ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1. Γενικές ερωτήσεις θμειϊνεται ότι θ ζκκεςθ απθχεί αποκλειςτικά τισ απόψεισ των μελϊν τθσ Ομάδασ Τψθλοφ Επιπζδου. Η ζκκεςθ δεν αντανακλά και δεν προδικάηει τισ κζςεισ τθσ Ευρωπαϊκισ Επιτροπισ. Α. υμφωνείτε να δθμοςιευκοφν οι απαντιςεισ ςασ; o Ναι o Όχι Β. Τπό ποία ιδιότθτα απαντάτε; o Πολίτθσ o Δθμόςια αρχι - Παρακαλϊ διευκρινίςτε: o Ρυκμιςτικι Αρχι o Κλάδοσ οικονομικισ δραςτθριότθτασ Παρακαλϊ διευκρινίςτε: o Εμπορικι ζνωςθ Παρακαλϊ διευκρινίςτε: o Μθ κυβερνθτικι οργάνωςθ Παρακαλϊ διευκρινίςτε: o Ερευνθτισ o Άλλο Παρακαλϊ διευκρινίςτε: Γ. Φφλο: o Άνδρασ o Γυναίκα Δ. Ηλικία: o < 18 ετϊν o 18-29 o 30-39 o 40-49 o 50-59 o 60-69 o > = 70 ετϊν Ε. Εκνικότθτα (δυνατότθτα πολλαπλϊν επιλογϊν) o ΕΕ-27 o Άλλθ Σ. Χϊρα διαμονισ/εγκατάςταςθσ (μία απάντθςθ μόνο) o ΕΕ-27 1
o Άλλθ Παρακαλϊ διευκρινίςτε: Η. Ανϊτερθ βακμίδα εκπαίδευςθσ που ζχετε λάβει: o Δευτεροβάκμια εκπαίδευςθ o Γυμνάςιο o Προπτυχιακό επίπεδο o Μεταπτυχιακό επίπεδο o Άλλο: Θ. Παροφςα επαγγελματικι κατάςταςθ: o Εκπαιδευόμενοσ (ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ κατάρτιςθσ) o Αυτοαπαςχολοφμενοσ o Τπάλλθλοσ o Μεςαίο ςτζλεχοσ διοίκθςθσ o Ανϊτερο ςτζλεχοσ διοίκθςθσ o Άλλο Παρακαλϊ διευκρινίςτε: Ι. Ζχετε, ι είχατε ςτο παρελκόν, μζςω τθσ απαςχόλθςισ ςασ, άμεςθ ςχζςθ με τον τομζα των ΜΜΕ; o Ναι Παρακαλϊ διευκρινίςτε: o Όχι 2
Ερωτήσεις σχετικά με τις συστάσεις Παρατίκενται ςυςτάςεισ τθσ ανεξάρτθτθσ Ομάδασ Τψθλοφ Επιπζδου για τθν Ελευκερία και τθν Πολυφωνία των ΜΜΕ, θ οποία παρουςίαςε τθν ζκκεςι τθσ τον Ιανουάριο του 2013. Η ζκκεςθ και οι ςυςτάςεισ αντανακλοφν αποκλειςτικά τισ απόψεισ των μελϊν τθσ Ομάδασ που είναι θ πρϊθν Πρόεδροσ τθσ Λετονίασ, κακ. Vaira Vike Freiberga ωσ πρόεδροσ τθσ Ομάδασ, θ κακ. Herta Daybler Gmelin, (πρϊθν υπ. Δικαιοςφνθσ τθσ Γερμανίασ), ο κακθγθτισ Luis Miguel Poiares Pessoa Maduro (πρϊθν Γενικόσ Ειςαγγελζασ του Ευρωπαϊκοφ Δικαςτθρίου) και ο Ben Hammersley (εμπειρογνϊμων & ςφμβουλοσ-εκδότθσ περιοδικοφ ψθφιακισ τεχνολογίασ). Παρακαλοφμε όπωσ λάβετε υπόψθ ότι θ ζκκεςθ δεν αντανακλά και δεν προδικάηει τισ κζςεισ τθσ Ευρωπαϊκισ Επιτροπισ. Σφσταση 1: Θα πρζπει να κεωρθκεί ότι θ Ευρωπαϊκι Επιτροπι είναι αρμόδια να δράςει για τθν προςταςία τθσ ελευκερίασ και τθσ πολυφωνίασ των ΜΜΕ ςε κρατικό