EDITORIAL Ασφαλής Μετάβαση! τ ο καλοκαίρι μας αποχαιρέτησε και φέτος, με τις ζέστες να υποχωρούν και να μας σπρώχνουν μακριά από τις παραλίες και τις διακοπές να μας γεμίζουν το μυαλό με εικόνες και όμορφες στιγμές, προσφέροντας την χαλάρωση και αναζωογόνηση που είχαμε ανάγκη. Μία περίοδος που οι έγνοιες και το άγχος δείχνουν να μας αφήνουν λίγο χώρο, η φύση και τα ταξίδια να μας γεμίζουν αρώματα και εικόνες, οι φωνές των αγαπημένων μας προσώπων να αντηχούν ευχάριστα δίπλα μας και η επαναφορά στο περιβάλλον εργασίας και την καθημερινότητα να έρχονται στο μυαλό μας τις τελευταίες δυοτρείς ημέρες πριν την επιστροφή μας. Επιστροφή που θα μας βρει αντιμέτωπους με μία ακόμα αλλαγή στο περιβάλλον εργασίας. Ανέκαθεν αυτή η περίοδος ήταν από τις πλέον επικίνδυνες. Λίγο η χαλάρωση των διακοπών, λίγο η εύθυμη διάθεση ανάμεσα στους συναδέλφους που μπορεί να μας αποσπάσει την προσοχή, λίγο το ένα, λίγο το άλλο... Το ατύχημα όμως δεν πάει διακοπές! Είναι εκεί και μας περιμένει να κάνουμε το λάθος! Πρέπει να αναλογιστούμε πως αυτή είναι η περίοδος που τα καιρικά φαινόμενα αρχίζουν να γίνονται καθημερινό φαινόμενο στη χώρα μας. Γεγονός που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή από τους εμπλεκομένους με τις πτήσεις. Ένα φρεσκάρισμα στις γνώσεις των διαδικασίων ΠΔΟ, των διαδικασίων ανάγκης μέσα σε καιρό, των ενεργειών στην περίπτωση απώλειας αρχηγού εντός νεφών, θα πρέπει να τριγυρίζουν στο μυαλό των Ιπταμένων με γνώμονα ότι οι γνώσεις αυτές είναι που σας καθιστούν ολοκληρωμένους επαγγελματίες αφού μέσα σε αυτές εμπεριέχεται και η ασφάλεια. Ο καιρός αλλάζει! Διαθέστε λίγα λεπτά στην προετοιμασία σας για μία αναλυτική μετεωρολογική ενημέρωση. Γνωρίζοντας από πριν τι θα αντιμετωπίσετε σας δίνει το πλεονέκτημα απέναντι σε μία δύσκολή στιγμή στον αέρα. Είτε για την αποφυγή ή και την αντιμετώπιση της καθώς θα είστε προετοιμασμένοι. Ακόμη και μία ξαφνική αλλαγή του καιρού δεν θα είναι ικανή να σας αιφνιδιάσει ακόμα και αν αυτή είναι μία καταιγίδα στον χώρο του αεροδρομίου. Διαδικασίες Π/Γ, εναλλακτικά αεροδρόμια, ή και όρια σε βρεγμένο διάδρομο. Άλλωστε αυτές οι καταιγίδες συνήθως δεν ξεπερνούν σε διάρκεια τα 10 με 15 λεπτά αυτή την περίοδο. Και δεν ξεχνάμε βέβαια να διατηρούμε μία καλή φυσική κατάσταση! Η κοιλίτσα που εμφανίστηκε από την χαλάρωση της περιόδου των διακοπών δεν έχει θέση στο πιλοτήριο Οι πτήσεις απαιτούν και την αυξημένη προσοχή στην προετοιμασία του αεροσκάφους. Όσοι εργάζονται στο έδαφος θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στις εργασίες όταν ο καιρός γύρω τους αλλάζει. Το αεροσκάφος που θα παραδοθεί για πτήση είναι άγνωστο τι συνθήκες μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπίσει οπότε θα πρέπει να είναι αξιόπλοο και ασφαλές και για το προσωπικό εδάφους και για τον ιπτάμενο που θα το παραλάβει. Η ανάγκη εγρήγορσης και επιστροφής στα βασικά δεν αφήνει κανέναν απ έξω! Η Ασφάλεια Πτήσεων είναι μία αλυσίδα που κάθε κρίκος έχει την δική του μεγάλη σημασία. Ο Ελεγκτής Εναέριας Κυκλοφορίας, το GCA, ο υπεύθυνος στα Barriers, ο ηλεκτρολόγος, ο εφοδιαστής. Όλοι είμαστε μέρος αυτής της αλυσίδας και γνωρίζουμε πως η δική μας θετική συμβολή είναι ικανή να προλάβει ένα ατύχημα. Ο καθένας από εμάς στον τομέα του μπορεί να δείξει τον επαγγελματισμό του και να κάνει αυτό που πρέπει, σε αυτή τη διαρκώς μεταβαλλόμενη περίοδο. Η μετάβαση είναι απλή και εύκολη όταν είμαστε όλοι προετοιμασμένοι και κρατάμε το επίπεδο ψηλά, με γνώμονα την μέγιστη απόδοση μας με την απαιτούμενη ασφάλεια ΓΕΑ/ΚΕΑΠΕ Β 2013 η πτήση 3
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΣ 207 Β 2013 Editorial λίγα λόγια απο την σύνταξη. 3 Αεροπορικά Ατυχήματα Αεροπορικά Ατυχήματα Ατυχήματα πολεμικών αεροποριών απο όλο τον κόσμο 6 Δραστηριότητες KEΑΠΕ Δραστηριότητες Του Κέντρου Ασφάλειας Πτήσεων και Εδάφους. 14 Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Των Ανθσγων (Ι) Ντίνη Β. και Μουσταφέρη Μ. Επιμέλεια: Επγος (ΜΑ) Ν.Καρανίκας 16 ΥΠΝΟΣ και διαταραχές Του Σμία (ΟΤΑΦ) Καπλαντζή Γιάννη 22 4 η πτήση Β 2013
ΠΡΟΤΥΠΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΤΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΔΑΦΟΥΣ ΠΡΟΤΥΠΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Πτήσεων και Εδάφους 111 ΠΜ / Μοίρα Μεταφορών 29 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΤΗΣΕΩΝ Τευχός 207 / Β 2013 ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΤΗΣΕΩΝ & ΕΔΑΦΟΥΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΗΘΙΚΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ Τηλ.: 210 659 1254 Fax: 210 6463276 e-mail: fsd.hafgs@haf.gr EJECT EJECT EJECT ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ Απο το αρχείο της ΠΤΗΣΗΣ 32 ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΕΑΠΕ Σμχος (Ι) Δ.Κανέλλος ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΕΑ Σμχος (Ι) Χ.Βαλαρούτσος ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Σμιας (ΟΤΑΦ) Γιάννης Καπλαντζής ιάκριση Ασφάλειας Πτήσεων & Εδάφους ΖΕΣΤΗ Γνωρίζοντας την θερμοπληξία Απο το αρχείο της ΠΤΗΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΑ Του Ανθστη (ΤΜΜ) Νικάκη Σ. Διακρίσεις Διακρίσεις προσωπικού που με τις ενέργειες τους συμβάλλουν στην ασφάλεια πτήσεων και εδάφους. 