Λειτουργία και συντήρηση Αεροδρομίων. Μοχλός πολλαπλής ανάπτυξης. Αγαπητοί καλεσμένοι, φίλες και φίλοι συνάδελφοι μηχανικοί να σας χαιρετίσω και εγώ σε αυτή την δημιουργική πιστεύω συνάντηση, να συγχαρώ το ΤΕΕ για την εύστοχη πρωτοβουλία του, που από ότι φαίνεται έχει ήδη τα πρώτα της αποτελέσματα, να ευχαριστήσω την οργανωτική επιτροπή της διημερίδας για την πρόσκληση που μας έκανε, είναι χαρά μας και θεωρώ υποχρέωσή μας να παρουσιάσουμε τις απόψεις μας και να συμβάλουμε σε αυτή την προσπάθεια. Θα προσπαθήσω να είμαι σύντομος να μην επαναλάβω όσα ειπώθηκαν από τους προλαλήσαντες μόνο αν μου επιτρέπεται να συμπληρώσω, να σχολιάσω ή να θέσω κάποια θέματα υπό μορφή ερωτημάτων, απολύτως καλοπροαίρετα, στην κατεύθυνση της ουσιαστικής διερεύνησης και της ρεαλιστικής αντιμετώπισης των θεμάτων που απασχολούν την διημερίδα. Κυρίως θα ήθελα να σταθώ σε ότι μας έχει διδάξει η εργασία μας στην πρώτη γραμμή της παραγωγής αυτού του έργου και της σημαντικής συμβολής των Τεχνικών υπηρεσιών με την εμπειρία τους στην λειτουργία και συντήρηση των Α/Δ της χώρας. Ο Ελλαδικός χώρος καλύπτει τις ανάγκες του για την εξυπηρέτηση της αερομεταφορικής ζήτησης με ένα δίκτυο 40 αεροδρομίων, 68 ελικοδρομίων (στα ελικοδρόμια η ΥΠΑ παρέχει υπηρεσίες Τεχνικού συμβούλου και εποπτείας), ένα δίκτυο ραδιοβοηθημάτων και το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών ( ΚΕΠΑΘ ) που καλύπτουν τις ανάγκες υποστήριξης της Αεροναυτιλίας και διαχειρίζονται τον έλεγχο της εναέριας κυκλοφορίας του FIR Αθηνών. Η διασπορά των Α/Δ και όλων των λοιπών εγκαταστάσεων στον Ελλαδικό χώρο, νησιωτικό και ηπειρωτικό λόγω της μορφολογίας αλλά και της κατανομής των σημείων ζήτησης και ανάπτυξης του τουριστικού προϊόντος (νησιωτικός χώρος) προσδίδουν ιδιαιτερότητα και δυσκολίες στην ανάπτυξη, λειτουργία και συντήρηση των υποδομών Α/Δ και των εγκαταστάσεων υποστήριξης Αεροναυτιλίας. Η εξειδίκευση σε ανθρώπινο δυναμικό, υλικά και μηχανήματα πολλές φορές οδηγούν την εκπόρευση των λύσεων από το κέντρο, κυρίως για τα μικρότερα Α/Δ που δεν διαθέτουν μονάδες Τεχνικής συντήρησης.
