ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ Άρθρο του Kenneth WAIN, στο D.N. Aspin Philosophical Perspectives of Lifelong Learning, Springer 2007, σελ. 39-56
KENNETH WAIN, (ΓΕΝ. 1943) Είναι ένας σημαντικός φιλόσοφος και παιδαγωγός. Διδάσκει στο πανεπιστήμιο της Μάλτα. Τομείς ειδίκευσής του στη φιλοσοφία είναι κυρίως η εκπαίδευση, η ηθική και η πολιτική
ΣΤΌΧΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ 1/2 Με την παρούσα εργασία θα ξεκαθαρίσουμε τις πολιτικές που έχουν να κάνουν με την κοινωνία της γνώσης όπως παρουσιάστηκαν στην έκθεση της UNESCO το 1972 και στο Λευκό Βιβλίο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 1995 Θα δούμε την πορεία αλλαγής του education σε learning Τη σημασία των όρων δια βίου εκπαίδευση και δια βίου μάθηση και τι σηματοδοτεί το πέρασμα από τον ένα στον άλλο
ΣΤΌΧΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ 2/2 Το πέρασμα στην knowledge based society and economy Θα δούμε τις μεταμοντέρνες πολιτικές για την κοινωνία της γνώσης Θέσεις των Dewey και Foucault σε θέματα εκπαίδευσης
ΚΕΊΜΕΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - UNESCO, ΈΚΘΕΣΗ FAURE Διεθνοποίηση εκπαίδευσης Ανθρωπιστική προσέγγιση Επιστημονική τεχνολογική επανάσταση και ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον άνθρωπο Κίνημα αυτοκατευθυνόμενου εκπαιδευόμενου Νέα, συμμετοχική δημοκρατία Αυτό-συνείδηση Κοινωνία της γνώσης
ΚΕΊΜΕΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - UNESCO, ΈΚΘΕΣΗ FAURE 2 2 παρανοήσεις που προσπάθησε να ανασκευάσει ο πραγματιστής Ettore GELPI (επίσης εργαζόμενος για την UNESCO) 1. Η δια βίου εκπαίδευση ανήκει στις κοινωνίες της Δύσης και άρα εισάγεται ως νέο-αποικιακή ατζέντα 2. Η δια βίου εκπαίδευση είναι εκ φύσεως καλή, δίχως πολιτική ατζέντα
ΚΕΊΜΕΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΛΕΥΚΟ ΒΙΒΛΙΟ Ε.Ε. Κοινωνία που επενδύει στη γνώση, διδασκαλίας και μάθησης, όπου κάθε άτομο χτίζει τα δικά του προσόντα, μια learning society 3 παράγοντες αναταραχής : διεθνοποίηση εμπορίου, κοινωνία της πληροφορίας, προέλαση επιστήμης και τεχνολογίας Απάντηση σ αυτά οι πολιτικές της δια βίου εκπαίδευσης
Εμφανίζονται οι όροι προσόντα και employability, χαρακτηριστικοί της στροφής της Ε.Ε. στο χώρο της εργασίας 3 σημαντικές αλληλένδετες απαιτήσεις : ΚΕΊΜΕΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΛΕΥΚΟ ΒΙΒΛΙΟ Ε.Ε. 2 κοινωνική ολοκλήρωση, απασχολησιμότητα, προσωπική ολοκλήρωση Αυτοπεποίθηση ως παράγοντας προσαρμογής στην αγορά εργασίας (κύριο ενδιαφέρον της Ε.Ε.)
ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΛΕΥΚΟ ΒΙΒΛΙΟ Ε.Ε. 3 Κοινές εκπαιδευτικές αρχές : 1. Ευρεία βασική γνώση και κατάρτιση για εργασία 2. Σύνδεση σχολείου και επαγγελματικού τομέα 3. Ίσα δικαιώματα στην εκπαίδευση, ισότητα ευκαιριών 4. Αναγνώριση ρόλου κοινωνίας της πληροφορίας και χρήση της από δασκάλους Προκύπτουν ερωτήματα για τη δυνατότητα εφαρμογής τους με ενιαίο τρόπο σε όλες τις χώρες
ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΔΥΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Κοινό σημείο: έμφαση στην αυτοκατευθυνόμενη μάθηση, κινητοποίηση και διατήρηση της κοινωνίας που μαθαίνει ΔΙΑΦΟΡΕΣ UNESCO: Πολιτική και πολιτιστική εκπαίδευση Ευρωπαϊκή Ένωση : Τεχνολογική κατάρτιση με βάση τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και οικονομίας
Δια βίου εκπαίδευση: οργανωμένη παροχή ευκαιριών μάθησης από οργανωμένους φορείς της πολιτείας ή υπό την εποπτεία της, δημόσιο αγαθό Δια βίου μάθηση: ατομική προσπάθεια, αυτόμόρφωση, προσωπική επιλογή, αποδεκτές όλες οι μορφές μάθησης (τυπική, μη-τυπική, άτυπη)
KNOWLEDGE BASED SOCIETY AND ECONOMY Αντικαθιστά τον όρο της βιομηχανικής κοινωνίας knowledge based comunity Μέλη της είναι ερευνητές και καινοτόμοι με στόχο την παραγωγή και διάδοση γνώσης Βασικές παραδοχές: 1. Μέρος της κοινότητας συνεργάζεται για να παράγει και αναπαράγει γνώση 2. Η κοινότητα δημιουργεί κοινό τόπο ανταλλαγής γνώσης virtual 3. Εντατική χρήση νέων τεχνολογιών επικοινωνιών και πληροφοριών
KNOWLEDGE BASED SOCIETY AND ECONOMY 2 Πρώτο ζητούμενο να είσαι παραγωγικός και συνεργάσιμος σε δίκτυα παραγωγής νέας γνώσης Δεύτερο ζητούμενο (πλέον) η αυτοκατευθυνόμενη μάθηση Στόχος η παραγωγή, διαχείριση και διάδοση γνώσης με αποτελεσματικό τρόπο Η γνώση είναι το νέο κεφάλαιο επένδυση Ευπαθές σύστημα καθώς βασίζεται στην αμοιβαιότητα και αποκάλυψη από πλευράς των μελών του
ΑΠΟ ΤΟ LIFELONG EDUCATION ΣΤΟ LIFELONG LEARNING 1990 πολιτικές αλλαγές στην Ευρώπη (πτώση τείχους Βερολίνου, τέλος κομμουνισμού) Πολυπολιτισμικές κοινωνίες άρα δεν είναι εφικτή η κοινή εκπαιδευτική πολιτική παρά τις αντίθετες προσπάθειες της Ε.Ε. Μεταμοντέρνα εποχή, ροπή σε πιο ρευστά, ελεύθερα νοήματα, εγκατάλειψη μεγάλων αφηγήσεων
ΜΕΤΑ-ΜΟΝΤΕΡΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ Performativism (επιτελεστικότητα) = ίδιο του λόγου ως παραγωγού «ομιλούντος σώματος» καθώς και άλλων μη λεκτικών μορφών έκφρασης, το να δίνω ταυτότητα και να περιγράφω την πραγματικότητα που περιβάλλει τα πράγματα μέσω εκφράσεων κοινωνικής ολοκλήρωσης. Έρχεται ως όρος να αντικαταστήσει/διαδεχθεί το μετα-μοντερνισμό
ΜΕΤΑ-ΜΟΝΤΕΡΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 2 Lyotard - το τέλος των μεγάλων αφηγήσεων (πρόοδος ιστορίας, η επιστήμη τα γνωρίζει όλα, απόλυτη ελευθερία) Αντίδοτο στην performativity το παράλογο (paralogy) Richard Rorty κανονικές και μη κανονικές ομιλίες Η μη κανονική γλώσσα σε όποια της μορφή αποτελεί επαν-ανάγνωση της κανονικής και είναι παρασιτική σε αυτή
ΜΕΤΑ-ΜΟΝΤΕΡΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 3 Κριτική που ασκήθηκε στις μετα-μοντέρνες πολιτικές Αν λείψουν οι μεγάλες αφηγήσεις δεν έχουμε κριτήρια (όποιας ιδεολογίας) για να μας κατευθύνουν στις πολιτικές μας και αυτές γίνονται παράλογες Έχουμε ανάγκη να παλεύουμε για ή στο όνομα κάποιου για να έχει νόημα η κίνησή μας Απάντηση η performativity με την ψευδαίσθηση ότι δεν είναι μετα-αφήγηση ενώ στην πράξη είναι η μετα-αφήγηση
J.DEWEY Η εκπαίδευση δημιουργεί συνθήκες για περαιτέρω ανάπτυξη Ανάπτυξη είναι η εξελισσόμενη αναδόμηση, η ανασηματοδότηση του εαυτού με βάση τις εμπειρίες Οι εκπαιδευτές πρέπει να δημιουργήσουν περιβάλλοντα μάθησης Κοινωνία της γνώσης ανοικτή στην επικοινωνία Πολιτική μεταρρύθμισης
Μ. FOUCAULT Πολιτική από την οπτική της ισχύος Δύσπιστος προς τους δυτικούς θεσμούς στράφηκε στην αναζήτηση ελευθερίας μέσω του προσωπικού συντάγματος (self-constitution) Κοινωνίες κινητοποιούνται για την πειθαρχία και την επιτήρηση (Panopticon) Πολιτική αντίστασης στους φιλελεύθερους θεσμούς
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η δια βίου μάθηση εκφέρεται σήμερα με όρους οικονομίας (όφελος, μετρήσιμα αποτελέσματα, βελτίωση επαγγελματικών προσόντων και άλλα) Παραμένει ο μόνος τρόπος για βελτίωση του ατόμου αλλά και του κοινωνικού συνόλου Αναγκαία η επανεξέταση των στόχων της και η κριτική αντιμετώπιση των αλλαγών