ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 31.5.2013 COM(2013) 323 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Εξέλιξη των εισαγωγών ζάχαρης στην Ευρωπαϊκή Ένωση από ΛΑΧ και χώρες ΑΚΕ Έκθεση της Επιτροπής δυνάμει του άρθρου 5 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 828/2009 της Επιτροπής EL EL
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. Νομικό πλαίσιο... 3 2. Εισαγωγή... 4 3. Το νέο πλαίσιο των εισαγωγών ζάχαρης... 4 4. Εξέλιξη των εισαγωγών ζάχαρης... 5 4.1. Ποσότητες των εισαγωγών ζάχαρης... 5 4.2. Προέλευση των εισαγωγών ζάχαρης... 6 4.3. Εισαγωγές ακατέργαστης ζάχαρης έναντι εισαγωγών λευκής ζάχαρης... 6 5. Εξέλιξη του εφοδιασμού και της τιμής της ζάχαρης... 6 6. Απαραίτητα μέτρα της αγοράς... 8 7. Συμπεράσματα... 8 EL 2 EL
ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Εξέλιξη των εισαγωγών ζάχαρης στην Ευρωπαϊκή Ένωση από ΛΑΧ και χώρες ΑΚΕ Έκθεση της Επιτροπής δυνάμει του άρθρου 5 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 828/2009 της Επιτροπής 1. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1528/2007 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2007, περί εφαρμογής στα προϊόντα καταγωγής ορισμένων χωρών μελών της ομάδας κρατών Αφρικής, Καραϊβικής και Ειρηνικού (ΑΚΕ) των ρυθμίσεων που προβλέπονται στις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ) ή στις συμφωνίες που οδηγούν στη σύναψη τέτοιων συμφωνιών (κανονισμός για την πρόσβαση στην αγορά) προβλέπει ότι για την περίοδο μεταξύ 1ης Οκτωβρίου 2009 και 30ής Σεπτεμβρίου 2015 οι εισαγωγές ζάχαρης από χώρες ΑΚΕ που δεν συγκαταλέγονται στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ) δύναται να ανασταλούν όταν ταυτόχρονα οι εισαγωγές ζάχαρης από όλες τις χώρες ΑΚΕ υπερβαίνουν τα 3,5 εκατομμύρια τόνους και οι εισαγωγές από χώρες ΑΚΕ που δεν είναι ΛΑΧ υπερβαίνουν τα 1,6 εκατομμύρια τόνους ανά περίοδο εμπορίας. Αυτές οι ποσότητες έχουν κατανεμηθεί ανά περιφέρεια παραγωγής, γεγονός που διασφαλίζει ελάχιστη πρόσβαση για κάθε περιφέρεια ΣΟΕΣ. Πρόκειται για τον μεταβατικό μηχανισμό διασφάλισης (ΜΜΔ). Το άρθρο 5 και το παράρτημα IV του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 828/2009 της Επιτροπής, της 10ης Σεπτεμβρίου 2009, για τη θέσπιση, για τις περιόδους εμπορίας 2009/2010 έως 2014/2015, λεπτομερών κανόνων εφαρμογής για την εισαγωγή και το ραφινάρισμα προϊόντων του τομέα της ζάχαρης, της δασμολογικής κλάσης 1701, στο πλαίσιο προτιμησιακών συμφωνιών, παρέχει περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με τον ΜΜΔ. Στο άρθρο 5 παράγραφος 3 αναφέρεται ότι «η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με τη λειτουργία του μεταβατικού μηχανισμού διασφάλισης για τη ζάχαρη». Στην έκθεση λαμβάνονται υπόψη οι εμπορικές ροές ζάχαρης από χώρες ΑΚΕ και ΛΑΧ που παρατίθενται στο παράρτημα I του παρόντος κανονισμού. EL 3 EL
2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το 2006 η Ευρωπαϊκή Ένωση προέβη σε μεταρρύθμιση του καθεστώτος της ζάχαρης προκειμένου να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα του τομέα ζάχαρης της ΕΕ και να ενισχύσει τον προσανατολισμό του στην αγορά. Βασικά στοιχεία αυτής της μεταρρύθμισης ήταν η σταδιακή μείωση κατά 36% των τιμών στήριξης της ΕΕ τόσο για τους παραγωγούς της ΕΕ όσο και για τους εξαγωγείς από χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ που τελούν υπό προτιμησιακό καθεστώς, καθώς και η μείωση της ενωσιακής παραγωγής ζάχαρης εντός