επίπεδο, προκειμζνου να εγγυθκεί ςτουσ πολίτεσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ τθν ουςία των δικαιωμάτων που παρζχονται από τισ υνκικεσ, ιδιαίτερα το δικαίωμα τθσ ελεφκερθσ κυκλοφορίασ και τθσ αντιπροςωπευτικισ δθμοκρατίασ. Η ςχζςθ μεταξφ ελευκερίασ και πολυφωνίασ των ΜΜΕ και δθμοκρατίασ ςτθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ αιτιολογεί μια πιο εκτεταμζνθ αρμοδιότθτα τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ, κυρίωσ, όςον αφορά τα κεμελιϊδθ δικαιϊματα που κατοχυρϊνονται ςτο Χάρτθ των Θεμελιωδϊν Δικαιωμάτων. Σφσταση 2: Για τθν κωράκιςθ των αξιϊν τθσ ελευκερίασ και τθσ πολυφωνίασ ςτθν Ευρϊπθ, θ Ευρωπαϊκι Ζνωςθ κα μποροφςε να κακορίςει, ςτο πλαίςιο του προγράμματοσ εργαςίασ και χρθματοδότθςθσ του Ευρωπαϊκοφ οργανιςμοφ κεμελιωδϊν δικαιωμάτων, ζναν ρόλο για τθν παρακολοφκθςθ τθσ ελευκερίασ και τθσ πολυφωνίασ των ΜΜΕ ςε εκνικό επίπεδο. αυτι τθν περίπτωςθ, ο οργανιςμόσ κα μποροφςε να ςυντάςςει τακτικά εκκζςεισ ςχετικά με τουσ κινδφνουσ για τθν ελευκερία και τθν πολυφωνία των ΜΜΕ ςε οποιοδιποτε μζροσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ. Σο Ευρωπαϊκό Κοινοβοφλιο κα μποροφςε να ςυηθτάει το περιεχόμενο αυτϊν των εκκζςεων και να υιοκετεί Ψθφίςματα ι να υποβάλλει προτάςεισ για ενδεχόμενθ ανάλθψθ μζτρων. Σφσταση 3: Εναλλακτικϊσ, αντί του προτεινόμενου ςτθν προθγοφμενθ ςφςταςθ μθχανιςμοφ, θ Ευρωπαϊκι Ζνωςθ κα μποροφςε να εγκακιδρφςει ζνα ανεξάρτθτο κζντρο παρακολοφκθςθσ, ιδεατά ωσ τμιμα Ακαδθμίασ, το οποίο κα 3
χρθματοδοτείται εν μζρει από τθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ, αλλά κα είναι πλιρωσ ανεξάρτθτο κατά τθν άςκθςθ των δραςτθριοτιτων του. Σφσταση 4: Όλεσ οι χϊρεσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ κα πρζπει να διακζτουν ανεξάρτθτα ςυμβοφλια για τα ΜΜΕ, όπου θ ςυμμετοχι των μελϊν κα διζπεται από εξιςορροπθμζνθ πολιτικι και πολιτιςτικι εκπροςϊπθςθ, κακϊσ κι από κοινωνικι ποικιλομορφία. Ο οριςμόσ των μελϊν ςε αυτά τα όργανα κα πρζπει να είναι διαφανισ, με ενςωματωμζνα ςυςτιματα ελζγχων και ιςορροπθμζνθσ εκπροςϊπθςθσ. Αυτά τα όργανα κα μποροφςαν να ζχουν αρμοδιότθτα ςτθν διερεφνθςθ των καταγγελιϊν, λ.χ. ωσ «Διαμεςολαβθτισ», κακϊσ και ςτθν εξακρίβωςθ του γεγονότοσ ότι οι οργανιςμοί ΜΜΕ ζχουν δθμοςιεφςει κϊδικεσ δεοντολογίασ κακϊσ και ςτοιχεία ιδιοκτθςίασ, δθλϊςεισ αςυμβίβαςτων (ςυγκροφςεων ςυμφερόντων) κ.