παξάξηεκα Ι ηνπ παξφληνο εγρεηξηδίνπ) κέζσ ηνπ Ηιεθηξνληθνχ Μεηξψνπ, ψζηε λα είλαη δπλαηή ζηε ζπλέρεηα ε έθδνζε ησλ ζρεηηθψλ Δγγπήζεσλ Πξνέιεπζεο (ΔΠ) ΗΘ απφ ην Ηιεθηξνληθφ Μεηξψν. Η κνξθή ησλ ΔΠ ΗΘ παξνπζηάδεηαη ζην Παξάξηεκα ΙΙ ηνπ παξφληνο εγρεηξηδίνπ. EXERGIA S.A. 2

2 ΑΠΑΙΣΗΔΙ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΔΡΙΓΡΑΦΗ ΔΓΚΑΣΑΣΑΔΩΝ ΤΜΠΑΡΑΓΩΓΗ 2.1 ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΙΚΟ ΓΙΑΓΡΑΜΜΑ Απαηηείηαη έλα Μνλνγξακκηθφ Γηάγξακκα ηεο εγθαηάζηαζεο ΗΘ πνπ λα δείρλεη ηε ζρέζε ηεο κνλάδαο ΗΘ κε ηε ζπλνιηθή εγθαηάζηαζε. Σν δηάγξακκα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη φια ηα θχξηα ζηνηρεία ηνπ ζηαζκνχ πνπ βξίζθνληαη εληφο ησλ νξίσλ ηνπ ζπζηήκαηνο ΗΘ, ηηο δηαζπλδέζεηο ηνπο, θαη ην δίθηπν ζσιελψζεσλ θαη θαισδίσλ πνπ κεηαθέξνπλ θαχζηκα θαη ελέξγεηα πξνο ην ζχζηεκα ΗΘ, θαζψο θαη ηελ παξαγφκελε ειεθηξηθή θαη ζεξκηθή ελέξγεηα (αηκφο, ζεξκφ λεξφ, ή θαπζαέξηα, αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε). ε φιεο ηηο γξακκέο ζα πξέπεη λα αλαθέξνληαη κε ζαθήλεηα ην ξεπζηφ θαη ε κεηαθεξφκελε ελέξγεηα. ηελ πεξίπησζε ηνπ αηκνχ θαη ηνπ ζεξκνχ λεξνχ, ε ζεκείσζε ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη ηελ πίεζε θαη ηε ζεξκνθξαζία ιεηηνπξγίαο. Όια ηα θχξηα ζηνηρεία ηνπ εμνπιηζκνχ θαη νη κεηξεηηθέο δηαηάμεηο πξέπεη λα πξνζδηνξίδνληαη ζην Μνλνγξακκηθφ Γηάγξακκα ηεο εγθαηάζηαζεο ΗΘ κε έλαλ απιφ ραξαθηεξηζηηθφ φλνκα. Σν ραξαθηεξηζηηθφ φλνκα ησλ ζηνηρείσλ ηνπ εμνπιηζκνχ ζα πξέπεη λα απνηεινχληαη απφ έλα απιφ πξφζεκα (φπσο αλαθέξεηαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα), αθνινπζνχκελν απφ έλαλ αξηζκφ, π.ρ. GT1, GT2, ST1, HRB1. Αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε ζα πξέπεη λα πξνζηεζεί κηα θαηάιεμε (suffix) πνπ λα πξνζδηνξίδεη ηελ ππνθαηεγνξία (sub-type) ηνπ εμνπιηζκνχ, π.ρ. ST1 (CO), ST2 (PO/CO), RE1 (G), RE2 (DF). Οκνίσο, ηα ραξαθηεξηζηηθά νλφκαηα ησλ κεηξεηψλ ζα πξέπεη λα είλαη M1 (FcQ), M2 (TR) θιπ. Ππόθεμα (Prefix) GT RE Σύπορ εξοπλιζμού (Equipment type) Αεξηνζηξφβηινο (Gas turbine) Παιηλδξνκηθή κεραλή (Reciprocating engine) Καηάληξη (Suffix) (G) (D) (DF) (HFO) Τποκαηηγοπία (Sub-type) Αεξηνκεραλή (Gas engine) Πεηξειαηνκεραλή (Diesel engine) Γηπινχ θαπζίκνπ (Dual fuel) Μαδνχη (Heavy fuel oil) ST Αηκνζηξφβηινο (BP) Αληίζιηςεο (Back pressure) EXERGIA S.A. 3

(Steam turbine) (PO) Απνκάζηεπζεο (Pass-out) (PI) Δηζαγσγή αηκνχ (Pass-in) (CO) πκπχθλσζεο (Condensing) HRB Λέβεηαο αλάθηεζεο ζεξκφηεηαο (Heat recovery boiler) (S) Αηκφο (Steam) (W) Θεξκφ λεξφ (Hot water) (SF) πκπιεξσκαηηθή θαχζε (Supplementary firing) (AF) Βνεζεηηθή θαχζε (Auxiliary firing) FB Θεξκηθφο ιέβεηαο (Fired boiler) (NO) Καλνληθή ιεηηνπξγία (Normally operating) (HS) Θεξκή εθεδξεία (Hot standby) (CS) Φπρξή εθεδξεία (Cold standby) M Μεηξεηηθφο ζηαζκφο (Metering station) (F) Ρνή (Flow)/ (Fc) θαλνληθνπνηεκέλε ξνή [flow (corrected)] (E) Ηιεθηξηθή ηζρχο (Electric Power) (H) Θεξκφηεηα (Heat) (T) Θεξκνθξαζία (Temperature) (P) Πίεζε (Pressure) (An) Αλαιπηήο (Analyser) (I) Γείθηεο (Indicator) (R) Καηαγξαθέαο (Recorder) (W) Βάξνο (Weight) (Q) Αζξνηζηήο (Totaliser) (C) Τπνινγηζκφο (Calculation) Έλα μερσξηζηφ αληίγξαθν ηνπ Μνλνγξακκηθνχ Γηαγξάκκαηνο ηεο εγθαηάζηαζεο ΗΘ πξέπεη λα απεηθνλίδεη ηνπο ηππηθνχο ξπζκνχο ηεο ξνήο ησλ δηαθφξσλ ξεπζηψλ, θαζψο θαη ηελ ηζρχ (kw ή MW) ηεο παξαγφκελεο ζεξκηθήο, ειεθηξηθήο θαη κεραληθήο ελέξγεηαο. Όηαλ ππάξρνπλ δηάθνξνη ηξφπνη ιεηηνπξγίαο ή ζεκαληηθέο επνρηαθέο ή εκεξήζηεο κεηαβνιέο θνξηίνπ, πξέπεη λα δειψλεηαη κε ζαθήλεηα ε πεξίπησζε γηα ηελ νπνία ηζρχνπλ ηα δεδνκέλα (π.ρ. κέζεο ζπλζήθεο ρεηκψλα). EXERGIA S.A. 4

Σα αθφινπζα ζρήκαηα πεξηιακβάλνπλ παξαδείγκαηα δηαθφξσλ ηππηθψλ εγθαηαζηάζεσλ ΗΘ. Σν ρήκα 2.1 παξνπζηάδεη ην Μνλνγξακκηθφ Γηάγξακκα κνλάδαο ΗΘ κε παιηλδξνκηθή κεραλή εζσηεξηθήο θαχζεο ρσξίο δπλαηφηεηα απφξξηςεο ζεξκφηεηαο. Σν ρήκα 2.2 παξνπζηάδεη ην αληίζηνηρν Γηάγξακκα Ρνήο Δλέξγεηαο Αλ πθίζηαληαη πεξηζζφηεξν ιεπηνκεξή ζρέδηα κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχληαη, αιιά ζα πξέπεη λα αλαγξάθνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά νλφκαηα (κε βάζε ηνλ πξνεγνχκελν πίλαθα) ηνπ εμνπιηζκνχ θαη ησλ κεηξεηψλ [θαη ηηο ηππηθέο ξνέο ζην Γηάγξακκα Ρνήο Δλέξγεηαο (EFD)]. σήμα 2.1: Μονογπαμμικό Γιάγπαμμα μονάδαρ ΗΘ με Παλινδπομική Μησανή Δζυηεπικήρ Καύζηρ συπίρ δςναηόηηηα απόππιτηρ θεπμόηηηαρ (με καύσιμο πετρέλαιο ή υσσικό αέριο ή βιοαέριο). EXERGIA S.A. 5

σήμα 2.2: Γιάγπαμμα Ροήρ Δνέπγειαρ μονάδαρ (ιζσύρ ζε kw) ΗΘ με Παλινδπομική Μησανή Δζυηεπικήρ Καύζηρ συπίρ δςναηόηηηα απόππιτηρ θεπμόηηηαρ (με καύσιμο πετρέλαιο ή υσσικό αέριο ή βιοαέριο). ηελ πεξίπησζε ηεο παξαπάλσ εγθαηάζηαζεο ΗΘ ρσξίο δπλαηφηεηα απφξξηςεο ζεξκφηεηαο, δελ ππάξρεη κέηξεζε ηεο παξαγφκελεο ζεξκφηεηαο, θαζψο κπνξεί λα ππνινγηζηεί απφ ηελ αληίζηνηρε παξαγφκελε ειεθηξηθή ελέξγεηα θαη ηε γλσζηή ζρέζε κεηαμχ ηεο παξαγφκελεο ειεθηξηθήο θαη ζεξκηθήο ελέξγεηαο ηεο ζπγθεθξηκέλεο αεξηνκεραλήο. Γηα ιφγνπο πιεξφηεηαο, ηα κνλνγξακκηθά δηαγξάκκαηα άιισλ επηά ηππηθψλ εγθαηαζηάζεσλ ΗΘ παξνπζηάδνληαη ζηα παξαθάησ ζρήκαηα. Σα αληίζηνηρα δηαγξάκκαηα ξνήο ελέξγεηαο κπνξνχλ λα πξνθχςνπλ απιά πξνζζέηνληαο ηνπο ηππηθνχο ξπζκνχο ηεο ξνήο ησλ δηαθφξσλ ξεπζηψλ, θαζψο θαη ηελ ηζρχ (kw ή MW) ηεο παξαγφκελεο ζεξκηθήο, ειεθηξηθήο θαη κεραληθήο ελέξγεηαο, φπσο θαίλεηαη ζην ρήκα 2.2. EXERGIA S.A. 6

σήμα 2.3: Μονογπαμμικό Γιάγπαμμα μονάδαρ ΗΘ με Παλινδπομική Μησανή Δζυηεπικήρ Καύζηρ, με δςναηόηηηα απόππιτηρ θεπμόηηηαρ (καμινάδα, κύκλυμα τύξηρ μησανήρ) και δύο ανεξάπηηηα ζςζηήμαηα ανάκηηζηρ θεπμόηηηαρ (με καύσιμο πετρέλαιο ή υσσικό αέριο ή βιοαέριο). σήμα 2.4: Μονογπαμμικό Γιάγπαμμα μονάδαρ ΗΘ με Παλινδπομική Μησανή Δζυηεπικήρ Καύζηρ, με δςναηόηηηα απόππιτηρ θεπμόηηηαρ και ζςνδςαζμένο ζύζηημα ανάκηηζηρ θεπμόηηηαρ (με καύσιμο πετρέλαιο ή υσσικό αέριο ή βιοαέριο). EXERGIA S.A. 7

σήμα 2.5: Μονογπαμμικό Γιάγπαμμα μονάδαρ ΗΘ με Αεπιοζηπόβιλο ανοικηού κύκλος και λέβηηα ανάκηηζηρ θεπμόηηηαρ αημού (με καύσιμο πετρέλαιο ή υσσικό αέριο ή βιοαέριο). σήμα 2.6: Μονογπαμμικό Γιάγπαμμα μονάδαρ ΗΘ με Αημοζηπόβιλο Ανηίθλιτηρ (με σσμβατικά ή εναλλακτικά καύσιμα) EXERGIA S.A. 8

σήμα 2.7: Μονογπαμμικό Γιάγπαμμα μονάδαρ ΗΘ με Αημοζηπόβιλο ςμπύκνυζηρ και με απομάζηεςζη αημού (με σσμβατικά ή εναλλακτικά καύσιμα) σήμα 2.8: Μονογπαμμικό Γιάγπαμμα μονάδαρ ΗΘ με Μικποζηπόβιλο/Αεπιοζηπόβιλο (με καύσιμο πετρέλαιο ή υσσικό αέριο ή βιοαέριο). EXERGIA S.A. 9

