ΤΟΚΑΤΑΜΑΡΚΟΝΑΓΙΟΝΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ

ΤΟΚΑΤΑΜΑΡΚΟΝΑΓΙΟΝΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ CHAPTER Αρχη του ευαγγελιου Ιησου Χριστου υιου του Θεου BEGINNING of the glad tidings of Jesus Christ, Son of God; ἀρχή ὁ εὐαγγέλιον Ἰησοῦς Χριστός υἱός ὁ θεός 746 3588 098 44 5547 507 3588 36 NNSF TGSN NGSN NGSM NGSM NGSM TGSM NGSM Ως γεγραπται εν τοις προφηταις Ιδου εγω αποστελλω as it has been written in the prophets, Behold, I send ὡς γράφω καταγράφω ἐν ὁ προφήτης ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω ἐμπέμπω 563 5 7 3588 4396 400 473 649 B VR-PI3S P TDPM NDPM VAAMS RPNS VP-AIS τον αγγελον μου προ προσωπου σου ος κατασκευασει την my messenger before thy face, who shall prepare ὁ ἄγγελος ἐγώ πρό πρόσωπον σύ ὅς κατασκευάζω ὁ 3588 3 3450 453 4383 4675 3739 680 3588 TASM NASM RPGS P NGSN RPGS RR-NSM VF-AI3S TASF οδον σου εμπροσθεν σου thy way before thee. ὁδός σύ ἔμπροσθεν σύ 3598 4675 75 4675 NASF RPGS P RPGS 3 φωνη βοωντος εν τη ερημω Ετοιμασατε την οδον Κυριου [The] voice of one crying in the wilderness, Prepare the way of [the] Lord, φωνή βοάω ἐν ὁ ἔρημος ἑτοιμάζω ὁ ὁδός κύριος 5456 994 7 3588 048 090 3588 3598 96 NNSF VP-AP-SGM P TDSF ADSF VA-AMP TASF NASF NGSM ευθειας ποιειτε τας τριβους αυτου straight make paths his. εὐθύν εὐθύν ποιέω ὁ τρίβος αὐτός 7 460 3588 547 846 AAPF VP-AMP TAPF NAPF RP-GSM 4 Εγενετο Ιωαννης βαπτιζων εν τη ερημω και κηρυσσων Came John baptizing in the wilderness, and proclaiming γίνομαι Ἰωάννης Ἰωνάθας βαπτίζω ἐν ὁ ἔρημος καί κηρύσσω 096 49 907 7 3588 048 53 784 VADI3S NNSM VP-AP-SNM P TDSF ADSF C VP-AP-SNM βαπτισμα μετανοιας εις αφεσιν αμαρτιων

[the] baptism of repentance for remission of sins. βάπτισμα μετάνοια εἰς ἄφεσις ἁμαρτία 908 334 59 859 66 NASN NGSF P NASF NGPF 5 και εξεπορευετο προς αυτον πασα η Ιουδαια χωρα και οι And went out to him all the of Judaea 3 country, and they καί ἐκπορεύομαι πρός αὐτός πᾶς ὁ Ἰουδαία χώρα καί ὁ 53 607 434 846 3956 3588 449 556 53 3588 C VI-NI3S P RP-ASM ANSF TNSF NNSF NNSF C TNPM Ιεροσολυμιται και εβαπτιζοντο παντες εν τω Ιορδανη ποταμω υπ of Jerusalem, and were baptized all in the Jordan river by Ἱεροσολυμίτης καί βαπτίζω πᾶς ἐν ὁ Ἰορδάνης ποταμός ὑπό 45 53 907 3956 7 3588 446 45 559 NNPM C VI-PI3P ANPM P TDSM NDSM NDSM P αυτου εξομολογουμενοι τας αμαρτιας αυτων him, confessing their sins. αὐτός ἐξομολογέω ὁ ἁμαρτία αὐτός 846 843 3588 66 846 RP-GSM VP-MP-PNM TAPF NAPF RP-GPM 6 ην δε Ιωαννης ενδεδυμενος τριχας καμηλου και ζωνην And was John clothed in hair of a camel, and a girdle εἰμί δέ Ἰωάννης Ἰωνάθας ἐνδύω θρίξ κάμηλος κάμιλος καί ζώνη 58 6 49 746 359 574 53 3 VI-XI3S C NNSM VR-MP-SNM NAPF NGSM C NASF δερματινην περι την οσφυν αυτου και εσθιων ακριδας και μελι of leather about his loins, and eating locusts and honey δερμάτινος περί ὁ ὀσφῦς αὐτός καί ἐσθίω ἔσθω ἀκρίς καί μέλι 93 40 3588 375 846 53 068 00 53 39 AASF P TASF NASF RP-GSM C VP-AP-SNM NAPF C NASN αγριον wild. ἄγριος 66 AASN 7 Και εκηρυσσεν λεγων Ερχεται ο ισχυροτερος μου οπισω And he proclaimed, saying, He comes who [is] mightier than I after καί κηρύσσω λέγω ἔρχομαι ὁ ἰσχυρός ἐγώ ὀπίσω τοὐπισω 53 784 3004 064 3588 478 3450 3694 C VI-AI3S VP-AP-SNM VP-NI3S TNSM ANSMC RPGS B μου ου ουκ ειμι ικανος κυψας λυσαι τον ιμαντα των me, of whom I am not fit having stooped down to loose the thong ἐγώ ὅς οὐ εἰμί ἱκανός κύπτω λύω ὁ ἱμάς ὁ 3450 3739 3756 50 45 955 3089 3588 438 3588

RPGS RR-GSM LN VP-XIS ANSM VA-AP-SNM VA-AN TASM NASM TGPN υποδηματων αυτου of his sandals. ὑπόδημα αὐτός 566 846 NGPN RP-GSM 8 εγω μεν εβαπτισα υμας εν υδατι αυτος δε βαπτισει υμας εν I indeed baptized you with water, but he will baptize you with ἐγώ μέν βαπτίζω σύ ἐν ὕδωρ αὐτός δέ βαπτίζω σύ ἐν 473 3303 907 509 7 504 846 6 907 509 7 RPNS L VA-AIS RPAP P NDSN RP-NSM C VF-AI3S RPAP P Πνευματι Αγιω [the] Spirit Holy. πνεῦμα ἅγιος 45 40 NDSN ADSN 9 Και εγενετο εν εκειναις ταις ημεραις ηλθεν Ιησους απο Ναζαρετ And it came to pass in those days [that] came Jesus from Nazareth καί γίνομαι ἐν ἐκεῖνος ὁ ἡμέρα ἔρχομαι Ἰησοῦς ἀπό Ναζαρέθ 53 096 7 565 3588 50 064 44 575 3478 C VADI3S P RD-DPF TDPF NDPF VAAI3S NNSM P ZP της Γαλιλαιας και εβαπτισθη υπο Ιωαννου εις τον Ιορδανην of Galilee, and was baptized by John in the Jordan. ὁ Γαλιλαία καί βαπτίζω ὑπό Ἰωάννης Ἰωνάθας εἰς ὁ Ἰορδάνης 3588 056 53 907 559 49 59 3588 446 TGSF NGSF C VA-PI3S P NGSM P TASM NASM 0 και ευθεως αναβαινων απο του υδατος ειδεν σχιζομενους τους And immediately going up from the water, he saw parting asunder the καί εὐθέως ἀναβαίνω ἀπό ὁ ὕδωρ οἶδα σχίζω ὁ 53 305 575 3588 504 49 4977 3588 C B VP-AP-SNM P TGSN NGSN VAAI3S VP-PP-PAM TAPM ουρανους και το Πνευμα ωσει περιστεραν καταβαινον επ αυτον heavens, and the Spirit as a dove descending upon him. οὐρανός καί ὁ πνεῦμα ὡσεί περιστερά καταβαίνω ἐπί αὐτός 377 53 3588 45 566 4058 597 909 846 NAPM C TASN NASN B NASF VP-AP-SAN P RP-ASM και φωνη εγενετο εκ των ουρανων Συ ει ο υιος μου And a voice came out of the heavens, Thou art my Son καί φωνή γίνομαι ἐκ ὁ οὐρανός σύ εἰμί ὁ υἱός ἐγώ 53 5456 096 537 3588 377 477 488 3588 507 3450 C NNSF VADI3S P TGPM NGPM RPNS VP-XIS TNSM NNSM RPGS ο αγαπητος εν ω ευδοκησα

the beloved, in whom I have found delight. ὁ ἀγαπητός ἐν ὅς εὐδοκέω 3588 7 7 3739 06 TNSM ANSM P RR-DSM VA-AIS Και ευθυς το Πνευμα αυτον εκβαλλει εις την ερημον And immediately the Spirit him drives out into the wilderness. καί εὐθύν εὐθύν ὁ πνεῦμα αὐτός ἐκβάλλω εἰς ὁ ἔρημος 53 7 3588 45 846 544 59 3588 048 C B TNSN NNSN RP-ASM VP-AI3S P TASF AASF 3 και ην εκει εν τη ερημω ημερας τεσσαρακοντα And he was there in the wilderness days forty, καί εἰμί ἐκεῖ ἐν ὁ ἔρημος ἡμέρα τεσσαράκοντα τεσσεράκοντα 53 58 563 7 3588 048 50 506 C VI-XI3S B P TDSF ADSF NAPF ZN πειραζομενος υπο του Σατανα και ην μετα των θηριων και οι tempted by Satan, and was with the beasts; and the πειράζω ὑπό ὁ Σατανᾶς καί εἰμί μετά ὁ θηρίον καί ὁ 3985 559 3588 4567 53 58 336 3588 34 53 3588 VP-PP-SNM P TGSM NGSM C VI-XI3S P TGPN NGPN C TNPM αγγελοι διηκονουν αυτω angels ministered to him. ἄγγελος διακονέω αὐτός 3 47 846 NNPM VI-AI3P RP-DSM 4 Μετα δε το παραδοθηναι τον Ιωαννην ηλθεν ο And after was delivered 3 up 4 John came μετά δέ ὁ παραδίδωμι ὁ Ἰωάννης Ἰωνάθας ἔρχομαι ὁ 336 6 3588 3860 3588 49 064 3588 P C TASN VA-PN TASM NASM VAAI3S TNSM Ιησους εις την Γαλιλαιαν κηρυσσων το ευαγγελιον της βασιλειας Jesus into Galilee, proclaiming the glad tidings of the kingdom Ἰησοῦς εἰς ὁ Γαλιλαία κηρύσσω ὁ εὐαγγέλιον ὁ βασιλεία 44 59 3588 056 784 3588 098 3588 93 NNSM P TASF NASF VP-AP-SNM TASN NASN TGSF NGSF του Θεου of God, ὁ θεός 3588 36 TGSM NGSM 5 και λεγων Οτι πεπληρωται ο καιρος και ηγγικεν η and saying, Has 3 been 4 fulfilled 5 the time, and has drawn near the καί λέγω ὅτι πληρόω ὁ καιρός καί ἐγγίζω ὁ 53 3004 3754 437 3588 540 53 448 3588