38 42 48 ΕΚΤΥΠΩΣΗ Υπηρεσία Αεροπορικών Εκδόσεων «Ç ÐÔÇÓÇ» åßíáé õðçñåóéáêü ðåñéïäéêü êáé ãé' áõôü ÁÐÁÃÏÑÅÕÅÔÁÉ ç áíáôýðùóç Þ ç åêìåôüëëåõóç ïëüêëçñïõ Þ ìýñïõò ôùí ðåñéå ïìýíùí áðü ðáñüãïíôåò îýíïõò ðñïò ôéò íïðëåò ÄõíÜìåéò. Óôï ðåñéïäéêü äçìïóéåýïíôáé Üñèñá, ðëçñïöïñßåò, ðñïóùðéêýò åìðåéñßåò, ãíþóåéò êáé éäýåò ôùí óõíåñãáôþí, ãéá åíçìýñùóç, ðñïâëçìáôéóìü êáé åðéìüñöùóç, ìå èýìáôá ÁóöÜëåéáò ÐôÞóåùí êáé ÅäÜöïõò. Ôï ðåñéå üìåíï ôùí Üñèñùí áðç åß ôéò áðüøåéò ôïõ óõããñáöýá, ï ïðïßïò åßíáé êáé ï õðåýèõíïò ãéá ôï ðåñéå üìåíï ôçò åñãáóßáò ôïõ. Ãßíïíôáé äåêôýò êñßóåéò ãéá äçìïóéåýìáôá ôïõ ðåñéïäéêïý. ¼ëá ôá èýìáôá åßíáé ÁÄÉÁÂÁÈÌÇÔÁ. Ôá Üñèñá áðïóôýëëïíôáé óôï ÃÅÁ/ΚΕΑΠΕ/ÄΕΑ/2, ãéá ôï ðåñéïäéêü «Ç ÐÔÇÓÇ». ÐñÝðåé íá åßíáé óå Ýíôõðç êáé øçöéáêþ ìïñöþ êáé íá óõíïäåýïíôáé, áðü óýíôïìï âéïãñáöéêü ôïõ óõããñáöýá, öùôïãñáößåò, ó Ýäéá, slides Þ óêßôóá êëð. óå øçöéáêþ ìïñöþ. Ôá èýìáôá ðñïò äçìïóßåõóç åðéëýãïíôáé áðü åéäéêþ åðéôñïðþ. Ï õðåýèõíïò ôçò Ýêäïóçò äéáôçñåß ôï äéêáßùìá íá åðéöýñåé êüèå áëëáãþ ðïõ êñßíåé áíáãêáßá ãéá ôçí êáëýôåñç ðáñïõóßáóç. Η έκδοση είναι τετραμηνιαία. Οé áðïäýêôåò êáé ï áñéèìüò ôùí áíôéôýðùí, ðïõ äéáíýìïíôáé, êáèïñßæïíôáé ìå ÄéáôáãÞ ôïõ ÃÅÁ / ΚΕÁÐÅ. Β 2013 η πτήση 5
Αεροπορικά Ατυχήματα Ελλάδα, 13 Μαΐου 2013 Στις 13-5-2013 και ώρα 08:50, σε Α/Φ Τ-41D της Σ.Ι./360Μ.Α.Ε. κατά τη φάση αναμονής στην περιοχή Ωρωπού για εκπαιδευτική προσέγγιση στο Α/Δ της 114ΠΜ και σε ύψος 2000ft, ο κυβερνήτης αντελήφθη θόρυβο προερχόμενο από τον Α-Κ και ακολουθούμενο από πτώση στροφών. Στη συνέχεια συνέβη ακούσια κράτηση του Α-Κ, ο οποίος δεν επανεκκίνησε, παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειες. Ο Ιπτάμενος κατεύθυνε το Α/Φ σε ελαιώνα για να επιχειρήσει αναγκαστική Π/Γ και κατά την επαφή του με το έδαφος ανετράπη με αποτέλεσμα τον ελαφρύ τραυματισμό του και την πρόκληση σοβαρών ζημιών στο Α/Φ. Αργεντινή, 14 Φεβρουαρίου 2013 Αεροσκάφος OA-4AR Fightinghawk της Πολεμικής Αεροπορίας της Αργεντινής συνετρίβη κάτω από αδιευκρίνιστες μέχρι στιγμής συνθήκες κατά την διάρκεια προσγείωσης στην αεροπορική βάση Aragones. Και οι δύο πιλότοι χρησιμοποίησαν επιτυχώς τα εκτινασσόμενα καθίσματα και περισυνελλέγησαν με ελαφρά τραύματα. Το αεροσκάφος λάμβανε μέρος στην επιχείρηση Northern Shield για την καταπολέμηση της εισαγωγής ναρκωτικών στη χώρα. Υεμένη, 19 Φεβρουαρίου 2013 Αεροσκάφος Sukhoi Su-22 της Πολεμικής Αεροπορίας της Υεμένης συνετρίβη μετά την εγκατάλειψη του από τον ιπτάμενο, σε κτίριο κοντά στην πλατεία Change στην περιοχή Sanaa. Δώδεκα κάτοικοι έχασαν την ζωή τους καθώς στο κτίριο στεγάζονταν οικίες και καταστήματα. Έρευνες διεξάγονται για τα αίτια της πτώσης του αεροσκάφους. Ινδία, 19 Φεβρουαρίου 2013 Αεροσκάφος Sukhoi Su-30MKI Flanker-H της Ινδικής Πολεμικής Αεροπορίας κατέπεσε κατά τη διάρκεια νυχτερινής εκπαιδευτικής πτήσης στην περιοχή Pokhran της επαρχίας Jaisalmer. Οι δυο πιλότοι που επέβαιναν στο αεροσκάφος περισυνελλέγησαν χωρίς τραυματισμούς, καθώς το εγκατέλειψαν επιτυχώς πριν τη συντριβή του. Έρευνες διεξάγονται για τα αίτια της πτώσης του αεροσκάφους. Ταϊλάνδη, 20 Φεβρουαρίου 2013 Eλικόπτερο τύπου CH-46E Sea Knight, του Αμερικάνικου Σώματος Πεζοναυτών που συμμετείχε στην άσκηση Cobra Gold, μετά την απονήωση του από αμφίβιο σκάφος προέβη σε αναγκαστική προσγείωση σε δασική περιοχή στην επαρχία Phitsanulok. Το ελικόπτερο καταστράφηκε και από τους έξι επιβαίνοντες σε αυτό, οι δύο τραυματίστηκαν σοβαρά. 6 η πτήση B 2013
Έρευνες διεξάγονται για τα αίτια που οδήγησαν στην πτώση. Κολομβία, 24 Φεβρουαρίου 2013 Ελικόπτερο Sikorsky UH-60L Halcon της Κολομβιανής Πολεμικής Αεροπορίας κατέπεσε κατά τη διάρκεια επιχείρησης κατά ανταρτών στην περιοχή Vistahermosa. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης ξέσπασε φωτιά που ανάγκασε το πλήρωμα του να προβεί σε αναγκαστική προσγείωση, αλλά στη συνέχεια εξερράγη καθώς χτύπησε σε νάρκη με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους και οι τέσσερις επιβαίνοντες σε αυτό. Κολομβία, 25 Φεβρουαρίου 2013 Ελικόπτερο τύπου Mil Mi-17 της Κολομβιανής Αεροπορίας συνετρίβη κατά τη διάρκεια αποστολής υποστήριξης στην περιοχή San Juan de Sumabaz λόγω ισχυρών ανέμων. Και οι οκτώ επιβαίνοντες σε αυτό περισυνελλέγησαν χωρίς σοβαρά τραύματα. Το ελικόπτερο καταστράφηκε ολοσχερώς. Γερμανία, 04 Μαρτίου 2013 Ελικόπτερο Eurocopter UHT Tiger της Γερμανικής Αεροπορίας κατέπεσε κοντά στην λίμνη Plansee στην επαρχία Ettal. Αμέσως μετά την πτώση του τυλίχθηκε στις φλόγες και καταστράφηκε ολοσχερώς. Και οι δύο πιλότοι κατάφεραν να το εγκαταλείψουν εγκαίρως. Ειδική επιτροπή έχει συσταθεί για τη διερεύνηση του ατυχήματος. Ινδία, 05 Μαρτίου 2013 Ελικόπτερο Chetak SA 316B Alouette III του Ινδικού Ναυτικού κατέπεσε κοντά στο λιμάνι του Vishakhapatnam από άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία. Από τους τέσσερις επιβαίνοντες σε αυτό, οι δύο περισυνελλέγησαν άμεσα από τις ομάδες έρευνας και διάσωσης ενώ δύο αγνοούνται. Ρουμανία, 07 Μαρτίου 2013 Ελικόπτερο IAR 330 SOCAT Puma συνετρίβη κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης και ενώ βρισκόταν σε σχηματισμό με άλλα ελικόπτερα του ιδίου τύπου. Από τους πέντε επιβαίνοντες σε αυτό έχασαν τη ζωή τους δύο στρατιώτες. Οι πιλότοι με έναν ακόμα στρατιώτη τραυματίστηκαν ελαφρά. Έρευνες διεξάγονται για τα αίτια του δυστυχήματος. Η.Π.