ΚΤΣΣΑΡΟ Σο κύηηαρο είναι η μικρόηερη μορθολογική και λειηοσργική μονάδα ηης ζωής. Σο ανθρώπινο ζώμα αποηελείηαι από 75 ηριζεκαηομμύρια κύηηαρα και ηο καθένα περιέτει οργανικές και ανόργανες οσζίες. 22/3/2010 1
ΣΑ ΜΔΡΗ ΣΟΤ ΚΤΣΣΑΡΟΤ ΠΤΡΗΝΑ ΚΤΣΣΑΡΟΠΛΑΜΑ ΚΤΣΣΑΡΙΚΗ ΜΔΜΒΡΑΝΗ 22/3/2010 2
ΥΗΜΙΚΗ ΤΣΑΗ ΚΤΣΣΑΡΟΤ 22/3/2010 3
ΚΤΣΣΑΡΟ CELL 22/3/2010 4
Κστταρική Μεμβράνη πεξηβάιιεη ηειείωο ην θύηηαξν θαη έρεη πάρνο 7,5 100 nm. Απνηειείηαη από 55 % πξωηεΐλεο, 42 % ιηπίδηα (θωζθνιηπίδηα θαη ρνιεζηεξόιε) θαη θαηά 3 % από πδαηάλζξαθεο. Οπζηαζηηθά απνηειείηαη από κηα ΓΙΠΛΟΣΙΒΑΓΑ θωζθνιηπηδίωλ πνπ κέζα ζε απηή έρνπλ δηαιπζεί ή επηπιένπλ κόξηα πξωηεΐλεο 22/3/2010 5
ΛΔΙΣΟΤΡΓΙΔ ΚΤΣΣΑΡΙΚΗ ΜΔΜΡΑΝΗ Ρπζκίδεη πνηεο νπζίεο εηζέξρνληαη ή εμέξρνληαη από ην θύηηαξν Μέζω ηωλ γιπθνπξωηεϊλώλ παίδεη ζεκαληηθό ξόιν ζηελ αλαγλώξηζε ηωλ θπηηάξωλ θαη ζηελ ζύλδεζή ηνπο γηα ηε δεκηνπξγία ηζηώλ Πεξηέρεη εηδηθέο πξωηεΐλεο (ππνδνρείο) πνπ δέρνληαη νξκνληθά, αληηγνληθά θαη άιια εξεζίζκαηα 22/3/2010 6
ΚΤΣΣΑΡΙΚΗ ΜΔΜΒΡΑΝΗ 22/3/2010 7
ΥΗΜΙΚΟ ΜΟΝΣΔΛΟ ΚΤΣΣΑΡΙΚΗ ΜΔΜΒΡΑΝΗ 22/3/2010 8
22/3/2010 9
22/3/2010 10
Γιαμεμβρανικές και περιυερικές Οη δηακεκβξαληθέο πξωηεΐλεο απνηεινύλ ηηο νδνύο από όπνπ δηαθηλνύληαη νπζίεο θαη ηόληα ελώ κεξηθέο δξνπλ ζαλ έλδπκα. Οη πεξηθεξηθέο πξωηεΐλεο ιεηηνπξγνύλ απνθιεηζηηθά ζαλ έλδπκα. Σέινο νη πδαηάλζξαθεο ηεο κεκβξάλεο βξίζθνληαη ζην εμωηεξηθό ηκήκα ηωλ πξωηεϊλώλ θαη ζπρλά ιεηηνπξγνύλ ζαλ ππνδνρείο ή αληηγόλα. 22/3/2010 11
Ο ΡΟΛΟ ΣΗ ΚΤΣΣΑΡΙΚΗ ΜΔΜΡΑΝΗ 1. ΓΟΜΙΚΟ δηόηη πεξηβάιιεη ην θύηηαξν θαη ζπλδέεη ηνλ θπηηαξηθό ζθειεηό κε ηα ζπζηαηηθά ηνπ εμωθπηηάξηνπ ρώξνπ 2. ΛΔΙΣΟΤΡΓΙΚΟ δηόηη ξπζκίδεη ηε δηαθίλεζε ηωλ νπζηώλ κέζα θαη έμω από ην θύηηαξν, ηε κεηαθνξά πιεξνθνξηώλ θαη παξέρεη αληηγόλα θαη έλδπκα. 22/3/2010 12
