ο απογαλακτισμός: όχι πια μόνο γάλα

οι αναλυτικοί οδηγοί ο απογαλακτισμός: όχι πια μόνο γάλα πώς αλλάζει ο τρόπος του να τρώει και να πίνει 1

έτοιμοι φύγαμε! Νιαμ Νιαμ Το παιδί σου μεγαλώνει γρήγορα και το βάρος του από τότε που γεννήθηκε έχει διπλασιαστεί. Για να συνεχίσει όμως να αναπτύσσεται σωστά, χρειάζεται μια διατροφή κατάλληλη στις διάφορες φάσεις της σωματικής του ανάπτυξης. τώρα πια είναι σχεδόν 6 μηνών, είναι περίεργο, κοιτάζει γύρω του και με τα μεγάλα του μάτια απαντάει στα γλυκά σου χάδια... Έφτασε η στιγμή να προσθέσεις μια θέση στο τραπέζι: το παιδί σου είναι έτοιμο να δοκιμάσει τα εύγεστα φαγάκια που θα ετοιμάσεις εσύ ή ο μπαμπάς! Ο απογαλακτισμός είναι μια σημαντική φάση για το παιδί. Το μητρικό ή το ξένο γάλα, παρά το γεγονός ότι συνεχίζει να υπάρχει στη διατροφή του, σταματά να αποτελεί την αποκλειστική τροφή του και από την μέχρι τώρα εμπειρία του να πιπιλάει το στήθος ή το μπιμπερόν περνάει στην κατάποση στερεών τροφών. Έτσι αρχίζει να ανακαλύπτει διαφορετικές γεύσεις, όπως το γλυκό και το αλμυρό, διάφορες υφές -όχι πια μόνο υγρά- και διαφορετικά χρώματα. Καλό είναι να ξεκινήσει με έναν περιορισμένο αριθμό προτάσεων, με λίγες, σίγουρες και γνήσιες τροφές και να ακολουθήσει, αν είναι δυνατόν, το ρυθμό των εποχών για να έχει πάντα πιάτα φρέσκα και καλά. 2 3

η αρχή του απογαλακτισμού Σύμφωνα με τις πρόσφατες ενδείξεις του ΠΟΥ, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το μητρικό γάλα εξασφαλίζει από μόνο του μια άριστη ανάπτυξη μέχρι τον 6ο μήνα. Ο απογαλακτισμός συνεπώς δεν θα πρέπει να αρχίσει πριν από τότε. Σε περίπτωση διατροφής με το μπιμπερόν οι χρόνοι διαφέρουν και μπορεί να αρχίσει ήδη από τον 5ο μήνα. Κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα του απογαλακτισμού μπορείς να δώσεις στο παιδί σου ένα μόνο γεύμα την ημέρα, διατηρώντας τα υπόλοιπα γεύματα με βάση το γάλα. Κάθε παιδί έχει πάντως τους δικούς του ρυθμούς, τις γεύσεις του, την ανάπτυξή του και γι αυτό είναι πάντα καλύτερο να ζητάς συμβουλές από τον παιδίατρό σου, χωρίς να παίρνεις προσωπικές πρωτοβουλίες. Μια διατροφή με βάση μόνο τα λαχανικά δεν είναι πολύ θρεπτική και μπορεί να αναζητήσει κι άλλο το στήθος σου, οπότε το σωστό είναι να το ικανοποιήσεις. προς την ανακάλυψη της γεύσης Το παιδί σου έχει συνηθίσει στη γεύση και την υφή του γάλακτος και είναι λογικό να φέρνει κάποιες αντιστάσεις, αλλά αρκεί λίγη υπομονή και να του μεταδώσεις ενθουσιασμό για τη νέα του κατάκτηση. Προσπάθησε να διατηρείς το φαγητό του πάντοτε χλιαρό, χύνοντας λίγο κάθε φορά στο πιατάκι του, και δοκίμασε να «πειραματιστείς» με διάφορες γεύσεις, δίνοντάς του να δοκιμάσει, χωρίς όμως πίεση, μια νέα τροφή κάθε φορά. Η εισαγωγή των νέων τροφών πρέπει να είναι βαθμιαία, τόσο στην ποιότητα όσο και στην ποσότητα, κι αν στην αρχή το αρνείται, περίμενε μερικές μέρες πριν του το ξαναδώσεις. Ίσως χρειάζεται μόνο να εξοικειωθεί με το χρώμα και με αυτό το νέο άρωμα. ένα μικρό κόλπο για να κάνεις την τροφή πιο νόστιμη; πρόσθεσε λίγα καρότα και το φαγητό του θα έχει πιο γλυκιά γεύση! 4 5

