Regional Προετοιμασία περιόδου 2014-2020 Στρατηγικές για την έξυπνη εξειδίκευση (RIS3) Ιωάννινα, 25 Απριλίου 2013 Ε. Δαλαμπούρα Γ. Περουλάκης EC-DG REGIO.G.5-Greece & Cyprus 1
1) Κανονιστικές καινοτομίες 2014-2020 Ενίσχυση συνεργειών Εστίαση στα αποτελέσματα Μεγιστοποίηση του αντίκτυπου της χρηματοδότησης από την ΕΕ ("να υλοποιήσουμε περισσότερα με λιγότερα") Επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής "Ευρώπη 2020" για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη Regional Cohesion 2
Βασικές προκλήσεις Σφαιρική θεώρηση Πρωταρχικός στόχος «Ευρώπη 2020» Διάθεση του 3% των δαπανών στην έρευνα και ανάπτυξη Το 75% του πληθυσμού ηλικίας 20-64 ετών θα πρέπει να απασχολείται Το ποσοστό ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο πρέπει να είναι κάτω του 10% Τουλάχιστον το 40% των ατόμων ηλικίας 30-34 ετών θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τριτοβάθμια ή αντίστοιχη εκπαίδευση Μείωση του αριθμού των ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή αποκλεισμό κατά 20 εκατομμύρια στην ΕΕ Αύξηση κατά 20% της ενεργειακής απόδοσης 20% της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές Μείωση κατά 20% (ή ακόμη και κατά 30%) των εκπομπών αερίων Τρέχουσα κατάσταση στην Ελλάδα τέλος 2011 Regional Εθνικός στόχος 2020 στο ΕΠΜ 0,6% 2007 2% 59,9% 70% 13,1% 9,7% 28,9% 32% 619,000 Μείωση κατά 450,000 Υπό αναθεώρηση 5,8 % 2005 8,2 % 2011 8% μείωση των εκπομπών το 2010 σε σύγκριση με το 2005) 2,7 Mtoe 18% Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε τομείς 3
2) Κανονιστικές καινοτομίες 2014-2020 Συνέπειες: 1.Θεματική συγκέντρωση με στόχο την μεγιστοποίηση του αντίκτυπου των επενδύσεων 2.Εκ των προτέρων αιρεσιμότητες και ενισχυμένη συνέργεια για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής υλοποίησης 3.Καινοτομία- που θα ληφθεί υπόψη στη μετουσίωση των στρατηγικών RIS3 σε ΕΠ. Regional Cohesion 4
Επιδόσεις στην καινοτομία των 27 κρατώνμελών της ΕΕ (Συνοπτικός Δείκτης Καινοτομίας για το 2011) 0.900 0.800 0.700 0.600 0.500 0.400 0.300 0.200 0.100 0.000 TR LV BGMKLT RO RS PL SK HRMTGR HUES CZ PT IT NO EE CY SI EU FR IE LU AT NL IS UK BE FI DE DK SE CH M ODEST INNOVA TORS M ODERA TE INNOVA TORS INNOVA TION FOLLOWERS INNOVA TION LEA DERS Σημείωση: Ο συνοπτικός δείκτης καινοτομίας (ΣΔΚ) αποτελεί σύνθεση των 25 δεικτών που κυμαίνονται από τη χαμηλότερη δυνατή απόδοση 0 έως και τη μέγιστη δυνατή απόδοση 1. Το ΣΔΚ 2011 αντικατοπτρίζει την πραγματική απόδοση της περιόδου 5 2010/2009. (Εκτεταμένη αναφορά, συμπεριλαμβανομένων των συναφών και υποψήφιων χώρες) Regional