Α., 11 Μαρτίου 2013 Αεροσκάφος Grumman EA-6B Prowler του Αμερικανικού Ναυτικού συνετρίβη στην επαρχία Lincoln κοντά στην πόλη Harrington κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης. Και οι τρείς επιβαίνοντες σε αυτό περισυνελλέγησαν από τα σωστικά συνεργεία με σοβαρά τραύματα και υπέκυψαν μετά την μεταφορά τους στο νοσοκομείο. Ειδική επιτροπή έχει συσταθεί για την διερεύνηση του δυστυχήματος. Αφγανιστάν, 11 Μαρτίου 2013 Πέντε Αμερικανοί στρατιώτες, πλήρωμα ενός Sikorsky UH-60 Black Hawk της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας, έχασαν τη ζωή τους όταν αυτό συνετρίβη λόγω κακών καιρικών συνθηκών. Το ελικόπτερο εκτελούσε νυχτερινή εκπαιδευτική πτήση, στην περιοχή Daman του Αφγανιστάν. Ισραήλ, 12 Μαρτίου 2013 Ελικόπτερο Bell AH-1 Cobra της Ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας, συνετρίβη κάτω από αδιευκρίνιστές μέχρι στιγμής συνθήκες κοντά στην περιοχή Kibbutz Revadim στο νότιο Ισραήλ. Και οι δύο ιπτάμενοι που επέβαιναν σε αυτό έχασαν τη ζωή τους. B 2013 η πτήση 7
Ζάμπια, 12 Μαρτίου 2013 Ελικόπτερο τύπου Harbin Z-9 Haitun της Πολεμικής Αεροπορίας της Ζάμπια, συνετρίβη όταν ο πιλότος του έχασε τον έλεγχο κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης, κοντά στο αεροδρόμιο Lusaka. Ο συγκυβερνήτης έχασε τη ζωή του ενώ ο κυβερνήτης περισυνελλέγη βαριά τραυματισμένος. Μάλι, 13 Μαρτίου 2013 Ελικόπτερο Mil Mi-24D της Πολεμικής Αεροπορίας του Μάλι συνετρίβη κατά τη διάρκεια προσγείωσης κοντά στην περιοχή Diabaly, καθώς έπαιρνε μέρος σε άσκηση συνεργασίας με δυνάμεις από την Γαλλία, το Μάλι και άλλων Αφρικανικών χωρών. Το ελικόπτερο κατέπεσε σε στρατιωτικό όχημα της Μπουργκίνα Φάσο τραυματίζοντας θανάσιμα έναν και πιο ελαφρά τους άλλους δύο στρατιώτες που επέβαιναν σε αυτό. Κολομβία, 14 Μαρτίου 2013 Εκπαιδευτικό αεροσκάφος τύπου Beechcraft T-34A Mentor της Κολομβιανής Πολεμικής Αεροπορίας, συνετρίβη κατά τη διάρκεια πτήσης πάνω από την αεροπορική βάση Marco Fidel Suarez de Cali. Ο εκπαιδευτής και ο μαθητευόμενος που επέβαιναν σε αυτό έχασαν τη ζωή τους. Επιτροπή έχει αναλάβει τη διερεύνηση του δυστυχήματος. Ρωσία, 16 Μαρτίου 2013 Ελικόπτερο τύπου Mil Mi-8MNP με τέσσερις επιβαίνοντες της υπηρεσίας συνοριακού ελέγχου της Ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας, συνετρίβη κατά την διάρκεια προσέγγισης στην αεροπορική βάση Khankala, την ώρα που στην περιοχή επικρατούσε πυκνή ομίχλη. Από τους τέσσερις συνολικά επιβαίνοντες στο ελικόπτερο, τρείς έχασαν τη ζωή τους και ένας νοσηλεύεται βαριά τραυματισμένος. Αφγανιστάν, 16 Μαρτίου 2013 Ελικόπτερο Bell OH-58 Kiowa Warrior της Αμερικανικής δύναμης στο Αφγανιστάν συνετρίβη στην επαρχία Daman λίγα χιλιόμετρα δυτικά της πόλης Kandahar. Ένας από τους δύο επιβαίνοντες σε αυτό έχασε τη ζωή του ενώ αδιευκρίνιστα παραμένουν τα αίτια της συντριβής του. Μαυριτανία, 18 Μαρτίου 2013 Αεροσκάφος Embraer EMB-312F Tucano της Αεροπορίας της Μαυριτανίας, συνετρίβη κατά τη διάρκεια δοκιμαστικής πτήσης λίγα χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης Aoujeft της επαρχίας Adrar. Ο κυβερνήτης χρησιμοποίησε επιτυχώς το εκτινασσόμενο κάθισμα και περισυνελλέγη από τα συνεργεία διάσωσης με ελαφρά τραύματα, αλλά ο συγκυβερνήτης μηχανικός έχασε τη ζωή του καθώς δεν πρόλαβε να εγκαταλείψει το αεροσκάφος. Έρευνες διεξάγονται για να προσδιοριστούν τα αίτια του δυστυχήματος. Κίνα, 31 Μαρτίου 2013 Αεροσκάφος Sukhoi Su-27UBK Flanker-C της Κινεζικής Πολεμικής Αεροπορίας συνετρίβη κοντά στην πόλη Hushan της επαρχίας Shandong κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης. Τα αίτια της πτώσης του αεροσκάφους δεν έχουν διευκρινιστεί. Και οι δύο πιλότοι έχασαν τη ζωή τους καθώς δεν κατάφεραν να το εγκαταλείψουν πριν τη συντριβή του. Τυνησία, 05 Απριλίου 2013 Ελικόπτερο τύπου Bell OH-58 Combat Scout της Αεροπορίας Στρατού της 8 η πτήση B 2013
Τυνησίας κατέπεσε από αδιευκρίνιστη μέχρι στιγμής αιτία, κοντά σε αεροπορική βάση στην περιοχή Aouina. Το ελικόπτερο εκτελούσε πτήση δοκιμής και σε αυτό επέβαιναν εκτός των δύο ιπταμένων και τρείς μηχανικοί. Από τα συνολικά πέντε μέλη του πληρώματος αναφέρθηκαν μόνο μικροτραυματισμοί. Ινδικός Ωκεανός, 08 Απριλίου 2013 Αεροσκάφος F/A-18F Super Hornet που είχε απονηωθεί από το αμερικανικό αεροπλανοφόρο USS Dwight D. Eisenhower για εκπαιδευτική πτήση, κατέπεσε σε θαλάσσια περιοχή ανοιχτά του Περσικού κόλπου στον Ινδικό Ωκεανό. Και τα δύο μέλη του πληρώματος εγκατέλειψαν το αεροσκάφος και περισυνελλέγησαν από παρακείμενο αμερικανικό σκάφος. Τα αίτια της πτώσης του αεροσκάφους δεν έχουν γίνει γνωστά. Αφγανιστάν, 09 Απριλίου 2013 Ελικόπτερο AH-64D Apache Longbow των Αμερικανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν συνετρίβη κάτω από αδιευκρίνιστες μέχρι στιγμής συνθήκες στην περιοχή Gera Khel της επαρχίας Nangarhar. Και οι δύο πιλότοι του ελικοπτέρου έχασαν τη ζωή τους. Νότια Κορέα, 15 Απριλίου 2013 Οι δύο πιλότοι ενός ελικοπτέρου τύπου Sikorsky CH-53E Super Stallion του Αμερικάνικου σώματος πεζοναυτών, με εικοσιένα επιβαίνοντες, επιχείρησαν αναγκαστική προσγείωση μετά από βλάβη στην περιοχή Cheolwon κοντά στα σύνορα με την Βόρεια Κορέα. Παρά τη βαριά προσγείωση που αναφέρθηκε κανένας από τους επιβαίνοντες δεν τραυματίστηκε. Έρευνες διεξάγονται για τον προσδιορισμό της βλάβης που οδήγησε στην αναγκαστική προσγείωση του ελικοπτέρου. Ιράν, 