Χημεία Β Λυκείου Γενικής Παιδείας Ασκήσεις τράπεζας θεμάτων στο 1 ο Κεφάλαιο 1) Θέμα 16503 (Ερώτημα 2.1. Α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και τα ονόµατα: α) ενός αλκενίου µε τρία άτοµα άνθρακα, β) µιας κορεσµένης µονοσθενούς κετόνης µε τέσσερα άτοµα άνθρακα, γ) ενός αλκινίου µε δύο άτοµα άνθρακα. 2) Θέμα 16504 (Ερώτημα 2.2. Α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και την ονοµασία όλων των άκυκλων ισοµερών που έχουν µοριακό τύπο C 3 H 6 O. 3) Θέμα 16505 (Ερώτημα 2.2. Α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και την ονοµασία όλων των άκυκλων ισοµερών που έχουν µοριακό τύπο C 4 H 8. 4) Θέμα 16505 (Ερώτημα 4.α) Ένας άκυκλος υδρογονάνθρακας Α (αλκάνιο ή αλκένιο ή αλκίνιο) έχει στο µόριό του 6 άτοµα υδρογόνου, η σχετική µοριακή του µάζα ( M r ) είναι ίση µε 42 και µπορεί να αντιδράσει µε διάλυµα Br 2. α) Να βρεθεί ο µοριακός τύπος του υδρογονάνθρακα. Δίνονται A r(h) =1, A r(c) =12. 5) Θέμα 16506 (Ερώτημα 2.1. α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των παρακάτω χηµικών ενώσεων: i) αιθένιο, ii) προπένιο, iii) 1,3-βουταδιένιο. 6) Θέμα 16506 (Ερώτημα 2.2. Α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και τα ονόµατα: α) ενός αλκανίου µε τέσσερα άτοµα άνθρακα, µε διακλάδωση, β) µιας αλδεΰδης µε τέσσερα άτοµα άνθρακα, χωρίς διακλάδωση. 7) Θέμα 16507 (Ερώτημα 2.2. Α) Να γράψετε το συντακτικό τύπο και το όνοµα µιας χηµικής ένωσης η οποία να εµφανίζει µε τη 1-βουτανόλη ισοµέρεια: i) αλυσίδας, ii) θέσης. 8) Θέμα 16509 (Ερώτημα 2.1. Α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και τα ονόµατα: α) ενός αλκανίου µε πέντε άτοµα άνθρακα και διακλαδισµένη αλυσίδα, β) µιας αλδεΰδης µε τέσσερα άτοµα άνθρακα και διακλαδισµένη αλυσίδα. Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 1
9) Θέμα 16509 (Ερώτημα 2.1. Β) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των παρακάτω χηµικών ενώσεων: i) 1,2,3-προπανοτριόλη, ii) 2-βουτένιο. 10) Θέμα 16510 (Ερωτήματα 2.1. Α, Β) Α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και τα ονόµατα δύο χηµικών ενώσεων, από τις οποίες η µία εµφανίζει ισοµέρεια αλυσίδας και η άλλη ισοµέρεια οµόλογης σειράς, µε το 1-βουτίνιο. Β) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των ακολούθων ενώσεων: i) αιθανάλη, ii) αιθανικό οξύ, iii) 4-µέθυλο-2-πεντανόνη. 11) Θέμα 16511 (Ερώτημα 2.2. Α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και την ονοµασία όλων των άκυκλων ισοµερών αλκοολών που έχουν µοριακό τύπο C 3 H 7 ΟΗ. 12) Θέματα 16503 16514 (ερωτήσεις σωστό λάθος) Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ως σωστές ή ως λανθασµένες: α) Οι χηµικές ενώσεις CΗ 3 CH 2 OH και CH 3 OCH 3 είναι ισοµερείς. β) Οι χηµικές ενώσεις CΗ 3 CΟOH και CH 3 CH 2 COOH είναι ισοµερή οµόλογης σειράς. γ) Η ένωση µε µοριακό τύπο C 3 H 6 O ανήκει στην οµόλογη σειρά των κετονών. δ) Η ένωση CH 3 CΗ=Ο είναι κορεσµένη. ε) Η ένωση µε µοριακό τύπο C 2 H 6 O ανήκει στην οµόλογη σειρά των αλκοολών. στ) Το άτοµο του άνθρακα µπορεί να σχηµατίζει µόνο απλούς δεσµούς. Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας. 13) Θέμα 16513 (Ερώτημα 2.1. Α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και τα ονόµατα δύο χηµικών ενώσεων, από τις οποίες η µία εµφανίζει ισοµέρεια αλυσίδας και η άλλη ισοµέρεια οµόλογης σειράς µε τη βουτανάλη. 14) Θέμα 16826 (Ερώτημα 2.1.) Δίνονται οι συντακτικοί τύποι των επόμενων οργανικών ενώσεων: i) ΗCΟΟΗ, ii) CH 2 =CH-COOH, iii) CΗ 3 -CΗ=Ο, iv) CH 2 =CH-CH 2 -CH 2 OH. α) Να γράψετε τα ονόματα για τις παραπάνω ενώσεις. β) Να αναφέρετε ποιες από αυτές είναι κορεσμένες και ποιες ακόρεστες. γ) Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. 15) Θέμα 16826 (Ερώτημα 4 α) Η μάζα του οξυγόνου (Ο) είναι τετραπλάσια της μάζας του υδρογόνου (Η) στο μόριο μίας κορεσμένης μονοσθενούς αλκοόλης. Να βρείτε το συντακτικό τύπο της αλκοόλης. Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες: A r (C)=12, A r (H)=1, A r (O)=16. Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 2
16) Θέμα 16835 (Ερώτημα 2.1. α, β) Δίνονται οι παρακάτω συντακτικοί τύποι οργανικών ενώσεων: i) CH 3 -CH 2 OH, ii) CH 2 =CH 2 iii) ΗCΗ=Ο, iv) ΗCΟΟΗ. α) Να γράψετε τα ονόματα για τις παραπάνω ενώσεις. β) Να γράψετε τους γενικούς μοριακούς τύπους των ομόλογων σειρών στις οποίες ανήκουν καθώς και το 2ο μέλος καθεμιάς από αυτές τις ομόλογες σειρές. 17) Θέμα 16835 (Ερώτημα 4α) Ποσότητα 0,2 mol κορεσμένου μονοκαρβοξυλικού οξέος ζυγίζει 12 g. Να βρείτε το συντακτικό τύπο του οξέος. 18) Θέμα 16922 (Ερωτήματα 2.1. Α, Β) Α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των τριών πρώτων μελών της ομόλογης σειράς των κορεσμένων μονοκαρβοξυλικών οξέων καθώς και το γενικό μοριακό τύπο της ομόλογης σειράς. Β) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους οι οποίοι αντιστοιχούν στο όνομα κάθε μιας από τις παρακάτω ενώσεις και μετά να γράψετε τα σωστά ονόματα αυτών των ενώσεων. α. 3-βουτένιο, β. 1-βουτέν-4-όλη, γ. 4,4-διμεθυλοπεντάνιο. 19) Θέμα 16922 (Ερώτημα 4α) Ποσότητα υδρογονάνθρακα με γενικό μοριακό τύπο C ν Η 2ν-2 έχει μάζα 13,5 g και καταλαμβάνει όγκο 5,6 L μετρημένα σε STP. Να βρείτε το μοριακό τύπο του υδρογονάνθρακα. 20) Θέματα 16925-16934 (ερωτήσεις σωστό λάθος) α) Υπάρχει οργανική ένωση που ονομάζεται αιθανόνη. β) Κάθε χημική ένωση που περιέχει άνθρακα στο μόριό της θεωρείται οργανική. γ) Η χαρακτηριστική ομάδα «καρβοξύλιο» είναι η ΗC=O. δ) Οι ενώσεις αιθένιο και προπένιο είναι διαδοχικά μέλη της ίδιας ομόλογης σειράς. ε) Το τρίτο μέλος της ομόλογης σειράς των κορεσμένων μονοκαρβοξυλικών οξέων έχει μοριακό τύπο C 3 H 7 COOH. στ) Οι ενώσεις CH 3 -CH=CH 2 και CH 3 -CH 2 -CH=CH 2 είναι ισομερείς. ζ) Η κορεσμένη ένωση C 2 H 4 O μπορεί να είναι αλδεΰδη ή κετόνη. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. 21) Θέμα 16925 (Ερωτήματα 2.1 α, γ) Να γράψετε το συντακτικό τύπο και το όνομα των παρακάτω οργανικών ενώσεων: α) ενός αλκανίου (Α) που έχει 4 άτομα άνθρακα στο μόριο του και διακλαδισμένη ανθρακική αλυσίδα. γ) ενός κορεσμένου μονοκαρβοξυλικού οξέος (Γ) με ένα άτομο άνθρακα στο μόριό του. Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 3
22) Θέμα 16926 (Ερωτήματα 2.1. α, γ) Να γράψετε το συντακτικό τύπο και το όνομα των παρακάτω οργανικών ενώσεων: α) Ενός αλκενίου (A) το οποίο έχει 4 άτομα άνθρακα στο μόριό του και διακλαδισμένη ανθρακική αλυσίδα. γ) Του 1ου μέλους της ομόλογης σειράς των κορεσμένων μονοσθενών κετονών (Γ). 23) Θέμα 16928 (Ερώτημα 2.1.) Α) Να γράψετε το συντακτικό τύπο των παρακάτω οργανικών ενώσεων: α) 2-προπανόλη, β) βουτανάλη, γ) 2,3-διμεθυλοβουτάνιο, δ) μεθυλοπροπανικό οξύ. Β) Να γραφεί ο γενικός μοριακός τύπος των ομολόγων σειρών στις οποίες ανήκουν καθεμιά από τις παραπάνω ενώσεις γ) και δ). 24) Θέμα 16928 (Ερώτημα 2.2 Α) Σε ποια ομόλογη σειρά ανήκει κάθε μία από τις παρακάτω ενώσεις; α) CH 3 -OH, β) CH 3 -COOH, γ) CH 3 -CH=CH 2, δ) CΗ 3 -CΗ=Ο. 25) Θέμα 16930 (Ερώτημα 2.2.) Δίνονται τα ονόματα των παρακάτω οργανικών ενώσεων: 1) 2-μεθυλοβουτάνιο, 2) 2-μεθυλο-1-προπανόλη, 3) μεθυλοπροπανάλη. Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των παραπάνω ενώσεων. 26) Θέμα 16932 (Ερώτημα 4 γ) Η οργανική ένωση Β είναι ένα αλκίνιο, για την πλήρη καύση του οποίου απαιτείται όγκος Ο 2 τετραπλάσιος από τον όγκο του. Να προσδιορίσετε τον μοριακό τύπο της ένωσης Β. Δίνεται ότι οι όγκοι μετρήθηκαν στις ίδιες συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας. 27) Θέμα 16933 (Ερώτημα 2.1 α) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και τα ονόματα των κορεσμένων μονοσθενών αλκοολών που αντιστοιχούν στον μοριακό τύπο C 4 H 9 OH. 28) Θέμα 16933 (Ερώτημα 4. βi) H οργανική ένωση Β είναι ένα αλκίνιο που το μόριό του περιέχει 4 άτομα υδρογόνου. Να προσδιορίσετε τον συντακτικό τύπο της οργανικής ένωσης Β. 29) Θέμα 16934 (Ερώτημα 4 β) Η οργανική ένωση Β είναι αλκάνιο του οποίου η σχετική μοριακή μάζα ( M r ) είναι 44. Να προσδιορίσετε τον συντακτικό τύπο της ένωσης Β. Δίνονται A r(h) =1, A r(c) =12. 30) Θέμα 16972 (Ερώτημα 2.1 α, β) Δίνονται οι παρακάτω συντακτικοί τύποι οργανικών ενώσεων: α) CH 3 CΟΟΗ, β) CH 2 =CH-COOH, γ) CΗ 3 -CH 2 -CΗ=Ο, δ) CH 2 =CH-CH 2 OH α) Να γράψετε τα ονόματα για τις παραπάνω ενώσεις. Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 4
