Λογιστική Κόστοσς Δξ. Οξέζηεο Βιεζκάο Ενότητα 4: Μερισμός Κόστοσς.

Λογιστική Κόστοσς Δξ. Οξέζηεο Βιεζκάο Ενότητα 4: Μερισμός Κόστοσς. Άσκηση 4.1 Σν εξγνζηάζην ηεο επηρείξεζεο ΓΠΖΠΘΟΙΟΔΑ Α.Γ. παξάγεη πςειήο πνηφηεηαο έπηπια θαηφπηλ παξαγγειίαο ησλ πειαηψλ ηεο. Ε παξαγσγηθή ιεηηνπξγία ζπληειείηαη δηαδνρηθά ζε δχν θχξηα ηκήκαηα, ην Σκήκα Ηνπήο θαη ην Σκήκα πλαξκνιφγεζεο. Γπίζεο, ε επηρείξεζε έρεη δχν βνεζεηηθά ηκήκαηα παξαγσγήο, ην Σκήκα Απνζήθεο θαη ην Σκήκα πληήξεζεο. Σα πξνυπνινγηζκέλα Γ.Β.Γ. ηεο επηρείξεζεο γηα ηε ρξήζε 20Υ5 παξνπζηάδνληαη ζηε ζπλέρεηα: Γίδνο Γ.Β.Γ. Πξνυπνινγηζκέλν Γηήζην Πνζφ (20Υ5) Γλνίθηα 20.000 Αζθάιηζηξα θηηξίνπ 10.000 Ακνηβέο πξντζηακέλσλ 14.000 Έμνδα θπιηθείνπ 16.000 Έκκεζα πιηθά 24.000 Έμνδα ζπληήξεζεο 4.000 χλνιν 88.000 εκεηψζεηο Αθνξνχλ βνεζεηηθά πιηθά παξαγσγήο πνπ αλαιψλνληαη θαηά 70% απφ ην Σκήκα Ηνπήο θαη 30% απφ ην Σκήκα πλαξκνιφγεζεο Αθνξνχλ πιηθά πνπ αλαιψλνληαη απνθιεηζηηθά απφ ην Σκήκα πληήξεζεο Ε επηρείξεζε έρεη σο πάγηα θνζηνινγηθή πνιηηηθή λα επηκεξίδεη ηα Γ.Β.Γ. ζε φια ηα παξαγσγηθά ηκήκαηα, θχξηα θαη βνεζεηηθά, ρξεζηκνπνηψληαο ηεο πιεξνθνξίεο πνπ βξίζθνληαη ζηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί θαη ζηε ζπλέρεηα λα επαλεπηκεξίδεη ην θφζηνο ησλ βνεζεηηθψλ ζηα θχξηα αθνινπζψληαο ηελ άκεζε κέζνδν. Βάζεη ζηαηηζηηθψλ αλαιχζεσλ θαη κεηξήζεσλ πνπ έρνπλ γίλεη ζην παξειζφλ έρεη εθηηκεζεί φηη ην Σκήκα Ηνπήο απνξξνθά ην 70% ηνπ θφζηνπο ηνπ Σκήκαηνο Απνζήθεο θαη ην 25% ηνπ Σκήκαηνο πληήξεζεο. Σν Σκήκα πλαξκνιφγεζεο απνξξνθά ηα ππφινηπν θφζηνο ησλ δχν βνεζεηηθψλ ηκεκάησλ. -1-

Πιεξνθνξίεο Βνεζεηηθά Σκήκαηα Ηχξηα Σκήκαηα Απνζήθεο πληήξεζεο Ηνπήο πλαξ/ζεο Γπηθάλεηα Σκεκάησλ (ζε κ 2 ) 200 400 800 600 Αξηζκφο εξγαδνκέλσλ 10 20 30 40 Ώξεο άκεζεο εξγαζίαο ---- ---- 5.000 2.000 Ε επηρείξεζε ΓΠΖΠΘΟΙΟΔΑ Α.Γ. ζηελ αξρή θάζε έηνπο πξνυπνινγίδεη ηηο ηηκέο ησλ ζπληειεζηψλ θαηαινγηζκνχ Γ.Β.