اصلی مقاله Original Article کاشان شهر در رانندگی و راهنمایی مقررات زمينه در موتورسيکلت رانندگان عملکرد و نگرش آگاهی 3 حسنی جلیل *2 گیالسی حمیدرضا 1 مرادی علی ها مصدومیت از پیشگیری و ایمنی ارتقای مجله e-issn: 2383-1901 p-issn: 2345-2455 184 صفحات 175 تا 1394 پاییز 3. شماره دوره 3. ایران. تهران بهشتی شهید پزشکی علوم دانشگاه بهداشت دانشکده اپیدمیولوژی گروه اپیدمیولوژی تخصصی دکترای دانشجوی 1. ایران. کاشان کاشان پزشکی علوم دانشگاه بهداشت دانشکده اپیدمیولوژی و آمار گروه 2. ایران. تهران بهشتی شهید پزشکی علوم دانشگاه بهداشت دانشکده اپیدمیولوژی گروه اپیدمیولوژی ارشد کارشناس 3. چکيده مرگ عمده دالیل از یکی است. نموده درگیر را زیادی افراد ساالنه که است جامعه سالمت مشکالت از يکی ترافيکی حوادث هدف: و سابقه تعيين بهمنظور مطالعه اين است. شناساییشده مرگ و حوادث وقوع در عامل بیشترین انسانی عوامل است. معرفیشده ترافيكی سوانح ایران در گرفت. انجام کاشان شهر در رانندگی و راهنمایی مقررات مورد در موتورسيکلت رانندگان عملکرد و نگرش آگاهی سطح 10 با خوشهای نمونهگیری شدند. انتخاب تصادفی بهطور کاشان شهر در موتورسیکلت راننده 200 مقطعی مطالعه این در بررسی: روش از منطقه هر در تلفن پیششماره از تصادفی نمونه یک از استفاده با خوشه هر انتخاب گرفت. قرار مورداستفاده خوشه 20 در شرکتکننده کنترل سازمان ارشد افسر یک و مصاحبهگر توسط مشخصشده نقطه از عبور هنگام متوالی بهصورت راننده ده شد. انتخاب شهرداری مناطق استفاده با سازه اعتبار و گرفت قرار موردبررسی کرونباخ آلفای ضریب از استفاده با پرسشنامه پایایی گرفتند. قرار مصاحبه مورد کاشان ترافیک تحلیل برای لجستیک رگرسیون از مواردی در و شانس نسبت و اسکوئر کای.آزمون گرفت قرار موردبررسی اصلی مؤلفههای تحلیل روش از شد. استفاده دادهها در عملکرد و نگرش آگاهی دارای موردبررسی رانندگان از % 44/4 و %56/1 %57/8 ترتيب به مطالعه این نتایج اساس بر یافتهها: و راهنمایی مقررات زمينه در رانندگان عملکرد و نگرش با آگاهي ارتباط که داد نشان مطالعه اين بودند. رانندگی و راهنمایی مقررات زمينه بود معنیدار ارتباط دارای آماری ازنظر زمینه این در رانندگان عملکرد با نگرش ارتباط اما نمیباشد. معنیدار ارتباط دارای آماری ازنظر رانندگی.)P>0/01( )0/05<p(. بود معنیدار آماری ازنظر موتورسيکلت گواهينامه و شغل سن متغيرهای برحسب موردبررسی رانندگان عملکرد اختالف مبرم نیاز و است. ضعيف رانندگی و راهنمایی مقررات زمينه در کاشان شهر در رانندگان عملکرد درمجموع داد نشان مطالعه اين نتیجهگیری: دارد. وجود زمینه این در مداخله و تحقیق به مقدمه ار انسان زندگي امروز كه خطراتي قابلتوجهترین و مهمترین از يكي و حوادث افزايش میکند تهديد جهان مختلف كشورهاي و مناطق در ميليون 6 از بيش مرگ باعث ساالنه كه میباشد گوناگون آسیبهای حوادث شایعترین از يكي ميان اين در )1(. میگردد جهان در نفر بسياري جان ساالنه كه است ترافيكي و رانندگی حوادث سوانح و موضوع اين اهميت دامنه و میاندازد خطر به جهان در را مردم از را راهها«ایمنی «عنوان بهداشت جهانی سازمان كه است حدی تا هدف 21 در و کرده توصيه 2004 سال در بهداشت جهاني روز براي میکند اشاره 2020 سال تا حوادث و سوانح كاهش مسئله به خود ازنظر که زدهشده تخمين بیماریها جهانی بار مطالعه اساس بر )2(. hrgilasi@yahoo.com مکاتبات: مسئول نویسنده * میروند دست از ناتوانی يا زودرس مرگ با که عمر از سالهایی است) 3 (. داشته هشتم رتبه جهان در رانندگی سوانح 2010 سال در مرگومیر میزان بهداشت جهانی سازمان 2008 سال گزارش اساس بر آفریقایی کشورهای در ترافیکی سوانح دلیل به سال 15 زیر کودکان کشورهای و متوسط و پائین سرانه درآمد با اروپایی کشورهای میباشد. زیادی بسیار تفاوت دارای باال سرانه درآمد با اروپایی کودکان در ترافیکی سوانح از ناشی مرگومیر میزان بهعنوانمثال اروپائی کشورهای آفریقائی کشورهای در سال 9 الی 5 سنی گروه سرانه درآمد با اروپایی کشورهای و متوسط و پایین سرانه درآمد با که است بوده جمعیت هزار یکصد در 1/5 و 5 50 ترتیب به باال سطح در ترافیکی سوانح از ناشی مرگهای نابرابر توزیع نشاندهنده سوانح از ناشی مرگومیر کاهش عدم به توجه با میباشد) 4 (. جهان از برخی در سوانح نوع این کاهش باوجود جهان سطح در ترافیکی