ΜΙΑ ΜΙΚΡΟΜΟΡΙΑΚΗ ΟΤΙΑ ΠΩ ΓΙΑΠΔΡΝΑΔΙ ΣΗ ΜΔΜΒΡΑΝΗ; Παζεηηθή δηάρπζε Γηεπθνιπλόκελε δηάρπζε Δλεξγεηηθή Γηάρπζε 22/3/2010 13
22/3/2010 14
ΡΙΒΟΩΜΑΣΑ Σα ξηβνζώκαηα απνηεινύληαη από RNA θαη ζπκκεηέρνπλ ζηελ πξωηεϊλνζύλζεζε. Μπνξνύλ λα είλαη είηε πξνζθνιιεκέλα ζην ελδνπιαζκαηηθό δίθηπν είηε ειεύζεξα. πλήζωο βξίζθνληαη ζε νκάδεο, ηα πνιπξηβνζώκαηα. 22/3/2010 15
θπηηαξόπιαζκα ππξήλαο πρωτεϊνοσύνθεση γνλίδην / Μεταγραυή μεταγραυή αγγειηνθόξν RNA (mrna) / Μετάυραση πξσηετλε μετάυραση (ριβόσωμα) mrna (messenger RNA)=αγγελιουόρο RNA 22/3/2010 trna (transfer RNA)=μεταυορικό RNA 16 rrna (ribosomal RNA )=ριβοσωμικό RNA
22/3/2010 17
22/3/2010 18
ΑΜΙΝΟΞΤ 22/3/2010 19
22/3/2010 20
22/3/2010 21
ΣΟ ΔΝΓΟΠΛΑΜΑΣΙΚΟ ΓΙΚΣΤΟ Απηό είλαη έλα ζύζηεκα από ζωιελνεηδείο θπζηηθνύο θαη επίπεδνπο ζρεκαηηζκνύο πνπ απνηειείηαη από κεκβξάλεο. ηηο εμωηεξηθέο επηθάλεηεο πνιιώλ ηκεκάηωλ ηνπ ελδνπιαζκαηηθνύ δηθηύνπ βξίζθνληαη πξνζθνιιεκέλα θνθθώδε ζωκαηίδηα πνπ νλνκάδνληαη ξηβνζώκαηα (αδξό ή θνθθώδεο ή ηξαρύ). Μπνξεί βέβαηα θαη λα κελ έρεη ξηβνζώκαηα (ιείν). Σν ιείν ρξεζηκεύεη γηα δηάθνξεο ελδπκηθέο αληηδξάζεηο, βηνζύλζεζε ιηπνεηδώλ θαη απνζήθεπζε αζβεζηίνπ ζηα κπηθά θύηηαξα. 22/3/2010 22
22/3/2010 23
22/3/2010 24
ΤΚΔΤΗ Golgi Απηή απνηειείηαη από έλα ζύζηεκα επίπεδωλ θαη ζθαηξηθώλ θπζηηδίωλ. Οη καθξνκνξηαθέο νπζίεο πνπ πξνέξρνληαη από ην ελδνπιαζκαηηθό δίθηπν εηζέξρνληαη ζηε ζπζθεπή Golgi όπνπ πθίζηαληαη ηξνπνπνίεζε πξηλ κεηαθεξζνύλ πξνο ηελ θπηηαξηθή κεκβξάλε θαη «παθεηάξνληαη». Παξάιιεια ε ζπζθεπή Golgi ζπλζέηεη νξηζκέλνπο απινύο ή ζύλζεηνπο πδαηάλζξαθεο. 22/3/2010 25
22/3/2010 26