ποσοστώσεων. Η μεταρρύθμιση του 2006 στον τομέα της ζάχαρης έλαβε υπόψη την προτιμησιακή πρόσβαση των παραγωγών ζάχαρης από χώρες ΑΚΕ και ΛΑΧ. Κατά τη μεταρρύθμιση, διατυπώθηκε η εκτίμηση ότι, όσον αφορά τις εισαγωγές, σημαντικό ρόλο ενδεχομένως να διαδραματίσουν οι εμπορικές ροές στο πλαίσιο συμφωνιών ανταλλαγής (swap) 1 από προτιμησιακούς εταίρους (ΑΚΕ/ΛΑΧ), βάσει της υπόθεσης ότι η παγκόσμια τιμή της λευκής ζάχαρης είναι 200 δολάρια ΗΠΑ/τόνο και η συναλλαγματική ισοτιμία 1,3 δολάρια ΗΠΑ/ευρώ. Βάσει των υποθέσεων αυτών, η διαφορά μεταξύ της ενωσιακής τιμής ζάχαρης και της παγκόσμιας τιμής ζάχαρης, ή της τιμής στις χώρες ΑΚΕ και ΛΑΧ, θα μπορούσε να ενθαρρύνει ορισμένες από αυτές τις χώρες να εξάγουν στην ΕΕ όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της εγχώριας παραγωγής τους μέσω συμφωνιών ανταλλαγής. Οι συμφωνίες ανταλλαγής εξαρτώνται από τη διαφορά μεταξύ των παγκόσμιων και των ενωσιακών τιμών, τα έξοδα μεταφοράς και την ικανότητα των εισαγωγέων να οργανώσουν αυτό το δύσκολο σύστημα. Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης υποστηρίχθηκε η άποψη ότι ο πιθανός μέγιστος όγκος που θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο συμφωνιών ανταλλαγής ήταν 3,5 εκατομμύρια τόνοι, ποσότητα που αντιστοιχούσε στην παραγωγική ικανότητα των χωρών ΑΚΕ/ΛΑΧ. 3. ΤΟ ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΖΑΧΑΡΗΣ Η περίοδος εμπορίας 2009/2010 ήταν το πρώτο έτος εφαρμογής ενός εντελώς νέου νομικού πλαισίου για τις εισαγωγές. Από την 1η Οκτωβρίου 2009 το προτιμησιακό καθεστώς εισαγωγών από τις χώρες ΑΚΕ μεταβλήθηκε από την κατανομή ποσοτήτων ανά χώρα βάσει του «πρωτοκόλλου ΑΚΕ για τη ζάχαρη» στις αδασμολόγητες και απαλλαγμένες από ποσοστώσεις εισαγωγές στο πλαίσιο των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ) και των συμφωνιών στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Όλα εκτός από όπλα» (ΟΕΟ), γεγονός που διεύρυνε σημαντικά την πρόσβαση των χωρών ΑΚΕ/ΛΑΧ στην αγορά: οι εισαγωγές ζάχαρης από ΛΑΧ στην ΕΕ απελευθερώθηκαν πλήρως, ενώ στις εισαγωγές ζάχαρης από χώρες εταίρους ΑΚΕ που δεν συγκαταλέγονται στις ΛΑΧ επιβλήθηκε μόνο ένα μέτρο διασφάλισης βάσει του όγκου. 1 Στο πλαίσιο των υπολογισμών αυτών, υπογραμμίστηκε ότι «σημαντικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσουν οι εμπορικές ροές συμφωνιών ανταλλαγής, σχετικά με το επίπεδο των οποίων εξακολουθούσε να επικρατεί μεγάλος βαθμός αβεβαιότητας», λόγω των δυσκολιών στην οργάνωση του συστήματος αυτού (δηλαδή, όλη η παραγωγή ζάχαρης από τις χώρες της πρωτοβουλίας «Όλα εκτός από όπλα» έπρεπε να εξάγεται στην ΕΕ και οι εν λόγω χώρες έπρεπε να αγοράζουν τη ζάχαρη που χρειάζονταν για δική τους κατανάλωση στην παγκόσμια αγορά). Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής Μεταρρύθμιση της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ζάχαρης, SEC 2005, 0808 final, σ. 9. EL 4 EL
Κατά την περίοδο εμπορίας 2009/2010 οι εξαγωγές από χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ στην ΕΕ μειώθηκαν ελαφρώς, αλλά από την περίοδο εμπορίας 2010/2011 συνεισφέραμε σε μια σταδιακή αλλά συνεχή αύξηση των εξαγωγών αυτών. Οι τιμές στην παγκόσμια αγορά είναι ιδιαίτερα υψηλές τα τελευταία 3 έτη και, ως εκ τούτου, η αγορά της ΕΕ κατέστη λιγότερο ελκυστική οι χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ επωφελήθηκαν επίσης από τις υψηλές τιμές στις τοπικές, περιφερειακές και παγκόσμιες αγορές. Το 2011 οι χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ εξήγαγαν 3,2 εκατομμύρια τόνους ζάχαρης σε ολόκληρο τον κόσμο, εκ των οποίων 1,9 τόνους στην ΕΕ. Επιπλέον, η ανάπτυξη της παραγωγής και των εξαγωγών από χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ ήταν χαμηλότερη από την αναμενόμενη, λόγω ορισμένων καθυστερήσεων στις εν εξελίξει επενδύσεις. Επιπρόσθετα, από το 2008 ορισμένες χώρες ΑΚΕ έλαβαν τη στρατηγική απόφαση να αυξήσουν τις εξαγωγές υπό μορφή λευκής ζάχαρης. Αυτή η εξέλιξη, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη κατανάλωση στις χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ, μείωσε τις ποσότητες ακατέργαστης ζάχαρης που είναι διαθέσιμες προς εξαγωγή στην ΕΕ. Το 2011 η κατανάλωση ζάχαρης στις χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ ανήλθε σε 7,3 εκατομμύρια τόνους, έναντι 5,1 εκατομμυρίων τόνων το 2004, ήτοι κατά τη διάρκεια της εν λόγω περιόδου σημειώθηκε αύξηση 41%. Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. τον πίνακα V στο παράρτημα. 4. ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΖΑΧΑΡΗΣ Μετά τη μεταρρύθμιση του 2006 στον τομέα της ζάχαρης, η ΕΕ μετατράπηκε από καθαρό εξαγωγέα ζάχαρης σε καθαρό εισαγωγέα. 4.1. Ποσότητες των εισαγωγών ζάχαρης Κατά το διάστημα μεταξύ των περιόδων εμπορίας 2001/2002 και 2005/2006, οι συνολικές εισαγωγές ζάχαρης στην ΕΕ ανήλθαν κατά μέσο όρο σε 2,1 εκατομμύρια τόνους, εκ των οποίων 1,6 εκατομμύρια τόνοι προέρχονταν από χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ. Από την περίοδο εμπορίας 2006/2007 και μετά, οι συνολικές αποστολές ζάχαρης από τρίτες χώρες άρχισαν να αυξάνονται σημαντικά και ήδη κατά την περίοδο εμπορίας 2010/2011 οι εισαγωγές ζάχαρης εκτοξεύθηκαν στο άνευ προηγουμένου επίπεδο των 3,7 εκατομμυρίων τόνων (+77% σε σύγκριση με την περίοδο 2001/2002 έως 2005/2006), το υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών. Εν τω μεταξύ, οι προτιμησιακές εισαγωγές ζάχαρης από χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ ανήλθαν σε 1,8 εκατομμύρια τόνους (+16% σε σύγκριση με την περίοδο 2001/2002 έως 2005/2006). Κατά την περίοδο εμπορίας 2011/2012, οι συνολικές εισαγωγές ζάχαρης στην ΕΕ ήταν ελαφρώς χαμηλότερες σε σύγκριση με αυτές της προηγούμενης περιόδου εμπορίας, ήτοι 3,6 εκατομμύρια τόνοι (-3%). Αντιθέτως, οι προτιμησιακές εισαγωγές ζάχαρης από χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ συνέχισαν να αυξάνονται φτάνοντας το επίπεδο των 1,84 εκατομμυρίων τόνων (+1,9% έναντι της προηγούμενης περιόδου εμπορίας), καταγράφοντας νέο ρεκόρ. Συνεπώς, οι εισαγωγές ζάχαρης υπό προτιμησιακό καθεστώς αυξάνονται συνεχώς μετά τη EL 5 EL
μεταρρύθμιση του 2006, αν και όχι στον βαθμό που αναμενόταν βάσει του πλέον αισιόδοξου σεναρίου, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών ανταλλαγής. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις εισαγωγές, βλ. το παράρτημα Ι. 4.2. Προέλευση των εισαγωγών ζάχαρης Αυτή η ανοδική τάση αφορούσε συγκεκριμένα τις εξής χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ: Μοζαμβίκη, Σουαζιλάνδη, Μαλάουι, Ζάμπια, Ζιμπάμπουε, Λάος και Καμπότζη. Βάσει των σημερινών στοιχείων, φαίνεται ότι η ΛΑΧ με τις περισσότερες πιθανότητες για περαιτέρω αύξηση της παραγωγής και των εξαγωγών ζάχαρης προς την ΕΕ είναι η Μοζαμβίκη. Για πληροφορίες σχετικά με τις εισαγωγές, βλ. τα παραρτήματα II, III και IV. 4.3. Εισαγωγές ακατέργαστης ζάχαρης έναντι εισαγωγών λευκής ζάχαρης Το προηγούμενο πρωτόκολλο για τη