πρώτα φαγητά: καμία βιασύνη και λίγη κοινή λογική Επιτέλους μπορεί να φάει το φαγητό του όπως η μαμά και ο μπαμπάς! Πώς όμως θα δεχθεί πιο συμπαγείς τροφές, ακόμα κι αν έχουν περαστεί από το μίξερ, τις οποίες θα πρέπει να μασήσει ελαφρά; Το μυστικό είναι να προχωρήσεις με μικρά βήματα. Αρχικά, μπορείς να περάσεις στη διατροφή του το κουταλάκι, αυτός ο άγνωστος Είναι φυσιολογικό στην αρχή το παιδί σου να παρατηρεί το κουταλάκι σαν ένα μυστηριώδες αντικείμενο και να το θεωρεί περισσότερο σαν ένα παιχνίδι ή ένα εργαλείο για να μιμηθεί τη μαμά και τον μπαμπά. φρέσκα φρούτα και ζωμό λαχανικών, χωρίς να χρησιμοποιήσεις αλάτι και ζάχαρη. Στη συνέχεια προχωράς με λαχανικά, δημητριακά, όσπρια και, μετά τον 1ο χρόνο, τυρί. Σε αυτή την περίοδο θα πρέπει να αποφεύγονται ντομάτες, αυγά, μέλι και αγελαδινό γάλα μακράς διάρκειας. Και σε αυτήν την περίπτωση είναι καλύτερο να συμβουλευτείς τον παιδίατρο: αυτός θα σου υποδείξει την πιο σωστή διατροφή για το μικρό σου. Φυσικά, το να συνηθίσει να τρώει με κουταλοπίρουνα και κυρίως να καταπίνει στους κατάλληλους χρόνους δεν θα είναι εύκολο όπως το να πιπιλάει το στήθος ή το μπιμπερόν, αλλά δεν πρόκειται για μια αδύνατη αποστολή! Το σημαντικό είναι το κουταλάκι να είναι το σωστό για το στοματάκι του και η τροφή να τοποθετείται στην άκρη του. Το παιδί θα έχει την τάση να πιπιλάει γιατί δεν ξέρει ακόμα να μασάει και μπορεί να τύχει να φτύσει το φαγητό του ή να διασκεδάζει πετώντας το γύρω του. Αν δεν θέλεις να γίνει η κουζίνα πεδίο μάχης, τα σωστά όπλα είναι ένα πλαστικό χρωματιστό τραπεζομάντιλο, μια μεγάλη σαλιάρα, αρκετή ηρεμία και μερικά γελάκια που διώχνουν τις σκέψεις! για εκείνο μόνο γάλα, χαμομήλι και νερό αυτή την περίοδο το παιδί σου πρέπει να πίνει πολύ και συχνά 1 η συνταγή Συστατικά για μια μερίδα: 75 γρ. κολοκύθα 75 γρ. καρότα 2 φύλλα μαρούλι 1 κουταλάκι εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο ½ κουταλάκι τυρί Εκτός από το μητρικό ή το ξένο γάλα μπορεί να του αρέσει το χαμομήλι χωρίς ζάχαρη και χυμοί και φρουτόκρεμες με φρέσκα φρούτα που περιέχουν βιταμίνες και σάκχαρα, που είναι απαραίτητα για μια καλή δόση καθημερινής ενέργειας! Στο τέλος του γεύματος, όμως, καλύτερα να του δώσεις μόνο λίγο νερό: δεν θα του φουσκώνει την κοιλίτσα και δεν επεμβαίνει στην πέψη του. Απαγορεύονται καφές, κακάο, σοκολάτα, τσάι και