C VP-AP-SNM C VR-PI3S TNSM NNSM C VR-AI3S TNSF βασιλεια του Θεου μετανοειτε και πιστευετε εν τω ευαγγελιω kingdom of God; repent, and believe in the glad tidings. βασιλεία ὁ θεός μετανοέω καί πιστεύω ἐν ὁ εὐαγγέλιον 93 3588 36 3340 53 400 7 3588 098 NNSF TGSM NGSM VP-AMP C VP-AMP P TDSN NDSN 6 Περιπατων δε παρα την θαλασσαν της Γαλιλαιας ειδεν Σιμωνα And walking by the sea of Galilee he saw Simon περιπατέω δέ παρά ὁ θάλασσα ὁ Γαλιλαία οἶδα Σίμων 4043 6 3844 3588 8 3588 056 49 463 VP-AP-SNM C P TASF NASF TGSF NGSF VAAI3S NASM και Ανδρεαν τον αδελφον αυτου βαλλοντας αμφιβληστρον εν τη and Andrew the brother of him casting a large net in the καί Ἀνδρέας ὁ ἀδελφός αὐτός βάλλω ἀμφίβληστρον ἐν ὁ 53 406 3588 80 846 906 93 7 3588 C NASM TASM NASM RP-GSM VP-AP-PAM NASN P TDSF θαλασση ησαν γαρ αλιεις sea; for they were fishers. θάλασσα εἰμί γάρ ἁλιεύς 8 58 063 3 NDSF VI-XI3P C NNPM 7 και ειπεν αυτοις ο Ιησους ευτε οπισω μου και ποιησω And said to 3 them 4 Jesus, Come after me, and I will make καί λέγω αὐτός ὁ Ἰησοῦς δεῦτε ὀπίσω τοὐπισω ἐγώ καί ποιέω 53 036 846 3588 44 05 3694 3450 53 460 C VAAI3S RP-DPM TNSM NNSM VX-XMP B RPGS C VF-AIS υμας γενεσθαι αλιεις ανθρωπων you to become fishers of men. σύ γίνομαι ἁλιεύς ἄνθρωπος 509 096 3 444 RPAP VADN NAPM NGPM 8 Και ευθεως αφεντες τα δικτυα αυτων ηκολουθησαν αυτω And immediately having left their nets they followed him. καί εὐθέως ἀφίημι ὁ δίκτυον αὐτός ἀκολουθέω αὐτός 53 863 3588 350 846 90 846 C B VAAP-PNM TAPN NAPN RP-GPM VA-AI3P RP-DSM 9 Και προβας εκειθεν ολιγον ειδεν Ιακωβον τον του And having gone on thence a little he saw James the [son] καί προβαίνω ἐκεῖθεν ὀλίγος οἶδα Ἰάκωβος ὁ ὁ 53 460 564 364 49 385 3588 3588 C VAAP-SNM B B VAAI3S NASM TASM TGSM Ζεβεδαιου και Ιωαννην τον αδελφον αυτου και αυτους εν

of Zebedee, and John his brother, and these [were] in Ζεβεδαῖος καί Ἰωάννης Ἰωνάθας ὁ ἀδελφός αὐτός καί αὐτός ἐν 99 53 49 3588 80 846 53 846 7 NGSM C NASM TASM NASM RP-GSM C RP-APM P τω πλοιω καταρτιζοντας τα δικτυα the ship mending the nets. ὁ πλοῖον καταρτίζω ὁ δίκτυον 3588 443 675 3588 350 TDSN NDSN VP-AP-PAM TAPN NAPN 0 και ευθεως εκαλεσεν αυτους και αφεντες τον πατερα αυτων And immediately he called them; and having left their father καί εὐθέως καλέω αὐτός καί ἀφίημι ὁ πατήρ αὐτός 53 564 846 53 863 3588 396 846 C B VA-AI3S RP-APM C VAAP-PNM TASM NASM RP-GPM Ζεβεδαιον εν τω πλοιω μετα των μισθωτων απηλθον οπισω Zebedee in the ship with the hired servants, they went away after Ζεβεδαῖος ἐν ὁ πλοῖον μετά ὁ μισθωτός ἀπέρχομαι ὀπίσω τοὐπισω 99 7 3588 443 336 3588 34 565 3694 NASM P TDSN NDSN P TGPM NGPM VAAI3P B αυτου him. αὐτός 846 RP-GSM Και εισπορευονται εις Καπερναουμ και ευθεως τοις And they go into Capernaum; and immediately on the καί εἰσπορεύομαι εἰς Καπερναούμ Καφαρναούμ καί εὐθέως ὁ 53 53 59 584 53 3588 C VP-NI3P P ZP C B TDPN σαββασιν εισελθων εις την συναγωγην εδιδασκεν sabbaths having entered into the synagogue he taught. σάββατον εἰσέρχομαι εἰς ὁ συναγωγή διδάσκω 45 55 59 3588 4864 3 NDPN VAAP-SNM P TASF NASF VI-AI3S και εξεπλησσοντο επι τη διδαχη αυτου ην γαρ διδασκων And they were astonished at his teaching; for he was teaching καί ἐκπλήσσω ἐπί ὁ διδαχή αὐτός εἰμί γάρ διδάσκω 53 605 909 3588 3 846 58 063 3 C VI-PI3P P TDSF NDSF RP-GSM VI-XI3S C VP-AP-SNM

αυτους ως εξουσιαν εχων και ουχ ως οι γραμματεις them as authority having, and not as the scribes. αὐτός ὡς ἐξουσία ἔχω καί οὐ ὡς ὁ γραμματεύς 846 563 849 9 53 3756 563 3588 RP-APM B NASF VP-AP-SNM C LN B TNPM NNPM 3 Και ην εν τη συναγωγη αυτων ανθρωπος εν πνευματι And there was in their synagogue a man with an unclean spirit, καί εἰμί ἐν ὁ συναγωγή αὐτός ἄνθρωπος ἐν πνεῦμα 53 58 7 3588 4864 846 444 7 45 C VI-XI3S P TDSF NDSF RP-GPM NNSM P NDSN ακαθαρτω και ανεκραξεν and he cried out, ἀκάθαρτος καί ἀνακράζω 69 53 349 ADSN C VA-AI3S 4 λεγων Εα τι ημιν και σοι Ιησου Ναζαρηνε ηλθες saying, Ah! what to us and to thee, Jesus, Nazarene? art thou come λέγω ἔα τίς ἐγώ καί σύ Ἰησοῦς Ναζαρηνός ἔρχομαι 3004 436 50 54 53 467 44 3479 064 VP-AP-SNM I RI-NSN RPDP C RPDS NVSM NVSM VAAIS απολεσαι ημας οιδα σε τις ει ο αγιος του Θεου to destroy us? I know thee who thou art, the Holy [One] of God. ἀπόλλυμι ἐγώ οἶδα σύ τίς εἰμί ὁ ἅγιος ὁ θεός 6 48 49 457 50 488 3588 40 3588 36 VA-AN RPAP VR-AIS RPAS RI-NSM VP-XIS TNSM ANSM TGSM NGSM 5 Και επετιμησεν αυτω ο Ιησους λεγων Φιμωθητι και εξελθε And rebuked him 3 Jesus, saying, Be silent, and come forth καί ἐπιτιμάω αὐτός ὁ Ἰησοῦς λέγω φιμόω καί ἐξέρχομαι 53 008 846 3588 44 3004 539 53 83 C VA-AI3S RP-DSM TNSM NNSM VP-AP-SNM VA-PMS C VAAMS εξ αυτου out of him. ἐκ αὐτός 537 846 P RP-GSM 6 Και σπαραξαν αυτον το πνευμα το ακαθαρτον And having 5 thrown 6 into 8 convulsions 9 him 7 the spirit the 3 unclean, 4 καί σπαράσσω αὐτός ὁ πνεῦμα ὁ ἀκάθαρτος 53 468 846 3588 45 3588 69 C VA-AP-SNN RP-ASM TNSN NNSN TNSN ANSN και κραξαν φωνη μεγαλη εξηλθεν εξ αυτου and having cried with a voice loud, came forth out of him.

καί κράζω φωνή μέγας ἐξέρχομαι ἐκ αὐτός 53 896 5456 373 83 537 846 C VA-AP-SNN NDSF ADSF VAAI3S P RP-GSM 7 και εθαμβηθησαν παντες ωστε συζητειν προς αυτους And were astonished 3 all, so that they questioned together among themselves, καί θαμβέω πᾶς ὥστε συζητέω πρός αὐτός 53 84 3956 560 480 434 846 C VA-PI3P ANPM C VP-AN P RP-APM λεγοντας Τι εστιν τουτο τις η διδαχη η καινη αυτη οτι saying, What is this? what teaching 3 new this, that λέγω τίς εἰμί οὗτος τίς ὁ διδαχή ὁ καινός οὗτος ὅτι 3004 50 076 54 50 3588 3 3588 537 3778 3754 VP-AP-PAM RI-NSN VP-XI3S RD-NSN RI-NSM TNSF NNSF TNSF ANSF RD-NSF C κατ εξουσιαν και τοις πνευμασιν τοις ακαθαρτοις επιτασσει και with authority even the spirits the unclean he commands, and κατά ἐξουσία καί ὁ πνεῦμα ὁ ἀκάθαρτος ἐπιτάσσω καί 596 849 53 3588 45 3588 69 004 53 P NASF C TDPN NDPN TDPN ADPN VP-AI3S C υπακουουσιν αυτω they obey him! ὑπακούω αὐτός 59 846 VP-AI3P RP-DSM 8 Εξηλθεν δε η ακοη αυτου ευθυς εις ολην την And went out the fame of him immediately in all the ἐξέρχομαι δέ ὁ ἀκοή αὐτός εὐθύν εὐθύν εἰς ὅλος ὁ 83 6 3588 89 846 7 59 3650 3588 VAAI3S C TNSF NNSF RP-GSM B P AASF TASF περιχωρον της Γαλιλαιας around country Galilee. περίχωρος ὁ Γαλιλαία 4066 3588 056 AASF TGSF NGSF 9 Και ευθεως εκ της συναγωγης εξελθοντες ηλθον εις την And immediately out of the synagogue having gone forth they came into the καί εὐθέως ἐκ ὁ συναγωγή ἐξέρχομαι ἔρχομαι εἰς ὁ 53 537 3588 4864 83 064 59 3588 C B P TGSF NGSF VAAP-PNM VAAI3P P TASF οικιαν Σιμωνος και Ανδρεου μετα Ιακωβου και Ιωαννου house of Simon and Andrew, with James and John. οἰκία Σίμων καί Ἀνδρέας μετά Ἰάκωβος καί Ἰωάννης Ἰωνάθας 364 463 53 406 336 385 53 49 NASF NGSM C NGSM P NGSM C NGSM

