www.romvos.edu.gr Παλειιαδηθέο Δμεηάζεηο Ηκεξεζίωλ Δπαγγεικαηηθώλ Λπθείωλ Δμεηαδόκελν Μάζεκα: Αξρέο Οηθνλνκηθήο Θεωξίαο Σεηάξηε 15 Ινπλίνπ 217 ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σσζηφ β. Λάζνο γ. Λάζνο δ. Σσζηφ ε. Σσζηφ Α2. 1. γ 2. β ΘΔΜΑ Β Β1. (Σει 169-17 ζρνιηθνχ βηβιίνπ) Αλεξγία ηξηβήο: Αλεξγία ηξηβήο είλαη εθείλε ε νπνία νθείιεηαη ζηελ αδπλακία ηεο αγνξάο εξγαζίαο λα απνξξνθήζεη άκεζα αλέξγνπο, παξφηη ππάξρνπλ θελέο ζέζεηο εξγαζίαο, γηα ηηο νπνίεο νη άλεξγνη έρνπλ ηα απαξαίηεηα πξνζφληα θαη επαγγεικαηηθή εμεηδίθεπζε. Η αλεξγία ηξηβήο νθείιεηαη ζηελ αδπλακία ησλ εξγαηψλ λα εληνπίδνπλ ακέζσο ηηο επηρεηξήζεηο κε ηηο θελέο ζέζεηο θαη ζηελ αδπλακία ησλ επηρεηξήζεσλ λα εληνπίζνπλ ηνπο άλεξγνπο εξγάηεο. Δπίζεο κπνξεί λα νθείιεηαη ζηε γεσγξαθηθή απφζηαζε κεηαμχ ηεο πεξηνρήο φπνπ ππάξρεη αλεξγία θαη απηήο φπνπ ππάξρνπλ θελέο ζέζεηο εξγαζίαο. εληθφηεξα νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ελφο απνηειεζκαηηθνχ ζπζηήκαηνο πιεξνθνξηψλ γηα χπαξμε αλέξγσλ θαη επηρεηξήζεσλ κε θελέο ζέζεηο εξγαζίαο. ηαξζξωηηθή αλεξγία: Όηαλ ζε κηα νηθνλνκία ππάξρνπλ άλεξγνη θαη θελέο ζέζεηο εξγαζίαο, αιιά νη άλεξγνη δελ κπνξνχλ λα απαζρνιεζνχλ ζηηο ππάξρνπζεο θελέο ζέζεηο, επεηδή ππάξρεη αλαληηζηνηρία αλάκεζα ζηα πξνζφληα θαη ηελ εηδίθεπζε ησλ αλέξγσλ θαη ζ απηά πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ θάιπςε ησλ θελψλ ζέζεσλ, ε αλεξγία απηή νλνκάδεηαη δηαξζξσηηθή. ηα παξάδεηγκα, είλαη δπλαηφλ ζε κηα νηθνλνκία λα ππάξρεη αλεξγία κεραληθψλ θαη έιιεηςε ινγηζηψλ, ή λα ππάξρεη αλεξγία γηα ηνπο βηνκεραληθνχο εξγάηεο θαη έιιεηςε μελνδνρεηαθψλ ππαιιήισλ. Η δηαξζξσηηθή αλεξγία νθείιεηαη ζε ηερλνινγηθέο κεηαβνιέο, νη νπνίεο δεκηνπξγνχλ λέα επαγγέικαηα θαη αρξεζηεχνπλ άιια, θαη ζε αιιαγέο ζηε δηάξζξσζε ηεο δήηεζεο, νη νπνίεο απμάλνπλ ηε δήηεζε νξηζκέλσλ πξντφλησλ θαη ηαπηφρξνλα κεηψλνπλ ηε δήηεζε άιισλ. Όπσο είλαη θαλεξφ, ε δηαξζξσηηθή αλεξγία δεκηνπξγείηαη απφ ηε δπζαλαινγία πξνζθνξάο θαη δήηεζεο ησλ δηάθνξσλ εηδηθεχζεσλ. Η κείσζή ηεο απαηηεί επαλεθπαίδεπζε ησλ αλέξγσλ, ψζηε λα απνθηήζνπλ ηηο εηδηθεχζεηο ζηηο νπνίεο ππάξρεη έιιεηςε. ηαθνξεηηθά, ε δηαξζξσηηθή αλεξγία κπνξεί λα είλαη κεγάιεο δηάξθεηαο. ΛΤΑΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 147 &Πξαμηηέινπο 2, ηει. 219688