σήμα 2.9: Μονογπαμμικό Γιάγπαμμα μονάδαρ ΗΘ ςνδςαζμένος Κύκλος με αημοζηπόβιλο ζςμπύκνυζηρ και με απομάζηεςζη αημού (με καύσιμο πετρέλαιο ή υσσικό αέριο ή βιοαέριο). 2.2 ΚΙΝΗΣΗΡΙΔ ΜΗΥΑΝΔ Γηα φιεο νη θηλεηήξηεο κεραλέο (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ βνεζεηηθψλ αηκνζηξνβίισλ) θαη γηα ηνπο ιέβεηεο εληφο ησλ νξίσλ ηνπ ζπζηήκαηνο ΗΘ πξέπεη λα αλαθέξνληαη κε ιεπηνκεξψο ηα ζηνηρεία ηνπο, πεξηιακβάλνληαο κεηαμχ άιισλ: Υαξαθηεξηζηηθφ φλνκα Καηαζθεπαζηή Μνληέιν ή ηχπν Μέγηζηε νλνκαζηηθή παξαγφκελε ελέξγεηα θαη ζεξκφηεηα ζε ζπλζήθεο ISO Έηνο έλαξμεο ιεηηνπξγίαο Όηαλ κηα θηλεηήξηα κεραλή θηλεί έλα κεραληθφ θνξηίν (π.ρ. κηα αληιία ή έλα ζπκπηεζηή), ε παξαγφκελε κεραληθή ελέξγεηα ζα πξέπεη λα κεηαηξαπεί ζε ηζνδχλακε ειεθηξηθή ρξεζηκνπνηψληαο έλαλ πνιιαπιαζηαζηή 1,05. Η παξαγφκελε ζεξκφηεηα ησλ EXERGIA S.A. 10

αηκνζηξνβίισλ πξέπεη λα βαζίδεηαη ζηηο ζπλζήθεο κεγίζησλ ξνψλ ηνπ αηκνχ απνκάζηεπζεο θαη / ή θαη αληίζιηςεο. 2.3 ΔΞΟΠΛΙΜΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΤΘΗΗ ΔΓΚΑΣΑΣΑΗ ΗΘ Απαηηείηαη κηα πιήξεο θαηαγξαθή φινπ ηνπ κεηξεηηθνχ εμνπιηζκνχ πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηεο ιεηηνπξγίαο ηεο εγθαηάζηαζεο ΗΘ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ κεηξεηψλ παξαγφκελεο ειεθηξηθήο θαη ζεξκηθήο ελέξγεηαο. Ο θαηάινγνο πξέπεη επίζεο λα πεξηιακβάλεη ιεπηνκέξεηεο (ζπκπεξηιακβάλνληαο ηνπο Αξηζκνχο Αλαθνξάο ησλ εκείσλ Μέηξεζεο) γηα φινπο ηνπο κεηξεηέο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ ηηκνιφγεζε ηνπ πξνκεζεπφκελνπ αεξίνπ, αθφκε θαη αλ ε εγθαηάζηαζε ΗΘ πξνκεζεχεηαη αέξην κέζσ ελφο δεπηεξεχνληνο κεηξεηή. Γηα θάζε κεηξεηή ζα πξέπεη λα παξέρνληαη ιεπηνκέξεηεο, φπσο: Υαξαθηεξηζηηθφ φλνκα εηξηαθφο αξηζκφο (θαη, θαηά πεξίπησζε, αξηζκφο αλαθνξάο ηνπ ζεκείνπ κέηξεζεο ή άιιν κνλαδηθφ αλαγλσξηζηηθφ κέηξεζεο) Έηνο εγθαηάζηαζεο Καηαζθεπαζηήο (ηεο βαζηθήο κεηξεηηθήο ζπζθεπήο), κνληέιν θαη ηχπνο Μεηξνχκελν κέγεζνο θαη ζπλζήθεο κέηξεζεο [ζεξκνθξαζία θαη πίεζε ξεπζηνχ, ειεθηξηθή ηάζε, π.ρ. αηκφο (42 bar a / 400 o C), ειεθηξηθή ηάζε (3,3 kv)] Δχξνο κέηξεζεο (εμαηξνπκέλσλ ησλ ειεθηξηθψλ κεηξεηψλ πνπ ζα πξέπεη λα εγγξάθνληαη σο Ν/Α δελ εθαξκφδεηαη), δειαδή ν ειάρηζηνο θαη ν κέγηζηνο ξπζκφο ξνήο (Qmin θαη Qmax γηα κεηξεηέο ξνήο πγξψλ). Γελ αλαγξάθεηαη ε κέγηζηε έλδεημε ελφο αζξνηζηή (π.ρ. 999999) Μνλάδεο κέηξεζεο (αλαθέξεηαη αλ έρεη γίλεη θαλνληθνπνίεζε σο πξνο ηε ζεξκνθξαζία θαη ηε πίεζε) Αβεβαηφηεηα σο πνζνζηφ ηεο έλδεημεο ή πνζνζηφ ηνπ εχξνπο κέηξεζεο. ηελ πεξίπησζε απηή απαηηείηαη κφλν ε αβεβαηφηεηα ηνπ βαζηθνχ κεηξεηή/πνκπνχ/ππνινγηζηή, ρσξίο λα ιακβάλεηαη ππφςε θακία πξφζζεηε αβεβαηφηεηα εμαηηίαο ηεο χπαξμεο ππέξκεηξσλ δηαζηεκάησλ κεηαμχ δηαδνρηθψλ βαζκνλνκήζεσλ (ην νπνίν κπνξεί λα αιιάδεη θάζε έηνο) EXERGIA S.A. 11

ε πεξίπησζε πνπ ηα πθηζηάκελα ζπζηήκαηα παξαθνινχζεζεο κηαο εγθαηάζηαζεο ΗΘ δελ ζπκκνξθψλνληαη κε ηηο απαηηήζεηο πνπ νξίδνληαη ζηε παξνχζα έθζεζε, νη αηηνχληεο ππνρξενχληαη λα παξέρνπλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηα πξφζζεηα κεηξεηηθά ζπζηήκαηα πνπ πξνηείλνπλ λα εγθαηαζηήζνπλ θαη, θαηά πεξίπησζε, ζηνηρεία γηα ηπρφλ έκκεζεο κεζφδνπο πνπ πξφθεηηαη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηνλ ππνινγηζκφ κε κεηξνχκελσλ κεγεζψλ. ηνλ θαηάινγν ησλ κεηξεηψλ πξέπεη λα πεξηιεθζνχλ θαη ιεπηνκέξεηεο ζρεηηθά κε θάζε κεηξεηηθφ εμνπιηζκφ ζηνλ νπνίν ζηεξίδεηαη ε έκκεζε κέζνδνο ππνινγηζκνχ κεγεζψλ. ε πεξίπησζε πνπ δελ πθίζηαηαη κέηξεζε (ή γίλεηαη αλεπαξθήο κέηξεζε) ηνπ παξαγφκελνπ αηκνχ ή ζεξκφηεηαο, ε κε κεηξνχκελε ζεξκφηεηα δελ ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεηαη ζηελ παξαγφκελε ρξήζηκε ζεξκφηεηα. 2.4 ΠΡΟΘΔΣΟ ΔΞΟΠΛΙΜΟ Οξηζκέλα πξφζζεηα ζηνηρεία εμνπιηζκνχ, ηα νπνία είλαη απαξαίηεηα γηα ηε ιεηηνπξγία κηαο εγθαηάζηαζεο ΗΘ, πξέπεη επίζεο λα πξνζδηνξίδνληαη. Σέηνηα ζηνηρεία εμνπιηζκνχ πεξηιακβάλνπλ: Δμνπιηζκφ ρεηξηζκνχ αεξίσλ θαπζίκσλ φπσο αεξνζπκπηεζηέο, ή εμνπιηζκφ επεμεξγαζίαο ιπκάησλ, αεξίσλ απφ ρψξνπο ηαθήο απνξξηκκάησλ ή ζπλζεηηθψλ αεξίσλ Δμνπιηζκφ επεμεξγαζίαο ή δηαθίλεζεο ζηεξεψλ, πγξψλ ή αεξίσλ θαπζίκσλ. Απηφ κπνξεί λα πεξηιακβάλεη εμνπιηζκφ ηεκαρηζκνχ άλζξαθα ή ζηεξεψλ απνβιήησλ, απνζήθεπζε αεξίσλ ή πγξψλ θαπζίκσλ, κνλάδεο θίιηξσλ, ζπζηήκαηα ζέξκαλζεο γηα ηελ βειηίσζε ησλ ζπλζεθψλ άληιεζεο θαη ηεο θαχζεο ησλ ξεπζηψλ κε κεγάιν ημψδεο, αληιίεο θαπζίκνπ, εμνπιηζκφ ππξφιπζεο ή αεξηνπνίεζεο, απνζηξάγγηζε θαη απνζήθεπζε ζηεξεψλ απνβιήησλ θιπ. Δμνπιηζκφ εθθίλεζεο, ψζηε λα είλαη δπλαηή ε εθθίλεζε ηεο εγθαηάζηαζεο είηε είλαη ζπλδεδεκέλε κε ην ειεθηξηθφ δίθηπν είηε φρη. Ο εμνπιηζκφο απηφο κπνξεί λα πεξηιακβάλεη ειεθηξηθνχο θηλεηήξεο ή κπαηαξίεο, θαζψο θαη θηλεηήξεο ληίδει. Δμνπιηζκφ γηα ηελ κεηαθνξά ηεο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ άκεζσλ ζπλδέζεσλ Δμνπιηζκφ γηα ηελ παξαθνινχζεζε θαη ηε ζχληαμε εθζέζεσο ζρεηηθά κε ηελ ιεηηνπξγία ηεο εγθαηάζηαζεο EXERGIA S.A. 12

Δμνπιηζκφ γηα ζπκπιεξσκαηηθή ή βνεζεηηθή θαχζε πνπ δελ πξνζδηνξίδεηαη αιινχ, πεξηιακβάλνληαο αλεκηζηήξεο αέξα γηα βνεζεηηθή θαχζε, ή γηα παξνρή ζπκπιεξσκαηηθήο θαη εθεδξηθήο ζεξκφηεηαο, ςχμε ζράξαο, θιπ. Δμνπιηζκφ επεμεξγαζίαο/δηαρείξηζεο ηνπ λεξνχ ηξνθνδνζίαο, ηνπ δηθηχνπ λεξνχ ή αηκνχ πεξηιακβάλνληαο εμνπιηζκφ απαέξσζεο, εμνπιηζκφ απηνληζκνχ ή απνζθιήξπλζεο λεξνχ, εμνπιηζκφ δηήζεζεο, αληιίεο, αλεκηζηήξεο, θιπ. Δμνπιηζκφ επεμεξγαζίαο/δηαρείξηζεο γηα απεπζείαο ρξήζε θαπζαεξίσλ πνπ δελ πξνζδηνξίδεηαη αιινχ, φπσο μεξαληήξεο, θιπ. Άιινη θηλεηήξεο, αληιίεο, αλεκηζηήξεο, θπζεηήξεο, θιπ. απαξαίηεηνη γηα ηε ιεηηνπξγία ηεο εγθαηάζηαζεο Άιια ειεθηξηθά παξαζηηηθά ζηνηρεία εμνπιηζκνχ. Άιια κεραληθά παξαζηηηθά ζηνηρεία εμνπιηζκνχ. Άιια ζεξκηθά παξαζηηηθά ζηνηρεία εμνπιηζκνχ. Δμνπιηζκφ πλερνχο Παξαθνινχζεζεο Δθπνκπψλ Δμνπιηζκφ ζπιινγήο θαη ελαπφζεζεο ζηάρηεο θαη επεμεξγαζίαο ησλ θαπζαεξίσλ (FGT). Όια ηα παξαπάλσ ζηνηρεία ηνπ εμνπιηζκνχ ηεο κνλάδαο πξέπεη λα θαηαγξάθνληαη κε ηηο εμήο ιεπηνκέξεηεο απηψλ : θαηαζθεπαζηήο, κνληέιν, αξηζκφο ζηνηρείσλ (πιήζνο), ηξφπνο ιεηηνπξγίαο (θαλνληθή ιεηηνπξγία, ιεηηνπξγία θαηή ηελ εθθίλεζε ή ζπάληα ιεηηνπξγία), θαη κηα εθηίκεζε ηεο ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο (kwe ή kwth). Γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο θαηαγξαθήο ηεο δήηεζεο ηζρχνο (kw), ηα κεραληθά παξαζηηηθά θνξηία ζα πξέπεη λα αληηκεησπίδνληαη σο ηζνδχλακα ειεθηξηθά θνξηία. EXERGIA S.A. 13

