1. Εισαγωγή Αυτό το εγχειρίδιο χρήσης περιγράφει τις ρυθµίσεις και τον τρόπο χρήσης του συστήµατος MobileMapper CE, χρησιµοποιώντας το λογισµικό FAST Survey. Σηµειώνεται ότι αυτό το εγχειρίδιο χρήσης επικεντρώνεται στις δύο βασικές τοπογραφικές εφαρµογές, την αποτύπωση και τη χάραξη σηµείων. Η δυνατότητα του FAST Survey να συνδέεται και να κατευθύνει συµβατικά όργανα total stations δεν αναλύεται εδώ. Πληροφορίες σχετικά µε αυτές τις δυνατότητες θα βρείτε στο CD-ROM του FAST Survey στο εγχειρίδιο χρήσης «FAST Survey Reference manual». Οµοίως, η διαδικασία µεταφοράς των projects από και προς το GNSS Solutions δεν περιγράφεται εδώ και θα πρέπει να ανατρέξετε στο manual «GNSS Solutions Office Software User Manual» που βρίσκεται στο CD-ROM του GNSS Solutions Office Software. 2. Βασικές Οθόνες Οθόνη MENU Η οθόνη MENU περιέχει πέντε ετικέτες παρέχοντας πρόσβαση στις βασικές λειτουργίες του FAST Survey. Μολονότι οι τίτλοι των κουµπιών µέσα στις ετικέτες αυτές περιγράφουν από µόνοι τους την εκάστοτε λειτουργία, στις επόµενες σελίδες γίνεται λεπτοµερής ανάλυση. Προκειµένου να µεταβείτε στην άλλη βασική οθόνη, MAP, πατήστε το κουµπί MAP που βρίσκεται στο πάνω δεξί µέρος της οθόνης. Ετικέτα File JOB: Επιλέγεται ένα υπάρχον αρχείο συντεταγµένων για το Job σας ή δηµιουργεί νέο τέτοιο αρχείο (*.crd). Ένα Job περιέχει µόνον στοιχεία πραγµατικού χρόνου. ιάφοροι τύποι αρχείων είναι συνδεδεµένοι µε το Job και λαµβάνουν το ίδιο όνοµα µε αυτό, αλλάζοντας µόνο το extension τους, (πχ. dxf, ref, fcl, txt κλπ). JOB Settings: Εισάγετε τις παραµέτρους για τον τρόπο συλλογής σηµείων. List Points: Εµφανίζεται λίστα όλων των σηµείων µε τις συντεταγµένες τους. Η πληροφορία αντλείται από το τρέχον *.crd αρχείο. Configure Reading: Ορίζεται τις επιλογές σας που αφορούν τις παρατηρήσεις σας κατά τη συλλογή σηµείων στην ύπαιθρο. Feature Code List: Χρησιµοποιείται για τον κωδικοποίηση των χαρακτηριστικών των συλλεγοµένων στοιχείων. (Για παράδειγµα, περιγραφή PODI για το πόδι πρανούς, οπότε και ενώνει αυτόµατα µε γραµµή τα σηµεία που συλλέγονται µε αυτή την περιγραφή). 1
Data Transfer: Θέτει το FAST Survey σε λειτουργία µεταφοράς δεδοµένων από και προς Η/Υ. Import/Export ASCII: Επιτρέπει την εισαγωγή δεδοµένων από ένα ASCII αρχείο σε ένα Job και την εξαγωγή δεδοµένων από ένα Job σε ένα ASCII αρχείο. Add Job Notes: Επιτρέπει την εισαγωγή σηµειώσεων παρατηρήσεων ως κείµενο ASCII. Exit: Έξοδος από το πρόγραµµα FAST Survey. Ετικέτα Equipment Instrument: Επιλέγετε το όργανο µε το οποίο θα συνδέσετε το χειριστήριο. Μάρκα και µοντέλο (πχ. THALES/Ashtech). Configure Base: Επιλέγετε το µοντέλο του δέκτη που χρησιµοποιείται (πχ. Z-Max), το ύψος και τον τύπο της κεραίας, καθώς και όλες τις παραµέτρους µετάδοσης των διορθώσεων για RTK. Configure Rover: Χρησιµοποιείται για να θέσετε τον δέκτη σε λειτουργία