ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ΣΜΗΜΑ ΗΛΕΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΥΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΥΑΝΙΚΩΝ ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΩΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΩΝ ΣΟΜΕΑ ΗΛΕΚΣΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΗΛΕΚΣΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΝΟΝΙΜΟΙ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΗΡΙΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΗΛΕΚΣΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ I ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 2015
ΚΑΝΟΝΙΜΟ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ ΕΡΓΑΣΗΡΙΩΝ ΗΕ I 1. Σα επγαζηήπια ΗΕ I είναι πποαιπεηικά. 2. Οη εξγαζηεξηαθέο αζθήζεηο είλαη 2 γηα ηα ΖΔ Η. Απηέο γίλνληαη ζην εξγαζηήξην ησλ ΖΔ, ζην ππόγεην ηνπ θηηξίνπ Γ. Καζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 15 min από ηελ πξνγξακκαηηζκέλε ώξα ηεο άζθεζεο ζπλεπάγεηαη απηόκαηα απνπζία. 3. Γελ πξνβιέπνληαη επαλαιεπηηθά εξγαζηήξηα 4. Γελ πξνβιέπεηαη γξαπηή εξγαζία. 5. πλίζηαηαη ε πξνζνρή ησλ θνηηεηώλ ζηελ απζηεξή ηήξεζε ησλ θαλόλσλ αζθαιείαο ησλ εξγαδνκέλσλ ζε εξγαζηήξηα ππό ηάζε όπσο απηνί αλαθέξνληαη ζην αληίζηνηρν θπιιάδην. Δπηπιένλ παξαθαινύληαη όινη λα ζέβνληαη ηελ θαζαξηόηεηα ησλ ρώξσλ ησλ εξγαζηεξίσλ. Ε ΠΕΡΙΠΣΩΗ ΗΛΕΚΣΡΟΠΛΗΞΙΑ 1. ΚΑΣΔΒΑΔ ΣΟ ΓΔΝΗΚΟ ΓΗΑΚΟΠΣΖ. 2. AΠΟΜΑΚΡΤΝΔ ΣΟΝ ΠΑΘΟΝΣΑ ΑΠΟ ΣΟ ΡΔΤΜΑ. 3. KΑΝΔ ΣΔΥΝΖΣΖ ΑΝΑΠΝΟΖ ΚΑΗ ΜΑΑΕ ΚΑΡΓΗΑ 4. TΖΛΔΦΩΝΖΔ ΣΑΤΣΟΥΡΟΝΑ ΣΗ ΠΡΩΣΔ ΒΟΖΘΔΗΔ (150 ή 530530) ΚΑΗ ΣΖΝ ΑΜΔΖ ΔΠΔΜΒΑΖ (100) 5. ΤΝΔΥΗΔ ΣΖΝ ΠΡΟΠΑΘΔΗΑ ΓΗΑΩΔΩ (ΣΔΥΝΖΣΖ ΑΝΑΠΝΟΖ) ΜΔΥΡΗ ΝΑ ΑΝΑΛΑΒΔΗ Ο ΑΡΜΟΓΗΟ ΓΗΑΣΡΟ ΓΖΛ. ΝΑ ΤΝΔΥΗΣΔΗ Ζ ΣΔΥΝΖΣΖ ΑΝΑΠΝΟΖ ΚΑΗ ΜΔΑ ΣΟ ΑΘΔΝΟΦΟΡΟ. ΠΡΟΛΗΠΣΙΚΑ ΜΑΘΔ ΠΟΤ ΒΡΗΚΔΣΑΗ Ο ΓΔΝΗΚΟ ΓΗΑΚΟΠΣΖ
ΜΑΘΔ ΠΟΤ ΒΡΗΚΔΣΑΗ ΣΟ ΚΟΝΣΗΝΟΣΔΡΟ ΣΖΛΔΦΩΝΟ ΚΑΗ ΓΝΩΡΗΕΔ ΑΠΟ ΜΝΖΜΖ ΣΑ ΣΖΛΔΦΩΝΑ ΠΡΩΣΖ ΑΝΑΓΚΖ. ΠΡΩΣΔ ΒΟΖΘΔΗΔ; 150, 166 ΚΑΗ 530530 ΑΜΔΖ ΓΡΑΖ; 100 ΜΑΘΔ ΠΟΤ ΒΡΗΚΟΝΣΑΗ ΦΑΡΜΑΚΔΗΟ ΚΑΗ ΠΤΡΟΒΔΣΖΡΑ ΠΤΡΟΒΔΣΗΚΖ ΤΠΖΡΔΗΑ; 199 ΜΖΝ ΚΑΝΔΗ ΥΔΗΡΗΜΟΤ ΠΡΗΝ ΔΝΣΟΠΗΔΗ ΠΟΗΟΗ ΑΓΩΓΟΗ ΔΗΝΑΗ ΤΠΟ ΣΑΖ