Γ. κε βάζε ηηο ψξεο άκεζεο εξγαζίαο πνπ έρεη πξνυπνινγηζζεί φηη ζα εξγαζηεί θάζε θχξην ηκήκα παξαγσγήο. Σελ 1/1/20Υ5 δελ ππήξραλ εκηθαηεξγαζκέλεο παξαγγειίεο. Ηαηά ηε δηάξθεηα ηνπ κελφο Ζαλνπαξίνπ 20Υ5 ε επηρείξεζε μεθίλεζε ηελ επεμεξγαζία ηεο Παξαγγειίαο 1Α, ε νπνία αθνξνχζε ηελ παξαγσγή 100 θαξεθιψλ εηδηθήο ζρεδίαζεο γηα ην εζηηαηφξην ελφο πνιπηεινχο μελνδνρείνπ. Γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξέθιαο απαηηνχληαη γηα πξψηεο χιεο 2,5 θπβηθά κέηξα μχινπ θαξπδηάο αμίαο 200 ην θπβηθφ, ηα νπνία εηζέξρνληαη πξνο επεμεξγαζία ζην Σκήκα Ηνπήο. Γπίζεο, απαηηνχληαη ζπλνιηθά 200 ΧΑΓ ζην ηκήκα Ηνπήο πξνο 100/ΧΑΓ θαη 150 ΧΑΓ ζην Σκήκα πλαξκνιφγεζεο πξνο 120/ΧΑΓ. ηηο 10/1/20Υ5 ε επεμεξγαζία ηεο παξαγγειίαο 1Α είρε νινθιεξσζεί ζην ηκήκα Ηνπήο θαη ηα έπηπια επξφθεηην λα κεηαθεξζνχλ ζην επφκελν Σκήκα παξαγσγήο. Ζητείται: 1. Κα δηελεξγήζεηε ηνλ επηκεξηζκφ ησλ Γ.Β.Γ. ζηα ηέζζεξα ηκήκαηα παξαγσγήο θαη ηνλ επαλεπηκεξηζκφ ηνπ θφζηνπο ησλ δχν βνεζεηηθψλ ηκεκάησλ ζηα θχξηα. 2. Κα ππνινγίζεηε ηνπο ζπληειεζηέο θαηαινγηζκνχ ησλ Γ.Β.Γ. γηα ηα Σκήκαηα Ηνπήο θαη πλαξκνιφγεζεο. 3. Κα δηελεξγήζεηε ηηο εκεξνινγηαθέο εγγξαθέο ππνινγηζκνχ ηνπ θφζηνπο παξαγσγήο ηεο παξαγγειίαο 1Α ζην ηκήκα Ηνπήο θαζψο θαη ηελ εκεξνινγηαθή εγγξαθή ηεο κεηαθνξάο ηεο παξαγγειίαο ζην Σκήκα πλαξκνιφγεζεο. 4. Κα ππνινγηζηεί ην ζπλνιηθφ θφζηνο ηεο Παξαγγειίαο 1Α βάζεη ησλ ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ. Άσκηση 4.2 Σν εξγνζηάζην ηεο αλψλπκεο βηνκεραληθήο επηρείξεζεο ΔΕΙΖΟΤΡΓΖΓ Α.Γ. πεξηιακβάλεη δχν βνεζεηηθά ηκήκαηα θαη δχν παξαγσγηθά ηκήκαηα. ηε ζπλέρεηα δίδνληαη κεληαία πξνυπνινγηζηηθά ζηνηρεία πνπ αθνξνχλ θφζηε θαη άιια ιεηηνπξγηθά ραξαθηεξηζηηθά πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία ηεο επηρείξεζεο. Σα δεδνκέλα απηά αλαθέξνληαη ζε πξνυπνινγηζηηθή κεληαία δηαδηθαζία 20.000 κνλάδσλ πξντφληνο αλά παξαγσγηθφ ηκήκα θαη έρνπλ ζπγθεληξσζεί κε ζθνπφ ηνλ θαζνξηζκφ -2-

