ΠΡΟΣΑΕΙ ΣΟΤ Κ.. ΕΔΕΚ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΗ ΣΟΤ ΕΘΝΙΚΟΤ ΤΜΒΟΤΛΙΟΤ (Ε.) ΕΙΑΓΩΓΗ: Εξιντα χρόνια αφότου θ Τουρκία ζχει ςχεδιάςει τθν επεκτατικι πολιτικιτθσ με ςτόχο τθν ολικι προςάρτθςθ τθσ Κφπρου ςτθν επικράτεια-τθσ και 42 χρόνια αφότου θ πολιτικι αυτι ειςιλκε ςτθν τελευταία-τθσ φάςθ, Κφπροσ και Ελλάδα δεν ζχουν ακόμα κατορκϊςει να διαμορφϊςουν τθν εκνικι-τουσ πολιτικι για ανακοπι του τουρκικοφ επεκτατιςμοφ. Εάν μζχρι και τθ 10ετία του 1980 θ τουρκικι πολιτικι ιταν περιςςότερο αντικείμενο εκτιμιςεων και προβλζψεων, ςιμερα δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία αμφιςβιτθςθσ ι αμφιβολίασ κακότι είναι πλιρωσ τεκμθριωμζνθ. Η τεκμθρίωςθ αυτι προζρχεται από τουρκικζσ πθγζσ και μάλιςτα από τουσ πρωταγωνιςτζσ τθσ διαμόρφωςθσ αυτισ τθσ πολιτικισ: Οι εκκζςεισ Νιχάτ Ερίμ του 1956 Τα απομνθμονεφματα του Νιχάτ Ερίμ Τα απομνθμονεφματα του Ιςμαιλ Τάνςου Το βιβλίο του Αχμζτ Νταβοφτογλου «Στρατθγικό Βάκοσ» Η ζκκεςθ του Γκάλο Πλάηα αποτελοφν αδιάψευςτα τεκμιρια των τουρκικϊν ςχεδιαςμϊν. Η ειςβολι του 1974 και θ μζχρι ςιμερα ςτάςθ τθσ Τουρκίασ αποτελοφν τθν αδιαμφιςβιτθτθ επιβεβαίωςθ. Η απουςία εκνικισ ςτρατθγικισ Κφπρου-Ελλάδασ, υποβοικθςε ςτθν πραγματοποίθςθ τθσ ειςβολισ του 1974 και τθσ ςυνζχιςθσ τθσ κατοχισ. Η ςυνζχιςθ απουςίασ μζχρι και ςιμερα κα οδθγιςει αναπόφευκτα ςτθ νομιμοποίθςθ τθσ ςθμερινισ διχοτομικισ κατάςταςθσ και δθμιουργίασ νόμιμων προχποκζςεων για τθ μελλοντικι προςάρτθςθ τθσ Κφπρου ςτθν τουρκικι επικράτεια. 1
Εάν το επικυμθτό, δθλ. θ διαμόρφωςθ εκνικισ ςτρατθγικισ Κφπρου- Ελλάδασ παρουςιάηει δυςκολίεσ υλοποίθςθσ, δεν δικαιολογείται θ απουςία εκνικισ ςτρατθγικισ ςτθν Κφπρο. Η διαμόρφωςθ μιασ τζτοιασ ςτρατθγικισ προχποκζτει να κακοριςτοφν: 1. Το πλαίςιο πολιτικοφ ςχεδιαςμοφ, 2. Ο τομζασ επιςτθμονικισ τεκμθρίωςθσ, 3. Ο τομζασ ςχεδιαςμοφ τθσ πρακτικισ εφαρμογισ και, 4. Οι φορείσ τθσ υλοποίθςθσ. Τα ανωτζρω αναλαμβάνει τθν ευκφνθ υλοποίθςθσ τουσ το Εκνικό Συμβοφλιο (Ε.Σ). ΤΝΘΕΗ Ε..: Το Ε.Σ. απαρτίηεται από τον Πρόεδρο τθσ Δθμοκρατίασ ωσ Πρόεδρο, και τουσ Αρχθγοφσ των Κοινοβουλευτικϊν Κομμάτων. Οι Αρχθγοί των Κομμάτων που εκπροςωποφνται ςτο Ε.