ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ (ΣΤΗΝ ΨΥΧΩΣΗ) Ντούρος Ευάγγελος Ψυχίατρος 424 ΓΣΝΕ Α Ψυχιατρική Κλινική ΑΠΘ
ΨΥΧΩΣΗ-ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ Η σχιζοφρένεια αποτελεί τη σοβαρότερη μορφή μεταξύ των ψυχώσεων. Περίπου 1-2% το ποσοστό των ασθενών παγκοσμίως (σχετικά σταθερό) Σοβαρή και αναπηρική νόσος Έναρξη στη νεαρή ζωή
Πορεία της ψύχωσης
Υπηρεσίες Έγκαιρης Παρέμβασης Εξειδικευμένες υπηρεσίες για την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της ψύχωσης- σχιζοφρένειας Γνωρίζουν άνθηση σε πολλές χώρες τα τελευταία 30 χρόνια Στην Ελλάδα ουσιαστικά την τελευταία δεκαετία Ουσιαστική η συμβολή τους στη μείωση των νέων περιστατικών αλλά και στην παρέμβαση στα κρίσιμα πρώτα 3-5 χρόνια της νόσου
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο an individual who presents at a clinical setting with psychosis and who has never previously presented at a clinical setting with psychosis is identified as experiencing their firstepisode. Η πρώτη επαφή με τις υπηρεσίες υγείας με ψυχωτικά συμπτώματα Breitborde NJ et al. Review of the operational definition for first-episode psychosis. Early Interv Psychiatry 2009
Πόσα περιστατικά; Περίπου 30 νέα περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού το χρόνο Το 64,5% αντιμετωπίστηκε από ιδιώτες (Peritogiannis, Mantas, Tatsioni, & Mavreas, 2013)
Ποια είναι η κλινική εικόνα; Θεμελιώδεις και χαρακτηριστικές διαστρεβλώσεις της σκέψης (πχ παραληρηματικές ιδέες ελέγχου) και της αντίληψης (ψευδαισθήσεις με σχολιασμό ή συζήτηση του ασθενούς σε τρίτο πρόσωπο). Διαταραγμένος λόγος και συμπεριφορά. Το συναίσθημα είναι απρόσφορο ή αμβλύ. Αρνητικά συμπτώματα όπως απόσυρση, έκπτωση λειτουργικότητας
Πόσο σταθερή είναι η διάγνωση; There was significant construct variability across prospective diagnostic stability of different first-episode psychotic diagnoses: schizophrenia 0.90, affective spectrum psychoses 0.84, schizoaffective disorder 0.72, substance-induced psychotic disorder 0.66, delusional disorder 0.59, acute and transient psychotic disorder/brief psychotic disorder 0.56, psychosis not otherwise specified 0.36, and schizophreniform disorder 0.29. Fusar-Poli, Diagnostic Stability of ICD/DSM First Episode Psychosis Diagnoses: Meta-analysis, Schizophrenia Bulletin, 2016
Ποιά η πορεία των ασθενών; Carbon and Correl, 2016
Ποιά η πορεία των ασθενών;
Συνοψίζοντας 30 νέα περιστατικά/ 100.000 πληθυσμού Ποικιλία κλινικών μορφών Αν τεθεί η διάγνωση της σχιζοφρένειας αυτή και παραμένει ουσιαστικά στη συνέχεια (90%) Η πρώτη ανταπόκριση στη θεραπεία είναι σημαντική αλλά η ύφεση είναι ζητούμενο Μεγάλο μέρος των ασθενών (>50%) θα υποτροπιάσει τα επόμενα τρία χρόνια
ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΩΣΗΣ
Τι έχει σημασία για την πορεία; Δημογραφικοί παράγοντες (ηλικία, φύλο, εκπαίδευση) Κλινικά χαρακτηριστικά (DUP, θετική ή αρνητική συμπτωματολογία, συννοσηρότητα, χρήση ουσιών) Συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή Θεραπευτικό πλαίσιο
Τι έχει περισσότερο σημασία για την πορεία; 1. Συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή 2. Διάγνωση σχιζοφρένειας 3. Θεραπευτικό πλαίσιο 4. Χρήση ουσιών 5. DUP 6. Ηλικία Έναρξης της νόσου (Pelayo-Terán et al., 2016)
Τελικά τι έχει περισσότερο σημασία; (Pelayo-Terán et al., 2016)
Παράγοντες μη συμμόρφωσης Σχετίζονται με το περιβάλλον (οικογένεια, κοινωνία, θεραπευτής) Σχετίζονται με τον ασθενή (εναισθησία, χρήση ουσιών) Σχετίζονται με την φαρμακευτική αγωγή (αποτελεσματικότητα, παρενέργειες, διαθεσιμότητα) Σχετίζονται με τη νόσο (ουσιαστικά ο χρόνος μη θεραπευμένης νόσου) (Abdel-Baki, Ouellet-Plamondon, & Malla, 2012)
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Θεραπευτικοί στόχοι στους ασθενείς Υποχώρηση των συμπτωμάτων Αποτροπή υποτροπών Να επιτευχθεί ύφεση όχι απλώς ανταπόκριση Λειτουργική αποκατάσταση και ένταξη σε κοινωνικό ρόλο.
