ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ

ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΒΟΤΑΝΙΚΗΣ Genus species L. ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ Dianthus caryophyllus L. cv. Tanga

Ποικιλία: άθροισμα ατόμων, όμοιων προς τα κύρια χαρακτηριστικά τους, με διαφορές σε ορισμένα χαρακτηριστικά. Σειρά: άτομα από εγγενή αναπαραγωγή με ομοιόμορφη εμφάνιση και σταθερότητα χαρακτηριστικών που εξασφαλίζεται με επιλογή, σε σύγκριση με ένα πρότυπο. Κλώνος: ομάδα από ομοιόμορφα άτομα που προέρχονται από το ίδιο μητρικό φυτό με αγενή πολλαπλασιασμό. Πληθυσμός: περιλαμβάνει άτομα που πολλαπλασιάζονται εγγενώς και παρουσιάζουν γενετικές διαφορές. Υβρίδιο (F1): προέρχεται από διασταύρωση ποικιλιών ή σειρών που παρουσιάζουν το φαινόμενο της ετέρωσης ή ευφορίας των νόθων.

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΒΑΣΗ ΧΡΗΣΗΣ Ετήσια καλλωπιστικά: μονοετή ποώδη καλλωπιστικά, για μια περίοδο. Ανοιξιάτικα: σπέρνονται τ. Αυγούστου α. Οκτώβρη μεταφυτεύονται Οκτώβριο Δεκέμβριο ανθίζουν Χειμώνα και Άνοιξη. Καλοκαιρινά: σπέρνονται τ. Μαρτίου και Απρίλιο μεταφυτεύονται Μάιο και α. Ιουνίου ανθίζουν Ιούνιο - Νοέμβριο.

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΒΑΣΗ ΧΡΗΣΗΣ Πολυετή ποώδη. Βολβώδη Κονδυλώδη: Φέρουν υπόγεια αποθησαυριστικά όργανα με τα οποία πολλαπλασιάζονται. Ανοιξιάτικα ή χειμερινο-εαρινά: φυτεύονται Σεπτέμβρη Οκτώβρη και ανθίζουν Χειμώνα και Άνοιξη (τουλίπα, νάρκισσος, ανεμώνες, κρίνος, υάκινθος, φρέζια). Καλοκαιρινά ή θερινο-φθινοπωρινά: φυτεύονται Άνοιξη και ανθίζουν καλοκαίρι και φθινόπωρο (ντάλια, γλαδίολος, κάννα).

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΒΑΣΗ ΧΡΗΣΗΣ Αναρριχώμενα: Ποώδη ή ξυλώδη, ετήσια ή πολυετή, αναπτύσσονται γρήγορα και καλύπτουν επιφάνειες. Δέντρα και θάμνοι: Ξυλώδη φυτά με δενδρώδη ή θαμνώδη μορφή (διακρίνονται με βάση το σχήμα ή τις ιδιαίτερες ανάγκες τους). Φυτά εσωτερικών χώρων: Ποώδη ή ξυλώδη, συνήθως πολυετή (φυλλώδη, ανθοφόρα ή παχύφυτα).

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΒΑΣΗ ΧΡΗΣΗΣ Χλόες. Φυτά επιχειρηματικής ανθοκομίας. Άλλες κατηγορίες: φυτά για ειδική χρήση (βραχόκηπους, λίμνες κλπ).

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 1. Θερμοκρασία 2. Φως 3. Υγρασία 4. Έδαφος

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ Αποφασιστικό ρόλο στις λειτουργίες Φωτοσύνθεσης Αναπνοής Διαπνοής Καθοριστικός ρόλος στην ανάπτυξη και άνθιση (και ποιότητα ανθέων). Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή επιχειρηματική παραγωγή ανθοκομικών προϊόντων είναι η επιλογή περιοχών με ευνοϊκή θερμοκρασία ή με δυνατότητα ρύθμισής της.

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ Κάθε είδος φυτού έχει μια ελάχιστη βιολογική θερμοκρασία κάτω από την οποία καταστρέφεται. Επίσης υπάρχουν κατώτατα όρια θερμοκρασιών για κάθε φάση ανάπτυξης (σχηματισμού ανθοφόρων οργάνων, άνθιση, βλάστηση, γονιμοποίηση κλπ). Όπως υπάρχουν και ανώτατα όρια θερμοκρασιών για κάθε φάση ανάπτυξης. Τέλος για κάθε είδος υπάρχει η βέλτιστη θερμοκρασία ανάπτυξης.

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ 1. Θερμοκρασία νύκτας 2. Χαμηλές θερμοκρασίες 3. Υψηλές θερμοκρασίες 4. Θερμοκρασία εδάφους

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ 1. Θερμοκρασία νύκτας Αποτελεί τον περιοριστικό παράγοντα ανάπτυξης και ανθοφορίας. Γενικά επιδιώκεται να είναι 5-7 ο C χαμηλότερη από την ημερήσια θερμοκρασία για να περιορίζεται η κατανάλωση των οργανικών ουσιών που οφείλεται στην αναπνοή.

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ 2. Χαμηλές θερμοκρασίες >7 ο C. -1 ο C - -3 ο C προκαλείται πάγωμα του πλάσματος. Αύξηση διαπνοής, ξήρανση που προκύπτει από την αδυναμία αναπλήρωσης του διαπνεόμενου νερού Ακτινοβόληση θερμότητας τη νύκτα ζημιές από παγετό συμπύκνωση υδρατμών και προσβολές από παθογόνα Μείωση ρυθμούς αναπνοής δυνατότητα αποθήκευσης χωρίς νερό

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ 3. Υψηλές θερμοκρασίες <30 ο C (και οπωσδήποτε <35 ο C). Υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με χαμηλή ατμοσφαιρική υγρασία προκαλούν ζημιές στα φύλλα λόγω έντονης διαπνοής (νεκρωτικές κηλίδες και νεκρώσεις στην περιφέρεια των φύλλων). Υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία μπορεί να προκαλέσουν ζημιές από φυτοπαθογόνα.