ζπληειεζηψλ επηβάξπλζεο ησλ Γεληθψλ Βηνκεραληθψλ Γμφδσλ ζε θάζε έλα παξαγσγηθφ ηκήκα: Βνεζεηηθά Σκήκαηα Βνεζ. Σκήκα Α Βνεζ. Σκήκα Β Παξαγσγηθά Σκήκαηα Παξαγ. Σκήκα Α Παξαγ. Σκήκα Β Άκεζα εξγαηηθά - - 30.000 40.000 + Έμνδα ζπληήξεζεο - 5.000 - - + Πξψηεο χιεο - - 50.000 80.000 + Τιηθά ζπληήξεζεο - 7.536 - - + Υεκηθά πιηθά 3.630 - - - + Θνηπά Γ.Β.Γ. 7.500 6.000 104.000 155.000 = χλνιν 11.130 18.536 184.000 275.000 Ώξεο άκεζεο εξγαζίαο - - 6.000 10.000 Αξηζκφο ππαιιήισλ: Απαζρνινχκελνη ζπλερψο 3 8 38 64 ζπλερψο & επνρηαθψο 3 10 60 80 Γπηθάλεηα 800 κ 2 1.500 κ 2 8.000 κ 2 12.000 κ 2 χκθσλα κε ην θνζηνινγηθφ ζχζηεκα ηεο επηρείξεζεο ην ζπλνιηθφ θφζηνο ιεηηνπξγίαο ησλ βνεζεηηθψλ ηκεκάησλ επαλεπηκεξίδεηαη ζηα παξαγσγηθά ηκήκαηα. Ηαηά ηνλ επαλεπηκεξηζκφ απηφ ιακβάλνληαη ππφςε νη ππεξεζίεο πνπ πξνζθέξεη ην βνεζεηηθφ Σκήκα Α ζην βνεζεηηθφ Σκήκα Β. Οη βάζεηο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνλ επαλεπηκεξηζκφ ηνπ θφζηνπο ιεηηνπξγίαο ησλ βνεζεηηθψλ ηκεκάησλ είλαη νη εμήο: Βνεζεηηθφ Σκήκα Α Βνεζεηηθφ Σκήκα Β Ηφζηνο Ιεηαβιεηφ ηαζεξφ Ιεηαβιεηφ ηαζεξφ Βάζε Γπαλεπηκεξηζκνχ πλερψο απαζρνινχκελνη ππάιιεινη πλερψο θαη επνρηαθψο απαζρνινχκελνη ππάιιεινη Ώξεο άκεζεο εξγαζίαο Ηαηαιακβαλφκελε επηθάλεηα Ε ζπκπεξηθνξά ησλ ζπληζησζψλ ηνπ θφζηνπο ιεηηνπξγίαο ησλ βνεζεηηθψλ ηκεκάησλ είλαη ε εμήο: πληζηψζα Βνεζεηηθφ Σκήκα Α Βνεζεηηθφ Σκήκα Β Έμνδα ζπληήξεζεο - Ιεηαβιεηφ Τιηθά ζπληήξεζεο - Ιεηαβιεηφ Υεκηθά πιηθά Ιεηαβιεηφ - Θνηπά Γ.Β.Γ. ηαζεξφ ηαζεξφ -3-

Ζητείται: 1. Κα δηελεξγεζεί ν επαλεπηκεξηζκφο ηνπ θφζηνπο ιεηηνπξγίαο ησλ βνεζεηηθψλ ηκεκάησλ ζηα παξαγσγηθά ηκήκαηα κε ηε βαζκηδσηή κέζνδν. 2. Κα ππνινγηζζνχλ νη ζπληειεζηέο επηβάξπλζεο ησλ Γεληθψλ Βηνκεραληθψλ Γμφδσλ ζε θάζε έλα παξαγσγηθφ ηκήκα κε βάζε ηηο ψξεο άκεζεο εξγαζίαο. 3. Κα ππνινγηζζεί αλαιπηηθά ην θφζηνο πξψησλ πιψλ, άκεζεο εξγαζίαο θαη Γεληθψλ Βηνκεραληθψλ Γμφδσλ αλά παξαγφκελε κνλάδα ζε θάζε έλα παξαγσγηθφ ηκήκα. Άσκηση 4.3 Ε εηαηξεία κπηζθφησλ ΓΘΘΕΚΖΗΑ ΙΠΖΗΟΣΑ Α.