SMART CITY LOGISTICS & TRANSPORT Aστικές Eμπορευματικές Μεταφορές (ΑΕΜ) Urban Freight Transport
ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ & LOGISTICS/ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Η αύξηση της αστικοποίησης του παγκόσμιου πληθυσμού, η οποία προβλέπεται να φτάσει στο 83% έως το 2020, θα έχει ως συνέπεια, μεταξύ των άλλων, τη μεγέθυνση των κάθε είδους προβλημάτων μετακίνησης εντός των πόλεων (Mobility problems). Η μεγάλη και αυξανόμενη ζήτηση για αστικές μεταφορές (επιβατικές και εμπορευματικές), αντιμετωπίζει σχετικά περιορισμένη προσφορά από πλευράς δικτύων υποδομής στα κέντρα μητροπολιτικών περιοχών. Kυκλοφοριακή συμφόρηση, η οποία έχει σαν συνέπεια σημαντικές καθυστερήσεις στη διαδικασία των μεταφορών και περαιτέρω επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της λειτουργικότητας γενικότερα των πόλεων. Επιπλέον, η ανάπτυξη της υποδομής είναι δύσκολη εξαιτίας της εντατικής χρήσης γης και του μεγάλου όγκου δαπανών που απαιτούνται.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΡΟΗΣ ΑΓΑΘΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ CITY ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΟΙΚΙΑ CITY
CITY LOGISTICS Οι εμπορευματικές μεταφορές εντός των αστικών κέντρων αποτελούν μέρος του συνολικού μεταφορικού έργου που εκτελείται καθημερινά εντός των πόλεων, μέσω των υποδομών που έχουν δημιουργηθεί με σκοπό τη διακίνηση επιβατών και αγαθών. Τα επίπεδα εκπομπών CO2 από τις μεταφορές 50% μεταξύ 1990-2010 αυξήθηκαν O εφοδιασμός των πόλεων με αγαθά, γνωστός διεθνώς με τον όρο City Logistics, ορίζεται, σύμφωνα με τους Taniguchi et al. (2003) City Logistics : διαδικασία βελτιστοποίησης των ενεργειών της εφοδιαστικής αλυσίδας από εταιρίες εντός αστικών περιοχών, λαμβάνοντας υπόψη την κυκλοφοριακή κίνηση, τα σημεία συμφόρησης και την κατανάλωση ενέργειας στο πλαίσιο της οικονομίας μιας αγοράς.
Tα City Logistics ή ΑΕΜ είναι σημαντικά για πολλούς λόγους όπως ότι: Το συνολικό τους κόστος είναι σημαντικό και άπτεται άμεσα της αποδοτικότητας της οικονομίας. Ο ρόλος τους στην εξυπηρέτηση και διατήρηση βιομηχανικών και εμπορικών δραστηριοτήτων είναι σημαντικός για τις μεγάλες δραστηριότητες παραγωγής πλούτου. Αποτελούν μια μεγάλη εργοδοτική δραστηριότητα. Ένας αποδοτικός εμπορευματικός μεταφορικός τομέας συνεισφέρει στην ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας σε περιφερειακό επίπεδο. Αποτελούν τη βάση του σύγχρονου τρόπου ζωής. Προκαλούν αρνητικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Περιορισμοί Χώρου Ανεπαρκής προστασία του περιβάλλοντος Η διακίνηση αγαθών σε όλο τον κόσμο σημαίνει περισσότερα διανυόμενα χιλιόμετρα με συνεπαγόμενη αύξηση της κατανάλωσης καυσίμων. Η ΕΕ εκτιμά ότι ο τομέας των μεταφορών είναι υπεύθυνος για το 40% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ΕΈ στις πόλεις. Μια επιπλέον περιβαλλοντική πτυχή είναι ο κυκλοφοριακός θόρυβος στις αστικές περιοχές.