3 ΑΠΑΙΣΗΔΙ ΜΔΣΡΗΔΩΝ Δ ΔΓΚΑΣΑΣΑΔΙ ΤΜΠΑΡΑΓΩΓΗ 3.1 ΓΔΝΙΚΔ ΑΠΑΙΣΗΔΙ ΜΔΣΡΗΣΙΚΩΝ ΓΙΑΣΑΞΔΩΝ Η νξζή πξαθηηθή απαηηεί ηελ επίηεπμε ελφο θαηάιιεινπ επηπέδνπ κέηξεζεο, φζνλ αθνξά ηελ παξαθνινχζεζε θαη ηε βειηίσζε ηεο ιεηηνπξγίαο κηαο εγθαηάζηαζεο ΗΘ. Η εγθαηάζηαζε κέηξεζεο ζα πξέπεη λα ζρεδηάδεηαη, λα θαηαζθεπάδεηαη θαη λα εγθαζίζηαηαη ζχκθσλα κε ηηο πξνδηαγξαθέο απνδεθηψλ πξνηχπσλ, φπσο ηα Κππξηαθά, ηα Δπξσπατθά (EN), ή ηα Γηεζλή (ISO) Πξφηππα ή Οδεγίεο. Όηαλ πξαγκαηνπνηνχληαη εκπνξηθέο ή θνξνινγηθέο ζπλαιιαγέο βάζεη ελδείμεσλ κεηξεηηθψλ νξγάλσλ ή κεηξνχκελσλ πνζνηήησλ (π.ρ. κεηαθνξά θαπζίκσλ κε επηηήξεζε), νη ελ ιφγσ ελδείμεηο ησλ νξγάλσλ (ν κεηξεηήο βάζεη ηνπ νπνίνπ γίλεηαη ε ηηκνιφγεζε) ή νη κεηξνχκελεο πνζφηεηεο ζα πξέπεη θαλνληθά λα ζεσξνχληαη σο επαξθείο, εθφζνλ έρνπλ ηεζεί ζε εθαξκνγή θαηάιιειεο αλεμάξηεηεο δηαδηθαζίεο επηθχξσζεο. ε φιεο ηηο άιιεο πεξηπηψζεηο (δειαδή εμαηξνπκέλσλ ησλ εκπνξηθψλ ή θνξνινγηθψλ ζπλαιιαγψλ) γηα ηηο κεηξεηηθέο δηαηάμεηο, πξέπεη λα ηεξνχληαη νη αθφινπζεο απαηηήζεηο: Πξέπεη λα ηεξνχληαη νη θαηάιιειεο δηαδηθαζίεο επηθχξσζεο γηα ην ζχζηεκα παξαθνινχζεζεο, είηε κε άκεζε βαζκνλφκεζε, είηε κε επηθχξσζε θάζε ζηνηρείνπ ηνπ ζπζηήκαηνο κέηξεζεο. Πξέπεη λα πξαγκαηνπνηείηαη πεξηνδηθή βαζκνλφκεζε απφ ηνλ θαηαζθεπαζηή ή απφ δηαπηζηεπκέλνπο νξγαληζκνχο. Γηα λα εμαζθαιηζηεί φηη νη αβεβαηφηεηεο ηνπ ζπζηήκαηνο παξαθνινχζεζεο δηαηεξνχληαη εληφο ησλ πξνδηαγξαθψλ ηνπ κεηξεηή, πξέπεη λα εθαξκνζηεί έλα πξφγξακκα βαζκνλφκεζεο, πνπ λα έρεη ππνβιεζεί θαη εγθξηζεί απφ ηελ Δθδίδνπζα Αξρή Δγγπήζεσλ Πξνέιεπζεο. Γηα κηθξέο πνζφηεηεο ελέξγεηαο ππάξρεη ε δπλαηφηεηα εμαίξεζεο. Οη κεηξεηηθέο δηαηάμεηο ζα πξέπεη λα πξνζηαηεχνληαη απφ παξαβίαζε (tamper-proof). ε πεξίπησζε πνπ ε παξαγφκελε ζεξκφηεηα δελ πσιείηαη, είλαη πηζαλφ λα κελ ππάξρνπλ κεραληζκνί παξαθνινχζεζεο EXERGIA S.A. 14

(γηα παξάδεηγκα, εθφζνλ έλαο νξγαληζκφο έρεη ζηελ ηδηνθηεζία ηνπ ηφζν ηελ εγθαηάζηαζε ΗΘ, φζν θαη ην ρψξν θαηαλάισζεο). ηηο πεξηπηψζεηο απηέο, απαηηείηαη ε εγθαηάζηαζε απνηειεζκαηηθψλ ζπζηεκάησλ παξαθνινχζεζεο. Σα απνδεηθηηθά ζηνηρεία γηα ηελ αμηνπηζηία ησλ κεραληζκψλ παξαθνινχζεζεο ζα πξέπεη θαλνληθά λα ειέγρνληαη ζε θάζε επηηφπηα επηζεψξεζε. Σα δεηήκαηα απηά κπνξνχλ λα εληάζζνληαη ζην πθηζηάκελν ζχζηεκα δηαζθάιηζεο πνηφηεηαο κηαο εγθαηάζηαζεο (φπσο π.ρ. ην ISO 9001). Σα απνδεηθηηθά ζηνηρεία ζα πξέπεη επίζεο λα ειέγρνληαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο Πηζηνπνίεζεο ηεο εγθαηάζηαζεο απφ ηελ Δθδίδνπζα Αξρή, θαζψο θαη ζε θάζε πεξηνδηθφ έιεγρν πνπ δηελεξγείηαη απφ ηελ Δθδίδνπζα Αξρή. 3.1.1 Αβεβαιόηηηα (εύπορ ζθάλμαηορ) και ςζηημαηικό θάλμα Πξέπεη λα πξνζδηνξηζηεί ε αβεβαηφηεηα (εχξνο ζθάικαηνο) πνπ ζρεηίδεηαη κε φιεο ηηο κεηξήζεηο θαη ππνινγηζκνχο ηεο παξαγφκελεο θαη θαηαλαιηζθφκελεο (ρξεζηκνπνηνπκέλεο) ελέξγεηαο. Οη αβεβαηφηεηεο κπνξνχλ λα βαζίδνληαη ζηηο πξνδηαγξαθέο ηνπ θαηαζθεπαζηή ηνπ κεηξεηή, ή ζε απνδεθηά πξφηππα. Δπηπιένλ, φιεο νη κεηξήζεηο θαη ππνινγηζκνί ηεο παξαγφκελεο θαη θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο πξέπεη λα ειέγρνληαη γηα ηελ χπαξμε ζπζηεκαηηθψλ ζθαικάησλ ζηηο θαηαγξαθέο ησλ απνηειεζκάησλ. Όινη νη ππνινγηζκνί ηεο αβεβαηφηεηαο θαη νη έιεγρνη γηα ζπζηεκαηηθά ζθάικαηα πξέπεη λα είλαη πιήξσο ηεθκεξησκέλνη. χκθσλα κε ηε βέιηηζηε πξαθηηθή, νη κέγηζηεο αβεβαηφηεηεο πνπ ζπλδένληαη κε ηε κέηξεζε ησλ δηαθφξσλ ελεξγεηαθψλ ξνψλ πξέπεη λα ηθαλνπνηνχλ ηηο αθφινπζεο πξνδηαγξαθέο: Καηαλαιψζεηο θαπζίκνπ (κνλάδα kwh) Δλεξγεηαθέο θαηαλαιψζεηο, φπσο ν αηκφο ή ην ζεξκφ λεξφ (κνλάδα kwh) Μέηξεζε ζεξκφηεηαο λεξνχ ή άιινπ πγξνχ πνπ θπθινθνξεί ζην θχθισκα (κνλάδα kwh) Μέηξεζε ζεξκφηεηαο ηεο ξνήο αηκνχ (κνλάδα kwh) Ηιεθηξηθή ελέξγεηα (κνλάδα kwh) ±2,0% ηεο έλδεημεο Όηη ηζρχεη γηα ηνλ αηκφ ή ην δεζηφ λεξφ, αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε (βι. παξαθάησ) Μέηξεζε θαηά ΔΝ 1434-1:2007, κεηξνινγηθή Κιάζε 3 (ζπλήζσο 4,5% ηεο έλδεημεο) ±2,0% ηεο πιήξνπο θιίκαθαο ή ±3,0% ηεο έλδεημεο Μέηξεζε ζχκθσλα κε ηα ηζρχνληα Κππξηαθά Πξφηππα θαη Κιάζεηο κε βάζε ηε θιίκαθα κεηξνχκελνπ κεγέζνπο EXERGIA S.A. 15

Έκκεζε κέηξεζε ή ππνινγηζκφο ηεο παξαγφκελεο θαη θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο (κνλάδα kwh) ±2,0% ηεο ηηκήο, εθηφο απφ ηελ παξαγφκελε ζεξκφηεηα απφ εγθαηαζηάζεηο κε ζπλνιηθή ειεθηξηθή ηζρχ < 1 MWe, φπνπ εθαξκφδεηαη ην θξηηήξην ±5,0% ηεο ηηκήο Οη κεηξεηέο πνπ ζπκκνξθψλνληαη κε ηηο αλσηέξσ απαηηήζεηο φζνλ αθνξά ηελ αθξίβεηα (αβεβαηφηεηα) πξέπεη λα ζεσξνχληαη ζχκθσλνη κε ηε βέιηηζηε πξαθηηθή. 3.1.2 Βαθμονόμηζη και Δπικύπυζη Μεηπηηών Όινη νη κεηξεηέο πνπ δελ βαζκνλνκνχληαη απφ αλεμάξηεηνπο θνξείο (φπσο νη εηαηξείεο πξνκήζεηαο θπζηθνχ αεξίνπ ή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο ζην πιαίζην ησλ λφκηκσλ ππνρξεψζεψλ ηνπο ή νη πειάηεο ζεξκηθήο ή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο ζην πιαίζην κηαο εκπνξηθήο ζπκθσλίαο) ζα πξέπεη λα βαζκνλνκνχληαη ή λα επηθπξψλνληαη ηαθηηθά ζχκθσλα κε έλα ρξνλνδηάγξακκα βαζκνλφκεζεο πνπ έρεη ππνβιεζεί θαη εγθξηζεί απφ ηελ Δθδίδνπζα Αξρή Δγγπήζεσλ Πξνέιεπζεο. Μφλν γηα ηα πνιχ κηθξά κεηξνχκελα πνζά ελέξγεηαο, ππάξρεη ε δπλαηφηεηα πξναηξεηηθήο εμαίξεζεο απφ ηελ απαίηεζε γηα βαζκνλφκεζε. Πην ζπγθεθξηκέλα, αλαγλσξίδεηαη φηη γηα ηα πνζά ελέξγεηαο, πνπ ζσξεπηηθά ζπκβάιινπλ ειάρηζηα ζηε ζπλνιηθή παξαγφκελε ή θαηαλαιηζθφκελε ελέξγεηα, κπνξεί λα είλαη αληηνηθνλνκηθή ε εθαξκνγή ελφο θαλνληθνχ πξνγξάκκαηνο βαζκνλφκεζεο. Γηα ην ιφγν απηφ, ππάξρεη ε δπλαηφηεηα εμαίξεζεο γηα πνιχ κηθξά πνζά ελέξγεηαο, πνπ δελ ππεξβαίλνπλ ζσξεπηηθά ην 10% ηεο ζπλνιηθήο θαηαλαιηζθφκελεο ή παξαγφκελεο ειεθηξηθήο ή ζεξκηθήο ελέξγεηαο ηεο εγθαηάζηαζεο. Γηα παξάδεηγκα, εάλ ππάξρνπλ ηξία πνζά ελέξγεηαο, πνπ αληηπξνζσπεχνπλ αληίζηνηρα ην 3%, 4% θαη 5% ησλ ελεξγεηαθψλ θαηαλαιψζεσλ, κφλν δχν απφ απηά κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ σο πνιχ κηθξά πνζά ελέξγεηαο,, θαζψο ην άζξνηζκα ησλ ηξηψλ ππεξβαίλεη ην φξην ηνπ 10%. Γηα κεηξεηέο ξνήο πγξψλ, ηα παξαθάησ πξνγξάκκαηα βαζκνλφκεζεο ζεσξνχληαη απνδεθηά: Μεηξεηέο κε ζηαζεξά θχξηα ζηνηρεία κέζα ζε ζσιήλα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ δηαθξαγκάησλ κε νπέο (orifice plates), κπεθ ξνήο (flow nozzles), ζσιήλσλ βεληνχξη (venturis), θψλσλ ζρήκαηνο V (V-cone), ζηνηρείσλ θαηαζηνιήο δηλψλ (shedding meter bluff bodies), ζσιήλεο Pitot θαη δηαηάμεσλ κε πνιιαπινχο ζσιήλεο Pitot (annubars): νπηηθέο επηζεσξήζεηο θαη έιεγρνο δηαζηάζεσλ ζχκθσλα κε ην δειηίν δεδνκέλσλ/ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ θάζε 5 ρξφληα. ηνηρεία πνπ παξνπζηάδνπλ νηαδήπνηε παξακφξθσζε ηνπ ζρήκαηφο ηνπο (δειαδή αιιαγή ηνπ EXERGIA S.A. 16

