Σκοπός του Προσκοπισμού είναι να βοηθήσει τους νέους να αναπτύξουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις φυσικές ( σωματικές ), διανοητικές, συναισθηματικές, κοινωνικές, ψυχικές και ηθικές δυνατότητές τους, τόσο σαν άτομα όσο και σαν μέλη της κοινωνίας και να συμβάλλει έτσι στην διαμόρφωση ενός καλύτερου κόσμου. Ποια χαρακτηριστικά έχει ο ιδανικός, για τον Προσκοπισμό, πολίτης του αύριο; α. Λειτουργεί αυτόνομα, είναι αυτάρκης, αυτεξούσιος, ανεξάρτητος χωρίς να περιθωριοποιείται. ( AUTONOMUS ) β. Έχει ενεργό και με άποψη συμμετοχή στα κοινωνικά δρώμενα, προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο και βοηθά με κάθε τρόπο τους άλλους χωρίς προκαταλήψεις και υστεροβουλία. (SUPPORTIVE ) γ. Είναι υπεύθυνος, αντιλαμβάνεται τις συνέπειες κάθε επιλογής του, κρατά τις υποσχέσεις του, ολοκληρώνει με συνέπεια ότι αναλαμβάνει και γενικά αποδεικνύεται στην πράξη άξιος να τον εμπιστεύονται. ( RESPONSIBLE ) δ. Έχει δεσμευθεί να ζει σύμφωνα με ένα κώδικα ηθικών αρχών και ξέρει να υποστηρίζει και να αγωνίζεται για σκοπούς και ιδέες που πραγματικά αξίζουν. ( COMMITED ) Πόσο διαρκεί αυτή η παιδαγωγική παρέμβαση; Ο Προσκοπισμός έχει σαν σκοπό να εμπνεύσει στον καθένα την διάθεση να βελτιώνεται συνεχώς και να εργασθεί συστηματικά για να αναπτύξει και να αξιοποιήσει στο έπακρο τις δυνατότητές του. Στο διάστημα που ένας νέος είναι ενταγμένος σε κάποιο προσκοπικό τμήμα βιώνει στην πράξη την διαδικασία αυτο- διαπαιδαγώγησης που προτείνει ο Προσκοπισμός και αποκτά με την βοήθεια των ενηλίκων μελών της κίνησης, την πεποίθηση ότι μπορεί να γίνεται συνεχώς καλύτερος, κάνοντας ταυτόχρονα τον κόσμο καλύτερο. Η προσπάθεια αυτή για συνεχή βελτίωση, διαρκεί μια ολόκληρη ζωή χάρις στα βιώματα και τις εμπειρίες που αποκτήθηκαν στην διάρκεια της προσκοπικής ζωής Με ποιές διαδικασίες ο Προσκοπισμός συμβάλλει στην διαπαιδαγώγηση των νέων; Εξερευνώντας την παιδαγωγική διάσταση του Προσκοπισμού ανακα-λύπτουμε την έννοια της ΑΥΤΟΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗΣ ( Self-education ) η οποία σαν διαδικασία αποτελεί βασικό στοιχείο της Προσκοπικής Μεθόδου. Η δυνατότητα να μετέχει ενεργά κάθε νέος στην διαδικασία της δικής του διαπαιδαγώγησης, αποτελεί ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της παιδαγωγικής ταυτότητας της κίνησής μας και με βάση το χαρακτηριστικό αυτό ο Προσκοπισμός θα μπορούσε να ταξινομηθεί μεταξύ των λεγόμενων Περσοναλιστικών Θεωριών, που διαχρονικά απετέλεσαν τις βασικές πηγές διαμόρφωσης της Προσκοπικής Μεθόδου Διαπαιδαγώγησης. Οι θεωρείες αυτές πρεσβεύουν οτι το παιδί και ο έφηβος πρέπει να έχουν ενεργό ρόλο, τόσο στην διαμόρφωση, όσο και στην υλοποίηση του προγράμματος διαπαιδαγώγησης τους, σε αντίθεση με άλλες θεωρίες που θέλουν το παιδί να μετέχει παθητικά στην παιδαγωγική διαδικασία ακολουθώντας πιστά τις κατευθύνσεις των παιδαγωγών του. 1