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ 4. Θερμοκρασία εδάφους Επιδρά άμεσα στην απορρόφηση νερού και θρεπτικών στοιχείων από τις ρίζες. Σε χαμηλή Θ εδάφους, η ικανότητα του ρσ να απορροφά νερό είναι μειωμένη. Σε ημέρες με έντονη ηλιοφάνεια, αλλά χαμηλή Θ και χαμηλή εδαφική υγρασία παρατηρείται μάρανση των φυτών λόγω έντονης διαπνοής

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ 4. Θερμοκρασία εδάφους Χαμηλή εδαφική θερμοκρασία μείωση δραστηριότητας μικροοργανισμών εδάφους

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟ Οι σπόροι των περισσότερων καλλωπιστικών φυτών φυτρώνουν σε σχετικά μεγάλο φάσμα θερμοκρασιών Γρηγορότεροι ρυθμοί σε υψηλές θερμοκρασίες. Μερικά είδη απαιτούν συγκεκριμένες θερμοκρασίες (πχ αντίρρινο: 10-12 ο C) Για τα ριζωτήρια μοσχεύματα, το υπόστρωμα πρέπει να είναι σε Θ = 3-6 ο C υψηλότερη από του αέρα (περιορίζεται η διαπνοή και η αναπνοή, η απώλεια νερού και κατανάλωση οργανικής ύλης).

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΙΣΗ Η θερμοκρασία επιδρά άμεσα στην άνθιση και πιο συγκεκριμένα στο σχηματισμό των ανθικών καταβολών και την ανάπτυξη των ανθοφόρων οφθαλμών. Τα διάφορα είδη έχουν διαφορετικές απαιτήσεις.

ΦΩΣ Η σημασία των φωτός στην ανάπτυξη των φυτών είναι πολύ μεγάλη, επειδή ως γνωστό, αποτελεί τον κεντρικό ρόλο στην φωτοσύνθεση που είναι η κύρια λειτουργία για τη θρέψη τους. Η επίδραση του φωτός στα φυτά διακρίνεται ανάλογα με την ένταση, τη διάρκεια και την ποιότητά του.

ΕΝΤΑΣΗ ΦΩΤΟΣ Σε συνθήκες έντονου φωτισμού, τα φυτά παρουσιάζουν αυξημένα ποσά χλωροφύλλης που δείχνουν αυξημένη φωτοσυνθετική δραστηριότητα. Σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού, τα φυτά παρουσιάζουν μειωμένα ποσά χλωροφύλλης, μεγαλύτερους μεσοκυττάριους χώρους στο σπογγώδες μεσόφυλλο και πιο υδαρή κατάσταση.

ΕΝΤΑΣΗ ΦΩΤΟΣ Τα περισσότερα φυτά απαιτούν υψηλές εντάσεις φωτισμού (5-10000 ftc) για την καλύτερη ανάπτυξή τους. Για το λόγο αυτό γίνεται προσπάθεια να εξασφαλίζεται ο καλύτερος δυνατός φωτισμός, εκτός από την περίπτωση φυτών που παρουσιάζουν ευαισθησία (φυτά εσωτερικών χώρων 1500-2000 ftc). Σε βορειότερες χώρες που έχουν χαμηλές εντάσεις φωτισμού, παρέχεται συμπληρωματικός φωτισμός με ειδικούς λαμπτήρες (σημαντικός παράγοντας η εξισορρόπηση κόστους).

ΕΝΤΑΣΗ ΦΩΤΟΣ Τα φυτά που παρουσιάζουν ευαισθησία πρέπει να σκιάζονται, ώστε να δέχονται την κατάλληλη ένταση φωτός.

ΕΝΤΑΣΗ ΦΩΤΟΣ Φυτά απαιτητικά: τα περισσότερα ετήσια και πολυετή ποώδη, τα βολβώδη, οι κάκτοι κ.α. παχύφυτα και οι περισσότεροι ανθοφόροι θάμνοι. Διάχυτο φωτισμό απαιτούν τα τροπικής προέλευσης είδη. Ημισκιά απαιτούν μερικά φυτά με χρωματιστά φύλλα.

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΦΩΤΟΣ Η ποιότητα αναφέρεται στη σύσταση της ακτινοβολίας του φωτός, από άποψη μήκους κύματος. Η φωτεινή ακτινοβολία που απαιτούν τα φυτά ανήκει σχεδόν εξ ολοκλήρου στο ορατό φάσμα. Έτσι η ανάπτυξη των φυτών είναι άριστη όταν δέχονται ολόκληρο το φάσμα του ορατού φωτός.

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΦΩΤΟΣ Οι αντιδράσεις των φυτών στο φως (φωτοσύνθεση, φωτοπεριοδισμός, φωτοτροπισμός) βασίζονται σε φωτοχημικές αντιδράσεις που πραγματοποιούνται από εξειδικευμένα συμπλέγματα των χρωστικών ουσιών σε διάφορα μήκη κύματος. Φωτοσύνθεση: 400-510nm (κυανοϊώδες) κ 610-700nm (κόκκινο-πορτοκαλί) Φωτοπεριοδισμός: 550-610nm (κίτρινο-πορτοκαλί-κόκκινο) Φωτοτροπισμός: 400-490nm (ιώδες, μπλε)

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΦΩΤΙΣΜΟΥ Φωτοπερίοδος: η διάρκεια που τα φυτά δέχονται φως. Φωτοπεριοδισμός: η αντίδραση των φυτών στη διάρκεια της φωτοπεριόδου. Ο φωτοπεριοδισμός επηρεάζει την άνθιση, τη ριζοβολία μοσχευμάτων, τη δραστηριότητα του καμβίου, τη βλάστηση ορισμένων ειδών σπόρων, την επιμήκυνση των βλαστών, τη φυσική φυλλόπτωση και την έκπτυξη νέων φύλλων.

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΦΩΤΙΣΜΟΥ Ένα φυτό χαρακτηρίζεται ως μικρής ή μεγάλης ημέρας, αν η διάρκεια της φωτοπεριόδου που απαιτεί είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη από ένα ορισμένο σημείο, διαφορετικό για κάθε είδος φυτού που ονομάζεται κριτική φωτοπερίοδος. Πχ τα χρυσάνθεμα είναι φυτά μικρής ημέρας και η κρίσιμη φωτοπερίοδος είναι 14,5 ώρες. Επίσης υπάρχουν φυτά ουδέτερα (τριανταφυλλιά, γαρυφαλλιά) και φυτά με ιδιομορφίες.