21 Απριλίου 2013 Αεροσκάφος F-5F της Ιρανικής Πολεμικής Αεροπορίας συνετρίβη κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης κοντά στην πόλη Abdanan στην επαρχία Ilam, κάτω από αδιευκρίνιστες μέχρι στιγμής συνθήκες. Το αεροσκάφος είχε απογειωθεί από την αεροπορική βάση Dezful. Και οι δύο ιπτάμενοι ανασύρθηκαν νεκροί από τα συντρίμμια του αεροσκάφους. Καζακστάν, 23 Απριλίου 2013 Αεροσκάφος MiG-31B της Αεροπορίας του Καζακστάν συνετρίβη κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης σε αγροτική περιοχή κοντά στην επαρχία Karagandinskoy. Οι δύο ιπτάμενοι κατάφεραν να εγκαταλείψουν επιτυχώς το αεροσκάφος όμως ο ένας εκ των δύο υπέστη σοβαρά τραύματα και υπέκυψε κατά την μεταφορά του στο νοσοκομείο. Έρευνες διεξάγονται για τα αίτια της πτώσης του αεροσκάφους. Αφγανιστάν, 27 Απριλίου 2013 Αεροσκάφος Beechcraft MC-12W Liberty King Air 350 της Πολεμικής Αεροπορίας των Η.Π.Α. συνετρίβη βορειοανατολικά του αεροδρομίου του Kandahar στο Αφγανιστάν. Το αεροσκάφος εκτελούσε πτήσεις επιτήρησης και αναγνώρισης στην περιοχή. Από τη συντριβή έχασαν τη ζωή τους και τα τέσσερα μέλη του πληρώματος. Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΝΑΤΟ δεν υπήρξε εχθρική δραστηριότητα στην περιοχή την ώρα του δυστυχήματος. Τα αίτια της πτώσης διερευνόνται. Κιργιστάν, 03 Μαΐου 2013 Αεροσκάφος Boeing KC-135R Stratotanker της Πολεμικής Αεροπορίας των Η.Π.Α. συνετρίβη νότια της περιοχής B 2013 η πτήση 9
Chaldovar στα σύνορα του Κιργιστάν με το Καζακστάν. Το αεροσκάφος είχε απογειωθεί από την αεροπορική βάση Bishkek- Manas για μία πτήση ρουτίνας όταν κάτω από αδιευκρίνιστες μέχρι στιγμής συνθήκες έχασε ύψος και συνετρίβη σε ορεινή περιοχή. Και τα τρία μέλη του πληρώματος έχασαν τη ζωή τους με την συντριβή. Νίγηρας, 06 Μαΐου 2013 Αεροσκάφος Dornier Alpha Jet E της Πολεμικής Αεροπορίας της Νιγηρίας κατέπεσε 60 χιλιόμετρα δυτικά της αεροπορικής βάσης Niamey στο Νίγηρα. Το αεροσκάφος ήταν ένα από τα τέσσερα του τύπου που μεταστάθμευαν στην αεροπορική βάση Niamey στο Νίγηρα στα πλαίσια υποστήριξης αποστολών στο Μάλι από Αφρικανικές δυνάμεις. Και οι δύο πιλότοι έχασαν τη ζωή τους ενώ άγνωστα παραμένουν τα αίτια του δυστυχήματος. Νιγηρία, 09 Μαΐου 2013 Ελικόπτερο Mil Mi-24B της Πολεμικής Αεροπορίας της Νιγηρίας συνετρίβη μετά από βλάβη κατά τη φάση της προσγείωσης στην αεροπορική βάση Port Harcourt NAF. Το ελικόπτερο μετά τη συντριβή του τυλίχθηκε στις φλόγες και καταστράφηκε ολοσχερώς. Το πλήρωμα πρόλαβε να το εγκαταλείψει και νοσηλεύεται με ελαφρά τραύματα. Ιταλία, 11 Μαΐου 2013 Αεροσκάφος Alenia Aermacchi M- 346 Master συνετρίβη κατά τη διάρκεια πτήσης δοκιμής σε ορεινή περιοχή στην Val Bormida ανάμεσα στις επαρχίες Cuneo και Savona της Ιταλίας. Το αεροσκάφος αντιμετώπισε τεχνικό πρόβλημα 20 λεπτά μετά την απογείωση του από την αεροπορική βάση Turin Caselle όπου έχει τις εγκαταστάσεις της η κατασκευάστρια εταιρία. Ο κυβερνήτης εγκατέλειψε επιτυχώς το αεροσκάφος και δεν αναφέρθηκαν ζημιές σε περιουσίες στο έδαφος. Υεμένη, 13 Μαΐου 2013 Αεροσκάφος Sukhoi Su-22 της Πολεμικής Αεροπορίας της Υεμένης συνετρίβη κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης σε κατοικημένη περιοχή στην πόλη Al-Asbahi της επαρχίας Sanaa στην Υεμένη. Με την πτώση του κατέστρεψε τέσσερις οικίες, τυλίχθηκε στις φλόγες και καταστράφηκε ολοσχερώς. Από τα συντρίμμια ανασύρθηκε η σωρός του άτυχου ιπτάμενου. Έρευνες διεξάγονται για τα αίτια του δυστυχήματος. Τουρκία, 13 Μαΐου 2013 Αεροσκάφος F-16C Fighting Falcon της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας συνετρίβη σε ορεινή περιοχή στα νότια της χώρας, στην επαρχία Osmaniye κοντά στα σύνορα με την Συρία. Σύμφωνα με τις αρχικές ανακοινώσεις, η επικοινωνία με τον ιπτάμενο χάθηκε όταν αυτός εισήλθε στην ορεινή περιοχή και επανήλθε μόνο για λίγο όταν ανέφερε πως εγκαταλείπει το αεροσκάφος. Έρευνες πραγματοποιήθηκαν για τον εντοπισμό του κυβερνήτη ο οποίος και βρέθηκε να έχει τραυματιστεί θανάσιμα. Τα αίτια του δυστυχήματος δεν γνωστοποιήθηκαν. Ταϊβάν, 15 Μαΐου 2013 Αεροσκάφος F-16A-CF Fighting Falcon της Πολεμικής Αεροπορίας της Ταϊβάν που είχε απογειωθεί από την αεροπορική βάση Chiayi και εκτελούσε εκπαιδευτική πτήση κατέπεσε στη θαλάσσια περιοχή Taiwan Strait. Ο πιλότος εγκατέλειψε επιτυχώς το αεροσκάφος και περισυνελλέγη με ελαφρά τραύματα. Έρευνες διεξάγονται για τα αίτια του ατυχήματος. 10 η πτήση B 2013
Ταϊβάν, 20 Μαΐου 2013 Διθέσιο αεροσκάφος Mirage 2000-5 της Πολεμικής Αεροπορίας της Ταϊβάν κατέπεσε σε θαλάσσια περιοχή κοντά στην αεροπορική βάση Hsinchu. Ιαπωνία, 28 Μαΐου 2013 Αεροσκάφος F-15 Eagle της Πολεμικής Αεροπορίας των Η.Π.