1. Γενικά ΒΑΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕ ΑΦΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΣΙ ΜΕΣΡΗΕΙ ΣΟ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟ ΣΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΗΛΕΚΣΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Οη θαλόλεο αζθάιεηαο είλαη έλα δσηηθό ζέκα ζε θάζε δξαζηεξηόηεηα. Δηδηθόηεξα ζε όηη αθνξά κεηξήζεηο ζην εξγαζηήξην ησλ ΖΔ θαη παξά ην γεγνλόο όηη έρνπλ πξνβιεθζεί νη απζηεξόηεξνη θαλνληζκνί αζθάιεηαο εγθαηαζηάζεσλ γηα ηελ πξνζηαζία όζσλ ρεηξίδνληαη ηα δηάθνξα κέζα, ππάξρεη κία ζεηξά θαλόλσλ αζθαιείαο πνπ πξέπεη λα γίλνπλ βίσκα ηνπ θαζέλα πνπ πξόθεηηαη λα έξζεη ζε επαθή κε ηα δηάθνξα κέζα θαη όξγαλα ηνπ εξγαζηεξίνπ. Δθείλν πνπ πξέπεη λα γίλεη απόιπηα θαηαλνεηό είλαη όηη ζηηο κεηξήζεηο ρξεζηκνπνηνύληαη ηάζεηο πνπ ζε πεξίπησζε αηπρήκαηνο κπνξεί λα απνδεηρηνύλ ΘΑΝΑΙΜΕ. Γηα ην ιόγν απηό νη θαλόλεο αζθάιεηαο πνπ δίλνληαη παξαθάησ πξέπεη λα γίλνπλ απόιπηα θαηαλνεηνί θαη λα εθαξκόδνληαη πηζηά ζε θάζε πεξίπησζε γηα ηελ πξνζηαζία ηεο δσήο ηνπ θαζέλα μερσξηζηά αιιά θαη ησλ ζπλαδέιθσλ ηνπ πνπ δνπιεύνπλ καδί ηνπ. 2. Οι κίνδςνοι ηος ηλεκηπικού πεύμαηορ Ση ζεκαίλεη ειεθηξνπιεμία; Δίλαη γεληθά ζαλάζηκν αηύρεκα; ε όινπο είλαη ιίγν πνιύ γλσζηέο νη απαληήζεηο ζηα παξαπάλσ εξσηήκαηα. Γλσξίδνπκε όηη θάζε ρξόλν πνιιά άηνκα ράλνπλ ηε δσή ηνπο από αηπρήκαηα ειεθηξνπιεμίαο, όρη κόλν ζε ζπίηηα αιιά θαη ζε κεγάιεο ειεθηξηθέο εγθαηαζηάζεηο. Βαξηά ειεθηξνπιεμία νδεγεί ζε ζηακάηεκα παξνδηθό ή κόληκν ηεο θαξδηαθήο ιεηηνπξγίαο, κε ζπρλά απνηειέζκαηα παξάιπζε ή ζάλαην. ε ειεθηξνπιεμία από πςειέο ηάζεηο πξνθαινύληαη επίζεο ζαλαηεθόξα εγθαύκαηα. ε πεξηπηώζεηο βαξηάο ειεθηξνπιεμίαο πξέπεη ρσξίο θαζπζηέξεζε λα εθαξκνζηνύλ θαηάιιειεο πξώηεο βνήζεηεο. Ο πίλαθαο ηνπ ζρήκαηνο 1 δίλεη κία εηθόλα ησλ ζπλεπεηώλ ηνπ ξεύκαηνο ζηνλ αλζξώπηλν νξγαληζκό. ηνλ πίλαθα απηόλ θαίλεηαη όηη ξεύκαηα ηεο ηάμεο ησλ 100 ma κπνξεί λα είλαη ζαλάζηκα. Ση ζπκβαίλεη όκσο κε ηηο ηάζεηο;. Ηζρύεη ν γλσζηόο λόκνο ηνπ Οhm όηη V I = R όπνπ R ε αληίζηαζε ηνπ ζώκαηνο. Ζ αληίζηαζε απηή έρεη ηηκή πνπ εμαξηάηαη από ηε θπζηνινγηθή θαηάζηαζε ηνπ αηόκνπ, ηελ πγξαζία, ηελ πνηόηεηα επαθήο θιπ. Αλαθέξεηαη όηη ε αληίζηαζε ηνπ δέξκαηνο κπνξεί λα είλαη από 250 Ω γηα πγξό