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΦΩΤΙΣΜΟΥ Φυσικά για τον σχηματισμό των ανθικών καταβολών απαιτείται να πληρούνται και άλλες κατάλληλες συνθήκες. Η χρησιμότητα του φαινομένου του φωτοπεριοδισμού στην ανθοκομική πράξη έγκειται στη δυνατότητα πρωίμισης ή οψίμισης της ανθοφορίας.

ΥΓΡΑΣΙΑ Εδαφική Υγρασία Η διάθεση επαρκούς ποσότητας νερού στα φυτά, ολόκληρη την καλλιεργητική περίοδο είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την καλή ανάπτυξη και την παραγωγή ανθέων υψηλής ποιότητας. Το νερό είναι απαραίτητο για τη φωτοσύνθεση και την αναπνοή.

ΥΓΡΑΣΙΑ Με επάρκεια νερού, τα κύτταρα βρίσκονται σε σπαργή και αναπτύσσονται κανονικά. Παράγονται μεγάλα φύλλα, βλαστοί και ανθικά στελέχη.

ΥΓΡΑΣΙΑ Αντίθετα η έλλειψη νερού προκαλεί μειωμένη βλάστηση, μικρά μεσογονάτια και καθυστέρηση της άνθισης. Ανεπαρκής εδαφική υγρασία σε κάποιο από τα κριτικά στάδια ανάπτυξης του φυτού είναι δυνατόν να προκαλέσει ανεπανόρθωτες ζημιές και μείωση της ποιότητας των παραγόμενων ανθέων.

ΥΓΡΑΣΙΑ Πολύ μεγάλη ποσότητα νερού στο έδαφος, προκαλεί ασφυξία και καταστροφή του ριζικού συστήματος, ως αποτέλεσμα της έλλειψης οξυγόνου.

ΥΓΡΑΣΙΑ Όλα τα φυτά εξασφαλίζουν το 40% της απαιτούμενης ποσότητας νερού από το ανώτερο ¼ του ριζικού τους συστήματος.

ΥΓΡΑΣΙΑ Έλλειψη νερού μπορεί να οφείλεται σε: Ανεπαρκή ποτίσματα κ χαμηλή εδαφική υγρασία Υψηλή συγκέντρωση αλάτων αυξημένη ωσμωτική πίεση παρεμπόδιση πρόσληψης νερού Υψηλές θερμοκρασίες και ρεύματα αέρος έντονη διαπνοή Χαμηλή θερμοκρασία εδάφους σε συνδυασμό με έντονη ηλιοφάνεια μετά από συννεφιά Παρουσία παθογόνων στο ριζικό σύστημα

ΥΓΡΑΣΙΑ Η συχνότητα και η ποσότητα ποτίσματος εξαρτώνται από το είδος και το στάδιο ανάπτυξης του φυτού, τον τύπο του εδάφους, την εποχή του έτους και τις ατμοσφαιρικές συνθήκες. Οι τρόποι ποτίσματος στις ανθοκομικές καλλιέργειες είναι διάφοροι, αλλά συνηθέστερος είναι το πότισμα με σταγόνες. Η ποιότητα του νερού άρδευσης πρέπει να υψηλή και αφορά στη σκληρότητα και την αλατότητα.

ΥΓΡΑΣΙΑ Η σκληρότητα εκφράζεται από την περιεκτικότητα του νερού σε άλατα, κυρίως ασβεστίου και μαγνησίου: Πολύ μαλακό Μαλακό Σχετικά μαλακό Σκληρό Πολύ σκληρό 0-50ppm 50-100ppm 100-200ppm 200-300ppm >300ppm (ακατάλληλο για ασβεστόφοβα φυτά όπως αζαλέα, γαρδένια, ορτανσία)

ΥΓΡΑΣΙΑ Η αλατότητα αναφέρεται στην περιεκτικότητα του νερού σε διαλυτά άλατα και υπολογίζεται με βάση την ηλεκτρική αγωγιμότητα: Εξαιρετικό 0-0,25 mhos x 10-3 Καλό 0,25-0,60 mhos x 10-3 Μέτριο 0,60-1,50 mhos x 10-3 Ακατάλληλο >1,50 mhos x 10-3 Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στον έλεγχο της ποιότητας του νερού για άρδευση αλατούχων εδαφών.

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ Η ατμοσφαιρική υγρασία εκφράζεται ως σχετική υγρασία που ορίζεται σαν το ποσοστό υδρατμών που περιέχει ο ατμοσφαιρικός αέρας σε σχέση με αυτό που θα περιείχε αν ήταν κορεσμένος σε υδρατμούς. Η σχετική υγρασία του αέρα έχει μέγιστη επίδραση στις λειτουργίες ανάπτυξης των φυτών και κυρίως στην διαπνοή, η οποία αυξάνεται καθώς η ατμοσφαιρική υγρασία μειώνεται.

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ Σχετική υγρασία 70-80% είναι κατάλληλη για τα περισσότερα είδη καλλωπιστικών. Τα φυλλώδη έως και 90%. Τα παχύφυτα προσαρμόζονται σε συνθήκες πολύ ξερής ατμόσφαιρας. Οι απαιτήσεις των φυτών σε ατμοσφαιρική υγρασία εξαρτόνται από το στάδιο ανάπτυξης. Η άνθιση και η καρποφορία συνήθως ευνοούνται από χαμηλή ΑΥ.

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ Πολύ υψηλή ΣΥ ευνοεί την ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών, ενώ η πολύ χαμηλή μπορεί να προκαλέσει άλλες ζημιές στα φυτά, όπως πτώση ανθοφόρων οφθαλμών, φυλλόπτωση, περιφερειακή ξήρανση φύλλων και πετάλων κ.α. Ο έλεγχος της ατμοσφαιρικής υγρασίας σε εξωτερικές συνθήκες είναι πρακτικά αδύνατος. Στα θερμοκήπια μπορεί να ρυθμιστεί με αερισμό (για μείωση της ΑΥ) με ψεκασμούς με νερό ή υδρονέφωση ή σκίαση (για αύξηση της ΑΥ).

