ΝΜΑ, Γηεπξσπαηθα Γηθηπα, Θαιαζζηεο Λεσθνξνη, Marco Polo, θιπ Παθεην No. 2
Βαζε Concerted action on Shortsea Shipping (SSS-CA) 1995-2000 ΔΜΠ ζπληνληζηεο 14 ρσξεο ΔΔ Βι. www.martrans.org Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 2
ΛΔΤΚΗ ΒΙΒΛΟ «Δςπωπαϊκή πολιηικη μεηαθοπων για ηο 2010 : ωπα για αποθαζειρ" COM (2001) 0370 Μεηδσλ παξεκβαζε γηα ηελ πνιηηηθε κεηαθνξσλ ΔΔ Οια ηα κεηαθνξηθα κεζα 4 κεξε Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 3
Λεπθε βηβινο ΙΙ Αμνλεο πνιηηηθεο Μεξνο 1: κεηαηνπηζε ηεο ηζνξξνπηαο κεηαμπ ησλ κεηαθνξηθσλ κεζσλ Μεξνο 2: θαηαξγεζε εκπνδησλ & bottlenecks Μεξνο 3: βαδνληαο ην ρξεζηε ζηελ θαξδηα ηεο πνιηηηθεο κεηαθνξσλ Μεξνο 4: δηαρεηξηζε ηεο παγθνζκηνπνηεζεο ησλ κεηαθνξσλ πκπεξαζκαηα: Ωξα γηα απνθαζεηο Παξαξηεκαηα Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 4
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 5
Αλάπηπμε κεηαθνξσλ ΔΔ Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 6
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 7
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 8
Δζηηαζε ζηε λαπηηιηα κηθξσλ απνζηαζεσλ Κεληξηθνο ππισλαο πνιηηηθεο κεηαθνξσλ ΔΔ ηνρνο: κεησζε εμσηεξηθνπ θνζηνπο κεηαθνξσλ πκθνξεζε/ζνξπβνο/ξππαλζε/αηπρεκαηα 2001: 0,5% ηνπ ΑΔΠ ηεο ΔΔ 2010: απμεζε 142% ζην 1% ηνπ ΑΔΠ (80 δηζ. ην εηνο) αλ δελ παξζνπλ κεηξα Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 9
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 10
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 11
SSS traffic breakdown Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 12
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 13
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 14
ΝΜΑ ρπδελ Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 15
ΝΜΑ κνλαδνπνηεκελα Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 16
Μεηξα αλαπηπμεο ΝΜΑ Δκπνδηα ΝΜΑ (κεξηθα) Γελ ερεη αθνκα πιεξσο απνβαιεη ηελ εηθνλα ηεο σο παιαηνκνδηηηθε Δλερεη πεξηπινθεο δηνηθεηηθεο θαη γξαθεηνθξαηηθεο δηαδηθαζηεο Απαηηεη αλαβαζκηζκελε ιηκεληθε ιεηηνπξγηα Υξεηαδεηαη λεεο πξνεγκελεο ηερλνινγηθεο ιπζεηο γηα πινηα, ιηκαληα, θνξηηα θαη δηθηπα δεδνκελσλ (SOS) SECURITY! Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 17
Αλαγθε πξνγξακκαηνο πξναγσγεο ΝΜΑ Τηνζεηεζε Οδεγηαο ηππνπνηεζεο δηαδηθαζησλ νηαλ ηα πινηα εξρνληαη ε/θαη θεπγνπλ από ιηκαληα ηεο ΔΔ. Πξνηαζε γηα ην πξνγξακκα Marco Polo Πξνηαζε γηα Οδεγηα γηα Intermodal Loading Units Δηζαγσγε ηεο ελλνηαο ησλ Θαιαζζησλ Λεσθνξσλ-Motorways of the Sea Πξνηαζε γηα Οδεγηα γηα ηελ απειεπζεξσζε ηεο αγνξαο ιηκεληθώλ ππεξεζησλ Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 18
Πξναγσγε ΝΜΑ (2) SSS focal points SSS promotion centres SSS ζηαηηζηηθα Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 19