Τι ειδικότερα κάνει η Προσκοπική Μέθοδος Διαπαιδαγώγησης; Η Προσκοπική Μέθοδος Διαπαιδαγώγησης διαθέτει όλα τα απαραίτητα εργαλεία που θα βοηθήσουν κάθε νέο να δραστηριοποιηθεί και να αναλάβει ενεργό ρόλο στην διαδικασία διαμόρφωσης της δικής του προσωπικότητας και την απόκτηση των κατάλληλων γνώσεων, ικανοτήτων και συμπεριφορών που χαρακτηρίζουν τον πολίτη με τα χαρακτηριστικά που περιγράψαμε ανωτέρω. Στα πλαίσια του προσκοπικού προγράμματος δημιουργούνται κατάλληλες ευκαιρίες για την απόκτηση θετικών βιωμάτων και εμπειριών με οδηγό τις συγκεκριμένες ανάγκες και δυνατότητες κάθε νέου, σαν ατόμου και σαν μέλους μιας ομάδας. Η επιτυχία της προσπάθειας αυτής προϋποθέτει την ακριβή καταγραφή των αναγκών και των δυνατοτήτων κάθε ομάδας νέων ώστε να διαμορφωθεί ένα πρόγραμμα δραστηριοτήτων παιδαγωγικά ωφέλιμο και αποτελεσματικό. Χρειάζεται δηλαδή η επιλογή συγκεκριμένων παιδαγωγικών στόχων για τα συγκεκριμένα άτομα μιας συγκεκριμένης ομ αδας ατόμων. Η έννοια των Παιδαγωγικών στόχων. Στον Προσκοπισμό, το ιδιαίτερο πρόγραμμα κάθε Κλάδου δημιουργεί ένα ελκυστικό για τους νέους πλαίσιο δράσης, μέσα στο οποίο κάθε παιδί ή έφηβος μπορεί να βελτιωθεί πνευματικά, ηθικά, νοητικά, σωματικά, κοινωνικά και γενικά να αναπτύξει της πάσης φύσεως ικανότητές του. Στην προσπάθεια αυτή έχει συμπαραστάτες τους βαθμοφόρους του τμήματος του, οι οποίοι τον βοηθούν να καταλάβει που υστερεί και πως μπορεί να γίνει καλύτερος. Στην συνέχεια κάθε νέος ή νέα αυτοδεσμεύεται να εργαστεί συνειδητά για την προσωπική του βελτίωση, ακολουθώντας ένα προσωπικό πρόγραμμα ποόδου και εξέλιξης. Η Προσκοπική Κίνησή δεν απασχολεί επαγγελματίες παιδαγωγούς ή παιδοψυχολόγους, που κατα τεκμήριο θα μπορούσαν με τρόπο επιστημονικό να καταγράψουν τις παιδαγωγικές ανάγκες κάθε νέου και να προτείνουν το κατάλληλο για τον καθένα ή καθεμία πρόγραμμα κάλυψης των αναγκών αυτών. Σε κάθε προσκοπικό Τμήμα οι Βαθμοφόροι θα πρέπει να έχουν στην διάθεσή τους έναν απλό και αποτελεσματικό τρόπο καταγραφής των παιδαγωγικών αναγκών του τμήματός τους σε ατομική και συνολική βάση. 2
Τι μπορεί να είναι ένας Παιδαγωγικός Στόχος; Στην αρχή της προσκοπικής χρονιάς, δηλαδή μετά την κατασκήνωση και πριν τις πρώτες συγκεντρώσεις, οι βαθμοφόροι ενός Προσκοπικού Τμήματος αξιολογούν τα αγόρια και τα κορίτσια του τμήματός τους, σε ατομικό και συνολικό επίπεδο, προσπαθώντας να εντοπίσουν προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά σε : Γνώσεις Ικανότητες και Συμπεριφορές οι οποίες σχετίζονται με : τις Αρχές του Προσκοπισμού, όπως διατυπώνονται στην Υπόσχεση και τον Νόμο του Προσκόπου τα Χαρακτηριστικά της Ηλικίας των Προσκόπων τους Πέντε Τομείς Ενδιαφερόντων δηλαδή την Πνευματική Καλλιέργεια, την Σωματική Αγωγή, τις Τεχνικές Δεξιότητες, την Κοινωνική Συνεργασία και την Ζωή Υπαίθρου. ΔΗΛΑΔΗ ΨΑΧΝΟΥΝ ΝΑ ΒΡΟΥΝ ΠΟΥ ΠΟΝΑΕΙ Η ΟΜΑΔΑ, ΣΑΝ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΝΟΛΟ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΑΝ ΑΤΟΜΑ. Ατομικές και ομαδικές Ανάγκες. Οι ατομικές ανάγκες, αφορούν μεμονωμένες περιπτώσεις παιδιών ή εφήβων