ΔΤΝΑΣΟΣΗΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΠΕ Ω ΔΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΣΑ ΣΟ ΚΕΛΤΦΟ ΣΩΝ ΚΣΙΡΙΩΝ Αλδξέαο Αλδξνπηζόπνπινο Μησανολόγορ Μησανικόρ, MSc, Τμήμα Κηιπίων, Διεύθ. Ενεπγειακήρ Αποδοηικόηηηαρ, ΚΑΠΕ Γηώξγνο Πνιπκελόπνπινο Μησανολόγορ Μησανικόρ, MSc, Τμήμα Κηιπίων, Διεύθ. Ενεπγειακήρ Αποδοηικόηηηαρ, ΚΑΠΕ Διπίδα Πνιπρξόλε Μησανολόγορ Μησανικόρ Τ.Ε., Τμήμα Κηιπίων, Διεύθ. Ενεπγειακήρ Αποδοηικόηηηαρ, ΚΑΠΕ Λέξειρ κλειδιά: Δομικά ζηοισεία, θεπμική ζςμπεπιθοπά, ΑΠΕ, κηιπιακό κέλςθορ ΠΔΡΙΛΗΦΗ: Η απμαλόκελε ηάζε εγθαηάζηαζεο ζπζηεκάησλ αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο (ΑΠΔ) ζηα θηίξηα ιεηηνπξγεί σο ζπλδεηηθόο θξίθνο κεηαμύ ησλ δνκηθώλ πιηθώλ θαη ζηνηρείσλ θαη ησλ εθαξκνγώλ παξαγσγήο ειεθηξηθήο θαη ζεξκηθήο ελέξγεηαο. Η ζεώξεζε ησλ ζπζηεκάησλ ΑΠΔ σο δνκηθά ζηνηρεία ηνπ εμσηεξηθνύ θειύθνπο ελόο θηηξίνπ ηα θαζηζηά ζεκαληηθνύο παξάγνληεο νη νπνίνη επεξεάδνπλ ηόζν ηε ζεξκηθή ζπκπεξηθνξά όζν θαη ηε δηάξθεηα δσήο ησλ ζηνηρείσλ ηνπ θηηξίνπ. Η παξνύζα κειέηε αλαθέξεηαη ζηελ ζπκβνιή ησλ ΑΠΔ σο ελζσκαησκέλα ζηνηρεία ζην δνκηθό θέιπθνο ηνπ θηηξίνπ. θνπόο ηεο κειέηεο απηήο είλαη λα επηδείμεη ηνπο παξάγνληεο απηνύο πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ επηηπρή ελζσκάησζή ηνπο ζην εμσηεξηθό πεξίβιεκα ηνπ θηηξίνπ κε απώηεξν ζηόρν ηελ εμνηθνλόκεζε αιιά θαη ηελ παξαγσγή ειεθηξηθήο θαη ζεξκηθήο ελέξγεηαο. 1. ΔΙΑΓΧΓΗ Η παξαγσγή ειεθηξηθήο θαη ζεξκηθήο ελέξγεηαο από ηερλνινγίεο ΑΠΔ ζηα θηίξηα αλαπηύζζεηαη ζπλερώο ζε παγθόζκηα θιίκαθα. ηελ Δπξώπε ην θαηλόκελν απηό παξαηεξείηαη θπξίσο ζηηο δπηηθέο ρώξεο όπνπ κε πξνθαζνξηζκέλνπο κεραληζκνύο αιιά θαη δηεπθνιύλζεηο από ηηο θπβεξλήζεηο πξνσζείηαη ε ρξήζε ηνπο. Η εθαξκνγή ελζσκαησκέλσλ ηερλνινγηώλ ΑΠΔ ζηα θηίξηα μεθίλεζε ζηελ Δπξώπε πξηλ από δεθαπέληε πεξίπνπ ρξόληα θη έθηνηε επεθηείλεηαη δηαξθώο. Χο ηερλνινγίεο ΑΠΔ ελζσκαησκέλεο ζην θέιπθνο ελόο θηηξίνπ λννύληαη ηα Φσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα θαη ηα Δλεξγεηηθά Ηιηαθά ζπζηήκαηα (ειηαθνί ζπιιέθηεο). ηελ εξγαζία παξνπζηάδνληαη ηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα πξνβιήκαηα κηαο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δομικών Υλικών και Στοιχείων, ΤΕΕ, Αθήνα, 21-23 Μαΐου, 2008 1