ΑΑΘΟ Χ Σπλέπεηεο ηεο αλεξγίαο Η αλεξγία έρεη ηξεηο βαζηθέο νηθνλνκηθέο ζπλέπεηεο. Πξψηνλ: Απνηειεί απψιεηα παξαγσγηθψλ δπλάκεσλ, δειαδή ηεο εξγαζίαο ησλ αλέξγσλ, ε νπνία ζα κπνξνχζε λα ρξεζηκνπνηεζεί ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία. εχηεξνλ: Σεκαίλεη απψιεηα εηζνδήκαηνο γηα ηνλ άλεξγν θαη ηελ νηθνγέλεηά ηνπ. Τξίηνλ: Δπηβαξχλεη ηνλ θξαηηθφ πξνυπνινγηζκφ, ιφγσ ηεο παξνρήο ησλ επηδνκάησλ αλεξγίαο πξνο ηνπο αλέξγνπο. πζηθά νη ζπλέπεηεο ηεο αλεξγίαο είλαη επξχηεξεο, γηαηί ε θαηάζηαζε ηεο αλεξγίαο κπνξεί λα είλαη εμαηξεηηθά επψδπλε γηα ηνλ άλεξγν θαη ηελ νηθνγέλεηά ηνπ αθνχ, εθηφο απφ ηελ έιιεηςε εηζνδήκαηνο, κεηψλεη ηελ θνηλσληθή ηνπ ζέζε, δεκηνπξγεί πξνβιήκαηα απηνζεβαζκνχ, νηθνγελεηαθψλ ηξηβψλ, θηι. Με άιια ιφγηα, πέξα απφ ηηο νηθνλνκηθέο ζπλέπεηεο, ε αλεξγία δεκηνπξγεί ζνβαξά θνηλσληθά πξνβιήκαηα. ΘΔΜΑ 1. πλδπαζκνί Αγαζό Υ Αγαζό Α 5 Β 15 15 18 2 18 Α 16 Β 14 12 8 6 4 2 2 4 5 6 ΑΑΘΟ Ψ 2. Δίλαη : 5 2 2 ΛΤΑΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 147 &Πξαμηηέινπο 2, ηει. 219688
: 15 15 15 5 : 15 18 15 15 5 Καζψο απμάλεηαη ε παξαγσγή ηνπ αγαζνχ, ην θφζηνο επθαηξίαο ηνπ αγαζνχ είλαη απμαλφκελν. Απηφ νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη νη ζπληειεζηέο παξαγσγήο δελ είλαη εμίζνπ θαηάιιεινη γηα ηελ παξαγσγή φισλ ησλ αγαζψλ. Καζψο απμάλεηαη θαη ε παξαγσγή ηνπ αγαζνχ, απνζπψληαη απφ ηελ παξαγσγή ηνπ άιινπ αγαζνχ Χ ζπληειεζηέο πνπ είλαη φιν θαη ιηγφηεξν θαηάιιεινη γηα ηελ παξαγσγή ηνπ αγαζνχ. Απαηηνχληαη, δειαδή, νινέλα θαη πεξηζζφηεξεο κνλάδεο απφ ηα άιια αγαζά γηα ηελ παξαγσγή θάζε επηπιένλ κνλάδαο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ αγαζνχ, πξάγκα πνπ ζεκαίλεη απμαλφκελν θφζηνο επθαηξίαο.. Κ( = 