ها مصدومیت از پیشگیری و ایمنی ارتقای مجله 176/ تصویب با متحد ملل سازمان عمومی مجمع 2010 سال در کشورها برای اقدام دهه را 2020( الی 2011 )سال جاری دهه مصوبهای تا خواست عضو کشورهای تمام از و نمود نامگذاری راهها ایمنی حوادث و سوانح کاهش به نسبت پیشگیرانه برنامههای اجرای با در جهانی بهداشت سازمان گزارش اساس کنند) 5 (.بر اقدام ترافیکی سنی جوانان)گروه پایین و متوسط درآمد با کشورهای در 2013 سال رانندگی حوادث از ناشی مرگ نسبت بیشترین سال( 30 الی 15 30 از بیش کشورها این در میدهند. اختصاص خود به را اتفاق ذکرشده سنی گروه در ترافیکی حوادث از ناشی مرگهای ایران در آسیبها و بیماریها بار ملی مطالعه اساس بر میافتد.) 6 (. ازنظر نخست مقام رانندگی سوانح اخیر سالهای طی در را کشورمان در زودرس مرگ دليل به عمر ازدسترفته سالهای در مرگومیر سیمای مطالعه آخرین اساس بر است) 7 (. بوده دارا الی 1382 سالهای فاصله در حملونقل با مرتبط حوادث کشور سن میانگین بودهاند. مرگها کل از 24/47 عامل 1389 آمارهای اساس بر است) 8 (. بوده سال 37 رانندگی حوادث قربانیان 1391 و 1390 سالهای در کشور قانونی پزشکی سازمان منتشرشده و 297252 و مرگ مورد 19089 و 20068 ترتیب به درمجموع داشته وجود ايران در ترافيكي حوادث اثر در مصدوم مورد 318802 اخیر سال 7 طی در موجود آمارهای اساس بر همچنین است. تصادفات اثر در ايران در نفر هزار 28 الی 20 حدود در هرساله نفر هزار 320 الی 250 و میدهند دست از را خود جان رانندگی ذکرشده آمارهاي و مباحث به توجه با میشوند) 9 (. مصدومیت دچار حوادث اینگونه وقوع كاهش در ابزار و روش باصرفهترین و بهترين درواقع است. پيشگيرانه و آموزشي برنامههای و راهكارها بهکارگیری شیوههای و رفتار و نگرش تحقيقاتي چنين نتايج و آمار ارائه با بايد را موارد اين از پيشگيري دورنماي داد. تغيير را جامعه افراد زندگي قانون اعمال : مثال براي كرد برآورد مداخله چند اساس بر میتوان 56 كاهش باعث تايلند در ايمني كاله از مورداستفاده در جديد تأمین و ترافيك مديريت بهبود دانمارك در است. شده مرگومیر شده منجر مرگومیر 35 كاهش به موتورسواران براي مسير بتوان روشها اين از استفاده با جهان كل در كه میشود برآورد است. ميليون 20 )معادل جادهای و ترافيكي آسیبهای از 44 از ايمني كمربند از استفاده قانون كرد. پيشگيري ازدسترفته( DALY 50 حدود در میتواند اجرانشده بهدرستی كشورها اکثر در که دهد) 10 (. کاهش را مرگومیر موارد از روشها و مواد هدف جامعه مطالعه اين در شد. انجام مقطعي بهصورت حاضر مطالعه بودند. کاشان شهر سطح در ترددکننده موتورسيکلت رانندگان کليه... موتورسيکلت رانندگان عملکرد و نگرش آگاهی نحوه گرديد. تعيين نفر 200 مطالعه انجام جهت الزم نمونه حجم انتخاب بهمنظور بود. 2 خوشهای نمونهگیری بهصورت نمونه گيري تلفنهای شماره ليست کاشان مخابرات اداره هماهنگی با نمونهها مناطق از تصادفی بهطور آن از استفاده با و گرديد تهیه شهر کل تقاطع نزدیکترین سپس شد. انتخاب تلفن شماره 20 شهر مختلف از هريک در شد. تعيين انتخابشده تلفنهای محل اصلی به فرعی خيابان وارد فرعی خيابان از که راننده 10 انتخابشده تقاطعهای در رانندگان انتخاب میگرفتند. قرار موردبررسی میشدند اصلی رانندگی و راهنمايی کارشناس که بود صورت اين به تقاطعها محل مستقر انتخابشده تقاطع نزديکی در نامحسوس بهطور پرسشگر و پرسشنامهها تکميل شروع آماده آنها که لحظهای از و میشدند اصلی خيابان وارد فرعی خيابان از که موتورسیکلتی اولين میشدند گرفتهشده نظر زير رانندگی و راهنمایی کارشناس توسط میگردید پرسشنامه در و شده چک آن راننده مورد در عملکردی آیتمهای و ارائه و طرح معرفی با و میشد متوقف راننده سپس میگردید. ثبت مطالعه در شرکت برای او تمایل صورت در راننده به توضيحاتی پرسشگر نظر زير را پرسشنامه قسمتهای بقيه میشد تقاضا او از عالی و متوسطه تحصيالت سطح دارای که رانندگانی نمايد. تکميل دارای رانندگان مورد در و مینمودند تکميل را پرسشنامه خود بودند قسمتهای بقيه مصاحبه طريق از پایینتر و راهنمایی تحصيالت رانندگانی همکاری از قدردانی بهمنظور میشد. تکميل پرسشنامه آنان بيشتر مشارکت جلب و میکردند شرکت پژوهش اين در که سپ میگردید. تقديم آنها به رواننویس عدد يک شامل هدیهای کليه بودن صحيح و کامل از اطمينان و راننده هر بررسی پايان از خيابان از که بعدی موتورسیکلت اولين موردبررسی, فيلدهای ترتيب همين به میگردید اصلی خيابان وارد انتخابشده فرعی بخش دو در دادهها تجزیهوتحلیل میگرفت. قرار موردبررسی متغيرهای برای توصيفي آناليز گرفت. صورت تحليلی و توصيفي متغيرهاي معيار انحراف و ميانگين شاخص هاي از استفاده با کمی فراوانی از استفاده با طبقهای و رتبهای دادههای برای و موردبررسی براي متغیره تک آنالیز در تحليلي آناليز در شد. انجام نسبی و مطلق صورت در و دو کای آزمون از كيفي متغيرهاي ميان ارتباط بررسی آنالیز در شد. استفاده آن اطمينان حدود و OR شاخص از امکان آگاهی با زمینه متغیرهای بین ارتباط بررسی بهمنظور متغیره چند رانندگی و راهنمایی قوانین مورد در رانندگان عملکرد و نگرش تعيين جهت گردید. استفاده باینری لجستیک رگرسیون مدل از استفاده با پرسشنامه 3 درونی همسانی حيطه هر در سؤاالت پایایی دو منظور بدين گرفت. قرار موردبررسی كرونباخ آلفاي شاخص از 2. Cluster sampling 3. Internal Consistency
