1. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ H άρδευςθ ζχει ευνοϊκι επίδραςθ ςτθ βλάςτθςθ, ανκοφορία και καρποφορία των ελαιόδεντρων. Η ελιά διακζτει πολφ καλό μθχανιςμό άμυνασ ςτθν ξθραςία και για αυτό είναι δυνατι θ καλλιζργειά τθσ ακόμθ και ςε ςυνκικεσ μεγάλθσ ξθραςίασ, ςτισ οποίεσ κανζνα άλλο καρποφόρο δζνδρο δεν μπορεί να καλλιεργθκεί. Πμωσ, θ άμυνα αυτι είναι ςε βάροσ τθσ ανάπτυξθσ και τθσ απόδοςθσ των δζνδρων. Ζτςι, με κάκε βελτίωςθ των ςυνκθκϊν υγραςίασ του εδάφουσ βελτιϊνεται κεαματικά και θ παραγωγικότθτα, γιατί θ ελιά ζχει τθν ικανότθτα να αξιοποιεί πλιρωσ κάκε ποςότθτα εδαφικοφ νεροφ που τθσ προςφζρεται. Πταν όμωσ θ υγραςία του εδάφουσ αρχίηει να γίνεται υπερβολικι, τα ελαιόδεντρα υποφζρουν περιςςότερο από ότι τα άλλα δζντρα. Η μζκοδοσ τθσ κατάκλιςθσ ςυνιςτάται να αποφεφγεται, λόγω του μεγαλφτερου ςυντελεςτι απϊλειασ νεροφ, εκτόσ εάν δικαιολογείται για τθ βελτίωςθ πακογενϊν εδαφϊν. Η άρδευςθ με καταιονιςμό ςυνιςτάται να περιορίηεται μόνο ςε περιπτϊςεισ ςποράσ, κατευκείαν φφτευςθσ ςτον αγρό ι μεταφφτευςθσ. Μετά τθν εγκατάςταςθ τθσ καλλιζργειασ ςυνιςτάται θ ςτάγδθν άρδευςθ ωσ πρϊτθ επιλογι. Η μζκοδοσ και θ ποςότθτα άρδευςθσ πρζπει να προβλζπονται ςτο ςχζδιο διαχείριςθσ νεροφ και ςυνιςτάται θ εξζταςθ τθσ δυνατότθτασ τθσ νυκτερινισ άρδευςθσ και θ ςυλλογι βρόχινου νεροφ ςε δεξαμενζσ. 1
Να αποφεφγεται θ αλόγιςτθ χριςθ νεροφ. Κάθε εφαρμογή να καταγράφεται ςτο Σετράδιο του Παραγωγοφ. Ενδεικτικζσ ποςότητεσ νεροφ ανά ςτρζμμα και μήνα ςτην καλλιζργεια τησ ελιάσ ΜΗΝΑ ΑΠΡΙΛΙΟ ΜΑΙΟ ΙΟΤΝΙΟ ΙΟΤΛΙΟ ΑΤΓΟΤΣΟ ΕΠΣΕΜΒΡΙΟ ΟΚΣΩΒΡΙΟ ΤΝΟΛΟ ΠΟΟΣΗΣΑ 42 m 3 /ςτρ. 112 m 3 /ςτρ. 128 m 3 /ςτρ. 137 m 3 /ςτρ. 130 m 3 /ςτρ. 105 m 3 /ςτρ. 42 m 3 /ςτρ. 696 m 3 /ςτρ. Α) Επειδή ςτα ξηρικά αγροτεμάχια τησ Γεωργικήσ Εκμετάλλευςησ, η άρδευςη τουσ εξαρτάται αποκλειςτικά από το φψοσ και την ζνταςη των βροχοπτϊςεων ςτην περιοχή κατά τη διάρκεια του ζτουσ, θα πρζπει να λάβουμε τα παρακάτω μζτρα: Διατιρθςθ πυκνοφ αλλά χαμθλοφ χορτοτάπθτα ανάμεςα ςτισ γραμμζσ και ηιηανιοκτονία πάνω ςτισ γραμμζσ για μείωςθ των απωλειϊν νεροφ από εξάτμιςθ. 2
Ρροςκικθ οργανικισ ουςίασ ςτο ζδαφοσ για καλλίτερθ ςυγκράτθςθ τθσ υγραςίασ Εξζταςθ τθσ ανάγκθσ για καλλιζργεια με φρζηα όπου το ζδαφοσ «ταρατςϊνει» ζντονα ι για ηιηανιοκτονία και εξοικονόμθςθ νεροφ Ρροςεκτικι αφαίρεςθ λαίμαργων που καταναλϊνουν κρεπτικά, φωσ και νερό Ιςορροπθμζνθ λίπανςθ με ςτόχο τθν αυξθμζνθ αντοχι των δζνδρων ςε κερμικά και υδατικά ςτρεσ Ραρακολοφκθςθ τθσ μετεωρολογικισ πρόβλεψθσ τθσ Ε.Μ.Υ. για τον προγραμματιςμό τθσ Λίπανςθσ Β) τα ποτιςτικά αγροτεμάχια κατά την περίοδο των αρδεφςεων θα πρζπει να ζχουμε υπόψη μασ τα παρακάτω: Σε αγροτεμάχια με κλίςθ >6% εφαρμόηεται υποχρεωτικά θ ςτάγδθν άρδευςθ, εκτόσ αν είναι διαμορφωμζνα ςε αναβακμοφσ. Ο αρικμόσ αρδεφςεων και θ δόςθ άρδευςθσ για τθν περιοχι κατά προςζγγιςθ κα είναι: ΕΔΑΦΙΚΗ ΚΛΑΗ ΤΣΗΜΑ ΑΡΙΘΜΟ ΔΟΗ Ελαφρά λοφϊδθ εδάφθ Στάγδθν 4 50 mm / άρδευςθ Μζςθσ ςφςταςθσ λοφϊδθ Στάγδθν 4 50 mm / άρδευςθ Βαριά λοφϊδθ εδάφθ Στάγδθν 3 67 mm / άρδευςθ Γ) Περίοδοσ αρδεφςεων 3