RTK Rover, να εισάγετε ύψος και τύπο κεραίας, καθώς και όλες τις παραµέτρους διαχείρισης των διορθώσεων για RTK. Receiver Utilities: Περιλαµβάνει διάφορα εργαλεία ρύθµισης του δέκτη όπως το GSM/UHF modem, την εκτέλεση reset κα. Localization: Σας επιτρέπει να προσαρµόσετε τις συντεταγµένες σε ένα τοπικό σύστηµα. Monitor/Skyplot: Έχετε εποπτεία της λειτουργίας του GPS παρέχοντάς σας πλήρη πληροφορία για τους δορυφόρους που χρησιµοποιούνται, τη θέση που παρέχεται µε την ακρίβειά της κα. Tolerances: Επιλέγετε τα επιτρεπτά επίπεδα ακρίβειας. Comm Setup: Επιλέγετε τις παραµέτρους επικοινωνίας του χειριστηρίου µε το δέκτη GPS, καλωδιακά ή Bluetooth. About FAST Survey: Βλέπετε πληροφορίες σχετικά µε τις δυνατότητες και την έκδοση του λογισµικού. 2
Ετικέτα Surveying Store Points: Η βασική ρουτίνα συλλογής σηµείων που χρησιµοποιείται για διαδικασίες αποτύπωσης. Stakeout Points: Η βασική ρουτίνα χάραξης σηµείων µε κατευθυντήριες οδηγίες της επιλογής σας Stakeout Line/Arc: Ανοίγει ένα δευτερεύον παράθυρο διαλόγου προκειµένου για τη χάραξη γραµµών, αξόνων και τόξων. Offset Stakeout: Χρησιµοποιείται για τη χάραξη έκκεντρων γραµµών και σηµείων. Elevation Difference: Αναφέρει υψοµετρικές διαφορές της θέσης σας σε σχέση µε µια επιφάνεια σχεδιασµού σε οποιοδήποτε σηµείο αυτής. Auto by Interval: Επιτρέπει την αυτόµατη συλλογή σηµείων ανά προκαθορισµένα χρονικά διαστήµατα ή αποστάσεις µεταξύ. Log Static Data: Κατευθύνετε τον δέκτη GPS να συλλέξει στην κάρτα µνήµης του δεδοµένα static ή stop&go µεθοδολογίας για επίλυση εκ των υστέρων στο λογισµικό GNSS Studio ή Ashtech Solutions. Ετικέτα COGO Keydoard Input: Σας επιτρέπει να εισάγεται συντεταγµένες σηµείων στο τρέχον αρχείο Job ή στο τρέχον αρχείο control. Επιπλέον µπορείτε να εκτελέσετε µαζική διαγραφή σηµείων. Inverse: Σας αναφέρει το αζιµούθιο της πλευράς µεταξύ δύο σηµείων που περιέχονται στο τρέχον Job, καθώς και την οριζόντια και κατακόρυφη απόστασή τους. Areas: Αναφέρει το εµβαδόν ενός κλειστού πολυγώνου. Intersections: Υπολογίζει και δηµιουργεί σηµεία βάση απλών τοπογραφικών εφαρµογών εµπροσθοτοµίας. 3
Point Projection: Υπολογίζει εκκεντρότητες και Χ.Θ. ενός σηµείου ή της τρέχουσας θέσης σε σχέση µε µια γραµµή ή έναν άξονα. Station Store: Καθαρά υπολογιστική ρουτίνα που δηµιουργεί σηµεία εκκεντρότητας από ευθυγραµµίες. Transformation: Σας επιτρέπει να µεταθέσετε, στρέψετε και υποβάλετε κλίµακα στα σηµεία του τρέχοντος Job. Calculator: Πλήρης αριθµοµηχανή για τις ανάγκες του µηχανικού στο πεδίο. Process Raw File: ηµιουργεί ένα ASCII αρχείο που περιέχει όλες τις ενέργειες του χειριστή στο συγκεκριµένο Job. Μοιάζει µε σηµειωµατάριο τοπογράφου για τα πάντα που εκτελούνται στο πεδίο µε το εκάστοτε Job. Points in Direction: Επιτρέπει την χειροκίνητη εισαγωγή γωνιών και αποστάσεων και υπολογίζει στάσεις ή οδεύσεις από