همکاران/ 177 و مرادی علی نگرش يا آگاهي از حاكي كه میشد تقسيم قسمت دو به ميانگين متغيرهاي اين از بودند. نا( پایینتر)يا و ( باالتر)يا میشد. استفاده آناليز ادامه در آمد پي بهعنوان بهدستآمده دوحالتي یافتهها که گرفت قرار موردبررسی راننده 200 درمجموع مطالعه اين در از %44/4 و %56/1 %57/8 ترتيب به بودند. مرد آنها همه عملکرد و نگرش آگاهی دارای موردبررسی رانندگان و نگرش با آگاهي ارتباط بودند. رانندگی و راهنمایی مقررات درزمینه آماری ازنظر رانندگی و راهنمایی مقررات درزمینه رانندگان عملکرد رانندگان عملکرد با نگرش ارتباط اما نبود. معنیدار ارتباط دارای ارتباط دارای آماری ازنظر رانندگی و راهنمایی مقررات درزمینه و مطلق فراواني ترتيب به 3 و 2 1 ) P>0/01 (.جدول بود معنیدار و نگرشی آگاهی حیطههای آیتمهای به رانندگان پاسخدهی نسبي میدهند. نشان را پرسشنامه عملکردی 1394 پاییز 3. شماره. دوره 3 كرونباخ آلفاي شاخص مطالعه هر در گرفت. انجام مقدماتی مطالعه پرسشنامه عملکردی و نگرشی آگاهی حیطههای سؤاالت برای 0/7 باالي 0 7/ مقادير يافتن صورت در گرديد. محاسبه مورداستفاده قلمداد )پایا( قابلاطمینان حيطه آن سؤاالت كرونباخ, آلفاي جهت نظر با پرسشنامه محتوایی اعتبار ابتدا اعتبار ارزيابی بهمنظور مي شد. اعتبار بررسي براي گرديد. اصالح و موردبررسی مربوطه کارشناسان به و عملکرد و نگرش آگاهي حیطههای به مربوط سؤاالت ساختاري استفاده 2 عاملی تحلیل روش از ابتدا دوحالتي متغيرهاي آوردن دست واريانس %80 استخراجشده فاكتورهای مجموع درصورتیکه میشد. وزنی ميانگين از و میشد مقبول ساختاری اعتبار مینمود توجیه را از صورت اين غير در میشد. استفاده آناليز ادامه برای فاکتورها اين مؤلفههای 12(. میشد) 11, استفاده اصلي مؤلفههای تجزیهوتحلیل در سؤاالت از گروه دو اين از يك هر براي استخراجشده اصلي و شده ضرب وزن بهعنوان مؤلفه همان توسط شده توجيه واريانس هطقن از بهدستآمده كمی متغير میشدند. جمع باهم حاصلضربها پرسشنامه آگاهی حیطه سؤاالت به پاسخدهی وضعيت نسبی و مطلق فراوانی 1. جدول آگاهی صحيح غلط 36/5 73 63/5 127 کوچه و ميدان در سرعت حداکثر 2/5 5 97/5 195 است گرفتن سبقت حال در خود که نقلیهای وسيله از گرفتن سبقت 20/0 40 80/0 160 ايست تابلو و تقاطع مقررات 17/5 35 82/5 165 تقاطعها در چشمکزن زرد چراغ مقررات 78/5 157 21/5 43 شهر داخل در مجاز سرعت بيشترين مقررات 72/5 55 72/5 145 ممتد خط روی از رانندگی مقررات 89/0 178 11/0 22 ممنوع طرف دو از عبور عالمت 17/5 35 82/5 165 سرعت محدودیت عالمت پرسشنامه نگرشی حيطه به پاسخدهی نسبی و مطلق فراوانی 2. شماره جدول نگرش موافق کامال موافق نظر بدون مخالف مخالف کامال 20/0 40 27/5 55 2/0 4 25/0 50 25/5 51 میبرد. بين از را رانندگی هنگام آسايش ايمنی کاله از استفاده 20/0 40 57/0 114 1/5 3 15/0 30 6/5 13 زا بيش سرعت با میتوان بزرگراهها در سبک بسيار ترافيک هنگام کرد. رانندگی ساعت در کيلومتر 100 0/5 1 47/5 95 43/5 87 0/5 1 7/0 14 کرد. رانندگی یکطرفه خیابانهای در میتوان اضطراری مواقع در 0/5 1 5/0 10 1/5 3 38/0 76 54/5 109 است. ضروری رانندگی هنگام جلوئی نقلیه وسیله از مجاز فاصله رعايت 34/5 69 44/5 89 3/0 6 15/5 31 1/0 2 کرد. عبور جاده وسط ممتد خط از میتوان سبک بسيار ترافيک هنگام 0/5 1 4/5 9 1/5 3 46/5 93 47/0 94 است. ضروری کامل توقف اصلی به فرعی خيابان از ورود از قبل 29/0 58 52/0 104 0/5 1 14/5 29 4/0 8 عقب زندگي امور از كند رعايت را رانندگي مقررات بخواهد فردي اگر میافتد. 0 0 3/5 7 2/5 5 25/0 50 69/0 138 در تقاطع به رسيدن از قبل باشد سبز چراغ و باشد شلوغ تقاطع وقتي گردد. تخليه تقاطع تا میکنم توقف خط پشت 2. Factor Analysis
