1 ο Γενικό Λύκειο Πετρούπολης Σχολικό έτος 2014-2015 ΜΑΘΗΜΑ: PROJECT Α1 Θεμα: Η Τεχνολογία στη ζωή του ανθρώπου. Υποθέμα: Τα αρχαία Ελληνικά μουσικά όργανα. ΜΑΘΗΤΕΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΑΡΜΙΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΟΥΒΑΛΑΣ ΓΕΩΡΓΙΑ ΒΑΣΑΡΜΙΔΟΥ ΑΘΗΝΑ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ Τα πιο γνωστά μουσικά όργανα είναι η λύρα και ο αυλός. Οι κυριότερες μορφές οργάνων τύπου λύρας στην αρχαία Ελλάδα ήταν η φόρμιγξ, η λύρα, η βάρβιτος και η κιθάρα.
ΑΥΛΟΣ ΚΙΘΑΡΑ Το πρώτο από τα παραπάνω όργανα που αναφέρουν οι θεωρητικές πηγές είναι η φόρμιγξ. Αναφέρεται στον Όμηρο και είναι απλούστερο σε μορφή από αυτήν την ομάδα οργάνων. Έχει τα χαρακτηριστικά της αρχαίας κιθάρας, δηλαδή σχετικά μεγάλο ηχείο με χοντρούς βραχίονες (πήχεις) οι οποίοι είναι είτε προσαρμοσμένοι στο ηχείο είτε σχηματίζουν μ αυτό ένα ενιαίο σώμα. Έχει συνήθως 4, αλλά επίσης 2, 3, 5 ή και 6 χορδές. Η λύρα και η βάρβιτος εμφανίζονται στις φιλολογικές πηγές αργότερα. Η λύρα έχει σχετικά με μικρό ηχείο από καύκαλο χελώνας και δύο ξεχωριστούς, προσαρμοσμένους στο ηχείο βραχίονες. Λόγω του υλικού (ή του σχήματος) του ηχείου της ονομάζεται επίσης χέλυς ή χελώνη. Η βάρβιτος ήταν είδος λύρας, οι βραχίονες της οποίας ήταν μακρύτεροι και στο ανώτερο τμήμα σχημάτιζαν καμπύλη προς τα μέσα. Ο ήχος της λόγω του μεγαλύτερου μήκους χορδών, ήταν
ιδιαίτερα βαθύς. Η κιθάρα ήταν σε σχέση με τα προηγούμενα όργανα μεγαλύτερη και είχε πιο περίτεχνη κατασκευή του ηχείου και των πήχεων. Ήταν γνωστό τουλάχιστον από τον 7ο αιώνα π.χ. όμως τη μεγαλύτερη διάδοση γνώρισε από τον 5ο αιώνα και ύστερα, επειδή χάρη στην κατασκευή της είχε πιο δυνατό ήχο και προσφερόταν ιδιαίτερα για δεξιοτεχνικό παίξιμο μπροστά σε μεγάλο ακροατήριο. Ο αριθμός των χορδών της ήταν αρχικά 7, αργότερα όμως μαρτυρούνται και κιθάρες με περισσότερες χορδές. Και τα τέσσερα παραπάνω όργανα παίζονταν με πλήκτρο (όχι με δάχτυλα). ΚΙΘΑΡΑ Μία άλλη κατηγορία εγχόρδων αποτελούσαν τα ψαλτικά όργανα που παίζονταν με τα δάχτυλα. Σ αυτά ανήκουν το τρίγωνον (=άρπα) και η μάγαδις (=πολύχορδο όργανο τύπου άρπας). Η σαμβύκη ήταν επίσης είδος άρπας με ύψος πάνω από ένα μέτρο, παίζονταν όμως με πλήκτρο.