Σ. επικουροφνται ςτισ ςυνεδριάςεισ από άλλο αξιωματοφχο του Κόμματοσ τουσ, ο οποίοσ και κα ζχει δικαίωμα λόγου. Οι Αρχθγοί των Πολιτικϊν Κομμάτων ςε περίπτωςθ απουςίασ τουσ αναπλθροφνται από άτομο που κα υποδείξουν. ΚΟΠΟΙ ΣΟΤ ΕΘΝΙΚΟΤ ΤΜΒΟΤΛΙΟΤ: Το Εκνικό Συμβοφλιο κα λειτουργεί ωσ μθχανιςμόσ διαβουλεφςεων, προβλθματιςμοφ, επιςτθμονικισ ζρευνασ, μελζτθσ και ανάλυςθσ, πολιτικοφ προγραμματιςμοφ κακϊσ και επεξεργαςίασ και λιψθσ αποφάςεων επί προτάςεων πολιτικισ και υιοκζτθςθσ κζςεων για εξυπθρζτθςθ του εκνικοφ και δθμοςίου ςυμφζροντοσ, ςε ηθτιματα μεγάλθσ εκνικισ ςπουδαιότθτασ που αφοροφν το Κυπριακό πρόβλθμα κακϊσ και ςε κζματα εξωτερικισ πολιτικισ, αςφάλειασ και άμυνασ. 2
Το Εκνικό Συμβοφλιο είναι Συμβουλευτικό Σϊμα προσ τον Πρόεδρο τθσ Δθμοκρατίασ. Ωςτόςο για ςθμαντικά ηθτιματα καταβάλλεται κάκε δυνατι προςπάκεια να λαμβάνονται αποφάςεισ με ομοφωνία. ΜΕΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΠΙΣΕΤΞΗ ΣΩΝ ΚΟΠΩΝ: Θα λαμβάνεται πρόνοια ςτον ετιςιο Προχπολογιςμό του Κράτουσ ϊςτε το Εκνικό Συμβοφλιο να ζχει το απαραίτθτο ανκρϊπινο δυναμικό, τουσ αναγκαίουσ πόρουσ και εξοπλιςμό και κάκε δυνατι βοικεια από το κράτοσ για επιτζλεςθ των ςκοπϊν του. ΤΓΚΛΗΗ ΤΝΕΔΡΙΑΕΩΝ Ε.. Το Ε.Σ. ςυγκαλείται ςε ςυνεδρίαςθ από τον Πρόεδρο τθσ Δθμοκρατίασ τακτικά, μια φορά κάκε δφο μινεσ, και ζκτακτα, προσ ςυηιτθςθ επείγοντοσ κζματοσ, όποτε το ηθτιςει ο Πρόεδροσ τθσ Δθμοκρατίασ ι κατόπιν εγγράφου αιτιςεωσ μελϊν που εκπροςωποφν όχι λιγότερο από το ¼ του εκλογικοφ ςϊματοσ ςφμφωνα με τισ τελευταίεσ Βουλευτικζσ Εκλογζσ. ΗΜΕΡΗΙΑ ΔΙΑΣΑΞΗ ΤΝΕΔΡΙΑΕΩΝ Ε..: Η θμεριςια διάταξθ ςυνεδριάςεωσ του Ε.Σ. καταρτίηεται από τον Πρόεδρο τθσ Δθμοκρατίασ και κοινοποιείται ζγκαιρα ςε όλουσ τουσ άμεςα ενδιαφερόμενουσ. Κάκε μζλοσ του Ε.Σ. μπορεί να ηθτιςει (εγγράφωσ) από τον Πρόεδρο τθσ Δθμοκρατίασ να περιλάβει ςτθν θμεριςια διάταξθ ςυνεδριάςεωσ οποιοδιποτε κζμα που εμπίπτει ςτισ αρμοδιότθτεσ του Ε.Σ. Νοείται ότι θ αίτθςθ για περίλθψθ κζματοσ ςτθν θμεριςια διάταξθ υποβάλλεται ζγκαιρα και οπωςδιποτε τουλάχιςτον τρεισ μζρεσ πριν από τον κακοριςμζνο χρόνο τθσ ςυνεδρίαςθσ. 3
Νοείται περαιτζρω ότι ο περιοριςμόσ των τριϊν θμερϊν τθσ αμζςωσ προθγοφμενθσ παραγράφου δεν εφαρμόηεται ςτθν περίπτωςθ που το ½ τουλάχιςτον των μελϊν του ςυμφωνοφν ςτθ ςυμπερίλθψθ του κζματοσ. ΠΡΟΣΑΕΙ ΠΡΟ ΣΟ Ε..: Ο Πρόεδροσ τθσ Δθμοκρατίασ ι άλλο μζλοσ του Ε.Σ. που ζλαβε τθν πρωτοβουλία για εγγραφι κζματοσ ςτθν θμεριςια διάταξθ ςυνεδρίαςθσ του Ε.