ها مصدومیت از پیشگیری و ایمنی ارتقای مجله 178/... موتورسيکلت رانندگان عملکرد و نگرش آگاهی پرسشنامه عملکردي حيطه به موردبررسی رانندگان عملکرد نسبي و مطلق فراواني 3. جدول عملکرد خيابان به تقاطع از ورود از قبل کامل توقف 147 بله 73/5 53 خير 26/5 47/0 94 53/0 106 اصلی خيابان به ورود حين صحيح گردش 97/5 3/0 42/9 83/5 195 6 85 167 2/5 97/0 57/1 16/5 5 194 113 33 ايمنی کاله از استفاده مجاز ظرفيت اساس مسافربر حمل ثالث شخص معتبر بیمهنامه بودن دارا موتورسیکلت مشخصات کارت داشتن همراه 83/5 167 16/5 33 رانندگی گواهينامه اصل داشتن همراه 39/5 79 60/5 121 موتورسیکلت پالک بودن خوانا 1/0 2 99/0 198 موتورسيکلت الستیکهای بودن استاندارد 11/5 23 88/5 177 موتورسيکلت چراغترمز بودن سالم 4/0 8 96/0 192 موتورسیکلت جلو چراغ بودن سالم مقررات مورد در موردبررسی رانندگان آگاهی ارتباط 4 جدول میدهد. نشان را آنها زمینهای متغیرهای و رانندگی و راهنمایی موردبررسی رانندگان آگاهی اختالف که است آن بیانگر جدول اين نمیباشد. معنیدار آماری ازنظر متغيرها از هیچیک برحسب مقررات مورد در بررسی مورد رانندگان آگاهی ارتباط شماره 4. جدول ادامه آنها زمینهای متغيرهای با رانندگی و راهنمایی متغير سطوح متغير آگاهی آزمون نتيجه آگاهی χ 2 = 0/17 P-Value = 0/67 OR=0/81 χ 2 = 0/36 P-Value = 0/54 OR=1/38 58/2 106 182 کاشان 52/9 9 17 ساير 57/1 104 182 شخصی 64/8 11 17 ساير و راهنمایی مقررات مورد در بررسی مورد رانندگان آگاهی ارتباط شماره 4. جدول متغير آنها زمینهای متغيرهای با رانندگی سطوح متغير آگاهی آزمون نتيجه آگاهی محل سکونت مالکيت موتور سیکلت χ 2 =1/55 P-Value = 0/21 OR= 0/70 χ 2 = 0/37 P-Value = 0/53 OR=1/19 χ 2 = 0/16 P-Value = 0/68 OR=1/20 62/8 54 86 بله 53/9 61 113 خير 55/3 47 85 بله 59/6 68 114 خير 53/3 16 30 سال 2 < 57/9 33 57 2 سال > χ 2 = 3/44 P-Value = 0/17 Linear-by- Linear=0/45 P-value = 0/49 χ 2 = 0/80 P-Value = 0/85 Linear-by- Linear= 0/79 P-value = 0/37 50/0 31 62 25 < 64/8 57 88 40-25 55/1 27 49 40 < 53/1 26 49 سن )سال( تحصيالت و بیسواد ابتدائی سابقه تصادف بودن دارا گواهينامه اخذ زمان گواهينامه 57/1 28 49 راهنمایی 59/7 46 77 متوسطه 62/5 15 24 عالی χ 2 = 0/09 P-Value =0/76 OR=0/91 χ 2 = 3/15 P-Value = 0/36 55/3 26 47 کارمند 64/6 51 79 کارگر 45/0 9 20 محصل شغل 58/8 60 102 بله بودن دارا گواهينامه اتومبيل 56/7 55 97 خير مقررات مورد در موردبررسی رانندگان نگرش ارتباط 5 جدول. میدهد نشان را آنها زمینهای متغیرهای و رانندگی و راهنمایی موردبررسی رانندگان نگرش اختالف که است آن بیانگر جدول اين نمیباشد. معنیدار آماری ازنظر متغيرها از هیچیک برحسب χ 2 =1/14 P-Value = 0/28 OR=0/69 54/8 29 53 آزاد 59/9 91 152 همسردار وضعيت تأهل 51/1 24 47 بدون همسر
علی مرادی و همکاران/ 179 دوره 3. شماره 3. پاییز 1394 جدول شماره 5. ارتباط نگرش رانندگان موردبررسی در مورد مقررات راهنمایی و رانندگی با متغيرهای زمینهای آنها نام متغير سطوح متغير نگرش نگرش نتيجه آزمون χ 2 = 5/14 P-Value = 0/07 Linear-by- Linear =3/70 P-value = 0/05 χ 2 = 2/39 P-Value = 0/49 Linear-by- Linear =0/45 P-value = 0/50 χ 2 = 3/65 P-Value = 0/30 χ 2 =1/29 P-Value = 0/25 OR=0/68 χ 2 = 2/42 P-Value = 0/29 OR=0/58 χ 2 = 0/06 P-Value = 0/81 OR=1/13 χ 2 = 1/23 P-Value = 0/26 OR=1/38 χ 2 = 0/29 P-Value = 0/58 OR=0/85 χ 2 = 0/08 P-Value = 0/76 OR=1/14 χ 2 = 1/63 P-Value = 0/20 OR=0/69 44/4 28 63 25 < 61/6 53 86 40-25 61/7 29 47 40 < 65/4 32 49 سن )سال( تحصيالت بیسواد و ابتدائی راهنمایی 51/1 24 47 متوسطه 54/5 42 77 عالی 52/2 12 23 کارمند 54/3 25 46 کارگر 53/2 42 79 محصل 45/0 9 20 آزاد 66/7 34 51 همسردار 58/4 87 149 48/9 23 47 شغل تأهل بدون همسر کاشان 57/3 103 180 ساير 43/8 7 16 شخصی 55/9 100 179 ساير 58/9 10 17 بله 45 51/8 87 خير 65 59/7 109 بله 58/3 49 84 خير 54/5 61 112 < 2 سال 56/7 17 30 > 2 سال 60/0 33 55 بله 60/6 60 99 خير 51/5 50 97 محل سکونت نوع مالکيت موتورسيکلت سابقه تصادف گواهينامه موتور سیکلت زمان اخذ گواهينامه گواهينامه اتومبيل جدول 6 ارتباط عملکرد رانندگان موردبررسی در مورد مقررات راهنمایی و رانندگی و متغیرهای زمینهای آنها را نشان میدهد. اين جدول بیانگر آن است که اختالف عملکرد رانندگان موردبررسی برحسب متغيرهای سن شغل و گواهينامه موتورسيکلت ازنظر آماری معنیدار بود )0/05<p(. جدول شماره 6. ارتباط عملکرد رانندگان موردبررسی در مورد مقررات راهنمایی χ 2 = 7/30 متغير سطوح متغير و رانندگی با متغيرهای زمینهای آنها مورد بررسی عملکرد عملکرد نتيجه آزمون P-Value = 0/02 Linear-by-Linear Association = 3/26 P-value = 0/61 χ 2 = 5/61 P-Value = 0/13 Linear-by-Linear Association = 3/39 P-value =0/06 χ 2 = 8/52 P-Value =0/03 χ 