ηέηνηαο επέκβαζεο ζηνλ θηηξηαθό ηνκέα θαζώο θαη λνκνζεηηθν-πνιηηηθά εκπόδηα ηα νπνία πξέπεη λα δηεπζεηεζνύλ ώζηε απηή λα θαηαζηεί κηα ειθπζηηθή ιύζε επέλδπζεο. 2. ΑΝΑΓΚΗ ΠΔΡΑΙΣΔΡΧ ΓΙΔΙΓΤΗ ΣΧΝ ΑΠΔ Η Δπξσπατθή Έλσζε (ΔΔ), ζπλεηδεηνπνηώληαο ηε ζεκαζία ηεο ελέξγεηαο θαζώο θαη ηεο επίπησζεο πνπ έρεη απηή ζην πεξηβάιινλ (θαηλόκελν αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ), έρεη εθδώζεη πιεζώξα Οδεγηώλ, θαλνληζκώλ, ζρεδίσλ δξάζεο θαη απνθάζεσλ πνπ αθνξνύλ ζηε δηείζδπζε ησλ αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο, ζηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο θαη ηελ ελεξγεηαθή απνδνηηθόηεηα. θνπόο ηεο ΔΔ είλαη ε πεξαηηέξσ αλάπηπμε θαη δηείζδπζε εγρώξησλ αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο θαη ε κείσζε ηεο εμάξηεζήο ηεο από εηζαγόκελα νξπθηά θαύζηκα. Βάζεη ηεο Οδεγίαο 2001/77/ΔΚ (Οδεγία 2001/77/ΔΚ, 2001) θαηαβάιιεηαη κηα κεγάιε πξνζπάζεηα δηείζδπζεο ησλ ΑΠΔ ζε όιεο ηα θξάηε-κέιε κε ζαθείο ζηόρνπο θαη ππνρξεώζεηο. Γηα ηελ Διιάδα ν ζηόρνο απηόο είλαη ε θάιπςε ηεο παξαγσγήο ελέξγεηαο θαηά πνζνζηό 20.1% από ΑΠΔ κέρξη ην 2010. Δπηπξόζζεηα, βάζεη ηεο Οδεγίαο 2002/91/ΔΚ (Οδεγία 2002/91/ΔΚ, 2003) γηα ηελ ελεξγεηαθή απόδνζε ησλ θηηξίσλ, ζηε κεζνδνινγία ππνινγηζκνύ ηεο ελεξγεηαθήο απηήο απόδνζεο ζπλεθηηκάηαη ε ζεηηθή επίδξαζε ελεξγεηηθώλ ειηαθώλ ζπζηεκάησλ θαζώο θαη ειεθηξηθώλ ζπζηεκάησλ κε ελζσκαησκέλεο ΑΠΔ. Μηα αθόκα θνηλνηηθή Οδεγία (Οδεγία 2006/32/ΔΚ, 2006) γηα ηελ ελεξγεηαθή απόδνζε θαηά ηελ ηειηθή ρξήζε θαη ηηο ελεξγεηαθέο ππεξεζίεο, πξνβιέπεη ζηα επηιέμηκα κέηξα βειηίσζεο ηεο ελεξγεηαθήο απόδνζεο γηα ηνλ ηνκέα ηεο θαηνηθίαο θαη ηνλ ηξηηνγελή, ηελ νηθηαθή παξαγσγή αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο, κε ηελ νπνία κεηώλεηαη ε πνζόηεηα ηεο αγνξαδόκελεο ελέξγεηαο (π.ρ. ειηαθέο ζεξκηθέο εθαξκνγέο, δεζηό λεξό γηα νηθηαθή θαηαλάισζε, ζέξκαλζε θαη ςύμε ρώξσλ κε ηε βνήζεηα ηεο ειηαθήο ελέξγεηαο). ύκθσλα δε κε έθζεζε ηεο επξσπατθήο ηερλνινγηθήο πιαηθόξκαο (ΔΣΠ) γηα ηε θσηνβνιηατθή ελέξγεηα επηβεβαηώλεηαη όηη ν ζηόρνο ησλ 3 GW γηα ην 2010 είλαη επηηεύμηκνο (COM(2006) 847, 2007). Δπηπιένλ, κέρξη ην 2030, ην θόζηνο ηεο θσηνβνιηατθήο ειεθηξνπαξαγσγήο ζα είλαη