Καταγράφοντας την υφιστάµενη κατάσταση, σχετικά µε την αστική κινητικότητα, τα δεδοµένα στην ΕΕ έχουν ως εξής:

Εισαγωγή Καταγράφοντας την υφιστάµενη κατάσταση, σχετικά µε την αστική κινητικότητα, τα δεδοµένα στην ΕΕ έχουν ως εξής: Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 60% του πληθυσµού ζει σε αστικές περιοχές. Σχεδόν το 85% περίπου του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της ΕΕ παράγεται σε αστικές περιοχές. Οι πόλεις και οι µεγαλουπόλεις η κινητήρια δύναµη της ευρωπαϊκής οικονοµίας. Προσελκύουν επενδύσεις και απασχόληση. Είναι απαραίτητες για τον δυναµισµό της οικονοµίας Σε όλη την Ευρώπη, η αύξηση της κίνησης στα αστικά κέντρα έχει ως αποτέλεσµα το επαναλαµβανόµενο φαινόµενο της συµφόρησης και πολυάριθµες αρνητικές συνέπειες από άποψη χαµένου χρόνου και περιβαλλοντικής όχλησης. Η ευρωπαϊκή οικονοµία χάνει κάθε χρόνο περίπου 100 δισεκατοµµύρια ευρώ, δηλαδή το 1% του ΑΕΠ της ΕΕ, εξαιτίας του φαινοµένου αυτού. Η ατµοσφαιρική ρύπανση και ηχορρύπανση εντείνονται κάθε χρόνο. Η αστική κυκλοφορία ευθύνεται για το 40% των εκποµπών CO2 και για το 70% των εκποµπών άλλων ρύπων από τις οδικές µεταφορές. Οι εκποµπές ρύπων από τα οχήµατα µειώθηκαν επίσης µε επιτυχία µε τη βαθµιαία επιβολή πιο αυστηρών προτύπων εκποµπών EURO. Το 2005,σκοτώθηκαν 41.600 άτοµα στους δρόµους της ΕΕ. Ο κοινός στόχος απέχει πολύ από το µέγιστο όριο των 25.000 θανάτων ετησίως έως το 2010. Περίπου τα δύο τρίτα των Π. Ακριτίδης 1 από 32 4 June 2008

ατυχηµάτων και το ένα τρίτο των θανάτων από τροχαία συµβαίνουν σε αστικές περιοχές και αφορούν τους πιο ευάλωτους χρήστες των οδών. Ο κίνδυνος θανάτου σε τροχαίο ατύχηµα είναι έξι φορές µεγαλύτερος για τους ποδηλάτες και τους πεζούς από τους οδηγούς αυτοκινήτων. Κυριότερα, θύµατα είναι γυναίκες, παιδιά και ηλικιωµένοι πολίτες. Αναφορικά µε το στόλο των ΜΜΜ και σύµφωνα µε πρόσφατη µελέτη, άνω του 40% του στόλου αστικού τραµ και ελαφρού σιδηρόδροµου στην ΕΕ των 15 και το 67% του στόλου στα νέα κράτη µέλη είναι ηλικίας άνω των 20 ετών και πρέπει να αντικατασταθεί πριν από το 2020. Π. Ακριτίδης 2 από 32 4 June 2008

Ι. ΠΟΛΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΡΟΗΣ 1. Σύστηµα «επισήµανσης» Η αναγνώριση των προσπαθειών για την καταπολέµηση της κυκλοφοριακής συµφόρησης και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης κρίνεται απαραίτητη. Προκειµένου βέβαια να µπορεί να γίνει η οποιαδήποτε αναγνώριση των προσπαθειών των πόλεων προς αυτή την κατεύθυνση, πρέπει να αναπτυχθεί ένα σύστηµα «επισήµανσης» 1.1. Στη δηµιουργία µιας βάσης δεδοµένων που να περιλαµβάνει τις καλύτερες πρακτικές (best practices) που έχουν εφαρµοσθεί µε επιτυχία στις διάφορες πόλεις 1.2. Στην ανάπτυξη και χρήση των κατάλληλων επιστηµονικών δεικτών. Θα ήταν έτσι δυνατή η ανάπτυξη ενός µοντέλου βαθµολόγησης και η παραγωγή µίας λίστας κατάταξης των ευρωπαϊκών πόλεων µε βάση τις επιδόσεις τους σε θέµατα αστικής κινητικότητας, όπως είναι πχ η κυκλοφοριακή συµφόρηση και η βελτίωση συνθηκών διαβίωσης. 1.3. Το σύστηµα επισήµανσης θα µπορούσε να αναδειχθεί σε σύστηµα «επιβράβευσης» των πόλεων. 1.4. Η δε κατανοµή των πόρων καλό θα ήταν να στηρίζεται στην συνεχή αξιολόγηση και βαθµολόγηση των κυκλοφοριακών δεδοµένων της κάθε πόλης. 1.5. Ενηµέρωση ηµοσιοποίηση αποτελεσµάτων. Κοινωνική δράση και ανάδραση. Π. Ακριτίδης 3 από 32 4 June 2008

2. Προώθηση εναλλακτικών µεθόδων µετακίνησης ( βάδισµα και η ποδηλασία), ως πραγµατικές εναλλακτικές λύσεις στο ΙΧ; 2.1. Η ενθάρρυνση της χρήσης του ποδηλάτου αλλά και του βαδίσµατος ως τρόπους µετακίνησης, και όχι µόνο ως τρόπους άσκησης και αναψυχής, προϋποθέτει: 2.1.1. την ενηµέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών και ιδιαίτερα των παιδιών και νέων - σχετικά µε τα οφέλη (οικονοµικά, περιβαλλοντικά, υγείας κλπ) που προσφέρουν το βάδισµα και η χρήση ποδηλάτου, και 2.1.2. την περαιτέρω προώθηση µιας συγκροτηµένης πολιτικής για την αποτελεσµατικότερη προστασία του περιβάλλοντος σε σχέση µε τις µεταφορές, όπως την επέκταση και ασφαλή αναβάθµιση των πεζοδροµίων και των ποδηλατοδρόµων, υπό την προϋπόθεση ότι θα εντάσσονται σε κάποια λογική δικτύου. 2.2. Εκτός του ζητήµατος των υποδοµών, ίσως θα έπρεπε να εξεταστεί και η δυνατότητα παροχής κινήτρων: 2.2.1. στους εργαζόµενους σε δηµόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις για τη χρήση του ποδηλάτου ως µέσου µετακίνησης από και προς την εργασία, σε συνδυασµό µε τις κατάλληλες υποδοµές για την εξυπηρέτησή τους (ασφαλής στάθµευση σε συνδυασµό µε κατάργηση χώρων στάθµευσης για ΙΧ κτλ.) 2.2.2. που θα ενθαρρύνουν τη χρήση του ποδηλάτου ως ενδιάµεσου µέσου µετακίνησης για τη µετεπιβίβαση σε δίκτυα δηµόσιων συγκοινωνιών. Π. Ακριτίδης 4 από 32 4 June 2008