ά. Σα ςυμβοφλια των ΜΜΕ κα πρζπει να ζχουν πραγματικζσ εκτελεςτικζσ εξουςίεσ, όπωσ επιβολι προςτίμων, εντολζσ για δθμοςίευςθ ι για τθν μετάδοςθ επανορκϊςεων, ι τθν άρςθ του δθμοςιογραφικοφ κακεςτϊτοσ. Σα εκνικά ςυμβοφλια για τα ΜΜΕ κα πρζπει να ακολουκοφν ζνα ςφνολο ευρωπαϊκϊν προτφπων και να εποπτεφονται από τθν Ευρωπαϊκι Επιτροπι, προκειμζνου να διαςφαλιςτοφν οι ευρωπαϊκζσ αξίεσ. Σφσταση 5: Για τθν βελτίωςθ τθσ λειτουργίασ τθσ ενιαίασ αγοράσ κα ιταν πολφ ωφζλιμθ θ περαιτζρω εναρμόνιςθ τθσ νομοκεςίασ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ. Επί του παρόντοσ, και ιδιαιτζρωσ ςτο πλαίςιο των διαςυνοριακϊν δραςτθριοτιτων των ΜΜΕ, ειδικά ςτον online κόςμο, θ φπαρξθ διαφορϊν μεταξφ των εκνικϊν κανόνων δφναται να οδθγιςει ςε ςτρεβλϊςεισ. Θα ιταν ιδιαίτερα ςθμαντικό να υιοκετθκεί ζνα ελάχιςτο ςφνολο εναρμονιςμζνων κανόνων που να καλφπτει τισ διαςυνοριακζσ δραςτθριότθτεσ των ΜΜΕ ςε τομείσ όπωσ θ νομοκεςία περί δυςφιμιςθσ ι θ προςταςία των δεδομζνων. Σφσταση 6: Θα πρζπει να δθμιουργθκεί ζνα δίκτυο εκνικϊν οπτικοακουςτικϊν ρυκμιςτικϊν αρχϊν, κατά τα πρότυπα του δικτφου που δθμιουργικθκε ςτο πλαίςιο των θλεκτρονικϊν επικοινωνιϊν, το οποίο κα μποροφςε να βοθκιςει ςτθν ανταλλαγι κοινϊν καλϊν πρακτικϊν και ςτθν κζςπιςθ ποιοτικϊν προτφπων. Όλεσ οι ρυκμιςτικζσ αρχζσ κα πρζπει να είναι ανεξάρτθτεσ και οι διοριςμοί να γίνονται με διαφανι τρόπο, με όλουσ τουσ κατάλλθλουσ ελζγχουσ και με τθν διαςφάλιςθ τθσ ιςομζρειασ. χετικά με αυτό το κζμα, μια ξεχωριςτι δθμόςια διαβοφλευςθ επιδιϊκει τθν κατάκεςθ απόψεων από τουσ ενδιαφερόμενουσ φορείσ ςε ευρεία κλίμακα. 4
Σφσταση 7: Οι εκνικζσ αρχζσ για τον ανταγωνιςμό (ι θ Ευρωπαϊκι Επιτροπι) χρειάηεται να πραγματοποιοφν τακτικζσ προλθπτικζσ αξιολογιςεισ ςχετικά με το περιβάλλον και τισ αγορζσ των ΜΜΕ μεμονωμζνων κρατϊν, επιςθμαίνοντασ ενδεχόμενουσ κινδφνουσ για τθν πολυφωνία. ε επίπεδο Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ κα πρζπει να υπάρχει προλθπτικι αξιολόγθςθ τθσ αγοράσ, ςτο πλαίςιο τθσ πολιτικισ του ανταγωνιςμοφ, υπό τθ μορφι τθσ τομεακισ ζρευνασ. Σφσταση 8: Οι ευρωπαϊκζσ και εκνικζσ αρχζσ ανταγωνιςμοφ κα πρζπει να λάβουν υπόψθ τθν ιδιαίτερθ αξία τθσ πολυφωνίασ των ΜΜΕ κατά τθν επιβολι των κανόνων ανταγωνιςμοφ. Θα