Τα Ελληνικά αεροδρόμια αποτελούν τις κύριες διεθνείς πύλες εισόδου της χώρας και εξυπηρετούν σημαντική κίνηση εξωτερικού, ιδιαίτερα την θερινή περίοδο. Είναι προφανές επομένως ότι τα αεροδρόμιά μας αποτελούν τον «καθρέφτη» της Ελλάδας στα μάτια των τουριστών. Σε αυτά δημιουργούνται οι πρώτες τους εντυπώσεις για την χώρα μας και σε αυτά αποτυπώνονται και οι τελευταίες. Τα αεροδρόμια πρέπει να δίνουν την εικόνα της οργάνωσης, του πολιτισμού και της ασφάλειας που χαρακτηρίζουν την χώρα. Η διαχείριση αυτών των κρίσιμων εθνικά και κοινωνικά υποδομών πρέπει από την μία πλευρά να κρατά χαμηλό το κόστος λειτουργίας του αεροδρομίου και από την άλλη να δείχνει την απαιτούμενη ευαισθησία και ευελιξία στις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και του περιβάλλοντος. Τα αεροδρόμια αποτελούν βασικούς πυλώνες της ανάπτυξης μίας περιοχής και πρέπει να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά τους. Η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών θα πρέπει να αποτελεί βασική προτεραιότητα των δραστηριοτήτων και των δράσεων στο χώρο των αερομεταφορών. Η λειτουργία των Α/Δ, όσον αφορά στην χρήση των υποδομών, απαιτεί προσπάθεια συντονισμού, απόλυτου προγραμματισμού και απρόσκοπτης χρηματοδότησης. Η εποχικότητα που παρουσιάζει η ζήτηση μεταφορικής κίνησης των Ελληνικών Α/Δ, η άνιση κατανομή των φόρτων σε μήνες, αλλά και σε ημέρες της εβδομάδας δημιουργούν ανάγκες ανάπτυξης και επέκτασης των υποδομών των Α/Δ (κτιριακών και πεδίων κίνησης και στάθμευσης Α/Φ) Παράλληλα η δυνατότητα χρήσης μέρους μόνο των κτιριακών υποδομών κατά την χειμερινή περίοδο είναι το μεγάλο ζητούμενο της ενεργειακής και οικονομικής αναζήτησης. Επίσης η αξιοποίηση όλων των πλεονεκτημάτων που εμπεριέχονται στην λειτουργία κάθε Α/Δ, όπως συγκέντρωση πληθυσμού που ευνοεί την κατασκευή και λειτουργία εμπορικών κέντρων ή η αξιοποίηση των μεγάλων εκτάσεων για ενεργειακούς σκοπούς (φωτοβολταϊκά πάρκα) είναι τα μεγάλα ζητούμενα για τα Ελληνικά περιφερειακά Α/Δ. Όπως αναφέρθηκε και από τον Υπουργό αυτό το διάστημα ξεκινά μια διαδικασία παραχώρησης της εκμετάλλευσης 20 περίπου ( των μεγαλύτερων ) περιφερειακών Α/Δ σε ιδιώτες. Τι γίνεται με τα υπόλοιπα μικρότερα και χωρίς επενδυτικό ενδιαφέρον Α/Δ. Θεωρείται βέβαιο ότι ο Έλληνας πολίτης θα μπορεί να ταξιδεύει και αεροπορικώς στο νησί του, όσο μικρό και αν είναι αυτό, όποτε το επιλέγει ή έκτακτες ανάγκες το επιβάλουν? Η ασφάλεια που
νοιώθουν οι κάτοικοι του Καστελόριζου, της Ικαρίας, της Κάσου, της Λέρου των Κυθήρων και άλλων νησιών σχετίζεται άμεσα με την ύπαρξη αεροπορικής σύνδεσης του νησιού με την πρωτεύουσα. Θεωρώ αυτονόητο ότι έχει ληφθεί υπ όψη ο ρόλος που διαδραματίζει η Πολιτικής Αεροπορίας μέσω των περιφερειακών Α/Δ στην Εθνική ασφάλεια τόσο των πολιτικών Α/Δ, όσο και αυτών που είναι κοινής χρήσης με το ΓΕΑ. Η συντήρηση των υποδομών και των εγκαταστάσεων Α/Δ απαιτεί πρόγραμμα τακτικής συντήρησης που πρέπει να εφαρμόζεται πιστά και κυρίως με συγκεκριμένους και προμελετημένους τρόπους αντιμετώπισης εκτάκτων φαινομένων αστοχίας. Τα Α/Δ έχουν ή οφείλουν να έχουν τα στοιχειώδη μέσα και υλικά για την προσωρινή αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων - αστοχιών. Το πρόγραμμα τακτικής συντήρησης για τα Ελληνικά Α/Δ, με τα προγραμματισμένα έργα που περιλαμβάνει, πρέπει να υλοποιείται στο μικρό χρονικό χειμερινό διάστημα μεταξύ 10 Νοεμβρίου και 15 Μαρτίου. Η έκτακτη ζήτηση εξυπηρέτησης πτήσεων πέραν των προγραμματισμένων, κατά την περίοδο αυτή, πιέζουν πολλές φορές στην ανατροπή του προγραμματισμού και όσων αυτή συνεπάγεται στην χρονική και οικονομική συνέπεια ολοκλήρωσης των έργων. Παράδειγμα ο ΚΑΡΔ όπου διεκόπησαν προγραμματισμένες εργασίες συντήρησης χειμερινής περιόδου για εξυπηρέτηση συγκεκριμένων πτήσεων που έπρεπε να εξυπηρετηθούν στην περίοδο Χριστουγένων με χρήση του συνολικού μήκους του διαδρόμου. Οι δυσκολίες λόγω καιρικών συνθηκών της χειμερινής περιόδου κυρίως σε παρεμβάσεις στις υποδομές στα πεδία κίνησης και στάθμευσης Α/Φ, των εξωτερικών εργασιών των κτιριακών υποδομών και του δικτύου ραδιοβοηθημάτων υποστήριξης της Αεροναυτιλίας επιβαρύνουν περαιτέρω την κατάσταση. Η μη ύπαρξη εφεδρικών διαδρόμων στα περισσότερα Α/Δ απαιτεί τμηματική υλοποίηση των προγραμματισμένων έργων, χρήση συγκεκριμένης μεθοδολογίας, χρήση υλικών προηγμένης τεχνολογίας και απόλυτο συντονισμό κατασκευαστικού και επιχειρησιακού τομέα για την απρόσκοπτη και αδιάλειπτη λειτουργία των Α/Δ κατά την διάρκεια υλοποίησης των έργων συντήρησης. Ένα άλλο θέμα είναι η ανομοιογένεια των κατασκευών. Η σταδιακή ανάπτυξη των υποδομών των Α/Δ στην Ελλάδα έχει δημιουργήσει έργα διαφορετικής κατασκευής σε αντοχές, ποιότητα και τελικές επιφάνειες, έργα που έγιναν σταδιακά στις προηγούμενες δεκαετίες. Το PCN που εκφράζει την αντοχή και τα χαρακτηριστικά, διαδρόμων και δαπέδων στάθμευσης Α/Φ είναι υπολογισμένα με την
εμπειρική μέθοδο (Using aircraft experience) σε πολλά Α/Δ με βάση τα Α/Φ που τα χρησιμοποιούν και θα πρέπει να γίνει υπολογισμός με την τεχνική μέθοδο (Technical evaluation) με πραγματικά στοιχεία μετά από έρευνα και δοκιμές. Οι ανάγκες πολλές φορές για πλήρη ανακατασκευή τμημάτων των υποδομών σε συνδυασμό με την επιχειρησιακή και οικονομική αδυναμία υλοποίησής τους, είναι το μεγάλο στοίχημα του Τεχνικού κόσμου για την αξιοποίηση των υφισταμένων παλαιών υποδομών. Αναφέρθηκε ότι το Κράτος μέσω των δημοσίων επενδύσεων ή των συγχρηματοδοτήσεων εξήντλησε τους πόρους που μπορούσε να διαθέσει για τα Α/Δ και τον λόγο έχει πλέον ο ιδιωτικός τομέας, η αλήθεια όμως είναι ότι το Κράτος δεν φρόντισε ένα μικρό έστω μέρος των εσόδων των Α/Δ να επιστρέφει σε αυτά για την ανάπτυξη αλλά κυρίως για την συντήρησή τους. Μετά το 2004 στα Α/Δ μειώθηκαν οι δημόσιες επενδύσεων ή συνχρηματοδοτήσεις από τα κοινοτικά πλαίσια στήριξης, ΕΣΠΑ. Το χρηματοδοτικό πρόγραμμα 2014 2020 (Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης) και εν όψει των παραχωρήσεων είναι πολύ φειδωλό στην χρηματοδότηση Αεροπορικών υποδομών και εγκαταστάσεων,(εκτός από κάποια έργα γέφυρες) παρασύροντας έτσι και μικρά έργαεργασίες συντήρησης που παλαιότερα περιλαμβανόταν ή καλυπτόταν στα πλαίσια κατασκευής των μεγαλύτερων έργων. Η ΥΠΑ μέχρι σήμερα έχει καταφέρει, σε μεγάλο βαθμό αυτό το στόχο με δεδομένες τις δυσκολίες σε χρηματοδότηση και προσωπικό που αντιμετώπιζε, δίνοντας προτεραιότητα και μεγάλη σημασία στην ασφάλεια των πτήσεων.(εξ αυτού και ο μικρός δείκτης ατυχημάτων) Και δεν άκουσα μια καλή κουβέντα για μια Δημόσια Υπηρεσία και μέσα σε αυτήν μια μικρή Τεχνική Υπηρεσία, που μέχρι τώρα κατασκεύασε, λειτουργεί και συντηρεί αυτό το εκτεταμένο δίκτυο των 40 Α/Δ. Όσο δεν άκουσα πόσο τόπο πιάσαν τα χρήματα που πήρε μέχρι σήμερα ο ιδιωτικός τομέας να κάνει επενδύσεις. Μήπως η δημόσια διοίκηση δεν είναι τόσο δημόσια, με την έννοια της κοινής ωφέλειας και τόσο ανεξάρτητη και μήπως ο ιδιωτικός τομέας ήταν κρατικοδίαιτος χωρίς ουσιαστικό ανταγωνισμό. Οι ισοπεδωτικές προσεγγίσεις για το τι έφταιξε μέχρι σήμερα με βρίσκουν αντίθετο. Οι ευθύνες μοιράζονται ανάλογα με τον ρόλο του καθενός. Θεωρώ δεν είναι του παρόντος και η αλήθεια μπορεί να βρίσκεται στη μέση, καθώς φορείς και διαδικασίες ήταν συγκοινωνούντα δοχεία.