3. Στροφή των µετακινήσεων προς βιώσιµους τρόπους µεταφοράς µέσα στις πόλεις; 3.1. να αναβαθµίζουν τις αστικές συγκοινωνίες µε: τη βελτίωση του παρεχόµενου επιπέδου εξυπηρέτησης από τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ), την καλύτερη ενηµέρωση των επιβατών τόσο για την κυκλοφορία όσο και για τα δροµολόγια των ΜΜΜ, την εξέταση της ανάγκης ανασχεδιασµού για επέκταση των δικτύων των ΜΜΜ, ειδικά των Μέσων Σταθερής Τροχιάς (ΜΣΤ) την επέκταση των λεωφορειολωρίδων κλπ, 3.2. χρήση καθαρών οχηµάτων σε συνδυασµό µε την έρευνα νέων τεχνολογιών στην κατεύθυνση αυτή 3.3. να προωθούν µέτρα διασυνδεσιµότητας των διαφόρων µέσων µετακίνησης στα αστικά κέντρα, µέσω πχ της υλοποίησης χώρων στάθµευσης για µετεπιβίβαση (Park & Ride), 3.4. να προσφέρουν οικονοµικά κίνητρα ώστε οι επιβάτες να επιλέγουν τα ΜΜΜ και άλλα πιο βιώσιµα µέσα µεταφοράς για τις µετακινήσεις τους, όπως πχ να γίνεται αναπροσαρµογή των κοµίστρων ώστε να δίνονται πιο πολλά κίνητρα στους συχνούς χρήστες. 3.5. να εξετάσουν τη διαµόρφωση πλαισίου για την ανάπτυξη συνεργασιών δηµόσιου-ιδιωτικού τοµέα µε στόχο την αποδοτικότερη λειτουργία του συγκοινωνιακού συστήµατος, Π. Ακριτίδης 5 από 32 4 June 2008

3.6. να µελετούν την παροχή κινήτρων στους εργαζόµενους σε εταιρίες του δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα για την αξιοποίηση βιώσιµων τρόπων µετακίνησης (ποδήλατα, car sharing, κάρτες απεριορίστων διαδροµών στα ΜΜΜ κλπ), 3.7. να καθιερώσουν ένα πλαίσιο τακτικών ερευνών και µελετών για την αξιολόγηση της αποδοτικότητας των µέτρων, µε συµµετοχή ενδιαφερόµενων µερών µέσω διαλόγου, ώστε να προωθείται η βιώσιµη αστική κινητικότητα. Π. Ακριτίδης 6 από 32 4 June 2008

ΙΙ. ΠΙΟ «ΠΡΑΣΙΝΕΣ» ΠΟΛΕΙΣ 1. Χρήση καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών στις αστικές συγκοινωνίες Η αύξηση της χρήσης καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών στις αστικές συγκοινωνίες θα µπορούσε να επιτευχθεί µε παρεµβάσεις σε τέσσερις κύριους άξονες: 1.1. Αντικατάσταση του στόλου οχηµάτων των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ), των οχηµάτων δηµοσίων φορέων και των ταξί, µε πιο «πράσινα» οχήµατα. Η σταδιακή αντικατάσταση αυτών των οχηµάτων µε οχήµατα νέας τεχνολογίας υβριδικά, φυσικού αερίου, κλπ θα µπορούσε να συνεισφέρει σηµαντικά στην αύξηση της χρήσης καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών στις αστικές µεταφορές. Ιδιαίτερα η χρήση οχηµάτων νέας τεχνολογίας από δηµόσιους φορείς θα µπορούσε να αποτελέσει και παράδειγµα προς τους πολίτες για µείωση των εκπεµπόµενων ρύπων από τις µεταφορές. 1.2. Προώθηση «πράσινων» οχηµάτων ιδιωτικής χρήσης. Εξίσου σηµαντικό ποσοστό αστικών µετακινήσεων γίνονται και µε τα ιδιωτικής χρήσης επιβατικά οχήµατα. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να συνεχιστεί η ευρωπαϊκή πολιτική για αυτοκίνητα φιλικότερα προς το περιβάλλον µέσω των προτύπων EURO. 1.3. Να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι καυσαερίων, θορύβου και τεχνικής καταλληλότητας, όχι µόνο για τα οχήµατα ιδιωτικής χρήσης, αλλά και για τα οχήµατα δηµόσιας χρήσης. Π. Ακριτίδης 7 από 32 4 June 2008

Οι ενέργειες αντικατάστασης του στόλου των οχηµάτων θα πρέπει να συνοδεύονται και από δηµιουργία επαρκούς δικτύου εξυπηρέτησης των χρηστών τους (εξειδικευµένα συνεργεία, πρατήρια καυσίµων, χώροι ενεργειακού ανεφοδιασµού κλπ). 1.4. Οικονοµική ενίσχυση της έρευνας για τις «πράσινες» µεταφορές. Η προώθηση καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών στις αστικές µεταφορές είναι άρρηκτα συνδεδεµένη µε τις επιστηµονικές έρευνες που γίνονται στον τοµέα αυτό, οι οποίες στοχεύουν στην βελτίωση της απόδοσης των οχηµάτων. Η παραγωγή νέας τεχνολογίας οχηµάτων είναι πιο δαπανηρή, σε σχέση µε τα συµβατικά οχήµατα, µε αποτέλεσµα το κόστος παραγωγής και αγοράς τους να είναι απαγορευτικό. Σηµαντικό πεδίο δράσης στην έρευνα για «πράσινες» µεταφορές οφείλει να κατέχει και η προώθηση της έρευνας για τη βελτίωση της ποιότητας καυσίµων και την προώθηση των εναλλακτικών καυσίµων. 1.5. Στη διαµόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης στους πολίτες και στην επιβράβευση πράσινων πρωτοβουλιών. Η επιτυχία οποιασδήποτε πολιτικής στηρίζεται στην αποδοχή της από τους πολίτες, διότι η εφαρµογή της από αυτούς έχει αντίκτυπο στις καθηµερινές συνήθειες και στη συµπεριφορά τους. Η διαµόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης στους πολίτες έχει πρωταρχικό ρόλο Π. Ακριτίδης 8 από 32 4 June 2008