ενός τμήματος που αντιμετωπίζουν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα. Οι ανάγκες αυτές αφορούν κάποιο συγκεκριμένο άτομο και αφού καταγραφούν, διατυπώνονται με λέξεις που μπορεί να καταλάβει ένας νέος της ηλικίας που απασχολεί ο κάθε Κλάδος Αν ένας μεγάλος αριθμός μελών ενός προσκοπικού τμήματος αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα, τότε οι Βαθμοφόροι του τμήματος οφείλουν να αντιμετωπίσουν σε ομαδική βάση την ανάγκη αυτή, καθιστώντας την ομαδικό στόχο του τμήματος που πρέπει να αντιμετωπισθεί μέσα απο ομαδικές κυρίως δραστηριότητες. 3
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΣΚΟΠΩΝ. Ο Κανονισμός του Κλάδου Προσκόπων αναφέρει οτι : πριν την έναρξη της προσκοπικής περιόδου οι Βαθμοφόροι της Ο.Π. εκτιμούν με προσοχή και λαμβάνουν υπόψη τους : 1. τα χαρακτηριστικά, τις ανάγκες και τις προσδοκίες της ηλικίας των παιδιών της Ομάδας 2. τις ειδικότερες παιδαγωγικές ανάγκες των παιδιών της Ομάδας όπως αυτές επηρεάζονται από τον κοινωνικό περίγυρο ( οικογενειακό μορφωτικό επίπεδο οικονομική κατάσταση ) 3. τις Αρχές του Προσκοπισμού και τον βαθμό κατανόησης και εφαρμογής τους από τα παιδιά 4. την σύμμετρη ενασχόληση των Προσκόπων με τους ΠΕΝΤΕ ΤΟΜΕΙΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΩΝ και προσδιορίζουν τις παιδαγωγικές κατευθύνσεις του Προγράμματος της Ομάδας τους για την περίοδο αυτή. Η παράγραφος αυτή του Κανονισμού για να γίνει πράξη απαιτεί μια ιδιαίτερη προσπάθεια από τους βαθμοφόρους της Ομάδας η οποία περιλαμβάνει τα εξής βήματα : α. Στην αρχή της προσκοπικής χρονιάς οι βαθμοφόροι της Ομάδας αξιολογούν την συνολική συμπεριφορά των Προσκόπων κατά την προηγούμενη χρονιά και προσπαθούν να απαντήσουν σε απλές ερωτήσεις όπως : Ποιές αρχές του Προσκοπισμού δυσκολεύονται να ενστερνιστούν και να εφαρμόσουν στην πράξη οι Πρόσκοποι της Ομάδας τους ; π.χ. τα πάνε καλά με το νερό και το σαπούνι; Συμπεριφέρονται οι Πρόσκοποι της Ομάδας τους σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά της ηλικίας τους; π.χ. αισθάνονται άνετα στην Ενωμοτία ή προτιμούν την απομόνωση και την ατομική δράση ; Σε ποιούς Τομείς Ενδιαφερόντων υστερεί η Ομάδα π.χ. παρατηρήθηκε οτι κανένας πρόσκοπος δεν έχει ασχοληθεί με Ερασιτεχνικές Ασχολίες από τον Τομεά της Πνευματικής Καλλιέργειας. β. Αν είναι δύσκολο να θυμάστε απέξω τις Αρχές του Προσκοπισμού, τα Χαρακτηριστικά των της ηλικίας που απασχολεί ο Κλάδος Προσκόπων και τους Πέντε Τομείς Ενδιαφερόντων κάντε ένα κατάλογο με όλα αυτά τα στοιχεία και με την βοήθειά του προσπαθήστε να φτιάξτε το παιδαγωγικό προφίλ της Ομάδας σας. Η διαδικασία αυτή δεν χρειάζεται περισσότερο απο 30 λεπτά, είναι αποτελεσματική, αφού δεν επιτρέπει να ξεχάσετε κάτι σημαντικό και το σημαντικότερο στο τέλος της έχετε καταγράψει μερικούς ομαδικούς παιδαγωγικούς στόχους. Π.