Κατευθυντήριες οδηγίες
Φαρμακευτική αντιμετώπιση πρώτου ψυχωτικού επεισοδίου
Παρεμβάσεις πέραν της φαρμακευτικής Ψυχοθεραπεία Ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις Ψυχοεκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας
Πόσο έγκαιρα;
ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Α Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική
Υπηρεσία Έγκαιρης Παρέμβασης
Υπηρεσία Έγκαιρης Παρέμβασης
Υπηρεσία Έγκαιρης Παρέμβασης Ξεκίνησε το 2010 Λειτουργεί στο πρότυπο Ιατρείων Έγκαιρης Παρέμβασης του Εξωτερικού Αφορά βασικά την εκτίμηση και παρακολούθηση ασθενών με 1 ο ψυχωτικό επεισόδιο για τα πρώτα 3-5 έτη που ακολουθούν Επίσης γίνεται προσπάθεια για την εκτίμηση παραπομπών με συμπτώματα προψυχωτικού χαρακτήρα (UHR) Έχουν εξεταστεί και παρακολουθηθεί πάνω από 100 ασθενείς
Υπηρεσία Έγκαιρης Παρέμβασης Γίνεται κλινική εκτίμηση, οργανικός έλεγχος και ψυχομετρικές δοκιμασίες κατά τις αρχικές επισκέψεις. Αποφασίζεται το θεραπευτικό πλάνο και δίνεται μεγάλη βαρύτητα στην ψυχοεκπαίδευση του ασθενούς και της οικογένειας του Υπάρχει τακτική παρακολούθηση, συνταγογράφηση και ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις Γίνεται παραπομπή στην κατάλληλη υπηρεσία ή δομή εφόσον ολοκληρωθεί η παρακολούθηση
Υπηρεσία Έγκαιρης Παρέμβασης Επιπλέον: Υπάρχει λεπτομερής καταγραφή του ιστορικού και της πορείας των ασθενών Διενεργούνται ψυχομετρικοί έλεγχοι και χορηγούνται δοκιμασίες με ερευνητικό χαρακτήρα σε όσους επιθυμούν να συμμετάσχουν Παρέχεται η δυνατότητα εξειδικευμένων παρεμβάσεων όπως η εκπαίδευση στην αναγνώριση συναισθημάτων και η εκπαίδευση σε γνωστικά ελλείμματα Υπάρχει σταθερή υποστήριξη σε επίπεδο διοικητικών θεμάτων όπως φάκελοι ΚΕΠΑ κτλ
Συνεργασίες- Παραπομπές Ψυχολόγοι του Νοσοκομείου, Διασυνδετική Υπηρεσία Εξωτερικά Ιατρεία άλλων ειδικοτήτων του Νοσοκομείου Παπαγεωργίου Ψυχιατρικά τμήματα άλλων Νοσοκομείων (πχ 424 ΓΣΝΕ) Ιδιώτες Ψυχίατροι
Επικοινωνία Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Περιφερειακή οδός Δήμος Παύλου Μελά Περιοχή Ν. Ευκαρπία Θεσσαλονίκη 56403 2313323000 Τηλ. Κέντρο 231323911 Γραμματεία Κλινικής
Σας Ευχαριστώ