γνωστό σηµείο. Ετικέτα ROAD Στην ετικέτα αυτή, οι ενέργειες της οποίας ενεργοποιούνται extra µε κατάλληλο κωδικό, περιέχονται πλήρης ρουτίνες οδοποιίας. Αυτή η εικόνα που βρίσκεται στο πάνω δεξί µέρος της οθόνης καταδεικνύει τον τύπο οργάνου που έχει επιλεχθεί (GPS ή Total Station) και περιέχει αποθηκευµένα προφίλ λειτουργιών για την ταχύτατη µετάβαση από το ένα όργανο σε άλλο. Ο χειριστή είναι σε θέση να αποθηκεύσει / µετονοµάσει το προφίλ της αρεσκείας του. Τέλος ο χρήστης έχει τη δυνατότητα µέσω της ετικέτας Current να ανακαλεί πληροφορίες σχετικές µε το όργανο που χρησιµοποιεί (πχ. firmware δέκτη, ID, υπόλοιπο µπαταρίας κα). 4
Οθόνη MAP Η οθόνη MAP σας παρέχει µια γραφική απεικόνιση του Job σας. Καταδεικνύει το προς χάραξη σηµείο, τα αποτυπωµένα σηµεία και την κατάσταση του GPS δέκτη. Μπορείτε να καθορίσετε το τι θα φαίνεται στην οθόνη MAP βάση ενεργών layers, να κάνετε zoom και pan, να εξάγετε / εισάγετε δεδοµένα σε αρχείο DXF, SHP κα. Η οθόνη επιτρέπει ακόµη τη δηµιουργία ισοϋψών καµπύλων, τη σχεδίαση γεωµετρικών στοιχείων και γενικά περιλαµβάνει τις λειτουργίες εκείνες ενός προγράµµατος CAD σχεδιασµένου για το πεδίο. Υπόλοιπο µπαταρίας χειριστηρίου Πίσω στην οθόνη MENU περιοχή γραφικών 5
3. Αποτύπωση - Χάραξη σηµείων Άνοιγµα / ηµιουργία Νέου Job Αφού ανάψετε το MobileMapper CE ακολουθήστε τα παρακάτω: 1. Στο χειριστήριο εκτελέστε την εφαρµογή FAST Survey πατώντας µε την καταδεκτική πένα το αντίστοιχο εικονίδιο. Το µήνυµα που βγαίνει σας ρωτά εάν θα συνεχίσετε το προηγούµενο Job (continue last Job), εάν θα δηµιουργήσετε νέο ή εάν θα ανακαλέσετε ένα υπάρχον Job (Select New/Existing Job). 2. Επιλέξτε Select New/Existing Job. Μία νέα οθόνη εµφανίζεται τώρα. 3. Στο πεδίο Name, πληκτρολογήστε το όνοµα του Job που θέλετε να δηµιουργήσετε. Για παράδειγµα πληκτρολογήστε «Test1.crd» (Σχήµα 1). 4. Στη συνέχεια πατήστε OK ώστε να δηµιουργήσετε το νέο Job. Στη συνέχεια εµφανίσετε η ετικέτα Units (Σχήµα 2). 5. Στην ετικέτα Units θέστε τα επιθυµητές µονάδες µέτρησης, για το Job σας. Συνήθως, αρκεί να ορίσετε ότι θα εργαστείτε σε µέτρα (Metric). Όλες οι υπόλοιπες επιλογές αφορούν στη χρήση Total Station. Σχήµα 1 Ονοµατισµός Job Σχήµα 2 Επιλογή των µονάδων µέτρησης 6
6. Πατήστε την ετικέτα GPS. 7. Στην ετικέτα GPS, επιλέξτε το σύστηµα συντεταγµένων το οποίο επιθυµείτε (πχ.εγσα87 που διεθνώς έχει την ονοµασία CGRS87) από τη λίστα προβολών την οποία µπορείτε να δείτε πατώντας το κουµπί Edit Projection List και στη συνέχεια Add Predefined, country:greece, CGRS87/CGRS87. ιαλέξτε επίσης και το µοντέλο γεωειδούς που θέλετε πατώντας το Geoid Separation File. Συνίσταται η χρήση του EGM96GR.gsf προκειµένου να γίνεται αναγωγή των γεωµετρικών υψοµέτρων σε ορθοµετρικά. 