αξρηθνχ ηνπο γεσκεηξηθνχ ηνπο ζρήκαηνο) ή δηάβξσζε πξέπεη λα αληηθαζίζηαληαη. Δλαιιαθηηθά, είλαη απνδεθηή ε πγξή βαζκνλφκεζε εθηφο ηεο εγθαηάζηαζεο (εμσηεξηθφ εξγαζηήξην) ή ε επηηφπηα βαζκνλφκεζε θάλνληαο ρξήζε αλεμάξηεηνπ κεηξεηή, γηα ηνλ νπνίν είλαη δπλαηή ε δηαπίζησζε ηεο έγθπξεο βαζκνλφκεζήο ηνπ (ηρλειαζηκφηεηα) Βαζκνλφκεζε ησλ δεπηεξνγελψλ ζηνηρείσλ, φπσο νη κεηαδφηεο, νη πνκπνί, θαη νη ππνινγηζκνί, θάζε 2 ρξφληα. Μεηξεηέο κε θηλνχκελα θχξηα ζηνηρεία ξνήο κέζα ζε ζσιήλα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ κεηξεηψλ ηχπνπ ζηξνβίινπ, θαη ηχπνπ Gilflow: πγξή βαζκνλφκεζε εθηφο ηεο εγθαηάζηαζεο (εμσηεξηθφ εξγαζηήξην) ή επηηφπηα βαζκνλφκεζε θάλνληαο ρξήζε αλεμάξηεηνπ κεηξεηή, γηα ηνλ νπνίν είλαη δπλαηή ε δηαπίζησζε ηεο έγθπξεο βαζκνλφκεζήο ηνπ (ηρλειαζηκφηεηα), θάζε 5 ρξφληα. Βαζκνλφκεζε ησλ δεπηεξνγελψλ ζηνηρείσλ, φπσο νη κεηαδφηεο, νη πνκπνί θαη νη ππνινγηζκνί, θάζε 2 ρξφληα. Μεηξεηέο ρσξίο ζηνηρεία κέζα ζε ζσιήλα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ κεηξεηψλ ππεξήρσλ, καγλεηηθψλ κεηξεηψλ ξνήο θαη κεηξεηψλ Coriolis: πγξή βαζκνλφκεζε εθηφο ηεο εγθαηάζηαζεο (εμσηεξηθφ εξγαζηήξην) ή επηηφπηα βαζκνλφκεζε θάλνληαο ρξήζε αλεμάξηεηνπ κεηξεηή, γηα ηνλ νπνίν είλαη δπλαηή ε δηαπίζησζε ηεο έγθπξεο βαζκνλφκεζήο ηνπ (ηρλειαζηκφηεηα),, θάζε 5 ρξφληα. Βαζκνλφκεζε ησλ δεπηεξνγελψλ ζηνηρείσλ, φπσο νη κεηαδφηεο, νη πνκπνί θαη νη ππνινγηζκνί, θάζε 2 ρξφληα. Γηα ηνπο κεηξεηέο ζεξκφηεηαο πνπ παξέρνληαη σο παθέην πνπ πεξηιακβάλεη έλα κεηξεηή ξνήο, έλα δεχγνο αηζζεηήξσλ ζεξκνθξαζίαο θαη έλα ππνινγηζηή/νινθιεξσηή, είλαη απαξαίηεηε ε επαλαβαζκνλφκεζε ή αληηθαηάζηαζή ηνπο κε ηε ιήμε ηνπ πηζηνπνηεηηθνχ βαζκνλφκεζεο ηνπ θαηαζθεπαζηή. Οη λέεο κνλάδεο ή νη κνλάδεο αληηθαηάζηαζεο πξέπεη λα είλαη εθνδηαζκέλεο κε πηζηνπνηεηηθφ βαζκνλφκεζεο. Δλαιιαθηηθά, είλαη απνδεθηή ε πγξή βαζκνλφκεζε εθηφο ηεο εγθαηάζηαζεο ή ε επηηφπηα βαζκνλφκεζε θάλνληαο ρξήζε αλεμάξηεηνπ κεηξεηή, γηα ηνλ νπνίν είλαη δπλαηή ε δηαπίζησζε ηεο έγθπξεο βαζκνλφκεζήο ηνπ (ηρλειαζηκφηεηα), θάζε 5 ρξφληα. Βαζκνλφκεζε ησλ δεπηεξνγελψλ ζηνηρείσλ, φπσο νη κεηαδφηεο, νη πνκπνί θαη νη ππνινγηζκνί, θάζε 2 ρξφληα. Γηα ηνπο κεηξεηέο πνπ δελ θαιχπηνληαη απφ ηηο παξαπάλσ πεξηπηψζεηο, έλα πξνηεηλφκελν πξφγξακκα βαζκνλφκεζεο EXERGIA S.A. 17

πξέπεη λα ππνβιεζεί πξνο έγθξηζε απφ ηελ Δθδίδνπζα Αξρή Δγγπήζεσλ Πξνέιεπζεο. Γηα ηνπο κεηξεηέο ζηεξεψλ θαπζίκσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ γεθπξνπιαζηηγγψλ (weighbridges), ηκάλησλ δπγίζεσο (belt weighers) θαη δπλακνθπςειψλ (grab load cells), έλα πξφγξακκα βαζκνλφκεζεο ηνπιάρηζηνλ κία θνξά θάζε δχν ρξφληα, ζχκθσλα κε κία δηαδηθαζία, κε ηελ νπνία είλαη δπλαηή ε δηαπίζησζε ηεο έγθπξεο βαζκνλφκεζήο ηνπο (ηρλειαζηκφηεηα), Οη κεηξεηέο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο ηζρχνο έσο 500 kwe δελ ρξεηάδνληαη επαλαβαζκνλφκεζε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ Πηζηνπνίεζήο ηνπο. Οη κεηξεηέο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο ηζρχνο άλσ ησλ 500 kwe ρξεηάδνληαη επαλαβαζκνλφκεζε θαη ειέγρνπο αθξίβεηαο ζην πιαίζην ελφο πξνθαζνξηζκέλνπ πξνγξάκκαηνο. Γηα ηνπο πεξηζζφηεξνπο κεηξεηέο απηφ ζεκαίλεη βαζκνλφκεζε θάζε 10 ρξφληα (κεξηθνί παιηφηεξνη ειεθηξνκεραληθνί κεηξεηέο κε θιάζε αθξίβεηαο 0,5 απαηηνχλ βαζκνλνκήζεηο θάζε 3 ή 5 ρξφληα). ε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο, ηδηαίηεξα ζε παιηέο βηνκεραληθέο κνλάδεο, ε απνκάθξπλζε ησλ κεηξεηψλ πξνθεηκέλνπ λα επηζεσξεζνχλ κπνξεί λα παξνπζηάζεη πξνβιήκαηα, πηζαλψο επεηδή νη κεηξεηέο είλαη απξφζηηνη ή δελ κπνξνχλ λα απνκνλσζνχλ. Όηαλ ππάξρεη έλα πιήζνο παξφκνησλ κεηξεηψλ πνπ κεηξνχλ ην ίδην πγξφ, ζε παξφκνηεο ζπλζήθεο κέηξεζεο, ε Δθδίδνπζα Αξρή Δγγπήζεσλ Πξνέιεπζεο κπνξεί λα ρνξεγήζεη κεξηθή εμαίξεζε ππφ ηηο αθφινπζεο ζπλζήθεο: εάλ νπνηνζδήπνηε απφ απηνχο ηνπο κεηξεηέο κπνξεί λα επηζεσξεζεί θαη λα απνδεηρζεί φηη είλαη εληφο πξνδηαγξαθψλ κεηά απφ πεξηζζφηεξα απφ 5 ρξφληα ιεηηνπξγίαο, ε Δθδίδνπζα Αξρή Δγγπήζεσλ Πξνέιεπζεο κπνξεί λα ρνξεγήζεη απαιιαγή απφ ηελ απαίηεζε γηα επηζεψξεζε ησλ ππφινηπσλ κεηξεηψλ ηεο ίδηαο νκάδαο γηα αθφκε 5 ρξφληα (δειαδή, ην δείγκα ζεσξείηαη αληηπξνζσπεπηηθφ ηεο ζπλνιηθήο νκάδαο κεηξεηψλ), ρσξίο λα δεκηνπξγείηαη επηπξφζζεηε αβεβαηφηεηα. ε γεληθέο γξακκέο, ν φξνο "εληφο πξνδηαγξαθψλ" ζεκαίλεη: ζσζηέο δηαζηάζεηο, νμείεο αθκέο (κεηξεηέο δηαθξάγκαηνο), ρσξίο νηαδήπνηε παξακφξθσζε ηνπ ζρήκαηφο ηνπο (δειαδή αιιαγή ηνπ αξρηθνχ ηνπο γεσκεηξηθνχ ηνπο ζρήκαηνο), ιπγηζκφ, δηάβξσζε, θαη έκθξαμε ή παξεκπφδηζε ησλ ππνδνρψλ κέηξεζεο ηεο πίεζεο. 3.2 ΜΔΣΡΗΗ ΚΑΤΙΜΟΤ Όιεο νη θαηαλαιψζεηο θαπζίκσλ πξέπεη λα βαζίδνληαη ζηε θαηψηεξε ζεξκνγφλν δχλακε ηνπο (Net Calorific Value) θαη πξέπεη λα κεηξνχληαη (kwh). EXERGIA S.A. 18