χ. στον Τομέα της Πνευματικής Καλλιέργειας λόγω γειτονιάς η Ομάδα μας δεν τα πάει πολύ καλά ή πάλι λόγω γειτονιάς οι Πρόσκοποι βρίζουν πολύ. γ. Αν κατά την διαδικασία αξιολόγησης διαπιστώσετε οτι για κάποια αρχή, χαρακτηριστικό ή τομέα η Ομάδα συνολικά δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα αλλά κάποιος συγκεκριμένος αγόρι ή κορίτσι της Ομάδας έχει πρόβλημα και μάλιστα μεγάλο, τότε έχετε εντοπίσει ένα ατομικό στόχο. π.χ. ενω οι Πρόσκοποι της Ομάδας είναι γενικά ευγενείς, ο Γιώργος είναι εκνευριστικά αγενής σε βαθμό που να μας δημιουργεί προβλήματα σε κάθε επαφή της Ομάδας με τρίτους. 4
δ. Ανάλογα με την ένταση κάθε προβλήματος ιεραρχούμε τους στόχους μας και καταρτίζουμε ένα απλό χρονοδιάγραμμα εξυπηρέτησης των στόχων αυτών. Προτεραιότητα δίνουμε σε προβλήματα τα οποία είναι παλιά αλλά δεν έχουμε κάνει τίποτα για την αντιμετώπισή τους. Π.χ. αν δούμε οτι η Ομάδα μας δεν τα πάει καλά με τα θέματα Τεχνικών Δεξιοτήτων και ταυτόχρονα διαπιστώσουμε οτι την προηγούμενη χρονιά η Ομάδα δεν πραγματοποίησε καμία δράση Χειροτεχνίας τότε είναι αυτονόητο οτι ο Τομέας των Τεχνικών Δεξιοτήτων θα πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα και να μπεί σε πρώτη προτεραιότητα. ε. Οι παιδαγωγικοί στόχοι που επιλέγονται απο τους βαθμοφόρους μεταφράζονται σε γλώσσα κατανοητή στους Προσκόπους και παρουσιάζονται στο Συμβούλιο Τιμής σαν θέματα που καλό θα ήταν η Ομάδα να κάνει κάποια προσπάθεια για γίνει καλύτερη σε αυτά. π.χ. Θα θυμάστε οτι στην κατασκήνωση οι πρόσκοποι χρησιμοποιούσαν συχνά διάφορες Γαλλικές λέξεις. Μήπως πρέπει να κάνουμε κάτι για να βρίζουμε λιγότερο; Στα Συμβούλια Τιμής γκρινιάζατε ότι οι Πρόσκοποι δεν σας ακούν, βαριούνται την δουλεία και λουφάρουν. Μήπως πρέπει να βρούμε τρόπους να γίνουμε όλοι πιο εργατικοί; Μήπως τρώμε συνέχεια σκουπίδια και στην κατασκήνωση κανένας δεν έτρωγε τα λαδερά ή τα φρούτα; Τι θα κάνουμε για να μάθουμε να τρώμε σωστά; στ. Με τον τρόπο αυτό κάνουμε το Συμβούλιο Τιμής κοινωνό κάποιων προβλημάτων που τα μέλη του μπορούν να καταλάβουν και να βοηθήσουν στην επίλυσή τους. ΠΡΟΣΟΧΗ! Είναι βέβαιο ότι κάποια προβλήματα δεν είναι εύκολο να τα μοιραστείτε με τα στελέχη γιατί και αυτά βρίσκονται στην φάση της δικής τους ανάπτυξης και κάποια προβλήματα είναι και δικά τους προβλήματα. Γι αυτό πρέπει πάντα να θυμόμαστε οτι οι παιδαγωγικοί στόχοι είναι υπόθεση των Βαθμοφόρων της Ομάδας. Είναι σημαντικό να μην μπερδεύουμε τους Παιδαγωγικούς Στόχους με τους στόχους που τίθενται από το Συμβούλιο Τιμής σχετικά με την γενικότερη πρόοδο της Ομάδας και αναφέρονται στο πρόγραμμα Προόδου, την Άμιλλα και τα οργανωτικά θέματα της Ομάδας και των Ενωμοτιών. 5
ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΣΚΟΠΩΝ 1. Η συμπλήρωση του ΠΙΝΑΚΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΣΤΟΧΩΝ με την χρησιμοποίηση των στοιχείων ( + ), ( - ) και 0, 1, 2 κατά την ετήσια συνάντηση των Βαθμοφόρων της Ομάδας για την αξιολόγηση της προηγούμενης χρονιάς και την επιλογή των Παιδαγωγικών Στόχων για την νέα χρονιά. 