ΕΔΑΦΟΣ Παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία κάθε καλλιέργειας.

ΕΔΑΦΟΣ Να περιέχει N, P, K σε αφομοιώσιμη μορφή καθώς και τα απαραίτητα ιχνοστοιχεία (Mg, Fe, Ca, Zn κλπ). Να έχει υδατοϊκανότητα, ώστε να συγκρατεί την απαιτούμενη υγρασία, αλλά να μην έχει υψηλή στάθμη υπόγειου νερού. Να έχει αρκετό πορώδες ώστε να αερίζεται ικανοποιητικά. Να έχει καλή δομή (σύσταση). Να είναι πλούσιο σε οργανική ύλη. Να έχει κατάλληλη οξύτητα. Να είναι πλούσιο σε ωφέλιμους μικροοργανισμούς.

Η Ζωική Kόπρος (ή Κοπριά) = μίγμα που προκύπτει από: στρωμνή ζώων + υπολείμματα τροφής + περιττώματα Ενσωμάτωση στο έδαφος Ζύμωση από διάφορους μικροοργανισμούς Μετατροπή σε χούμο.

Η Ζωική Kόπρος Έχει μεγάλη θρεπτική αξία για τα φυτά Αποτελεί την κύρια πηγή οργανικής λίπανσης και Βελτιώνει τις φυσικοχημικές ιδιότητες του εδάφους. Η εξεύρεσή της είναι δύσκολη.

Η Ζωική Kόπρος Η περιεκτικότητά της σε θρεπτικά στοιχεία εξαρτάται : Από τον τρόπο διατήρησής της και Από τον χρόνο διατήρησής της. Η περιεκτικότητά της σε θρεπτικά ποικίλει ανάλογα με: Το είδος και την ηλικία του ζώου Την σύνθεση της ζωοτροφής Το είδος της στρωμνής. Κατά μέσον όρο περιέχει 0,4-0,8% Ν, 0,2-0,5% Ρ 2 Ο 5 και 0,2-0,4% Κ 2 Ο.

Η Ζωική Kόπρος Συστήνεται η εφαρμογή κόπρου από βοοειδή, πρόβατα και άλογα. Η κόπρος των χοίρων και του ανθρώπου ΔΕΝ θεωρείται κατάλληλη. Η κόπρος των πουλερικών ΔΕΝ συνιστάται (υφίσταται άμεση ζύμωση απώλεια αζώτου υπό μορφή αμμωνίας). Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο αν αποξηρανθεί αμέσως.

Η Ζωική Kόπρος Καλή διατροφή ζώων Καλή ποιότητα κόπρου Ζωοτροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες δίνουν προϊόν καλής ποιότητας και γρήγορης αποσύνθεσης όταν δεν χρησιμοποιούνται πλήρως από τα ζώα και αποβάλλονται μερικώς. Ζωοτροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες δίνουν προϊόν κατώτερης ποιότητας και αργής αποσύνθεσης.

Η Στρωμνή Χρησιμοποιούνται κυρίως άχυρα ή άλλα φυτικά υπολείμματα και τύρφη. Βοηθά στη δημιουργία άνετου περιβάλλοντος για τα ζώα. Βοηθά στην απορρόφηση των υγρών αποβλήτων τους, των οποίων δεσμεύει τα θρεπτικά συστατικά. Είναι απαραίτητη γιατί περιέχει μεγάλες ποσότητες άνθρακα που απαιτείται για τη δραστηριοποίηση των αποσυνθετικών μικροοργανισμών.

ΠΡΟΣΟΧΗ!! Η ΚΟΠΡΟΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙ ΝΩΠΗ γιατί κατά τη διάρκεια της ζύμωσης εκλύονται φυτοτοξικές ουσίες. Χρησιμοποιείται αφού υποστεί τη διαδικασία της ζύμωσης (κν. χώνεμα) και χουμοποιηθεί.

Απαιτούμενη ποσότητα κόπρου Κάθε στρέμμα απαιτεί ετησίως 2-5 τόννους κόπρου Ετήσιος όγκος κόπρου βοοειδών = Β ζώου x 30. για τα άλογα x 15 και για τα αιγοπρόβατα x 23. Στις τιμές προστίθεται και ποσότητα στρωμνής 3-5 Kg/ημέρα για βοοειδή και άλογα και 0,2-0,3 Kg/ημέρα για αιγοπρόβατα.

Διατήρηση κόπρου Μέχρι να ολοκληρωθεί η ζύμωση πρέπει να περιορίζονται οι απώλειες σε θρεπτικά στοιχεία. Απαιτείται καθημερινή αποκομιδή ό το χώρο διαβίωσης των ζώων και μεταφορά σε ειδικό χώρο που έχει κατασκευασθεί για το σκοπό αυτό (κοπροσωρός).

Διατήρηση κόπρου Πρέπει να είναι σκιερός και προφυλαγμένος από ανέμους. Κατασκευάζεται συνήθως σε τσιμεντένιο δάπεδο με ελαφρά κλίση προς το εσωτερικό όπου υπάρχει μικρό αυλάκι με σχάρα για να απομακρύνονται εύκολα τα υγρά απόβλητα. Η έκταση του δαπέδου είναι ανάλογη της απαιτούμενης ποσότητας κόπρου (περίπου 3m 2 / βοοειδές / 5 μήνες).

Διατήρηση κόπρου Οι εναποθέσεις της κόπρου στον κοπροσωρό γίνονται κατά στρώσεις καθημερινά. Προσέχουμε ώστε στο ίδιο σημείο να τοποθετείται νέα στρώση μετά την πάροδο 5 ημερών. Η ζύμωση ολοκληρώνεται μετά από 5-10 μήνες, ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες. Η κόπρος πρέπει να έχει υφή χώματος, σκούρου χρώματος, και τα επί μέρους υλικά της να μην ξεχωρίζουν.

Επεμβάσεις κατά τη ζύμωση Κατά τη διάρκεια της ζύμωσης της κόπρου πρέπει: να ρυθμίζεται η υγρασία και ο αερισμός ή να προστίθενται υλικά που περιορίζουν τις απώλειες θρεπτικών.