αεριούχα ροφήματα. Θα πρέπει πάντα να φροντίζεις να του εξασφαλίζεις την απαιτούμενη ημερήσια ποσότητα σε βιταμίνες και πρωτεΐνες. κρέμα λαχανικών (για την πρώτη περίοδο) Καθάρισε την κολοκύθα και κόψ την σε κυβάκια, ξύσε τα καρότα και κόψ τα σε φέτες, κόψε σε μικρά κομμάτια τα φύλλα μαρουλιού. Τοποθέτησε όλα αυτά σε μια κατσαρόλα και χύσε ένα ποτήρι νερό με χαμηλή περιεκτικότητα σε άλατα. Ανακάτεψε και μαγείρεψε σε χαμηλή φωτιά για 30 λεπτά. Πέρασέ τα όλα από το μίξερ και πρόσθεσε το λάδι. Εάν το φαγητό είναι παχύρρευστο, πρόσθεσε μερικά κουταλάκια νερό και ζέστανε για μερικά λεπτά. Τη στιγμή που θα το σερβίρεις πρόσθεσε λίγο τριμμένο τυρί. Αν δεν έχεις κολοκύθα μπορείς να χρησιμοποιήσεις πατάτα. 6 7

ξερά μπισκότα, τι πάθος! Όλα τα νεογέννητα αναπτύσσουν πρώτα τη γεύση του γλυκού και μετά του αλμυρού. Να γιατί τα ξερά μπισκότα είναι ιδανικά σε αυτή τη φάση της ζωής τους. Υπάρχουν διάφορα είδη που, με βάση τη θρεπτική αξία τους, μπορούν να περιληφθούν στην καθημερινή διατροφή του παιδιού σου. είναι βασικό να τα μάθεις από μικρά να τρώνε σωστά. Αν έχουν συνηθίσει από τώρα να πίνουν χυμούς και να τρώνε φρούτα και λαχανικά, υπάρχουν πολλές πιθανότητες να διατηρήσουν αυτή την υγιεινή συνήθεια και όταν μεγαλώσουν. Χωρίζονται γενικά σε μπισκότα με ή χωρίς γλουτένη, μια πρωτεΐνη που μπορεί να προκαλέσει διατροφικές αλλεργίες, και με ή χωρίς αυγό, μια τροφή που δεν μπορεί να χορηγηθεί πριν από τον 8ο μήνα, επειδή κι αυτό μπορεί να προκαλέσει αλλεργίες. Θα δεις ότι όταν θα βγάλει τα πρώτα δοντάκια, θα είναι σε θέση να τα τρώει ολόκληρα και να τα κρατά από μόνο του στα χεράκια του. Μπορείς επίσης να του δώσεις να δοκιμάσει μια φέτα από φρέσκο ψωμί. Θα διασκεδάσει πάρα πολύ και, όπως για το κουταλάκι, θα ζήσει αυτή τη στιγμή αρχικά σαν ένα παιχνίδι αλλά μόλις νιώσει τη γεύση και του ενός και του άλλου θα γίνει λαίμαργο! Σε κάθε περίπτωση η συμβουλή είναι, όπως πάντα, να απευθυνθείς πρώτα στον παιδίατρό σου, ο οποίος θα σου υποδείξει τη μέγιστη ημερήσια δόση των μπισκότων, που συνήθως δεν πρέπει να είναι πάνω 3-4, και ποιον τύπο μπισκότων θα πρέπει να δώσεις στο παιδί. τρώγοντας μόνο του μαθαίνει πιο γρήγορα! Μάθε του να κρατάει με τα χεράκια του το μπιμπερόν - διάλεξέ το άθραυστο και ελαφρύ, φυσικά! - και προσπάθησε να προσέχεις πάντοτε και την καθαριότητά του: μετά τη χρήση είναι σημαντικό να πλυθεί προσεκτικά το μπιμπερόν μαζί με όλα όσα χρησιμοποιείς για τη διατροφή του. Με το πέρασμα του χρόνου θα μπορούσες να το πείσεις να χρησιμοποιεί το κουταλάκι και να τρώει μόνο του, παίρνοντας την τροφή απευθείας από το πιατάκι του. Θα μάθει σιγά σιγά, αλλά με αρκετή υπομονή και πολλή αγάπη από την πλευρά σου θα γίνουν τα πράγματα πιο απλά. 8 9