30 η δε πενθερα Σιμωνος κατεκειτο πυρεσσουσα και ευθεως And the mother-in-law of Simon was laying in a fever. And immediately ὁ δέ πενθερά Σίμων κατάκειμαι πυρέσσω καί εὐθέως 3588 6 3994 463 6 4445 53 TNSF C NNSF NGSM VI-NI3S VP-AP-SNF C B λεγουσιν αυτω περι αυτης they speak to him about her. λέγω αὐτός περί αὐτός 3004 846 40 846 VP-AI3P RP-DSM P RP-GSF 3 και προσελθων ηγειρεν αυτην κρατησας της χειρος αυτης και And having come to [her] he raised up her, having taken her hand. And καί προσέρχομαι ἐγείρω αὐτός κρατέω ὁ χείρ αὐτός καί 53 4334 453 846 90 3588 5495 846 53 C VAAP-SNM VA-AI3S RP-ASF VA-AP-SNM TGSF NGSF RP-GSF C αφηκεν αυτην ο πυρετος ευθεως και διηκονει αυτοις left 3 her 4 the fever immediately, and she ministered to them. ἀφίημι αὐτός ὁ πυρετός εὐθέως καί διακονέω αὐτός 863 846 3588 4446 53 47 846 VA-AI3S RP-ASF TNSM NNSM B C VI-AI3S RP-DPM 3 Οψιας δε γενομενης οτε εδυ ο ηλιος εφερον προς αυτον Evening and being come, when went down the sun, they brought to him ὄψιος δέ γίνομαι ὅτε δύνω ὁ ἥλιος φέρω πρός αὐτός 3798 6 096 3753 46 3588 46 534 434 846 AGSF C VADP-SGF B VAAI3S TNSM NNSM VI-AI3P P RP-ASM παντας τους κακως εχοντας και τους δαιμονιζομενους all who ill were and those possessed by demons; πᾶς ὁ κακῶς ἔχω καί ὁ δαιμονίζομαι 3956 3588 560 9 53 3588 39 AAPM TAPM B VP-AP-PAM C TAPM VP-NP-PAM 33 και η πολις ολη επισυνηγμενη ην προς την θυραν and the city whole gathered 4 together 5 was 3 at the door. καί ὁ πόλις ὅλος ἐπισυνάγω εἰμί πρός ὁ θύρα 53 3588 47 3650 996 58 434 3588 374 C TNSF NNSF ANSF VR-PP-SNF VI-XI3S P TASF NASF 34 και εθεραπευσεν πολλους κακως εχοντας ποικιλαις νοσοις και And he healed many that were ill of various diseases, and καί θεραπεύω πολύς κακῶς ἔχω ποικίλος νόσος καί 53 33 483 560 9 464 3554 53 C VA-AI3S AAPM B VP-AP-PAM ADPF NDPF C δαιμονια πολλα εξεβαλεν και ουκ ηφιεν λαλειν τα δαιμονια demons many he cast out, and 3 4 suffered not to speak the demons;

δαιμόνιον πολύς ἐκβάλλω καί οὐ ἀφίημι λαλέω ὁ δαιμόνιον 40 483 544 53 3756 863 980 3588 40 NAPN AAPN VAAI3S C LN VI-AI3S VP-AN TAPN NAPN οτι ηδεισαν αυτον because they knew him. ὅτι οἶδα αὐτός 3754 49 846 C VL-AI3P RP-ASM 35 Και πρωΐ εννυχον λιαν αναστας εξηλθεν και απηλθεν εις And very early while yet night having risen up he went out and departed into καί πρωί ἔννυχος λίαν ἀναπηδάω ἀνίστημι ἐξέρχομαι καί ἀπέρχομαι εἰς 53 4404 773 309 450 83 53 565 59 C B B B VAAP-SNM VAAI3S C VAAI3S P ερημον τοπον κακει προσηυχετο desert a place, and there was praying. ἔρημος τόπος κἀκεῖ προσεύχομαι 048 57 546 4336 AASM NASM BC VI-NI3S 36 και κατεδιωξαν αυτον ο Σιμων και οι μετ αυτου And went 6 after 7 him 8 Simon and those 3 with 4 him; 5 καί καταδιώκω αὐτός ὁ Σίμων καί ὁ μετά αὐτός 53 64 846 3588 463 53 3588 336 846 C VA-AI3P RP-ASM TNSM NNSM C TNPM P RP-GSM 37 και ευροντες αυτον λεγουσιν αυτω Οτι παντες ζητουσιν σε and having found him they say to him, All seek thee. καί εὑρίσκω αὐτός λέγω αὐτός ὅτι πᾶς ζητέω σύ 53 47 846 3004 846 3754 3956 457 C VAAP-PNM RP-ASM VP-AI3P RP-DSM C ANPM VP-AI3P RPAS 38 Και λεγει αυτοις Αγωμεν εις τας εχομενας κωμοπολεις ινα κακει And he says to them, Let us go into the neighbouring country towns, that there also καί λέγω αὐτός ἄγω εἰς ὁ ἔχω κωμόπολις ἵνα κἀκεῖ 53 3004 846 7 59 3588 9 969 443 546 C VP-AI3S RP-DPM VP-ASP P TAPF VP-PP-PAF NAPF C BC κηρυξω εις τουτο γαρ εξεληλυθα I may preach; for this 3 because have I come forth. κηρύσσω εἰς οὗτος γάρ ἐξέρχομαι 784 59 54 063 83 VA-ASS P RD-ASN C VR-AIS 39 Και ην κηρυσσων εν ταις συναγωγαις αυτων εις ολην την And he was preaching in their synagogues in all καί εἰμί κηρύσσω ἐν ὁ συναγωγή αὐτός εἰς ὅλος ὁ 53 58 784 7 3588 4864 846 59 3650 3588 C VI-XI3S VP-AP-SNM P TDPF NDPF RP-GPM P AASF TASF

Γαλιλαιαν και τα δαιμονια εκβαλλων Galilee, and the demons casting out. Γαλιλαία καί ὁ δαιμόνιον ἐκβάλλω 056 53 3588 40 544 NASF C TAPN NAPN VP-AP-SNM 40 Και ερχεται προς αυτον λεπρος παρακαλων αυτον και γονυπετων And comes 3 to 4 him 5 a leper, beseeching him and kneeling down to καί ἔρχομαι πρός αὐτός λεπρός παρακαλέω αὐτός καί γονυπετέω 53 064 434 846 305 3870 846 53 0 C VP-NI3S P RP-ASM ANSM VP-AP-SNM RP-ASM C VP-AP-SNM αυτον και λεγων αυτω Οτι εαν θελης δυνασαι με καθαρισαι him, and saying to him, If thou wilt thou art able me to cleanse. αὐτός καί λέγω αὐτός ὅτι ἐάν θέλω δύναμαι ἐγώ καθαρίζω καθερίζω 846 53 3004 846 3754 437 309 40 365 5 RP-ASM C VP-AP-SNM RP-DSM C Q VP-ASS VP-NIS RPAS VA-AN 4 Ο δε Ιησους σπλαγχνισθεις εκτεινας την χειρα And Jesus being moved with compassion, having stretched out [his] hand ὁ δέ Ἰησοῦς σπλαγχνίζομαι ἐκτείνω ὁ χείρ 3588 6 44 4697 64 3588 5495 TNSM C NNSM VA-OP-SNM VA-AP-SNF TASF NASF ηψατο αυτου και λεγει αυτω Θελω καθαρισθητι he touched him, and says to him, I will, be thou cleansed. ἅπτω αὐτός καί λέγω αὐτός θέλω καθαρίζω καθερίζω 680 846 53 3004 846 309 5 VA-DI3S RP-GSM C VP-AI3S RP-DSM VP-AIS VA-PMS 4 Και ειποντος αυτου ευθεως απηλθεν απ αυτου η λεπρα και And he having spoken, immediately departed from him the leprosy, and καί λέγω αὐτός εὐθέως ἀπέρχομαι ἀπό αὐτός ὁ λέπρα καί 53 036 846 565 575 846 3588 304 53 C VAAP-SGM RP-GSM B VAAI3S P RP-GSM TNSF NNSF C εκαθαρισθη he was cleansed. καθαρίζω καθερίζω 5 VA-PI3S 43 Και εμβριμησαμενος αυτω ευθεως εξεβαλεν αυτον And having strictly charged him, immediately he sent away him, καί ἐμβριμάομαι αὐτός εὐθέως ἐκβάλλω αὐτός 53 690 846 544 846 C VA-DP-SNM RP-DSM B VAAI3S RP-ASM 44 και λεγει αυτω Ορα μηδενι μηδεν ειπης αλλ And says to him, See to no one anything (lit. nothing) thou speak; but