αληαγσληζηηθό ζηα πεξηζζόηεξα ηκήκαηα ηεο αγνξάο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. Η εγθαηεζηεκέλε δπλακηθόηεηα κπνξεί λα απμεζεί ζε 200 GW ζηελ ΔΔ θαη ζε 1.000 GW παγθνζκίσο, παξέρνληαο πξόζβαζε ζηελ ειεθηξηθή ελέξγεηα ζε πεξηζζόηεξεο από 100 εθαη. νηθνγέλεηεο. Δπίζεο, ζύκθσλα κε έθζεζε ηεο επξσπατθήο ηερλνινγηθήο πιαηθόξκαο γηα ηελ ειηαθή ζεξκηθή ελέξγεηα εθηηκάηαη όηη ην 2030, ε ζπγθεθξηκέλε ηερλνινγία ζα θαιύπηεη έσο 50% όισλ ησλ εθαξκνγώλ ζέξκαλζεο πνπ απαηηνύλ ζεξκνθξαζίεο κέρξη 250 C. Η ζπλνιηθή εγθαηεζηεκέλε δπλακηθόηεηα κπνξεί λα θζάζεη ηα 200 GW (ζεξκηθήο ελέξγεηαο). 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δομικών Υλικών και Στοιχείων, ΤΕΕ, Αθήνα, 21-23 Μαΐου, 2008 2
Γίλεηαη θαλεξό από ηα παξαπάλσ όηη ηερλνινγίεο όπσο ηα Φσηνβνιηατθά θαη ηα Δλεξγεηηθά Ηιηαθά ζπζηήκαηα κπνξνύλ λα ζπλεηζθέξνπλ ζεκαληηθά ζηελ επίηεπμε ησλ ζηόρσλ ηεο ΔΔ θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ ελζσκαηώλνληαη ζην θέιπθνο ησλ θηηξίσλ θαη ζηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο ζε απηόλ ηνλ ηνκέα. 3. ΓΤΝΑΣΟΣΗΣΔ ΠΡΟΟΠΣΙΚΔ ΔΝΧΜΑΣΧΗ ΑΠΔ Χ ΓΟΜΙΚΑ ΣΟΙΥΔΙΑ ΣΑ ΚΣΙΡΙΑ Η ελζσκάησζε ησλ θσηνβνιηατθώλ ζπζηεκάησλ ζηα θηίξηα έρεη πνιιαπιά νθέιε. Σα νθέιε απηά παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πίλαθα 1. Πίλαθαο 1. Οθέιε ελζσκάησζεο θσηνβνιηατθώλ ζπζηεκάησλ ζηα θηίξηα Παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο Αληηθαηάζηαζε πιηθώλ Αξρηηεθηνληθέο παξαιιαγέο Θεξκηθά θέξδε Τπνζηήξημε θιηκαηηζηηθώλ κνλάδσλ Δθηόο από ηελ παξαγσγή ειεθηξηζκνύ, ηα ελζσκαησκέλα ζπζηήκαηα ΑΠΔ κπνξνύλ λα ραξαθηεξηζηνύλ θαη σο δνκηθά ζηνηρεία. Οη παξαιιαγέο απηέο γίλνληαη κε ηελ θάιπςε ηεο νξνθήο, ηελ επέλδπζε ηεο πξόζνςεο αθόκα θαη σο ζθίαζηξα. Οη ηερλνινγηθέο ιύζεηο ησλ ζπζηεκάησλ ΑΠΔ θαη θπξίσο ησλ θσηνβνιηατθώλ δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα ζηνπο αξρηηέθηνλεο λα εθαξκόζνπλ πξσηόηππεο ιύζεηο ζην θηηξηαθό θέιπθνο. Παξάιιεια ηα θσηνβνιηατθά κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ θαη σο δνκηθά πιηθά, ππνθαζηζηώληαο άιια παξαδνζηαθά πιηθά (π.