βρεφικές τροφές: κι αν τις έφτιαχνες εσύ; Σήμερα στο εμπόριο υπάρχουν πάρα πολλοί τύποι βρεφικών τροφών που ικανοποιούν τις γεύσεις όλων των παιδιών, ακόμα και των πιο δύστροπων. Οι βελουτέ τροφές που χωνεύονται εύκολα είναι ιδανικές για το μωρό σου. Αν θέλεις, όμως, μπορείς να τις ετοιμάζεις εσύ η ίδια με τα χέρια σου, χρησιμοποιώντας φρέσκες τροφές, κατά προτίμηση βιολογικής καλλιέργειας ή τροφές των οποίων γνωρίζεις την προέλευση. Ίσως η υφή δεν θα είναι ακριβώς η ίδια με αυτή των προϊόντων που αγοράζεις από τα καταστήματα, αλλά η γεύση θα είναι ασφαλώς πιο ευχάριστη. Το φαγάκι του θα έχει έτσι ένα μοναδικό και αναντικατάστατο συστατικό: την αγάπη της μαμάς του! 2 η συνταγή Συστατικά για μια μερίδα: 150 γρ. ανάμικτα λαχανικά καθαρισμένα (πατάτες, καρότα, κολοκυθάκια, μάραθο, φασολάκια κ.λπ.) 4 κουταλάκια παιδικής κρέμας δημητριακών (είναι ιδανική αυτή με ριζάλευρο ή καλαμποκάλευρο) 2 κουταλάκια εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, φρέσκο ανθότυρο ή τυρί σε μορφή κρέμας (ένα κουταλάκι για τις πρώτες φορές, για να αυξηθεί στη συνέχεια η δόση ανάλογα με την προτίμησή του) 10 φαγητό με τυρί Ετοίμασε ένα ζωμό λαχανικών μαγειρεύοντας τα λαχανικά σε κομμάτια, σε ένα λίτρο νερού για περίπου μία ώρα σε χαμηλή φωτιά. Πέρασε τα λαχανικά από το μύλο ώστε να γίνουν κρέμα και πρόσθεσε 3 κουταλάκια ντοματοπολτού και περίπου 200 γραμμάρια ζωμού. Μόλις αρχίσει να βράζει, σβήσε τη φωτιά. Ρίξε από πάνω 4 κουταλάκια κρέμας δημητριακών συνεχίζοντας να ανακατεύεις. Άφησε να κρυώσει και πρόσθεσε το τυρί ανακατεύοντας κι άλλο. Πρόσθεσε εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και σέρβιρε. 11 ο μικρός πρίγκιπας Τώρα πια κάθεται με την πλάτη ίσια και για εκείνο έχει έρθει η ώρα να πάρει θέση στο θρόνο του... δηλαδή στο καρεκλάκι φαγητού! Μια στρατηγική θέση που θα του επιτρέψει να τρώει και να διασκεδάζει μαζί σου, κοιτάζοντας τον κόσμο από διαφορετική οπτική και παρατηρώντας όλα όσα συμβαίνουν γύρω του. Κινείται, τινάζεται, γυρνάει και γι αυτό είναι πιο σωστό να του δένεις τη ζώνη ασφαλείας πριν αρχίσεις να το ταΐζεις. Ενώ τρώει, μπορείς να του δώσεις στο χέρι του ένα κουτάλι - το σκήπτρο του! - με το οποίο μπορεί να διασκεδάζει ανακατεύοντας το φαγητό του ή χτυπώντας το κάθισμά του. Είναι η αρχή αυτού που για κάποιο διάστημα θα είναι το αγαπημένο του παιχνίδι: να πετάει κάτω το κουτάλι ή οποιοδήποτε αντικείμενο έχει στο χέρι. Έτσι δοκιμάζει νέες καταστάσεις και μαθαίνει ότι τα ελαφριά και μαλακά πράγματα δεν κάνουν θόρυβο, ενώ κάποια άλλα κουδουνίζουν και άλλα μπορούν και αναπηδούν! Όλα αυτά θα το κάνουν υπερήφανο για τον εαυτό του, όπως και τη μαμά του, για τις αξιοθαύμαστες κατακτήσεις του!

