Γενικές Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Ανάκληση πληροφορίας Εξατοµίκευση Υποστήριξη οµαδικής δραστηριότητας
Ανάκληση Πληροφορίας στο Web (Information Retrieval) Μηχανές ανεύρεσης (search engines) S/W που ψάχνει ηλεκτρονικά κείµενα για συγκεκριµένες λέξεις ή οµάδες λέξεων που προσδιορίζει ο χρήστης. Βασική λειτουργία: Spider συλλέγει όσο περισσότερα κείµενα είναι δυνατό (αλγόριθµοι για διάσχιση γράφων) Indexer επεξεργάζεται τα κείµενα και δηµιουργεί ευρετήριο για τις σηµαντικές τους λέξεις Κάθε µηχανή χρησιµοποιεί δικούς της εξειδικευµένους αλγορίθµους για τη δηµιουργία ευρετηρίου ώστε να βελτιστοποιούνται τα αποτελέσµατα που επιστρέφονται στο χρήστη (αλγόριθµοι για επεξεργασία κειµένου)
Παραδείγµατα µηχανών ανεύρεσης www.yahoo.com www.altavista.com www.infoseek.com www.google.com Q: οκιµάστε την ίδια ανεύρεση σε 2 τουλάχιστον διαφορετικές µηχανές ανεύρεσης, και συγκρίνετε τα αποτελέσµατά τους. Πού διαπιστώνετε διαφορές και σε τι νοµίζετε οτι οφείλονται?
Τεχνικά Προβλήµατα για ανάκληση πληροφορίας Εµπλουτισµένες µορφές πληροφορίας: Ήχος, εικόνα Συνήθως συσχετίζονται µε λέξεις «κλειδιά», ενδεικτικές του περιεχοµένου τους. Τρέχουσες τεχνικές βελτιώσεις Μέσω εξατοµίκευσης ανακαλείται αυτόµατα πληροφορία που µπορεί να ενδιαφέρει το χρήστη µόλις αυτή γίνει διαθέσιµη (έξυπνοι πράκτορες) Συνολική ενεργοποίηση µηχανών ανεύρεσης πληροφορίας (έξυπνοι πράκτορες, µηχανές ανεύρεσης µηχανών ανεύρεσης meta search engines)
Εξατοµίκευση πληροφορίας (Content/Information Personalization) Σκοπός: το περιεχόµενο που διατίθεται σε κάθε χρήστη να είναι προσαρµοσµένο στο χρήστη (τις ανάγκες, τις προτιµήσεις, τα ενδιαφέροντά του) υνατή µε δύο τρόπους (που συχνά συνδυάζονται) Στατικά υναµικά
Στατική Εξατοµίκευση Στατική: Κατασκευή του profile του χρήστη σε µια δεδοµένη χρονική στιγµή. Ο χρήστης καλείται να δώσει πληροφορίες για τα ενδιαφέροντα, την ηλικία, το φύλο, το εισόδηµα, τη γεωγραφική περιοχή, (user profiling) Εγγραφή σε λίστες µηνυµάτων, υπηρεσίες ενηµέρωσης (πχ opt-in e-mail) cookies
υναµική Εξατοµίκευση Το profile για το χρήστη δηµιουργείται παρακολουθώντας την κίνησή του στο Web, τι είδους sites επισκέπτεται, πόσο συχνά, µε ποιά σειρά (έξυπνοι πράκτορες) Παράδειγµα MAXIMS (e-mail PDA, MIT Media Lab) Πλεονεκτήµατα ΚΑΙ µειονεκτήµατα εξατοµίκευσης Εκπαίδευση, ενηµέρωση, κατανάλωση, διαφήµιση Ιδιωτικότητα, spam mail Στη στατική, ο χρήστης ελέγχει την προσωπική πληροφορία που αποκαλύπτει. Στη δυναµική, ο χρήστης «παρακολουθείται», πιθανά και χωρίς τη συγκατάθεσή του.
Εξατοµίκευση παρουσίασης (Presentation/Access Personalization) Οτρόπος παρουσίασης της πληροφορίας προσαρµόζεται στο χρήστη (όχι κατ ανάγκη και το περιεχόµενο) Ο χρήστης επιλέγει τον τρόπο παρουσίασης ιστοσελίδων (χρώµα, διάταξη περιεχοµένου, γραφικός τύπος κλπ) Παράδειγµα: www.myyahoo.com Η εξατοµίκευση γίνεται από τον ίδιο για κάθε ιστοσελίδα που επισκέπτεται (στατικά), ή συνολικά για το profile του (έξυπνοι πράκτορες) (δυναµικά) Eπιθυµητή για όλους αλλά απαραίτητη για κάποιες κοινωνικές οµάδες (π.χ. άτοµα µε ειδικές ανάγκες) Q: Ποιό παράδειγµα εξατοµίκευσης παρουσίασης µπορείτε να σκεφτείτε από τις εφαρµογές που χρησιµοποιείτε καθηµερινά?
Υποστήριξη Οµαδικής ραστηριότητας (Groupware, CSCW) S/W που επιτρέπει σε οµάδες ατόµων να οργανώνουν και να συντονίζουν την κοινή τους δραστηριότητα Τυπικά υποστήριξη για Ανταλλαγή και διανοµή πληροφορίας (ηλεκτρονικό ταχυδροµείο, πίνακες ανακοινώσεων, chat rooms) Πρόσβαση σε κοινά δεδοµένα (κείµενα, βάσεις δεδοµένων, ηµερολόγιο) Κατανοµή υλικών και ανθρώπινων πόρων (resource allocation, π.χ. SAP, ERP) ροµολόγηση δραστηριοτήτων (planning and scheduling)
Τεχνικά Προβλήµατα Groupware Μοντέλο συγχρονισµού: πόσοι και ποιοί χρήστες έχουν πρόσβαση στην κοινά διαθέσιµη πληροφορία Versioning: συχνά απαιτείται να διατηρούνται προηγούµενες εκδόσεις της πληροφορίας που µεταβάλλεται δυναµικά Μοντέλο επικοινωνίας: πόσοι και ποιοί χρήστες µπορούν να ανταλλάξουν µυνήµατα και πως Συγκεντρωτικά/αποκεντρωτικά µοντέλα (ιεραρχικά ή δικτυακά) Κανόνες διαλόγου και πολιτική αλληλεπίδρασης χρηστών (κανονιστικά συστήµατα).