Εθνική Πολιτική Αερομεταφορών και Ιδιωτικά Α/Δ, πόσο συμβατά είναι για την Ελληνική πραγματικότητα πόσο έτοιμοι είναι οι ελεγκτικοί και εποπτικοί μηχανισμοί καθώς και το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας. Πριν από όλα πρέπει να συμφωνήσουμε τι θεωρούμε ανάπτυξη, ποιος χρηματοδοτεί, ποιός εποπτεύει, ποιος σχεδιάζει ποιος είναι ο ρόλος του κράτους μέχρι που φθάνουν οι πρωτοβουλίες του επενδυτή πόσο θα υποχρεούται να εναρμονίζεται με το Εθνικό σχέδιο ανάπτυξης των Α/Δ και την τιμολογιακή πολιτική. Τέλος το κορυφαίο θέμα των συνδυασμένων μεταφορών, χερσαίων, θαλάσσιων και αεροπορικών συμπεριλαμβανομένων των υδατοδρομίων, σε εθνικό επίπεδο και ο προγραμματισμός των όποιων έργων συντήρησης και επέκτασης θα πρέπει να είναι ενταγμένα σε ένα κεντρικό εθνικό σχεδιασμό που δεν αλλάζει αβασάνιστα παρά μόνο παρακολουθώντας την δυναμική αλλαγής των δεδομένων και όλα αυτά οφείλουν να υποστηρίζουν τους άξονες των Διευρωπαϊκών δικτύων (ΤΕΝ-Τ) στον εθνικό μας χώρο. Αυτό το θέμα μπορεί να αποτελέσει αυτοτελώς το αντικείμενο μιας μελλοντικής ημερίδας και προκαλώ το ΤΕΕ να το επιχειρήσει. Αυτή καθ αυτή η κατασκευή των έργων δημιουργεί μια άμεση ανάπτυξη με εμπλοκή πολλών φορέων, διαφορετικές ειδικότητες πολλά διαφορετικά υλικά με συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας σε ανθρώπινο δυναμικό και υλικά που ενσωματώνονται στα έργα ή εξυπηρετούν τους εμπλεκόμενους σε αυτά. Σε δεύτερο βαθμό οι βελτιωμένες - αναβαθμισμένες υποδομές μέσω των έργων συντήρησης, συνεπάγονται καλύτερη εξυπηρέτηση των επιβατών-πελατών, αύξηση της χωρητικότητας των εγκαταστάσεων και φέρνει μεσοπρόθεσμα την ουσιαστική ανάπτυξη με ποιοτική και ποσοτική -αναβάθμιση του τουρισμού, με όσα αυτό συνεπάγεται για την εθνική οικονομία. Η βελτίωση των προσφερομένων υπηρεσιών στο τουριστικό προϊόν και η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου και κατά την χειμερινή περίοδο θα καλύψουν τα κενά ανταγωνιστικότητας του Ελλαδικού τουρισμού.
Κύριε πρόεδρε του ΤΕΕ αναφερθήκατε με παράπονο στο ότι δεν κληθήκατε από το Υπουργείο και το ΤΑΙΠΕΔ να καταθέσετε απόψεις για τα θέματα των ιδιωτικοποιήσεων. Δεν γνωρίζω αν αυτό είναι προτιμότερο από το να καταθέτεις προτάσεις να συζητάς και οι θέσεις σου να μην λαμβάνονται υπόψη. Παράδειγμα Ελληνικού( πάρκο δημόσιας διοίκησης) Εύχομαι καλή επιτυχία και καλά αποτελέσματα στην διημερίδα. Καλή επιτυχία πορεία στον τουρισμό κατά την τρέχουσα θερινή περίοδο. Καλό κουράγιο στους συναδέλφους που θα κληθούμε να εξυπηρετήσουμε και να ανταποκριθούμε στην διαφαινόμενη αύξηση του τουρισμού εφέτος σε συνθήκες παραχώρησης Α/Δ. Ευχαριστώ πολύ.