είναι εύκολο να φάει το φαγητό του όπως και το να πίνει ένα ποτήρι νερό! Το παιδί σου σε ηλικία 10 μηνών ξέρει ήδη να κρατάει στα χεράκια του το κουτάλι και το ποτήρι; Αν η απάντηση είναι όχι, μην ανησυχείς: δεν υπάρχει σταθερός κανόνας. Συνήθως τις πρώτες φορές το φαγητό και το νερό καταλήγουν λίγο στο τραπέζι, λίγο στο πάτωμα, λίγο στους τοίχους Ενθάρρυνέ το να βάζει στο στόμα του το κουταλάκι σωστά και να πίνει με το σωστό τρόπο: θα δεις ότι με τον καιρό θα μπορέσει να το κάνει από μόνο του. Θα είναι για εκείνο μια μεγάλη ικανοποίηση! Ίσως φάει λιγότερο και λερωθεί περισσότερο, αλλά παρατηρώντας εσένα και τον μπαμπά στο τραπέζι θα προσπαθήσει να σας μιμηθεί και πολύ γρήγορα θα είναι σε θέση να τρώει ακριβώς όπως οι «μεγάλοι». το παιδί σου τώρα πια κάνει τα πρώτα του βήματα και έχει μάθει να τρώει μόνο του... ή σχεδόν! φρούτα, λαχανικά και... φαντασία! Συνήθως, την πρώτη περίοδο του απογαλακτισμού, η βασική τροφή είναι τα φρούτα, όπως τα μήλα, τα αχλάδια και οι μπανάνες, σε πουρέ ή ομογενοποιημένα. Αυτό συμβαίνει επειδή, χάρη στη φυσικά γλυκιά γεύση τους, είναι πιο εύκολο να γίνουν αποδεκτά από το παιδί. Μπορείς να δοκιμάσεις και με τα λαχανικά εποχής, που είναι εξίσου ευκολοχώνευτα και ελαφριά, ξεκινώντας από τα πιο νόστιμα, όπως καρότα, πατάτες και κολοκυθάκια. Μετά από 2-3 εβδομάδες μπορείς να προσθέσεις μαρούλι ή φασολάκια και να του δώσεις να δοκιμάσει μια μικρή και κρεμώδη σούπα με λίγο εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο κι ένα κουταλάκι τυρί. Μπορείς να συνεχίσεις εισάγοντας το τυρί και, όταν θα είναι πιο μεγάλο, μπορείς να του ετοιμάσεις επιτέλους κάποιο εύγεστο πιάτο, λιώνοντας τα συστατικά, χωρίς να τα περάσεις από το μίξερ και έχοντάς τα ξεχωριστά στο πιατάκι του. Έτσι θα μπορεί να εκτιμήσει το καθένα ξεχωριστά και να αναγνωρίσει το άρωμα, το χρώμα και τη γεύση τους. Το μικρό σου έχει πολύ διαφορετική αίσθηση της γεύσης από τη δική σου και, κυρίως, η πρώτη του επιλογή δεν πραγματοποιείται με τον ουρανίσκο αλλά με την όραση. μάντεψε ποιος θα δειπνήσει με τη μαμά και τον μπαμπά! Τώρα είναι καθισμένο στο καρεκλάκι του και βρίσκεται στο τραπέζι μαζί σας. Κάθε χειρονομία σας θα είναι για εκείνο μια συνεχής ανακάλυψη και θα προσπαθήσει να μιμηθεί κάθε σας κίνηση: είναι ωραίο να νιώθεις μέρος της οικογένειας και να συμμετέχεις στη ζωή του σπιτιού! Κάθε αντικείμενο του τραβάει την προσοχή, θα προσπαθεί να αγγίξει οτιδήποτε βρίσκεται κοντά του, θα διασκεδάζει τραβώντας το τραπεζομάντιλο και θα συμμετέχει στις συνομιλίες σας: γι αυτό καλό είναι να προσέχετε συνεχώς τις κινήσεις του. Στην αρχή θα μπορεί να τρώει το φαγητό του μαζί σας, γύρω από ένα τραπεζάκι, με ένα καρεκλάκι στα μέτρα του, όπου θα μπορεί να «ανακατεύει» την τροφή του όπως θέλει. Ύστερα, σταδιακά, συνεχίζοντας να σας παρατηρεί, θα δείτε ότι θα μάθει τους «καλούς τρόπους». Παρουσίασέ του το φαγητό με έξυπνο τρόπο και κυρίως παίξε με τα χρώματα. Όλα θα είναι πιο όμορφα και διασκεδαστικά! 12