ρ. θεξακνζθεπέο ή παινζηάζηα ζε πξνζόςεηο). ην ρήκα 1 θαίλνληαη πεξηπηώζεηο ελζσκαησκέλσλ θσηνβνιηατθώλ ζπζηεκάησλ ζε νξηδόληηα θαη θαηαθόξπθα δνκηθά ζηνηρεία ελόο θηηξίνπ. Με απηό ηνλ ηξόπν εμνηθνλνκνύληαη ρξήκαηα ζε ζρέζε κε ηνπο παξαδνζηαθνύο ηξόπνπο θαηαζθεπήο αιιά θαη θπζηθνί πόξνη. Η ηνπνζέηεζε ζπζηεκάησλ ΑΠΔ ζηα θηίξηα είλαη ππνρξεσηηθή ζε άιιεο Δπξσπατθέο ρώξεο όπσο ηελ Ιζπαλία, όπνπ απαηηείηαη θαηά ηελ θαηαζθεπή λέσλ θηηξίσλ ή ηελ αλαπαιαίσζε ππαξρόλησλ ε θάιπςε ελόο ζεκαληηθνύ πνζνζηνύ ησλ αλαγθώλ ηνπο από ειηαθά ζεξκηθά θαη από θσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα. ηε δε Γαιιία ππάξρεη ζηξαηεγηθή αλάπηπμεο θαη ππνζηήξημεο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δομικών Υλικών και Στοιχείων, ΤΕΕ, Αθήνα, 21-23 Μαΐου, 2008 3
ησλ Φ/Β ζπζηεκάησλ πνπ ελζσκαηώλνληαη ζηα θηίξηα κε ηε ρξήζε ππνινγηζηηθνύ κνληέινπ γηα ηνλ θαζνξηζκό ηνπ ηηκνινγίνπ αγνξάο ηεο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο ε νπνία κπνξεί λα βνεζήζεη ζηε δηακόξθσζε ηεο θαηάιιειεο πνιηηηθήο ζηε ρώξα. Απηό ην κνληέιν ππνινγηζκνύ έρεη πηνζεηεζεί από ηελ Σερλνινγηθή Πιαηθόξκα Φ/Β ηεο ΔΔ θαη ζπληζηάηαη γηα εθαξκνγή από ηηο ρώξεο-κέιε. ρήκα 1. Πεξηπηώζεηο ελζσκαησκέλσλ θσηνβνιηατθώλ ζπζηεκάησλ ζε θηίξηα ηα πιενλεθηήκαηα ησλ ελζσκαησκέλσλ ζπζηεκάησλ ΑΠΔ ζπγθαηαιέγνληαη: Η κεδεληθή ξύπαλζε Η αζόξπβε ιεηηνπξγία Η αμηνπηζηία θαη ε κεγάιε δηάξθεηα δσήο (πνπ θζάλεη ηα 30 ρξόληα) Η απεμάξηεζε από ηελ ηξνθνδνζία θαπζίκσλ γηα ηηο απνκαθξπζκέλεο πεξηνρέο Η δπλαηόηεηα επέθηαζεο αλάινγα κε ηηο αλάγθεο Η ειάρηζηε ζπληήξεζε Σα ζπζηήκαηα ΑΠΔ κπνξνύλ λα απνηειέζνπλ κηα ηδηαίηεξα απνηειεζκαηηθή κέζνδν γηα ηνλ πεξηνξηζκό ηεο θαηαλάισζεο ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο ζε θηίξηα πξνζθέξνληαο παξάιιεια πςειή θαη εγγπεκέλε απόδνζε, κηθξό θόζηνο ζπληήξεζεο, κεδεληθή ξύπαλζε, κεγάιε δηάξθεηα δσήο θαζώο θαη αζόξπβε ιεηηνπξγία. ην ρήκα 2 παξνπζηάδνληαη παξαδείγκαηα ελζσκαησκέλσλ ελεξγεηηθώλ ειηαθώλ ζπζηεκάησλ ζε θηίξηα. 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δομικών Υλικών και Στοιχείων, ΤΕΕ, Αθήνα, 21-23 Μαΐου, 2008 4