καί λέγω αὐτός ὁράω μηδείς μηθείς μηδείς μηθείς λέγω ἀλλά 53 3004 846 3708 3367 3367 036 35 C VP-AI3S RP-DSM VP-AMS ADSM AASN VAASS C υπαγε σεαυτον δειξον τω ιερει και προσενεγκε περι του go, thyself shew to the priest, and offer for ὑπάγω σεαυτοῦ δείκνυμι δεικνύω ὁ ἱερεύς καί προσφέρω περί ὁ 57 457 66 3588 409 53 4374 40 3588 VP-AMS RFASM VA-AMS TDSM NDSM C VAAMS P TGSM καθαρισμου σου α προσεταξεν Μωσης εις μαρτυριον thy cleansing what ordered Moses, for a testimony καθαρισμός σύ ὅς προστάσσω Μωσεύς Μωσῆς Μωϋσῆς εἰς μαρτύριον 5 4675 3739 4367 3475 59 34 NGSM RPGS RR-APN VA-AI3S NNSM P NASN αυτοις to them. αὐτός 846 RP-DPM 45 Ο δε εξελθων ηρξατο κηρυσσειν πολλα και διαφημιζειν But he having gone out began to proclaim [it] much and to spread abroad ὁ δέ ἐξέρχομαι ἄρχω κηρύσσω πολύς καί διαφημίζω φημίζω 3588 6 83 756 784 483 53 30 TNSM C VAAP-SNM VA-DI3S VP-AN AAPN C VP-AN τον λογον ωστε μηκετι αυτον δυνασθαι φανερως εις πολιν the matter, so that no longer he was able openly into [the] city ὁ λόγος ὥστε μηκέτι αὐτός δύναμαι φανερῶς εἰς πόλις 3588 3056 560 337 846 40 530 59 47 TASM NASM C B RP-ASM VP-NN B P NASF εισελθειν αλλ εξω εν ερημοις τοποις ην και ηρχοντο προς αυτον to enter; but without in desert places was, and they came to him εἰσέρχομαι ἀλλά ἔξω ἐν ἔρημος τόπος εἰμί καί ἔρχομαι πρός αὐτός 55 35 854 7 048 57 58 53 064 434 846 VAAN C B P ADPM NDPM VI-XI3S C VI-NI3P P RP-ASM πανταχοθεν from every quarter. πανταχόθεν 3836 B CHAPTER Και παλιν εισηλθεν εις Καπερναουμ δι ημερων και And again he entered into Capernaum after [some] days, and καί πάλιν εἰσέρχομαι εἰς Καπερναούμ Καφαρναούμ διά ἡμέρα καί

53 385 55 59 584 3 50 53 C B VAAI3S P ZP P NGPF C ηκουσθη οτι εις οικον εστιν it was heard that in [the] house he is; ἀκουστός ἀκούω ὅτι εἰς οἶκος εἰμί 9 3754 59 364 076 VA-PI3S C P NASM VP-XI3S και ευθεως συνηχθησαν πολλοι ωστε μηκετι χωρειν and immediately were gathered together many, so that there was no longer any room καί εὐθέως συνάγω πολύς ὥστε μηκέτι χωρέω 53 4863 483 560 337 556 C B VA-PI3P ANPM C B VP-AN μηδε τα προς την θυραν και ελαλει αυτοις τον λογον not even at the door; and he spoke to them the word. μηδέ ὁ πρός ὁ θύρα καί λαλέω αὐτός ὁ λόγος 3366 3588 434 3588 374 53 980 846 3588 3056 C TAPN P TASF NASF C VI-AI3S RP-DPM TASM NASM 3 Και ερχονται προς αυτον παραλυτικον φεροντες αιρομενον υπο And they come to him, a paralytic 3 bringing, borne by καί ἔρχομαι πρός αὐτός παραλυτικός παράλυτος φέρω αἴρω ὑπό 53 064 434 846 3885 534 4 559 C VP-NI3P P RP-ASM AASM VP-AP-PNM VP-PP-SAM P τεσσαρων four. τέσσαρες 5064 AGPM 4 και μη δυναμενοι προσεγγισαι αυτω δια τον οχλον And not being able to come near to him on account of the crowd, καί μή δύναμαι προσεγγίζω αὐτός διά ὁ ὄχλος 53 336 40 433 846 3 3588 3793 C LN VP-NP-PNM VA-AN RP-DSM P TASM NASM απεστεγασαν την στεγην οπου ην και εξορυξαντες χαλωσιν they uncovered the roof where he was, and having broken up [it] they let down ἀποστεγάζω ὁ στέγη ὅπου εἰμί καί ἐξορύσσω χαλάω 648 3588 47 3699 58 53 846 5465 VA-AI3P TASF NASF B VI-XI3S C VA-AP-PNM VP-AI3P τον κραββατον εφ ω ο παραλυτικος κατεκειτο the couch on which the paralytic was lying. ὁ κράββατος ἐπί ὅς ὁ παραλυτικός παράλυτος κατάκειμαι 3588 895 909 3739 3588 3885 6 TASM NASM P RR-DSM TNSM ANSM VI-NI3S

5 ιδων δε ο Ιησους την πιστιν αυτων λεγει τω And seeing Jesus their faith says to the οἶδα δέ ὁ Ἰησοῦς ὁ πίστις αὐτός λέγω ὁ 49 6 3588 44 3588 40 846 3004 3588 VAAP-SNM C TNSM NNSM TASF NASF RP-GPM VP-AI3S TDSM παραλυτικω Τεκνον αφεωνται σοι αι αμαρτιαι σου paralytic, Child, have 3 been 4 forgiven 5 thee 6 thy sins. παραλυτικός παράλυτος τέκνον ἀφίημι σύ ὁ ἁμαρτία σύ 3885 5043 863 467 3588 66 4675 ADSM NVSN VR-PI3P RPDS TNPF NNPF RPGS 6 Ησαν δε τινες των γραμματεων εκει καθημενοι και But there were some of the scribes there sitting, and εἰμί δέ τὶς ὁ γραμματεύς ἐκεῖ κάθημαι καί 58 6 500 3588 563 5 53 VI-XI3P C RX-NPM TGPM NGPM B VP-NP-PNM C διαλογιζομενοι εν ταις καρδιαις αυτων reasoning in their hearts, διαλογίζομαι ἐν ὁ καρδία αὐτός 60 7 3588 588 846 VP-NP-PNM P TDPF NDPF RP-GPM 7 Τι ουτος ουτως λαλει βλασφημιας τις δυναται αφιεναι Why this [man] 3 thus 4 does speak 5 blasphemies? who is able to forgive τίς οὗτος οὕτως λαλέω βλασφημία τίς δύναμαι ἀφίημι 50 3778 3779 980 988 50 40 863 RI-ASN RD-NSM B VP-AI3S NAPF RI-NSM VP-NI3S VP-AN αμαρτιας ει μη εις ο Θεος sins, except one, [that is] God? ἁμαρτία εἰ μή εἷς ὁ θεός 66 487 336 50 3588 36 NAPF Q LN ANSM TNSM NNSM 8 Και ευθεως επιγνους ο Ιησους τω πνευματι αυτου οτι ουτως And immediately knowing Jesus in his spirit that thus καί εὐθέως ἐπιγινώσκω ὁ Ἰησοῦς ὁ πνεῦμα αὐτός ὅτι οὕτως 53 9 3588 44 3588 45 846 3754 3779 C B VAAP-SNM TNSM NNSM TDSN NDSN RP-GSM C B διαλογιζονται εν εαυτοις ειπεν αυτοις Τι ταυτα διαλογιζεσθε they are reasoning within themselves, said to them, Why these things reason ye διαλογίζομαι ἐν ἑαυτοῦ λέγω αὐτός τίς οὗτος διαλογίζομαι 60 7 438 036 846 50 503 60 VP-NI3P P RF3DPM VAAI3S RP-DPM RI-ASN RD-APN VP-NIP εν ταις καρδιαις υμων in your hearts? ἐν ὁ καρδία σύ

7 3588 588 56 P TDPF NDPF RPGP 9 τι εστιν ευκοπωτερον ειπειν τω παραλυτικω which is easier, to say to the paralytic, τίς εἰμί εὔκοπος λέγω ὁ παραλυτικός παράλυτος 50 076 3 036 3588 3885 RI-NSN VP-XI3S ANSNC VAAN TDSM ADSM Αφεωνται σοι αι αμαρτιαι η ειπειν Εγειραι και αρον Have 4 been 5 forgiven 6 thee 6 [thy] sins, or to say, Arise, and take up ἀφίημι σύ ὁ ἁμαρτία ἤ λέγω ἐγείρω καί αἴρω 863 467 3588 66 8 036 453 53 4 VR-PI3P RPDS TNPF NNPF L VAAN VA-MMS C VA-AMS σου τον κραββατον και περιπατει thy couch and walk? σύ ὁ κράββατος καί περιπατέω 4675 3588 895 53 4043 RPGS TASM NASM C VP-AMS 0 ινα δε ειδητε οτι εξουσιαν εχει ο υιος του ανθρωπου but that ye may know that authority 6 has 5 the Son of 3 man 4 ἵνα δέ οἶδα ὅτι ἐξουσία ἔχω ὁ υἱός ὁ ἄνθρωπος 443 6 49 3754 849 9 3588 507 3588 444 C C VR-ASP C NASF VP-AI3S TNSM NNSM TGSM NGSM αφιεναι επι της γης αμαρτιας λεγει τω παραλυτικω to forgive on the earth sins,-- he says to the paralytic, ἀφίημι ἐπί ὁ γῆ ἁμαρτία λέγω ὁ παραλυτικός παράλυτος 863 909 3588 093 66 3004 3588 3885 VP-AN P TGSF NGSF NAPF VP-AI3S TDSM ADSM Σοι λεγω εγειραι και αρον τον κραββατον σου και υπαγε To thee I say, arise, and take up couch thy and go σύ λέγω ἐγείρω καί αἴρω ὁ κράββατος σύ καί ὑπάγω 467 3004 453 53 4 3588 895 4675 53 57 RPDS VP-AIS VA-MMS C VA-AMS TASM NASM RPGS C VP-AMS εις τον οικον σου to thy house. εἰς ὁ οἶκος σύ 59 3588 364 4675 P TASM NASM RPGS Και ηγερθη ευθεως και αρας τον κραββατον εξηλθεν And he arose immediately, and having taken up the couch went forth καί ἐγείρω εὐθέως καί αἴρω ὁ κράββατος ἐξέρχομαι 53 453 53 4 3588 895 83 C VA-PI3S B C VA-AP-SNM TASM NASM VAAI3S