SSS ζηαηηζηηθα ξνσλ θνξηησλ Γπζθνιν ζεκα! Πιεξεηο πηλαθεο πξνειεπζεο/πξννξηζκνπ (O/D) δελ ππαξρνπλ Αζπκβαηνηεηεο δεδνκελσλ Βι. SSS-CA report (web site). Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 20
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 21
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 22
bottleneck exercise Δηθνλα ηεο ΝΜΑ Door-to-door ΝΜΑ Γηνηθεζε θαη εγγξαθα Ληκεληθεο ππεξεζηεο Ιδηαηηεξνηεηεο αλα ρσξα Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 23
TEN-Ts Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 24
Βαζηθή ελλνηα High-level group (K. van Miert) 29 πξνγξακκαηα πξνηεξαηνηεηαο Υξεκαηνδνηεζε: κερξη 220 δηζ. EUR κερξη ην 2020 Δλλνηα ησλ Motorways of the Sea Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 25
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 26
Υξεκαηνδνηεζε TEN-T Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 27
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 28
Θαιαζζηεο Λεσθνξνη (πξνγξακκα No. 21) Motorway of the Baltic Sea Motorway of the Sea of Western Europe Motorway of the Sea of South-West Europe Motorway of the Sea of South-East Europe Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 29
Πξνγξακκα Marco Polo Marco Polo : μεθηλεζε ην 2003 Γηαδνρνο ηνπ PACT ηνρνο: κεηαηνπηζε 12 δηζ. ηνλλνρηιηνκεηξα ην εηνο από ηηο νδηθεο ζηηο κε νδηθεο κεηαθνξεο (~1%) Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 30
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 31
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 32
Marco Polo απνηειεζκαηα 1 νπ call 15 εθ EUR ρξεκαηνδνηεζε 92 πξνηαζεηο, πνπ δεηνπζαλ ζπλνιν 184.5 εθ EUR επηδνηεζε 13 δξαζεηο ειαβαλ ρξεκαηνδνηεζε 13 δξαζεηο κεηαηνπηδνπλ 13.6 δηζ ηνλλν-ρικ θνξηησλ από ηνπο δξνκνπο ζε άιια κεζα Ιδησηηθεο επελδπζεηο 360 εθ EUR από ηηο 13 δξαζεηο Μεζε πεξηβαιινληηθε απνδνηηθνηεηα = 15, δειαδε γηα 1 EUR επηδνηεζεο, ην εμσηεξηθν θνζηνο κεησλεηαη θαηα 15 EUR. Καιε γεσγξαθηθε θαηαλνκε ησλ δξαζεσλ Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 33
Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 34
Marco Polo II Υξεκαηνδνηεζε 740 εθ. EUR γηα 2007 2013, δειαδε ~106 million EUR αλα εηνο. Αλακελνκελε κεηαηνπηζε ~140 δηζ. ηνλλν-ρικ από ηνπο δξνκνπο (αληηζηνηρν κε 7 εθ. δηαδξνκεο θνξηεγνπ από 1000 ρικ) ~10%!! Αλακελνκελε κεησζε ξππσλ CO2 8400 εθ. kg. Αλακελνκελα πεξηβαιινληηθα νθειε ~ 5 δηζ. EUR. Αξα: επηδνηεζε 1 Euro ζην Marco Polo II ζα πξνθαιεζεη θνηλσληθα νθειε ~ 6 Euro. Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 35
Σα οσι-ηοζο-καλα νεα.. Η ΝΜΑ απμεζεθε ζεκαληηθα κεηαμπ 1990 and 2002 (36%), Αιιά νη νδηθεο κεηαθνξεο απμεζεθαλ πεξηζζνηεξν (41%) Δζσηεξηθεο-πνηακηεο κεηαθνξεο ιηγν (<17% ζε 12 εηε) ηδεξνδξνκνη <0 (-7%) Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 36