ηελ Διιάδα ν λόκνο δελ επλνεί ηελ εγθαηάζηαζε ΑΠΔ θαη θπξίσο θσηνβνιηατθώλ ζπζηεκάησλ ζε θαηνηθίεο. Αθόκα πεξηζζόηεξν δελ επλνεί ηελ ελζσκάησζή ηνπο ζην θέιπθνο ησλ θηηξίσλ. Οη δπζθνιίεο πνπ έρεη λα αληηκεησπίζεη ν ηδηώηεο ζηελ πεξίπησζε πνπ ελδηαθέξεηαη λα επελδύζεη ζε απηή ηελ ηερλνινγία είλαη πνιιέο. ηελ παξνύζα θαηάζηαζε δίλεηαη ε δπλαηόηεηα ζε εηαηξίεο θαη επηηεδεπκαηίεο λα επελδύζνπλ ζε ζπζηήκαηα θσηνβνιηατθώλ ζεσξώληαο όηη κηα κηθξή Φ/Β κνλάδα απνηειεί επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηόηεηα. Αθόκα όκσο θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε παξνπζηάδνληαη πξνβιήκαηα θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ θύθινπ δσήο ησλ Φ/Β ιόγσ ησλ δπζεπίιπησλ πξνβιεκάησλ πνπ ραξαθηεξίδεη ηελ Διιεληθή αγνξά. ρήκα 2. Δλζσκαησκέλα ελεξγεηηθά ειηαθά ζπζηήκαηα ζε θηίξηα Παξόια απηά νη ηάζεηο ηεο επνρήο είλαη μεθάζαξεο θαη ε έληαμε / ελζσκάησζε ζπζηεκάησλ ΑΠΔ ζην θέιπθνο ησλ θηηξίσλ θαη ησλ θαηνηθηώλ είλαη κνλόδξνκνο. Σν αζαθέο λνκηθό πιαίζην θαη ε έιιεηςε εμεηδίθεπζεο ζηελ Διιάδα είλαη εκπόδηα γηα ηελ νκαιή έληαμε ησλ 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δομικών Υλικών και Στοιχείων, ΤΕΕ, Αθήνα, 21-23 Μαΐου, 2008 5
ζπζηεκάησλ απηώλ ζηα θηίξηα. Η Διιάδα πζηεξεί αξθεηά ζε ζρέζε κε ηηο δπηηθέο Δπξσπατθέο ρώξεο πνπ έρνπλ ήδε μεθηλήζεη λα ζπκπεξηιακβάλνπλ θαλόλεο θαη πξόηππα θαηαζθεπήο ζπζηεκάησλ ΑΠΔ ζηα θηίξηα. Η αλάγθε θαζνξηζκνύ αξθεηώλ παξακέηξσλ πνπ επεξεάδνπλ ηελ νηθνλνκηθή βησζηκόηεηα ηνπο αθόκα θαη ηώξα είλαη απαξαίηεηε. ην θεθάιαην 4 παξνπζηάδεηαη κία πηπρή ηνπ πξνβιήκαηνο απηνύ. Αθνξά ζηελ αλάγθε γηα ύπαξμε ελόο πιαηζίνπ ιεηηνπξγίαο πνπ λα κπνξεί λα εμαζθαιίδεη ηελ θαιή ιεηηνπξγία ησλ ελζσκαησκέλσλ ζπζηεκάησλ ΑΠΔ ζηα θηίξηα. 4. ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΔΠΙΓΡΑΗ ΣΗΝ ΣΟΠΟΘΔΣΗΗ ΤΣΗΜΑ- ΣΧΝ ΑΠΔ ΣΟ ΚΔΛΤΦΟ ΣΧΝ ΚΣΙΡΙΧΝ ε κειέηε ηνπ ΚΑΠΔ γηα ην θνηλνηηθό έξγν EURactive Roofer (Polymenopoulos, G. 2006) δηεξεπλήζεθε ε επίδξαζε ηεο πγξαζίαο ζε δηαθνξεηηθά ζπζηήκαηα νξνθώλ, έλα εθ ησλ νπνίσλ δηέζεηε ελζσκαησκέλα Φ/Β ζηνηρεία. Παξαθάησ παξνπζηάδνληαη ζπλνπηηθά ηα πξνβιήκαηα πνπ εκθαλίζηεθαλ γηα έλα ελζσκαησκέλν ζύζηεκα θσηνβνιηατθώλ ζηνηρείσλ ζε θεθιηκέλε νξνθή ζηε πεξηνρή ηεο Βαξθειώλεο, ζηελ Ιζπαλία. ηνλ Πίλαθα 2 παξνπζηάδνληαη νη ηδηόηεηεο πνπ αθνξνύλ ηα επηκέξνπο ζηξώκαηα ησλ πιηθώλ γηα ην ελζσκαησκέλν ζύζηεκα θσηνβνιηατθώλ ζηελ νξνθή ηνπ θηηξίνπ ελώ ζην ρήκα 3 θαίλνληαη ιεπηνκέξεηεο ηεο θαηαζθεπήο. Πίλαθαο 2. Ιδηόηεηεο