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΜΕΤΡΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ
URBAN/CITY LOGISTICS MODELS Αστικά Κέντρα Ομαδοποίησης Εμπορευμάτων (AKOE) Τα εμπορεύματα δε διανέμονται απευθείας από το ΚΔ στο κάθε κατάστημα. Έχουν δημιουργηθεί περιμετρικές ζώνες οι οποίες περιλαμβάνουν καταστήματα που γειτνιάζουν. Τα εμπορεύματα μεταφέρονται στο ΑΚΟΕ της κάθε ζώνης και από εκεί διανέμονται στα καταστήματα. Έτσι, μειώνεται το μεταφορικό κόστος καθώς μειώνεται ο όγκος των εμπορευμάτων που μεταφέρονται με ένα όχημα, μειώνεται η απόσταση σε χιλιόμετρα και χρόνο διαδρομής. Η μελέτη περίπτωσης που εξετάζεται αφορά στην εγκατάσταση ενός ΑΚΟΕ. CITY LOGISTICS
URBAN/CITY LOGISTICS MODELS ΧΡΗΣΗ ΤΡΑΜ Αξιοποίηση του υφιστάμενου δικτύου τραμ της πόλης, το οποίο παραλαμβάνει τα αγαθά από κέντρα διανομής στα περίχωρα της πόλης (κάθε τραμ αντιστοιχεί σε φορτίο τεσσάρων φορτηγών οχημάτων) και το μεταφέρει σε συγκεκριμένες θέσεις εντός της πόλης, από όπου μικρά ηλεκτρικά οχήματα το μεταφέρουν στους τελικούς προορισμούς. Amsterdam: μείωση των φορτηγών οχημάτων από 5.000 σε 2.500, συμβάλλοντας στη μείωση των ρύπων. Σημειώνεται ότι περισσότερες από 240 πόλεις διαθέτουν δίκτυο τραμ στην Ευρώπη ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ ΔΡΕΣΔΗ
URBAN/CITY LOGISTICS MODELS ΧΡΗΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΤΡΑΜ ΓΙΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ Ζυρίχη : εξοικονόμηση 37.500 lt diesel ετησίως, μεταφορά στα Κέντρα Ανακύκλωσης και σε χωματερές
ΠΛΩΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ URBAN/CITY LOGISTICS MODELS Στο Άμστερνταμ, έχει εφαρμοστεί ένα μοντέλο διανομής αγαθών στο ιστορικό κέντρο της πόλης, που περιλαμβάνει πολλούς στενούς δρόμους, το οποίο βασίζεται στη χρήση ενός Πλωτού Κέντρου Διανομής (Floating Distribution Centre). Το εγχείρημα αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αποφυγή εμπορευματικών μεταφορών με βανάκια εντός του ιστορικού κέντρου και τη συνεπαγόμενη εξοικονόμηση 12.000 λίτρων καυσίμων diesel ετησίως.
URBAN/CITY LOGISTICS MODELS ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΗ ΝΥΧΤΑ Στη Βαρκελώνη, τη Ρώμη, το Λονδίνο και το Παρίσι έχει δοκιμαστεί η διανομή αγαθών τη νύχτα, με σκοπό τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης την ημέρα και τη μείωση εκπομπών αερίων. Για αντιμετώπιση του προβλήματος του θορύβου την νύχτα προτάθηκε η χρήση οχημάτων χαμηλής στάθμης θορύβου (π.χ. οχήματα συμπιεσμένου φυσικού αερίου) ή τεχνολογιών αντι-θορύβου εντός των οχημάτων. Τα οχήματα, σύμφωνα με το μοντέλο αυτό, εκτελούν διανομές δύο φορές εντός της νύχτας, ξηρού φορτίου στις 11μ.μ. και ψυχρού φορτίου στις 5π.μ.
Εγγύς περιοχή διανομής (ELP) URBAN/CITY LOGISTICS MODELS
URBAN/CITY LOGISTICS MODELS ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ Η εισαγωγή περιβαλλοντικών ζωνών εντός των πόλεων για απαγόρευση της κίνησης παλαιών οχημάτων έχει πραγματοποιηθεί στην Σουηδία (Στοκχόλμη, Γκέτεμποργκ και Μάλμοε) το 1996, και επέφερε εντυπωσιακά αποτελέσματα, στην ανανέωση του στόλου των οχημάτων από τις εταιρίες όσο και τους δημόσιους φορείς (μέσα συγκοινωνίας). Παραλλαγή του μοντέλου αυτού αποτέλεσαν οι ζώνες χαμηλής εκπομπής (low emission zones) με σκοπό την κίνηση φιλικότερων προς το περιβάλλον οχημάτων, που εφαρμόζεται στο Λονδίνο, Ρώμη, Μαδρίτη, Παρίσι, Κοπενχάγη, Μιλάνο κτλ.