Μodal split, ΔΔ-15 Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 37
Μεηα ηο 1985 Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 38
Κακα νεα (2) ην 1985 νη νδηθεο κεηαθνξεο μεπεξαζαλ ηε ΝΜΑ Θεζε πνπ από ηόηε δελ ερνπλ ραζεη Σειεπηαηεο ηαζεηο αλεζπρεηηθεο Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 39
Μεπιδια πος πεθηοςν Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 40
ΔΔ-25 (ηδη 27): καλςηεπη από ΔΔ-15? ESPO NEWS, Aςγ. 2005: since May 2004, when Latvia, Lithuania and Estonia became EU members, maritime transport in the Baltic Sea decreased 10 percent; while road transport increased almost 50 percent. This is due to a decrease in bureaucracy and administrative procedures for road transport, while legislation on shipping has not or unsatisfactorily been transposed. This means that an inverse modal shift (from sea to road) is taking place as the result of the enlargement. Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 41
<1950 1951 1953 1955 1957 1959 1961 1963 1965 1967 1969 1971 1973 1975 1977 1979 1981 1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 Number of ships Γηπανζη ζηολος ΝΜΑ (πηγη: Wijnolst & Waals, 2005) Πινηα κεηαμπ 500 θαη 10,000 ΚΟΥ ~10,000 πινηα ζηελ Δπξσπε ~460,000 θαηαπινη (2003) 38% ζηνινπ > 25 εησλ 21% ζηνινπ > 30 εησλ 10% ζηνινπ > 35 εησλ! Πσο ζα αλαλεσζεη ν ζηνινο; Σι θα γινει με ηη ΝΜΑ; 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Year General Cargo Reefer Product tanker Fishing vessel ro/ro Container carrier Chemical tanker Chemical/oil carrier LPG tanker Fish factory ship Bulk carrier Trawler Passener/ro/ro Supply vessel Other Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 42
Δπιπηωζη ηηρ πεπιβαλλονηικηρ πποζηαζιαρ ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΠΔΡΙΒΑΛΛΟΝΣΙΚΩΝ ΟΓΗΓΙΩΝ ΔΔ ΠΟΤ ΔΥΟΤΝ ΔΠΙΠΣΩΗ ΣΑ ΛΙΜΑΝΙΑ The Health and Safety in the Workplace Directive, The Waste Reception Facilities Directive, The Wild Birds Directive, The Habitats Directive, The Bathing Water Directive, The Dangerous Substances Directive, The Urban Waste Water Treatment Directive, The Shellfish Directive, The Water Framework Directive, The Environmental Impact Assessment Directive, The Strategic Environmental Assessment Directive, and The Environmental Liability Directive. Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 43
Πεπιβαλλονηικο πλαίζιο: ενηςπωζιακο Αιιά θαπνηνο ζα κπνξνύζε λα αλαξσηεζεη κεπσο νινη απηνη νη θαλνληζκνη καδί πξνθαιεζνπλ δπζβαζηαθην βαξνο ζηα ιηκαληα Μεπσο ην πιαίζην απην πξνθαιεζεη ζηξαγγαιηζκν ηεο αλαπηπμεο ζηα ιηκαληα; Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 44