Η περίοδοσ του κζρουσ είναι θ περιςςότερο απαιτθτικι ςε νερό. Άρδευςθ όμωσ εφαρμόηεται και τθν άνοιξθ ι και το φκινόπωρο αν δεν υπάρχουν βροχοπτϊςεισ. Ευαίςκθτεσ περίοδοι κεωροφνται αυτζσ λίγο πριν τθν άνκιςθ, τθσ καρπόδεςθσ και των πρϊτων ςταδίων αφξθςθσ του καρποφ, θ περίοδοσ ςκλιρυνςθσ του πυρινα (7-8 εβδομάδεσ μετά τθν πλιρθ άνκιςθ) και θ περίοδοσ (Αφγουςτοσ) που αρχίηει να αυξάνει θ ελαιοπεριεκτικότθτα του καρποφ. Ζλλειψθ νεροφ από τον Αφγουςτο μζχρι και τθν εμφάνιςθ του ερυκροφ χρϊματοσ επιδρά αρνθτικά ςτθν ελαιοπεριεκτικότθτα των καρπϊν. Δ) Ποιότητα νεροφ Ρρζπει να αποφεφγεται θ χριςθ νεροφ με αγωγιμότθτα >2,5 ds/m, διότι προκαλεί προβλιματα τοξικότθτασ και υποβάκμιςθσ του εδάφουσ (αλάτωςθ) και περιεκτικότθτασ ςε χλϊριο > 550 ppm. Το νερό άρδευςθσ δεν πρζπει να περιζχει πάνω 1,2 ppm βορίου. Σε άρδευςθ με ςταλάκτεσ, ιδιαίτερθ προςοχι να δοκεί ςε διαρροζσ από φκορζσ των ςωλθνϊςεων και ςτο κακάριςμα τουσ. Να γίνουν δοκιμζσ από κάκε παραγωγό και ανάλογα με το ρυκμό διικθςθσ του νεροφ ςτο ζδαφοσ να κρικεί και θ καταλλθλότθτα τθσ παροχισ των ςταλακτϊν. Σε καμιά περίπτωςθ να μθ γίνεται άρδευςθ, αν υπάρχουν υπόνοιεσ ότι το νερό άρδευςθσ ζχει δεχκεί απόβλθτα υπονόμων και το γεγονόσ να αναφζρεται αμζςωσ ςτον Επιβλζποντα ι ςτον Επικεφαλισ. 4
Δεν επιτρζπεται να παραβλζπονται οδθγίεσ, εγκφκλιοι ι το πρόγραμμα άρδευςθσ που εκδίδεται από τον οργανιςμό άρδευςθσ για τθν κάκε περιοχι. Ρριν το πότιςμα να γίνεται πάντα χορτοκοπτικό για να διατθρθκεί ο χορτοτάπθτασ ανάμεςα ςτα δζνδρα ςε χαμθλό φψοσ, ϊςτε να αποφφγουμε ςπατάλθ νεροφ. Η ακριβισ μζρα εφαρμογισ του νεροφ άρδευςθσ μπορεί να προςδιοριςτεί πρακτικά από τθν φπαρξθ ςυμπτωμάτων μαράνςεων ςτα φφλλων των ελαιοδζνδρων το πρωί και από το χαμθλό επίπεδο εδαφικισ υγραςίασ των εδαφϊν των ελαιϊνων, το οποίο αποδεικνφεται ωσ εξισ : I.Αμμϊδθ εδάφθ : Ξθρι εμφάνιςθ των εδαφϊν και δεν διατθρείται το ςχιμα τουσ όταν πιζηεται ςτο χζρι. II.Ελαφριάσ ςφςταςθσ εδάφθ : Ξθρι εμφάνιςθ των εδαφϊν και όταν πιεςτοφν ςτο χζρι μπορεί να ςχθματιςκοφν αςκενισ «μπάλεσ» χϊματοσ, οι οποίεσ ςπάνια διατθροφνται. III.Μζςθσ ςφςταςθσ εδάφθ : Δεν υπάρχουν εμφανι ίχνθ υγραςίασ και μπορεί να ςχθματιςτοφν αςκενισ «μπάλεσ», κάτω από πίεςθ, αλλά διατθροφν ακόμθ «ψιχουλϊδθ» ςφςταςθ. IV.Βαριά εδάφθ : Σχθματίηονται αςκενισ «μπάλεσ», οι οποίεσ ςυνικωσ ςπάνε ι διατθροφν «ψιχουλϊδθ» ςφςταςθ. Ενδζχεται να μείνουν υπολείμματα επί των δακτφλων. 5