ΜΙΣΟΥΟΝΓΡΙΟ Σα κηηνρόλδξηα έρνπλ ζρήκα αιιαληνεηδέο θαη ε ιεηηνπξγία ηνπο είλαη λα κεηαηξέπνπλ ηελ ελέξγεηα πνπ πεξηθιείεηαη ζηα κόξηα ηωλ ζξεπηηθώλ νπζηώλ κέζω πνιύπινθωλ ρεκηθώλ δηεξγαζηώλ ζε ελέξγεηα ζρεκαηηζκνύ ηνπ κνξίνπ ΑΣΡ. 22/3/2010 27
22/3/2010 28
22/3/2010 29
Θξεπηηθέο Οπζίεο 22/3/2010 30
22/3/2010 Γλσκόλσση31
Κύκλος τοσ Krebs 22/3/2010 32
ΛΤΟΩΜΑΣΑ Μεκβξαλώδεηο ζάθνη πνπ πεξηέρνπλ πδξνιπηηθά έλδπκα. Ρόινο : Η πέςε μέλσλ ζσκάησλ & θζαξκέλα ηκήκαηα ηνπ θπηηάξνπ = ελδνθπηηάξην πεπηηθό ζύζηεκα. 22/3/2010 33
ΜΙΚΡΟΙΝΙΓΙΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΩΛΗΝΙΚΟΙ 22/3/2010 34
ΠΤΡΗΝΑ Πεξηβάιιεηαη από ηελ ππξεληθή κεκβξάλε θαη πεξηέρεη ηνλ ππξελίζθν, ην ππξελόπιαζκα θαη ην D.N.A. 22/3/2010 35
22/3/2010 36
ΝΟΤΚΛΔΪΝΙΚΑ ΟΞΔΑ Σν λνπιθεϊληθό νμύ είλαη κηα πνιύπινθε έλωζε πνπ απνηειείηαη από καθξηέο αιπζίδεο από κόξηα πνπ είλαη ηνπνζεηεκέλα ην έλα δίπια ζην άιιν θαη νλνκάδνληαη λνπθιενηίδηα. Κάζε λνπθιενηίδην απνηειείηαη από κηα αδωηνύρν βάζε, έλα κόξην ζαθράξνπ θαη έλα κόξην θωζθνξηθήο ξίδαο. Οη αδωηνύρεο βάζεηο πνπ βξίζθνληαη ζηα λνπθιεϊληθά νμέα αλήθνπλ ζηηο θαηεγνξίεο πνπ νλνκάδνληαη πνπξίλεο θαη ππξηκηδίλεο. 22/3/2010 37
ΥΡΩΜΟΩΜΑΣΑ 22/3/2010 38
ΚΑΡΙΟΣΤΠΟ 22/3/2010 39
1. πζθεπή Golgi. 2. Εθθξηηηθά θνθθία 1 2 3 3. Κεληξνζσκάηηα 4. Λείν Ελδνπιαζκαηηθό δίθηπν 5. Μηηνρόλδξην 6. Κπηηαξηθή κεκβξάλε 7. Μηθξνζσιελίζθνη & Μηθξντλίδηα 8. Λπζόζσκα 9. Ππξελίζθνο 10. Αδξό Ελδνπιαζκαηηθό δίθηπν 10 9 4 5 6 8 7 22/3/2010 40
3 1 4 5 6 2 22/3/2010 41
ΚΟΙΝΟ Η ΦΩΣΔΙΝΟ ΜΙΚΡΟΚΟΠΙΟ ΜΔΓΔΝΘΤΝΗ ΔΩ 1.500 Υ ΦΩΣΔΙΝΗ ΠΗΓΗ (ιάκπα αινγόλνπ) Αληηθεηκελνθόξνο ηξάπεδα Πξνζνθζάικηνη Φαθνί (Υ 10) Αληηθεηκεληθνί Φαθνί (Υ 4,10,40.100 ) Μαθξνκεηξηθόο θαη κηθξνκεηξηθόο θνριίαο 22/3/2010 42
ΜΙΚΡΟΚΟΠΙΟ 22/3/2010 43
22/3/2010 44