στην επιτυχία πολιτικών όπως η προώθηση νέων τεχνολογιών στις αστικές µεταφορές. Η εκπαίδευση των πολιτών από µικρή ηλικία για τη χρήση οχηµάτων νέας τεχνολογίας (είτε ΙΧ, είτε µετακινήσεις µε «καθαρά» ΜΜΜ) σε συνδυασµό µε την επιβράβευση πράσινων πρωτοβουλιών µπορεί να συµβάλει ουσιαστικά στη σηµαντική αύξηση της χρήσης τους στις αστικές µεταφορές. Π. Ακριτίδης 9 από 32 4 June 2008

2. Κοινή «πράσινη» προµήθεια; 2.1. µπορεί ενδεχοµένως να οδηγήσει: στην απόκτηση καθαρότερων τεχνολογιών µε χαµηλότερο κόστος, αφού οι κατασκευαστές προµηθευτές µπορούν να πετύχουν βελτιωµένη οικονοµία κλίµακας σε µεγαλύτερες παραγγελίες, σε µεγαλύτερη διαφάνεια κατά τις διαδικασίες προµηθειών στην ορθολογικότερη χρηµατοδότηση από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης των προµηθειών αυτών και σε οµογενοποίηση τυποποίηση των συστηµάτων αστικών συγκοινωνιών στην Ευρώπη. 2.2. Μπορεί όµως και να οδηγήσει: Σε µονοπώλια Τεράστιες καθυστερήσεις Ακυρώσεις διαγωνισµών Π. Ακριτίδης 10 από 32 4 June 2008

3. Πράσινες Ζώνες Ο καθορισµός των ορίων των Πράσινων Ζωνών µε βάση τα παραπάνω θα πρέπει να ικανοποιεί βασικούς άξονες πολιτικής όπως η προστασία της υγείας του πολίτη από τους ατµοσφαιρικούς ρύπους και η βελτίωση των συνθηκών του αστικού χώρου µε βάση τα πρότυπα του πολεοδοµικού σχεδιασµού. Είναι σαφές πάντως, ότι προϋπόθεση για την εφαρµογή µία τέτοιας πολιτικής πρέπει να είναι, µεταξύ άλλων: ένα πυκνό, αξιόπιστο και ασφαλές δίκτυο ΜΜΜ και κυρίως ΜΣΤ- µέσα σε αυτή τη ζώνη, η ενίσχυση των εναλλακτικών µορφών µετακίνησης όπως πεζή και ποδηλάτου, η βελτιστοποίηση του συστήµατος αστικής διανοµής των αγαθών στα σηµεία εξυπηρέτησης εµπορίου, και η εξασφάλιση της κυκλοφορίας «καθαρών» οχηµάτων σε αυτές. 4. Οικολογική οδήγηση (eco-driving); Η οικολογική οδήγηση, θα µπορούσε να προωθηθεί περαιτέρω µε την εξέταση και πιθανώς εφαρµογή των παρακάτω µέτρων: Ευρωπαϊκής κλίµακας επικοινωνιακές δράσεις για την ενηµέρωση, τα οφέλη και την προώθηση των αρχών του Π. Ακριτίδης 11 από 32 4 June 2008

eco-driving. Είναι σηµαντικό οι πολίτες, και ιδιαίτερα οι οδηγοί, να διαµορφώσουν περιβαλλοντική συνείδηση. Αυτό θα µπορούσε να επιτευχθεί µε τη διάθεση υλικού µε απλές, πρακτικές συµβουλές οδήγησης για την εξοικονόµηση καυσίµου, την οικονοµία και την ασφάλεια. Στήριξη πρωτοβουλιών για την επιµόρφωση των επαγγελµατιών οδηγών, αφού αυτοί χρησιµοποιούν τα οχήµατα πιο συχνά από όλους. Εισαγωγή των αρχών του eco-driving στην εκπαιδευτική αρχικά και στην εξεταστική εν συνεχεία διαδικασία απόκτησης άδειας οδήγησης υποψηφίων οδηγών. Στήριξη πρωτοβουλιών για τη χρήση υποστηρικτικών εξαρτηµάτων στα οχήµατα και την εισαγωγή της ενεργειακής ετικέτας για όλα τα καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα. Επίσης, καλό θα ήταν να προωθηθούν προγράµµατα ecodriving και διαχείρισης κινητικότητας σε συνεργασία µε οµοσπονδίες, οργανισµούς, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο του αυτοκινήτου, της εξοικονόµησης ενέργειας και της προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και µε ιδιωτικές εταιρίες που σχετίζονται µε το χώρο των µεταφορών. Π. Ακριτίδης 12 από 32 4 June 2008