2 =1/70 P-Value = 0/25 OR=0/63 χ 2 = 0/05 P-Value = 0/82 OR=1/12 χ 2 = 0/05 P-Value = 0/82 OR=1/12 χ 2 = 0/26 P-Value = 0/60 OR= 0/86 χ 2 = 16/88 P-Value < 0/001 OR=3/37 χ 2 = 0/03 P-Value =0/86 OR=0/92 χ 2 = 1/78 P-Value = 0/18 OR=0/68 سن < 25 34/9 22 63 55/2 48 87 40-25 37/5 18 48 40 < 30/5 16 46 )سال( تحصيالت بیسواد و ابتدائی راهنمایی 45/8 22 48 متوسطه 44/9 35 78 عالی 62/5 15 24 59/6 28 47 کارمند 33/3 26 78 کارگر 50/0 10 20 محصل 45/3 24 53 آزاد همسردار 47/0 71 151 36/2 17 47 بدون همسر کاشان 44/2 80 181 ساير 47/1 8 17 شخصی 44/2 80 181 ساير 47/1 8 17 بله 46/6 40 86 خير 42/9 48 112 شغل تأهل محل سکونت نوع مالکيت موتورسيکلت سابقه تصادف 31/9 36 113 بله دارا بودن گواهينامه 62/2 52 85 خير رانندگی < 2 سال 63/3 19 30 > 2 سال 61/4 35 57 بله 49/0 50 102 خير 39/6 38 96 زمان اخذ گواهينامه دارا بودن گواهينامه رانندگی اتومبيل
ها مصدومیت از پیشگیری و ایمنی ارتقای مجله 180/ تاهل وضعیت شغل تحصیالت سن متغیرهای بین آماری ی رابطه در رانندگان عملکرد و نگرش آگاهی با موتورسیکلت مالکیت نوع گواهینامه دارابودن سکونت محل همچنین است. شده ارائه جدول 7... موتورسيکلت رانندگان عملکرد و نگرش آگاهی رانندگان عملکرد و نگرش آگاهی با گواهینامه اخذ زمان و ماشین. نداشت داری معنی رابطه رانندگی و راهنمایی قوانین مورد در رانندگان عملکرد و نگرش آگاهی با ای زمینه متغیرهای بین ارتباط جدول 7. متغیر سن تحصیالت شغل تآهل مالکيت موتورسيکلت %95 اطمینان فاصله شانس نسبت p-value عملکرد نگرش آگاهی عملکرد نگرش آگاهی عملکرد نگرش آگاهی سطوح - - - - - - - - رفرنس >25 0/37-18 0/3-14 0/18-7/5 2/61 2 1/16 0/33 0/45 0/88 25-40 0/08-8/5 0/17-14/5 0/16-12 0/85 1/56 1/4 0/89 0/7 0/76 40 - - - - - - - - رفرنس ابتدایی 0/32-6/7 0/08-2/18 0/8-15 1/47 0/43 3/4 0/62 0/31 0/1 راهنمایی 0/2-4/4 0/06-1/5 0/26-4/6 0/94 0/29 1/1 0/94 0/14 0/9 متوسطه 0/14-9/8 0/02-1/4 0/4-22 1/16 0/16 3/05 0/89 0/1 0/28 عالی 0/2-5/3 0/18-4/3 0/39-7/5 1/05 0/87 1/71 0/95 0/87 0/48 کارمند 0/1-1/5 0/1-1/4 0/4-5 0/4 0/38 1/48 0/17 0/16 0/53 کارگر - 0/06-16 0/008-3/8-0/98 0/18-0/99 0/27 محصل - - - - - - - - رفرنس آزاد - - - - - - - - رفرنس همسردار 0/7-173 0/1-9/7 0/2-16 11/4 1/05 1/8 0/18 0/97 0/6 مجرد 0/3-21 0/5-29 0/1-4/4 2/6 3/9 0/64 0/37 0/18 0/65 شخصی - - - - - - - - رفرنس ساير بحث رانندگان عملکرد و نگرش با آگاهي ارتباط که داد نشان مطالعه اين ارتباط دارای آماری ازنظر رانندگی و راهنمایی مقررات درزمینه مقررات درزمینه رانندگان عملکرد با نگرش ارتباط اما نبود. معنیدار نتيجه اين بود. معنیدار ارتباط دارای آماری ازنظر رانندگی و راهنمایی نگرش نمیتوان رانندگان آگاهی سطح ارتقاء با تنها که میدهد نشان رانندگی و راهنمایی مقررات درزمینه را آنها عملکرد درنهایت و راههای از يکی بهعنوان مقررات اعمال از است الزم بنابراين داد. ارتقاء شود. استفاده رانندگان عملکرد ارتقاء و ترافيک صحيح فرهنگ ايجاد پليس کشور بزرگ شهرهای ساير و تهران در هماکنون اينکه کما جهت شيوه اين از ويژه طرح يک غالب در رانندگی و راهنمایی است الزم مینماید. استفاده موتورسواران مرور و عبور ساماندهی اختصاصی مطالعات انجام با درازمدت در و يابد ادامه مذکور طرح ايجاد و رانندگان عملکرد و نگرش تغيير در را طرحهایی چنين تأثیر بیرد که است یادآوری به الزم گردد. ارزيابی ترافيک صحيح فرهنگ عملکرد و نگرش بين معنیداری ارتباط نيز تگزاس در همکاران و نياوردند) 13 (. دست به ايمنی کمربند از استفاده درزمینه رانندگان رانندگی و راهنمایی مقررات درزمینه موردبررسی رانندگان آگاهی کسانی عالی تحصيالت دارای افراد سال 45 الی 25 سنی گروه در کسانی همسردار افراد است کاشان آنها دائمی سکونت محل که کارمند که رانندگانی است کم آنها خانوار ماهيانه درآمد که از که رانندگانی موتورسيکلت گواهينامه بدون رانندگان هستند رانندگان است گذشته سال 2 از بيش آنها گواهينامه اخذ زمان مالک شخصا که رانندگانی اتومبيل رانندگی گواهينامه دارای ترافيکی تصادف سابقه دارای رانندگان و نمیباشند موتورسیکلت برحسب موردبررسی رانندگان آگاهی اختالف اما است بيشتر رد بنابراين نمیباشد. معنیدار آماری ازنظر متغيرها از هیچیک کل هدف جمعيت است الزم آموزشی برنامههای اجرای و طراحی از بهدستآمده نتايج همچنين و موضوع اين به توجه با باشد. جامعه آموزشی برنامههای پخش داد نشان که کانادا در وو و کوینگ مطالعه میشود) 14 ( رانندگان عملکرد ارتقاء موجب گروهی رسانههای از ترافيک درزمینه مردم آموزشی شيوه اقتصادیترین و مؤثرترین بنابراين میباشد. صداوسیما بهویژه جمعی رسانههای از استفاده پخش ترافيک درزمینه که صداوسیما کنونی برنامههای است الزم آموزشی برنامههای شود. داده گسترش کيفی و کمی ازنظر میگردد.