Γ αλέιαβε λα εθηειέζεη ηξεηο παξαγγειίεο ην κήλα Ιάην ηεο ρξήζεο 20Υ5. Σν εξγνζηάζην ηεο επηρείξεζεο αζρνιήζεθε κε ηελ εθηέιεζε κφλν απηψλ ησλ παξαγγειηψλ θαη ηηο επεμεξγάζηεθε κε επηηπρία. Οη παξαγγειίεο παξαδφζεθαλ έγθαηξα ζηνπο πειάηεο ηεο επηρείξεζεο ζην ηέινο θάζε δεθαεκέξνπ ηνπ Ιαΐνπ ζχκθσλα κε ηηο ζρεηηθέο ζπκβάζεηο πνπ είραλ ππνγξαθεί. Γηα ηελ εθηέιεζε ησλ παξαγγειηψλ αλαιψζεθαλ πξψηεο χιεο ην πνζφ ησλ νπνίσλ αλήιζε ζην 50% ηνπ πνζνχ ησλ άκεζσλ εξγαηηθψλ θάζε κίαο παξαγγειίαο. Γπίζεο απαηηήζεθαλ νη εμήο ψξεο εξγαζίαο ζε θάζε έλα παξαγσγηθφ ηκήκα ηνπ εξγνζηαζίνπ: Παξαγσγηθφ Σκήκα Α/Α Παξαγγειίαο Α Β Γ Δ Γ χλνιν 100 400 700 900 2.000 101 300 800 600 1.700 102 200 500 100 800 χλνιν 600 300 1.200 800 1.600 4.500 Σα πξνυπνινγηζζέληα πνζά ησλ Γεληθψλ Βηνκεραληθψλ Γμφδσλ ηνπ Ιαΐνπ δίλνληαη ζηε ζπλέρεηα παξάιιεια κε ηα πξαγκαηνπνηεζέληα πνζά: Δαπάλεο ζπληεξήζεσο κεραλεκάησλ εξγνζηαζίνπ Αζθάιηζηξα κεραλεκάησλ εξγνζηαζίνπ Πξνυπνινγηζζέληα Πνζά Πξαγκαηνπνηεζέληα Πνζά 650 1.200 450 450 Έμνδα δηεπζχλζεσο εξγνζηαζίνπ 1.500 1.300 Γλνίθην θηηξίνπ εξγνζηαζίνπ 800 850 χλνιν 3.400 3.800-4-

Σέινο δίλνληαη δηάθνξα ζηνηρεία πνπ ιακβάλεη ππφςε ην Σκήκα Ηνζηνιφγεζεο γηα λα ππνινγίζεη ην ζπλνιηθφ θφζηνο παξαγσγήο θάζε κίαο παξαγγειίαο αθελφο φηαλ ηειεηψλεη θαη παξαδίλεηαη ε παξαγσγή ζηνλ πειάηε θαη αθεηέξνπ ζην ηέινο ηνπ κήλα: Παξαγσγηθφ Σκήκα ηνηρεία Α Β Γ Δ Γ Γπηθάλεηα ζε ηεηξαγσληθά κέηξα 500 300 200 600 400 Αμία κεραλεκάησλ (ζε ρηι. ) 50 100 220 60 20 Αξηζκφο αηηήζεσλ πξνο Τπεξεζία πληήξεζεο 40 25 47 78 10 Αξηζκφο εξγαδνκέλσλ 4 7 3 6 5 Χξνκίζζην 850 600 1.500 1.200 800 Πξνυπνινγηζζείζεο ψξεο άκεζεο εξγαζίαο Ζητείται : 650 500 1.100 1.250 1.500 1. Κα ππνινγίζεηε ην θφζηνο παξαγσγήο θάζε κίαο παξαγγειίαο θαηά ην ρξφλν παξάδνζήο ηεο ζηνπο πειάηεο ηεο επηρεηξήζεσο, αθνχ ιάβεηε ππφςε φηη ε θνζηνιφγεζε ησλ εθηεινχκελσλ παξαγγειηψλ σο