Επεμβάσεις κατά τη ζύμωση Όταv περιέχει πολύ άχυρο ξεραίνεται γρήγορα χρειάζεται προσεκτικό βρέξιμο (εξασφάλιση απαραίτητης υγρασίας, χωρίς την εκροή πολλών υγρών δημιουργία αναερόβιων συνθηκών και καθυστέρηση της ζύμωσης.

Επεμβάσεις κατά τη ζύμωση Αν η θερμοκρασία υπερβεί τους 50-55 ο C ο κοπροσωρός πρέπει να συμπιεσθεί Σε χαμηλή θερμοκρασία να περιορισθεί η αερόβια ζύμωση να αποφευχθούν οι απώλειες αμμωνίας. ο κοπροσωρός αναποδογυρίζεται ή ανασηκώνεται με ειδικά εργαλεία να αυξηθεί ο αερισμός και η αερόβια ζύμωση. Η έλλειψη αερισμού γίνεται αντιληπτή από την ανυπόφορη δυσοσμία.

Επεμβάσεις κατά τη ζύμωση Κατά τη ζύμωση μπορεί να συμβούν απώλειες σε άζωτο που οφείλονται στο σχηματισμό ανθρακικού αμμωνίου (NH 4 ) 2 CO 3 από την ουρία και άλλες αζωτούχες ουσίες με τη δράση βακτηρίων του γένους Micrococcus. Το ανθρακικό αμμώνιο είναι ευδιάλυτο και διασπάται σε αμμωνία (ΝΗ 3 ): (NH 4 ) 2 CO 3 2ΝΗ 3 + CO 2 + Η 2 Ο Η αμμωνία διαφεύγει εύκολα ως αέριο στην ατμόσφαιρα και το ανθρακικό αμμώνιο μπορεί να διαφύγει όταν ο κοπροσωρός είναι εκτεθειμένος στη βροχή.

Επεμβάσεις κατά τη ζύμωση Για τη συγκράτηση των απωλειών αζώτου, προστίθεται γύψος (CaSO 4 ) (δεσμεύει την NH 3 σε (NH 4 ) 2 SO 4 ) ή μπετονίτης (2-3Kg / m 3 ) ή αργιλλώδες χώμα (1-3%) ή σκόνη από ξυλοκάρβουνο.

6.

Φυτόχωμα Είναι υποκατάστατο της φυσικής κόπρου. Παρασκευάζεται από μίγμα φυτικών υπολειμμάτων και νεκρών ζωικών ιστών, στα οποία προστίθεται λίγη χωνεμένη κοπριά και υφίστανται ζύμωση ανάλογη με τη xoυμoπoίηση.

Υλικά Παρασκευής Φυτοχώματος Xωνεμένη κόπρος ("μαγιά" εμπλουτισμού με μικροοργανισμούς για ταχεία ζύμωση) Φυτικά υπολείμματα (φύλλα, θρυμματισμένα κλαριά (<2cm), αγριόχoρτα, κομμένη χλόη κ.α.) Υπολείuματα κουζίνας (φρούτων, λαχανικών, καφέ, τσαγιού κ.α.) Υλικά ζωικής προέλευσης (αποξηραμένο αίμα, οστεάλευρα, ιχθυάλευρα, τσόφλια αυγών, φτερά πουλερικών κ.α.) Διάφορα ορυκτά (σκόνες ασβεστολιθικών πετρωμάτων (ασβεστόλιθος, δολομίτης), λάβα ηφαιστείων, αργιλλώδες χώμα)

Υλικά Παρασκευής Φυτοχώματος!!! Απαγορεύεται η προσθήκη λιπών, ελαίων, κρεάτων, καμένου φαγητού, πλαστικών, γυαλιών και μετάλλων!!!

Διαδικασία Παραγωγής Φυτοχώματος Ο συνδυασμός των οργανικών αποβλήτων και η μετατροπή του σωρού σε θρεπτικό χούμο γίνεται κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες. Αναλογία άνθρακα/αζώτου (C/N): Ιδανική σχέση C/N για την ανάπτυξη των αποσυνθετικών μικροοργανισμών είναι 25-30 : 1, ενώ στο τελικό προϊόν 10-20:1. Σ(C:N) = Π1Σ1 +Π2Σ2 +.+ ΠiΣi Π1+Π2+. + Πi (παράρτημα 1)

Διαδικασία Παραγωγής Φυτοχώματος Σε ειδικές κατασκευές που εξασφαλίζουν τις κατάλληλες συνθήκες θερμοκρασίας, αερισμού και υγρασίας Ανάλογα με το μέγεθος της βιοκαλλιέργειας και τις απαιτήσεις της. Για μικρές μονάδες φτιάχνονται σιλό από τούβλα, ξύλα, συρμάτινα πλέγματα κ.λ.π. Για μεγαλύτερες μονάδες σε χώρο με ελαφρά κλίση, σε σκιερό μέρος, σε βάθος 20-25cm, πλάτος 2m και μήκος όσο χρειάζεται.

Διαδικασία Παραγωγής Φυτοχώματος Ο πάτος επιστρώνεται με μικρά κλαριά για να δημιουργηθεί κανάλι αερισμού Aκολουθούν βασικά υλικά (άχυρο, χωνεμένη κοπριά κ.λ.π.) Tέλος τα φυτικά, ζωικά υπολείμματα. Ο σωρός μπορεί να φτάσει έως το 1-1,50m Σκεπάζεται με 5-10cm αργιλώδες χώμα και 20cm ξερά χόρτα.

Διαδικασία Παραγωγής Φυτοχώματος Aν ο σωρός είναι ξερός καταβρέχεται. Αν Θ > 60 ο C, ανοίγεται, βρέχεται και προστίθεται ποσότητα χώματος. Αν < 45 ο C, εμπλουτίζεται με κοπριά ή ραντίζεται στο εσωτερικό με ζαχαρόνερο (300-400g ζάχαρη + 20-40g μαγιά αρτοποιίας / 10lit χλιαρό νερό). Αν αναδύονται δυσάρεστες οσμές σημαίνει ότι επικρατoύν αναερόβιες ζυμώσεις και χρειάζεται αερισμό.