πιηθώλ νξνθήο κε ελζσκαησκέλα θσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα ην ρήκα 4 αλαπαξηζηάηαη ην πνζνζηό αληίζηαζεο ζηε δηάρπζε πγξαζίαο (diffusion resistance) από όια ηα επηκέξνπο πιηθά πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηελ νξνθή. Από ην ρήκα απηό θαίλεηαη όηη ζηελ νξνθή κε ελζσκαησκέλα θσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα ην πνζνζηό αληίζηαζεο ζηε δηάρπζε πγξαζίαο απμάλεηαη ιόγσ ησλ κεηαιιηθώλ κεξώλ πνπ απνηειείηαη ην ζύζηεκα απηό. 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δομικών Υλικών και Στοιχείων, ΤΕΕ, Αθήνα, 21-23 Μαΐου, 2008 6
ρήκα 3. Φσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα ελζσκαησκέλα ζηελ νξνθή ηνπ θηηξίνπ ζηε Βαξθειώλε Η κειέηε έδεημε όηη ην ζπγθεθξηκέλν ζύζηεκα ζηηο πξνθαζνξηζκέλεο ζπλζήθεο ιεηηνπξγίαο ηνπ δελ επαξθεί. Υξεηάζζεθε λα αληηθαηαζηαζεί από άιια ζηξώκαηα πιηθώλ κε ζπγθεθξηκέλα δηάθελα αέξα έηζη ώζηε λα εμαζθαιηζζεί ε απνθπγή ζπγθξάηεζεο πγξαζίαο ζην δνκηθό ζύζηεκα ηνπ θειύθνπο ηεο νξνθήο. ρήκα 4. Σνκή νξνθήο κε ελζσκαησκέλα θσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δομικών Υλικών και Στοιχείων, ΤΕΕ, Αθήνα, 21-23 Μαΐου, 2008 7
Η ζπγθεθξηκέλε κειέηε αλαδεηθλύεη ην πξόβιεκα πγξαζίαο πνπ πξνθύπηεη από ηελ ελζσκάησζε ζπζηεκάησλ ΑΠΔ ζηηο νξνθέο. Η αλάγθε γηα έλα θαλνληζηηθό πιαίζην πνπ ζα πξνθαζνξίδεη ηνπο ηξόπνπο θαηαζθεπήο/ελζσκάησζεο ΑΠΔ ζηηο νξνθέο είλαη ππαξθηή. Λακβάλνληαο ππόςε ηηο δηαθνξεηηθέο θιηκαηηθέο δώλεο ζηελ Διιάδα ε εμεηδίθεπζε ησλ θαηαζθεπαζηώλ ησλ νξνθώλ γηα ηηο δηαθνξεηηθέο απηέο ζπλζήθεο ζα πξέπεη λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο απαηηήζεηο θαιήο ιεηηνπξγίαο θαη δηάξθεηαο δσήο πνπ ππόζρνληαη ζηνπο ηδηώηεο. Άιινη παξάγνληεο πνπ πξέπεη λα ιακβάλνληαη ππόςε θαηά ηε δηάξθεηα ελζσκάησζεο ζπζηεκάησλ ΑΠΔ ζηηο νξνθέο, εθηόο από ηελ πγξαζία, είλαη θαη νη αθόινπζνη: επίδξαζε ηνπ αλέκνπ επίδξαζε ζπλδπαζκνύ αλέκνπ θαη βξνρήο επίδξαζε ηνπ ρηνληνύ επίδξαζε ηνπ πάγνπ ιόγσ ρηνληνύ ζπκπεξηθνξά ζε πεξίπησζε ζεηζκνύ αζθάιεηα θαηαζθεπήο εγθαηάζηαζε ζπληήξεζε θαζώο θαη νη επηζθεπέο ηελ Διιάδα ζήκεξα δελ ππάξρεη λνκνζεηηθό πιαίζην πνπ λα θαζνξίδεη ηνλ ηξόπν θαηαζθεπήο θαη ζπληήξεζεο ελζσκαησκέλσλ ζπζηεκάησλ ΑΠΔ ζηηο