δέξκα θαη κεγάιε επηθάλεηα επαθήο 500 kω γηα μεξό δέξκα. Φαίλεηαη ινηπόλ όηη αθόκε θαη ε ηάζε ησλ 220 V ηνπ δηθηύνπ κπνξεί λα απνδεηρηεί ΘΑΝΑΙΜΗ. ηνπο ειιεληθνύο θαη δηεζλείο (ΗΔC) θαλνληζκνύο, νξίδνληαη, ζαλ αθίλδπλε ηάζε, αθήο, ηάζεηο θάησ από 50 V. 3. Κανόνερ αζθάλειαρ για ηην αποθςγή ηλεκηποπληξίαρ Παξαθάησ δίλνληαη νξηζκέλνη βαζηθνί θαλόλεο αζθάιεηαο γηα ηελ πξνζηαζία από ειεθηξνπιεμία. Σνλίδεηαη όηη νη απινί θαλόλεο πξέπεη λα εθαξκόδνληαη πηζηά γηα ηελ πξνζηαζία ηεο δηθήο ζαο δσήο. Γελ είλαη ιίγεο νη πεξηπηώζεηο πνπ έκπεηξνη ηερλίηεο έραζαλ ηε δσή ηνπο από ειεθηξνπιεμία γηαηί αγλόεζαλ θάπνην βαζηθό θαλόλα. 3.1. Ο θπξηόηεξνο θαλόλαο πξνζσπηθήο αζθάιεηαο είλαη λα ζκέθηεζηε ππώηα ππιν κάνεηε κάηι. πλεζίζηε λα κειεηάηε ην πξόβιεκα πξνζεθηηθά, ηηο ελέξγεηεο πνπ ζα θάλεηε,
ηε ρξήζε εξγαιείσλ, νξγάλσλ κεραλώλ πνπ απαηηνύληαη πξηλ ελεξγήζεηε. Μελ αθήλεηε ηνλ εαπηό ζαο λα αθαηξείηε από ηελ εξγαζία πνπ θάλεηε θαη κελ ελνριείηε άζθνπα ηνπο ζπλαδέιθνπο πνπ δνπιεύνπλ δίπια ζε ζαο. Υώξνο όπνπ ππάξρεη ειεθηξηζκόο θαη θηλνύκελα κέξε κεραλώλ δελ είλαη θαηάιιεινη γηα αζηεία. 3.2. Βεβαησζείηε γηα ηελ θαηάζηαζε ησλ ζπζθεπώλ πνπ ρξεζηκνπνηείηε θαη ηνπο θηλδύλνπο πνπ κπνξεί λα εκθαληζηνύλ ΠΡΙΝ ΕΡΓΑΣΕΙΣΕ ΜΕ ΑΤΣΕ. Πνιιά άηνκα έραζαλ ηε δσή ηνπο από όπια πνπ ππνηίζεηαη όηη ήηαλ άδεηα ή από ειεθηξηθά θπθιώκαηα πνπ ππνηίζεηαη όηη ήηαλ "λεθξά". 3.3. ΠΟΣΕ κελ εκπηζηεύεζηε ηε δσή ζαο απνθιεηζηηθά ζε ζπζθεπέο όπσο απηόκαηνη, αζθάιεηεο, ξειέ ζεξκηθά θιπ. πζθεπέο ζαλ απηέο είλαη κεραληθά ζπζηήκαηα θαη ππάξρεη πάληα θάπνηα πηζαλόηεηα λα κελ ελεξγνπνηεζνύλ. 3.4. ΠΟΣΕ κε δηαθόπηεηε ηε γείσζε κηαο ζπζθεπήο. Ζ ζπζθεπή ζα γίλεη επηθίλδπλε γηα ηε δσή ζαο. 3.5. Να εξγάδεζηε πάληνηε κε ηάμε. Μηα κάδα θαισδίσλ κε πνιιέο ζπλδέζεηο, εξγαιεία πεηακέλα δεμηά θαη αξηζηεξά νδεγνύλ ζε επηπόιαηα ζθέςε, ελέξγεηεο ρσξίο πξνεγνύκελε κειέηε ηνπο θαη γεληθά ζε αηπρήκαηα. Κάληε ηηο ζπλδέζεηο ζαο ρξεζηκνπνηώληαο θαηάιιεια, από άπνςε κήθνπο, θαιώδηα, απνθύγεηε λα έρεηε γπκλνύο ζπλδέζκνπο, ππό ηάζε. 3.6. ΠΟΣΕ κε δνπιεύεηε ζε πγξά παηώκαηα όηαλ έξρεζηε ζε επαθή κε ειεθηξηθά θπθιώκαηα. 3.7. ΠΟΣΕ κε δνπιεύεηε κόλνη ζαο. Πάληα λα ππάξρεη θάπνην άιιν άηνκν δίπια ζαο λα δηαθόςεη ηελ παξνρή αλ ρξεηαζηεί. 