2. Το βιβλιαράκι παρακολούθησης της Προόδου κάθε Προσκόπου, που μας δείχνει που υστερεί το κάθε παιδί, στην προσπάθειά του να κερδίσει το Χάλκινο, το Αργυρό και το Χρυσό Βέλος. 3. Τα μητρώα των Προσκόπων που μας δείχνουν την πρόοδο κάθε παιδιού στα Βέλη και προπάντων στις Ερασιτεχνικές Ασχολίες, στοιχείο που μας δείχνει τις προτιμήσεις και αντιπάθειες των παιδιών για τους 5 τομείς. 4. Η συμπεριφορά των παιδιών στις Δράσεις Νόμου, που μας δείχνει ποιές αρχές έχουν ενστερνισθεί και σε ποιό βαθμό, καθώς και σε ποιές αρχές πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας. 5. Οι Εξειδικευμένες Δράσεις των 5 τομέων ( π.χ. δράση τεχνικών δεξιοτήτων, αθλητικό πρωινό, βραδιά πνευματικής καλλιέργειας, δράση κοινωνικής συνεργασίας, εκδρομές κ.λ.π. ) μας επιτρέπουν να παρατηρήσουμε την συμπεριφορά των Προσκόπων και να εντοπίσουμε κλίσεις ή αδυναμίες σε κάποιους τομείς. 6. Η αξιολόγηση στο τέλος κάθε δράσης μας βοηθά να θυμηθούμε σημαντικά πράγματα σχετικά με το πως αντιδρούν τα παιδιά σε σχέση με τα Χαρακτηριστικά, τις Αρχές και τους 5 τομείς. Κάθε στιγμή του ή της Προσκόπουστην Ομάδα, πριν- κατά - μετά την συγκέντρωση, είναι μια πηγή πληροφοριών για τον εντοπισμό στόχων. 7. Η ζωή στην Κατασκήνωση μας δίνει την δυνατότητα να ζήσουμε τα παιδιά σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων τους και να σχηματίσουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα για τις δυνατότητες και τις ανάγκες τους. 8. Η Συνεργασία με τους γονείς και οι τακτικές επισκέψεις στο σπίτι των Προσκόπων μας βοηθούν να καταγράψουμε, με την βοήθεια αυτών που τα αγαπούν περισσότερο και τα ξέρουν καλύτερα, τι κάνει ευτυχισμένο και τι στεναχωρεί το κάθε παιδί. 9. Η συνεργασία με άλλους φορείς διαπαιδαγώγησης ( Εκκλησία και Κατηχητικό, Σχολείο, Φροντιστήρια Ξένων Γλωσσών, Σχολές Μπαλέτου, Ωδεία κ.λ.π., Αθλητικά Σωματεία κ.λ.π. ) 10.Η καλή γνώση του ευρύτερου περιβάλλοντος ( χαρακτηριστικά πόλης και γειτονιάς ) και η γνωριμία με τα παιδιά της παρέας που δεν είναι στην Ομάδα βοηθούν να καταγράψουμε βασικές ελλείψεις π.χ. στον πολιτιστικό τομέα ή πλεονεκτήματα, όπως η καλή σχέση με το περιβάλλον που έχουν τα παιδιά του χωριού. 11.Η ποιότητα και η ποικιλία των θεμάτων που συζητούν ή προτείνουν για το Πρόγραμμα οι Πρόσκοποι, στο Συμβούλιο της Ενωμοτίας, στον Κύκλο Συζήτησης της Ομάδας και τα στελέχη στο Συμβούλιο Τιμής δείχνουν προτιμήσεις και ελλείψεις. 12.Τα θέματα συμπεριφοράς Προσκόπων που συζητήθηκαν στο Συμβούλιο Τιμής την προηγούμενη περίοδο βοηθούν να εντοπίσουμε Αρχές που πρέπει να ενισχύσουμε στην συνείδηση των Προσκόπων. 13.Ο βαθμός οργάνωσης και ο τρόπος λειτουργίας των Ενωμοτιών μας δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τις σχέσεις και τις συμπεριφορές των Προσκόπων. 14.Η επίδοση των Ενωμοτιών στην Ενωμοτιακή Άμιλλα δίνει πληροφορίες σχετικές με θέματα τα οποία θα πρέπει να προσεχθούν. 15.ΚΑΘΕ ΤΙ ΠΟΥ ΤΟ ΕΜΠΕΙΡΟ ΜΑΤΙ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΕΝΤΟΠΙΖΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΡΥΠΝΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΚΟΠΩΝ. 6