ζάχαρη επέτρεπε μόνο ποσοστώσεις ζάχαρης ανά χώρα, κυρίως ακατέργαστης ζάχαρης για ραφινάρισμα. Ως εκ τούτου, ένα από τα κυριότερα νέα στοιχεία που εισήχθη με τη μεταρρύθμιση του καθεστώτος ζάχαρης ήταν η δυνατότητα εισαγωγής λευκής ζάχαρης. Πράγματι, ορισμένες χώρες ΑΚΕ, κυρίως ο Μαυρίκιος, αύξησαν τις εξαγωγές λευκής ζάχαρης σε σύγκριση με τις εξαγωγές ακατέργαστης ζάχαρης, για να επωφεληθούν από την υψηλότερη προστιθέμενη αξία. Κατά την περίοδο εμπορίας 2011/2012 οι εισαγωγές ακατέργαστης ζάχαρης στην ΕΕ έφτασαν στο νέο επίπεδο ρεκόρ των 2,7 εκατομμυρίων τόνων, ποσότητα που αντιστοιχούσε στο 76% του συνολικού όγκου εισαγωγών. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις εισαγωγές, βλ. το παράρτημα Ι. 5. ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΗΣ ΖΑΧΑΡΗΣ Εξέλιξη του εφοδιασμού Κατά τις περιόδους εμπορίας 2006/2007 και 2007/2008 στην αγορά ζάχαρης της ΕΕ υπήρχε υπερβάλλουσα προσφορά και η ΕΕ υποχρεώθηκε να αποσύρει ποσοστώσεις ζάχαρης από την αγορά. Αυτή η κατάσταση της υπερβάλλουσας προσφοράς στην αγορά διήρκεσε μέχρι την έναρξη της περιόδου εμπορίας 2008/2009. Όσον αφορά την περίοδο εμπορίας 2009/2010, η αγορά ζάχαρης της ΕΕ μετατράπηκε από αγορά με υπερβάλλουσα προσφορά σε μια πιο ισορροπημένη αγορά. Ενώ η ανοικτή πρόσβαση για χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ δημιούργησε νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις της ΕΕ όσον αφορά την προμήθεια ζάχαρης, ταυτόχρονα άσκησε πιέσεις για μείωση των τιμών ζάχαρης στην ενωσιακή αγορά. Ωστόσο, λόγω της εξέλιξης αυτής και σε συνδυασμό με την αυξανόμενη τιμή της ζάχαρης στην παγκόσμια αγορά, ορισμένοι εισαγωγείς της ΕΕ αντιμετώπισαν δυσκολίες κατά τη σύναψη συμβάσεων για την κάλυψη των αναγκών εφοδιασμού τους. Κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους 2011 κατέστη προφανές ότι η αγορά ζάχαρης της ΕΕ δεν ήταν πλέον αγορά με υπερβάλλουσα προσφορά, αλλά μια μάλλον περιορισμένη αγορά. Κατά συνέπεια, από την περίοδο εμπορίας EL 6 EL
2011/2012 οι τιμές της ζάχαρης αποτέλεσαν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο αυτού του νέου οικονομικού περιβάλλοντος και οι παραγωγοί ζάχαρης κατόρθωσαν να διαπραγματευτούν πολύ υψηλότερες τιμές ζάχαρης για την αγορά της ΕΕ. Εξέλιξη των τιμών Κατά τη μεταβατική περίοδο μεταξύ του Ιουλίου 2006 και Σεπτεμβρίου 2009 η τιμή της λευκής ζάχαρης στην εσωτερική αγορά της ΕΕ μειώθηκε κατά 12%, σημειώνοντας πτώση από 630 ευρώ ανά τόνο σε 555 ευρώ ανά τόνο. Το διάστημα Οκτωβρίου 2009 - Φεβρουαρίου 2010 οι εισαγωγές συνεχίστηκαν με τον αναμενόμενο ρυθμό, σύμφωνα με το σύστημα παρακολούθησης των ΣΟΕΣ/OEO. Ως αποτέλεσμα, η εσωτερική τιμή της ζάχαρης στην ΕΕ από 555 ευρώ/τόνο που ήταν τον Σεπτέμβριο του 2009 μειώθηκε σε 493 ευρώ/τόνο τον Νοέμβριο του 2009 (-11%), παρά την προσωρινή αύξηση της τιμής στην παγκόσμια αγορά που ανήλθε τον Φεβρουάριο του 2010 στα 552 ευρώ/τόνο, την υψηλότερη τιμή σε διάστημα τριάντα ετών. Τους επόμενους μήνες, οι τιμές στην παγκόσμια αγορά άρχισαν να φθίνουν, ενώ μια απότομη πτώση καταγράφηκε το διάστημα Φεβρουαρίου - Μαΐου 2010, από 522 ευρώ/τόνο σε 376 ευρώ/τόνο (-28%). Κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης περιόδου, η τιμή στην εσωτερική αγορά της ΕΕ σταθεροποιήθηκε σε περίπου 475 ευρώ/τόνο. Εντούτοις, οι τιμές στην παγκόσμια αγορά αυξήθηκαν απότομα καθόλη τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2010, φτάνοντας σε επίπεδα υψηλότερα από την τιμή της ΕΕ το διάστημα Σεπτεμβρίου 2010 - Ιανουαρίου 2011: τον Δεκέμβριο 2010 η τιμή της λευκής ζάχαρης στην παγκόσμια αγορά ήταν πολύ υψηλότερη από την αντίστοιχη στην ΕΕ, 628 ευρώ/τόνο έναντι 486 ευρώ/τόνο. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2011 η ΕΕ και η παγκόσμια αγορά κινήθηκαν προς αντίθετες κατευθύνσεις, και έως τον Μάιο του 2011 η τιμή στην παγκόσμια αγορά είχε πέσει από 628 ευρώ/τόνο σε 400 ευρώ/τόνο, λόγω του υπερβολικά υψηλού εφοδιασμού στην παγκόσμια αγορά. Ταυτόχρονα, την ίδια περίοδο η τιμή στην ΕΕ αυξήθηκε από 486 ευρώ/τόνο σε 536 ευρώ/τόνο. Οι προοπτικές κατά την έναρξη της περιόδου εμπορίας 2011/2012 είχαν αλλάξει. Κατέστη σαφές ότι οι παραχωρήσεις εισαγωγής που είχαν χορηγηθεί σε χώρες ΑΚΕ και ΛΑΧ μέσω των συμφωνιών ΣΟΕΣ/ΟΕΟ δεν δημιουργούσαν υπερβολικές ροές εισαγωγών. Προηγούμενες εκτιμήσεις ότι η αγορά ζάχαρης της ΕΕ μπορεί να κατακλυζόταν από ζάχαρη προερχόμενη από τις χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ αποδείχθηκαν μη ρεαλιστικές και, σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις, οι εισαγωγές από τις χώρες ΑΚΕ και ΛΑΧ δεν θα μπορούσαν να καλύψουν το κενό μεταξύ της παραγωγής και της ζήτησης της ΕΕ (σε ποσοστώσεις). Ως αποτέλεσμα, οι τιμές ζάχαρης στην ΕΕ άρχισαν να αυξάνονται σημαντικά και να υπερβαίνουν τις τιμές στην παγκόσμια αγορά, ξεπερνώντας ακόμη και το επίπεδο προ της εφαρμογής της μεταρρύθμισης του 2006 και σε αντίθεση με τη συνεχή πτώση των τιμών στην παγκόσμια αγορά από τις EL 7 EL
αρχές του 2011. Κατά συνέπεια, κατά τη διάρκεια του 2012 η τιμή της ΕΕ αυξανόταν αδιάλειπτα, φτάνοντας το υψηλό επίπεδο των 738 ευρώ/τόνο τον Ιανουάριο του 2013. Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. τη γραφική παράσταση στο παράρτημα VIII. 6. ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Παραδόξως, κατά τις τελευταίες περιόδους εμπορίας, η Επιτροπή, αντί να εφαρμόσει τον μεταβατικό μηχανισμό διασφάλισης, έπρεπε να βρει τρόπους να επιτρέψει την εισαγωγή πρόσθετων ποσοτήτων ζάχαρης στην αγορά της ΕΕ προκειμένου να καλύψει το κενό εφοδιασμού στην αγορά ζάχαρης της ΕΕ για διατροφικούς σκοπούς (δηλαδή, στην αγορά ποσοστώσεων της ΕΕ). Η ΕΕ μπορεί να επιλέξει μεταξύ δύο πηγών εφοδιασμού: να διαθέσει ζάχαρη εκτός ποσόστωσης στην εσωτερική αγορά να επιτρέψει επιπρόσθετες εισαγωγές. Κατά την περίοδο εμπορίας 2010/2011 διατέθηκε στην αγορά της ΕΕ συνολική επιπρόσθετη ποσότητα 1,35 εκατ. τόνων ζάχαρης, εκ των οποίων: 500.000 τόνοι μέσω της διάθεσης ζάχαρης εκτός ποσόστωσης με μηδενικό δασμολογικό συντελεστή (και 26.000 τόνοι ισογλυκόζης) 500.000 τόνοι από επιπρόσθετες εισαγωγές με δασμολογική ποσόστωση μηδενικού δασμού 350.000 τόνοι μέσω διαγωνισμών με μειωμένους δασμούς. Κατά την περίοδο εμπορίας 2011/2011 διατέθηκαν στην αγορά της ΕΕ 1 εκατομμύριο τόνοι επιπρόσθετης ζάχαρης, εκ των οποίων: 400.000 τόνοι μέσω της διάθεσης ζάχαρης εκτός ποσόστωσης (και 21.000 τόνοι ισογλυκόζης) με δασμό 85 ευρώ/τόνο 250.000 τόνοι μέσω της διάθεσης ζάχαρης εκτός ποσόστωσης (και 13.000 τόνοι ισογλυκόζης) με δασμό 211 ευρώ/τόνο 399.000 τόνοι από εισαγωγές ζάχαρης με μειωμένο δασμό (συμπεριλαμβανομένων 15.000 τόνων λευκής ζάχαρης). 