ΑΡΠΑ Από τα λαουτοειδή όργανα το πιο γνωστό ήταν η πανδούρα η οποία παιζόταν με πλήκτρο. Τα έγχορδα με δοξάρι ήταν άγνωστα σε όλους τους αρχαίους μουσικούς πολιτισμούς. ΠΑΝΔΟΥΡΑ Από τα πνευστά όργανα το πιο γνωστό και διαδεδομένο ήταν ο αυλός. Ήταν πνευστό με διπλή (ίσως μερικές φορές και με απλή) γλωττίδα, δηλαδή όργανο τύπου σύγχρονου όμποε ή ζουρνά, ή, όταν είχε μονή γλωττίδα, κλαρινέτου ή μαντούρας. Κατασκευαζόταν σε διάφορα μεγέθη και χρησιμοποιούταν συνήθως σε ζευγάρι ως διπλός αυλός (δίαυλος, δίδυμοι αυλοί
κτλ.) οι δύο αυλοί του ζευγαριού μπορεί να είχαν το ίδιο ή διαφορετικό μήκος σωλήνα. λλα πνευστά όργανα ήταν η σύριγξ, όργανο τύπου φλάουτου αποτελούμενο από παράλληλους κολλημένους μεταξύ τους καλαμένιους σωλήνες (συνήθως 7, αλλά επίσης 5 ή 9), και η σάλπιγξ που τη χρησιμοποιούσαν στον πόλεμο και στην αναγγελία διαφόρων τελετών. Εκτός από τα έγχορδα (χορδόφωνα) και τα πνευστά (αερόφωνα) υπήρχαν επίσης πολλά κρουστά, όπως τα κρόταλα, τα κύμβαλα, το τύμπανο, η κρούπεζα ή το κρουπέζιον το οποίο ήταν ξύλινο παπούτσι που το φορούσε συνήθως ο κορυφαίος του χορού για να κρατά το χρόνο, και το χαλκόφωνο της Κάτω Ιταλίας. ΚΡΟΤΑΛΑ ΤΥΜΠΑΝΟ
ΕΙΔΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΡΟΥΠΕΖΑ ROCK Μουσικό κίνημα που ξεκίνησε από τις Η.Π.Α. κατά τη δεκαετία του 50 με κύριο χαρακτηριστικό την έντονη δυνατή μουσική με επαναλαμβανόμενους ρυθμούς και την αντισυμβατικότητα. Στην πορεία του ενσωμάτωσε στοιχεία από προϋπάρχοντα μουσικά ρεύματα ( ρυθμ, μπλους, τζαζ, κάντρι, κ.τ.λ.) αλλά και μεταγενέστερα αποκτώντας για μακρά περίοδο σταθερό μουσικό σχήμα (συγκρότημα-γκρουπ) από δυο ηλεκτρικές κιθάρες, ένα μπάσο και κρουστά (ντραμς) εξελισσόμενο σε διάφορα είδη: σκληρό- χέβι, μέταλ, πανκ, κλασσικό.
POP Η μοντέρνα εμπορική μουσική που προορίζεται για το νεανικό κυρίως κοινό και χαρακτηρίζεται από απλές μελωδίες σε συνδυασμό με έντονο ρυθμό. Το pop music προέρχεται από την έκφραση popular music που στα ελληνικά σημαίνει δημοφιλής μουσική. RAP Ως ραπ ορίζουμε τη τεράστια μητρική κατηγορία από την οποία προέκυψαν τις τελευταίες δεκαετίες όλα τα παρακλάδια της δημοφιλούς μαύρης μουσικής.
Τα πρώτα ραπ τραγούδια στηρίζονται στα scratchesά των DJΆS τα drum loops και τους MCs που μιλούσαν εμφατικά. HIP-HOP Στην ορολογία της rap μουσικής, το hip-hop δεν είναι μουσικό είδος αλλά κουλτούρα που περιλαμβάνει το τετράπτυχο graffifi/breakdancing/djs/εκφορά λόγου από MCς. Από μουσικής άποψης, το hip-hop είναι ένα εξελιγμένο παρακλάδι της rap,που παίρνει παλιά γνωστά τραγούδια και ηχητικά δείγματα και τα μετατρέπει σε καινούρια. WEST COAST RAP Η ραπ της Δυτικής Ακτής κυριάρχησε στη hip-hop σκηνή στα μέσα των 90,μετατρέποντας την gangsta rap σε δημοφιλές φαινόμενο και αναδεικνύοντας τον Dr. Dre σε μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της rapιστορίας.αν και η west coast μιμήθηκε