Πως εξυπηρετούνται οι Παιδαγωγικοί Στόχοι στην πράξη Σε ότι αφορά τους Ομαδικούς Παιδαγωγικούς Στόχους η εξυπηρέτησή τους γίνεται με κατάλληλο προγραμματισμό ενεργειών στον οποίο μετέχουν οι Βαθμοφόροι και το Συμβούλιο Τιμής. Οι Βαθμοφόροι του τμήματος της Ομάδας οφείλουν να επισημάνουν στα Στελέχη της Ομάδας, με γλώσσα και επιχειρήματα κατάλληλα για την ηλικία τους το θέμα, αυτό ώστε η αντιμετώπισή του να αποτελέσει κοινό, ομαδικό στόχο όλης της Ομάδας. Έτσι το Συμβούλιο Τιμής κατά την διαδικασία διαμόρφωσης των προγραμμάτων των δράσεων της Ομάδος, θα έχει υπόψη του το συγκεκριμένο πρόβλημα και θα ενσωματώνει στο πρόγραμμα δραστηριότητες που θα έχουν σαν στόχο την βελτίωση ολόκληρης της Ομάδας στο θέμα αυτό. π.χ. αν οι Πρόσκοποι μιας συγκεκριμένης γειτονιάς υστερούν στα πολιτιστικά θέματα τότε το Συμβούλιο Τιμής μπορεί : να προγραμματίσει μια σειρά απο δραστηριότητες από τον Τομέα της Πνευματικής Καλλιέργεις, συμβάλλοντας στην βελτίωση του να προσαρμόσει, ανάλογα με τις παιδαγωγικές ανάγκες της Ομάδας, την Ενωμοτιακή Άμιλλας ώστε οι Ενωμοτίες να έχουν σαν επιδίωξη για ένα χρονικό διάστημα την ανάγνωση π.χ. τουλάχιστον ενός λογοτεχνικού βιβλίου. να ενθαρρύνει τους Προσκόπους στα πλαίσια της παρακολούθησης της προόδου των, να ασχοληθούν με κάποιες ερασιτεχνικές ασχολίες που σχετίζονται με τον τομέα της Πνευματικής Καλλιέργειας. Ακόμη οι Ενωμοτάρχες παίρνουν Οδηγίες από τους Βαθμοφόρους της Ομάδας πώς να εμπλουτίσουν το πρόγραμμα των Ενωμοτιακών Δράσεων με θέματα Πνευματικής Καλλιέργειας. Οι ατομικές ανάγκες κατάλληλα διατυπωμένες μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης του Αρχηγού και του Ενωμοτάρχη με τον ενδιαφερόμενο. Στο τέλος της συζήτησης αυτής ο/ η Πρόσκοπος θα πρέπει να έχει δεσμευθεί απέναντι στον Αρχηγό της Ομάδας ότι θα κάνει οτι είναι δυνατόν για να βελτιωθεί, προσδιορίζοντας απο κοινού τους προσωπικούς παιδαγωγικούς στόχους και τους τρόπους με τους οποίους οι στόχοι αυτοί θα επιτευχθούν. Αν π.χ. ένας Πρόσκοπος είναι υπέρβαρος και πρέπει να ασχοληθεί περισσότερο με τον Αθλητισμό, τότε ο Αρχηγός του τον βοηθά να καταλάβει πόσο σημαντικό είναι για την υγεία του να ασχοληθεί με κάποιο άθλημα και απο κοινού συμφωνούν ένα πρόγραμμα ενεργειών με στόχο την σωματική βελτίωση του συγκεκριμένου Προσκόπου. Δηλαδή ο Πρόσκοπος αυτοδεσμεύεται να παρακολουθεί το βάρος του, να προσέχει την διατροφή του, να μετέχει ενεργά σε αθλητικές δράσεις της Ομάδας, να ασχοληθεί πιο συστηματικά με τις ερασιτεχνικές ασχολίες της Σωματικής Αγωγής ή κάποιο άθλημα κ.α ώστε στο τέλος μιας συγκεκριμένης περιόδου να παρουσιάσει μια σαφή βελτίωση τόσο στην εμφάνισή του όσο και στην επίδοσή του στο αγαπημένο του άθλημα. 7
