Ο γύρος της Ευρώπης σε 27 μέρες Συντονισμός προγράμματος: Μαρία Κούφα
Περιεχόμενα Περίληψη Εργασίας Στοιχεία Σεναρίου Διδακτικού Παιδαγωγικά Στοιχεία Οργάνωση Τάξης (5 Ομάδες) Στόχοι Παιδαγωγικοί Μαθησιακοί Σκοποί Δραστηριότητες Πηγές Έρευνας Βιβλιογραφία
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ο Γύρος της Ευρώπης σε 27 μέρες Οι μαθητές και μαθήτριες του Στ 1 Δημοτικού Σχολείου Αμπελοκήπων, αποφάσισαν να ταξιδέψουν «νοερά» στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επειδή πιστεύουμε πως σκοπός του ταξιδιού δεν είναι μόνο η «Ιθάκη» αλλά και η διαδρομή προς αυτή, απολαύσαμε όλο το ταξίδι. Η προετοιμασία του ταξιδιού έγινε με πολλά βιωματικά παιχνίδια. Έτσι μάθαμε τι είναι Ε.Ε. και το ρόλο της, ποια κράτη περιλαμβάνει και καταλάβαμε ότι όλα τα κράτη της, αποτελούν την ευρύτερη ευρωπαϊκή οικογένεια. Είκοσι εφτά κράτη-μέλη που συνθέτουν την Ε.Ε. έχουν διαφορετικές παραδόσεις και κουλτούρες. Το κάθε κράτος έχει τη γλώσσα ή τις γλώσσες του, τις διαλέκτους, τις δικές του θρησκευτικές δοξασίες και τις δικές του πολιτισμικές ιδιαιτερότητες. Όμως ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, που ρυθμίζει τη συμπεριφορά και τη στάση των Ευρωπαίων πολιτών έναντι αλλήλων, αποτελεί το βάθρο της ύπαρξης και λειτουργίας της Ε.Ε. ως ένωσης ανθρώπων με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο. Κατόπιν, γεμίσαμε τις αποσκευές μας με φωτογραφικές μηχανές, χάρτες, προσωπικά ημερολόγια, καταγράψαμε ό,τι μας έκανε εντύπωση. Περισυλλέξαμε τοπία, αξιοθέατα, μνημεία, μουσικές, γεύσεις Η εμπειρία ήταν μοναδική! Οι εντυπώσεις, άκρως γοητευτικές!
ΣΚΟΠΟΙ-ΣΤΟΧΟΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Γενικός στόχος: Να ευαισθητοποιηθούν στην αξία της πολυπολιτισμικής και πολυγλωσσικής κοινωνίας. Να συνειδητοποιήσουν ότι είναι μέλη της Ευρωπαϊκής κοινωνίας και να αναλάβουν ενεργό ρόλο ως υπεύθυνοι αργότερα ενήλικες πολίτες. Επιμέρους στόχοι Γνωστικοί Τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποιος ο σκοπός της. Πολιτικές για τον άνθρωπο κ Ευρωπαίο πολίτη Να εντοπίσουν στο χάρτη ποια είναι τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης Να γνωρίσουν τις χώρες και τις σημαίες τους, τα αξιοθέατα, τα μνημεία, μουσικές, έργα τέχνης, γλώσσα και πολιτισμό. Να κατανοήσουν τις έννοιες πολυγλωσσία, πολυπολιτισμικότητα Παιδαγωγικοί Να αποκτήσουν θετική διάθεση για συνεργασία και αυτενέργεια Να λειτουργήσουν ομαδικά και να παρουσιάσουν τις εργασίες τους Να καλλιεργήσουν υπεύθυνη προσωπικότητα, δημοκρατική κι ελεύθερη αντίληψη με κοινωνικές κι ανθρωπιστικές αρχές χωρίς προκαταλήψεις, θρησκευτικές και πολιτισμικές.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «Ο γύρος της Ευρώπης σε 27 μέρες» Α. ΜΕΡΟΣ Στόχοι: Δημιουργία ομάδων. Καλλιέργεια συνεργατικού πνεύματος. Σύνδεση ιδέας «μία τάξη, μία οικογένεια με την δημιουργία Ευρωπαϊκής οικογένειας». 