πρζπει, επίςθσ, να λάβουν υπόψθ τθν αυξανόμενθ ςυγχϊνευςθ των διαφόρων διαφλων επικοινωνίασ κακϊσ και τθν πρόςβαςθ των ΜΜΕ κατά τον προςδιοριςμό των αντίςτοιχων αγορϊν. Επιπλζον, θ Ομάδα Τψθλοφ Επιπζδου καλεί τισ Ευρωπαϊκζσ και εκνικζσ αρχζσ ανταγωνιςμοφ να παρακολουκιςουν με ιδιαίτερθ προςοχι, ςτο πλαίςιο τθσ πολιτικισ ανταγωνιςμοφ, τισ νζεσ εξελίξεισ που παρατθροφνται ςτθν on line πρόςβαςθ ςτθν πλθροφόρθςθ. Η κυρίαρχθ κζςθ που διατθρείται από μερικοφσ παρόχουσ διαδικτυακισ πρόςβαςθσ ι παρόχουσ διαδικτυακισ πλθροφόρθςθσ δεν κα πρζπει να οδθγεί ςτον περιοριςμό τθσ ελευκερίασ των ΜΜΕ και τθσ πολυφωνίασ. Μια ανοιχτι και χωρίσ διακρίςεισ πρόςβαςθ όλων των πολιτϊν ςτθν πλθροφόρθςθ πρζπει να προςτατευκεί ςτθν on line ςφαίρα και, εάν είναι αναγκαίο, με τθν εφαρμογι τθσ νομοκεςίασ περί ανταγωνιςμοφ και/ι με τθν επιβολι μιασ αρχισ ουδετερότθτασ διαδικτφου και δικτφου. Σφσταση 9: Η ελευκερία των ΜΜΕ και θ πολυφωνία κα πρζπει να διαδραματίηει εξζχοντα ρόλο ςτθν «αξιολόγθςθ» των υπό ζνταξθ χωρϊν ςτθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ. Ζνα ελεφκερο και πολυφωνικό περιβάλλον ΜΜΕ κα πρζπει να αποτελεί προχπόκεςθ για να γίνει μια υποψιφια χϊρα μζλοσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ. Σφσταση 10: Η Ε.Ε. κα πρζπει να αναδείξει το κζμα τθσ δθμοςιογραφικισ ελευκερίασ ςε όλα τα διεκνι φόρα, ςτα οποία ςυηθτοφνται κζματα ανκρωπίνων δικαιωμάτων και δθμοκρατίασ, και να το εντάξει ςτισ εμπορικζσ/εταιρικζσ ςυμφωνίεσ, όπωσ και ςτο πλαίςιο τθσ παροχισ ανκρωπιςτικισ βοικειασ. 5
Σφσταση 11: Κάκε νζο ρυκμιςτικό πλαίςιο κα πρζπει να ευκυγραμμιςτεί με τθ νζα πραγματικότθτα του ρευςτοφ περιβάλλοντοσ των ΜΜΕ, καλφπτοντασ κάκε μορφι δθμοςιογραφικϊν δραςτθριοτιτων, ανεξάρτθτα από το μζςο μετάδοςισ τουσ. Σφσταση 12: Προκειμζνου να διαςφαλιςτεί θ πλιρθσ διαφάνεια, αναφορικά με τον βακμό εξατομίκευςθσ κάκε μιασ υπθρεςίασ, οι υπθρεςίεσ, που παρζχουν υπερβολικά εξατομικευμζνα αποτελζςματα αναηιτθςθσ ι τροφοδότθςθσ με ειδιςεισ (newsfeed), κα πρζπει να δίδουν ςτο χριςτθ τθ δυνατότθτα διακοπισ μιασ τζτοιασ εξατομίκευςθσ, είτε προςωρινά, για ζνα ατομικό ερϊτθμα, είτε μόνιμα, μζχρι νεωτζρασ ενθμζρωςθσ. Σφσταση 13: Δίαυλοι ι μθχανιςμοί, μζςω των οποίων τα ΜΜΕ φκάνουν ςτον τελικό χριςτθ, κα πρζπει να είναι εντελϊσ ουδζτεροι όταν διαχειρίηονται