Regional Επιδόσεις στην καινοτομία και το εθνικό σύστημα καινοτομίας Τέσσερις βασικές ασυμμετρίες του ελληνικού συστήματος καινοτομίας (Κομνηνός & Τσάμης, 2008): Η κυριαρχία δραστηριοτήτων Ε&Α του δημόσιου τομέα σε σύγκριση με τον ιδιωτικό Ασυμμετρία μεταξύ της δημιουργίας και της απορρόφησης/υιοθέτησης της καινοτομίας Δυσαναλογία μεταξύ των λίγων, μικρών καινοτόμων τομέων και της υπόλοιπης οικονομίας Μια πολύ ισχυρή χωρική συγκέντρωση των σχετικών με την καινοτομία δραστηριοτήτων. Η ενίσχυση από τα διαρθρωτικά ταμεία της τρέχουσας περιόδου έχει αποτύχει πλήρως να αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα
Regional Οι επιχειρηματικές επενδύσεις στην καινοτομία είναι εξαιρετικά χαμηλές Οι επιχειρηματικές δαπάνες για Ε & Α είναι εξαιρετικά χαμηλές, αν και στους κλάδους υψηλής τεχνολογίας (38%), αυτές οι δαπάνες (BERD) είναι υψηλότερες από ό, τι σε κάποιες πιο "προηγμένες" χώρες Ωστόσο, η επιχειρηματική Ε & Α είναι χαμηλότερη από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ, ανεξαρτήτως της τομεακής εξειδίκευσης. Έλλειψη δέουσας προσοχής σε καινοτομία στον τομέα των υπηρεσιών και/ή έλλειψη μη-τεχνολογικών μορφών καινοτομίας Επιβεβαιώνεται η υπόθεση ότι λίγοι, μικροί καινοτόμοι επιμέρους τομείς (ή ακόμη και εταιρείες), καταφέρνουν να επενδύουν στην Ε & Α και να καινοτομούν, αλλά δεν αρκούν για να αντισταθμίσουν τη μη καινοτόμο πλειοψηφία.
Θεματική Συγκέντρωση και η σημασία της στην έρευνα και την καινοτομία Regional 8
Europe 2020 inclusive sustainable smart Θεματικοί στόχοι 1. Έρευνα και καινοτομία 2. Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών 3. Ανταγωνιστικότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) 4. Μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα 5. Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, διαχείριση κινδύνων και πρόληψη 6. Περιβαλλοντική προστασία και αποδοτική χρήση των πόρων 7. Βιώσιμες μεταφορές και επίλυση της συμφόρησης στις μεγάλες υποδομές δικτύου 8. Απασχόληση και στήριξη της εργασιακής κινητικότητας 9. Κοινωνική ένταξη και μείωση της φτώχειας 10. Εκπαίδευση, δεξιότητες και δια βίου μάθηση 11. Αύξηση της θεσμικής ικανότητας και της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης 9 Regional
ΕΤΠΑ 2014-20: Συγκέντρωση στην Ε&Κ και στις ΜΜΕ για τη μεγιστοποίηση του αντίκτυπου Έρευνα και Καινοτομία Ανταγωνιστικότητα ΜΜΕ Ενεργειακή απόδοση και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 6% 60% 20% 44% Ανεπτυγμένες και μεταβατικές Λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες περιφέρειες Ευελιξία (διαφορετικές περιοχές παρουσιάζουν διαφορετικές ανάγκες) Ειδικές ρυθμίσεις για τις πρώην περιφέρειες σύγκλισης Regional Cohesion 10
Regional Εκ των προτέρων αιρεσιμότητες πότε και πώς θα ελεγχθούν τι θα συμβεί σε περίπτωση μη συμμόρφωσης 11