3.2.1 Καηηγοπίερ Καςζίμυν Σα θαχζηκα δηαθξίλνληαη ζε πκβαηηθά θαη Δλαιιαθηηθά. Σν θπζηθφ αέξην, ην πγξαέξην, ην πεηξέιαην κεραλψλ εζσηεξηθήο θαχζεο, ην καδνχη γηα εκπνξηθή ρξήζε, ν άλζξαθαο θαη ν νπηάλζξαθαο (coke) είλαη ζπκβαηηθά θαχζηκα. Σα ελαιιαθηηθά θαχζηκα πεξηιακβάλνπλ ηα θαχζηκα απφ απφβιεηα, ηα θαχζηκα ηα νπνία είλαη παξαπξντφληα άιισλ δηεξγαζηψλ, ηα αλαλεψζηκα θαχζηκα θαη ηελ αλαθηεζείζα ζεξκφηεηα. ε θάζε πεξίπησζε πξέπεη λα αλαθέξεηαη ην θιάζκα ηεο ζπλνιηθήο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο πνπ αληηζηνηρεί ζε θάζε θαχζηκν. ςμβαηικά Καύζιμα Σα πκβαηηθά Καχζηκα πεξηιακβάλνπλ: Κάζε αέξην, ζε αέξηα θαηάζηαζε, πνπ κπνξεί λα πξνκεζεπηεί θάπνηνο απφ κηα εηαηξία αεξίνπ Κάζε αέξην πξνεξρφκελν απφ ηελ δηχιηζε ηνπ αξγνχ πεηξειαίνπ ή άιιν αέξην πδξνγνλάλζξαθα, ζε πγξή θαηάζηαζε Άλζξαθα θαη ιηγλίηε Οπηάλζξαθα θαη εκη-νπηάλζξαθα απφ άλζξαθα ή ιηγλίηε Πεηξειατθφ νπηάλζξαθα Καχζηκα πδξνγνλαλζξάθσλ απφ ηε δηχιηζε αξγνχ πεηξειαίνπ ή βελδίλε ρξεζηκνπνηνχκελε ζαλ θαχζηκν θίλεζεο Δναλλακηικά Καύζιμα Όια ηα άιια θαχζηκα ζεσξνχληαη ελαιιαθηηθά. Τπάξρνπλ επηά θαηεγνξίεο ελαιιαθηηθψλ θαπζίκσλ: 1. Αέξηα παξαπξντφληα δηεξγαζηψλ: πξντφληα πνπ πξνέξρνληαη απφ βηνκεραληθέο δηεξγαζίεο, γηα παξάδεηγκα αέξην πςηθακίλνπ, αέξην απφ θακίλνπο παξαγσγήο νπηάλζξαθα θαη αέξην δηπιηζηεξίσλ, ηα νπνία κπνξνχλ λα πεξηιακβάλνπλ ζηνηρεία φπσο ην πδξνγφλν, αηζάλην, πξνπάλην θιπ. 2. Βηναέξην: αέξην πνπ παξάγεηαη απφ ηελ αλαεξφβηα ρψλεπζε βηνινγηθψλ πιηθψλ [φπσο ιπκάησλ, ζηεξεψλ απνξξηκκάησλ EXERGIA S.A. 19

(ζην ρψξν ηαθήο), απνβιήησλ επεμεξγαζίαο ηξνθίκσλ, θαξκαθεπηηθψλ απνβιήησλ θαη αζηηθψλ απνβιήησλ]. 3. Αέξηα ή Θεξκηθά Απφβιεηα: ηα αέξηα απφβιεηα (φπσο ην κνλνμείδην ηνπ άλζξαθα ή πηεηηθέο νξγαληθέο ελψζεηο), ή ηα ζεξκηθά απφβιεηα (φπσο ηα θαπζαέξηα απφ ηηο δηεξγαζίεο πςειήο ζεξκνθξαζίαο, ή ηα πξντφληα εμψζεξκσλ ρεκηθψλ αληηδξάζεσλ). 4. Τγξά Βηνθαχζηκα: βηνκεραληθά παξαζθεπαζκέλα πγξά βηνθαχζηκα, φπσο νξίδνληαη ζηελ Οδεγία ηεο ΔΔ γηα ηα βηνθαχζηκα (φπσο ην βηνληίδει θαη ε βηναηζαλφιε). 5. Τγξά απφβιεηα: πιηθά βηνινγηθήο ή κε βηνινγηθήο πξνέιεπζεο απφ νηθηαθέο θαη βηνκεραληθέο δξαζηεξηφηεηεο (φπσο δσηθφ ιίπνο, ιίπε θαη βηνινγηθά έιαηα, ρξεζηκνπνηεκέλνη δηαιχηεο, απνπιχκαηα δεμακελψλ, αλαθπθισκέλν ρξεζηκνπνηεκέλν ιάδη θαη αζθαιηηθά πξντφληα απφ δηπιηζηήξηα). 6. Βηνκάδα ή ηεξεά Απφβιεηα: (φπσο πξντφληα ελεξγεηαθψλ θαιιηεξγεηψλ, ππνιείκκαηα απφ ηελ θαηεξγαζία μχινπ, ζηεξεά αζηηθά απφβιεηα, βηνκεραληθά ζηεξεά απφβιεηα, λνζνθνκεηαθά απφβιεηα, γεσξγηθά ππνιείκκαηα, άρπξν, ππνιείκκαηα άιεζεο, θιαδέκαηα θαη θαηάινηπα επεμεξγαζίαο ιπκάησλ). 7. Καχζηκα απφ μχιν: θαχζηκα απφ μχιν γηα εκπνξηθή ρξήζε (φπσο θαζαξά ξνθαλίδηα, θνχηζνπξα θαη ζπζζσκαηψκαηα (pellets) μχινπ, κε εμαίξεζε ηηο ελεξγεηαθέο θαιιηέξγεηεο θαη ηα απφβιεηα μχινπ πνπ ραξαθηεξίδνληαη σο βηνκάδα). Δπεηδή ππάξρεη έλα επξχ θάζκα ελαιιαθηηθψλ θαπζίκσλ ζε ρξήζε, γηα ηελ θαηάηαμε θαπζίκσλ πνπ δελ αλαθέξνληαη ζηνλ παξαπάλσ θαηάινγν, παξαθαινχκε επηθνηλσλήζηε κε ηελ Δθδίδνπζα Αξρή Δγγπήζεσλ Πξνέιεπζεο. Δπίζεο, φηαλ ππάξρεη δπλαηφηεηα γηα πξνζδηνξηζκφ ηεο ξνήο θαπζίκνπ κε δηαθνξεηηθφ ηξφπν, αλάινγα κε ηε ζρεδίαζε ησλ νξίσλ ηεο εγθαηάζηαζεο ΗΘ, παξαθαινχκε επηθνηλσλήζηε κε ηελ Δθδίδνπζα Αξρή Δγγπήζεσλ Πξνέιεπζεο. Γηα παξάδεηγκα, φηαλ πξαγκαηνπνηείηαη αεξηνπνίεζε, ην φξην ηεο εγθαηάζηαζεο ζα κπνξνχζε λα ηνπνζεηεζεί ζην ζεκείν ηξνθνδνζίαο ηνπ αεξνπνηεηή κε ζηεξεά θαχζηκα. Δλαιιαθηηθά, ην φξην ζα κπνξνχζε λα ηνπνζεηεζεί ζην ζεκείν φπνπ ην παξαγφκελν αέξην ηξνθνδνηείηαη πξνο θαχζε ή ζηελ παιηλδξνκηθή κεραλή. Απηφ ζα απαηηνχζε κηα δηαθνξεηηθή πξνζέγγηζε γηα ηε δηαδηθαζία κέηξεζεο. EXERGIA S.A. 20

Διζαγόμενορ Αημόρ από Δξυηεπικό Ππομηθεςηή (υρ Ιζοδύναμη Καηανάλυζη Καςζίμος) Ο αηκφο πνπ εηζάγεηαη απφ εμσηεξηθφ πξνκεζεπηή ζα αληηκεησπίδεηαη σο θαχζηκν ηεο εγθαηάζηαζεο ΗΘ. Η ηζνδχλακε πνζφηεηα θαπζίκνπ ζα βαζίδεηαη ζηε ζεξκφηεηα πνπ απνξξνθάηαη θαηά ηελ παξαγσγή ηνπ εηζαγφκελνπ αηκνχ, ζεσξψληαο παξαγσγή απφ λεξφ ηξνθνδνζίαο ζε ζεξκνθξαζία 80C θαη πίεζε 1,013 bar ζε ιέβεηα κε ζεξκηθή απφδνζε 75% (αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε - Gross Calorific Value). Σν θαχζηκν πνπ ζα αλαθέξεηαη ζα πξέπεη λα βαζίδεηαη ζην πξαγκαηηθφ θαχζηκν(α) πνπ ρξεζηκνπνηείηαη (νπληαη). Ανακηηθείζα Θεπμόηηηα (υρ Ιζοδύναμη Καηανάλυζη Δναλλακηικού Καςζίμος) Έλα πνζνζηφ ηεο θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο αηκνχ ηνπ ζπζηήκαηνο ΗΘ κπνξεί λα πξνέξρεηαη απφ ηελ εγθαηάζηαζε δηεξγαζηψλ, κέζσ αλάθηεζεο ζεξκφηεηαο απφ ηα θαπζαέξηα πνπ παξάγνληαη θαηά ηηο δηεξγαζίεο θαχζεο πςειήο ζεξκνθξαζίαο, ή κέζσ αλάθηεζεο ζεξκφηεηαο απφ ηα πξντφληα ηεο δηεξγαζίαο. Γηα λα ζεσξείηαη σο ελεξγεηαθή θαηαλάισζε ηεο κνλάδαο ΗΘ, ν ελ ιφγσ αηκφο πξέπεη λα ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηθήο ή κεραληθήο ελέξγεηαο ζην εζσηεξηθφ ηεο εγθαηάζηαζεο ΗΘ. Κάζε κέξνο ηεο αλαθηεζείζαο ζεξκφηεηαο πνπ απιά δηέξρεηαη απφ ηελ εγθαηάζηαζε ψζηε λα κεηαηξαπεί ζε παξαγφκελε ζεξκηθή ελέξγεηα (κέζα ζηελ εγθαηάζηαζε), δελ πξέπεη λα ιεθζεί ππφςε ζηνπο ππνινγηζκνχο. Γηα φινπο ηνπο ιέβεηεο αλάθηεζεο ηεο απνξξηπηφκελεο ζεξκφηεηαο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζε κηα εγθαηάζηαζε ΗΘ, ε ελεξγεηαθή θαηαλάισζε (δειαδή ε απνξξηπηφκελε ζεξκφηεηα) αληηκεησπίδεηαη σο θαηαλάισζε ελαιιαθηηθνχ θαπζίκνπ. Η ηζνδχλακε ελεξγεηαθή θαηαλάισζε βαζίδεηαη ζην ελεξγεηαθφ πεξηερφκελν ηνπ αηκνχ, απφ ην ιέβεηα αλάθηεζεο ηεο απνξξηπηφκελεο ζεξκφηεηαο, έρνληαο σο ζεκείν αλαθνξάο ην ελεξγεηαθφ πεξηερφκελν ηνπ λεξφ ζε ζεξκνθξαζία 10C θαη πίεζε 1,013 bar πνιιαπιαζηαδφκελν κε ην ζπληειεζηή 1,2. Γηα παξάδεηγκα, γηα θνξεζκέλν αηκφ ζε πίεζε 10 bar (απφιπην), εηδηθή ελζαιπία, 2.778 kj/kg, απφ πίλαθεο αηκνχ (ζεκείν αλαθνξάο 0C) κείνλ 42 kj/kg (λεξφ ζηνπο 10C θαη 1,013 bar) = 2.736kJ/kg 1,2 = 3.283 kj/kg ηζνδχλακε ελεξγεηαθή θαηαλάισζε ιέβεηα = 0,919 MWh/tonne αηκνχ. EXERGIA S.A. 21

3.2.2 Μέηπηζη Αεπίυν Καςζίμυν Τπάξρεη κηα ζεηξά εηδηθψλ απαηηήζεσλ γηα ηε κέηξεζε ηεο θαηαλάισζεο θπζηθνχ αεξίνπ ρξεζηκνπνηψληαο ην κεηξεηή κηαο εηαηξίαο αεξίνπ ή έλα κεηξεηή ηηκνιφγεζεο. Οη πνζφηεηεο θπζηθνχ αεξίνπ, πνπ ηξνθνδνηνχλ κηα εγθαηάζηαζε, πξέπεη λα θαηαγξάθνληαη απφ έλαλ κεηξεηή κε αβεβαηφηεηα πνπ δελ ππεξβαίλεη ηα φξηα πνπ ζπλνςίδνληαη παξαθάησ: Μεηπηηέρ διαθπάγμαηορ: ±2% κεηαμχ 2% θαη 100% ηεο κέγηζηεο ξνήο ζρεδηαζκνχ. Τπόλοιποι μεηπηηέρ: ±1% κεηαμχ 20% θαη 100% ηεο κέγηζηεο ξνήο ζρεδηαζκνχ. 2% κεηαμχ ηεο ειάρηζηεο ξνήο ζρεδηαζκνχ θαη ιηγφηεξν απφ 20% ηεο κέγηζηεο ξνήο ζρεδηαζκνχ. Σα αθφινπζα πξφηππα κπνξνχλ επίζεο λα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο αλαθνξά: EN ISO 6976:2005. Natural gas. Calculation of calorific values, density, relative density and Wobbe index from composition. Φπζηθφ αέξην Τπνινγηζκφο ηεο ζεξκνγφλνπ ηηκήο, ππθλφηεηαο, ζρεηηθήο ππθλφηεηαο θαη δείθηε Wobbe απφ ηε ζχζηαζε ηνπ θπζηθνχ αεξίνπ. EN 12405-1:2005. Gas meters. Conversion devices. Volume conversion. Μεηξεηέο αεξίνπ Γηαηάμεηο αλαγσγήο Μέξνο 1: Αλαγσγή φγθνπ. EN 12480:2002. Gas meters. Rotary displacement gas meters. Μεηξεηέο αεξίνπ Ογθνκεηξηθνί κεηξεηέο πεξηζηξνθηθήο θίλεζεο. EN 12261:2002. Gas meters. Turbine gas meters. Μεηξεηέο αεξίνπ Μεηξεηέο ζηξνβίινπ. EN 1359:1998. Gas meters. Diaphragm gas meters. Μεηξεηέο αεξίνπ Μεηξεηέο αεξίνπ κε δηάθξαγκα. AGA-3:1992. Orifice Metering of Natural Gas, Part 3, Natural Gas. Applications. Μέηξεζε θπζηθνχ αεξίνπ κε δηαθξάγκαηα νπψλ. Μέξνο 3. Φπζηθφ αέξην. Δθαξκνγέο EXERGIA S.A. 22