νξνθέο θαη ην θπξηόηεξν, δελ ππάξρεη θάπνηνο θνξέαο αξκόδηνο γηα ηνπο θαηαζθεπαζηέο νξνθώλ. Σν λνκνζεηηθό πιαίζην θαη ε δεκηνπξγία αξκόδηνπ θνξέα πνπ ζα δίλεη ηε δπλαηόηεηα λα επηβιέπεη, εθπαηδεύεη θαη πηζηνπνηεί ηνπο θαηαζθεπαζηέο νξνθώλ, ζα έρεη ζθνπό ηελ εμαζθάιηζε ηεο πνηόηεηαο ησλ εξγαζηώλ αιιά θαη ηελ απνθπγή πξνβιεκάησλ πνπ ζπλήζσο απμάλνπλ ην θόζηνο ζπληήξεζεο θαη επηζθεπήο ησλ βιαβώλ. 5. ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ Η εξγαζία πξαγκαηεύεηαη ηελ ελζσκάησζε ηερλνινγηώλ ΑΠΔ ζην θέιπθνο ελόο θηηξίνπ. Σα Φσηνβνιηατθά θαη ηα Δλεξγεηηθά Ηιηαθά ζπζηήκαηα είλαη ώξηκεο ηερλνινγίεο, αμηόπηζηεο, κε κεγάιε δηάξθεηα δσήο θαη ζήκεξα ππάξρνπλ νη θαηάιιειεο ηερληθέο ώζηε λα ηα θαηαζηήζνπλ αλαπόζπαζην θνκκάηη ηνπ θειύθνπο ελόο θηίζκαηνο. Θέκαηα όπσο ε ζηεγάλσζε, ε ηππνπνίεζε ησλ ζπζηεκάησλ ζηεξέσζεο ηέηνησλ ηερλνινγηώλ ζην θέιπθνο ηνπ θηηξίνπ θαζώο θαη ε εγγπεκέλε 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δομικών Υλικών και Στοιχείων, ΤΕΕ, Αθήνα, 21-23 Μαΐου, 2008 8
εξγαζία εγθαηάζηαζεο πξέπεη λα ιακβάλνληαη ππόςε θαηά ηελ ελζσκάησζή ηνπο ζην θέιπθνο ελόο θηηξίνπ. Υξεηάδεηαη ζηελ Διιάδα λα δεκηνπξγεζεί θνξέαο πνπ λα εθπαηδεύεη ηνπο εγθαηαζηάηεο ησλ ηερλνινγηώλ απηώλ (θη όρη κόλν) ζε νξνθέο νύησο ώζηε λα δηαζθαιίδεηαη ε πνηόηεηα ησλ πξνζθεξνκέλσλ ππεξεζηώλ ηνπο. Έλαο ηξόπνο επίιπζεο ηνπ δεηήκαηνο είλαη κε ηελ δηακόξθσζε θαηάιιεινπ θαλνληζηηθνύ πιαηζίνπ πηζηνπνίεζεο ησλ εγθαζηαηώλ/θαηαζθεπαζηώλ. Με απηό ην ηξόπν ζα κπνξέζνπλ λα κεησζνύλ νη αδεηνδνηηθέο δηαδηθαζίεο θαη κέξνο ηεο επζύλεο λα αλαιακβάλεηαη από ηνπο θαηαζθεπαζηέο ησλ νξνθώλ. Η ππνρξεσηηθή εθαξκνγή ειηαθώλ ζεξκηθώλ θαη Φ/Β ζε λέα θηίξηα θαη ζε θηίξηα πνπ ππόθεηληαη ζε κεγάιε αλαθαίληζε ζηελ Ιζπαλία απνηειεί έλα θαιό παξάδεηγκα ην νπνίν ζα κπνξνύζε λα πηνζεηεζεί θαη από ηελ Διιάδα. Δηδηθά γηα ηα Φ/Β ζπζηήκαηα αμίδεη λα ζεκεησζεί όηη ζεσξνύληαη σο δνκηθά ζηνηρεία πςειήο αξρηηεθηνληθήο αηζζεηηθήο ζην θέιπθνο ηνπ θηηξίνπ θαη πξνζζέηνπλ αμία ζην θηίζκα. Η δε ειεθηξηθή ελέξγεηα πνπ παξάγεηαη από κηα ηέηνηνπ είδνπο εθαξκνγή έρεη ην πιενλέθηεκα ηεο παξνρήο ηνπ δηπιάζηνπ πνζνύ πξσηνγελνύο ελέξγεηαο. Οη απώιεηεο ιόγσ ηεο ειεθηξνπαξαγσγήο κέζσ ησλ ζεξκηθώλ ζηαζκώλ (ρακειόο βαζκόο