1 η Δραστηριότητα Το σύνολο των μαθητών είναι 22. Έτσι υπάρχει η δυνατότητα σχηματισμού σε 5 ομάδες από 4 μαθητέςμαθήτριες. Οι δύο ομάδες θα έχουν από 5 μέλη. Μοιράζω κάρτες με κοινό θέμα (πόλη Ε.Ε.).Έτσι γίνονται οι ομάδες. 2 η Δραστηριότητα Ρόλος δημοσιογράφου. Τα παιδιά χωρίζονται σε δυάδες (με κλήρωση). Το κάθε μέλος της δυάδας γίνεται δημοσιογράφος και παίρνει συνέντευξη από το ζευγάρι του. Οι ερωτήσεις θα είναι γύρω από την ιστορία του ονόματος, την καταγωγή του πως περνάει τον ελεύθερο χρόνο του τι επάγγελμα θέλει κτλ. Κατόπιν γίνεται αλλαγή ρόλου. Τέλος ο καθένας παρουσιάζει το ζευγάρι του. 3 η Δραστηριότητα Ένας μαθητής μοιράζει στην ομάδα μαρκαδόρους και από ένα φύλλο χαρτί Α3. Εκεί η ομάδα γράφει τα δυνατά και αδύνατα σημεία καθώς και τις προσδοκίες από την συνεργασία χρησιμοποιώντας σύμβολα, ζωγραφιές προκειμένου να αποτυπώσουν όλο το σκεπτικό. Έπειτα ένας από την ομάδα αναλαμβάνει να παίζει το ρόλο του παρουσιαστή. Παρουσιάζει στην ολομέλεια με λίγα λόγια τα χαρακτηριστικά που καταγράφηκαν. 4 η Δραστηριότητα Τα μέλη της ομάδας ορίζουν τους κανόνες συνεργασίας της ομάδας τους. Εκφράζουν σωστές συμπεριφορές κι αυτές που δεν αρμόζει να έχουν, τον τρόπο που θα μιλούν, πώς θα λύσουν μία διαφωνία ή φιλονικία των μελών.
5 η Δραστηριότητα Παρουσίαση συμβολαίου Η κάθε ομάδα καταγράφει σε κάνσον χαρτόνι τους κανόνες που αποφάσισε. Ορίζεται συντονιστής ομάδας που το παρουσιάζει. Β ΜΕΡΟΣ Στόχοι Να γνωρίσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση. Να γνωρίσουν πότε δημιουργήθηκε, ποια κράτη την απαρτίζουν, τις πρωτεύουσες. Να γνωρίσουν τις σημαίες, τις γλώσσες που μιλούν, να εξερευνήσουν τους λαούς. Να ζωγραφίσουν χάρτες. Να γνωρίσουν τα αξιοθέατα, μνημεία, κουλτούρα του κάθε λαού. 1 η Δραστηριότητα Προβάλλουμε στην οθόνη το φυλλάδιο της Ε.Ε. «Πάμε να εξερευνήσουμε την Ευρώπη» μέσα από την ιστοσελίδα http://etc.europa.eu/puclications/young/letsexplore_el.pdf Κατόπιν γίνεται εντοπισμός στους χάρτες οι χώρες Ε.Ε. 2 η Δραστηριότητα Αποφασίσαμε να κάνουμε το γύρο της Ε.Ε. «νοερά» με το τρένο. Φτιάχνουν την ώρα των Τεχνικών, βαγόνια τρένου, φακέλους που θα μπαίνουν ό,τι τους κάνει εντύπωση πληροφορίες γνώσεις, μνημεία, δρόμοι, συνταγές, φωτογραφίες. Η κάθε ομάδα (με κλήρωση) ασχολείται ταξιδεύει σε 5-6 κράτη-μέλη Ε.Ε. 3 η Δραστηριότητα Στην αίθουσα πληροφορικής η κάθε ομάδα αναζητά στο διαδίκτυο φωτογραφίες από πρωτεύουσες χωρών καθώς και αξιοθέατα που αξίζει να δει κανείς αν επισκεφθεί τη χώρα αυτή. Τέλος παρουσιάζουν τις φωτογραφίες αφού τις κάνουν διαφάνειες (PowerPoint). 4 η Δραστηριότητα Κάθε ομάδα (αφού αλλάξει με κλήρωση χώρες) αναλαμβάνει να ψάξει στο Youtube αντιπροσωπευτικό μουσικό κομμάτι της κάθε χώρας καθώς και μια, δύο παραδοσιακές συνταγές.