AGA-8:1994. Compressibility Factor of Natural Gas and Related Hydrocarbon Gases. πληειεζηήο ζπκπηεζηφηεηαο ηνπ θπζηθνχ αεξίνπ θαη άιισλ ζπγγελψλ αεξίσλ πδξνγνλαλζξάθσλ. Χζηφζν, φηαλ ρξεζηκνπνηνχληαη ηνπηθνί κεηξεηέο αεξίνπ, ε αβεβαηφηεηα δελ πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξε απφ ± 2% ηεο έλδεημεο, ψζηε νη κεηξεηέο λα ζεσξνχληαη ζχκθσλνη κε ηε βέιηηζηε πξαθηηθή. Η κέηξεζε ηνπ φγθνπ πξέπεη λα δηνξζψλεηαη αλαθνξηθά κε ηε ζεξκνθξαζία θαη ηελ πίεζε ηνπ αεξίνπ (ζε 15C θαη 1013,25 millibars απφιπην) γηα λα θαηαζηεί δπλαηή ε άκεζε ζχγθξηζε κε ην ηηκνινγνχκελν αέξην ζηελ εγθαηάζηαζε. Πξέπεη επίζεο λα γίλεη εθηίκεζε ησλ ρξνλνζηαζκηζκέλσλ κέζσλ ηηκψλ ηεο Θεξκνγφλνπ Γχλακεο ηνπ ρξεζηκνπνηνχκελνπ αεξίνπ. Η ζεξκνγφλνο δχλακε πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηνπο ινγαξηαζκνχο θπζηθνχ αεξίνπ ηνπ πξνκεζεπηή είλαη απνδεθηή σο ε πξαγκαηηθή ζεξκνγφλνο δχλακε γηα ηελ πεξίνδν εθνδηαζκνχ πνπ θαιχπηεη θάζε ινγαξηαζκφο. Πξνθεηκέλνπ νη κεηξεηέο λα ζεσξεζνχλ ζχκθσλνη κε ηε βέιηηζηε πξαθηηθή, ε ζπλνιηθή αβεβαηφηεηα ησλ επηκέξνπο κεηξεηψλ θπζηθνχ αεξίνπ δελ πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξε απφ ± 2%. 3.2.3 Μέηπηζη Τγπών Καςζίμυν Σα πξντφληα πεηξειαίνπ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη είηε σο θχξηα είηε σο εθεδξηθά θαχζηκα ζα πξέπεη λα παξαθνινπζνχληαη θαη λα θαηαγξάθνληαη. Σα πξντφληα πεηξειαίνπ ζπλήζσο πσινχληαη κε ην ιίηξν. Ο φγθνο ηνπ πεηξειαίνπ πνπ θαηαλαιψλεηαη ζε κηα εγθαηάζηαζε ζα πξέπεη λα θαηαγξάθεηαη. Απηφ κπνξεί λα επηηεπρζεί θάλνληαο ρξήζε ελφο κεηξεηή ξνήο φγθνπ. Σα παξαζηαηηθά αγνξάο θαπζίκνπ κπνξνχλ επίζεο λα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο απνδεηθηηθά ζηνηρεία ηεο θαηαλάισζεο πεηξειαίνπ, αιιά ηα απνζέκαηα πεηξειαίνπ (απνζέκαηα αλνίγκαηνο θαη θιεηζίκαηνο) ζα πξέπεη λα θαηαγξάθνληαη θαη λα ιακβάλνληαη ππφςε. Η ζεξκνγφλνο δχλακε πνπ δειψλεηαη απφ ηνλ πξνκεζεπηή ηνπ θαπζίκνπ είλαη απνδεθηή σο ε πξαγκαηηθή ζεξκνγφλνο δχλακε ησλ πγξψλ θαπζίκσλ πνπ είλαη δηαζέζηκα γηα εκπνξηθή ρξήζε. Πξνθεηκέλνπ λα ζεσξεζνχλ ζχκθσλνη κε ηε βέιηηζηε πξαθηηθή, ε ζπλνιηθή αβεβαηφηεηα ησλ επηκέξνπο πνζνηήησλ πξνηφλησλ πεηξειαίνπ δελ πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξε απφ ± 2%. 3.2.4 Μέηπηζη ηεπεών Καςζίμυν Οη πνζφηεηεο άλζξαθα ζα πξέπεη, φπνπ είλαη δπλαηφλ, λα κεηξηνχληαη κε ηκάληεο δπγίζεσο ή άιιεο βαξπκεηξηθέο κεζφδνπο. Η ρξήζε άλζξαθα γηα κεγάια ρξνληθά δηαζηήκαηα κπνξεί λα EXERGIA S.A. 23

πξνζδηνξίδεηαη απφ ηηο αγνξέο θαη ηα απνζέκαηα. Η επίδξαζε ησλ πηζαλψλ ζθαικάησλ θαηά ηελ εθηίκεζε ησλ απνζεκάησλ αλνίγκαηνο θαη θιεηζίκαηνο ζα πξέπεη λα πξνζδηνξηζηεί. ηε ζπλέρεηα απαηηείηαη έλαο ππνινγηζκφο γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο ζπλνιηθήο ζπζηεκαηηθήο αβεβαηφηεηαο πνπ ζπλδέεηαη κε ηελ ελεξγεηαθή θαηαλάισζε άλζξαθα. Γηα ζπλζήθεο βέιηηζηεο πξαθηηθήο, ε ζπλνιηθή αβεβαηφηεηα ησλ επηκέξνπο ελεξγεηαθψλ θαηαλαιψζεσλ δελ πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξε απφ ± 2%. Ο ρξήζηεο ζα πξέπεη λα δηαζθαιίζεη φηη ν πξνκεζεπηήο δηαζέηεη θαηάιιειν ζχζηεκα δεηγκαηνιεςίαο θαη αλάιπζεο γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο ησλ παξαδηδφκελσλ πνζνηήησλ άλζξαθα. Γηα παξάδεηγκα, ζα κπνξνχζε λα πηνζεηεζεί ην Πξφηππν ISO 13909: Μέξε 1-8. Γεηγκαηνιεςία Άλζξαθα. Σα απνηειέζκαηα ζα πξέπεη λα ζπκβαδίδνπλ κε ηα ηεθκήξηα αγνξάο ησλ ελ ιφγσ πνζνηήησλ άλζξαθα. Η ζεξκνγφλνο δχλακε πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζην ηηκνιφγην ηνπ πξνκεζεπηή είλαη απνδεθηή σο ε πξαγκαηηθή ζεξκνγφλνο δχλακε γηα ην πξνκεζεπφκελν θαχζηκν. 3.2.5 Μέηπηζη Καηανάλυζηρ Δναλλακηικών Καςζίμυν ε πεξίπησζε πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ελαιιαθηηθά θαχζηκα, πξέπεη λα θαζνξηζηεί ην ελεξγεηαθφ ηνπο πεξηερφκελν. Όηαλ ππάξρνπλ εηζαγσγέο (θαηαλαιψζεηο) ζεξκφηεηαο κε ηε κνξθή αηκνχ, απαηηείηαη ε κέηξεζε ηεο ξνήο ηνπ αηκνχ κε ην ίδην πξφηππν πνπ ρξεζηκνπνηείηαη θαη γηα ηηο εμαγσγέο αηκνχ. Η αθξηβήο εθηίκεζε ηεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο νξηζκέλσλ ελαιιαθηηθψλ θαπζίκσλ (φπσο ηα αθαηέξγαζηα αζηηθά απφβιεηα) είλαη εμαηξεηηθά δχζθνιε. Όηαλ ε αβεβαηφηεηα ζηε κέηξεζε ηεο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο ππεξβαίλεη ην ± 2%, ζα πξέπεη λα εμεηαζηνχλ κέζνδνη έκκεζνπ ππνινγηζκνχ, ρξεζηκνπνηψληαο γηα παξάδεηγκα ηε κέζνδν ησλ απσιεηψλ ζε ζπλδπαζκφ κε κηα αμηφπηζηε κέηξεζε ηεο παξαγφκελεο ελέξγεηαο, πξνθεηκέλνπ λα κεησζεί ε αβεβαηφηεηα θάησ απφ ± 2%. ηε κέζνδν ησλ απσιεηψλ, αζξνίδνληαη φιεο νη πηζαλέο απψιεηεο ηεο εγθαηάζηαζεο ΗΘ, γηα παξάδεηγκα απψιεηεο θαπλνδφρνπ, απψιεηεο πεξηβιήκαηνο, θιπ. πλήζσο, νη απψιεηεο κπνξνχλ λα εθηηκεζνχλ ζε πνζνζηφ ± 5%, νπφηε αλ νη απψιεηεο αληηπξνζσπεχνπλ ην 40% ηεο θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο, ε ζπλνιηθή αβεβαηφηεηα ζηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο απφδνζεο ζα είλαη ±2%. (Η κέζνδνο εμεγείηαη ζην πξφηππν BS 845: Part 2: 1987, ή ζε ηζνδχλακεο κεζφδνπο DIN ή ASME). Δλαιιαθηηθά, κπνξεί λα ρξεζηκνπνηείηαη ε πςειφηεξε ηηκή ηνπ εχξνπο αβεβαηφηεηαο. Θεπμογόνορ Γύναμη Δναλλακηικών Καςζίμυν. Γηα ζηεξεά θαη πγξά θαχζηκα, ε ζεξκνγφλνο δχλακε πνπ πξνζδηνξίδεηαη ζην εξγαζηήξην κε ηε ρξήζε ζεξκηδφκεηξνπ ηχπνπ νβίδαο (bomb calorimeter) αληηζηνηρεί ηελ αλψηεξε ζεξκνγφλν EXERGIA S.A. 24