απόδνζεο) θαη νη απώιεηεο κεηαθνξάο θαη δηαλνκήο ηνπ δηθηύνπ δελ πθίζηαληαη ζηελ πεξίπησζε ελζσκάησζεο ζπζηεκάησλ ΑΠΔ ζην θηίξην. Δπίζεο, νη εθαξκνγέο κε ελζσκαησκέλα Φ/Β ζπζηήκαηα ζηα θηίξηα ζα πξέπεη λα αλαπηύζζνληαη ρσξίο πεξηνξηζκνύο θαη ρξνλνβόξεο αδεηνδνηηθέο δηαδηθαζίεο όπσο ηζρύεη ζήκεξα ζηελ Διιάδα. Γεληθά, ηόζν ηα Φσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα όζν θαη ηα Δλεξγεηηθά Ηιηαθά ζπζηήκαηα απνηεινύλ ηερλνινγίεο πνπ κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζην θηηξηαθό θέιπθνο. Η ρξήζε ηνπο σο δνκηθά ζηνηρεία θαη ε αμηόπηζηε ιεηηνπξγία ηνπο κπνξνύλ λα ζπκβάινπλ ζηε κείσζε ηεο εζληθήο ελεξγεηαθήο εμάξηεζεο, ηδηαίηεξα ζε θνξηία αηρκήο, ζηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο ζηνλ θηηξηαθό ηνκέα θαη θπζηθά ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο επηβξαδύλνληαο ηελ παγθόζκηα θιηκαηηθή αιιαγή. ΑΝΑΦΟΡΔ COM(2006) 847, Αλαθνίλσζε ηεο επηηξνπήο ησλ Δπξσπατθώλ Κνηλνηήησλ - Πξνο έλα επξσπατθό ζηξαηεγηθό ζρέδην ελεξγεηαθώλ ηερλνινγηώλ, Βξπμέιιεο, 10.1.2007, (2007) Οδεγία 2001/77/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 27 εο Απξηιίνπ 2001 γηα ηελ πξναγσγή ηεο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο πνπ παξάγεηαη από αλαλεώζηκεο πεγέο ζηελ εζσηεξηθή αγνξά ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, ΔΔΔΚ L 283, 27.10.2001, (2001) Οδεγία 2002/91/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 16 εο Γεθεκβξίνπ 2002 γηα ηελ ελεξγεηαθή απόδνζε ησλ θηηξίσλ, ΔΔΔΚ L 1, 4.1.2003, (2003) 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δομικών Υλικών και Στοιχείων, ΤΕΕ, Αθήνα, 21-23 Μαΐου, 2008 9
Οδεγία 2006/32/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 5 εο Απξηιίνπ 2006 γηα ηελ ελεξγεηαθή απόδνζε θαηά ηελ ηειηθή ρξήζε θαη ηηο ελεξγεηαθέο ππεξεζίεο θαη γηα ηελ θαηάξγεζε ηεο νδεγίαο 93/76/ΔΟΚ ηνπ πκβνπιίνπ,δδδκ L 114, 27.4.2006, (2006) Polymenopoulos G., «Evaluation of test and calculation results, decision of relaunch of the models», MILESTONE MD2 report, EUR-ACTIVE ROOFer project, Collective Research Project 012478, DG TREN, (2006) 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δομικών Υλικών και Στοιχείων, ΤΕΕ, Αθήνα, 21-23 Μαΐου, 2008 10