همکاران/ 181 و مرادی علی هستند. ثالث شخص بیمهنامه فاقد موردبررسی رانندگان % از قبل موردبررسی موتورسیکلتهای از %26/5 داد نشان مطالعه اين آنها از %47 ننمودهاند کامل توقف اصلی به فرعی خيابان از ورود نمودهاند گردش غلط بهصورت اصلی به فرعی خيابان از ورود حين رانندگی سوانح بروز افزایش موجب میتوانند غلط رفتارهای اين که بشوند. شهر سطح در موردبررسی موتورسیکلتهای از %1 در مطالعه نتايج اساس بر ترمز چراغهای آنها %11/5 در بودهاند غیراستاندارد الستیکها رد و داشتهاند نقص جلو چراغهای آنها %4 در داشتهاند نقص رد بهدستآمده نتايج نمیکردهاند. کار راهنما چراغهای آنها %27 از %15 از بیش داد نشان که سوئد در مطالعه یک نتایج با مقایسه وضعيت بيانگر هستند) 18 ( قفل ضد ترمز به مجهز موتورسیکلتها کاشان شهر در ترددکننده موتورسیکلتهای از ی نا و سوانح بروز افزايش موجب میتواند مسئله اين میباشد. فنی ازنظر شود. کاشان در آنها از ناشی صدمات و خسارات و حوادث موتورسیکلتهای رانندگان از %97/5 داد نشان مطالعه نتايج ایمنی کاله از استفاده ميزان بودهاند. ایمنی کاله فاقد موردبررسی نشان که خمین در همکاران و عروجی مطالعه نتايج با مقايسه در میباشد) 19 ( %16/2 شهر آن در ایمنی کاله از استفاده میزان داد توسط ايمنی کاله از استفاده ميزان داد نشان که همکاران و ترنروس هنگام ترافيکی سوانح اثر در صدمهدیده موتورسيکلت رانندگان و ایچیکاوا و بوده) 20 ( %86 آمريکا کاليفرنيای ايالت در حادثه در ايمنی کاله پوشيدن نسبت داد نشان که تايلند در همکاران شدن اجباری قانون اجرای از بعد دوره در صدمهدیده موتورسواران قبل دوره به نسبت که است بوده %22/6 ايمنی کاله از استفاده میدهد) 21 ( نشان را قابلمالحظهای تفاوت )%4/5( آن اجرای از از موتورسواران از %34 داد نشان که ایتالیا در لیو و آیور مطالعه همکاران و هاران اسرید مطالعه میکنند) 22 ( استفاده ایمنی کاله کاله کراال شهر در موتورسواران از 31/4 داد نشان که هندوستان در داد نشان که تانزانیا در ماواکاپاسا مطالعه و میپوشند) 23 ( ایمنی بيانگر میپوشند) 24 ( ایمنی کاله تجاری موتورسواران از %81/3 تحت منطقه در ايمنی کاله از استفاده ميزان زياد بسيار بودن پايين است. جهان و ایران مناطق ساير به نسبت مطالعه نتیجهگیری مقررات مورد در موتورسيکلت رانندگان نگرش و آگاهی مطالعه اين نشان مطالعه است. داده قرار موردبررسی را رانندگی و راهنمایی مقررات درزمینه کاشان شهر در رانندگان عملکرد درمجموع داد عوامل نقش اهميت به توجه با است. ضعيف رانندگی و راهنمایی 1394 پاییز 3. شماره. دوره 3 اجرا و طراحی تحصيالت ميزان و سن اساس بر است بهتر اختصاصی گروههای به ترافيک آموزش بهدستآمده نتايج به توجه با گردد. در زيادی اثرات میتواند دانشگاهها و مدارس در سال 25 زير سنی باشد. داشته جامعه در ترافيک فرهنگ ارتقاء رانندگی و راهنمایی مقررات درزمینه موردبررسی رانندگان نگرش ابتدائی تحصيالت دارای و بیسواد افراد سال 25 باالی رانندگان در همسردار افراد بوده کاشان آنها دائمی سکونت محل که کسانی که رانندگانی است کم آنها خانوار ماهيانه درآمد که کسانی موتورسيکلت گواهينامه دارای رانندگان هستند آزاد مشاغل دارای گذشته سال 2 از بيش آنها گواهينامه اخذ زمان از که رانندگانی که رانندگانی اتومبيل رانندگی گواهينامه دارای رانندگان است تصادف سابقه بدون رانندگان و نیستند موتورسیکلت مالک شخصا موردبررسی رانندگان نگرش اختالف اما است بيشتر ترافيکی نمیباشد. معنیدار آماری ازنظر متغيرها از هیچیک برحسب رانندگی و راهنمایی مقررات درزمینه موردبررسی رانندگان عملکرد که کسانی عالی تحصيالت دارای افراد سال 40 الی 25 رانندگان در که کسانی همسردار افراد نمیباشد کاشان آنها دائمی سکونت محل هستند کارمند که رانندگانی است زیاد آنها خانوار ماهيانه درآمد زمان از که رانندگانی موتورسيکلت گواهينامه دارای رانندگان دارای رانندگان است گذشته سال 2 از کمتر آنها گواهينامه اخذ موتورسیکلت مالک شخصا که رانندگانی اتومبيل رانندگی گواهينامه است بيشتر ترافيکی تصادف سابقه دارای رانندگان و نمیباشند شغل سن متغيرهای برحسب موردبررسی رانندگان عملکرد اختالف است. معنیدار آماری ازنظر موتورسيکلت گواهينامه و (سال 40 تا )25 میانسال رانندگان عملکرد