εναντιον παντων ωστε εξιστασθαι παντας και δοξαζειν τον before all, so that were amazed 3 all, and glorified ἐναντίον πᾶς ὥστε ἐξιστάνω ἐξιστάω ἐξίστημι πᾶς καί δοξάζω ὁ 76 3956 560 839 3956 53 39 3588 B AGPM C VP-MN AAPM C VP-AN TASM Θεον λεγοντας Οτι ουδεποτε ουτως ειδομεν God, saying, Never thus did we see [it]. θεός λέγω ὅτι οὐδέποτε οὕτως οἶδα 36 3004 3754 3763 3779 49 NASM VP-AP-PAM C B B VAAIP 3 Και εξηλθεν παλιν παρα την θαλασσαν και πας ο οχλος ηρχετο And he went forth again by the sea, and all the crowd came καί ἐξέρχομαι πάλιν παρά ὁ θάλασσα καί πᾶς ὁ ὄχλος ἔρχομαι 53 83 385 3844 3588 8 53 3956 3588 3793 064 C VAAI3S B P TASF NASF C ANSM TNSM NNSM VI-NI3S προς αυτον και εδιδασκεν αυτους to him, and he taught them. πρός αὐτός καί διδάσκω αὐτός 434 846 53 3 846 P RP-ASM C VI-AI3S RP-APM 4 Και παραγων ειδεν Λευΐν τον του Αλφαιου καθημενον επι το And passing on he saw Levi the [son] of Alphaeus sitting at the καί παράγω οἶδα Λευίς ὁ ὁ Ἁλφαῖος κάθημαι ἐπί ὁ 53 3855 49 308 3588 3588 56 5 909 3588 C VP-AP-SNM VAAI3S NASM TASM TGSM NGSM VP-NP-SAM P TASN τελωνιον και λεγει αυτω Ακολουθει μοι Και αναστας tax office, and says to him, Follow me. And having arisen τελώνιον καί λέγω αὐτός ἀκολουθέω ἐγώ καί ἀναπηδάω ἀνίστημι 5058 53 3004 846 90 347 53 450 NASN C VP-AI3S RP-DSM VP-AMS RPDS C VAAP-SNM ηκολουθησεν αυτω he followed him. ἀκολουθέω αὐτός 90 846 VA-AI3S RP-DSM 5 Και εγενετο εν τω κατακεισθαι αυτον εν τη οικια And it came to pass as he reclined [at table] in his house, καί γίνομαι ἐν ὁ κατάκειμαι αὐτός ἐν ὁ οἰκία 53 096 7 3588 6 846 7 3588 364 C VADI3S P TDSM VP-NN RP-ASM P TDSF NDSF αυτου και πολλοι τελωναι και αμαρτωλοι συνανεκειντο τω that many tax-gatherers and sinners were reclining [at table] with αὐτός καί πολύς τελώνης καί ἁμαρτωλός συνανάκειμαι ὁ

846 53 483 5057 53 68 4873 3588 RP-GSM C ANPM NNPM C ANPM VI-NI3P TDSM Ιησου και τοις μαθηταις αυτου ησαν γαρ πολλοι και ηκολουθησαν Jesus and his disciples; for they were many, and they followed Ἰησοῦς καί ὁ μαθητής αὐτός εἰμί γάρ πολύς καί ἀκολουθέω 44 53 3588 30 846 58 063 483 53 90 NDSM C TDPM NDPM RP-GSM VI-XI3P C ANPM C VA-AI3P αυτω him. αὐτός 846 RP-DSM 6 και οι γραμματεις και οι Φαρισαιοι ιδοντες αυτον εσθιοντα And the scribes and the Pharisees, having seen him eating καί ὁ γραμματεύς καί ὁ Φαρισαῖος οἶδα αὐτός ἐσθίω ἔσθω 53 3588 53 3588 5330 49 846 068 C TNPM NNPM C TNPM NNPM VAAP-PNM RP-ASM VP-AP-SAM μετα των τελωνων και αμαρτωλων ελεγον τοις μαθηταις αυτου with the tax-gatherers and sinners, said to his disciples, μετά ὁ τελώνης καί ἁμαρτωλός λέγω ὁ μαθητής αὐτός 336 3588 5057 53 68 3004 3588 30 846 P TGPM NGPM C AGPM VI-AI3P TDPM NDPM RP-GSM Τι οτι μετα των τελωνων και αμαρτωλων εσθιει και πινει Why [is it] that with the tax-gatherers and sinners he eats and drinks? τίς ὅτι μετά ὁ τελώνης καί ἁμαρτωλός ἐσθίω ἔσθω καί πίνω 50 3754 336 3588 5057 53 68 068 53 4095 RI-NSN C P TGPM NGPM C AGPM VP-AI3S C VP-AI3S 7 Και ακουσας ο Ιησους λεγει αυτοις Ου χρειαν εχουσιν And having heard 3 Jesus says to them, Not 6 need 7 have 5 καί ἀκουστός ἀκούω ὁ Ἰησοῦς λέγω αὐτός οὐ χρεία ἔχω 53 9 3588 44 3004 846 3756 553 9 C VA-AP-SNM TNSM NNSM VP-AI3S RP-DPM LN NASF VP-AI3P οι ισχυοντες ιατρου αλλ οι κακως εχοντες ουκ ηλθον they who are 3 strong 4 of a physician, but they who ill are. I came not ὁ ἰσχύω ἰατρός ἀλλά ὁ κακῶς ἔχω οὐ ἔρχομαι 3588 480 395 35 3588 560 9 3756 064 TNPM VP-AP-PNM NGSM C TNPM B VP-AP-PNM LN VAAIS καλεσαι δικαιους αλλα αμαρτωλους εις μετανοιαν to call righteous [ones], but sinners to repentance. καλέω δίκαιος ἀλλά ἁμαρτωλός εἰς μετάνοια 564 34 35 68 59 334 VA-AN AAPM C AAPM P NASF 8 Και ησαν οι μαθηται Ιωαννου και οι των Φαρισαιων

And 0 were the disciples of 3 John 4 5 6 7 8 and those of the Pharisees 9 καί εἰμί ὁ μαθητής Ἰωάννης Ἰωνάθας καί ὁ ὁ Φαρισαῖος 53 58 3588 30 49 53 3588 3588 5330 C VI-XI3P TNPM NNPM NGSM C TNPM TGPM NGPM νηστευοντες και ερχονται και λεγουσιν αυτω ιατι οι μαθηται fasting; and they come and say to him, Why the 3 disciples νηστεύω καί ἔρχομαι καί λέγω αὐτός διατί ὁ μαθητής 35 53 064 53 3004 846 30 3588 30 VP-AP-PNM C VP-NI3P C VP-AI3P RP-DSM P RI-ASN TNPM Ιωαννου και οι των Φαρισαιων νηστευουσιν οι δε σοι of 4 John 5 and 6 those 7 of 8 the 9 Pharisees 0 fast, but thy Ἰωάννης Ἰωνάθας καί ὁ ὁ Φαρισαῖος νηστεύω ὁ δέ σός 49 53 3588 3588 5330 35 3588 6 4674 NNPM NGSM C TNPM TGPM NGPM VP-AI3P TNPM C μαθηται ου νηστευουσιν disciples fast not? μαθητής οὐ νηστεύω 30 3756 35 RSNPM NNPM LN 9 Και ειπεν αυτοις ο Ιησους Μη δυνανται οι υιοι του And said to 3 them 4 Jesus, Can the sons of the καί λέγω αὐτός ὁ Ἰησοῦς μή δύναμαι ὁ υἱός ὁ 53 036 846 3588 44 336 40 3588 507 3588 C VAAI3S RP-DPM TNSM NNSM LN VP-NI3P TNPM NNPM TGSM νυμφωνος εν ω ο νυμφιος μετ αυτων εστιν νηστευειν bridechamber, while the bridegroom with them is, fast? νυμφών ἐν ὅς ὁ νυμφίος μετά αὐτός εἰμί νηστεύω 3567 7 3739 3588 3566 336 846 076 35 NGSM P RR-DSM TNSM NNSM P RP-GPM VP-XI3S VP-AN οσον χρονον μεθ εαυτων εχουσιν τον νυμφιον ου δυνανται as long as with them they have the bridegrooom, they are not able ὅσος χρόνος μετά ἑαυτοῦ ἔχω ὁ νυμφίος οὐ δύναμαι 3745 5550 336 438 9 3588 3566 3756 40 RK-ASM NASM P RF3GPM VP-AI3P TASM NASM LN VP-NI3P νηστευειν to fast. νηστεύω 35 VP-AN 0 ελευσονται δε ημεραι οταν απαρθη απ αυτων ο But will come days when will have been taken away from them the ἔρχομαι δέ ἡμέρα ὅταν ἀπαίρω ἀπό αὐτός ὁ 064 6 50 375 5 575 846 3588 VF-DI3P C NNPF C VA-PS3S P RP-GPM TNSM

νυμφιος και τοτε νηστευσουσιν εν εκειναις ταις ημεραις bridegroom, and then they will fast in those days. νυμφίος καί τότε νηστεύω ἐν ἐκεῖνος ὁ ἡμέρα 3566 53 59 35 7 565 3588 50 NNSM C B VF-AI3P P RD-DPF TDPF NDPF και ουδεις επιβλημα ρακους αγναφου επιρραπτει επι And no one a piece of cloth unfulled sews on καί οὐδείς οὐθείς ἐπίβλημα ῥάκος ἄγναφος ἐπιράπτω ἐπισυρράπτω ἐπί 53 376 95 4470 46 976 909 C ANSM NASN NGSN AGSN VP-AI3S P ιματιω παλαιω ει δε μη αιρει το πληρωμα αυτου το an old garment; otherwise takes 7 away 8 the filling 3 up 4 of 5 it 6 ἱμάτιον παλαιός εἰ δέ μή αἴρω ὁ πλήρωμα αὐτός ὁ 440 380 487 6 336 4 3588 438 846 3588 NDSN ADSN Q C LN VP-AI3S TNSN NNSN RP-GSN TASN καινον του παλαιου και χειρον σχισμα γινεται new from the old, and worse a rent takes place. καινός ὁ παλαιός καί χείρων σχίσμα γίνομαι 537 3588 380 53 550 4978 096 AASN TGSN AGSN C ANSN NNSN VP-NI3S και ουδεις βαλλει οινον νεον εις ασκους παλαιους ει δε And no one puts wine new into skins old; otherwise, καί οὐδείς οὐθείς βάλλω οἶνος νέος εἰς ἀσκός παλαιός εἰ δέ 53 376 906 363 350 59 779 380 487 6 C ANSM VP-AI3S NASM AASM P NAPM AAPM Q C μη ρησσει ο οινος ο νεος τους ασκους και ο οινος bursts 4 the wine 3 new the skins, and the wine μή ῥάσσω ῥήγνυμι ῥήσσω ὁ οἶνος ὁ νέος ὁ ἀσκός καί ὁ οἶνος 336 4486 3588 363 3588 350 3588 779 53 3588 363 LN VP-AI3S TNSM NNSM TNSM ANSM TAPM NAPM C TNSM NNSM εκχειται και οι ασκοι απολουνται αλλα οινον νεον εις ασκους is poured out, and the skins will be destroyed; but wine new into 3 skins 5 ἐκχέω ἐκχύννομαι καί ὁ ἀσκός ἀπόλλυμι ἀλλά οἶνος νέος εἰς ἀσκός 63 53 3588 779 6 35 363 350 59 779 VP-PI3S C TNPM NNPM VF-MI3P C NASM AASM P NAPM καινους βλητεον new 4 is to be put. καινός βλητέος 537 99 AAPM ANSN 3 Και εγενετο παραπορευεσθαι αυτον εν τοις σαββασιν δια των And it came to pass that he went on the sabbath through the