3.8. Απνθεύγεηε λα πηάλεηε θπθιώκαηα κε ηα δύν ζαο ρέξηα. Σν ξεύκα όηαλ δηέξρεηαη από ην έλα ρέξη ζην άιιν, δηαζρίδεη ηελ θαξδηά ζαο, γεγνλόο πνπ θάλεη πην επηθίλδπλν έλα ζνθ. 3.9. ΜΗ ΜΙΛΑΣΕ όηαλ δνπιεύεηε ζε θύθισκα ππό ηάζε ή κελ απεπζύλεηε ην ιόγν ζε ζπλάδειθν ζαο πνπ εξγάδεηαη ππό ηάζε. Γηα ην ιίγν ρξόλν πνπ ηα θπθιώκαηα ζαο είλαη ππό ηάζε θαη θάλεηε κεηξήζεηο, απαηηείηαη ε κέγηζηε ζπγθέληξσζε θαη πξνζνρή. 3.10. Απνθύγεηε ηηο απόηνκεο θηλήζεηο, ζπξσμίκαηα θιπ. ζηνπο ρώξνπο ηνπ εξγαζηεξίνπ. Κάπνηνο κπνξεί από ζπξώμηκν λα αγγίμεη θάπνηα ζύλδεζε θαη λα δερηεί ζνθ. 3.11. Αλαθέξεηε ΑΜΕΩ ζηνλ ππεύζπλν ηνπ εξγαζηεξίνπ νπνηνδήπνηε αηύρεκα όζν αζηείν θαη αλ ζαο θαίλεηαη. Απηόο μέξεη πσο ζα ελεξγήζεη ζε θάζε πεξίπησζε γηα παξνρή α βνεζεηώλ αιιά θαη είλαη ζε ζέζε λα θαηαλνήζεη ηηο ζπλζήθεο πνπ νδήγεζαλ ζην αηύρεκα θαη λα ηηο αλαιύζεη ζε ζαο ώζηε λα απνθεπρζεί θάζε παξόκνην ζην κέιινλ. 4. Κίνδςνοι εγκαςμάηων Δλαο άιινο θίλδπλνο είλαη ηα εγθαύκαηα, ηα νπνία κπνξεί λα κελ είλαη ζαλάζηκα αιιά είλαη ηδηαίηεξα νδπλεξά. Πξνζνρή ρξεηάδεζηε ζηα εμήο ζεκεία: 4.1. Οη αληηζηάζεηο, ηδηαίηεξα εθείλεο πνπ θέξνπλ πςειά ξεύκαηα, δεζηαίλνληαη πνιύ. Πξνζέμηε ηηο βαηηηθέο αληηζηάζεηο θαη κελ ηηο αγγίδεηε πξηλ θξπώζνπλ.
4.2. ΠΡΟΟΥΗ ΣΟΤ ΠΤΚΝΩΣΕ πνπ κπνξεί λα είλαη θνξηηζκέλνη. Αλ δε γηα νπνηνδήπνηε ιόγν δηαζπαζηνύλ ειεθηξηθά, ηόηε απηό νδεγεί ζε έθξεμε. Δθηόο από ην γεγνλόο όηη κπνξεί λα δερηείηε ζνθ από ηελ εθθόξηηζε, κπνξεί επίζεο λα ππνζηείηε έγθαπκα. Πξνζνρή ζηελ πνιηθόηεηα ησλ ειεθηξνιπηηθώλ ππθλσηώλ. Αληίζηξνθε πόισζε κπνξεί λα νδεγήζεη ζε έθξεμε. 4.3. Αλ ρξεζηκνπνηείηε θνιιεηήξη, πξνζέμηε ηελ ηνπνζέηεζή ηνπ. Αλ ην αθήλεηε εθηεζεηκέλν ζηνλ πάγθν, κπνξεί θάπνηνο απξόζεθηα λα αθνπκπήζεη πάλσ ηνπ. Μελ ην καδεύεηε πξηλ θξπώζεη ηειείσο. Μελ αγγίδεηε ηηο θνιιήζεηο πξηλ θξπώζνπλ. Αθνινπζώληαο ηνπο παξαπάλσ ζσζηνύο απινύο θαλόλεο, κπνξείηε λα δνπιεύεηε ζε ειεθηξηθά θπθιώκαηα ρσξίο θίλδπλν γηα ηε δσή ηε δηθή ζαο θαη ησλ ζπλαδέιθσλ ζαο. Φξνληίζηε λα γίλνπλ ηξόπνο δνπιεηάο γηα ζαο γηα όιε ζαο ηε δσή, η οποία ηόηε ζίγοςπα δε θα κινδςνεύει, ηοςλάσιζηον από ηλεκηπικό πεύμα.