τροφές που επιτρέπονται και τροφές που δεν επιτρέπονται Δεν συνιστώνται όλοι οι τύποι φρούτων και λαχανικών από την αρχή. Το μυστικό είναι να προσέχεις τις τροφές που λόγω της υψηλής πιθανότητας να προκαλέσουν αλλεργία δεν θα πρέπει να δοθούν στο παιδί πριν από την ηλικία των 1-2 ετών, όπως η ντομάτα, οι φράουλες, τα κεράσια και το σταφύλι. Επίσης τα εσπεριδοειδή, που είναι λίγο πιο όξινα, θα ήταν καλό να του τα δώσεις μόνο όταν θα κλείσει το 1ο έτος και μακριά από γεύματα, γιατί θα μπορούσαν να του δυσκολέψουν τη χώνεψη. Ποτέ μην επιμένεις υπερβολικά: αν στο παιδί σου δεν αρέσει κάτι, είναι φυσιολογικό. Θα πρέπει να έχεις υπόψη σου ότι όλα αυτά είναι καινούργια για εκείνο και θα δεις ότι, με τη βοήθεια του παιδίατρου, μέσα σε δύο χρόνια θα μπορεί να τρώει σχεδόν τα πάντα! Όχι πριν από 3 η συνταγή Συστατικά για μια μερίδα: 250 ml νερό 1 βαζάκι ομογενοποιημένη τροφή με λαχανικά 1 φιλέτο γλώσσας 4 κουταλάκια κρέμα με ριζάλευρο 1 κουταλάκι εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο 14 φαγητό αλά μαρινάρα Σε μια μικρή κατσαρόλα αραίωσε στο νερό τη βρεφική τροφή των λαχανικών και βράσε την. Πρόσθεσε την κρέμα με ριζάλευρο και ανακάτεψε προσεκτικά. Βγάλε την πέτσα από το φιλέτο του ψαριού και μαγείρεψέ το στον ατμό για περίπου 15 λεπτά. Αφαίρεσε προσεκτικά όλα τα κόκαλα, πέρασε το ψάρι από το μύλο και, έξω από τη φωτιά, πρόσθεσέ το στην κρέμα με ριζάλευρο. Πρόσθεσε εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, ανακάτεψε και σέρβιρε. οι συμβουλές του διατροφολόγου σε ποιο μήνα είναι? καλύτερο να αρχίσει ο απογαλακτισμός και τι θα πρέπει να κάνω; Ο απογαλακτισμός είναι μια πολύ σημαντική φάση, μια μεγάλη αλλαγή και θα πρέπει να πραγματοποιηθεί σταδιακά και χωρίς βιασύνη. Γενικά μπορούμε να τον ορίσουμε γύρω στον 5ο-6ο μήνα, επειδή ακριβώς σε αυτή την περίοδο ο οργανισμός του νιώθει την ανάγκη κι άλλων θρεπτικών ουσιών εκτός από το γάλα. Η διαφορά ανάμεσα στον απογαλακτισμό στους 5 αντί για τους 6 μήνες δεν είναι πολύ σημαντική: μερικοί προτιμούν τον 5ο μήνα, αν το παιδί πίνει ξένο γάλα, αλλά κάθε παιδίατρος, ανάλογα με τη συγκεκριμένη περίπτωση, μπορεί να αποφασίσει με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο. Συνεπώς, δεν είναι υποχρεωτικό να αρχίσει στον 6ο μήνα ακριβώς, δεν θα γίνει κάτι αν περιμένεις ακόμα 1 ή 2 εβδομάδες. Κάθε παιδί έχει διαφορετικές ανάγκες. Αυτό όμως που συμμερίζεται σχεδόν η πλειοψηφία των παιδιάτρων είναι να μην αρχίσει ο απογαλακτισμός πριν από τους 4 μήνες, μια ηλικία όπου αρχίζει να σηκώνει καλά το κεφάλι του και να καταπίνει καλύτερα.