καί γίνομαι παραπορεύομαι αὐτός ἐν ὁ σάββατον διά ὁ 53 096 3899 846 7 3588 45 3 3588 C VADI3S VP-NN RP-ASM P TDPN NDPN P TGPM σποριμων και ηρξαντο οι μαθηται αυτου οδον ποιειν corn-fields, and began 3 his disciples [their] way to make, σπόριμος καί ἄρχω ὁ μαθητής αὐτός ὁδός ποιέω 470 53 756 3588 30 846 3598 460 AGPM C VA-DI3P TNPM NNPM RP-GSM NASF VP-AN τιλλοντες τους σταχυας plucking the ears. τίλλω ὁ στάχυν 5089 3588 479 VP-AP-PNM TAPM NAPM 4 και οι Φαρισαιοι ελεγον αυτω Ιδε τι ποιουσιν εν τοις And the Pharisees said to him, Behold, what do they on the καί ὁ Φαρισαῖος λέγω αὐτός οἶδα τίς ποιέω ἐν ὁ 53 3588 5330 3004 846 49 50 460 7 3588 C TNPM NNPM VI-AI3P RP-DSM VA-AMS RI-ASN VP-AI3P P TDPN σαββασιν ο ουκ εξεστιν sabbath that which is not lawful? σάββατον ὅς οὐ ἔξεστι 45 3739 3756 83 NDPN RR-ASN LN VP-QI3S 5 Και αυτος ελεγεν αυτοις Ουδεποτε ανεγνωτε τι εποιησεν And he said to them, Never 3 did ye read what did καί αὐτός λέγω αὐτός οὐδέποτε ἀναγινώσκω τίς ποιέω 53 846 3004 846 3763 34 50 460 C RP-NSM VI-AI3S RP-DPM B VAAIP RI-ASN VA-AI3S αβιδ οτε χρειαν εσχεν και επεινασεν αυτος και οι μετ αυτου David, when need he had and hungered, he and those with him? αβίδ αυίδ ὅτε χρεία ἔχω καί πεινάω αὐτός καί ὁ μετά αὐτός 38 3753 553 9 53 3983 846 53 3588 336 846 ZP B NASF VAAI3S C VA-AI3S RP-NSM C TNPM P RP-GSM 6 πως εισηλθεν εις τον οικον του Θεου επι Αβιαθαρ του how he entered into the house of God in [the days of] Abiathar the πῶς εἰσέρχομαι εἰς ὁ οἶκος ὁ θεός ἐπί Ἀβιαθάρ ὁ 4459 55 59 3588 364 3588 36 909 8 3588 B VAAI3S P TASM NASM TGSM NGSM P ZP TGSM αρχιερεως και τους αρτους της προθεσεως εφαγεν ους ουκ high priest, and the loaves of the presentation ate, which it is not ἀρχιερεύς καί ὁ ἄρτος ὁ πρόθεσις πρόσθεσις ἐσθίω ὅς οὐ 749 53 3588 740 3588 486 535 3739 3756 NGSM C TAPM NAPM TGSF NGSF VAAI3S RR-APM LN

εξεστιν φαγειν ει μη τοις ιερευσιν και εδωκεν και τοις συν lawful to eat except for the priests, and gave even to those who with ἔξεστι ἐσθίω εἰ μή ὁ ἱερεύς καί δίδωμι καί ὁ σύν 83 535 487 336 3588 409 53 35 53 3588 486 VP-QI3S VAAN Q LN TDPM NDPM C VA-AI3S C TDPM P αυτω ουσιν him were? αὐτός εἰμί 846 5607 RP-DSM VP-XP-PDM 7 Και ελεγεν αυτοις Το σαββατον δια τον ανθρωπον εγενετο And he said to them, The sabbath on account of man was made, καί λέγω αὐτός ὁ σάββατον διά ὁ ἄνθρωπος γίνομαι 53 3004 846 3588 45 3 3588 444 096 C VI-AI3S RP-DPM TNSN NNSN P TASM NASM VADI3S ουχ ο ανθρωπος δια το σαββατον not man on account of the sabbath: οὐ ὁ ἄνθρωπος διά ὁ σάββατον 3756 3588 444 3 3588 45 LN TNSM NNSM P TASN NASN 8 ωστε κυριος εστιν ο υιος του ανθρωπου και του σαββατου so then Lord is the Son of man also of the sabbath. ὥστε κύριος εἰμί ὁ υἱός ὁ ἄνθρωπος καί ὁ σάββατον 560 96 076 3588 507 3588 444 53 3588 45 C NNSM VP-XI3S TNSM NNSM TGSM NGSM C TGSN NGSN CHAPTER 3 Και εισηλθεν παλιν εις την συναγωγην και ην εκει ανθρωπος And he entered again into the synagogue, and there was there a man καί εἰσέρχομαι πάλιν εἰς ὁ συναγωγή καί εἰμί ἐκεῖ ἄνθρωπος 53 55 385 59 3588 4864 53 58 563 444 C VAAI3S B P TASF NASF C VI-XI3S B NNSM εξηραμμενην εχων την χειρα withered 4 having [his] hand, 3 ξηραίνω ἔχω ὁ χείρ 3583 9 3588 5495 VR-PP-SAF VP-AP-SNM TASF NASF και παρετηρουν αυτον ει τοις σαββασιν θεραπευσει αυτον and they were watching him whether on the sabbath he will heal him, καί παρατηρέω αὐτός εἰ ὁ σάββατον θεραπεύω αὐτός 53 3906 846 487 3588 45 33 846 C VI-AI3P RP-ASM Q TDPN NDPN VF-AI3S RP-ASM

ινα κατηγορησωσιν αυτου in order that they might accuse him. ἵνα κατηγορέω αὐτός 443 73 846 C VA-AS3P RP-GSM 3 και λεγει τω ανθρωπω τω εξηραμμενην εχοντι την χειρα And he says to the man who withered 3 had the hand, καί λέγω ὁ ἄνθρωπος ὁ ξηραίνω ἔχω ὁ χείρ 53 3004 3588 444 3588 3583 9 3588 5495 C VP-AI3S TDSM NDSM TDSM VR-PP-SAF VP-AP-SDM TASF NASF Εγειραι εις το μεσον Arise [and come] into the midst. ἐγείρω εἰς ὁ μέσος 453 59 3588 339 VA-MMS P TASN AASN 4 Και λεγει αυτοις Εξεστιν τοις σαββασιν αγαθοποιησαι η And he says to them, Is it lawful on the sabbaths to do good, or καί λέγω αὐτός ἔξεστι ὁ σάββατον ἀγαθοποιέω ἤ 53 3004 846 83 3588 45 5 8 C VP-AI3S RP-DPM VP-QI3S TDPN NDPN VA-AN L κακοποιησαι ψυχην σωσαι η αποκτειναι Οι δε εσιωπων to do evil? life 3 to save, or to kill? But they were silent. κακοποιέω ψυχή σῴζω ἤ ἀποκτείνω ἀποκτέννω ὁ δέ σιωπάω 554 5590 498 8 65 3588 6 463 VA-AN NASF VA-AN L VA-AN TNPM C VI-AI3P 5 και περιβλεψαμενος αυτους μετ οργης συλλυπουμενος επι τη And having looked around on them with anger, being grieved at the καί περιβλέπω αὐτός μετά ὀργή συλλυπέω ἐπί ὁ 53 407 846 336 3709 488 909 3588 C VA-MP-SNM RP-APM P NGSF VP-NP-SNM P TDSF πωρωσει της καρδιας αυτων λεγει τω ανθρωπω Εκτεινον την hardness of their heart, he says to the man, Stretch out πώρωσις ὁ καρδία αὐτός λέγω ὁ ἄνθρωπος ἐκτείνω ὁ 4457 3588 588 846 3004 3588 444 64 3588 NDSF TGSF NGSF RP-GPM VP-AI3S TDSM NDSM VA-AMS TASF χειρα σου Και εξετεινεν και αποκατεσταθη η χειρ αυτου thy hand. And he stretched out [it], and was restored 3 his hand χείρ σύ καί ἐκτείνω καί ἀποκαθίστημι ὁ χείρ αὐτός 5495 4675 53 64 53 600 3588 5495 846 NASF RPGS C VA-AI3S C VA-PI3S TNSF NNSF RP-GSM υγιης ως η αλλη sound as the other. ὑγιής ὡς ὁ ἄλλος