πξνο ηα Γεληθά Βηνκεραληθά Έμνδα γίλεηαη κε ηε ρξεζηκνπνίεζε ζπγθεληξσηηθνχ (δει. γηα νιφθιεξν ην εξγνζηάζην) ζπληειεζηή θαηαινγηζκνχ, ν ππνινγηζκφο ηνπ νπνίνπ γίλεηαη βάζεη ησλ σξψλ άκεζεο εξγαζίαο ζηελ αξρή θάζε κήλα. 2. Κα ππνινγίζεηε ην θφζηνο παξαγσγήο θάζε παξαγγειίαο ζην ηέινο ηνπ Ιαΐνπ 20Υ5 φπσο δηακνξθψζεθε βάζε ησλ πξαγκαηνπνηεζέλησλ Γεληθψλ Βηνκεραληθψλ Γμφδσλ θαη ηνπ επηκεξηζκνχ ηνπο ζηα παξαγσγηθά ηκήκαηα ηνπ εξγνζηαζίνπ ηεο επηρείξεζεο, αθνχ ιάβεηε ππφςε φηη ην θφζηνο ησλ παξαγσγηθψλ ηκεκάησλ απνξξνθάηαη απφ ηηο εθηεινχκελεο παξαγγειίεο βάζεη ησλ πξαγκαηηθψλ σξψλ άκεζεο εξγαζίαο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζε απηά. 3. Κα ζρνιηάζεηε επί ησλ απνηειεζκάησλ ησλ εξσηεκάησλ (1) θαη (2). Άσκηση 4.4 ηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία ηεο βηνκεραληθήο επηρείξεζεο ΔΓΤ Α.Γ. ζπκκεηέρνπλ έλα βνεζεηηθφ ηκήκα θαη δχν παξαγσγηθά ηκήκαηα, ην Α θαη ην Β. Ε επηρείξεζε παξάγεη ηα πξντφληα ηεο καδηθά θαη γηα ηελ θνζηνιφγεζή ηνπο ρξεζηκνπνηεί ηε κέζνδν ηεο θνζηνιφγεζεο ζπλερνχο παξαγσγήο. ην παξαγσγηθφ ηκήκα Α παξάγεηαη ην πξντφλ Η κε ηελ ρξεζηκνπνίεζε δχν πξψησλ πιψλ, ηεο Υ θαη ηεο Φ. Οιφθιεξε ε παξαγσγή ηνπ Σκήκαηνο Α κεηαθέξεηαη ζην Σκήκα Β γηα πεξαηηέξσ επεμεξγαζία. Σν βνεζεηηθφ ηκήκα εμππεξεηεί θαη ηα δχν παξαγσγηθά ηκήκαηα. Σα Γεληθά Βηνκεραληθά Έμνδα ηνπ βνεζεηηθνχ ηκήκαηνο επηκεξίδνληαη ζηα παξαγσγηθά ηκήκαηα κε ηε βνήζεηα ησλ εμήο βάζεσλ επηκεξηζκνχ: -5-

Δαπάλε πληήξεζε θηηξίσλ Δηνηθεηηθά έμνδα Θνηπά έμνδα Βάζε Γπηκεξηζκνχ Γπηθάλεηα ηκήκαηνο Αξηζκφο ππαιιήισλ Γμ εκηζείαο ζε θάζε παξαγσγηθφ ηκήκα Σα απνζέκαηα πξψησλ πιψλ θαη παξαγσγήο ζε εμέιημε απνηηκψληαη κε βάζε ηελ F.I.F.O. ην παξαγσγηθφ Σκήκα Α ππήξραλ ηελ 1/12/20X5, 3.000 κνλάδεο εκηθαηεξγαζκέλνπ πξντφληνο Η, ελψ θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ κελφο μεθίλεζε ε παξαγσγή 25.000 κνλάδσλ πξντφληνο Η. Ηαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Δεθεκβξίνπ 