ΙΙΙ. ΠΙΟ «ΕΞΥΠΝΕΣ» ΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 1. υπηρεσίες πληροφόρησης του κοινού 1.1. για να µπορεί να σχεδιάζει το ταξίδι του µε συνδυασµό διαφόρων µέσων αστικών συγκοινωνιών, 1.2. στις στάσεις, µε την ανάπτυξη σύγχρονων και αξιόπιστων υπηρεσιών πληροφόρησης και τηλεµατικής, ώστε σταδιακά να µετατραπούν όλες οι στάσεις σε «έξυπνες στάσεις», 1.3. εντός των οχηµάτων των µέσων µεταφορών, µε την τοποθέτηση ηλεκτρονικών πινακίδων και οθονών, 1.4. στους δρόµους µε την ανάπτυξη πινακίδων µεταβλητών µηνυµάτων, 1.5. για την ύπαρξη κενών θέσεων στάθµευσης σε συγκεκριµένους χώρους, 1.6. στα κινητά τηλέφωνα, µε την ανάπτυξη κατάλληλων εφαρµογών, 1.7. στο Internet µε την ανάπτυξη ειδικών ιστοσελίδων. Η λανθασµένη ή µη ακριβής πληροφόρηση χειρότερα αποτελέσµατα από τη µη πληροφόρηση. Επειδή οι εφαρµογές Έξυπνων Συστηµάτων Μεταφορών (ΕΣΜ) για την πληροφόρηση του κοινού δεν έχουν άµεση οικονοµική ανταποδοτικότητα, θα πρέπει να εξευρεθούν τρόποι χρηµατοδότησης από ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους. Π. Ακριτίδης 13 από 32 4 June 2008

2. Έξυπνα Συστήµατα Μεταφορών (ΕΣΜ) στις πόλεις Η δράση αυτή πρέπει να αφορά: στην επίτευξη της συνεργασίας µεταξύ των εµπλεκόµενων φορέων (πχ δηµόσιων υπηρεσιών, τοπικών αρχών, πανεπιστηµίων, ερευνητικών κέντρων, κ.α.), έτσι ώστε όλες οι προσπάθειες που αφορούν ευφυή συστήµατα να γίνονται γνωστές και να λειτουργούν κάτω από µια κοινή και ανοιχτή αρχιτεκτονική, για να επιτευχθεί η συνεργασία και η αλληλεπίδρασή τους, και στην τυποποίηση των εφαρµογών αυτών, χωρίς ωστόσο να περιορίζεται η έρευνα και η εξέλιξη σε αυτό τον τοµέα. Προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στις εφαρµογές που βελτιώνουν αισθητά την καθηµερινότητα του µετακινούµενου, όπως πχ η ανάπτυξη ευφυών συστηµάτων αυτόµατης συλλογής κοµίστρου στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς µε τη χρήση «έξυπνων» καρτών. 3. ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών µεταξύ όλων των ενδιαφεροµένων Π. Ακριτίδης 14 από 32 4 June 2008

IV. ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΕΣ ΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 1. Αύξηση της ποιότητας των µαζικών µεταφορών στις ευρωπαϊκές πόλεις και µεγαλουπόλεις Σχεδόν στο σύνολο τον ευρωπαϊκών πόλεων τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ) δεν αποτελούν την πρώτη επιλογή µετακίνησης των πολιτών. Η βελτίωση του παρεχόµενου συγκοινωνιακού έργου αποτελεί σηµείο κλειδί της προσέλκυσης νέων χρηστών στα ΜΜΜ. Αναγκαία είναι λοιπόν η προώθηση πολιτικών και δράσεων που θα ενισχύσουν τη λειτουργία των ΜΜΜ και θα οδηγήσουν σε σηµαντική αύξηση των χρηστών τους. Απαιτείται: ενιαίος σχεδιασµός µέσω ενός συστήµατος συντονισµού των ΜΜΜ, µε στόχο την καλύτερη δυνατή διασύνδεση ανάµεσα στα διάφορα µεταφορικά µέσα και άρα την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, ανανέωση του στόλου και αναβάθµιση των υποδοµών του συστήµατος αστικών συγκοινωνιών, βελτιστοποίηση του συστήµατος κοµίστρου, µε προνοµιακές τιµές για όσους χρησιµοποιούν συχνά τα ΜΜΜ και ειδικές πληθυσµιακές οµάδες (π.χ. παιδιά, ηλικιωµένοι, ΑµεΑ), πύκνωση των δικτύων των ΜΜΜ και ιδιαίτερα των µέσων σταθερής τροχιάς, προώθηση εναλλακτικών ΜΜΜ, όπως µικρά λεωφορεία µε ευέλικτα ωράρια και διαδροµές, ιδίως σε αραιοκατοικηµένες και αποµακρυσµένες προαστιακές περιοχές, Π. Ακριτίδης 15 από 32 4 June 2008

δηµιουργία σταθµών Park & Ride σε περιφερειακούς σταθµούς µέσων σταθερής τροχιάς µε στόχο την προώθηση συνδυασµένων µεταφορών µε ΙΧ και ΜΜΜ, παροχή προτεραιότητας στα επίγεια ΜΜΜ, µέσω δηµιουργίας ειδικών λωρίδων κυκλοφορίας και άλλων ρυθµίσεων όπως πχ τα «έξυπνα φανάρια»- µε στόχο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης και συνεχούς κίνησης τους, δυναµική και σε πραγµατικό χρόνο ενηµέρωση των επιβατών για τα δροµολόγια και τα ωράρια των ΜΜΜ ώστε να µπορούν οι χρήστες τους να προγραµµατίζουν καλύτερα τη µετακίνηση τους. Εδώ θα µπορούσαν να εξεταστούν και µελλοντικές εφαρµογές του Galileo, βελτίωση των υποδοµών για πεζούς και ποδηλάτες ώστε να είναι πιο εύκολη η πρόσβαση στους σταθµούς και τις στάσεις των ΜΜΜ, πρόγραµµα συνεχιζόµενης εκπαίδευσης των οδηγών των ΜΜΜ, διενέργεια ερευνών ικανοποίησης των χρηστών ΜΜΜ σε τακτά χρονικά διαστήµατα ώστε να διαπιστώνονται πιθανά προβλήµατα στη λειτουργία των ΜΜΜ, για τα οποία θα λαµβάνεται µέριµνα για τη βελτίωση τους, και χρηµατοδοτήσεις από την ΕΕ για τη βελτίωση των υποδοµών και υπηρεσιών που προσφέρουν τα ΜΜΜ. Π. Ακριτίδης 16 από 32 4 June 2008