αυτό το περιεχόμενο. τθν περίπτωςθ των ψθφιακϊν δικτφων, θ Ουδετερότθτα του Δικτφου (Net Neutrality) και θ αρχι end-to-end principle κα πρζπει να περιλαμβάνονται ςτο δίκαιο τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ. Αυτό αποτζλεςε αντικείμενο πρόςφατθσ διαβοφλευςθσ. τον ακόλουκο ςφνδεςμο, μπορείτε να αναηθτιςετε το ςχετικό ερωτθματολόγιο. Σφσταση 14: Θα πρζπει να υπάρξει βελτιςτοποίθςθ και ςυντονιςμόσ τθσ υποςτιριξθσ και χρθματοδότθςθσ τθσ ποιοτικισ δθμοςιογραφία, όπωσ ιςχφει, ιδθ, ςε διάφορεσ χϊρεσ τθσ ΕΕ. Ευρωπαϊκά βραβεία κα πρζπει να διατίκενται ςε ταλαντοφχουσ δθμοςιογράφουσ και ςε εκείνουσ που ζχουν επιδείξει ςθμαντικά επιτεφγματα ςτον τομζα τουσ. Μία επιπλζον μελζτθ κα πρζπει να ςυνταχκεί, αναφορικά με τισ νζεσ πικανζσ μορφζσ χρθματοδότθςθσ για τθν ποιοτικι και ερευνθτικι δθμοςιογραφία (investigative journalism), ςτθν οποία κα ςυμπεριλαμβάνεται θ χριςθ των νζων τεχνολογιϊν, όπωσ το crowd funding (θ κινθτοποίθςθ του κοινοφ, με τθ βοικεια του διαδικτφου, με ςκοπό τθν ςυγκζντρωςθ χρθμάτων, ϊςτε να υποςτθριχκοφν πρωτοβουλίεσ άλλων φυςικϊν προςϊπων ι οργανιςμϊν). Σφσταση 15: Οποιαδιποτε δθμόςια χρθματοδότθςθ κα πρζπει να χορθγείται μόνο ςτουσ οργανιςμοφσ των ΜΜΕ, οι οποίοι δθμοςιεφουν κϊδικεσ δεοντολογίασ εφκολα προςβάςιμουσ από το κοινό (ακόμθ και ςτθν ιςτοςελίδα τουσ). 6
Σφσταση16: Οποιαδιποτε δθμόςια χρθματοδότθςθ προσ τουσ οργανιςμοφσ ΜΜΕ κα πρζπει να χορθγείται επί τθ βάςει κριτθρίων, τα οποία δεν ειςάγουν διακρίςεισ, κακϊσ και αντικειμενικϊν και διαφανϊν κριτθρίων, τα οποία κα γνωςτοποιοφνται εκ των προτζρων ςε όλα τα ΜΜΕ. Σφσταση 17: Προκειμζνου να διαμορφωκοφν ςτελζχθ επαγγελματιϊν δθμοςιογράφων, ικανϊν να λειτουργιςουν ςε ζνα ταχζωσ μεταβαλλόμενο περιβάλλον ΜΜΕ, ι να αποκτιςουν τθν δυνατότθτα άςκθςθσ ερευνθτικισ δθμοςιογραφίασ (investigative journalism), κα πρζπει να προςφζρονται δθμοςιογραφικζσ υποτροφίεσ, τόςο ςε αρχάριουσ, όςο και ςε υποψιφιουσ που βρίςκονται ςτο μζςον τθσ καριζρασ τουσ και οι οποίοι κα μποροφν να λάβουν άδεια από τουσ οργανιςμοφσ ΜΜΕ ςτουσ οποίουσ εργάηονται. Πανεπιςτιμια και ερευνθτικά κζντρα κα πρζπει, με τθ μορφι τζτοιων υποτροφιϊν, οι οποίεσ κα χρθματοδοτοφνται από τθν Ε.