Σ. υποβάλλει εγκαίρωσ πριν από τθ ςυηιτθςθ του κζματοσ ζγγραφο με τισ κζςεισ και τυχόν ειςθγιςεισ του. Κατά παρζκκλιςθ τθσ αμζςωσ προθγοφμενθσ διατάξθσ, εφόςον θ υποβολι εγγράφου κρίνεται από τον ειςθγθτι του προσ ςυηιτθςθ κζματοσ αποφευκτζα, για λόγουσ δθμοςίου ι εκνικοφ ςυμφζροντοσ, ο ειςθγθτισ εξθγεί τουσ λόγουσ ςτο Ε.Σ. το οποίο μπορεί να προχωριςει ςτθν άμεςθ ςυηιτθςθ του κζματοσ, ι να αποφαςίςει να περιλάβει το κζμα ςτθν θμεριςια διάταξθ τθσ ςυνεδρίαςθσ που κα ζπεται τθσ υποβολισ ςχετικοφ εγγράφου. ΤΜΜΕΣΟΧΗ ΣΙ ΤΝΕΔΡΙΑΕΙ ΣΟΤ Ε..: Στισ ςυνεδριάςεισ του Ε.Σ. μπορεί να προςκαλοφνται να παρακάκθνται και να λαμβάνουν το λόγο όταν τουσ ηθτθκεί από τον Πρόεδρο τθσ Δθμοκρατίασ, ο Υπουργόσ Εξωτερικϊν, ο Υπουργόσ Άμυνασ, ο Ελλθνοκφπριοσ Εκπρόςωποσ ςτισ Διακοινοτικζσ ςυνομιλίεσ, ο Υφυπουργόσ παρά τω Προζδρω και ο Κυβερνθτικόσ Εκπρόςωποσ. Άλλοι Υπουργοί, ο Γενικόσ Ειςαγγελζασ τθσ Δθμοκρατίασ και άλλοι αξιωματοφχοι τθσ Δθμοκρατίασ μποροφν να καλοφνται να ςυμμετάςχουν όταν ςυηθτοφνται κζματα τθσ αρμοδιότθτασ τουσ. Ο Πρόεδροσ τθσ Δθμοκρατίασ δικαιοφται να καλζςει ςε ςυνεδρίαςθ του Ε.Σ. μόνο για ςκοποφσ παρουςίαςθσ ςυγκεκριμζνου κζματοσ που είναι εγγεγραμμζνο ςτθν θμεριςια διάταξθ, οποιοδιποτε πρόςωπο, το οποίο αποχωρεί μετά τθν εκ μζρουσ του παρουςίαςθ του κζματοσ. Αποφάςεισ του Ε. 4
Κάκε μζλοσ του Ε.Σ. ζχει μία ψιφο. Όταν, όμωσ το Ε.Σ. αποφαςίηει ςφμφωνα με το παρόν κείμενο, με ειδικι πλειοψθφία, θ ψιφοσ του κάκε κόμματοσ που εκπροςωπείται ςτο Ε.Σ. ςτακμίηεται με βάςθ τθν εκλογικι δφναμι-του ςτισ πρόςφατεσ γενικζσ εκλογζσ για τθ Βουλι των Αντιπροςϊπων, οπότε κάκε κόμμα ςυμμετζχει ςτθ λιψθ μιασ απόφαςθσ με τθν ποςοςτιαία δφναμθ του επί του ςυνολικοφ αρικμοφ των ψιφων του εκλογικοφ ςϊματοσ παγκυπρίωσ. Ο Πρόεδροσ τθσ Δθμοκρατίασ διαςφαλίηει τθν ομαλι και αποτελεςματικι λειτουργία του Ε.Σ. προσ επιδίωξθ των ςκοπϊν του Ε.Σ., με βάςθ τουσ ςυμφωνθμζνουσ όρουσ εντολισ. Προεδρεφει των ςυνεδριάςεων του Ε.Σ. χωρίσ δικαίωμα ψιφου. Καμιά όμωσ απόφαςθ του Ε.Σ. δεν ιςχφει αν δεν επικυρωκεί με τθν υπογραφι του Προζδρου τθσ Δθμοκρατίασ, ο οποίοσ μπορεί να ηθτιςει από το Ε.Σ. να επανεξετάςει τθν απόφαςι-του ι να αρνθκεί να τθν επικυρϊςει. Οι αποφάςεισ του Ε.