Α. κατέπεσε σε θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της πόλης Okinawa στην Ιαπωνία. Και οι δύο ιπτάμενοι εγκατέλειψαν επιτυχώς το αεροσκάφος και περισυνελλέγησαν από ομάδες διάσωσης χωρίς σοβαρά τραύματα. Τα αίτια της πτώσης του αεροσκάφους διερευνόνται. Αϊτή, 26 Μαΐου 2013 Μεταγωγικό αεροσκάφος Boeing KC-137E της Βραζιλιάνικης Πολεμικής Αεροπορίας με 131 επιβαίνοντες και 12μελές πλήρωμα υπέστη σοβαρές ζημιές όταν κατά την απογείωση του από την αεροπορική βάση Port au Prince- Mais Gate ένας κινητήρας τυλίχθηκε στις φλόγες και μετά την ματαίωση της απογείωσης βγήκε εκτός διαδρόμου. Το αεροσκάφος είχε απογειωθεί από την αμερικανική αεροπορική βάση στην Okinawa-Naha και για αδιευκρίνιστη μέχρι στιγμής αιτία κατέπεσε λίγο μετά την απογείωση του. Ο πιλότος εγκατέλειψε επιτυχώς το αεροσκάφος και περισυνελλέγη από ιαπωνική ομάδα διάσωσης που έσπευσε στην περιοχή. Ρωσία, 28 Μαΐου 2013 Ελικόπτερο Mil Mi-8T της Ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας συνετρίβη κοντά στην πόλη Ivanovskoje της επαρχίας Saratov. Γαλλία, 03 Ιουνίου 2013 Αεροσκάφος Mirage F-1 της Γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας, απογειώθηκε από την αεροπορική βάση Mont de Marsan στα πλαίσια εκπαιδευτικής πτήσης. Στην περιοχή Villeneuve de Marsan και κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικών ελιγμών ο ιπτάμενος αναγκάστηκε να επιστρέψει για άμεση προσγείωση καθώς απώλεσε την καλύπτρα του αεροσκάφους. Ο πιλότος κατάφερε με δυσκολία να προσγειώσει ασφαλώς το αεροσκάφος στη μητρική μονάδα χωρίς να αναφερθούν άλλες ζημιές ή τραυματισμός του. Γαλλία, 05 Ιουνίου 2013 Αεροσκάφος Mirage 2000-5FR συνετρίβη κοντά στην πόλη Montcourt στη Γαλλία. Όλοι οι επιβαίνοντες σε αυτό κατάφεραν να αποβιβαστούν με ασφάλεια πριν την εξάπλωση της πυρκαγιάς. Ειδική επιτροπή έχει συσταθεί για τη διερεύνηση του παραλίγο μοιραίου ατυχήματος. Οι 131 επιβαίνοντες ήταν μέλη ειρηνευτικής αποστολής στην Αϊτή. Το ελικόπτερο αντιμετώπισε μηχανική βλάβη καθώς το κύριο στροφείο χτύπησε το ουραίο με αποτέλεσμα να συντριβεί ανεξέλεγκτο. Από τα τρία μέλη του πληρώματος τα δύο κατάφεραν να το εγκαταλείψουν κάνοντας χρήση αλεξιπτώτου και περισυνελλέγησαν με ελαφρά τραύματα. Όλα τα ελικόπτερα του τύπου εκτός αυτών που είναι στην υπηρεσία του Προέδρου Πούτιν καθηλώθηκαν, μέχρι να διευκρινιστούν τα αίτια της πτώσης του. Το αεροσκάφος της Γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας είχε απογειωθεί από την αεροπορική βάση Luxeuil στα πλαίσια εκπαιδευτικής αποστολής όταν προκλήθηκε βλάβη στον κινητήρα του μετά απο αναρρόφηση πτηνού. Ο κυβερνήτης πρόλαβε να το εγκαταλείψει πριν τη συντριβή του και περισυνελλέγη από τα σωστικά συνεργεία με ελαφρά τραύματα. Ινδία, 07 Ιουνίου 2013 Αεροσκάφος MiG-21 της Ινδικής Πολεμικής Αεροπορίας συνετρίβη κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης κοντά στην περιοχή Barmer. Το αεροσκάφος είχε απογειωθεί B 2013 η πτήση 11
από την αεροπορική βάση Uttarlai όταν 40 χιλιόμετρα από την περιοχή Barmer κατέπεσε για αδιευκρίνιστο μέχρι στιγμής λόγο. Ο πιλότος περισυνελλέγει από τα σωστικά συνεργεία και μεταφέρθηκε σε κοντινό νοσοκομείο με ελαφρά τραύματα καθώς εγκατέλειψε επιτυχώς το αεροσκάφος πριν τη συντριβή του. Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, 16 Ιουνίου 2013 Αεροσκάφος Mirage-2000 της Πολεμικής Αεροπορίας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων συνετρίβη κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης πάνω από τον Περσικό Κόλπο. Ο πιλότος έχασε τη ζωή του ενώ έρευνες διεξάγονται για τον προσδιορισμό των αιτιών της πτώσης του αεροσκάφους. Νιγηρία, 17 Ιουνίου 2013 Δύο ιπτάμενοι, έχασαν τη ζωή τους, όταν το αεροσκάφος τύπου AlphaJet στο οποίο επέβαιναν συνετρίβη, 60 χιλιόμετρα δυτικά της αεροπορικής βάσης Niamey από όπου είχε απογειωθεί. Το αεροσκάφος εκτελούσε αναγνωριστική πτήση στα πλαίσια συνεργασίας και υποστήριξης των επιχειρήσεων που διεξάγουν Γαλλικές δυνάμεις στο βόριο Μάλι. Τα αίτια του δυστυχήματος δεν έχουν γίνει γνωστά. Νικαράγουα, 20 Ιουνίου 2013 Ελικόπτερο Mi-17 της Αεροπορίας Στρατού της Νικαράγουας αντιμετώπισε μηχανική βλάβη κατά τη διάρκεια πτήσης κοντά στο όρος Momotombo με αποτέλεσμα να συντριβεί στην λίμνη Managua. Στο δυστύχημα έχασαν συνολικά τη ζωή τους εκτός των δυο χειριστών και οκτώ υψηλόβαθμοι αξιωματικοί. Ανάμεσα τους ήταν και ο Αρχηγός της Πολεμικής Αεροπορίας της Νικαράγουας, καθώς και Αρχηγοί επιτελείων διαφόρων κλάδων της. Σωστικά συνεργεία με δύτες διεξάγουν έρευνες για να ανάσυρουν τις σωρούς των θυμάτων από την λίμνη. Ειδική επιτροπή έχει αναλάβει την διεξαγωγή ερευνών για τον προσδιορισμό των αιτιών του δυστυχήματος. Φιλιππίνες, 23 Ιουνίου 2013 Αεροσκάφος OV-10 Bronco της Πολεμικής Αεροπορίας των Φιλιππίνων συνετρίβη κοντά στην αεροπορική βάση Puerto Princesa στην περιοχή Palawan. Το αεροσκάφος είχε απογειωθεί μαζί με άλλο ένα ομοίου τύπου στα πλαίσια προγραμματισμένης εκπαιδευτικής νυκτερινής πτήσης, όταν περίπου τέσσερα μίλια από την αεροπορική βάση χάθηκαν τα ίχνη του. Και οι δύο Ιπτάμενοι που επέβαιναν σε αυτό έχασαν τη ζωή τους. Έρευνες διεξάγονται για τη διερεύνηση του δυστυχήματος. Ινδία, 24 Ιουνίου 2013 Ινδικό αεροσκάφος τύπου MiG-29 κατέπεσε κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης στην περιοχή Gujarat. Το αεροσκάφος είχε απογειωθεί από την αεροπορική βάση Jamnagar και για αδιευκρίνιστη μέχρι στιγμής αιτία, κατέπεσε νότια της περιοχής Khambalia. Ο ιπτάμενος περισυνελλέγει χωρίς σοβαρά τραύματα καθώς εγκατέλειψε επιτυχώς το αεροσκάφος πριν την συντριβή του. Ινδία, 25 Ιουνίου 2013 Ελικόπτερο Mil Mi-17 της Ινδικής Πολεμικής Αεροπορίας συνετρίβη κοντά στην περιοχή Gaurikund όπου μετέφερε ιατρικό προσωπικό, στα πλαίσια υποστήριξης του πληθυσμού που υπέφερε από τις εκτεταμένες πλημμύρες στην περιοχή. Και τα πέντε μέλη του πληρώματος καθώς και τρία μέλη ιατρικής ομάδας που επέβαιναν σε αυτό, έχασαν τη ζωή τους με την συντριβή. 12 η πτήση B 2013