7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του 2006 διατυπώθηκε η πρόβλεψη ότι, υπό πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις, η αγορά ζάχαρης της ΕΕ μπορεί να κατακλυζόταν από ζάχαρη προερχόμενη από ΛΑΧ. Δύο προϋποθέσεις ήταν απαραίτητες: 1) μεγάλη διαφορά μεταξύ της ενωσιακής τιμής και της παγκόσμιας τιμής και 2) ικανότητα οργάνωσης ενός σύνθετου συστήματος που οδηγεί σε εξαγωγές τοπικής παραγωγής από χώρες παραγωγής ζάχαρης που συγκαταλέγονται στις ΛΑΧ και εισαγωγές παρόμοιων ποσοτήτων από την παγκόσμια αγορά για την κάλυψη των αναγκών των εγχώριων αγορών των εν λόγω χωρών. Μετά την απελευθέρωση των εισαγωγών το 2009 ελάχιστες χώρες φαίνεται να έχουν επιτύχει στην οργάνωση αυτού του περίπλοκου καθεστώτος εμπορικών συναλλαγών. Παρόλα αυτά, οι εισαγωγές ζάχαρης από αυτές τις χώρες έφτασαν σε πρωτοφανή επίπεδα, έστω κι αν δεν EL 8 EL
ανήλθαν σε μεγέθη που θα οδηγούσαν στη λήψη μέτρων διασφάλισης κατά τις περιόδους εμπορίας 2009/2010 έως 2011/2012. Μέχρι το τέλος της περιόδου εμπορίας 2014/2015, το μέγιστο επίπεδο εισαγωγών ζάχαρης από χώρες ΑΚΕ/ΛΑΧ αναμένεται να κυμανθεί από 2,1 έως 2,2 εκατομμύρια τόνους. Συνεπώς, είναι εξαιρετικά απίθανο να χρειαστεί να ληφθούν τα μέτρα διασφάλισης κατά την εν λόγω περίοδο. EL 9 EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΖΑΧΑΡΗΣ ΣΤΗΝ ΕΕ-27 ΑΝΑ ΠΕΡΙΟ Ο ΕΜΠΟΡΙΑΣ (ΟΚΤ-ΣΕΠΤ) - ΣΟ 1701 ΣΕ ΤΟΝΟΥΣ 2001-02 2002/03 2003-04 2004-05 2005-06 Μέσος όρος 2001/02 2005/06 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12 Χώρες ΑΚΕ και ΛΑΧ 1.605.650 1.471.504 1.583.673 1.570.403 1.544.446 1.555.135 1.518.806 1.886.113 1.521.920 1.807.498 1.842.447 εκ των οποίων ΑΚΕ 1.531.465 1.386.191 1.485.563 1.457.685 1.417.174 1.455.616 1.496.276 1.854.121 1.469.558 1.742.997 1.784.101 ΟΕΟ-ΛΑΧ (1) 74.185 85.313 98.110 112.718 127.272 99.520 22.530 31.992 52.362 64.500 58.346 CXL (2) 82.899 82.899 82.899 82.899 82.899 82.899 715.275 770.933 594.749 1.219.176 1.196.580 Βαλκάνια 205.559 325.407 91.979 492.334 394.013 301.858 356.268 356.360 340.942 344.124 359.399 Άλλες χώρες προέλευσης 70.649 86.102 153.752 178.838 201.681 138.204 106.794 134.946 58.484 315.949 152.576 ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΕ 1.964.757 1.965.912 1.912.303 2.324.474 2.223.039 2.078.097 2.697.142 3.148.352 2.516.096 3.686.747 3.551.002 εκ των οποίων ακατέργαστη ζάχαρη 2.205.305 2.623.549 1.930.752 2.563.972 2.703.252 λευκή ζάχαρη 491.837 524.803 585.344 1.122.775 847.750 (1) Λάος, Καμπότζη, Νεπάλ, Μπαγκλαντές. (2) Βραζιλία, Κούβα, Αυστραλία, Ινδία (Η Ινδία πριν από το 2005 περιλαμβανόταν στο πρωτόκολλο ΑΚΕ) Πηγή: βάση δεδομένων Comext της Eurostat EL 10 EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 828/2009 - ΠΡΟΤΙΜΗΣΙΑΚΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΣΟΕΣ-ΟΕΟ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΖΑΧΑΡΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΖΑΧΑΡΗ ΚΑΙ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΖΑΧΑΡΗΣ CERTIFICATS D'IMPORTATION POUR LE SUCRE ET LES PRODUITS DU SECTEUR SUCRE Οκτώβριος 2009 - Σεπτέμβριος 2010 (τόνοι σε ισοδύναμο λευκής ζάχαρης) ΣΩΡΕΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΟΣΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑ ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΛΟΣ ΚΑΙ ΧΩΡΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Ποσόστωση Κράτη μέλη Αριθ. χώρα προέλευσης BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE UK ΣΥΝΟΛΟ 09.4221 Μπαγκλαντές 2.000 1.040 500 3.540 Καμπότζη 9.850 9.850 Λάος 38.450 38.450 Νεπάλ 09.4231 Μπενίν 9.169 9.169 Μπουρκίνα Φάσο Λαική ημ. του Κονγκό Αιθιοπία Μαδαγασκάρη 26.756 26.756 Μαλάουι 4.447 1.001 17.335 1.347 987 5.674 959 1.189 16.123 49.062 