20X5 κεηαθέξζεθαλ ζην παξαγσγηθφ Σκήκα Β 22.000 κνλάδεο πξντφληνο Η. Ε παξαγσγή ζε εμέιημε ηνπ Σκήκαηνο Α θαηά ηελ 31/12/20X5 ήηαλ 6.000 κνλάδεο. Οη εκηθαηεξγαζκέλεο κνλάδεο ηνπ ηκήκαηνο Α θαηά ηελ 1/12/20X5 είραλ απνηηκεζεί ζε 52.000 απφ ηα νπνία 13.000 αθνξνχζαλ αλαισζείζεο πξψηεο χιεο, ηα 17.500 ακνηβέο ηεο άκεζεο εξγαζίαο θαη 21.500 Γεληθά Βηνκεραληθά Έμνδα. Σν θφζηνο ηεο άκεζεο εξγαζίαο θαη ηα Γεληθά Βηνκεραληθά Έμνδα ηνπ κελφο Δεθεκβξίνπ 20Υ5 ηνπ Σκήκαηνο Α αλήιζαλ ζε 154.000 θαη 132.000 αληίζηνηρα. Ο βαζκφο νινθιήξσζεο ηεο Παξαγσγήο ζε Γμέιημε ηνπ πξντφληνο Η ζηελ αξρή θαη ζην ηέινο ηνπ κήλα είρε σο εμήο: Πξψηεο χιεο Ηφζηνο κεηαηξνπήο 1/12/20X5 2/3 50% 31/12/20X5 100% 75% Ε θίλεζε ησλ δχν πξψησλ πιψλ Υ θαη Φ θαηά ηνλ κήλα Δεθέκβξην 20X5 ήηαλ ε εμήο: Πξψηε χιε Υ Πξψηε χιε Φ Πνζφηεηα Πνζφ Πνζφηεηα Πνζφ (κνλάδεο) ( ) (κνλάδεο) ( ) Τπφινηπν, 1/12/20X5 62.000 62.000 265.000 18.550 Αγνξέο: 12/12/20X5 39.500 49.375 20/12/20X5 28.500 34.200 Αλάισζε ζην ηκήκα Α 83.200 ; 50.000 ; Οη δαπάλεο ηνπ βνεζεηηθνχ ηκήκαηνο θαηά ηνλ κήλα Δεθέκβξην 20X5 δηακνξθψζεθαλ σο εμήο: πληήξεζε θηεξίσλ 45.000 Δηνηθεηηθά έμνδα 27.500 Θνηπά έμνδα 39.000 χλνιν 111.500-6-

Γηα ηνλ επηκεξηζκφ ησλ δαπαλψλ ηνπ Δεθεκβξίνπ 20Υ5 ηνπ βνεζεηηθνχ ηκήκαηνο ζηα παξαγσγηθά ηκήκαηα ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ ηα εμήο ζηαηηζηηθά ζηνηρεία: Γπηθάλεηα (ζε ηεηξ. εθ.) Αξηζκφο ππαιιήισλ Σκήκα Α 75.000 180 Σκήκα Β 37.500 120 χλνιν 112.500 300 Ζητείται: Κα θαηαξηηζζεί ε Έθζεζε Ηφζηνπο Παξαγσγήο ηνπ παξαγσγηθνχ Σκήκαηνο Α (κε βάζε ηελ F.I.F.O.) γηα ηνλ κήλα Δεθέκβξην 20Υ5 ζηελ νπνία λα εκθαλίδεηαη ζαθψο, κεηαμχ άιισλ, θαη: 1. Tν θφζηνο παξαγσγήο αλά ηζνδχλακε κνλάδα, 2. Tν θφζηνο παξαγσγήο ησλ κνλάδσλ ηνπ πξντφληνο Η πνπ εμήρζεζαλ απφ ην Σκήκα Α. 3. Tν θφζηνο παξαγσγήο ησλ εκηθαηεξγαζκέλσλ κνλάδσλ ηνπ πξντφληνο Η ζην Σκήκα Α θαηά ηελ 31/12/20Υ5. -7-