? πώς θα ξέρω τις σωστές ποσότητες που πρέπει να του δίνω; Σαν μέγεθος μέτρησης μπορείς να ξεκινήσεις από την ποσότητα του γάλακτος που συνήθως δίνεις στο παιδί (π.χ. 150 ml γάλακτος) και στη συνέχεια, σταδιακά, αρχίζεις να την αυξάνεις με βάση τις ανάγκες του. Βέβαια, για την ποσότητα του φαγητού του καλό είναι να αφήσεις να σε καθοδηγήσει η αίσθηση του κορεσμού που θα έχει, ζητώντας συμβουλές από τον παιδίατρό σου. Στην αρχή το μικρό σου δεν ξέρει να συντονίσει την κατάποση και γι αυτό ένα μικρό μέρος της τροφής βγαίνει από το στόμα του και σε κάνει λανθασμένα να πιστεύεις ότι αυτή η τροφή δεν του αρέσει ή ότι έχει χορτάσει. Σιγά-σιγά θα αρχίσετε να μαθαίνετε ο ένας τον άλλο. Γύρω στον 6ο-7ο μήνα αρχίζει να δείχνει την επιθυμία του για την τροφή ανοίγοντας το στόμα του και τραβώντας το σώμα του προς τα εμπρός και λίγο πιο μετά θα είναι σε θέση να δείξει την έλλειψη ενδιαφέροντος και ότι έχει χορτάσει όταν τραβιέται προς τα πίσω και γυρίζει το κεφάλι του.? ποιο θα μπορούσε να είναι το πρώτο του φαγητό; Γενικά αρχίζει με ένα «μοναδικό πιάτο» όπου συγκεντρώνονται όλες οι τροφές: οι γεύσεις είναι ανακατεμένες, αλλά με αυτό τον τρόπο το παιδί σου τρώει λίγο από όλα. Η σούπα με λαχανικά είναι ιδανική την πρώτη περίοδο και περιλαμβάνει τις πατάτες, τα κολοκυθάκια και τα καρότα στη Εάν ο φόβος σου είναι ότι δεν τρώει αρκετά - ένας φόβος που έχουν πολλές μητέρες... - μπορείς να συμπληρώσεις το γεύμα του με μικρές ποσότητες γάλακτος (μητρικό/ξένο). Συνεπώς δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα εάν δεν τελειώσει όλο το φαγάκι του. Το συμπλήρωμα του γάλακτος μπορεί να συνεχιστεί ακόμα και για μεγάλο χρονικό διάστημα. διατροφή του. Η ποσότητα της σούπας θα εξαρτηθεί από την όρεξή του και κυρίως από το πώς έχει συνηθίσει, αλλά αν στην αρχή αρνείται το φαγητό μην το πιέσεις. Δώσ του γάλα και δοκίμασε ξανά με το φαγητό την επόμενη ημέρα. Για μια υγιεινή και σωστή διατροφή καλό είναι να του δίνεις ένα κομμάτι τριμμένο μήλο από την αρχή.? Στη διατροφή του μικρού σου καλό είναι να μην περιλαμβάνεις ούτε αλάτι, ούτε ζάχαρη, ούτε κύβο λαχανικών στις σούπες, κυρίως την πρώτη περίοδο, επειδή βιώνει μια φάση εξερεύνησης των γεύσεων και δεν αναγνωρίζει ακόμα τα μεμονωμένα συστατικά.? αν το φαγητό είναι άνοστο, μπορώ να χρησιμοποιήσω αλάτι και ζάχαρη; Δεν έχει την ίδια γεύση με τους ενήλικες και θα σε κάνει εκείνο να καταλάβεις αν το πιάτο που του ετοίμασες του αρέσει ή όχι. Σε περίπτωση που προτιμά κάτι πιο γευστικό, τότε μπορείς να προσθέσεις λίγο τυρί και να χρησιμοποιήσεις λίγο λάδι σαν βασικό καρύκευμα. όταν αρχίσει ο απογαλακτισμός, το γάλα θα πρέπει να βγει από τη διατροφή του; «Απογαλακτισμός» σημαίνει η ικανότητα διακοπής της συνήθειας να πίνει μητρικό γάλα, ένα αργό και προοδευτικό πέρασμα που προβλέπει την εισαγωγή άλλων τροφών εκτός από αυτό. Οι τροφές θα είναι συμπληρωματικές και όχι αποκλειστικά φαγητά του μικρού σου. Μάλιστα, την πρώτη περίοδο η μικτή διατροφή προβλέπει την αντικατάσταση του μεσημεριανού γεύματος γάλακτος με ένα στερεό φαγητό, μέχρι να φτάσει σιγά σιγά στα δύο στερεά και στα δύο γεύματα γάλακτος σε διάστημα ενός μηνός από την έναρξη του απογαλακτισμού. Συνεπώς, σιγά σιγά θα συμπεριλάβεις το βραδινό φαγητό και στη συνέχεια και όλα τα άλλα, χωρίς να ξεχάσεις όμως ότι η κατανάλωση αυτού του γάλακτος είναι σε κάθε περίπτωση σημαντική στη διατροφή του μικρού σου σε συνάρτηση με την ανάγκη για υψηλή ποσότητα ασβεστίου, που είναι χαρακτηριστική σε αυτή την ηλικία. 16 17