599 563 3588 43 ANSF B TNSF ANSF 6 Και εξελθοντες οι Φαρισαιοι ευθεως μετα των Ηρωδιανων And having gone out the Pharisees immediately with the Herodians καί ἐξέρχομαι ὁ Φαρισαῖος εὐθέως μετά ὁ Ἡρῳδιανοί 53 83 3588 5330 336 3588 65 C VAAP-PNM TNPM NNPM B P TGPM NGPM συμβουλιον εποιουν κατ αυτου οπως αυτον απολεσωσιν counsel took against him, how him they might destroy. συμβούλιον ποιέω κατά αὐτός ὅπως αὐτός ἀπόλλυμι 484 460 596 846 3704 846 6 NASN VI-AI3P P RP-GSM B RP-ASM VA-AS3P 7 Και ο Ιησους ανεχωρησεν μετα των μαθητων αυτου προς την And Jesus withdrew with his disciples to the καί ὁ Ἰησοῦς ἀναχωρέω μετά ὁ μαθητής αὐτός πρός ὁ 53 3588 44 40 336 3588 30 846 434 3588 C TNSM NNSM VA-AI3S P TGPM NGPM RP-GSM P TASF θαλασσαν και πολυ πληθος απο της Γαλιλαιας ηκολουθησαν αυτω sea; and great a multitude from Galilee followed him, θάλασσα καί πολύς πλῆθος ἀπό ὁ Γαλιλαία ἀκολουθέω αὐτός 8 53 483 48 575 3588 056 90 846 NASF C ANSN NNSN P TGSF NGSF VA-AI3P RP-DSM και απο της Ιουδαιας and from Judea, καί ἀπό ὁ Ἰουδαία 53 575 3588 449 C P TGSF NGSF 8 και απο Ιεροσολυμων και απο της Ιδουμαιας και περαν του and from Jerusalem, and from Idumea, and beyond the καί ἀπό Ἱεροσόλυμα καί ἀπό ὁ Ἰδουμαία καί πέραν ὁ 53 575 44 53 575 3588 40 53 4008 3588 C P NGPN C P TGSF NGSF C B TGSM Ιορδανου και οι περι Τυρον και Σιδωνα πληθος πολυ ακουσαντες Jordan; and they around Tyre and Sidon, a multitude great, having heard Ἰορδάνης καί ὁ περί Τύρος καί Σιδών πλῆθος πολύς ἀκουστός ἀκούω 446 53 3588 40 584 53 4605 48 483 9 NGSM C TNPM P NASF C NASF NNSN ANSN VA-AP-PNM οσα εποιει ηλθον προς αυτον how much he was doing came to him. ὅσος ποιέω ἔρχομαι πρός αὐτός 3745 460 064 434 846 RK-APN VI-AI3S VAAI3P P RP-ASM

9 και ειπεν τοις μαθηταις αυτου ινα πλοιαριον προσκαρτερη αυτω And he spoke to his disciples, that a small ship might wait upon him, καί λέγω ὁ μαθητής αὐτός ἵνα πλοιάριον προσκαρτερέω αὐτός 53 036 3588 30 846 443 44 434 846 C VAAI3S TDPM NDPM RP-GSM C NNSN VP-AS3S RP-DSM δια τον οχλον ινα μη θλιβωσιν αυτον on account of the crowd, that they might not press upon him. διά ὁ ὄχλος ἵνα μή θλίβω αὐτός 3 3588 3793 443 336 346 846 P TASM NASM C LN VP-AS3P RP-ASM 0 πολλους γαρ εθεραπευσεν ωστε επιπιπτειν αυτω ινα αυτου For many he healed, so that they beset him, that him πολύς γάρ θεραπεύω ὥστε ἐπιπίπτω αὐτός ἵνα αὐτός 483 063 33 560 968 846 443 846 AAPM C VA-AI3S C VP-AN RP-DSM C RP-GSM αψωνται οσοι ειχον μαστιγας they might touch, as many as had scourges; ἅπτω ὅσος ἔχω μάστιξ 680 3745 9 348 VA-MS3P RK-NPM VI-AI3P NAPF και τα πνευματα τα ακαθαρτα οταν αυτον εθεωρει προσεπιπτεν and the spirits the unclean, when him they beheld, fell down before καί ὁ πνεῦμα ὁ ἀκάθαρτος ὅταν αὐτός θεωρέω προσπίπτω 53 3588 45 3588 69 375 846 334 4363 C TNPN NNPN TNPN ANPN C RP-ASM VI-AI3S VI-AI3S αυτω και εκραζεν λεγοντα Οτι συ ει ο υιος του Θεου him, and cried, saying, Thou art the Son of God. αὐτός καί κράζω λέγω ὅτι σύ εἰμί ὁ υἱός ὁ θεός 846 53 896 3004 3754 477 488 3588 507 3588 36 RP-DSM C VI-AI3S VP-AP-PNN C RPNS VP-XIS TNSM NNSM TGSM NGSM Και πολλα επετιμα αυτοις ινα μη αυτον φανερον ποιησωσιν And much he rebuked them, so that not 3 him 5 manifest 6 they should make. 4 καί πολύς ἐπιτιμάω αὐτός ἵνα μή αὐτός φανερός ποιέω 53 483 008 846 443 336 846 538 460 C AAPN VI-AI3S RP-DPM C LN RP-ASM AASM VA-AS3P 3 Και αναβαινει εις το ορος και προσκαλειται ους ηθελεν And he goes up into the mountain, and calls to [him] whom would καί ἀναβαίνω εἰς ὁ ὄρος καί προσκαλέω ὅς θέλω 53 305 59 3588 3735 53 434 3739 309 C VP-AI3S P TASN NASN C VP-NI3S RR-APM VI-AI3S αυτος και απηλθον προς αυτον he; and they went to him.

αὐτός καί ἀπέρχομαι πρός αὐτός 846 53 565 434 846 RP-NSM C VAAI3P P RP-ASM 4 και εποιησεν δωδεκα ινα ωσιν μετ αυτου και ινα And he appointed twelve that they might be with him, and that καί ποιέω δώδεκα ἵνα εἰμί μετά αὐτός καί ἵνα 53 460 47 443 5600 336 846 53 443 C VA-AI3S ZN C VP-XS3P P RP-GSM C C αποστελλη αυτους κηρυσσειν he might send them to preach, ἀποστέλλω ἐμπέμπω αὐτός κηρύσσω 649 846 784 VP-AS3S RP-APM VP-AN 5 και εχειν εξουσιαν θεραπευειν τας νοσους και εκβαλλειν τα and to have authority to heal diseases and to cast out καί ἔχω ἐξουσία θεραπεύω ὁ νόσος καί ἐκβάλλω ὁ 53 9 849 33 3588 3554 53 544 3588 C VP-AN NASF VP-AN TAPF NAPF C VP-AN TAPN δαιμονια demons. δαιμόνιον 40 NAPN 6 και επεθηκεν τω Σιμωνι ονομα Πετρον And he added to Simon [the] name Peter; καί ἐπιτίθημι ὁ Σίμων ὄνομα Πέτρος 53 007 3588 463 3686 4074 C VA-AI3S TDSM NDSM NASN NASM 7 και Ιακωβον τον του Ζεβεδαιου και Ιωαννην τον αδελφον and James the [son] of Zebedee, and John the brother καί Ἰάκωβος ὁ ὁ Ζεβεδαῖος καί Ἰωάννης Ἰωνάθας ὁ ἀδελφός 53 385 3588 3588 99 53 49 3588 80 C NASM TASM TGSM NGSM C NASM TASM NASM του Ιακωβου και επεθηκεν αυτοις ονοματα Βοανεργες ο εστιν of James; and he added to them [the] names Boanerges, which is ὁ Ἰάκωβος καί ἐπιτίθημι αὐτός ὄνομα Βοανηργές ὅς εἰμί 3588 385 53 007 846 3686 993 3739 076 TGSM NGSM C VA-AI3S RP-DPM NAPN ZP RR-NSN VP-XI3S Υιοι βροντης Sons of thunder; υἱός βροντή 507 07 NNPM NGSF

8 και Ανδρεαν και Φιλιππον και Βαρθολομαιον και Ματθαιον και and Andrew, and Philip, and Bartholomew, and Matthew, and καί Ἀνδρέας καί Φίλιππος καί Βαρθολομαῖος καί Ματθαῖος καί 53 406 53 5376 53 98 53 356 53 C NASM C NASM C NASM C NASM C Θωμαν και Ιακωβον τον του Αλφαιου και Θαδδαιον και Σιμωνα Thomas, and James the [son] of Alphaeus, and Thaddeus, and Simon Θωμᾶς καί Ἰάκωβος ὁ ὁ Ἁλφαῖος καί Θαδδαῖος καί Σίμων 38 53 385 3588 3588 56 53 80 53 463 NASM C NASM TASM TGSM NGSM C NASM C NASM τον Κανανιτην the Canannite, ὁ Κανανίτης 3588 58 TASM NASM 9 και Ιουδαν Ισκαριωτην ος και παρεδωκεν αυτον Και ερχονται and Judas Iscariote, who also delivered up him. And they come καί Ἰούδας Ἰωδά Ἰσκαριώτης ὅς καί παραδίδωμι αὐτός καί ἔρχομαι 53 455 469 3739 53 3860 846 53 064 C NASM NASM RR-NSM C VA-AI3S RP-ASM C VP-NI3P εις οικον to a house: εἰς οἶκος 59 364 P NASM 0 και συνερχεται παλιν οχλος ωστε μη δυνασθαι and comes 3 together 4 again 5 a crowd, so that they are not able so much as καί συνέρχομαι πάλιν ὄχλος ὥστε μή δύναμαι 53 4905 385 3793 560 336 40 C VP-NI3S B NNSM C LN VP-NN αυτους μητε αρτον φαγειν bread 3 to eat. αὐτός μήτε ἄρτος ἐσθίω 846 3383 740 535 RP-APM C NASM VAAN και ακουσαντες οι παρ αυτου εξηλθον κρατησαι αυτον And having heard [of it] those belonging to him went out to lay hold of him; καί ἀκουστός ἀκούω ὁ παρά αὐτός ἐξέρχομαι κρατέω αὐτός 53 9 3588 3844 846 83 90 846 C VA-AP-PNM TNPM P RP-GSM VAAI3P VA-AN RP-ASM ελεγον γαρ Οτι εξεστη for they said, He is beside himself. λέγω γάρ ὅτι ἐξιστάνω ἐξιστάω ἐξίστημι