Αντίδραση εδάφους (ph) Το ph (potential Hydrogen ions) του εδάφους είναι μονάδα μέτρησης της οξύτητας ή αλκαλικότητας του εδάφους. Επηρεάζει την ισορροπία των θρεπτικών στοιχείων και τη δημιουργία συνθηκών τοξικότητας. Επιδρά στην διαλυτότητα των στοιχείων και στην απελευθέρωση και αφομοιωσιμότητά τους από τα φυτά. Επίσης επηρεάζει τη δραστηριότητα των μικροοργανισμών του εδάφους.

Αντίδραση εδάφους (ph) Πολλά φυτά και άλλοι οργανισμοί που ζουν στο έδαφος έχουν προτίμηση σε αλκαλικό ή όξινο ph. Γνωρίζοντας το ph του εδάφους, μπορούμε να επιλέξουμε τα φυτά που έχουν περισσότερες πιθανότητες να ευδοκιμήσουν σε αυτό. Επίσης, πολλές ασθένειες που πλήττουν τα φυτά, έχουν τη τάση να ευημερούν σε εδάφη με συγκεκριμένες τιμές ph. Η τιμή του ph του εδάφους, μαρτυρά το είδος των θρεπτικών συστατικών πο υπάρχουν στο έδαφος.

Κατηγορίες φυτών Η πλειοψηφία των φυτών προτιμά να αναπτύσσεται σε έδαφος που είναι ουδέτερο (ph = 7) ή ελαφρά όξινο (ph < 7).

Κατηγορίες εδαφών Ενδεικτικά αναφέρονται: Πολύ όξινα (ph μικρότερο από 5,4) Μέτρια όξινα (ph μεταξύ 5,5 και 5,9) Ελαφρώς όξινα (ph μεταξύ 6,0 και 6,9) Αλκαλικά (7.1-8)

Οξύφιλα φυτά Υψηλή ανάγκη σε σίδηρο. Αζαλέα (3,8-4,2) Γαρδένια (3,8-4,2) Καμέλια (3,8-4,2) Φτέρες (4,2-4,6) Φούξια (5,2-5,8) Γλοξίνια (5,8-6,6) Ορτανσία (5,8-6,6) Πολύ όξινα εδάφη Μέτρια όξινα εδάφη Ελαφρώς όξινα εδάφη

Ουδέτερα φυτά Τα περισσότερα είδη. Πχ. Τριανταφυλλιά (6,6-7,0) Τουλίπα (6,5-7,0) Νάρκισσος (6,5-7,5) Νεραγκούλα (6,5-7,5) Γλαδίολος (7-7,5) Γαρυφαλιά (7-7,5) Ανεμώνη (7-7,5) Χρυσάνθεμο (7-7,5)

Βασεόφιλα φυτά Αγαπούν τα αλκαλικά ph. Πχ. Μοσχομπίζελο (7,5-8,0) Κισσός (7,5-7,8) Ψευδόκισσος (7,8-8,8)

Όξινα εδάφη Ως όξινα εδάφη θεωρούνται εκείνα που έχουν γενικά ph<6,5 (6,9). Σύμφωνα με τον FAO τα όξινα εδάφη κατατάσσονται στις εξής κατηγορίες Μερικώς όξινα με ph 6,5-5,5 Εντόνως όξινα με ph 5,5-3,5 Τα εδάφη αυτά έχουν χαμηλή εναλλακτική ικανότητα (CEC) και μικρό ποσοστό κορεσμού με βάσεις. Από κλιματολογική άποψη τα όξινα εδάφη απαντούν στις τροπικές, υποτροπικές και ηπειρωτικές περιοχές.

Γένεση των όξινων εδαφών Τα όξινα εδάφη σχηματίζονται, όπως όλα τα λοιπά εδάφη, υπό την επίδραση των παραγόντων του κλίματος, του τοπογραφικού ανάγλυφου, της βλάστησης, του μητρικού υλικού και του χρόνου. Στις ηπειρωτικές περιοχές τα όξινα εδάφη δημιουργούνται κυρίως στις ορεινές περιοχές, λόγω υψηλών βροχοπτώσεων που επικρατούν.

Γένεση των όξινων εδαφών Δημιουργούνται κάτω από ανθρωπογενείς επιδράσεις, π.χ. κατά τη μακροχρόνια εφαρμογή οξινοποιών λιπασμάτων (θειική αμμωνία, ουρία, κλπ.) Όσον αφορά την επίδραση του κλίματος, τα όξινα εδάφη έχουν ιδιαίτερη έντονη παρουσία κάτω από τροπικές συνθήκες, ενώ τα όξινα θειικά εδάφη (acid sulfate soils) γεννώνται στις χαμηλές παράκτιες ελώδεις περιοχές.

Προβληματικότητα όξινων εδαφών Τα προβλήματα που δημιουργούνται στα φυτά οφείλονται στη μειωμένη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων και στην αυξημένη διαλυτότητα του Al, η οποία σε οξείς περιπτώσεις δρα τοξικά σε βάρος των φυτών.

Προβληματικότητα όξινων εδαφών Το πρόβλημα της τοξικότητας του Al δεν εμφανίζεται βέβαια με την ίδια ένταση σ όλες τις κατηγορίες των όξινων εδαφών. Ιδιαίτερα τοξικό είναι το αργίλιο στα όξινα θειικά εδάφη που βρίσκονται κυρίως στις τροπικές περιοχές που χαρακτηρίζονται από την παρουσία θειικού ορίζοντα. Κατά τη στράγγιση των εδαφών αυτών παράγεται θειικό οξύ λόγω της οξείδωσης του θείου (S).

Διαθεσιμότητα θρεπτικών στα όξινα εδάφη Το χαμηλό ph έχει δυσμενείς επιπτώσεις κυρίως στο P, ο οποίος δεσμεύεται ως αδιάλυτος φωσφορικός σίδηρος, ενώ για τα ιχνοστοίχεια Zn, Fe, Mn, το διαθέσιμο επίπεδο τους αυξάνει σημαντικά με τη μείωση του ph, λόγω αύξησης της διαλυτότητας τους.