Μοζαμβίκη 11.712 57.236 20.580 89.528 Σενεγάλη Σιέρα Λεόνε 4.450 4.450 Σουδάν 20.000 20.000 Τανζανία Τόγκο Ζάμπια 23.051 63.301 6.674 93.026 09.4242 Ακτή Ελεφαντοστού 47 47 09.4243 Σουαζιλάνδη 215 43.676 42.250 25 28.800 215 54.300 59.120 66.228 4.282 299.110 09.4244 Κένυα 410 410 09.4245 Μαυρίκιος 6.042 547 389 80 118.047 1.346 145 145.824 4.702 901 2.340 1.520 25.607 973 62 20 173 43.615 352.332 Ζιμπάμπουε 35.330 25.225 8.850 69.405 09.4246 Φίτζι 100.300 100.300 09.4247 Μπαρμπάντος 23.500 23.500 Μπελίζ 65.612 65.612 ομινικανή ημοκρατία 433 433 Γουιάνα 44 31.850 106.750 138.644 Τζαμάικα 17.600 59.200 76.800 Τρινιδάδ και Τομπάγκο Σωρευτικό σύνολο 10.489 29.518 389 80 162.724 2.386 94.493 145.849 35.393 215 901 3.327 55.820 309.338 92.426 62 979 1.361 524.675 1.470.425 EL 11 EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 828/2009 - ΠΡΟΤΙΜΗΣΙΑΚΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΣΟΕΣ-ΟΕΟ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΖΑΧΑΡΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΖΑΧΑΡΗ ΚΑΙ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΖΑΧΑΡΗΣ CERTIFICATS D'IMPORTATION POUR LE SUCRE ET LES PRODUITS DU SECTEUR SUCRE Οκτώβριος 2010 - Σεπτέμβριος 2011 (τόνοι σε ισοδύναμο λευκής ζάχαρης) ΣΩΡΕΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΟΣΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑ ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΛΟΣ ΚΑΙ ΧΩΡΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Ποσόστωση Κράτη μέλη Αριθ. χώρα προέλευσης BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE UK ΣΥΝΟΛΟ 09.4221 Μπαγκλαντές Καμπότζη 22.000 22.000 Λάος 41.380 41.380 Νεπάλ 09.4231 Μπενίν 5.484 3.005 8.488 Μπουρκίνα Φάσο Λαϊκή ημ. του Κονγκό Αιθιοπία Μαδαγασκάρη 690 690 Μαλάουι 9.601 6.107 15.858 212 4.830 417 1.126 2.544 9.312 50.007 Μοζαμβίκη 38.412 43.728 24.293 10.417 9.830 126.680 Σενεγάλη Σιέρα Λεόνε 1.700 1.700 Σουδάν 20.000 20.000 Τανζανία Τόγκο Ουγκάντα 1.039 7.066 485 8.589 Ζάμπια 40 30.962 14.781 342 60.564 24.827 12.952 5.112 149.580 09.4242 Ακτή Ελεφαντοστού 09.4243 Σουαζιλάνδη 45.796 43.800 72.659 59.160 24.650 5.278 12.586 263.930 09.4244 Κένυα 14.959 14.959 09.4245 Μαυρίκιος 3.192 561 474 99 270.774 1.637 1.910 86.073 3.599 22 1.610 1.594 1.855 21 1.342 108 203 43.614 418.691 Ζιμπάμπουε 3.940 34.300 10.103 80.868 10.000 19.531 158.742 09.4246 Φίτζι 136.600 136.600 09.4247 Μπαρμπάντος 9.682 11.941 21.623 Μπελίζ 72.038 72.038 ομινικανή ημοκρατία Γουιάνα 6.460 38.496 130.146 175.102 Τζαμάικα 20.786 70.748 91.534 Τρινιδάδ και Τομπάγκο Σωρευτικό σύνολο 12.833 561 474 99 357.580 1.637 155.584 113.087 222.903 22 2.095 1.594 85.842 199.213 39.989 108 1.126 12.577 575.008 1.782.333 EL 12 EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 828/2009 - ΠΡΟΤΙΜΗΣΙΑΚΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΣΟΕΣ-ΟΕΟ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΖΑΧΑΡΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΖΑΧΑΡΗ ΚΑΙ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΖΑΧΑΡΗΣ CERTIFICATS D'IMPORTATION POUR LE SUCRE ET LES PRODUITS DU SECTEUR SUCRE Οκτώβριος 2011 - Σεπτέμβριος 2012 (τόνοι σε ισοδύναμο λευκής ζάχαρης) ΣΩΡΕΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΟΣΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑ ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΛΟΣ ΚΑΙ ΧΩΡΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Ποσόστωση Κράτη μέλη