3004 063 3754 839 VI-AI3P C C VAAI3S Και οι γραμματεις οι απο Ιεροσολυμων καταβαντες ελεγον Οτι And the scribes who from Jerusalem came down said, καί ὁ γραμματεύς ὁ ἀπό Ἱεροσόλυμα καταβαίνω λέγω ὅτι 53 3588 3588 575 44 597 3004 3754 C TNPM NNPM TNPM P NGPN VAAP-PNM VI-AI3P C Βεελζεβουλ εχει και Οτι εν τω αρχοντι των δαιμονιων εκβαλλει Beelzebul he has; and By the prince of the demons he casts out Βεελζεβούλ ἔχω καί ὅτι ἐν ὁ ἄρχων ὁ δαιμόνιον ἐκβάλλω 954 9 53 3754 7 3588 758 3588 40 544 ZP VP-AI3S C C P TDSM NDSM TGPN NGPN VP-AI3S τα δαιμονια the demons. ὁ δαιμόνιον 3588 40 TAPN NAPN 3 Και προσκαλεσαμενος αυτους εν παραβολαις ελεγεν αυτοις Πως And having called to [him] them in parables he said to them, How καί προσκαλέω αὐτός ἐν παραβολή λέγω αὐτός πῶς 53 434 846 7 3850 3004 846 4459 C VA-DP-SNM RP-APM P NDPF VI-AI3S RP-DPM BI δυναται Σατανας Σαταναν εκβαλλειν can Satan Satan 3 cast out? δύναμαι Σατανᾶς Σατανᾶς ἐκβάλλω 40 4567 4567 544 VP-NI3S NNSM NASM VP-AN 4 και εαν βασιλεια εφ εαυτην μερισθη ου δυναται σταθηναι η and if a kingdom against itself be divided, is 3 not 4 able 5 to 6 stand 7 καί ἐάν βασιλεία ἐπί ἑαυτοῦ μερίζω οὐ δύναμαι ἵστημι ὁ 53 437 93 909 438 3307 3756 40 476 3588 C Q NNSF P RF3ASF VA-PS3S LN VP-NI3S VA-PN TNSF βασιλεια εκεινη that kingdom: βασιλεία ἐκεῖνος 93 565 NNSF RD-NSF 5 και εαν οικια εφ εαυτην μερισθη ου δυναται σταθηναι η and if a house against itself be divided, not 4 is 3 able 5 to 6 stand 7 καί ἐάν οἰκία ἐπί ἑαυτοῦ μερίζω οὐ δύναμαι ἵστημι ὁ 53 437 364 909 438 3307 3756 40 476 3588 C Q NNSF P RF3ASF VA-PS3S LN VP-NI3S VA-PN TNSF

οικια εκεινη that house: οἰκία ἐκεῖνος 364 565 NNSF RD-NSF 6 και ει ο Σατανας ανεστη εφ εαυτον και μεμερισται and if Satan has risen up against himself and has been divided, καί εἰ ὁ Σατανᾶς ἀναπηδάω ἀνίστημι ἐπί ἑαυτοῦ καί μερίζω 53 487 3588 4567 450 909 438 53 3307 C Q TNSM NNSM VAAI3S P RF3ASM C VR-PI3S ου δυναται σταθηναι αλλα τελος εχει he is not able to stand, but an end has. οὐ δύναμαι ἵστημι ἀλλά τέλος ἔχω 3756 40 476 35 5056 9 LN VP-NI3S VA-PN C NASN VP-AI3S 7 ου δυναται ουδεις τα σκευη του ισχυρου No one in any wise is able the goods of the strong man, οὐ δύναμαι οὐδείς οὐθείς ὁ σκεῦος ὁ ἰσχυρός 3756 40 376 3588 463 3588 478 LN VP-NI3S ANSM TAPN NAPN TGSM AGSM εισελθων εις την οικιαν αυτου διαρπασαι εαν μη πρωτον τον having entered into his house, to plunder, unless first the εἰσέρχομαι εἰς ὁ οἰκία αὐτός διαρπάζω ἐάν μή πρῶτον πρώτως ὁ 55 59 3588 364 846 83 437 336 44 3588 VAAP-SNM P TASF NASF RP-GSM VA-AN Q LN B TASM ισχυρον δηση και τοτε την οικιαν αυτου διαρπασει strong man he bind, and then his house he will plunder. ἰσχυρός δέω καί τότε ὁ οἰκία αὐτός διαρπάζω 478 0 53 59 3588 364 846 83 AASM VA-AS3S C B TASF NASF RP-GSM VF-AI3S 8 αμην λεγω υμιν οτι παντα αφεθησεται τα αμαρτηματα τοις Verily I say to you, that all shall 3 be 4 forgiven 5 the sins to the ἀμήν λέγω σύ ὅτι πᾶς ἀφίημι ὁ ἁμάρτημα ὁ 8 3004 53 3754 3956 863 3588 65 3588 ZH VP-AIS RPDP C ANPN VF-PI3S TNPN NNPN TDPM υιοις των ανθρωπων και βλασφημιαι οσας αν βλασφημησωσιν sons of men, and blasphemies whatsoever they shall have blasphemed; υἱός ὁ ἄνθρωπος καί βλασφημία ὅσος ἄν βλασφημέω δυσφημέω 507 3588 444 53 988 3745 30 987 NDPM TGPM NGPM C NNPF RK-APF L VA-AS3P 9 ος δ αν βλασφημηση εις το Πνευμα το Αγιον but whosoever shall blaspheme against the Spirit the Holy,

ὅς δέ ἄν βλασφημέω δυσφημέω εἰς ὁ πνεῦμα ὁ ἅγιος 3739 6 30 987 59 3588 45 3588 40 RR-NSM C L VA-AS3S P TASN NASN TASN AASN ουκ εχει αφεσιν εις τον αιωνα αλλ ενοχος εστιν αιωνιου κρισεως has not forgiveness to eternity, but liable to 3 is eternal judgment; οὐ ἔχω ἄφεσις εἰς ὁ αἰών ἀλλά ἔνοχος εἰμί αἰώνιος κρίσις 3756 9 859 59 3588 65 35 777 076 66 90 LN VP-AI3S NASF P TASM NASM C ANSM VP-XI3S AGSF NGSF 30 οτι ελεγον Πνευμα ακαθαρτον εχει because they said, An unclean spirit he has. ὅτι λέγω πνεῦμα ἀκάθαρτος ἔχω 3754 3004 45 69 9 C VI-AI3P NASN AASN VP-AI3S 3 Ερχονται ουν οι αδελφοι και η μητηρ αυτου και εξω Then came [his] brethren and his mother, and without ἔρχομαι οὖν ὁ ἀδελφός καί ὁ μήτηρ αὐτός καί ἔξω 064 3767 3588 80 53 3588 3384 846 53 854 VP-NI3P C TNPM NNPM C TNSF NNSF RP-GSM C B εστωτες απεστειλαν προς αυτον φωνουντες αυτον standing sent to him, calling him. ἵστημι ἀποστέλλω ἐμπέμπω πρός αὐτός φωνέω αὐτός 476 649 434 846 5455 846 VR-AP-PNM VA-AI3P P RP-ASM VP-AP-PNM RP-ASM 3 και εκαθητο οχλος περι αυτον ειπον δε αυτω Ιδου η And sat 3 a crowd around him: and they said to him, Behold, καί κάθημαι ὄχλος περί αὐτός λέγω δέ αὐτός ἰδού ὁ 53 5 3793 40 846 036 6 846 400 3588 C VI-NI3S NNSM P RP-ASM VAAI3P C RP-DSM VAAMS TNSF μητηρ σου και οι αδελφοι σου εξω ζητουσιν σε thy mother and thy brethren without seek thee. μήτηρ σύ καί ὁ ἀδελφός σύ ἔξω ζητέω σύ 3384 4675 53 3588 80 4675 854 457 NNSF RPGS C TNPM NNPM RPGS B VP-AI3P RPAS 33 Και απεκριθη αυτοις λεγων Τις εστιν η μητηρ μου η And he answered them, saying, Who is my mother or καί ἀποκρίνομαι αὐτός λέγω τίς εἰμί ὁ μήτηρ ἐγώ ἤ 53 6 846 3004 50 076 3588 3384 3450 8 C VA-DI3S RP-DPM VP-AP-SNM RI-NSM VP-XI3S TNSF NNSF RPGS L οι αδελφοι μου brethren my? ὁ ἀδελφός ἐγώ 3588 80 3450 TNPM NNPM RPGS

34 Και περιβλεψαμενος κυκλω τους περι αυτον καθημενους And having looked around on in 3 a 4 circuit 5 those who around him were sitting, καί περιβλέπω κύκλῳ ὁ περί αὐτός κάθημαι 53 407 945 3588 40 846 5 C VA-MP-SNM NDSM TAPM P RP-ASM VP-NP-PAM λεγει Ιδε η μητηρ μου και οι αδελφοι μου he says, Behold, my mother and brethren my: λέγω οἶδα ὁ μήτηρ ἐγώ καί ὁ ἀδελφός ἐγώ 3004 49 3588 3384 3450 53 3588 80 3450 VP-AI3S VA-AMS TNSF NNSF RPGS C TNPM NNPM RPGS 35 ος γαρ αν ποιηση το θελημα του Θεου ουτος αδελφος μου for whoever shall do the will of God, he brother my ὅς γάρ ἄν ποιέω ὁ θέλημα ὁ θεός οὗτος ἀδελφός ἐγώ 3739 063 30 460 3588 307 3588 36 3778 80 3450 RR-NSM C L VA-AS3S TASN NASN TGSM NGSM RD-NSM NNSM RPGS και αδελφη μου και μητηρ εστιν and my sister and mother is. καί ἀδελφή ἐγώ καί μήτηρ εἰμί 53 79 3450 53 3384 076 C NNSF RPGS C NNSF VP-XI3S CHAPTER 4 Και παλιν ηρξατο διδασκειν παρα την θαλασσαν και συνηχθη And again he began to teach by the sea. And was gathered together καί πάλιν ἄρχω διδάσκω παρά ὁ θάλασσα καί συνάγω 53 385 756 3 3844 3588 8 53 4863 C B VA-DI3S VP-AN P TASF NASF C VA-PI3S προς αυτον οχλος πολυς ωστε αυτον εμβαντα εις το πλοιον to him a crowd great, so that him having entered into the ship πρός αὐτός ὄχλος πολύς ὥστε αὐτός ἐμβαίνω εἰς ὁ πλοῖον 434 846 3793 483 560 846 684 59 3588 443 P RP-ASM NNSM ANSM C RP-ASM VAAP-SAM P TASN NASN καθησθαι εν τη θαλασση και πας ο οχλος προς την θαλασσαν sat in the sea, and all the crowd close to the sea κάθημαι ἐν ὁ θάλασσα καί πᾶς ὁ ὄχλος πρός ὁ θάλασσα 5 7 3588 8 53 3956 3588 3793 434 3588 8 VP-NN P TDSF NDSF C ANSM TNSM NNSM P TASF NASF επι της γης ην on the land was. ἐπί ὁ γῆ εἰμί 909 3588 093 58 P TGSF NGSF VI-XI3S