? πότε μπορώ να του δώσω αγελαδινό γάλα και όλες τις άλλες τροφές; Μπορείς να συμπεριλάβεις το αγελαδινό γάλα μόνο μετά τον 1ο χρόνο και είναι πάντα χρήσιμο να συμβουλεύεσαι τον παιδίατρο. Κατά την πρώτη περίοδο δεν συνιστάται σε κάθε περίπτωση λόγω της παρουσίας μιας αρκετά υψηλής ποσότητας πρωτεϊνών με μεγάλη πιθανότητα αλλεργιών. Επίσης το ασπράδι του αυγού δεν θα πρέπει να περιλαμβάνεται στη διατροφή πριν από τον 12 ο μήνα, ενώ ο κρόκος μπορείς να μπει στη διατροφή του γύρω στον 9 ο μήνα. Μερικές τροφές είναι πιο σύνθετες από άλλες και μπορούν να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις, όπως η γλουτένη, και γι αυτό το λόγο είναι πάντα χρήσιμο να εισάγεται σταδιακά μία νέα τροφή κάθε φορά, για να καταλάβεις αμέσως αν υπάρχει κάποια αλλεργία. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες και υποχρεωτικές περίοδοι για ένα συστατικό, αλλά γενικά μπορείς να έχεις σαν σημείο αναφοράς αυτούς τους χρόνους: γλουτένη κρέας κρόκος αυγού αγελαδινό γάλα όχι πριν από τον από τον από τον όχι πριν από τον μήνα μήνα μήνα μήνα έλα να μας βρεις στα καταστήματά μας στην ελλάδα ΑΘΗΝΑ Νίκης 4 - τηλ. 210-3216490 ΑΘΗΝΑ Πατησίων 60 - τηλ. 210-8842000 ΑΧΑΡΝΕΣ Δεκελείας 7 - τηλ. 210-2409110 ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ Λεωφ. Πεντέλης 5 Α τηλ. 210-6842543 ΝΕΟ ΦΑΛΗΡΟ megastore (νέο κατάστημα) Λεωφ. Πειραιώς 74 Α τηλ. 210-4837420 ΠΕΙΡΑΙΑΣ Βασ. Γεωργίου Α 17 τηλ. 210-4120463 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ Θουκυδίδου & Ιθώμης 9 τηλ. 210-5748947 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ Λεωφ. Δημοκρατίας 224 τηλ. 25510-29224 ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Δικαιοσύνης 51 τηλ. 2810-283531 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Βενιζέλου 5 - τηλ. 2310-274676 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Mediterranean Cosmos τηλ. 2310-487904 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ megastore (νέο κατάστημα) Εμπορικό Πάρκο Florida - Πυλαία 11ο χλμ. Θεσ/κης-Αεροδρομίου τηλ. 2310-028680 ΛΑΡΙΣΑ Α. Παναγούλη 32 - τηλ. 2410-626968 ΠΑΤΡΑ Ερμού 32 - τηλ. 2610-623530 ΡΟΔΟΣ Εθνικής Αντιστάσεως 54 τηλ. 22410-43970 στην κύπρο ΛΕΜΕΣΟΣ Σπ. Κυπριανού & Αγ. Φυλάξεως 182 τηλ. 25-822099 ΛΕΥΚΩΣΙΑ, ΣΤΡΟΒΟΛΟΣ Λεωφ. Αθαλάσσης 49 τηλ. 22-441555 MEGASTORE new ΝΕΟ ΦΑΛΗΡΟ (νέο κατάστημα) Λεωφ. Πειραιώς 74 Α τηλ. 210-4837420 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (νέο κατάστημα) Εμπορικό Πάρκο Florida - Πυλαία 11ο χλμ. Θεσ/κης-Αεροδρομίου τηλ. 2310-028680 ψάρι από τον μήνα Αναζήτησε το πιο κοντινό σου κατάστημα στο site ασπράδι αυγού από το έτος 18

20 ΔΩΡΕΑΝ ΑΝΤΙΤΥΠΟ