Σ. για διαδικαςτικά ηθτιματα λαμβάνονται με απλι πλειοψθφία των μελϊν του. Για ςθμαντικά ηθτιματα οι αποφάςεισ λαμβάνονται με ομοφωνία και προσ αυτό τον ςκοπό καταβάλλεται κάκε δυνατι προςπάκεια. Νοείται ότι ςε περίπτωςθ που, ενϊ καταβάλλεται κάκε δυνατι προςπάκεια, δεν κακίςταται δυνατι θ λιψθ απόφαςθσ με ομοφωνία, θ απόφαςθ μπορεί να λθφκεί με κετικι ψιφο μελϊν του Ε.Σ. που εκπροςωποφν κόμματα των οποίων ςυμποςοφμενθ θ εκλογικι δφναμθ ςτισ πιο πρόςφατεσ Βουλευτικζσ Εκλογζσ, δεν ιταν μικρότερθ του 2/3 των ψιφων του εκλογικοφ ςϊματοσ. Στα υπόλοιπα ηθτιματα οι αποφάςεισ λαμβάνονται, με τθ κετικι ψιφο μελϊν του Ε.Σ. που εκπροςωποφν κόμματα των οποίων ςυμποςοφμενθ θ εκλογικι δφναμθ ςτισ πιο πρόςφατεσ βουλευτικζσ εκλογζσ, δεν ιταν μικρότερθ του ½ των ψιφων του εκλογικοφ ςϊματοσ. 5
Η απόφαςθ για το αν ζνα ηιτθμα είναι «ςθμαντικό» ι για το αν δεν είναι δυνατό να λθφκεί απόφαςθ με ομοφωνία, κεωροφνται διαδικαςτικισ φφςεωσ. Όταν απαιτείται ομοφωνία, οι αποχζσ παρόντων ι αντιπροςωπευομζνων μελϊν δεν εμποδίηουν το Ε.Σ. να αποφαςίςει. ΔΗΜΟΨΗΦΙΜΑ Στθν περίπτωςθ που το Ε.Σ. ζλαβε απόφαςθ για ςθμαντικό ηιτθμα με τθ κετικι ψιφο μελϊν που τα κόμματά τουσ εκπροςωποφν τουλάχιςτον τα 2/3 του εκλογικοφ ςϊματοσ, και ο Πρόεδροσ τθσ Δθμοκρατίασ αρνείται να τθν επικυρϊςει, τότε θ απόφαςθ τίκεται με απόφαςθ του Ε.Σ., προσ επικφρωςθ ενϊπιον του λαοφ με δθμοψιφιςμα. Η απόφαςθ για προςφυγι ςε δθμοψιφιςμα κεωρείται ςθμαντικό ηιτθμα. ΤΠΟΧΡΕΩΗ ΕΜΠΙΣΕΤΣΙΚΟΣΗΣΑ: Τα διαμειβόμενα και αποφαςιηόμενα ςτο Ε.Σ. κακϊσ και οι πλθροφορίεσ και ςτοιχεία που λαμβάνονται λόγω τθσ ςυμμετοχισ ςε αυτό, τθροφνται εμπιςτευτικά, εκτόσ αν το Σϊμα αποφαςίςει διαφορετικά. ΕΝΗΜΕΡΩΗ ΣΟΤ ΚΟΙΝΟΤ: Προσ τον ςκοπό ενθμζρωςθσ του κοινοφ για τισ εργαςίεσ και τισ αποφάςεισ του, το Ε.Σ. εκδίδει ανακοινϊςεισ το κείμενο των οποίων ςυμφωνείται. ΓΡΑΜΜΑΣΕΙΑ Ε..: φςταςη τησ Γραμματείασ Συςτινεται Γραμματεία του Εκνικοφ Συμβουλίου θ οποία διευκφνεται από Γραμματζα που διορίηεται από τον Πρόεδρο τθσ Δθμοκρατίασ φςτερα από ςφμφωνθ γνϊμθ του Εκνικοφ Συμβουλίου. Ο Γραμματζασ δφναται να είναι και δθμόςιοσ υπάλλθλοσ. Ο Γραμματζασ και οι αρμοδιότητεσ του: 6