Στις καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν την βόρεια Ινδία παρασύροντας ολόκληρα χωριά, πάνω από 1000 κάτοικοι και τουρίστες έχουν χάσει τη ζωή τους, ενώ περισσότερα από 60 ελικόπτερα λαμβάνουν μέρος στις προσπάθειες να μεταφερθούν οι πληγέντες μακριά από την περιοχή. Η.Π.Α., 27 Ιουνίου 2013 Αεροσκάφος F-16 κατέπεσε κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης κοντά στην αεροπορική βάση Luke Η Ασφάλεια απαιτεί ΟΜΑΔΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ! Οι δύο Ιπτάμενοι που επέβαιναν σε αυτό εγκατέλειψαν επιτυχώς το αεροσκάφος πριν τη συντριβή του λόγω αναρρόφησης πτηνού και περισυνελλέγησαν χωρίς τραυματισμούς. Λιβύη, 4 Ιουλίου 2013 Ελικόπτερο Mi-35 της Πολεμικής Αεροπορίας της Λιβύης συνετρίβη κατά τη διάρκεια αεροπορικών επιδείξεων στην αεροπορική βάση Banghazi στα πλαίσια τελετής αποφοίτησης σπουδαστών της Αεροπορικής Ακαδημίας. Το ελικόπτερο εκτελούσε πτητικές επιδείξεις σε χαμηλό ύψος όταν ξαφνικά προσέκρουσε στο έδαφος λίγα μόλις μέτρα από το συγκεντρωμένο πλήθος. Από τους τρείς επιβαίνοντες σε αυτό οι δύο Κυβερνήτης και Ιπτάμενος Μηχανικός - έχασαν τη ζωή τους ενώ ο συγκυβερνήτης μεταφέρθηκε σε κοντινό νοσοκομείο με σοβαρά τραύματα. Συζητάμε το σφάλμα. Μοιραζόμαστε την εμπειρία. Πέστο στο ΚΕΑΠΕ. fsd.hafgs@haf.gr B 2013 η πτήση 13
Δραστηριότητες Κέντρου Ασφάλειας Πτήσεων και Εδάφους Επιτελικές Επισκέψεις Σειρά επισκέψεων πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα Απριλίου - Ιουλίου από επιτελείς του Κέντρου Ασφάλειας Πτήσεων και Εδάφους σε Μονάδες της Πολεμικής Αεροπορίας. Σκοπός των επισκέψεων αυτών ήταν η ενημέρωση και ανάλυση θεμάτων που αφορούν την Ασφάλεια Πτήσεων και Εδάφους καθώς και η γνωριμία με τους επιτελείς των μονάδων που έχουν αναλάβει τα Γραφεία Ασφαλείας Πτήσεων και Εδάφους καθώς και η επαφή με τις ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κάθε μονάδα. Πραγματοποιήθηκαν δεκαπέντε επισκέψεις ως εξής: Τον Απρίλιο στις112πμ, 123ΠΤΕ και την Σχολή Ικάρων. Τον Μαΐο στις 116ΠΜ, 117ΠΜ, 120ΠΕΑ, 114ΠΜ, 9ηΜΣΕΠ και το Α/Α Αγρινίου. Και τον Ιούνιο στις 113ΠΜ, 110ΠΜ, 111ΠΜ, 115ΠΜ, 126ΣΜ και 133ΣΜ. Σύσκεψη Διοικητών της ΠΑ στο πλαίσιο του Προγράμματος Πρόληψης Ατυχημάτων (17/5/2013) Την Παρασκευή, 17 Μαΐου 2013, πραγματοποιήθηκε στο Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας (ΓΕΑ), στην αίθουσα "Αντισμήναρχος (Ι) Μαρίνος Μητραλέξης", σύσκεψη παρουσία της Ηγεσίας της Πολεμικής Αεροπορίας και των Διοικητών των Μονάδων της, υπό την αιγίδα του Κέντρου Ασφάλειας Πτήσεων και Εδάφους (ΚΕΑΠΕ). Η σύσκεψη υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος πρόληψης ατυχημάτων και κύριος σκοπός της ήταν η παρουσίαση της τρέχουσας κατάστασης όσον αφορά τον τομέα της Ασφάλειας Πτήσεων και Εδάφους ενώ δόθηκαν οδηγίες και κατευθύνσεις από τον Αρχηγό ΓΕΑ, Αντιπτέραρχο (Ι) Ευάγγελο Τουρνά. 14 η πτήση B 2013
Από 10 ως 14 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε στην Κοπεγχάγη της Δανίας η ετήσια συνάντηση της Air Forces Flight Safety Committee (EUROPE) AFFSC(E). Συμμετείχαν 38 κράτη μέλη μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα με έναν επιτελή του Κέντρου Ασφάλειας Πτήσεων και Εδάφους. Την έναρξη των εργασιών της συνάντησης κήρυξε ο Αρχηγός της Πολεμικής Αεροπορίας της Δανίας. Στα πλαίσια της συνάντησης συζητήθηκαν θέματα που αφορούν την Ασφάλεια Πτήσεων και Εδάφους στο σύγχρονο αεροπορικό περιβάλλον. Στους συμμετέχοντες δόθηκε η δυνατότητα να εκθέσουν τους προβληματισμούς και να ανταλλάξουν απόψεις επί των πρακτικών πρόληψης πάσης φύσεως ατυχημάτων. Ετήσια σύσκεψη AFFSC(Ε) Κοπεγχάγη, Δανία 21ο Σεμινάριο Ασφαλούς Οδήγησης Μοτοσυκλετών. Από την Τετάρτη 10 έως και την Παρασκευή 12 Ιουλίου 2013, πραγματοποιήθηκε το 21ο Σεμινάριο Ασφαλούς Οδήγησης Μοτοσυκλέτας της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ), στην 123 Πτέρυγα Τεχνικής Εκπαίδευσης, στο Τατόι. Στην εκπαίδευση συμμετείχαν συνολικά δεκατέσσερις (14) Αξιωματικοί και Υπαξιωματικοί. Μέχρι σήμερα, τα σεμινάρια Ασφαλούς Οδήγησης Μοτοσυκλέτας της ΠΑ έχουν παρακολουθήσει διακόσια έντεκα (211) στελέχη της, καθώς και δεκατρείς (13) διασώστες του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Με γνώμονα την επιτυχία του σεμιναρίου και το αυξημένο ενδιαφέρον από πλευράς προσωπικού για την παρακολούθηση του, εξετάζεται η διεύρυνση του με την πραγματοποίηση από σειρά εκπαιδευτών, αντίστοιχων σεμιναρίων σε Λάρισα, Ανδραβίδα και Χανιά, με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα σε προσωπικό των μονάδων της περιοχής να συμμετάσχουν χωρίς την ανάγκη μετάβασης στην 123ΠΤΕ. B 2013 η πτήση 15