δχλακε (GCV) ζε ζηαζεξφ φγθν. Γηα ηα ζηεξεά θαχζηκα, απηφ πξαγκαηνπνηείηαη ελ γέλεη ζε θαχζηκα πνπ έρνπλ ππνζηεί μήξαλζε κε αέξα (δειαδή έλα δείγκα ηνπ θαπζίκνπ πνπ έρεη αθεζεί λα μεξαζεί ζε ηζνξξνπία κε ην πεξηβάιινλ ηνπ, ζε μεξφ θαη θαιά αεξηδφκελν πεξηβάιινλ). Δπεηδή ε ελαπνκέλνπζα (εγγελήο) πγξαζία ζην δείγκα έρεη επίπησζε ζηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο, ε πγξαζία πξνζδηνξίδεηαη ρσξηζηά κέζσ μήξαλζεο ηνπ δείγκαηνο ζηνπο 105C ζε θιίβαλν κέρξηο φηνπ λα κελ πθίζηαηαη πεξαηηέξσ απψιεηα βάξνπο. ηε ζπλέρεηα εθαξκφδεηαη έλαο ζπληειεζηήο δηφξζσζεο ψζηε λε πξνθχςεη ε αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ηνπ θαπζίκνπ ζε μεξή βάζε. Γηα αέξηα θαχζηκα, ε ζεξκνγφλνο δχλακε πνπ πξνζδηνξίδεηαη ζην εξγαζηήξην κε ηε ρξήζε ζεξκηδφκεηξνπ αεξίσλ θαπζίκσλ αληηζηνηρεί ζηελ αλψηεξε ζεξκνγφλν δχλακε ζε ζηαζεξή πίεζε. Με ηηο εμειηγκέλεο ηερληθέο αλάιπζεο αεξίσλ πνπ είλαη δηαζέζηκεο, ν ππνινγηζκφο ηεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο αεξίνπ θαπζίκνπ, κε βάζε ηηο ηππηθέο ηηκέο ησλ ζεξκνγφλσλ δπλάκεσλ ησλ ζπζηαηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ αεξίνπ θαπζίκνπ, έρεη αληηθαηαζηήζεη ζε κεγάιν βαζκφ ηε ρξήζε ζεξκηδνκεηξεηψλ αεξίσλ θαπζίκσλ. Η δηάθξηζε κεηαμχ αλψηεξεο (GCV) θαη θαηψηεξεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο (NCV) είλαη ζεκαληηθή. Καηά ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο αλψηεξεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο, ηα πξντφληα ηεο θαχζεο ςχρνληαη έσο ηνπο 15C. Απηφ ζεκαίλεη φηη ην ζχλνιν ζρεδφλ ησλ πδξαηκψλ, είηε ζρεκαηίδνληαη απφ ηελ θαχζε ηνπ πδξνγφλνπ εληφο ηνπ θαπζίκνπ ή κε ηελ εμάηκηζε ηεο πγξαζίαο ηνπ θαπζίκνπ, ζπκππθλψλεηαη ζε πγξφ λεξφ. Απηή ε ζπκπχθλσζε απειεπζεξψλεη ιαλζάλνπζα ζεξκφηεηα, ε νπνία πεξηιακβάλεηαη σο εθ ηνχηνπ ζηελ αλψηεξε ζεξκνγφλν δχλακε. Οη ππνζηεξηθηέο ηεο θαηψηεξεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο ηζρπξίδνληαη φηη επεηδή ε ελ ιφγσ ιαλζάλνπζα ζεξκφηεηα δελ κπνξεί λα αλαθηεζεί ζε εγθαηαζηάζεηο θαχζεο, φπσο νη ιέβεηεο, ζα πξέπεη λα αθαηξείηαη. Απηφ νδεγεί ζηελ θαηψηεξε ζεξκνγφλν δχλακε, ε νπνία είλαη πεξηζζφηεξν αληηπξνζσπεπηηθή ηεο ζεξκφηεηαο πνπ παξάγεηαη ζηελ πξάμε θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο θαχζεο. Η δηαθνξά κεηαμχ αλψηεξεο (GCV) θαη θαηψηεξεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο (NCV) εμαξηάηαη απφ ηελ πεξηεθηηθφηεηα ηνπ θαπζίκνπ ζε πγξαζία θαη πδξνγφλν. Γηα ην θπζηθφ αέξην, ην νπνίν είλαη μεξφ θαη απνηειείηαη θπξίσο απφ κεζάλην (25% πδξνγφλν θαη 75% άλζξαθα θαηά βάξνο), ε θαηψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε είλαη πεξίπνπ 10% κηθξφηεξε απφ ηελ αλψηεξε ζεξκνγφλν δχλακε. Γηα ηα πεξηζζφηεξα μεξά θαχζηκα ε δηαθνξά είλαη κηθξφηεξε απφ 10%, θαηά θαλφλα 4% - 6% γηα ην θάξβνπλν θαη ηα πεηξειατθά θαχζηκα, αιιά κπνξεί λα είλαη πνιχ κεγαιχηεξε γηα ηα θαχζηκα πνπ πεξηέρνπλ κεγάιν πνζνζηφ πγξαζίαο. Γηα ην μχιν πνπ πεξηέρεη 60% πγξαζία, ν ιφγνο EXERGIA S.A. 25

ηεο θαηψηεξεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο ηνπ μχινπ πξνο ηελ αληίζηνηρε ηηκή ηεο αλψηεξεο (NCV / GCV) είλαη πεξίπνπ 0,75. Πποζδιοπιζμόρ Θεπμογόνος Γύναμηρ Δναλλακηικών Καςζίμυν. Γηα ηα αέξηα ελαιιαθηηθά θαχζηκα, ζπλίζηαηαη ε ζπλερήο αλάιπζε ηνπ αεξίνπ θαπζίκνπ κε ρξσκαηνγξάθν ή ηζνδχλακν φξγαλν, θάλνληαο ρξήζε ηερληθψλ επεμεξγαζίαο πξνζδηνξηζκνχ ηεο ζηνηρεηνκεηξηθήο αλάιπζεο θαη ηεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο. ηελ πεξίπησζε πνπ γίλεηαη αθαίξεζε ηεο πγξαζίαο απφ ην δείγκα πξηλ απφ ηελ αλάιπζε, πξέπεη λα γίλεη θαη πνζνηηθνπνίεζε ηεο πγξαζίαο ψζηε λα πξνζδηνξηζηεί ε ζεξκνγφλνο δχλακε ζε ζπλζήθεο θαχζεο (as-fired). ε πεξίπησζε απνπζίαο ζπλερνχο αλάιπζεο, πξέπεη λα ιακβάλνληαη δείγκαηα απφ ηε γξακκή ηξνθνδνζίαο γηα εξγαζηεξηαθή αλάιπζε κε επαξθή ζπρλφηεηα ψζηε λα δηαηεξείηαη έλα αμηφπηζην αξρείν κε ηηο ηηκέο ηεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο. Γηα ζηεξεά θαη πγξά ελαιιαθηηθά θαχζηκα, ε ζεξκνγφλνο δχλακε πξέπεη λα θαζνξίδεηαη κέζσ ζεξκηδνκεηξίαο ρξεζηκνπνηψληαο δείγκαηα πνπ έρνπλ ζπιιερζεί θαη πξνεηνηκαζηεί ζχκθσλα κε ηα θαηάιιεια πξφηππα. Απαηηείηαη επίζεο ν πξνζδηνξηζκφο ηεο πεξηεθηηθφηεηαο ηνπ θαπζίκνπ ζε πγξαζία ζε ζπλζήθεο θαχζεο. Δθηηκάηαη φηη ε αληηπξνζσπεπηηθή δεηγκαηνιεςία νξηζκέλσλ ελαιιαθηηθψλ ζηεξεψλ θαπζίκσλ παξνπζηάδεη ζεκαληηθέο πξαθηηθέο δπζθνιίεο. Χζηφζν, αθφκε θαη αλ είλαη απνδεθηή κία απφ ηηο ελαιιαθηηθέο πξνζεγγίζεηο πνπ πεξηγξάθνληαη παξαθάησ, απαηηείηαη έλα ππνζηεξηθηηθφ ζχζηεκα δεηγκαηνιεςίαο θαη αλάιπζεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ θαζνξηζκνχ ηεο πεξηεθηηθφηεηαο ζε πγξαζία. Γηα ηα ζηεξεά θαη πγξά θαχζηκα, κηα ελαιιαθηηθή ιχζε ζηε ζεξκηδνκεηξία, ε νπνία σζηφζν επίζεο ζηεξίδεηαη ζηε αληηπξνζσπεπηηθή δεηγκαηνιεςία, είλαη ε ζηνηρεηνκεηξηθή αλάιπζε ηνπ θαπζίκνπ. Απηφ απαηηεί ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο πεξηεθηηθφηεηαο ηνπ θαπζίκνπ ζε άλζξαθα, πδξνγφλν, ζείν, νμπγφλν θαη άδσην. Η αλάιπζε πνπ πξνθχπηεη κπνξεί ζηε ζπλέρεηα λα ρξεζηκνπνηεζεί κε κηα εκπεηξηθή αλαιπηηθή ζρέζε γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο αλψηεξεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο ηνπ θαπζίκνπ ζε μεξή βάζε (GCV dry ). Μηα ηέηνηα αλαιπηηθή ζρέζε, ε νπνία έρεη πηνζεηεζεί επξέσο γηα ηα βηνθαχζηκα, έρεη δεκνζηεπηεί ζην βηβιίν Coal Conversion Systems: Technical Data Book (1978) απφ ην Ακεξηθάληθν Ιλζηηηνχην Σερλνινγίαο Φπζηθνχ Αεξίνπ (US Institute of Gas Technologies - IGT). Παξφιν πνπ ε αλαιπηηθή ζρέζε αξρηθά πξνήιζε απφ ζηνηρεία ζρεηηθά κε ηνλ άλζξαθα, έρεη δψζεη απνδεθηά απνηειέζκαηα γηα έλα επξχ θάζκα αλζξαθνχρσλ πιηθψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο βηνκάδαο θαη άιισλ θαπζίκσλ. EXERGIA S.A. 26

GCV dry, MJ/kg = 0,341C + 1,322H 0,12(O+N) + 0,0686S - - 0,0153Ash Όπνπ: GCV dry, = αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ηνπ θαπζίκνπ ζε μεξή βάζε C = πεξηεθηηθφηεηα θαηά βάξνο (%) ηνπ μεξνχ θαπζίκνπ ζε άλζξαθα H = πεξηεθηηθφηεηα θαηά βάξνο (%) ηνπ μεξνχ θαπζίκνπ ζε πδξνγφλν O = πεξηεθηηθφηεηα θαηά βάξνο (%) ηνπ μεξνχ θαπζίκνπ ζε νμπγφλν N = πεξηεθηηθφηεηα θαηά βάξνο (%) ηνπ μεξνχ θαπζίκνπ ζε άδσην S = πεξηεθηηθφηεηα θαηά βάξνο (%) ηνπ μεξνχ θαπζίκνπ ζε ζείν Ash = πεξηεθηηθφηεηα θαηά βάξνο (%) ηνπ μεξνχ θαπζίκνπ ζε ηέθξα. Γηα ηα ζηεξεά ελαιιαθηηθά θαχζηκα, ηδηαίηεξα ηε βηνκάδα, ππάξρεη δεκνζηεπκέλνο έλαο ηεξάζηηνο φγθνο δεδνκέλσλ. Η Δξεπλεηηθή Δπηηξνπή Βηνκεραληθψλ θαη Αζηηθψλ Απνβιήησλ ηνπ Ακεξηθάληθνπ πιιφγνπ Μεραλνιφγσλ Μεραληθψλ (American Society of Mechanical Engineers - ASME) δεκνζίεπζε δχν εθζέζεηο ην 1974 θαη ην 1978. Η εξγαζία απηή επεθηάζεθε ην 1986 ππφ ηελ αηγίδα θαη ρξεκαηνδφηεζε ηνπ Γξαθείνπ Σερλνινγίαο Αλαλεψζηκσλ Πεγψλ Δλέξγεηαο ηνπ Τπνπξγείνπ Δλέξγεηαο ησλ ΗΠΑ, παξέρνληαο πιεξνθνξίεο γηα πεξηζζφηεξεο απφ 600 νπζίεο ζηελ έθζεζε κε ηίηιν Thermodynamic Data for Biomass Conversion and Waste Incineration απφ ην Δπηζηεκνληθφ Ιλζηηηνχην Ηιηαθήο Δλέξγεηαο (Solar Energy Research Institute), πνπ δεκνζηεχζεθε αξγφηεξα απφ ηελ ASME. Η έθζεζε απηή κπνξεί λα βξεζεί ζην Γξαθείν Δπηζηεκνληθήο θαη Σερληθήο Πιεξνθφξεζεο (OSTI) ηνπ Τπνπξγείνπ Δλέξγεηαο ησλ ΗΠΑ ζην http://www.osti.gov/bridge, σο έγγξαθν 7038865. Σν Δλεξγεηαθφ Δξεπλεηηθφ Κέληξν ηεο Οιιαλδίαο (ECN) δηαηεξεί ηε βάζε δεδνκέλσλ PHYLLIS κε ζηνηρεία γηα ηε βηνκάδα θαη ηα απφβιεηα (http://www.ecn.nl/phyllis). Η βάζε απηή πεξηιακβάλεη ζηνηρεία γηα πεξίπνπ 2.400 νπζίεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο πνπ βαζίδεηαη ζηε ζεξκηδνκεηξία θαη ππνινγίδεηαη απφ ηε ζηνηρεηνκεηξηθή αλάιπζε. Η βάζε ρξεζηκνπνηεί ηελ αλαιπηηθή ζρέζε ηνπ IGT, πνπ αλαθέξζεθε ιίγν πξηλ, (αλαθέξεηαη σο αλαιπηηθή ζρέζε Milne, απφ ην φλνκα ελφο EXERGIA S.A. 27