Εκ των προτέρων αιρεσιμότητες: βελτίωση των συνθηκών πλαισίου και ενίσχυση του αντίκτυπου των επενδύσεων για την Πολιτική Συνοχής Πώς λειτουργεί Εάν + Όταν: Συνδέεται με επενδυτικές προτεραιότητες: η πλήρωσή τους απαιτείται μόνο εάν ένα κράτος-μέλος επενδύει σε αυτό τον τομέα επενδυτικής προτεραιότητας Εάν δεν είναι σε ισχύ κατά την έγκριση των ΕΠ: πρέπει να πληρούνται εντός δύο ετών από την έγκριση της Συμφωνίας εταιρικής σχέσης ή έως το τέλος του 2016 Μη έγκαιρη πλήρωση των αιρεσιμοτήτων: μπορεί να οδηγήσει στην αναστολή του συνόλου ή μέρους των ενδιάμεσων πληρωμών Regional 12
Εκ των προτέρων αιρεσιμότητες για τις επενδυτικές προτεραιότητες 1, 2 και 3 1. Έρευνα και Καινοτομία 2. Χρήση των ΤΠΕ και ποιότητα Πρόσβαση σε ΤΠΕ 3.Ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ RIS 3 Πρόσβαση σε δίκτυα Νέας Γενιάς/ Σχέδια δικτύων Small Business Act Regional Cohesion Τα 3 στοιχεία έξυπνης ανάπτυξης είναι αλληλένδετα: Δεν υπάρχει κοινωνικά & περιβαλλοντικά βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς καινοτομία Μετά βίας η ύπαρξη καινοτομίας και νέων επιχειρηματικών μοντέλων χωρίς τη χρήση ΤΠΕ Οι ΜΜΕ αποτελούν το 99% των επιχειρήσεων και προσφέρουν τα 2/3 των θέσεων εργασίας του ιδιωτικού τομέα: Οφείλουν να καινοτομούν!
Χρονοδιάγραμμα Κοινό Πλαίσιο Στρατηγικής Συμφωνίες Εταιρικής Σχέσης Επιχειρησιακά Προγράμματα Μέσα του 2013: Υιοθέτηση των Κανονισμών των Διαρθρωτικών Ταμείων, Κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο + 3 μήνες: Συμφωνίες Εταιρικής Σχέσης:ανάλυση των αναγκών, αιρεσιμότητες (RIS3) Επιχειρησιακά Προγράμματα που περιλαμβάνουν δράσεις για RIS3 Διαδικασία RIS3: Αν δεν έχει ξεκινήσει ήδη πρέπει να ξεκινήσει άμεσα! 14 Regional Cohesion
Ποιοι πρέπει να προετοιμάσουν και να συμμετέχουν στη διαδικασία RIS3; Κύριοι φορείς: από τα Πανεπιστήμια, από τις Επιχειρήσεις, από τη Δημόσια Διοίκηση, και από την Κοινωνία των πολιτών («τετραπλός έλικας») Όλοι οι φορείς και όχι μόνο οι "συνήθεις ύποπτοι" Regional Cohesion 15
Ποιος ΔΕΝ συμμετέχει στην προετοιμασία του RIS3 σας; Σύμβουλοι, Εμπειρογνώμονες Ευρωπαϊκή Επιτροπή JASPERS Παγκόσμια Τράπεζα ΟΟΣΑ... αλλά μπορούν να συμβάλλουν στη διαδικασία, παρέχοντας λίστες επαφών, υλικό και δεδομένα, πληροφορίες, μεθοδολογίες, συνδρομή στις διακρατικές συγκρίσεις... Regional Cohesion 16
Regional Συμπεράσματα : Η Επιτροπή δεν είναι εδώ για να υποδείξει τη στρατηγική που θα ακολουθήσει το ΚΜ / οι Περιφέρειες Η Επιτροπή με την υποστήριξη των εμπειρογνωμόνων της θέλουν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της δικής σας στρατηγικής RIS3: Βοηθώντας στην οικοδόμηση της συνεργασίας και την κυριότητα πέραν της ερευνητικής κοινότητας, σε όλους τους συμμετέχοντες το "τρίγωνο της γνώσης" / τετραπλός έλικας Παρέχοντας μια εξωτερική άποψη, επαφές και εμπειρίες 17
Regional ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