2. ηµιουργία ειδικών λωρίδων για τις µαζικές µεταφορές η δηµιουργία ειδικών λωρίδων για τα ΜΜΜ όχι µόνο πρέπει να ενθαρρυνθεί, αλλά και να γίνεται υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: να αποτελούν µέρους του δικτύου των ΜΜΜ, να συνδυάζεται ταυτόχρονα µε τη χωροθέτηση των στάσεων, τα δροµολόγια, τις διαδροµές και τα ωράρια των ΜΜΜ, να υπάρχει σωστή εφαρµογή και καλή αστυνόµευση τους. 3. Ευρωπαϊκός Χάρτης για τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις των επιβατών που χρησιµοποιούν τις µαζικές µεταφορές Αρκετοί φορείς αστικών συγκοινωνιών έχουν ήδη προχωρήσει στη σύνταξη ενός Χάρτη Υποχρεώσεων προς τον Καταναλωτή (ΧΥΚ). Για παράδειγµα, στην Αθήνα τέτοιο Χάρτη διαθέτει ο ΟΑΣΑ και στη Θεσσαλονίκη ο ΟΑΣΘ. Στους Χάρτες αυτούς παρουσιάζονται τόσο οι υποχρεώσεις του προσωπικού των φορέων, όσο και οι υποχρεώσεις και τα δικαιώµατα του επιβατικού κοινού. Ένας Ευρωπαϊκός Χάρτης που θα συγκεντρώνει τον βασικό κορµό κοινών δικαιωµάτων των ευρωπαίων πολιτών και χρηστών Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, θα µπορούσε να οδηγήσει στην βελτίωση της λειτουργίας των ΜΜΜ και την καλύτερη εξυπηρέτηση των επιβατών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Π. Ακριτίδης 17 από 32 4 June 2008

Ωστόσο, σηµαντικό είναι η ύπαρξη µιας τέτοιας Χάρτας να γίνει γνωστή και σε εθνικό και σε τοπικό επίπεδο. Με αυτό τον τρόπο θα δοθούν κίνητρα στους φορείς ώστε να παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες, και στους καταναλωτές να χρησιµοποιούν συχνότερα τα ΜΜΜ. 4. Ενσωµάτωση ολοκληρωµένων επιβατικών και εµπορευµατικών µεταφορών στην έρευνα και το σχεδιασµό της αστικής κινητικότητας; Οι αστικές και οι εµπορευµατικές µεταφορές αποτελούν τις συνιστώσες που καθορίζουν την αστική κινητικότητα. Βασική παράµετρος των επιβατικών µεταφορών είναι η ανάγκη των ατόµων για µετακίνηση στον αστικό χώρο για διάφορους σκοπούς (εργασία, ψυχαγωγία, αγορές κλπ), ενώ βασική παράµετρος των εµπορευµατικών µεταφορών είναι η ανάγκη διακίνησης των αγαθών. Τα κυριότερα µέτρα στην έρευνα και το σχεδιασµό της αστικής κινητικότητας πρέπει να είναι: η διενέργεια ερευνών και µελετών σε θέµατα αστικής κινητικότητας, π.χ. µητρώα προέλευσης προορισµού, σε σχέση µε τις επιβατικές και εµπορευµατικές µετακινήσεις, η κατάρτιση κοινών ευρωπαϊκών δεικτών για τις επιβατικές και εµπορευµατικές µεταφορές, όπως για παράδειγµα οι European Common Indicators, οι οποίοι θα παρέχουν Π. Ακριτίδης 18 από 32 4 June 2008

αναλυτικά στοιχεία για τις επιβατικές και τις εµπορευµατικές µεταφορές και θα αποτελούν τη βάση για το σχεδιασµό της αστικής κινητικότητας. Απαραίτητη, βέβαια, είναι η συχνή επανάληψη των µετρήσεων, η χρήση νέων τεχνολογιών για την καταγραφή σε πραγµατικό χρόνο του επιπέδου λειτουργίας των διαφόρων µεταφορικών δικτύων -όπως για παράδειγµα συστήµατα κυκλοφοριακής πληροφόρησης, συστήµατα τηλεµατικής που ενηµερώνουν για την ακριβή άφιξη των οχηµάτων των ΜΜΜ στους σταθµούς- µπορεί να συµβάλει στον εντοπισµό σηµείων, που παρατηρούνται δυσλειτουργίες των δικτύων και χρονικές καθυστερήσεις. Έτσι, καθίσταται δυνατή η πιο άµεση παρέµβαση για την εξοµάλυνση των κυκλοφοριακών ροών. Επιπλέον, απαραίτητη είναι η χρήση νέων τεχνολογιών πληροφόρησης των χρηστών των διαφόρων µεταφορικών δικτύων (µέσω GNSS, γραπτών µηνυµάτων στο κινητό τηλέφωνο και διαδικτύου). η δηµόσια διαβούλευση µε τους εµπλεκόµενους φορείς ώστε να εντοπιστούν πιθανά προβλήµατα των επιβατικών και αστικών µεταφορών και να προταθούν µέτρα και λύσεις που θα στοχεύουν στην βελτίωση των συνθηκών στις αστικές µεταφορές, η κατάρτιση σχεδίων δράσης για την καλύτερη οργάνωση των εµπορευµατικών µεταφορών και η προώθηση των e- logistics. Ιδιαίτερο βάρος στα σχέδια θα πρέπει να δίνεται στον ανεφοδιασµό των καταστηµάτων στις κεντρικές Π. Ακριτίδης 19 από 32 4 June 2008

περιοχές, έτσι ώστε να µην επιβαρύνεται επιπλέον το δίκτυο µετακίνησης µέσα στις πόλεις, ιδιαίτερα κατά τις ώρες αιχµής, η απλοποίηση του θεσµικού πλαισίου που αφορά στις εµπορευµατικές µεταφορές, προσαρµοσµένο στις τοπικές ιδιαιτερότητες κάθε πόλης. 5. Συντονισµός αστικών και προαστιακών συγκοινωνιών µε το σχεδιασµό χρήσεων γης. Οργανωτική δοµή. Η εµπειρία από την εξέλιξη και ανάπτυξη των σύγχρονων ευρωπαϊκών πόλεων έχει αποδείξει πως η έλλειψη συντονισµού πολιτικών ανάµεσα στον πολεοδοµικό σχεδιασµό και τον κυκλοφοριακό σχεδιασµό, οδηγεί στη δηµιουργία πολύπλευρων και πολύπλοκων προβληµάτων στην οργάνωση και τη λειτουργία τους, µε αποτέλεσµα την συνολική υποβάθµιση τους. Η τάση των πόλεων είναι η συνεχής εξάπλωση τους και µάλιστα προς τις προαστιακές περιοχές, όπου θεωρητικά επικρατούν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Η επέκταση δηµιουργεί διασπορά χρήσεων γης και αυξηµένες ανάγκες µετακίνησης των κατοίκων των νέων προαστιακών περιοχών, µε αποτέλεσµα την αύξηση των ηµερησίων διανυόµενων οχηµατοχιλιοµέτρων, µιας και το µεταφορικό δίκτυο Π. Ακριτίδης 20 από 32 4 June 2008