απφ ησλ ζπληαθηψλ ησλ εθζέζεσλ ηνπ Τπνπξγείνπ Δλέξγεηαο ησλ ΗΠΑ) γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο. Δκθπάζειρ Θεπμογόνος Γύναμηρ Δναλλακηικών Καςζίμυν και Μεηαηποπέρ Η αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ζε ζπλζήθεο θαχζεο (as fired) (GCV af ), ιακβάλεη ππφςε ηελ πεξηεθηηθφηεηα ηνπ θαπζίκνπ ζε πγξαζία ζηα φξηα ηεο εγθαηάζηαζεο ΗΘ. πρλά ρξεζηκνπνηείηαη ν φξνο αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε παξαιαβήο (as-received) (GCV ar ), ελλνψληαο ηελ αλψηεξε ζεξκνγφλν δχλακε ηνπ δείγκαηνο ηνπ θαπζίκνπ πνπ παξαιακβάλεηαη ζην εξγαζηήξην (πξηλ απφ θάζε επεμεξγαζία) θαη πνπ ιακβάλεη ππφςε ηελ πεξηεθηηθφηεηα απηνχ ζε πγξαζία. Αλ ζεσξήζνπκε φηη δελ ππάξρεη θακία δηαθνξά ζηελ πεξηεθηηθφηεηα ζε πγξαζία κεηαμχ ησλ απνζεκάησλ θαη ηνπ δείγκαηνο ηνπ εξγαζηεξίνπ, νη δχν ηηκέο ηεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο είλαη παλνκνηφηππεο. Γηα ιφγνπο ζπλέπεηαο κε ηελ ππφινηπε βηβιηνγξαθία, ε παξαπάλσ ζεψξεζε αλαγλσξίδεηαη σο ζσζηή θαη ζα γίλεηαη ρξήζε ηεο ζχληκεζεο GCV ar (αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε παξαιαβήο ) αληί γηα GCV af. (αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ζε ζπλζήθεο θαχζεο ) Η πιεηνλφηεηα ησλ αλαιπηηθψλ πξνζδηνξηζκψλ γηα ηα ζηεξεά θαχζηκα πξαγκαηνπνηνχληαη ζε δείγκαηα πνπ έρνπλ ππνζηεί μήξαλζε κε αέξα κέρξη λα θζάζνπλ ζε ηζνξξνπία κε ηελ αηκφζθαηξα ηνπ εξγαζηεξίνπ. Αλ θαη ηα ελ ιφγσ απνηειέζκαηα αλαθέξνληαη ζε ζπλζήθεο μήξαλζεο κε αέξα (air-dried ad), ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο είλαη αλαγθαίν λα κεηαηξαπνχλ ζε άιιεο βάζεηο, φπσο γηα παξάδεηγκα ζε μεξή βάζε (dry), ζε μεξή βάζε ρσξίο ηέθξα (dry ash-free daf) ή, ζπάληα γηα ηε βηνκάδα, ζε μεξή βάζε ρσξίο αλφξγαλεο νπζίεο (dry mineral matter-free dmmf). Η αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε παξαιαβήο (GCV ar ) κπνξεί λα ππνινγηζηεί αλ είλαη γλσζηή ε αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ζε μεξή βάζε (GCV dry ) ή ζε μεξή βάζε ρσξίο ηέθξα (GCV daf ) σο εμήο: Όπνπ: GCV ar = GCV dry (100 m) / 100 GCV dry = GCV daf (100 - Ash dry ) / 100 m = πεξηεθηηθφηεηα θαηά βάξνο (%) ηνπ θαπζίκνπ ζε πγξαζία ( παξαιαβή ) = 100 βάξνο πγξαζίαο / (βάξνο μεξνχ θαπζίκνπ + βάξνο πγξαζίαο) Ash dry = πεξηεθηηθφηεηα θαηά βάξνο (%) ηνπ θαπζίκνπ ζε ηέθξα (ζε μεξή βάζε) EXERGIA S.A. 28

Δπεηδή, φκσο, ε αμηνιφγεζε θαη ε ππνβνιή εθζέζεσλ γηα εγθαηαζηάζεηο ΗΘ απαηηεί, βάζεη ηεο νδεγίαο ηεο ΔΔ, ηελ ρξήζε ηεο θαηψηεξεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο (NCV), πξέπεη λα θαζίζηαηαη δπλαηή ε κεηαηξνπή ησλ ηηκψλ απφ ηε κία βάζε ζηελ άιιε. Οη αθφινπζεο κεηαηξνπέο απαηηνχλ γλψζε ηεο πεξηεθηηθφηεηαο ηνπ θαπζίκνπ ζε πδξνγφλν, ηέθξα θαη πγξαζία: Όπνπ: GCV dry = NCV dry + (2,442 8,936 H dry ) / 100 NCV dry = GCV dry - (2,442 8,936 H dry ) / 100 NCV ar = NCV dry (100 m) / 100 2,442 m / 100 NCV dry = NCV daf (100 Ash dry ) /100 GCV = αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε, MJ/kg NCV = θαηψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε, MJ/kg m = πεξηεθηηθφηεηα θαηά βάξνο (%) ηνπ θαπζίκνπ ζε πγξαζία ( παξαιαβή ) H dry = πεξηεθηηθφηεηα θαηά βάξνο (%) ηνπ θαπζίκνπ ζε πδξνγφλν (ζε μεξή βάζε) 2,442 = ιαλζάλνπζα ζεξκφηεηα εμάηκηζεο ηνπ λεξνχ ζηνπο 25C, MJ/kg 8,936 = kg λεξνχ πνπ ζρεκαηίδεηαη απφ ηελ θαχζε 1-kg πδξνγφλνπ Ο αθφινπζνο πίλαθαο παξνπζηάδεη ηε ζρέζε κεηαμχ αλψηεξεο θαη θαηψηεξεο ζεξκνγφλνπ δχλακεο σο ζπλάξηεζε ηεο πεξηεθηηθφηεηαο ζε πγξαζία. Ο πίλαθαο ηζρχεη γηα θαχζηκα απφ μχιν κε κηα ηππηθή θαηά βάξνο πεξηεθηηθφηεηα ζε πδξνγφλν ίζε κε 6% (ζε μεξή βάζε). EXERGIA S.A. 29

Θεπμογόνορ Δύναμη Καςζίμων από Ξύλο Καηψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε (ζε μεξή βάζε) MJ/kg 18,3 Πεξηεθηηθφηεηα ζε πδξνγφλν (ζε μεξή βάζε) Wt % 6 Λαλζάλνπζα ζεξκφηεηα εμάηκηζεο ηνπ λεξνχ MJ/kg 2,442 Τγξαζία θαπζίκνπ (%) = 100 x πγξαζία / (πγξαζία + μεξφ μχιν) wt % 0 10 20 30 40 Καηψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ( παξαιαβή ) MJ/kg 18,300 16,226 14,152 12,077 10,003 Πεξηεθηηθφηεηα ζε πδξνγφλν ( παξαιαβή ) wt % 6,0 5,4 4,8 4,2 3,6 Αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ( παξαιαβή ) MJ/kg 19,608 17,648 15,687 13,726 11,765 Αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε (ζε μεξή βάζε) MJ/kg 19,608 19,608 19,608 19,608 19,608 Αλψηεξε/Καηψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε (ζε μεξή βάζε) Αλψηεξε/Καηψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ( παξαιαβή ) Τγξαζία θαπζίκνπ (%) = 100 x πγξαζία / (πγξαζία + μεξφ μχιν) 1,071 1,071 1,071 1,071 1,071 1,071 1,088 1,108 1,136 1,176 wt % 50 60 70 80 90 Καηψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ( παξαιαβή ) MJ/kg 7,929 5,855 3,781 1,706-0,368 Πεξηεθηηθφηεηα ζε πδξνγφλν ( παξαιαβή ) wt % 3,0 2,4 1,8 1,2 0,6 Αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ( παξαιαβή ) MJ/kg 9,804 7,843 5,883 3,922 1,961 Αλψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε (ζε μεξή βάζε) MJ/kg 19,608 19,608 19,608 19,608 19,608 Αλψηεξε/Καηψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε (ζε μεξή βάζε) Αλψηεξε/Καηψηεξε ζεξκνγφλνο δχλακε ( παξαιαβή ) 1,071 1,071 1,071 1,071 1,071 1,237 1,340 1,556 2,298 N/A Πίνακαρ 3.1: σέζη μεηαξύ ανώηεπηρ και καθαπήρ θεπμογόνος δύναμηρ EXERGIA S.A. 30

Πποζδιοπιζμόρ Δνεπγειακών Καηαναλώζευν Δναλλακηικών Καςζίμυν Όπνπ είλαη δπλαηφ, νη ελεξγεηαθέο θαηαλαιψζεηο πξέπεη λα ππνινγίδνληαη σο εμήο: Δλεξγεηαθή θαηαλάισζε, MJ = Πνζφηεηα θαπζίκνπ πξνο θαχζε, kg NCV ar, MJ/kg Δλεξγεηαθή θαηαλάισζε, MWh = Δλεξγεηαθή θαηαλάισζε MJ / 3,60 Απηφ επηβάιιεη ηξεηο πξνυπνζέζεηο: Μέηπηζη ηηρ ποζόηηηαρ ηος καςζίμος Γηα ηα ζηεξεά θαη πγξά θαχζηκα, κηα απνδεθηή κέζνδνο γηα ηελ κέηξεζε ηεο θαηαλάισζεο θαπζίκνπ βαζίδεηαη ζηα ζηνηρεία απφ ηηο παξαδφζεηο ηνπ εκπνξεχκαηνο (δειηία γεθπξνπιάζηηγγαο) θαη ηα απνζέκαηα αλνίγκαηνο θαη θιεηζίκαηνο, εθηφο εάλ παξαηεξείηαη αιιαγή ζηελ πεξηεθηηθφηεηα ζε πγξαζία ηνπ απνζέκαηνο, π.ρ. απνζηξάγγηζε ησλ (πσινχκελσλ) απνβιήησλ ηνπ απνζέκαηνο. Άιιεο κέζνδνη γηα ηελ κέηξεζε ησλ ζηεξεψλ θαπζίκσλ πεξηιακβάλνπλ ηκάληεο δπγίζεσο (belt weighers) θαη δπλακνθπςέιεο (grab weighers), αξθεί ν εμνπιηζκφο απηφο λα είλαη βαζκνλνκεκέλνο φπσο απαηηείηαη. Γηα ηα πγξά θαη αέξηα θαχζηκα, ελδείθλπηαη ε κέηξεζε ηεο ξνήο ζηνλ αγσγφ (ζσιήλα), θαη πάιη κε θαηάιιειε βαζκνλφκεζε. Μέηπηζη ή αξιόπιζηα ζηοισεία ζσεηικά με ηη θεπμογόνο δύναμη Γηα φια ηα θαχζηκα απαηηνχληαη αμηφπηζηα ζηνηρεία ζρεηηθά κε ηε ζεξκνγφλν δχλακε. ε πεξηπηψζεηο πνπ ην θαχζηκν είλαη αξθεηά νκνηνγελέο, απηφ κπνξεί λα γίλεη εχθνια κέζσ ηαθηηθήο δεηγκαηνιεςίαο θαη αλάιπζεο, ή ζπλερνχο αλάιπζεο αεξίσλ. Χζηφζν, γηα νξηζκέλα ζηεξεά θαχζηκα, ε ίδηα ε θχζε ηνπ θαπζίκνπ θαζηζηά πξνβιεκαηηθή ηελ αληηπξνζσπεπηηθή δεηγκαηνιεςία θαη/ή ηελ πξνεηνηκαζία ηνπ δείγκαηνο. ηελ πεξίπησζε ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ, ησλ θαπζίκσλ πνπ πξνέξρνληαη κεηά απφ θαηεξγαζία ζηεξεψλ απνβιήησλ (Refuse Derived Fuel - RDF) θαη ησλ δεπηεξεπφλησλ θαπζίκσλ απφ απφβιεηα (Secondary Refuse Fuel - SRF), κπνξεί λα είλαη ζθφπηκν λα EXERGIA S.A. 31