8, Χ = 4) πλδπαζκόο Αγαζό Υ Αγαζό Υ Α 5 Α 8 Χ Α 2 Β Θεσξνχκε 2 Α Α Α 2 5 8 16 5 4 Όηαλ ε νηθνλνκία παξάγεη 8 κνλάδεο ηνπ αγαζνχ, ε κέγηζηε πνζφηεηα ηνπ αγαζνχ Χ πνπ κπνξεί λα παξαρζεί είλαη 4 κνλάδεο. Δπνκέλσο ν ζπλδπαζκφο Κ(=8, Χ =4) είλαη αλέθηθηνο. Λ( = 16, Χ = 5) πλδπαζκόο Αγαζό Υ Αγαζό Υ 15 15 16 Χ 5 18 Θεσξνχκε 5 5 18 16 ΛΤΑΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 147 &Πξαμηηέινπο 2, ηει. 219688
Όηαλ ε νηθνλνκία παξάγεη 16 κνλάδεο ηνπ αγαζνχ, ε κέγηζηε πνζφηεηα ηνπ αγαζνχ Χ πνπ κπνξεί λα παξαρζεί είλαη κνλάδεο. Δπνκέλσο ν ζπλδπαζκφο Λ(=16, Χ =5) είλαη εθηθηφο, αιιά φρη κέγηζηνο. 4. Υπνινγίδσ γηα Χ = 18 ηε κέγηζηε πνζφηεηα ηνπ αγαζνχ : πλδπαζκόο Αγαζό Υ Αγαζό Υ Β Β Β 18 15 15 Θεσξνχκε Β Β Β 18 12 14 Όηαλ ε νηθνλνκία παξάγεη 18 κνλάδεο ηνπ αγαζνχ Χ, ε κέγηζηε πνζφηεηα ηνπ αγαζνχ πνπ κπνξεί λα παξαρζεί είλαη 14 κνλάδεο. Δπνκέλσο γηα λα παξαρζνχλ νη πξψηεο 18 κνλάδεο ηνπ αγαζνχ Χ, ζα πξέπεη λα ζπζηαζηνχλ 18 14 = 4 κνλάδεο ηνπ αγαζνχ. ΘΔΜΑ 1. πνιίηεο Α: εηζφδεκα 5. 1 θφξνο = 1. 1. 2. θφξνο = 1. 4.. 8. 2 1. 2. πνιίηεο Β: θφξνο = 2. 1. ν θφξνο γηα ηηο πξψηεο 1. εηζνδήκαηνο 1 1. 1. ν θφξνο γηα ηηο επφκελεο 1. εηζνδήκαηνο (ζχλνιν 2. ) Υπνιείπνληαη 1. θφξνο νη νπνίεο αλήθνπλ ζην ν θιηκάθην, επνκέλσο: x 2 1. 2x. x 5. Σπλεπψο ν πνιίηεο Β είρε εηζφδεκα 1. + 1. + 5. = 25.. ΛΤΑΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 147 &Πξαμηηέινπο 2, ηει. 219688
1 α) θφξνο δαπάλεο = 12. 1. 2 8. β) πνιίηεο Α: 16% 5. 2. πνιίηεο Β: 8% 25. γ) Με θξηηήξην ηελ αλαινγηθφηεηα ή κε ηνπ θφξνπ δαπάλεο σο πξνο ην εηζφδεκα ησλ πνιηηψλ, ν θφξνο απηφο είλαη αληίζηξνθα πξννδεπηηθόο αθνχ ν ζπλνιηθφο θφξνο είλαη θζίλνπζα αλαινγία ηνπ εηζνδήκαηνο θαζψο ην εηζφδεκα απμάλεηαη. ηα απηφ ζπλήζσο ιέγεηαη φηη νη θφξνη δαπάλεο επηβαξχλνπλ άληζα ηηο ρακειέο εηζνδεκαηηθέο ηάμεηο. Δπηκέιεηα Απαληήζεωλ γηα ηνλ Δθπαηδεπηηθό Οξγαληζκό «ΡΟΜΒΟ» Λεπηέξεο Μπισλάο ΛΤΑΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 147 &Πξαμηηέινπο 2, ηει. 219688