που εξαπλώνεται παράλληλα και ταυτόχρονα µε την επέκταση των πόλεων είναι το οδικό. Συνήθως τα δίκτυα των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και ιδίως των Μέσων Σταθερής Τροχιάς καθυστερούν σε χρονικό επίπεδο να επεκταθούν προς τις νέες περιοχές Ο καλύτερος συντονισµός των αστικών και προαστιακών µεταφορών µε το σχεδιασµό χρήσεων γης µπορεί να επιτευχθεί µέσα από: τη συνεργασία των αρµόδιων φορέων σε εθνικό και τοπικό επίπεδο µε άξονες: o την επέκταση των ΜΜΜ και ιδιαίτερα των ΜΣΤ, o τη δηµιουργία υποδοµών για πεζούς και ποδηλάτες, ώστε να ενισχυθεί το περπάτηµα και η χρήση του ποδηλάτου για µικρού και µεσαίου µήκους αποστάσεις, o των καθορισµό χρήσεων γης µε στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, o την αποκέντρωση των διαφόρων υπηρεσιών για την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών του συνόλου των κατοίκων των µεγάλων πόλεων, και Απαραίτητη θεωρείται η δηµιουργία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, µίας κοινής συµµετοχικής πλατφόρµας για να ανταλλάσσονται εµπειρίες και να εξετάζονται προτάσεις αναφορικά µε τη συνδυασµένη διαχείριση του αστικού χώρου και των αστικών και περιαστικών µεταφορών. Π. Ακριτίδης 21 από 32 4 June 2008

V. ΑΣΦΑΛΕΙΣ ΑΣΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 1. Προβλήµατα οδικής και προσωπικής ασφάλειας στις αστικές µεταφορές Η αντιµετώπιση των προβληµάτων οδικής και προσωπικής ασφάλειας στις αστικές µεταφορές εστιάζεται σε δράσεις που αφορούν στην ανθρώπινη συµπεριφορά, το περιβάλλον και το όχηµα. Σε ότι έχει να κάνει µε την οδική ασφάλεια, για κάθε µία από τις ανωτέρω παραµέτρους, θα µπορούσαν να αναπτυχθούν οι εξής δράσεις: 1.1. ιαµόρφωση συνείδησης ασφαλούς οδικής συµπεριφοράς µέσω: o της εκπαίδευσης και ενηµέρωσης για θέµατα οδικής ασφάλειας µε ιδιαίτερη έµφαση σε ευάλωτους χρήστες (πεζούς, ποδηλάτες, µοτοσικλετιστές), παιδιά, νέους, ευπαθείς κοινωνικά οµάδες (ΑµεΑ), κλπ, o της ευαισθητοποίησης όλων των εµπλεκοµένων (οδηγών, επιβατών, πεζών, συνοδών κ.λπ.) για τις συνέπειες του ατυχήµατος και ανάδειξη της ατοµικής ευθύνης, o της αντιµετώπισης της παραβατικότητας µε ιδιαίτερη έµφαση στις παραβάσεις εκείνες που θέτουν σε Π. Ακριτίδης 22 από 32 4 June 2008

κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή (οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, υπερβολική ταχύτητα, παραβίαση σηµατοδότη κλπ), o κινήτρων για τη χρήση εναλλακτικών, ασφαλέστερων µέσων µεταφοράς (π.χ. νυχτερινά δροµολόγια ΜΜΜ, επέκτασης δικτύου ΜΜΜ), o της αρχικής επιµόρφωσης και περιοδικής κατάρτισης επαγγελµατιών οδηγών. 1.2. ιασφάλιση ασφαλέστερου οδικού περιβάλλοντος µέσω: o της συστηµατικής παρακολούθησης µε τον ορισµό και τη χρήση ποσοτικών δεικτών για τον προσδιορισµό του επιπέδου οδικής ασφάλειας και της αποτελεσµατικότητας πιθανών δράσεων, o της εκπόνησης εξειδικευµένων µελετών τροχαίων ατυχηµάτων σε αστικές περιοχές (εντοπισµός µελανών σηµείων και µέτρα αντιµετώπισης), o της καθιέρωση Ελέγχων Οδικής Ασφάλειας (Road Safety Audit), o της διαχείρισης επικίνδυνων φορτίων, της ασφαλούς φόρτωσης, των επιλεγµένων διαδροµών κ.λπ. ώστε να αποφεύγονται ατυχήµατα µέσα στα αστικά κέντρα. Π. Ακριτίδης 23 από 32 4 June 2008

1.3. Ασφαλέστερα Οχήµατα µέσω: o πιο συχνών, επαρκών και αξιόπιστων ελέγχων ΚΤΕΟ (Κέντρα Τεχνικού Ελέγχου Οχηµάτων) για όλα τα οχήµατα, o ενίσχυσης της έρευνας και των νέων τεχνολογιών για ασφαλέστερα οχήµατα, o της χρήσης προηγµένου τεχνολογικού εξοπλισµού µε την εφαρµογή και των Έξυπνων Συστηµάτων Μεταφορών. Σε ότι αφορά την προσωπική ασφάλεια στις Αστικές Μεταφορές αυτή θα πρέπει να διασφαλίζεται τόσο στους χώρους αναµονής, στους σταθµούς µετεπιβίβασης, στις διαδροµές προς και από τα Μέσα Μεταφοράς όσο και εντός του οχήµατος. Σε αυτήν την κατεύθυνση συγκλίνει ο ορθός σχεδιασµός των εγκαταστάσεων, η χρήση εξοπλισµού ασφαλείας (κάµερες, τηλέφωνα επικοινωνίας) και προσωπικού, ο επαρκής φωτισµός και η καθαριότητα του χώρου. Σηµειώνεται επίσης, η σηµαντικότητα της εφαρµογής του συστήµατος κλήσης εκτάκτου ανάγκης ecall - 112 στο χώρο των µεταφορών τόσο σε επίπεδο προσωπικής όσο και οδικής ασφάλειας. Π. Ακριτίδης 24 από 32 4 June 2008