Οι Πρόσκοποι και τα Στελέχη της Ομάδας μετέχουν στην διαδικασία επιλογής στόχων και πώς; Οι Πρόσκοποι στο Συμβούλιο της Ενωμοτίας και στον Κύκλο Συζήτησης της Ομάδας έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν απόψεις σχετικά με το ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ; Με κατάλληλες ερωτήσεις οι Πρόσκοποι εκφράζουν απόψεις για τα ακόλουθα και όχι μόνον : Τι τους άρεσε ή δεν τους άρεσε από το πρόγραμμα της Ομάδας. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην προσπάθειά τους να κερδίσουν κάποιο από τα Βέλη Δυσκολίες που συναντούν με τις ερασιτεχνικές ασχολίες και ιδιαίτερα κάποιου συγκεκριμένου τομέα Οργανωτικά προβλήματα της Ενωμοτίας και ιδιαίτερα θέματα καλής συνεργασίας με τα άλλα μέλη της Εν/τίας και της Ομάδας. Προβλήματα που σχετίζονται με τον χώρο και το υλικό της Εν/τίας Δυσκολίες που συναντούν στην προσπάθεια επίτευξης των στόχων που θέτει η Ενωμοτιακή Άμιλλα Δράσεις που κάνουν άλλες ομάδες και που θα ήθελαν να κάνει και η δική τους Ομάδα Επιθυμίες και ιδέες για πρωτότυπες δράσεις Απαντήσεις σαν τις ακόλουθες θα βοηθήσουν σημαντικά το έργο σας : Είμαστε λίγοι και τα παιχνίδια δεν μπορούν να παιχτούν σωστά Χρυσό βέλος έχουν πολλοί λίγοι από την Ομάδα Οι γωνιές μας είναι απαίσιες. Ο Ταμίας και ο Γραμματέας της Εν/τίας δεν κάνουν τίποτα Σιχαίνομαι την χειροτεχνία. Τι κάνει το Συμβούλιο Τιμής για την υλοποίηση των στόχων; 1. Οι Ενωμοτάρχες μεταφέρουν τις απόψεις των Προσκόπων της Εν/τίας τους σχετικά με το τι πρέπει να αλλάξει για να γίνει η ζωή στην Ομάδα πιο όμορφη, ταξινομημένες αν είναι δυνατόν σε ενότητες όπως : Πρόοδος : Εκπαίδευση στους Αστερισμούς Ερασιτεχνικές Ασχολίες : Τεχνικές Δεξιότητες Οργάνωση Εν/τίας : Πως πρέπει να είναι το Ημερολόγιο της Εν/τίας. Να πάμε μια μέρα όλοι μαζί στο γήπεδο να δούμε ποδοσφαιρικό αγώνα. 2. Οι Βαθμοφόροι καταθέτουν και αυτοί την άποψή τους σχετικά με το πως μπορεί να βελτιωθεί το πρόγραμμα και η συνολική λειτουργία της Ομάδας, εκφράζοντας με λέξεις κατανοητές στους Προσκόπους ή με την βοήθεια εικόνων σε ειδικούς πίνακες πληροφοριών, τους παιδαγωγικούς στόχους που επέλεξαν να εξυπηρετήσουν π.χ. Το υλικό της Ομάδας ταλαιπωρήθηκε στην κατασκήνωση επειδή οι Πρόσκοποι δεν το σεβάστηκαν και έγραψαν με μαρκαδόρους στα φύλλα των σκηνών ( Αρχές στόχοι : Τάξη- Οικονομία Υπευθυνότητα ) Όλοι την χρονιά οι Αστακοί γκρίνιαζαν και δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν μεταξύ τους κάνοντας τελικά ο καθένας ότι ήθελε ( Χαρακτηριστικά της ηλικίας του Προσκόπου : Αποζητούν τις μικρές παρέες και την φιλία ) Πως ολοκληρώνεται Τα ενωμοτιακά η διαδικασία πρωταθλήματα αυτή εξελίσσονται στα πλαίσια σε του αγγαρεία Συμβουλίου και μετά τιμής; από κάθε παιχνίδι όλοι σέρνονται ( Τομέας Σωματικής Αγωγής ) 8
Το Συμβούλιο Τιμής σε ειδική συνάντηση Προγραμματισμού αξιολογεί όλα τα ανωτέρω και επιλέγει μια σειρά απο ενέργειες που θα βοηθήσουν την επίλυση των προβλημάτων που εντοπίστηκαν. Οι Ενέργειες αυτές μπορεί να είναι : 1. Δράσεις 2. Ειδικές εκπαιδεύσεις στα πλαίσια της Ομάδας. 3. Παρακολούθηση της Προόδου ορισμένων μελών ή και ολόκληρης της Ομάδας. 