Διαθεσιμότητα θρεπτικών στα όξινα εδάφη Αντίθετα, υπό όξινες συνθήκες μειώνεται σημαντικά η διαθεσιμότητα του Mo, καθώς επίσης και των βάσεων Ca, Mg & K λόγω του κορεσμού του εδαφοσυμπλόκου με ιόντα Η + και της εν συνεχεία έκπλυσης των βάσεων.

Δυσμενείς επιδράσεις όξινων εδαφών Άλλη συνέπεια του χαμηλού ph είναι οι αποικοδομητικές επιδράσεις στη δομή του εδάφους. Ο κορεσμός του εδαφοσυμπλόκου με Η + και η εν συνεπεία απομάκρυνση των βάσεων, επιδρά δυσμενώς στη δομή του εδάφους. Συνεπώς αποικοδομείται η συσσωμάτωση του εδάφους και αποδιοργανώνεται η δομή του. Το Ca 2+ που αποτελεί παράγοντα συσσωμάτωσης και η απομάκρυνσή του από το έδαφος, συνεπάγονται την καταστροφή της δομής.

Δυσμενείς επιδράσεις των όξινων εδαφών Τέλος, αυξημένη περιεκτικότητα ιόντων Η + στο εδαφοδιάλυμα, δρα δυσμενώς στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος των φυτών, γεγονός που επιδρά ανασταλτικά στην ανάπτυξη του υπέργειου τμήματος και σε βάρος της γεωργικής παραγωγής, τόσο ποσοτικής όσο και ποιοτικής.

Τα όξινα εδάφη της Ελλάδος Περίπου το 15% των ελληνικών εδαφών έχουν όξινο ph. Τα όξινα εδάφη απαντούν στις ορεινές (υψόμετρο>1000m), στις ημιορεινές (υψόμετρο <1000-600m) και πεδινές περιοχές. Οι παράγοντες που ευνοούν τη δημιουργία τους είναι τα όξινα μητρικά υλικά, τα οποία αποτελούνται από γνεύσιους, γρανίτες, μαρμαρυγιακούς σχιστόλιθους και από τους φυλλίτες. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα όξινα εδάφη δημιουργούνται και σε ασβεστόλιθους καθώς και σε βασικά πετρώματα π.χ. λεκανοπέδιο Ιωαννίνων.

Τα όξινα εδάφη της Ελλάδος Η ύπαρξη όξινων εδαφών στις ορεινές περιοχές της χώρας, πέρα από την παρουσία όξινων πετρωμάτων, οφείλεται και στις υψηλές βροχοπτώσεις, καθώς και στο μικρό ρυθμό εξάτμισης. Οι συνθήκες αυτές ευνοούν την έκπλυση των βάσεων και τελικά οδηγούν στην οξίνιση του εδάφους. Τα όξινα ορεινά και ημειορινά εδάφη από άποψη μηχανικής σύστασης είναι ως επί το πλείστον ελαφράς μηχανικής σύστασης (SL έως LS), γεγονός που ευνοεί την έκπλυση.

Τα όξινα εδάφη της Ελλάδος Όσον αφορά τα εδάφη των χαμηλών λοφωδών περιοχών, παρά τις χαμηλές βροχοπτώσεις που επικρατούν στις υπόψη περιοχές, εν τούτοις πολλά από τα εδάφη τους έχουν ph<5,5 δηλ. είναι όξινα. Το γεγονός αυτό οφείλεται: Στην επί μακρόν χρόνο χρήση οξινοποιών αζωτούχων λιπασμάτων (θειική αμμωνία κ.λ.π.) Στην εφαρμογή υψηλών δόσεων αζώτου Στην μονοκαλλιέργεια με σιτάρι, που εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια Το ph των όξινων ελληνικών εδαφών κυμαίνεται από 5,5-4,8 και ενίοτε μπορεί να είναι 4,3-4,4.

Προσδιορισμός της ενεργούς οξύτητας των εδαφών Οι μέθοδοι που εφαρμόζονται είναι: α) χρωματομετρικές (χρήση κατάλληλων χρωστικών ουσιών ή δεικτών των οποίων το χρώμα αλλάζει ανάλογα με το ph) β) ηλεκτρομετρικές (χρήση ph μέτρων) Παράγοντες που επηρεάζουν την τιμή του ph: Ο τύπος των ανόργανων και οργανικών συστατικών του εδάφους Η επιλογή του εκχυλιστικού μέσου (νερό, KCl 1N, 0.01 M CaCl 2 ) Η αναλογία εδάφους/νερού Η συγκέντρωση των υδατοδιαλυτών αλάτων Η παρουσία CO 2 στο έδαφος Η ευαισθησία του οργάνου

Βελτίωση όξινων εδαφών Για τη βελτίωση του ph των εδαφών με ισχυρή όξινη αντίδραση, όπως ο ασβέστης, ο δολομίτης, η ασβεστόπετρα και το μάρμαρο.

Βελτίωση του ph των εδαφών ph: Ορίζεται ως ο αρνητικός δεκαδικός λογάριθμος της συγκέντωσης των ιόντων Η + στο εδαφικό διάλυμα ph=-log 10 [H + ] Ενεργός οξύτητα: Η ποσότητα των ιόντων Η + στο εδαφικό διάλυμα και θεωρείται μέτρο έντασης για την εκτίμηση της οξύτητας ή της αλκαλικότητας των εδαφών. Γιατί είναι απαραίτητη η γνώση της τιμή του ph των εδαφών; Για τη λήψη της σωστής ποσότητας εδαφοβελτιωτικού (ανθρακικού ασβεστίου) που θα πρέπει να προστεθεί σε ένα όξινο έδαφος προκειμένου να βελτιωθεί.