نتايج اين اساس بر ازنظر آنها اختالف که است بهتر مسن و جوان رانندگان به نسبت در جوناح مطالعه ازجمله مطالعات از برخی است. معنیدار نيز آماری نسبت سال( 16 تا جوان) 25 رانندگان است داده نشان نيز که کانادا دارند) 15 ( رانندگی حوادث ايجاد در بيشتری نقش مسن رانندگان به داد نشان که آمريکا ایاالتمتحده در سولنیک و وای همن مطالعه و آماری ازنظر رانندگی حوادث ايجاد با که است متغیرهای از يکی سن سال 30 زير افراد در رانندگی حوادث وقوع و دارد معنیدار رابطه آمريکا ایاالتمتحده در همکاران و بویسه مطالعه است) 16 (. بيشتر داشته معنیدار رابطه آنها عملکرد با رانندگان سن داد نشان که است) 17 (. موردبررسی موتورسیکلتهای از %39 5/ پالک مطالعه نتايج اساس بر رانندگی تخلفات افزايش موجب میتواند امر اين که است نبوده خوانا مطالعه اين گردد. کاشان شهر سطح در امنيتی مشکالت ايجاد و گواهينامه کاشان شهر سطح در رانندگان از % 83/5 که داد نشان 42/5 و ندارند همراه به را موتورسیکلت مشخصات کارت و رانندگی
ها مصدومیت از پیشگیری و ایمنی ارتقای مجله 182/ مختلف فاکتورهای نقش و رانندگی حوادث و سوانح وقوع در انسانی با رانندگی هنگام مخاطرهآمیز رفتارهای بروز در روانی و شخصیتی استرالیا) 25, و تایوان در مطالعه دو نتایج اساس بر موتورسیکلت ی راهكار پيشگيرانه و آموزشي برنامههای بهکارگیری 26( و بهتر نحو به میتوان تحقيقاتي چنين نتايج از استفاده با است. را جامعه افراد زندگي شیوههای و رفتار و نگرش هدفمندتری يک انجام به توجه با مطالعه این در داد. ارتقاء ترافيک درزمینه سؤاالت که گرديد تهيه استاندارد پرسشنامه يک مقدماتی مطالعه درونی همسانی دارای آن عملکردی و نگرشی آگاهی حیطههای مؤلفههای تجزیهوتحلیل روش از استفاده با همچنين بودند. ی آگاهی حیطههای از هريک برای دوحالتی و معتبر متغير يک اصلي اساس بر شرکتکنندگان از هريک و شد ساخته عملکردی و نگرشی... موتورسيکلت رانندگان عملکرد و نگرش آگاهی بهعنوان است استاندارد نمرهای که ساختهشده کلی فاکتور نمره دستهبندی نا يا عملکرد يا نگرش آگاهی دارای تالش باشد.باوجود می مطالعه این قوت نقاط از گرديدندکه محدودیتهای از دارد. نیز محدودیتهای مطالعه این پژوهشگران مطالعه میشود توصیه است. شهری منطقه یک در مطالعه انجام آن. شود انجام روستایی و شهری جمعیت روی بزرگتر مقیاس در قدردانی و تشکر مطالعه اين انجام در که کاشان رانندگی و راهنمایی اداره کارکنان از از طرح اين بودجه میآید. عمل به تشکر و تقدير داشتهاند همکاری است. تأمینشده کاشان پزشکی علوم دانشگاه پژوهشی معاونت طرف References 1. World Health Report 2002: World Health Report: Reducing Risks to Health Noncommunicable Diseases: World Health Organization; 2002. 2. Peden M, Scurfield R, Sleet D, Mohan D, Hyder AA, Jarawan E, et al. World report on road traffic injury prevention. World Health Organization Geneva; 2004. 3. Murray CJ, Ezzati M, Flaχman AD, Lim S, Lozano R, Michaud C, et al. GBD 2010: a multi-investigator collaboration for global comparative descriptive epidemiology. The Lancet. 2012;380(9859):2055-8. 4. Gomes SV. The influence of the infrastructure characteristics in urban road accidents occurrence. Accident Analysis & Prevention. 2013;60:289-97. 5. World Health Organization, Global Plan for the Decade of Action for Road Safety, 2011 2020, 2011. 6. Global status report on road safety, 2013. Geneva: WHO; 2013. 7. Naghavi M. National burden of disease and injury burden associated with health risk factors, health and life eχpectancy in Iran for 2003 at the national level, and for the siχ provinces. Tehran: Ministry of Health and Medical Education; 2007. 8. Khosravi A, Aghamohamadi S, Kazemi E, Pour Malek F, Shariati M. Mortality Profile in Iran (29 Provinces) over the Years 2006 to 2010.Tehran: Ministry of Health and Medical Education, 2013. 9. Statistics of deaths and injuries resulting from traffic accidents Referred to the Legal Medical Centers. Tehran: Legal Medical Organization; 2013 [cited Available from http://www.lmo.ir/]. 10. Katz J, Peberdy A, Douglas J. Promoting health: knowledge and practice: Macmillan Basingstoke; 1997. 11. Thompson B. Eχploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications: American Psychological Association; 2004.