αρχικά east coast rap. FOLK Ο όρος Φολκ έχει διάφορες έννοιες σχετικά με τη μουσική. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι παρακάτω: Η αρχική έννοια του όρου φολκ ήταν συνώνυμη με τον όρο παραδοσιακή μουσική, συχνά συμπεριλαμβανομένης της μουσικής world. Πάντως η παραδοσιακή μουσική είναι πιο συγκεκριμένος όρος, από αυτόν της φολκ, για το συγκεκριμένο είδος. Ως φολκ ακόμα μπορεί να περιγραφεί ένα ιδιαίτερο είδος δημοφιλούς μουσικής που είναι βασισμένη στην παραδοσιακή
μουσική. Σήμερα, αυτό το είδος της φολκ έχει αρκετούς φίλους. Σχετικά μουσικά είδη είναι η Folk Rock και η Progressive Folk. REGGAE H ρέγκε (reggae) είναι σύγχρονο μουσικό είδος που αναπτύχθηκε με επίκεντρο τη Τζαμάικα στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Σε σύντομο χρονικό διάστημα εξελίχθηκε σε κυρίαρχο είδος της τζαμαϊκανής μουσικής σκηνής, ενώ παράλληλα διαδόθηκε διεθνώς με αξιοσημείωτη απήχηση στη Βρετανία, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στην Αφρική. Οι ρίζες της ανιχνεύονται στο παροδοσιακό είδος που ονομάζεται μέντο (mento) και χρονολογείται στα τέλη του 19ου αιώνα, καθώς και στο είδος τού σκα (ska). Το μέντο χαρακτηρίζεται ως μία κατά βάση λαϊκή και εορταστική μουσική, συνδεδεμένη με το χορό, που αναπτύχθηκε αρχικά στο περιβάλλον των αγροτικών πληθυσμών της Τζαμάικα. Η μουσική σκα, επίσης ρυθμική και
χορευτική, αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1950, με χαρακτηριστικό ρυθμό 4/4, παρόμοιο με εκείνο του κλασικού rhythm and blues. REGGAETON Η Ρεγκετόν είναι είδος μουσικής το οποίο αναπτύχθηκε από την Τζαμαϊκανή ρέγκε και την hip-hop μουσική. Η ρεγκετόν είναι προκλητική και γεμάτη διαμαρτυρία. Οι ισπανικοί στίχοι αποδεικνύουν επίδραση από πολλούς λατινικούς ρυθμούς, όπως η μπόμπα και η σάλσα. Η ρεγκετόν είναι ένα σχετικά νέο είδος μουσικής το οποίο έγινε δημοφιλές την δεκαετία του 1990. Προέλευση της Ρεγκετόν Υπάρχουν δύο υπάρχουσες εκδοχές για την προέλευση της ρεγκετόν. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι προέρχεται από τον Παναμά, ενώ άλλοι διαφωνούν και υποστηρίζουν ότι αυτό το μουσικό
είδος προέρχεται από το Πουέρτο Ρίκο από το οποίο μάλιστα κατάγονται και οι περισσότεροι ερμηνευτές της. Οι πρώτοι ήχοι(ρεγκετόν) Οι πρώτοι ήχοι, οι οποίοι θυμίζουν την μοντέρνα ρεγκετόν, εμφανίστηκαν στις ντίσκο του Πουέρτο Ρίκο ανάμεσα στο 1998 και 1994. Πρωτοπόρος της hip-hop ήταν ο Vico C, ο οποίος ερμήνευσε ραπ σε συνδυασμό με τζαμαϊκανή μουσική. Στο Πουέρτο Ρίκο αρχικά αποκαλούσαν την ρεγκετόν "Under" και αυτό κυρίως οφειλόταν στους χυδαίους στίχους και στην κοινή γλώσσα και επίσης επειδή συνήθως εξαπλώνονταν ταχύτατα ανάμεσα στους νέους. Αυτό βέβαια στην πορεία άλλαξε. Η επέκταση της ρεγκετόν Η ρεγκετόν κέρδισε αναγνωρισιμότητα και έγινε δημοφιλής πρώτα στον Παναμά και έπειτα στο Πουέρτο Ρίκο που είναι και οι χώρες προέλευσής της. Αυτό το μουσικό είδος διευρύνθηκε πολύ γρήγορα στις χώρες της λατινικής Αμερικής όπως η Δομινικανή Δημοκρατία, το Περού, η ]]Βενεζουέλα]], η Κολομβία, το Μεξικό, η Κούβα και η Νικαράγουα. Τα τελευταία χρόνια το μουσικό είδος αυτό εξαπλώθηκε και στην κεντρική Αμερική και ιδιαίτερα στις πόλεις με μεγάλο πληθυσμό λατίνων όπως η Νέα Υόρκη και το Μαϊάμι. Στις μέρες μας η ρεγκετόν είναι ευρέως γνωστή στις περισσότερες από τις Ισπανόφωνες χώρες και τώρα αρχίζει να διαδίδεται και στην Ευρώπη. Η Ισπανική μουσική βιομηχανία καταβάλει ιδιαίτερη προσπάθεια για την εντατική προώθηση του μουσικού αυτού είδους, αν και η ρεγκετόν έχει χαρακτηριστεί από στοιχεία του φλαμένγκο στις χώρες αυτές. Η τεράστια αναγνωρισιμότητα της ρεγκετόν στα κέντρα της λατινικής Αμερικής μας δίνει ένα λόγο να πιστεύουμε ότι πολύ σύντομα