Ο Γραμματζασ του Ε.Σ. ςφμφωνα με τισ οδθγίεσ του Προζδρου τθσ Δθμοκρατίασ και του Ε.Σ.: 1. Παρίςταται ςτισ ςυνεδριάςεισ του Ε.Σ. και των άλλων οργάνων του, μεριμνά για τθν τιρθςθ των πρακτικϊν και διαβιβάηει τισ αποφάςεισ του ςτισ αρμόδιεσ αρχζσ ι τα αρμόδια όργανα ι πρόςωπα και παρακολουκεί, ςε όςο τον αφοροφν, τθν εφαρμογι τουσ. 2. Είναι υπεφκυνοσ για τθ φφλαξθ των αρχείων και τθ διεκπεραίωςθ τθσ αλλθλογραφίασ. 3. Συντονίηει και κακοδθγεί τισ εργαςίεσ των Θεματικϊν Επιτροπϊν του Ε.Σ. 4. Ανακζτει και εποπτεφει τθ διεξαγωγι ερευνϊν και μελετϊν ι τθ ςυλλογι και επεξεργαςία ςτοιχείων και πλθροφοριϊν ι ηθτά και λαμβάνει γνϊμθ για κζματα τθσ αρμοδιότθτασ του Ε.Σ. 5. Ζχει οποιεςδιποτε άλλεσ αρμοδιότθτεσ του ανακζτει το Ε.Σ. ΘΕΜΑΣΙΚΕ ΕΠΙΣΡΟΠΕ: Το Ε.Σ. ςυςτινει για να το ςυμβουλεφουν, Θεματικζσ Επιτροπζσ για ςυηιτθςθ ςυγκεκριμζνου κζματοσ ι κεμάτων ι κατθγορίασ ι κατθγοριϊν κεμάτων με όρουσ εντολισ που ορίηει το ίδιο. Οι Θεματικζσ Επιτροπζσ αποτελοφνται από εκπρόςωπο του Προζδρου τθσ Δθμοκρατίασ, από ζνα εκπρόςωπο από κάκε Κόμμα που εκπροςωπείται ςτο Ε.Σ. και από εκπροςϊπουσ μθ κυβερνθτικϊν οργανιςμϊν, τθσ Τοπικισ Αυτοδιοίκθςθσ, ςυνδικαλιςτικϊν ι επαγγελματικϊν οργανϊςεων και άλλων φορζων που κρίνεται ότι μποροφν να βοθκιςουν τισ Επιτροπζσ ςτο ζργο τουσ. Για ειδικά κζματα το Ε.Σ. μπορεί να ςυςτιςει Θεματικζσ Επιτροπζσ από προςωπικότθτεσ με εγνωςμζνο κφροσ ι τεχνοκράτεσ, ι εμπειρογνϊμονεσ με κακοριςμζνουσ όρουσ εντολισ. 7
Η ευκφνθ για το ςυντονιςμό και τθν κακοδιγθςθ των Επιτροπϊν Εργαςίασ ανικει ςτο Γραμματζα του Ε.Σ. ΚΕΝΣΡΟ ΣΕΚΜΗΡΙΩΗ, ΕΡΕΤΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΣΩΝ.: Συςτινεται Κζντρο Τεκμθρίωςθσ, Ερευνϊν και Μελετϊν (ΚΤΕΜ) του Ε.Σ. το οποίο αναλαμβάνει τθ διεξαγωγι ερευνϊν και μελετϊν, τθ ςυλλογι, αξιολόγθςθ, ανάλυςθ και επεξεργαςία ςτοιχείων και πλθροφοριϊν, και ηθτά και λαμβάνει γνϊμθ για κζματα τθσ αρμοδιότθτασ του Ε.Σ. Με βάςθ κατευκυντιριεσ οδθγίεσ του Ε.Σ. το ΚΤΕΜ ςτελεχϊνεται ι ςυνεργάηεται με κατάλλθλα προςοντοφχα πρόςωπα. Το Κζντρο μπορεί να απαςχολεί ι να ςυνεργάηεται με πρόςωπα τα οποία, λόγω των ειδικϊν γνϊςεων, ι δεξιοτιτων ι πείρασ τουσ μποροφν να ςυμβάλουν ςτθν επιδίωξθ, επίτευξθ και υπόδειξθ τρόπων υλοποίθςθσ των ςκοπϊν του Ε.Σ. Το ΚΤΕΜ επιδιϊκει ςυνεργαςία με ακαδθμαϊκά και ερευνθτικά κζντρα, ιδρφματα, με ειδικά κζντρα μελετϊν, τράπεηεσ δεδομζνων, δθμόςια και ιδιωτικά αρχεία και βιβλιοκικεσ και άλλα ςυναφι ιδρφματα και φορείσ τθσ Κφπρου και του εξωτερικοφ προσ καλφτερθ και αποτελεςματικότερθ επιτζλεςθ του ζργου του. Λευκωςία, Ιοφνιοσ 2016 8