URBAN/CITY LOGISTICS MODELS ΥΠΟΓΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ! Ηλεκτρικά οχήματα κινούνται κανονικά στους δρόμους και εντός των υπόγειων διαδρόμων σε συγκεκριμένες διαδρομές. Υπόγειο μεταφορικό σύστημα στο αεροδρόμιο του Λονδίνου για μεταφορά ταχυδρομείου (από και προς τα Κέντρο Διαχείρισης - Διανομής)
URBAN/CITY LOGISTICS MODELS ΘΥΡΙΔΕΣ (Pack stations) Αποτελεί το σύστημα που παρέχεται από τα Γερμανικά Ταχυδρομεία, το οποίο προσφέρει στους καταναλωτές και επαγγελματίες δυνατότητα πρόσβασης στα δέματά τους όλη την εβδομάδα, σε 24ώρη βάση. Sustainability Report των Deutsche Post (2006) : η μείωση των χλμ από τα αυτοκίνητα (αποφυγή μετακινήσεων από και προς τα ταχυδρομεία) με την εισαγωγή των packstastions στην πόλη της Κολωνίας εκτιμήθηκε σε 35.000 χλμ ετησίως. Στους πελάτες δίδεται ένας αριθμός PIN, κωδικός Internet και CD-ROM, που παρουσιάζει τις θέσεις θυρίδων PackStation στην πόλη. Ο πελάτης ειδοποιείται για τη διανομή με e-mail ή/και SMS. Τα πακέτα μπορεί να αναμένουν έως 9 ημέρες, ενώ επίσης το σύστημα χρησιμοποιείται και για επιστροφές.
ΕΥΦΥΕΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ URBAN/CITY LOGISTICS MODELS Γενικότερα, τα συστήματα Ευφυών Μεταφορών (Intelligent Transport Systems-ITS) είναι ένας συνδυασμός τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνιών εφαρμοσμένων στον τομέα των μεταφορών με στόχο την αποδοτικότερη ασφαλέστερη και οικονομικότερη, κυκλοφορία των ατόμων ή των εμπορευμάτων κάνοντας χρήση νέων τεχνολογιών. Π.χ. είναι η ηλεκτρονική παρακολούθηση αποστολής παραγγελιών και η διασύνδεση με συστήματα εφοδιαστικής (ERP, WMS, κτλ.) με την ενσωμάτωση πληροφοριών πραγματικής ζήτησης, η βέλτιστη εκμετάλλευση των διαθέσιμων φορτηγών και υποδομών, η δυνατότητα παρέμβασης σε έκτακτα συμβάντα, η βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, κτλ.
URBAN/CITY LOGISTICS MODELS ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ πληροφόρησης για θέσεις - ΛΩΡΙΔΕΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ Στάθμευση για ΙΧ (Συγκέντρωση πληροφορίας από το κοινό για τις κενές θέσεις στάθμευσης με χρήση mobile και digital εφαρμογών για ενημέρωση για τη διαθεσιμότητα των θέσεων) Θέσεις φ/εκφόρτωσης παρά την οδό Στη Βαρκελώνη επίσης, όπου δραστηριοποιούνται 41.000 βαν και υπάρχουν 6.200 θέσεις (εκ)φόρτωσης στο κέντρο της πόλης, ο Δήμος εισήγαγε τις λωρίδες πολλαπλής χρήσης, για χρήση από τους Πολίτες (διαμονή) από τις 9μ.μ. έως τις 8π.μ. διερχόμενους από τις 8π.μ. έως τις 10π.μ. εμπορικές δραστηριότητες από τις 10π.μ. μέχρι τις 5μ.μ.