πρόκειται να γίνει πιο δημοφιλής, ακόμη και από άλλα κλασσικά λατινογενή μουσικά είδη, όπως η Σάλσα. ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ Κλασική μουσική, είναι η μουσική τέχνη που παράγεται ή τις ρίζες της στις παραδόσεις της Δυτικής μουσικής. Περιλαμβάνει ένα ευρύ χρονικό διάστημα από περίπου τον 11ο αιώνα μέχρι σήμερα. Οι κεντρικές κανόνες αυτής της παράδοσης έγινε κωδικοποιημένη μεταξύ 1550 και 1900, η οποία είναι γνωστή ως η κοινή περίοδος πρακτικής. Οι μεγάλες χρονικές υποδιαιρέσεις της κλασικής μουσικής είναι οι εξής: η πρώιμης μουσικής περιόδου, η οποία περιλαμβάνει Μεσαιωνικό (500-1400) και η Αναγέννηση (1400-1600)? η περίοδος κατά τη συνήθη πρακτική, η οποία περιλαμβάνει το Μπαρόκ (1600-1750), Κλασική (1750-1830) και Ρομαντική (1804-1910)? το 20ο αιώνα
(1901-2000), η οποία περιλαμβάνει τη σύγχρονη περίοδο (1890-1930) που επικαλύπτει από τα τέλη του 19ου αιώνα, την υψηλή σύγχρονη εποχή (μέσα του 20ου αιώνα), και σύγχρονα ή μεταμοντέρνα (1975-2000) περίοδο, η τελευταίο από τα οποία επικαλύπτει τον 21ο αιώνα. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Ο όρος ηλεκτροακουστική μουσική έχει χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει διαφορετικά μουσικά είδη και τεχνικές. Παρόλο που γενικά θεωρείται κλάδος της ηλεκτρονικής μουσικής, δεν υπάρχει ομοφωνία για τον ορισμό και τα χαρακτηριστικά της. Για κάποιους, οποιοσδήποτε ήχος ακούγεται μέσω (μη φυσικών) ηχείων είναι ηλεκτροακουστικός, ενώ για άλλους, ο όρος προϋποθέτει αισθητικά κριτήρια. Εκτός από ήχους κλασικών οργάνων και ήχους παρμένους από το περιβάλλον, χρησιμοποιούνται ήχοι τεχνητοί. Συχνά οι συνθέτες της ηλεκτροακουστικής μουσικής δεν ενδιαφέρονται τόσο ενεργά για τις παραδοσιακές παραμέτρους της μουσικής όπως τη μελωδία, την αρμονία, τον ρυθμό, δίνοντας έτσι έμφαση σε άλλα χαρακτηριστικά του ήχου, όπως τον χώρο (νοητό ή πραγματικό), το φάσμα, την υφή. Η ηλεκτροακουστική μουσική περιλαμβάνει έργα για μαγνητοταινία (tape), έργα με ζωντανά ηλεκτρονικά (live electronics) και μεικτά έργα (mixed). Ο όρος «μαγνητοταινία» έχει μείνει παραδοσιακά από την εποχή που μαγνητοταινίες χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή ηλεκτροακουστικού ήχου. Χαρακτηρίζει έργα προηχογραφημένα, χωρίς ζωντανή παραγωγή ήχων, αλλά συνήθως με ζωντανή μίξη ή αλλιώς «ζωντανή διάχυση» (live diffusion) του ήχου στα ηχεία που περιβάλλουν το κοινό. Έργα με ζωντανά ηλεκτρονικά λέγονται αυτά στα οποία γίνεται χρήση μέσων παραγωγής ηλεκτρονικών ήχων, ζωντανής επεξεργασίας ακουστικών ή ηλεκτρονικών ήχων. Μεικτό έργο χαρακτηρίζει μια σύνθεση όπου, εκτός του ηλεκτροακουστικού μέσου, χρησιμοποιούνται και ακουστικά όργανα.
drumpad