Η Σημασία της Επικοινωνίας Εκπαιδευτή Εκπαιδευόμενου των: Ανθσγου (Ι) Ντίντη Βασιλείου και Ανθσγου (Ι)Μουσταφέρη Μιλτιάδη Επιμέλεια: Επγος (ΜΑ) Νεκ. Καρανίκας Για την ασφαλή και αποτελεσματική διεξαγωγή επιχειρήσεων απαιτούνται γρήγορα αντανακλαστικά, αλλά για τη σωστή εκπαίδευση, απαιτείται ο εκπαιδευτής να διαθέτει επιπλέον την ικανότητα για αποτελεσματική επικοινωνία. Ενώ η επιτυχία για ένα εκπαιδευόμενο εξαρτάται από το πόσο καλά εκτελεί τα καθήκοντά του (πτήση, συντήρηση, οδήγηση κ.α.), η επιτυχία σ' ένα εκπαιδευτή εξαρτάται από το πόσο καλά μπορεί να επικοινωνεί με τους εκπαιδευόμενους. Όσες γνώσεις και πρακτικές ικανότητες και να έχει ένας εκπαιδευτής πτήσεων, δεν έχουν αξία αν δεν μπορεί να τις μεταδώσει στους εκπαιδευόμενους. Ένα από τα κύρια εργαλεία ενός εκπαιδευτή είναι η επικοινωνία Επικοινωνία, δεν σημαίνει απλά ότι επειδή ο εκπαιδευτής έχει μάθει να μιλάει, έχει "αυτομάτως" και την ικανότητα να επικοινωνεί σωστά, ώστε να είναι αποτελεσματικός σαν εκπαιδευτής. Με την επικοινωνία δημιουργεί τις συνθή- Υπάρχουν πολλά εμπόδια στη διαδικασία μιας καλής επικοινωνίας. κες κάτω από τις οποίες πρέπει να εκτελεί ο εκπαιδευόμενος, καθώς επίσης δίνει τις πληροφορίες για τις "συνέπειες" που έχει η επίδοση του. Αν δεν αναπτύξει σωστά τις όποιες ικανότητες επικοινωνίας διαθέτει, τότε θα πρέπει να αναμένει ότι θα έχει και δυσκολία να περάσει τα μηνύματα που θέλει στον εκπαιδευόμενό του με άμεσα, φτωχά αποτελέσματα στην εκπαίδευσή του. 16 η πτήση Β 2013
Εμπόδια στην επικοινωνία Υπάρχουν πολλά εμπόδια στη διαδικασία μιας καλής επικοινωνίας. Τέτοια μπορεί να είναι ο θόρυβος, η κούραση, το άγχος της αποστολής, καθώς και πολλά άλλα. Λαμβάνοντας ως δεδομένα όλα τα παραπάνω, στο χώρο της εκπαίδευσης, μπορεί να δοθεί έμφαση στο γεγονός, ότι ο εκπαιδευτής πρέπει να έχει τον τρόπο να περιορίσει πολλά απ' αυτά τα εμπόδια ως εξής: 1. Εξασφαλίζει την αμφίδρομη ανταλλαγή πληροφοριών (επικοινωνία με επίκεντρο το μήνυμα). 2. Αποφεύγει οποιαδήποτε περισπαστικά αίτια. 3. Αντιλαμβάνεται έγκαιρα και καταπολεμά τα όποια συναισθηματικά προβλήματα του εκπαιδευομένου. 4. Κάνει μια αντικειμενική παρατήρηση των όσων εκτελεί και λέει ο εκπαιδευόμενος. 5. Προτρέπει τον εκπαιδευόμενο να κρατά σημειώσεις ιδιαίτερα στο briefing debriefing της πτητικής εκπαίδευσης. Στην εκπαίδευση υπάρχει σχέση μεταξύ του εκπαιδευτή, του εκπαιδευομένου και του μηνύματος που μεταδίδεται από τον ένα στον άλλο. Το μήνυμα που μεταδίδεται, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο γίνεται απαιτεί μεγάλη προσοχή. Υπάρχουν τρεις τρόποι επικοινωνίας: 1. Επικοινωνία με επίκεντρο αυτόν που μεταδίδει (πομπός/εκπαιδευτής) Ο τρόπος αυτός είναι μια απλή "μονόδρομη" επικοινωνία. Ένα καλό παράδειγμα αυτού του τρόπου είναι το βιβλίο. Κάποιος γράφει κάτι, ενώ κάποιος άλλος το διαβάζει και δεν υπάρχει τρόπος για τον πρώτο να καταλάβει εάν κατανόησε ακριβώς αυτό που ήθελε να δώσει μέσα από κάποιο κείμενο. Αυτό συμβαίνει όταν ο εκπαιδευτής κάνει ανάλυση των εργασιών κατά την έναρξη του σταδίου, Προφορική επικοινωνία Επικοινωνία, δεν σημαίνει απλά ότι επειδή ο εκπαιδευτής έχει μάθει να μιλάει, έχει "αυτομάτως" και την ικανότητα να επικοινωνεί σωστά, ώστε να είναι αποτελεσματικός σαν εκπαιδευτής. όπου ο εκπαιδευόμενος δεν έχει εμπειρία και μόνο δέχεται τα μηνύματα, χωρίς να μπορεί να κάνει σωστή κριτική. 2. Επικοινωνία με κέντρο τον πομπό/εκπαιδευτή αλλά και τον δέκτη/εκπαιδευόμενο Εάν θέλουμε να δούμε τι κατάλαβε ο "δέκτης" - εκπαιδευόμενος, χρησιμοποιούμε τον δεύτερο τρόπο. Σε αυτή την περίπτωση, ο εκπαιδευόμενος εκτός από το να κάθεται και να παρατηρεί, ο εκπαιδευτής του αναθέτει να προσπαθεί να εκτελέσει την εργασία ή ακόμα να προσπαθεί ν' απαντήσει σε ερωτήσεις. Παρατηρούμε ότι κι αυτός ο τρόπος παραμένει μονόδρομη σχέση, από τον εκπαιδευτή στον εκπαιδευόμενο και από τον εκπαιδευόμενο στον εκπαιδευτή. Σε αυτή τη φάση και οι δύο πλευρές μιλάνε χωρίς απαραίτητα να επικοινωνούν μεταξύ τους. Αυτός ο τρόπος, λαμβάνει χώρα όταν ο εκπαιδευτής πιεζόμενος από το χρόνο και για να προλάβει να "διδάξει" τον εκπαιδευόμενο, κατά την διάρκεια του briefing για παράδειγμα, κάνει μια προφορική ανάλυση στον εκπαιδευόμενο και στο τέλος τον ρωτάει, "Το κατάλαβες;". Με αυτή την ερώτηση προσπαθεί να λάβει στοιχεία από τον εκπαιδευόμενο για να μπορέσει να συνεχιστεί η επικοινωνία, ανάλογα με το τι έχει καταλάβει. Η απάντηση συνήθως του εκπαιδευομένου, είναι μια πιστοποίηση Β 2013 η πτήση 17
ότι άκουσε την ερώτηση και όχι ότι πραγματικά κατάλαβε το τι του αναλύθηκε. Έτσι το μειονέκτημα αυτής της μεθόδου, παραμένει σε κάποιο βαθμό η αμφιβολία για το τι έμαθε ο εκπαιδευόμενος. 3. Επικοινωνία με κέντρο το μήνυμα που μεταδίδεται μεταξύ των δύο πηγών (εκπαιδευτή - εκπαιδευόμενο) Το ιδανικό στη διαδικασία της επικοινωνίας, είναι αυτή με κέντρο το μήνυμα. Η ειδοποιός διαφορά σε αυτή τη διαδικασία, είναι η αμφίδρομη επικοινωνία. Εδώ, ο εκπαιδευτής ενδιαφέρεται για το αν επικοινωνεί σωστά με τον εκπαιδευόμενο. Για να χρησιμοποιηθεί αυτός ο τρόπος, θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι και οι δύο (πομπός / εκπαιδευτής, δέκτης / εκπαιδευόμενος) κατανόησαν το ίδιο μήνυμα μετά το πέρας της επικοινωνίας τους. Σε αυτή την διαδικασία υπάρχει μεγάλη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους. Για παράδειγμα, ο εκπαιδευτής εξηγεί στον εκπαιδευόμενο τι εννοεί με την έκφραση η "κεφαλή του Α/Φ". Ο εκπαιδευόμενος επαναλαμβάνει και λέει τι κατάλαβε από αυτό που του ειπώθηκε. Τέλος, ο εκπαιδευτής διορθώνει και ενισχύει την αντίληψη του εκπαιδευομένου. Μια ιδανική διαδικασία επικοινωνίας στην εκπαίδευση, λόγου χάρη την πτητική, θα μπορούσε να ήταν ως εξής: Το ιδανικό στη διαδικασία της επικοινωνίας, είναι αυτή με κέντρο το μήνυμα. Η ειδοποιός διαφορά σε αυτή τη διαδικασία, είναι η αμφίδρομη επικοινωνία. α. Ο εκπαιδευτής επιδεικνύει έναν ελιγμό, περιγράφοντας τα σημεία κλειδιά και ο εκπαιδευόμενος πρέπει να τον "δει" και να τον αισθανθεί με το δικό του τρόπο. ελιγμό. β. Μετά την επίδειξη, θα πρέπει να ζητηθεί από τον εκπαιδευόμενο να περιγράψει τι είδε και τι κατάλαβε, έτσι ώστε να επανατροφοδοτηθεί η επικοινωνία. Στη συνέχεια ξεδιαλύνονται κάποια σημεία όπου ο εκπαιδευόμενος είχε πρόβλημα. γ. Ο εκπαιδευόμενος εκτελεί τον δ. Έπειτα ζητείτε από τον εκπαιδευόμενο να περιγράψει μόνος του, πώς πήγε η εκτέλεση του ελιγμού. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να δοθεί έμφαση στη διδασκαλία των σημείων που δεν μπορεί να θυμηθεί. ε. Τέλος ο εκπαιδευτής μπορεί να συγκεντρώσει την προσοχή του στα δυνατά και αδύνατα σημεία του εκπαιδευομένου. 18 η πτήση Β 2013