Βελτίωση του ph των εδαφών Η συγκέντρωση των ιόντων Η + στη στερεή φάση εξαρτώνται: Από το βαθμό αποσάρθρωσης των εδαφών Από το είδος του μητρικού υλικού Από την περιεκτικότητα των εδαφών σε άργιλλο και οργανική ουσία Διαφορά στην ποσότητα ανθρακικού ασβεστίου που απαιτείται σε εδάφη με διαφορετική δομή Αμμώδες έδαφος με μικρή περιεκτικότητα σε οργανική ουσία (μικρή εναλλακτική ικανότητα) ph=4 Απαιτεί 100 kg ανθρακικού ασβεστίου για να αυξηθεί η τιμή του ph στο 6.5 Αργιλώδες έδαφος με μεγάλη περιεκτικότητα σε οργανική ουσία (μεγάλη εναλλακτική ικανότητα) ph=4 Απαιτεί 2500 kg ανθρακικού ασβεστίου για να αυξηθεί η τιμή του ph στο 6.5

Βελτίωση εδαφών με υψηλό ph Για τη μείωση του ph του εδάφους, προστίθενται μεγάλες ποσότητες οργανικών ουσιών που παράγουν οργανικά οξέα (τύρφη και διάφορα φυτοχώματα, π.χ. ερεικόχωμα).

Βελτίωση εδαφών ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα διάφορα λιπάσματα μπορεί να επηρεάσουν την τιμή ph του εδάφους, γι αυτό πρέπει να γίνεται κατάλληλη επιλογή λιπάσματος ανάλογα με τον τύπο του εδάφους.

ΛΙΠΑΝΣΗ Οι ανάγκες των φυτών σε λίπανση καθορίζονται από: Το είδος του φυτού Το στάδιο ανάπτυξης Την εποχή Τη γονιμότητα του εδάφους/μέσου Τον τρόπο καλλιέργειας Τη γενική εμφάνιση/κατάσταση των φυτών.

ΣΥΝΘΕΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ Το οξυγόνο και το διοξείδιο του άνθρακα είναι τα βασικά συστατικά του αέρα που είναι απαραίτητα για τη φωτοσύνθεση και την αναπνοή. Άλλες ουσίες που περιέχονται στον αέρα μπορεί να είναι βλαπτικές (αιθυλένιο, μονοξείδιο, αμμωνία, παρασιτοκτόνα κ.α.)

ΟΞΥΓΟΝΟ Το οξυγόνο και το διοξείδιο του άνθρακα είναι τα βασικά συστατικά του αέρα που είναι απαραίτητα για τη φωτοσύνθεση και την αναπνοή. Άλλες ουσίες που περιέχονται στον αέρα μπορεί να είναι βλαπτικές (αιθυλένιο, μονοξείδιο, αμμωνία, παρασιτοκτόνα κ.α.)

ΟΞΥΓΟΝΟ Δεν ξεχνάμε τη σημασία του οξυγόνου για τις ρίζες των φυτών.

ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ Αύξηση της περιεκτικότητας του αέρα σε CO2, έχει συνέπεια την αύξηση του ρυθμού φωτοσύνθεσης και την αύξηση της παραγωγής (μείωση του χρόνου ανάπτυξης).

ΑΙΘΥΛΕΝΙΟ Είναι μια ορμόνη ωρίμανσης, αλλά η συγκέντρωσή του μπορεί να αυξηθεί σε επιζήμια επίπεδα λόγω έκκλισής του από τραυματισμένους φυτικούς ιστούς, κομμένα άνθη, κλιμακτηριακούς καρπούς ή την ατελή καύση υδρογοναθράκων.

ΑΚΕΤΥΛΕΝΙΟ - ΒΟΥΤΥΛΕΝΙΟ Ακόρεστοι υδρογονάθρακες που μπορεί να προκαλέσουν ζημιές σε υψηλές συγκεντρώσεις.

ΑΜΜΩΝΙΑ Προέρχεται από την αποσύνθεση αζύμωτης κοπριάς και μπορεί να προκαλέσει φυλλόπτωση.

ΑΤΜΟΙ ΦΑΙΝΟΛΗΣ και άλλων φαινολικών παραγώγων. Χρησιμοποιούνται συχνά για την προστασία των ξύλων στο σκελετό των θερμοκηπίων από προσβολές εντόμων/ασθενειών, αλλά είναι τοξικά για τα φυτά.

ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ - ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΑ

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Α. που προάγουν τη βλάστηση και τη ριζοβολία Β. που αναστέλλουν τη βλάστηση Γ. για το κλάδεμα ή την κορυφολόγηση Δ. που παράγουν αιθυλένιο

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ που προάγουν τη βλάστηση και τη ριζοβολία Αυξίνες: ευνοούν την βλάστηση σε μήκος και τη ριζοβολία, χρησιμοποιούνται για τη ριζοβολία μοσχευμάτων και την αραίωση οφθαλμών (ΙΑΑ, ΙΒA, ΝΑΑ). Κυτοκινίνες: προωθούν την κυτταροδιαίρεση, χρησιμοποιούνται στην ιστοκαλλιέργεια. Προάγουν τον αριθμό και την αύξηση των πλάγιων οφθαλμών και την άνθιση ανθοκομικών φυτών. Γιββερελλίνες: ευνοούν την βλάστηση σε μήκος αλλά εμποδίζουν τη ριζοβολία μοσχευμάτων.

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ που αναστέλλουν τη βλάστηση Επιβραδύνουν το ρυθμό κυτταροδιαίρεσης των επάκριων μεριστωματικών ιστών. Χρησιμοποιείται σε διακοσμητικά φυτά, πολλά από τα οποία παρουσιάζουν και πλουσιότερη άνθιση. Χλωριούχος χλωροχολίνη: περιορίζει το ύψοςκαι δίνει έντονο πράσινο χρώμα. Ancymidol: προκαλεί ανάσχεση της βλάστησης. Alar: μείωση ύψους, ισχυροποίηση στελεχών, βαθύτερος χρωματισμός. Phosphon: περιορίζει την ανάπτυξη πολλών ανθοκομικών ειδών.

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ για το κλάδεμα ή την κορυφολόγηση Το ναφθαλένιο και άλλες συγγενείς τους ενώσεις, όταν ψεκάζονται στα φυτά, καταστρέφουν τους πλάγιους οφθαλμούς πετυχαίνοντας το «ξεμπουμπούκιασμα». Εφαρμόζεται σε διάφορα καλλωπιστικά για να μειώσει τα απαιτούμενα κλαδέματα. Χρειάζεται προσοχή γιατί μπορεί να προκαλέσει ζημιές.

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ που παράγουν αιθυλένιο Ethephon: διασπάται αργά απελευθερώνοντας αιθυλένιο.