Αριθ. χώρα προέλευσης BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE UK ΣΥΝΟΛΟ 09.4221 Μπαγκλαντές Καμπότζη 15.000 15.000 Λάος 41.530 41.530 Νεπάλ 09.4231 Μπενίν 9.775 4.911 14.686 Μπουρκίνα Φάσο Λαική ημ. του Κονγκό Αιθιοπία Μαδαγασκάρη 17.359 8.532 25.891 Μαλάουι 8.105 1.017 12.327 28.588 65 16.203 292 15.182 9.793 1.314 1.460 7.567 101.914 Μοζαμβίκη 61.280 113.099 9.852 24.400 19.628 10.006 238.265 Σενεγάλη Σιέρα Λεόνε 1.500 1.895 3.395 Σουδάν 20.522 20.388 40.910 Τανζανία Τόγκο Ουγκάντα 399 399 Ζάμπια 6.974 29.514 113 35.139 27.405 9.065 12.570 1.653 122.432 09.4242 Ακτή Ελεφαντοστού 09.4243 Σουαζιλάνδη 115.658 74.146 975 90.198 1.507 5.805 8.854 48.300 16.242 361.685 09.4244 Κένυα 09.4245 Μαυρίκιος 8.318 298 664 101 259.151 1.842 1.354 5.204 8.055 66 1.029 1.849 2.852 821 2.182 87 269 41.733 335.875 Ζιμπάμπουε 25.328 61.838 24.605 34.000 145.771 09.4246 Φίτζι 100.978 100.978 09.4247 Μπαρμπάντος 21.750 21.750 Μπελίζ 16.965 78.423 95.388 ομινικανή ημοκρατία Γουιάνα 17.075 97.554 114.629 Τζαμάικα 19.397 38.906 19.375 21.576 630 99.884 Τρινιδάδ και Τομπάγκο Σωρευτικό σύνολο 16.422 20.713 664 101 411.469 1.842 194.883 7.857 301.600 66 47.930 1.849 103.193 149.424 137.467 87 16.652 1.729 466.437 1.880.385 EL 13 EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 ΛΑΧ μη ΑΚΕ 1.095.000 1.225.000 1.360.000 1.460.000 1.575.000 1.677.500 1.765.000 1.860.000 ΣΥΝΟΛΟ ΑΚΕ 4.053.966 4.420.869 4.536.894 4.597.828 4.830.907 5.187.183 5.358.832 5.404.366 Σύνολο ΛΑΧ+ΑΚΕ 5.148.966 5.645.869 5.896.894 6.057.828 6.405.907 6.864.683 7.123.832 7.264.366 Πηγή: ISO, ισοδύναμο ακατέργαστης ζάχαρης ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VI ΠΑΡΑΓΩΓΗ 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 ΛΑΧ μη ΑΚΕ 265.000 250.000 280.000 310.000 260.000 225.000 275.000 305.000 ΣΥΝΟΛΟ ΑΚΕ 6.119.767 5.928.438 5.926.168 5.748.037 5.650.445 5.859.932 5.677.900 6.154.852 Σύνολο ΛΑΧ+ΑΚΕ 6.384.767 6.178.438 6.206.168 6.058.037 5.910.445 6.084.932 5.952.900 6.459.852 Πηγή: ισοδύναμο ακατέργαστης ζάχαρης ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VII EL 14 EL
ΕΞΑΓΩΓΕΣ 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 ΛΑΧ μη ΑΚΕ 214.960 280.000 220.000 140.000 252.751 463.141 431.476 378.006 ΣΥΝΟΛΟ ΑΚΕ 2.923.344 2.773.966 2.840.530 2.612.995 2.629.260 2.391.984 2.443.570 2.847.671 Σύνολο ΛΑΧ+ΑΚΕ 3.138.304 3.053.966 3.060.530 2.752.995 2.882.011 2.855.125 2.875.046 3.225.677 Πηγή: ISO, ιεθνής Οργανισμός Ζάχαρης (ισοδύναμο ακατέργαστης ζάχαρης). EL 15 EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VIII EL 16 EL
Τιμή της ζάχαρης στην αγορά της ΕΕ και στην παγκόσμια αγορά EL 17 EL
800 Τιμές ζάχαρης στην παγκόσμια αγορά από την 1η Ιανουαρίου 2005 (ευρώ/τόνο) Sugar world market prices since 1 January 2005 (EUR/t) 700 600 Ακατέργαστη Raw sugar ζάχαρη - NY N 11 σύμβαση (EUR/t) αριθ. 11 της Νέας Υόρκης (ευρώ/τόνο) 500 Λευκή ζάχαρη σύμβαση αριθ. 5 του Λονδίνου (ευρώ/τόνο) White sugar - London N 5 (EUR/t) (1 (1st η εγγύτερη λήξη εκκαθάριση) expiration future nearby - settlement) Average Μέση τιμή price λευκής for ζάχαρης white στην sugar ΕΕ (ευρώ/τόνο) in the EU (EUR/t) 400 300 200 100 01/05 03/05 Τιμή EU reference αναφοράς ΕΕprice 06/05 08/05 11/05 01/06 04/06 07/06 09/06 12/06 02/07 05/07 07/07 10/07 12/07 03/08 06/08 08/08 11/08 01/09 04/09 06/09 09/09 12/09 02/10 05/10 07/10 10/10 12/10 03/11 06/11 08/11 11/11 01/12 04/12 06/12 09/12 11/12 02/13 EL 18 EL