4. Ερασιτεχνικές Ασχολίες 5. Οργανωτικές παρεμβάσεις 6. Επαναπροσδιορισμός αρμοδιοτήτων 7. Δράσεις έκπληξη 8. Ειδικές Ενωμοτιακές δραστηριότητες 9. Συζητήσεις σε ολομέλεια ή κατ ιδίαν 10. Ειδικές Εκπαιδεύσεις των Στελεχών 11. Η πρόσκληση ειδικών συνεργατών 12. Αγορές υλικών 13. Επισκέψεις σε γονείς και άλλους φορείς που επηρεάζουν το παιδί. 14. Καθορισμός ειδικών θεμάτων άμιλλας. 15. Ανάθεση ειδικών ρόλων σε Εν/χες ή Βαθμοφόρους 16. Συστηματική εφαρμογή προγραμμάτων με δραστηριότητες απο όλους τους Τομείς Ενδιαφερόντων. Π.χ. Εαν οι Πρόσκοποι αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την Πνευματική Καλλιέργεια οι βαθμοφόροι θα πρέπει να ενθαρρύνουν το Συμβούλιο Τιμής να ασχοληθεί η Ομάδα λίγο περισσότερο με θέματα σχετικά με τον τομέα αυτό με διάφορους τρόπους όπως : προτείνοντας στα στελέχη ελκυστικές δραστηριότητες Πνευματικής καλλιέργειας π.χ. Ναυσιπλοΐα χάραξη πορείας σε χάρτες της εποχής των μεγάλων ανακαλύψεων. οργανώνοντας δράσεις έκπληξη με κεντρικό θέμα κάποιο πολιτισμικό στοιχείο π.χ. παιχνίδι μυστηρίου στο Αρχαιολογικό Μουσείο επισήμανση του γεγονότος ότι ελάχιστοι πρόσκοποι ασχολήθηκαν στο παρελθόν με Ερασιτεχνικές Ασχολίες από από τον Τομέα της Πνευματικής Καλλιέργειας ώστε να γίνει στόχος της Ομάδας για μια περίοδο η ενασχόληση κάθε προσκόπου με μία τουλάχιστον Ερασιτεχνική Ασχολία από τον Τομέα αυτό. να αποτελέσει στοιχείο της Ενωμοτιακής Άμιλλας η ενασχόληση με θέματα Πνευματικής καλλιέργειας π.χ. η παρουσίαση ενός αποσπάσματος θεατρικού έργου στην Πυρά της Κατασκήνωσης. η παροχή στους Ενωμοτάρχες απλών και εύκολα υλοποιήσιμων ιδεών για δραστηριότητες Πνευματικής Καλλιέργειας για να τις εντάξουν στις ενωμοτιακές δράσεις η ανάρτηση στον πίνακα πληροφοριών της Ομάδας πληροφοριών και κυρίως φωτογραφιών που μπορούν να «ανοίξουν» την όρεξη των Προσκόπων για ενασχόληση με θέματα πνευματικής καλλιέργειας κ.α. Αν πάλι έχουμε καταλάβει οτι κάποιος Πρόσκοπος υστερεί σαν άτομο σε κάποιο θέμα π.χ. δεν τα καταφέρνει καλά στις χειροτεχνίες, ενω τα υπόλοιπα μέλη της Ομάδας δεν έχουν το ίδιο πρόβλημα τότε αντιμετωπίζουμε το θέμα σε ατομική βάση ενθαρρύνοντας π.χ. τον Πρόσκοπο να ασχοληθεί με Ερασιτεχνικές Ασχολίες Τεχνικών Δεξιοτήτων, βάζοντας τον Ενωμοτάρχη του να του αναθέτει εργασίες διακόσμησης της γωνιάς ή την προετοιμασία της καλλιτεχνικής αναφοράς ή, ορίζοντας κάποιο Βαθμοφόρο να είναι πάντα δίπλα του στις δράσεις χειροτεχνίας κ.α. 9
Προσοχή! Κάθε μήνα το πρόγραμμα της Ομάδας θα πρέπει να περιλαμβάνει δραστηριότητες και απο τους 5 τομείς ενδιαφερόντων, να περιέχει οπωσδήποτε μια δράση Νόμου που καλύπτει όλες τις Αρχές και φυσικά να είναι τόσο πλούσιο που να καλύπτονται οι ανάγκες και τα χαρακτηριστικά της Ηλικίας των Προσκόπων. Ετσι εξασφαλίζεται η συντήρηση των καλών στοιχείων κάθε Ομάδας. Οι παιδαγωγικοί στόχοι μας λένε απο ποιό στοιχείο θα πρέπει να βάλουμε λίγο περισσότερο στο πρόγραμμα της Ομάδας π.χ. περισσότερη Κοινωνική Συνεργασία άν οι Πρόσκοποι τσακώνονται μεταξύ τους συνέχεια κ.λ.π. Ετσι εξασφαλίζουμε το Ω δηλ. το Ωφέλιμο της δουλειάς μας. 10