Παπαδειγμα (ένα από πολλα;) 2004: Η Associated British Ports καηαησζε ζρεδην λα θηηαμεη ελα 2,3εθ TEU container terminal ζην Dibden Bay, κε βαζε πεξηβαιινληηθνπο ιόγνπο. Η δεκνζηα δηαβνπιεπζε θξαηεζε έλα εηνο θαη εηρε 15.000 ζειηδεο ηεθκεξησζε! This is a slap in the face for the big boys and the get-richquick merchants who bullied and blustered that the development was inevitable, εηπε ελαο αληηπαινο. Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 45
Για να μην παμε μακπια.. Γεκνο Πεξακαηνο ερεη ζνβαξε αληηξξεζε (ζειεη ζην ηδην κεξνο λα γηλεη καξηλα) Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 46
Σελωνειακερ διαδικαζιερ One stop shop?? Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 47
Η επιπηωζη ηηρ αζθαλειαρ (security) IMO: Κσδηθαο ISPS (1/7/2004) EΔ: Καλνληζκνο 725/2004 γηα αζθαιεηα πινησλ θαη ιηκελσλ, (transposes the ISPS code into EU law) ΔΔ Οδεγηα 2005/65/ΔΚ γηα αζθαιεηα ιηκελσλ Πξνηαζε γηα επη πιενλ Οδεγηα ΔΔ γηα αζθαιεηα εθνδηαζηηθεο αιπζηδαο ++++ (ΗΠΑ, θιπ) Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 48
Δπωηηζειρ: Τπάξρεη θαπνηα εθηηκεζε ηνπ ολικος κοζηοςρ νισλ απηώλ ησλ κεηξσλ; Τπάξρεη θαπνηα εθηηκεζε ηεο επηπησζεο ηνπο ηνζν ζην εμποπιο νζν θαη ζην ζηνρν λα θςγοςν ηα θοπηια από ηην ξηπα και να πανε ζηη θαλαζζα; Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 49
Δπι πλέον: λιμενικο πακεηο 1 ε απνηπρηα Καηαςεθηζε ζην ΔΚ (Nνεκβξηνο 2003) Μεγαιε απνηπρηα γηα ηελ ΔΔ θαη ηα ιηκαληα Καη επεθηαζε, κεγαιε απνηπρηα γηα ηε ΝΜΑ Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 50
Λιμενικο πακεηο (ζςνεσεια) Πολλοι ειπαν οηι Σν παθεην δνξηζε έλα κνληειν one-size-fits-all ζε έλα ηνκεα κε πνιιεο ηδηαηηεξνηεηεο Ο αλεπαξθεο δηαινγνο κε ζπλδηθαηα θαη ιηκαληα ήηαλ κεηδνλ πξνβιεκα Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 51
Ληκεληθό παθέην Η απνηπρία ηνπ ιηκεληθνύ παθέηνπ ζίγνπξα δελ ζπλέβαιε ώζηε λα αξζεί ε αβεβαηόηεηα γηα ην πξνο ηα πνπ πνξεύεηαη ε Δπξσπατθή ιηκεληθή πνιηηηθή. Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 52
Σι γινεηαι από εδω και εμππορ Ρηζθν: αιιεινζπγθξνπνκελεο πνιηηηθεο κε αβεβαηε ζπληζηακελε Κελν σο πξνο ην ηη κπνξεη λα πεξηκελεη θαλελαο γηα ην κειινλ Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 53
επιζηρ.. Κηλδπλνο ε ΝΜΑ λα θαζεισζεη ζε ρακεινπο ε αξλεηηθνπο ξπζκνπο αλαπηπμεο αλ πξεπεη λα ζπκκνξθσζεη κε έλα ηεξαζηην πιεζνο θαλνληζκσλ, νδεγησλ, θιπ. Καη απην ζα ερεη σο απνηειεζκα ηελ πεξαηηέξσ απμεζε ηνπ κεξηδηνπ ησλ νδηθσλ κεηαθνξσλ Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 54
Θεηικερ πποοπηικερ; ΝΑΙ, αλλά μόνο εαν: Απνηπρηεο πνιηηηθεο (πρ, ιηκεληθν παθεην) παξαγαγνπλ καζεκαηα πνπ εηλαη ρξεζηκα γηα ην κειινλ Οη πνιηηηθνη θαη νη λνκνζεηεο αλαζεσξεζνπλ ην ηξερνλ patchwork modus operandi θαη πηνζεηεζνπλ κηα αιεζηλα proactive θηινζνθηα Η πνιηηηθε δηακνξθσλεηαη κεηα από πξνζεθηηθε κειεηε νισλ ησλ επηπησζεσλ ηεο Μεγαιπηεξνο δηαινγνο κε νινπο ηνπο εκπιεθνκελνπο Πνιπλνκηα θαη απνζπαζκαηηθνηεηα θαηαξγεζνπλ Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 55