2. Ενηµέρωση για τις δυνατότητες των προηγµένων τεχνολογιών διαχείρισης των υποδοµών και του εξοπλισµού των οχηµάτων στο θέµα της ασφάλειας. Οι δυνατότητες που παρέχονται µέσω της προηγµένης διαχείρισης των υποδοµών και των τεχνολογιών ασφαλείας στα οχήµατα συγκλίνουν στην προσπάθεια προαγωγής της ασφάλειας στις αστικές συγκοινωνίες. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, θα πρέπει όλοι οι εµπλεκόµενοι, πολίτες και µεταφορείς, να είναι ενήµεροι για τις δυνατότητες που παρέχονται. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινούνται οι κάτωθι δράσεις: Σεµινάρια αγωγής και επιµόρφωσης για θέµατα ασφάλειας όλων των εµπλεκοµένων στην παροχή οδικού µεταφορικού έργου τόσο µέσω της αρχικής εκπαίδευσης, όσο και της περιοδικής κατάρτισης, Παραγωγή και διάθεση έντυπου υλικού (ενηµερωτικά φυλλάδια) προς όλες τις οµάδες πολιτών (παιδιά, νέοι, ΑµεΑ, τρίτη ηλικία κλπ) και προς τους επαγγελµατίες του κλάδου, Ανάπτυξη ιστοσελίδων στο διαδίκτυο µε ανάλογο περιεχόµενο και ανά τακτά χρονικά διαστήµατα επικαιροποίηση των πληροφοριών, Έρευνες πεδίου των επαγγελµατιών του κλάδου (ερωτηµατολόγια, µετρήσεις κ.λπ.) για τη διερεύνηση προθέσεων, της αναγκαιότητας και της αξιολόγησης εναλλακτικών προτάσεων προηγµένου τεχνολογικού εξοπλισµού. Π. Ακριτίδης 25 από 32 4 June 2008

3. Βιντεοσκόπηση καλό µέσο για την ασφάλεια των αστικών µεταφορών; Η βιντεοεπισκόπηση σαφώς και µπορεί να αποτελέσει σηµαντικό εργαλείο προς την κατεύθυνση προαγωγής τόσο της οδικής όσο και της προσωπικής ασφάλειας. Ωστόσο, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται ούτως ώστε η χρήση εποπτικών µέσων µε καταγραφή εικόνας να σέβεται και να προστατεύει τα προσωπικά δεδοµένα των πολιτών µε βάση την κοινοτική και εθνική νοµοθεσία. Π. Ακριτίδης 26 από 32 4 June 2008

VΙ. ΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 1. ηµιουργία ενός Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου αστικής κινητικότητας, βασισµένου στο πρότυπο του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Οδικής Ασφάλειας Η διαµόρφωση µιας νέας παιδείας κινητικότητας στην Ευρώπη είναι µεν σηµαντική, απαιτεί δε συνεργασία σε πολλά επίπεδα (ευρωπαϊκό, εθνικό, τοπικό κλπ). Υπάρχουν εξάλλου διαφορές στον τρόπο µε τον οποίο νοείται και υποστηρίζεται η αστική κινητικότητα στα κράτη µέλη της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η δηµιουργία ενός Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Αστικής Κινητικότητας θα µπορούσε να αποδειχθεί χρήσιµη, ειδικά εάν το Παρατηρητήριο συµµετέχει στην κατάρτιση ενός οδηγού εφαρµογής καλών πρακτικών και στην ανάπτυξη και χρήση των κατάλληλων επιστηµονικών δεικτών αστικής κινητικότητας. Βέβαια, η δηµιουργία ενός τέτοιου παρατηρητηρίου θα πρέπει να βασιστεί σε κοινά αποδεκτούς κανόνες οργάνωσης ώστε να αποφευχθούν τυχόν προβλήµατα, αντίστοιχα µε αυτά που αντιµετώπισε το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Οδικής Ασφάλειας. Σε επόµενο στάδιο, θα µπορούσε να εξεταστεί και η ανάπτυξη εθνικών παρατηρητηρίων αστικής κινητικότητας, τα οποία θα είχαν τη δυνατότητα να λειτουργούν υποστηρικτικά, προσθέτοντας Π. Ακριτίδης 27 από 32 4 June 2008

τοπικές / εθνικές παραµέτρους στην εργασία του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου. 2. Πώς µπορούν να χρησιµοποιηθούν καλύτερα τα υπάρχοντα χρηµατοδοτικά µέσα, όπως τα διαρθρωτικά ταµεία και το Ταµείο Συνοχής, ώστε να υποστηριχθούν οι ολοκληρωµένες και βιώσιµες αστικές συγκοινωνίες; Τα χρηµατοδοτικά αυτά µέσα µπορούν να επηρεάσουν την προσπάθεια για ολοκληρωµένες και βιώσιµες µεταφορές µέσα από δράσεις που: υποστηρίζουν τα φιλικά προς το περιβάλλον µέσα, όπως τα µέσα σταθερής τροχιάς, σε αστικό και υπεραστικό επίπεδο. Αυτό σηµαίνει την αναγκαιότητα επενδύσεων στην κατεύθυνση αυτή, είτε για την κατασκευή εξολοκλήρου νέων συστηµάτων, είτε για τη βελτίωση επέκταση υπαρχόντων, υποστηρίζουν, µέσα από τις αναγκαίες επενδύσεις για υποδοµή δράσεις συµπληρωµατικότητας των διαφόρων Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και προωθούν τις συνδυασµένες µετακινήσεις µε εναλλακτικά µέσα µετακίνησης, προωθούν, µέσα από τη βελτίωση του σιδηρόδροµου και την επέκτασή του, τη µετατόπιση του εµπορευµατικού έργου από τις οδικές στις σιδηροδροµικές µεταφορές, δίνουν έµφαση στα θέµατα ασφάλειας των µεταφορών. Π. Ακριτίδης 28 από 32 4 June 2008