Ε., να δθμιουργιςουν κζςεισ για δθμοςιογράφουσ, οι οποίοι κα απαςχολοφνται για ςυγκεκριμζνθ χρονικι περίοδο. Η επιλογι των δθμοςιογράφων κα μποροφςε να γίνει από τα ίδια τα ακαδθμαϊκά και επιςτθμονικά ιδρφματα. Οι υποτροφίεσ κα ιταν ιδιαίτερα πολφτιμεσ για τθν άςκθςθ τθσ ερευνθτικισ δθμοςιογραφίασ (investigative journalism) ι για τθν εκπαίδευςθ δθμοςιογράφων, προκειμζνου να λειτουργιςουν ωσ διαμεςολαβθτζσ για τθν κατανόθςθ πολφπλοκων κεμάτων ςτο ευρφτερο κοινό, όπωσ είναι θ επιςτιμθ, θ τεχνολογία, θ οικονομία ι θ ιατρικι. Σφσταση 18: Δθμοςιογραφικοί οργανιςμοί και οργανιςμοί ΜΜΕ κα πρζπει να προςαρμόςουν τουσ κϊδικεσ δεοντολογίασ τουσ και τα δθμοςιογραφικά πρότυπα ςτισ προκλιςεισ που τίκενται από ζνα ταχζωσ μεταβαλλόμενο περιβάλλον των ΜΜΕ. Ιδιαίτερα, κα πρζπει να αντιμετωπίςουν, με ξεκάκαρο τρόπο, ηθτιματα που ςχετίηονται με τθν επαλικευςθ των πθγϊν τουσ και τθ διαςταφρωςθ των γεγονότων, κακϊσ και να ρυκμίςουν με διαφάνεια τθν ςχζςθ τουσ με τισ εξωτερικζσ πθγζσ ειδιςεων. Σφσταση 19: Η παιδεία για τα ΜΜΕ κα πρζπει να διδάςκεται ςτα ςχολεία, ξεκινϊντασ από το επίπεδο του Γυμναςίου. Ο ρόλοσ που παίηουν τα ΜΜΕ ςε μία λειτουργικι δθμοκρατία κα πρζπει να αξιολογείται ςοβαρά ωσ τμιμα των εκνικϊν ςχολικϊν προγραμμάτων και να εντάςςεται ςτισ πολιτικζσ ι τισ κοινωνικζσ ςπουδζσ. 7
Σφσταση 20: Προκειμζνου να αξιολογθκεί ο τρόποσ με τον οποίο μεταβάλλονται οι καταναλωτικζσ ςυνικειεσ, όςον αφορά τθν χριςθ των ΜΜΕ, κακϊσ και θ κοινωνικι τουσ επιρροι, απαιτοφνται εκτεταμζνεσ διατομεακζσ μελζτεσ ςε επίπεδο Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ. Γενικότερα, θ Ε.Ε. κα πρζπει να παρζχει βιϊςιμθ χρθματοδότθςθ για ακαδθμαϊκι ζρευνα και μελζτεσ, ςχετικά με το μεταβαλλόμενο περιβάλλον των ΜΜΕ, προκειμζνου να διαμορφϊςει μία ςτζρεα ακαδθμαϊκι βάςθ για τθν ανάλθψθ πρωτοβουλιϊν ςε αυτό τον τομζα. Σφσταση 21: Όλεσ οι χϊρεσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ κα πρζπει να ζχουν κατοχυρϊςει με τθ νομοκεςία τουσ τθν αρχι τθσ προςταςίασ των δθμοςιογραφικϊν πθγϊν και, τυχόν εξαιρζςεισ μιασ χϊρασ ωσ προσ αυτιν τθν αρχι, κα πρζπει να είναι αποδεκτζσ μόνο επί τθ βάςει μιασ δικαςτικισ απόφαςθσ, ςυμβατισ με το φνταγμα αυτισ τθσ χϊρασ. Σφσταση 22: Η πρόςβαςθ ςτισ πθγζσ και τα γεγονότα τθσ δθμόςιασ ςφαίρασ κα πρζπει να εξαρτάται από αντικειμενικά και διαφανι κριτιρια που δεν ειςάγουν διακρίςεισ. Αυτό, ιδιαίτερα, κα πρζπει να ιςχφει ςτισ περιπτϊςεισ ςυνεντεφξεων τφπου με θλεκτρονικά μζςα, τα οποία χρθςιμοποιοφνται για τθν διευρυμζνθ μετάδοςθ αυτϊν των γεγονότων ςε ζνα ευρφτερο κοινό, όπου είναι πρακτικά δυνατό. Σφσταση 23: Σα κράτθ μζλθ πρζπει να διαςφαλίςουν ότι τίκενται ςε ιςχφ πρόςφορα μζςα για τθν ταυτοποίθςθ των υπευκφνων που βλάπτουν άλλουσ, ακόμα και ςε on line πεδίο. Κάκε ςυγκζντρωςθ δεδομζνων που αφορά χριςτεσ διαδικτφου, θ οποία είναι αναγκαία προσ αυτό το ςκοπό, κα πρζπει να τθρείται ωσ απόρρθτθ και να κακίςταται διακζςιμθ μόνο με δικαςτικι απόφαςθ. Σφσταση 24: Η υποχρεωτικι αποηθμίωςθ, ςε ςυνζχεια δικαςτικϊν υποκζςεων, κα πρζπει να περιλαμβάνει απολογία και αναςκευι, ςχετικά με τα λανκαςμζνα γεγονότα, θ οποία κα δθμοςιεφεται ςε ανάλογθ κζςθ και μζγεκοσ, όπωσ θ αρχικι δυςφιμιςθ ι κα παρουςιάηεται κατά τθν ίδια ϊρα μετάδοςθσ, ςτθν περίπτωςθ των ραδιοφωνικϊν ι τθλεοπτικϊν προγραμμάτων. Επιπλζον τοφτου, και παράλλθλα με ζνα νομοκετικά επιβεβλθμζνο δικαίωμα απάντθςθσ, κα πρζπει επίςθσ να γίνει αποδεκτι, ωσ υπεφκυνθ πρακτικι ςτα ειδθςεογραφικά ΜΜΕ, θ δθμοςίευςθ αναςκευϊν και επανορκϊςεων, ςε περίπτωςθ λανκαςμζνθσ και ανακριβοφσ πλθροφόρθςθσ, κατόπιν απλοφ αιτιματοσ πολιτϊν που παρζχουν 8
αιτιολογθμζνθ απάντθςθ επί του αντίκετου. Κάκε αναςκευι και επανόρκωςθ κα πρζπει να δθμοςιεφεται κατά τρόπο ανάλογο τθσ αρχικισ αναφοράσ, όταν αυτό δικαιολογείται από τθν αναγκαιότθτα διόρκωςθσ μιασ πικανοφσ βλάβθσ, τθν οποία δφναται να προκαλζςει μια τζτοια εςφαλμζνθ πλθροφόρθςθ. Κάκε δθμόςια χρθματοδότθςθ προσ ζναν οργανιςμό ΜΜΕ κα πρζπει να εξαρτάται από τθ ςυμπερίλθψθ τζτοιων προβλζψεων ςτον κϊδικα δεοντολογίασ. Σφσταση 25: Προκειμζνου να διαςφαλιςτεί ότι όλοι οι οργανιςμοί ΜΜΕ ακολουκοφν ςαφϊσ αναγνωριςμζνουσ κϊδικεσ δεοντολογίασ και εφαρμόηουν τισ αρχζσ τθσ ςυντακτικισ ανεξαρτθςίασ, κα πρζπει να τουσ δθμοςιοποιοφν, προβαίνοντασ ςε δθμοςίευςθ αυτϊν και ςτθν ιςτοςελίδα τουσ. Σφσταση 26: Θα πρζπει να υπάρχει πρόβλεψθ κρατικισ χρθματοδότθςθσ για εκείνα τα ΜΜΕ που είναι ςθμαντικά για τθν πολυφωνία (ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ γεωγραφικισ, γλωςςολογικισ, πολιτιςτικισ και πολιτικισ πολυφωνίασ), αλλά δεν είναι εμπορικά βιϊςιμα. Σο κράτοσ κα πρζπει να παρεμβαίνει, όπου αδυνατεί να παρζμβει θ αγορά, προκειμζνου να ενιςχυκεί θ πολυφωνία των ΜΜΕ ωσ βαςικό δθμόςιο