Θεηικερ πποοπηικερ (2) Marco Polo II, Motorways of the Sea: ζε θαηαζηαζε αλακνλεο γηα ηα απνηειεζκαηα WATERBORNE technology R&D platform (επηηξνπνο Verheugen) Maritime Policy Green Paper (επηηξνπνο Borg) ΔΝΙΑΙΟ ΝΑΤΣΙΛΙΑΚΟ ΥΩΡΟ Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 56
ομωρ.. Η εθβαζε νισλ απηώλ δελ εηλαη αθνκε ζηγνπξε Θα παξεη θαπνην ρξνλν κερξη λα πινπνηεζνπλ νια απηα Σα πξαγκαηα δελ ζα γηλνπλ από κνλα ηνπο (ρξεηαδνληαη ζεκαληηθα ηδησηηθά θεθαιαηα) Πξνζνρε ζηελ πηζαλε ζηξεβισζε ηνπ αληαγσληζκνπ (Marco Polo & M.o.S.) Maritime Policy ΠΡΑΙΝΗ ΒΙΒΛΟ: θα εξομαλςνει ηο μωζαικο, η θα ηο κανει πιο πεπιπλοκο; Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 57
Από ηο λεξικο ηος Webster: «Patchwork»: Κνκκαηηα πθαζκα, ζε πνιια ρξσκαηα και σχηματα, ξακκελα καδη Καηη πνπ απνηειεηηαη από πνηθηια, εηεξνθιηηα θαη αζπλαξηεηα κεξε Δξγαζηα πνπ γηλεηαη κε ηπραην θαη κε ζπζηεκαηηθν ηξνπν Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 58
Ππορ αποθςγην.. Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 59
Αναγκαιερ δπαζειρ για ηην επιηςσια ηηρ ΝΜΑ Να ηεζνπλ ζπγθεθξηκελνη θαη κεηξεζηκνη ζηνρνη ζην πξνζδνθσκελν κεξηδην ηεο ΝΜΑ (πρ, 45% ζε 10 εηε) Να αλαπηπρζεη έλαο «Οδηθνο Υαξηεο» (Roadmap) σζηε νη ζηνρνη απηνη λα επηηεπρζνπλ (Υαξηεο: νξηζκνο πξνηεξαηνηεησλ, πνξεηα ζε ζηαδηα, κεηξεζε πξννδνπ) Δζσηεξηθεπζε ηνπ εμσηεξηθνπ θνζηνπο ησλ νδηθσλ κεηαθνξσλ σζηε απηεο λα κελ εηλαη ηερλεηα θηελεο Αλάπηπμε βησζηκσλ Business Plans γηα θαζε Motorway of the Sea Απμεζε ρξεκαηνδνηεζεο γηα MoS & Marco Polo Καηαλνκε πνξσλ ζηηο πην απνδνηηθεο δξαζεηο Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 60
Γπαζειρ (ζςνεσεια) Οπζηαζηηθε εκπινθε ηδησηηθσλ θεθαιαησλ (ηδησο ζηα MoS) Καηαξγεζε εκπνδησλ από ηεισλεηα! Γηαηππσζε πιαηζηνπ απειεπζεξσζεο ιηκεληθεο αγνξαο Αλαλεσζε ζηνινπ ΝΜΑ Καηαξγεζε πνιηηηθσλ patchwork πνπ εκπνδηδνπλ ηε ΝΜΑ Δληαμε ΝΜΑ ζε κηα νινθιεξσκελε λαπηηιηαθε πνιηηηθε Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 61
ςμπεπαζμα.. Η ΝΜΑ ζηελ Δπξσπε εηλαη ζε έλα θξηζηκν ζηαπξνδξνκη, λα παεη κπξνζηα επηζεηηθα αληηκεησπηδνληαο ηηο πνιιεο θαη κεγαιεο πξνθιεζεηο, ε λα πηνζεηεζεη ζηαζε αδξαλεηαο, επαλαπαπζεο θαη αηνικηαο Η πξσηε επηινγή ζηγνπξα δελ ζα εξζεη από κνλε ηεο! Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 62
MOSES Motorways Of the Sea, European Style MOSES main goal is to develop a blue print establishing the detailed criteria and conditions for developing the innovative European network of Motorways of the Sea (MoS) as part of the Trans-European Transport Network (TEN-T). Ληκελεο ΠΑΚΔΣΟ 2, ΔΜΠ 2010 63