Στη χώρα µας, έχει ήδη δροµολογηθεί το Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «Ενίσχυση της Προσπελασιµότητας» το οποίο υποστηρίζεται τόσο από το ΕΤΠΑ όσο και από το Ταµείο Συνοχής. Το ΕΠ εµπεριέχει και τον στόχο να προωθηθεί η βιώσιµη κινητικότητα στα αστικά κέντρα µέσα από την ανάπτυξη των αστικών µεταφορικών υποδοµών και του συστήµατος αστικών συγκοινωνιών. Ταυτόχρονα υπάρχει η ανάγκη υποστήριξης των καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών αστικών µεταφορών. η χρηµατοδότηση ερευνητικών προσπαθειών και τεχνολογικών καινοτοµιών στην κατεύθυνση των καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών µεταφορών, τα οικονοµικά κίνητρα που συντελούν στην αύξηση χρήσης «καθαρών» οχηµάτων (όπως πχ ελεύθερη πρόσβαση αυτοκινήτων υβριδικής τεχνολογίας στο κέντρο της πόλης, η εξαίρεση ηλεκτροκίνητων και υβριδικών αυτοκινήτων από την υποχρέωση καταβολής τελών κυκλοφορίας κλπ), η αναδιάρθρωση και ο εξορθολογισµός της τιµολογιακής πολιτικής στα ΜΜΜ που να στηρίζει και να επιβραβεύει τους καθηµερινούς χρήστες των ΜΜΜ, η εξέταση της χρηµατοδοτικής στήριξης µέσων µεταφοράς στις πόλεις τα οποία είναι πιο φιλικά στο περιβάλλον και πιο αποδοτικά ενεργειακά. Π. Ακριτίδης 29 από 32 4 June 2008

3. Πρέπει να ενθαρρυνθούν οι πόλεις και οι µεγαλουπόλεις στη χρήση των αστικών διοδίων; Χρειάζεται γενικό πλαίσιο ή/και καθοδήγηση για τα αστικά διόδια; Πρέπει τα έσοδα να χρησιµοποιηθούν για τη βελτίωση των µαζικών µέσων µεταφοράς; Πρέπει να ενσωµατωθεί το εξωτερικό κόστος; Οι σύγχρονες ευρωπαϊκές κοινωνίες, ευαισθητοποιηµένες εδώ και δεκαετίες στα ζητήµατα της επιδεινούµενης συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης και στα προβλήµατα που αυτή επιφέρει στην ποιότητα ζωής στις πόλεις, έχουν διαµορφώσει στρατηγικές και εφαρµόσει ένα σύνολο µέτρων και παρεµβάσεων µε στόχο τη βελτίωση της αστικής κινητικότητας και την προστασία του περιβάλλοντος. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η διερεύνηση και οργανωµένη υιοθέτηση µέτρων που επιφέρουν οικονοµική επιβάρυνση στη χρήση του αυτοκινήτου στα κορεσµένα αστικά κέντρα, όπως για παράδειγµα τα αστικά διόδια, εφαρµόστηκαν και εφαρµόζονται µε επιτυχία, ενταγµένα στη συνολική στρατηγική της λειτουργίας του συγκοινωνιακού συστήµατος. Το σύστηµα των αστικών διοδίων αφορά στην εφαρµογή προηγµένης γενιάς συστηµάτων διαχείρισης της κυκλοφορίας. Για να µπορέσουµε µε ακρίβεια να απαντήσουµε στον προσανατολισµό της εφαρµογής τέτοιων τεχνικών, θα πρέπει πρώτα να εξαντληθούν εφαρµογές πολιτικών και πρακτικών διαχείρισης της κίνησης στα αστικά κέντρα, όπως: Π. Ακριτίδης 30 από 32 4 June 2008

ολοκλήρωση των απαραίτητων υποδοµών δικτύων ΜΜΜ µε την επέκταση και τον εκσυγχρονισµό τους, αξιοποίηση της υποδοµής που διαθέτει η πόλη κάθε στιγµή µέσα από το σχεδιασµό και την υλοποίηση µιας πολιτικής εφαρµογής διαχειριστικών µέτρων και δράσεων, για να αναβαθµίσουν τη λειτουργία των δηµόσιων συγκοινωνιών (και άλλων µορφών µετακίνησης), καθιστώντας τις περισσότερο ελκυστικές σε σχέση µε το ΙΧ, εξέταση τεχνικών διαχείρισης της κυκλοφορίας από τους αρµόδιους φορείς (πολιτική στάθµευσης κλπ). Σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε πρόθεση για υιοθέτηση ενός τέτοιου µέτρου µε επιτυχία απαιτεί: την ολοκληρωµένη µελέτη του σε ότι αφορά στη σκοπιµότητα εφαρµογής του σε σχέση µε τα αναµενόµενα οφέλη για την κοινωνία, την τεχνική διερεύνηση του συνόλου των ζητηµάτων που επιφέρει (περιοχή επιβολής χρέωσης, ύψος χρέωσης, τεχνολογία συστήµατος, κλπ), την επίλυση θεσµικών και άλλων σηµαντικών ζητηµάτων (φορέας λειτουργίας, τρόπος πληρωµής, φορέας εκµετάλλευσης, αντιµετώπιση ζητηµάτων προστασίας προσωπικών δεδοµένων κλπ), Π. Ακριτίδης 31 από 32 4 June 2008

την ένταξή τους σε ένα συνολικό σχεδιασµό συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης µε συγκεκριµένους στόχους και χρονοδιάγραµµα επίτευξής τους που προϋπάρχει, λειτουργεί συστηµατικά και αξιολογείται µε στόχο τη συνεχή βελτίωση των συνθηκών µετακίνησης των πολιτών, τη συµµετοχή των εµπλεκοµένων στη λήψη της απόφασης, µε διαδικασίες δηµόσιας διαβούλευσης, αφού είναι ένα µέτρο που εισάγει και κοινωνικά ζητήµατα λόγω αύξησης του κόστους µετακίνησης, ειδικά σε ευπαθείς κοινωνικές οµάδες (χαµηλού εισοδήµατος, ΑµεΑ κλπ), δεδοµένα που το καθιστούν δυνατό να υιοθετηθεί σε µακροπρόθεσµο ορίζοντα. Π. Ακριτίδης 32 από 32 4 June 2008