Μη Προφορική επικοινωνία Έρευνες έχουν δείξει ότι πάνω από τα μισά μηνύματα που θέλουμε να μεταφέρουμε, γίνονται με την μη προφορική επικοινωνία. Αυτός ο τρόπος έχει σχέση με τις φυσικές αντιδράσεις των ανθρώπων και είναι μεγάλης σημασίας γιατί υποστηρίζει καλύτερα αυτό που θέλουμε να πούμε. Ένας εκπαιδευτής, θα πρέπει να ελέγχει τις αντιδράσεις του καθώς και το τι λέει. Κάποιος πχ, ο οποίος "υποστηρίζει" ότι διαθέτει χρόνο να μιλήσει σε ένα εκπαιδευόμενο, αλλά συνεχώς κοιτάει το ρολόι του, στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα αδιαφορίας. Παράλληλα, ένας εκπαιδευτής θα πρέπει να είναι προσεκτικός και να παρακολουθεί επίσης τα μηνύματα που «στέλνει» ο εκπαιδευόμενός του, για το αν δέχεται την διδασκαλία/εκπαίδευση που του παρέχει. Υπάρχουν πολλά πράγματα που θα πρέπει να προσέξει στις φυσικές εκφράσεις ενός εκπαιδευομένου στο briefing, το debriefing ή σε μία διάλεξη. Η στάση του σώματος, η έκφραση του προσώπου, οι διάφορες χειρονομίες, Ένας εκπαιδευτής θα πρέπει να είναι προσεκτικός και να παρακολουθεί επίσης τα μηνύματα που «στέλνει» ο εκπαιδευόμενός του, για το αν δέχεται την εκπαίδευση που του παρέχει. μπορούν να δώσουν μια καθοριστική στάση για το εάν είναι έτοιμος να καταλάβει αυτά που προσπαθεί να του μεταδώσει. Αυτού του είδους η επικοινωνία έχει αρκετά μεγάλη επίδραση και κατά τη διάρκεια της πτήσης. Όταν δεν απαιτείται να επεμβαίνει την στιγμή που ο εκπαιδευόμενος εκτελεί έναν ελιγμό, δεν είναι καλό να σφυρίζει ή να χτυπάει το χειριστήριο ή να κάνει άλλες αποδοκιμαστικές χειρονομίες. Με αυτό τον τρόπο στέλνει στον εκπαιδευόμενο ένα ισχυρό αρνητικό μήνυμα (πχ αμφιβολία για τις ικανότητές του) και αυτό τον επηρεάζει στην συνέχεια της εκτέλεσης του ελιγμού ή και της πτήσης ολόκληρης. Πρέπει λοιπόν ο εκπαιδευτής να είναι σίγουρος, ότι το μήνυμα που στέλνει στον εκπαιδευόμενο με την προφορική έκφραση, έχει άμεση σχέση με τον τρόπο που το δείχνει. Αν αυτά δεν συμφωνούν, τότε δημιουργείται σύγχυση στον εκπαιδευόμενο Β 2013 η πτήση 19
Τεχνική της ακρόασης Eνας νέος εκπαιδευτής θα κάνει πλήθος αναλύσεων για το πιο είναι το σωστό ίχνος, η σωστή τεχνική, αλλά χωρίς να δείξει πού είναι το λάθος που κάνει ο εκπαιδευόμενος. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να του δημιουργήσει καινούργιες απορίες. Έχει παρατηρηθεί, ότι ένας εκπαιδευτής, θα πρέπει να έχει αρκετά ανεπτυγμένη την ικανότητα του να παρατηρεί και να ακούει, ειδικά όταν είναι νέος στην εκπαίδευση. Αυτές οι ικανότητες, αναπτύσσονται καθώς παρατηρεί και αναλύει τον τρόπο με τον οποίο εκτελεί τις εργασίες ο εκπαιδευόμενος. Αρχικά ΔΕΝ είναι προετοιμασμένος να κάθεται "αμέτοχος" και να αφήνει τον εκπαιδευόμενο να εκτελεί διαδικασίες. Πολλές φορές, θα πρέπει να καταπολεμήσει την τάση να επιβάλει στον εκπαιδευόμενο το σωστό τρόπο εκτέλεσης μίας εργασίας, χωρίς να τον αφήνει μόνο του να την εκτελέσει και μετά να εντοπίσει πού κάνει το λάθος. Πρέπει να "πολεμάει" την νοοτροπία ότι ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να τα εκτελεί όλα σωστά από την πρώτη κιόλας φορά. Το να αφήνει τον εκπαιδευόμενο να κάνει λάθη και μετά να του τα αναλύει (αίτιο - αποτέλεσμα), είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο στη σωστή εκπαίδευση. Όταν κάνει λάθος ο εκπαιδευόμενος αέρος, πχ στην τελική της Π/Γ, ένας νέος εκπαιδευτής θα κάνει πλήθος αναλύσεων για το πιο είναι το σωστό ίχνος, η σωστή τεχνική, αλλά χωρίς ουσιαστικά να δείξει πού είναι το λάθος που κάνει ο συγκεκριμένος εκπαιδευόμενος. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να δημιουργήσει καινούργιες απορίες στον εκπαιδευόμενο. Εκεί βρίσκεται και η διαφορά με ένα έμπειρο εκπαιδευτή. Αυτός αφήνει τον εκπαιδευόμενο να εκτελέσει την "τελική" και παρατηρεί τα σφάλματά του. Φυσικά αυτό γίνεται μέχρι το σημείο εκείνο κατά το οποίο δεν επηρεάζεται η Ασφάλεια Πτήσεων ή το comfort level του εκπαιδευτή. Ο εκπαιδευτής ΔΕΝ χρειάζεται να σκέφτεται για τον εκπαιδευόμενο, αλλά ρωτά τον ίδιο πού νομίζει ότι βρίσκεται το σφάλμα. Έτσι καταφέρνει να τον κάνει να καταλάβει ποιά είναι η αιτία για τα λάθη του και τον βοηθά αποτελεσματικότερα να τα διορθώσει. Αυτό μπορεί να γίνει με σχετική άνεση χρόνου κατά τη διάρκεια του debriefing, όπου ζητείται από τον εκπαιδευόμενο να κάνει μόνος του την ανάλυση της εκτελεσθείσας δραστηριότητας και των όποιων λαθών του. Με αυτή την προσέγγιση στην όλη εκπαιδευτική διαδικασία, οι εκπαιδευόμενοι παίρνουν ξεκάθαρα το μήνυμα ότι και οι ίδιοι είναι υπεύθυνοι για την πρόοδό τους. Είναι "αναγκασμένοι" όχι μόνο να "εκτελούν", αλλά και να αναλύουν τα αποτελέσματα της προσπάθειας τους και να εντοπίζουν τις αιτίες των σφαλμάτων τους. 20 η πτήση Β 2013