αγακό. Σφσταση 27: Σο ιδιοκτθςιακό κακεςτϊσ των δθμοςίων ΜΜΕ κα πρζπει να υπόκειται ςε αυςτθροφσ κανόνεσ, οι οποίοι κα απαγορεφουν κυβερνθτικζσ επεμβάςεισ και κα διαςφαλίηουν τθν εςωτερικι πολυφωνία, υπό τθν εποπτεία μιασ ανεξάρτθτθσ αρχισ ςτθν οποία κα εκπροςωποφνται όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείσ. Σφσταση 28: Βαςικι ςυνιςτϊςα τθσ ευρωπαϊκισ πολιτικισ για τα ΜΜΕ κα πρζπει να είναι θ πρόβλεψθ χρθματοδότθςθσ των διαςυνοριακϊν ευρωπαϊκϊν δικτφων ΜΜΕ (ςυμπεριλαμβανομζνων των εξόδων μετάφραςθσ, των εξόδων μετακινιςεων και ςυντονιςμοφ κ.ά.). τθν εν λόγω χρθματοδότθςθ κα πρζπει να ςυμπεριλθφκεί και θ οικονομικι ενίςχυςθ των δθμοςιογράφων που εξειδικεφονται ςε διαςυνοριακά κζματα. Σφσταση 29: Εφιςτάται θ προςοχι ωσ προσ τθ δυνατότθτα ςυμμετοχισ των ςχολϊν δθμοςιογραφίασ και των κακθγθτϊν πανεπιςτθμίων ςτο πρόγραμμα Jean Monnet 1, 1 Σο πρόγραμμα Jean Monnet αποτελεί μζροσ του προγράμματοσ τθσ ΕΕ Διά Βίου Μάκθςθ και αποβλζπει ςτθν ενίςχυςθ ευρωπαϊκϊν εκπαιδευτικϊν ιδρυμάτων και ενϊςεων ωσ προσ τθ 9
για τθν ενίςχυςθ των ςχολικϊν προγραμμάτων και τθσ διδαςκαλίασ ςχετικά με τθν κάλυψθ ευρωπαϊκϊν κεμάτων. Η Ευρωπαϊκι Επιτροπι κα πρζπει να δραςτθριοποιθκεί ενεργά ςτθν ενθμζρωςθ των ςχολϊν δθμοςιογραφίασ για τθν εν λόγω δυνατότθτα και, ςτο πλαίςιο ενόσ τζτοιου προγράμματοσ, κα πρζπει να κεωριςει τον τομζα αυτό ωσ προτεραιότθτα κατά τθν διαδικαςία επιλογισ. Σφσταση 30: Οι πολιτικοί φορείσ τθσ ΕΕ ζχουν τθν ιδιαίτερθ ευκφνθ κακϊσ και τθν δυνατότθτα να προωκοφν τθν κάλυψθ των ευρωπαϊκϊν ειδιςεων. Οι πρόεδροι των κοινοτικϊν κεςμικϊν οργάνων κα πρζπει να διοργανϊνουν τακτικά ςυνεντεφξεισ με εκπροςϊπουσ εκνικϊν ΜΜΕ από όλθ τθν ΕΕ. Αυτό το ςχιμα κα ζχει ωσ πλεονζκτθμα, όχι μόνο τθν αφξθςθ τθσ κάλυψθσ ηθτθμάτων τθσ ΕΕ από εκνικά ΜΜΕ, αλλά και τθν μεγαλφτερθ πολυφωνία, κακϊσ οι ςυνεντεφξεισ που κα μεταδίδονται ι κα δθμοςιεφονται ςτα διάφορα κράτθ μζλθ κα περιζχουν ερωτιματα από δθμοςιογράφουσ και άλλων κρατϊν μελϊν τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ. διδαςκαλία, τθν ζρευνα και τθ μελζτθ ηθτθμάτων ευρωπαϊκισ ολοκλιρωςθσ. Μεταξφ των δραςτθριοτιτων του Jean Monnet είναι και θ ανάλθψθ εκνικϊν δράςεων, με ςφςταςθ εδρϊν, κζντρων αριςτείασ και μονάδων διδαςκαλίασ Jean Monnet ςε πανεπιςτθμιακά ιδρφματα & ενϊςεισ 10