8. Αφού επιλέξετε όλες τις επιθυµητές παραµέτρους, πατήστε το κουµπί ΟΚ (που βρίσκεται πάνω δεξιά της οθόνης). Σύνδεση µε το δέκτη GPS, MobileMapper CE Στο βήµα αυτό, επιλέγουµε το όργανο µε το οποίο θέλουµε να συνδεθούµε και ρυθµίζουµε τις παραµέτρους επικοινωνίας. Από την καρτέλα Equip, επιλέξτε 1 Instrument και στο παράθυρο που εµφανίζεται επιλέξτε NMEA GPS Receiver. Στη συνέχεια, πατήστε ΟΚ. Επίσης, στην καρτέλα Equip επιλέξτε 8 Comm Setup. Για το MobileMapper CE επιλέγετε την COM2. Επίσης, στο πεδίο Baud Rate: επιλέγετε την τιµή 57600. Οι υπόλοιπες ρυθµίσεις είναι: NONE, 8, 1. Στη συνέχεια, πατήστε ΟΚ. Καταγραφή Σηµείων Αποτύπωσης Πατήστε στην ετικέτα Survey και στη συνέχεια επιλέξτε την επιλογή 1 Store Points. Μέσω της οθόνης που εµφανίζεται µπορείτε να καταγράφετε τα σηµεία σας. Τα σηµεία καταγράφονται πατώντας το S ή το πλήκτρο ENTER. Πατώντας το Ο, µπορείτε να εκτελέσετε έκκεντρες µετρήσεις, πχ µε laser αποστασιόµετρο. Με το Α, µπορείτε να ορίσετε από πόσες µετρήσεις θα προκύπτει ο µέσος όρος της θέσης σας, που είναι και αυτή τελικά που θα 7
αποθηκεύεται. Πατώντας το C, µπορείτε να αλλάξετε τις ρυθµίσεις που αφορούν στη χρήση ορισµένων πλήκτρων. Τέλος, πατώντας το, µπορείτε να δείτε πληροφορίες σχετικά µε το πλήθος των δορυφόρων που λαµβάνει ο δέκτης, τις τιµές των διάφορων DOP, κλπ. Για να βγείτε από το µενού της αποτύπωσης, πιέστε το. Χάραξη Σηµείων Για να µπορείτε να χαράξετε σηµεία, θα πρέπει να τα έχετε φορτώσει ήδη στο job σας. Από την καρτέλα Surv επιλέξτε 2 Stakeout Points. Ανοίγει νέο παράθυρο, µε διάφορες επιλογές: Μπορείτε να εισάγετε τον αριθµό σηµείου προς χάραξη (στην εικόνα FLE2) ή να επιλέξετε από λίστα ή από το σχέδιο. Μπορείτε, επίσης, να πληκτρολογήσετε συντεταγµένες στα πεδία Northing, Easting και Elevation ή και να δώσετε γωνία διεύθυνσης, κλίση και οριζόντια απόσταση. Όποια και αν είναι η επιλογή σας, εµφανίζεται η επόµενη οθόνη: 8
Στο παράδειγµα της εικόνας, Το σηµείο FLE2 είναι στο και ο χρήστης βρίσκεται στο. Οπότε, ακολουθείτε την πορεία προς το FLE2 και προσπαθείτε να µηδενίσετε τις τιµές South, West και Cut. Επίσης: Με το S αποθηκεύετε την τρέχουσα θέση σας Με το N επιλέγεται αυτόµατα το επόµενο σηµείο της λίστας για χάραξη Με το M επιστρέφετε στην οθόνη επιλογής σηµείου προς χάραξη Με το C, µπορείτε να αλλάξετε τις ρυθµίσεις που αφορούν στη χρήση ορισµένων πλήκτρων Τέλος, µε το το, µπορείτε να δείτε πληροφορίες σχετικά µε το πλήθος των δορυφόρων που λαµβάνει ο δέκτης, τις τιµές των διάφορων DOP, κλπ. Για να βγείτε από το µενού χάραξης πατήστε το. Εισαγωγή και Εξαγωγή Σηµείων / Χαρτών DXF Η εισαγωγή και η εξαγωγή σηµείων γίνεται από την καρτέλα FILE επιλέγοντας 7 Import/Export ASCII. Οµοίως και στις δύο περιπτώσεις επιλέγεται το format, το path και την ονοµασία του αρχείου σηµείων που θα εξάγετε ή θα εισάγετε. Οι DXF χάρτες εισάγονται και εξάγονται από την οθόνη σχεδίασης MAP, επιλέγοντας FILE/DXF File/Import DXF ή Export DXF. 9