5 η Δραστηριότητα Συγκεντρώνονται οι συνταγές και δημιουργείται ένα βιβλίο συνταγών από τις χώρες Ε.Ε. 6 η Δραστηριότητα Παιχνίδι ρόλων: Το κάθε παιδί γίνεται μια χώρα. Κάνουμε το τρένο και όταν ακούγεται μουσική από μία χώρα το παιδί μας μιλάει για αυτή τη χώρα. 7 η Δραστηριότητα Προβολή στην οθόνη με τη βοήθεια του προβολέα το κόμικ «Εγώ ρατσιστής» στη διεύθυνση http://ec.europa.eu/publications/archives/young/01/txt/_whatine_racist _el.pdf 8 η Δραστηριότητα Το θέμα της πολυγλωσσίας και πολυπολιτισμικότητας της Ε.Ε. προσεγγίστηκε με ανάλυση εννοιών όπως «ανθρώπινα δικαιώματα και Ο.Η.Ε. Η συγκεκριμένη προσέγγιση υποστηρίχτηκε από την τεχνολογία νε προβολή βίντεο από τις παρακάτω διευθύνσεις : «Η ιστορία Ανθρώπινων Δικαιωμάτων» http://www.youtube.com/watch?v=stjgo_2cney Δικαίωμα στην Εθνικότητα http://www.youtube.com/watch?v=pngeim_24gk&feature=related 9 η Δραστηριότητα Η μεταφορά του παιδικού βιβλίου «Η χώρα νε τους Παράξενους Ανθρώπους» (πραγματεύεται τη διαφορετικότητα και το ρατσισμό) του Ν. Ανδρικόπουλου με αφήγηση και παντομίμα έδωσε μια ευκαιρία στα παιδιά για επαναπροσδιορισμό της αρνητικής στάσης σε φαινόμενα ρατσισμού. Έπειτα ακολουθεί συζήτηση ζητώντας από τα παιδιά να εντοπίσουν τις συμπεριφορές ρατσισμού που καταδεικνύονται στο κόμικ να εκφράσουν τις προσωπικές τους απόψεις. Έτσι καταλήγουμε ότι η Ε.Ε. αποτελεί πολυπολιτισμικό μωσαϊκό. Ο κάθε λαός έχει τη δική του ιστορία, κουλτούρα, γλώσσα, καταγωγή όμως όλοι μαζί είμαστε μέλη μίας ευρύτερης οικογένειας της Ε.Ε.
ΓΕΝΙΚΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Τα παιδιά ενθουσιασμένα από όλο το project αφού ταξίδεψαν στη γνώση με παιγνιώδη και ανάλαφρο τρόπο. Η μάθηση μέσω αλληλεπίδρασης έχει θετική επίδραση στη συμπεριφορά, στην ψυχολογία παιδιών μειώνοντας την πλήξη και τη διάσπαση προσοχής. Ο χωρισμός σε ομάδες βασίζεται σε στρατηγικές διδασκαλίας της γνωστικοαναπτυξιακής θεωρίας του Piaget και ψυχοκοινωνικής του Vygotsky. Οι εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τ.Π.Ε που συνδυάζουν ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες, αλληλεπίδραση μαθητών με τις πηγές, αυτενέργεια στην πορεία του μαθήματος και διαθεματικότητα τείνουν να μεγιστοποιούν τα οφέλη της τεχνολογίας στη σχολική τάξη. Ειδικότερα όμως ευνοείται το δημοκρατικό κι εποικοδομητικό κλίμα κι η ψυχοκοινωνική ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών, αφού γίνονται οι ίδιοι παραγωγοί αυθεντικής γνώσης κι αναγνωρίζεται η δυνατότητα τους για αυτενέργειας και ενεργητική επεξεργασία των δεδομένων. Ο χρόνος που απαιτήθηκε ήταν από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιου του 2013.(20 διδακτικές ώρες).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Μείζον πρόγραμμα επιμόρφωσης (Βασικό επιμορφωτικό υλικό) Εσύ όπως κι εγώ εξερευνώντας τη διαφορετικότητα μέσα από το θέατρο. Ν. Χολέβα, Μάρτιος 2010 Ηλεκτρονική έκδοση Ευρωπαϊκής επιτροπής στην Ελλάδα Βιβλία Γεωγραφίας και Κοινωνικής Αγωγής-Αγωγής του Πολίτη Στ Τάξης Φράγκου Σ. 2007 Μεγάλες γεωγραφικές εξερευνήσεις και ανακαλύψεις http://europa.eu/kids-corner/countries/flash/index_el.htm http://www.easypedia.gr/ http://ec.europa.eu/ellada/publications/achives/pub_20110106_el. htm http://europa.eu/index_el.htm Επίσημος δικτυακός τόπος για την Ε.Ε