علی مرادی و همکاران/ 183 دوره 3. شماره 3. پاییز 1394 12. Oakes JM, Kaufman JS. Methods in social epidemiology: John Wiley & Sons; 2006. 13. Byrd T, Cohn LD, Gonzalez E, Parada M, Cortes M. Seatbelt use and belief in destiny among Hispanic and non- Hispanic drivers. Accident Analysis & Prevention. 1999;31(1):63-5. 14. Koenig DJ, Wu Z. The impact of a media campaign in the reduction of risk-taking behavior on the part of drivers. Accident Analysis & Prevention. 1994;26(5):625-33. 15. Jonah BA. Accident risk and risk-taking behaviour among young drivers. Accident Analysis & Prevention. 1986;18(4):255-71. 16. Hemenway D, Solnick SJ. Fuzzy dice, dream cars, and indecent gestures: correlates of driver behavior? Accident Analysis & Prevention. 1993;25(2):161-70. 17. Boyce TE, Geller ES. An instrumented vehicle assessment of problem behavior and driving style: Do younger males really take more risks? Accident Analysis & Prevention. 2002;34(1):51-64. 18. Nordqvist-SMC M, Gregersen-NTF NP. Study on motorcyclist s behavior and attitude towards road safety. 2010:50. 19. Oruji M, Charkazi A, Hazavei M, Moazeni M. Evaluation of the use of helmets by motorcycle riders HBM in Khomain. Ardebil Journal of Health 2013;3(2):24-31. 20. Törnros J. Driving behaviour in a real and a simulated road tunnel a validation study. Accident Analysis & Prevention. 1998;30(4):497-503. 21. Ichikawa M, Chadbunchachai W, Marui E. Effect of the helmet act for motorcyclists in Thailand. Accident Analysis & Prevention. 2003;35(2):183-9. 22. Liu BC, Ivers R, Norton R, Boufous S, Blows S, Lo SK. Helmets for preventing injury in motorcycle riders. Cochrane Database Syst Rev. 2008;1. 23. Sreedharan J, Muttappillymyalil J, Divakaran B, Haran JC. Determinants of safety helmet use among motorcyclists in Kerala, India. Journal of injury and violence research. 2010;2(1):49. 24. Mwakapasa EG. Attitude towards and practice of helmet use among commercial motorcyclists in Dar es salaam region, Tanzania: Muhimbili University of Health and Allied Sciences; 2011. 25. Wong J-T, Chung Y-S, Huang S-H. Determinants behind young motorcyclists risky riding behavior. Accident Analysis & Prevention. 2010;42(1):275-81. 26. Tunnicliff DJ, Watson BC, White KM, Hyde MK, Schonfeld CC, Wishart DE. Understanding the factors influencing safe and unsafe motorcycle rider intentions. Accident Analysis & Prevention. 2012;49:133-41.
Journal of Safety Promotion and Injury Prevention, Vol.3, No.3, Autumn 2015 Evaluation of Knowledge, Attitude and Practice of Motorcyclist drivers regarding driving laws in Kashan Moradi A 1, Gilasi HR* 2, Hasani J 3 Background and Objectives: Road traffic injuries (RTIs) compromise a large quantity of peoples annually, and are one of the most important causes of death in Iran. Human factors are amongst of the most leading causes of traffic accident mortality and morbidity. This study was conducted to evaluate the Knowledge, Attitude and practice of motorcyclist drivers regarding driving laws in Kashan. Materials and Methods: Two hundred drivers were selected randomly in this cross sectional study. Cluster sampling with 10 participants in each cluster was used for selection of participants. 20 points were defined using a random sample of telephone numbers. Distribution points were such as one point selected in each zone of municipality zones. Ten consecutive drivers passing the specified point were interviewed by an interviewer and a senior officer of Traffic Control Organization of Kashan was responsible for assessment of practices. Reliability of questionnaire was evaluated using alpha Cronbach coefficient and construct validity was assessed by Principal component Analysis method. Chi square and odds ratio (OR) and logistic regression were used for assessment of relation between variables, when appropriate. Results: Two hundred drivers were recruited in this study. Suitable Knowledge, Attitude and practice were seen in 57.8, 56.1 and 44.4 percent of respondents respectively. Related knowledge, attitude and performance drivers of road rules are not a statistically significant relationship. However, the relationship between drivers attitude and performance on this issue statistically was significant (p<0.01). Drivers performance differences in terms of age, occupation and motorcycle license is statistically significant (p<0.05). Conclusion: We conclude that practice of Motorcyclist drivers of Kashan are weak regarding traffic laws and there is an emergent need for research and intervention in this regard. Keywords: Driver, Practice, Road traffic laws, Kashan 1. PhD Student of Epidemiology, Department of Epidemiology, School of Public Health, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2. Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Public Health, Kashan University of Medical Sciences, Kashan, Iran. 3. MSC of Epidemiology, Department of Epidemiology, School of Public Health, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran. *Corresponding Author: hrgilasi@yahoo.com