β) Να αναφέρετε ποιες από αυτές είναι κορεσμένες και ποιες ακόρεστες. 31) Θέμα 16972 (Ερώτημα 4 α) Η μάζα του οξυγόνου (Ο) είναι οκταπλάσια της μάζας του υδρογόνου (Η) στο μόριο ενός κορεσμένου μονοκαρβοξυλικού οξέος. Να βρείτε το συντακτικό τύπο του οξέος. Δίνονται A r(h) =1, A r(c) =12, A r(o) =16. 32) Θέμα 17002 (Ερώτημα 2.1. α) Να γράψετε του συντακτικούς τύπους των ενώσεων: α. 2-μεθυλοπροπανόλη, β. 2-πεντίνιο, γ. 2-μεθυλοβουτανικό οξύ, δ. βουτανάλη 33) Θέμα 17002 (Ερώτημα 4.α) Μάζα 4,2 g αέριου υδρογονάνθρακα με γενικό μοριακό τύπο C ν Η 2ν καταλαμβάνει όγκο 2,24 L μετρημένα σε STP συνθήκες. Να βρείτε το μοριακό τύπο του υδρογονάνθρακα. Δίνονται A r(h) =1, A r(c) =12. 34) Θέμα 17005 (Ερώτημα 2.1. α) Να γράψετε το γενικό τύπο της ομόλογης σειράς στην οποία ανήκει καθεμία από τις ακόλουθες οργανικές ενώσεις: α) C 3 H 8, β) C 3 H 6 και γ) C 3 H 7 ΟΗ. 35) Θέμα 17006 (Ερώτημα 2.1. α) Να γράψετε το γενικό τύπο της ομόλογης σειράς στην οποία ανήκει καθεμία από τις ακόλουθες οργανικές ενώσεις: α) C 4 H 8, β) C 3 H 8 και γ) C 4 H 9 ΟΗ. 36) Θέμα 17011 (Ερώτημα 2.1. α) Να γράψετε το συντακτικό τύπο του δευτέρου μέλους της ομόλογης σειράς: α) των αλκενίων, β) των κορεσμένων μονοσθενών κετονών και γ) των κορεσμένων μονοκαρβοξυλικών οξέων. 37) Θέμα 17012 (Ερώτημα 2.1. β) Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των παρακάτω ενώσεων: α) προπένιο, β) 2-βουτένιο, γ) 1-προπανόλη. 38) Θέμα 17013 (Ερώτημα 2.1. α) Να γράψετε το συντακτικό τύπο του πρώτου μέλους της ομόλογης σειράς: α) των αλκινίων, β) των κορεσμένων μονοσθενών κετονών και γ) των κορεσμένων μονοσθενών αλδεϋδών. 39) Θέμα 17014 (Ερώτημα 2.1.) Δίνονται οι χημικοί τύποι: α) C 4 H 10 και β) C 3 H 7 OH. ι) Να γράψετε το γενικό μοριακό τύπο της ομόλογης σειράς στην οποία αντιστοιχεί καθένας από αυτούς. Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 5
ιι) Να γράψετε και να ονομάσετε όλα τα δυνατά συντακτικά ισομερή που αντιστοιχούν στο χημικό τύπο β. 40) Θέμα 17469 (Ερώτημα 2.1.) Δίνεται η οργανική ένωση CH 3 CH 2 CH 2 CH=O (Α). Nα γράψετε: α) Το όνομα της Α και το γενικό μοριακό τύπο της ομόλογης σειράς στην οποία ανήκει. β) Το όνομα και το συντακτικό τύπο ενός ισομερούς αλυσίδας της ένωσης Α. γ) το συντακτικό τύπο και το όνομα του πρώτου μέλους μιας άλλης ομόλογης σειράς που έχει τον ίδιο γενικό μοριακό τύπο με αυτόν της Α. 41) Θέμα 17576 (Ερώτημα 2.1. α) Να ονομάσετε τις παρακάτω οργανικές ενώσεις: i. CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 CH 3, ii. CH 3 CH 2 C CH, iii. CH 3 CH 2 COOH, iv. CH 3 -CH=O, v. CH 3 CH=CH CH 3. 42) Θέμα 17580 (Ερώτημα 2.1. β) Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα: Μοριακός τύπος Γενικός μοριακός τύπος Ονομασία ομόλογης σειράς CH 2 O C 5 H 10 C 2 H 5 Cl Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 6