ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΡΙΑΣ 19 ΠΡΟΛΟΓΟΣ 21 Οργάνωση του κειμένου 22 Ευχαριστίες 25 ΜΕΡΟΣ Α ΙΔΡΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ 27 Κεφάλαιο 1 ΚΛΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ 29 Η μηχανική μεταφορά στην οργάνωση 29 Η κλασική θεωρία διοίκησης του Henri Fayol 31 Στοιχεία διοικητικής 32 Αρχές της διοικητικής 32 Σύνοψη της θεωρίας του Fayol 36 Θεωρία της γραφειοκρατίας του Max Weber 36 Θεωρία επιστημονικού μάνατζμεντ του Frederick Taylor 39 Κίνητρο ανάπτυξης της θεωρίας του επιστημονικού μάνατζμεντ 39 Αρχές της θεωρίας του επιστημονικού μάνατζμεντ 40 Σχετική περίπτωση: Ταχύτερο φαγητό στο εργοστάσιο Cheesecake 42 Επικοινωνία στις κλασικές προσεγγίσεις 43 Περιεχόμενο της επικοινωνίας 43 Κατεύθυνση της επικοινωνιακής ροής 44 Δίαυλοι επικοινωνίας 45 Στυλ επικοινωνίας 45 Η έρευνα στο προσκήνιο 46 Κλασική διοίκηση στους σημερινούς οργανισμούς 47 Κλασική δομή στους σημερινούς οργανισμούς 48 Κλασικός σχεδιασμός εργασιών στους σημερινούς οργανισμούς 48
10 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Σχετική περίπτωση: Έξυπνη αναδόμηση της υπηρεσίας μυστικών πληροφοριών 49 Σύνοψη 50 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Εξαγορά της Creamy Creations 53 Κεφάλαιο 2 ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ 55 Από την κλασική θεωρία στις ανθρώπινες σχέσεις: Οι μελέτες Hawthorne 56 Οι μελέτες φωτισμού 56 Μελέτες της πειραματικής αίθουσας συναρμολόγησης 56 Το πρόγραμμα συνεντεύξεων 57 Οι μελέτες της αίθουσας καλωδίωσης 57 Εξηγήσεις των ευρημάτων των μελετών Hawthorne 58 Θεωρίες της κίνησης ανθρωπίνων σχέσεων 60 Η θεωρία ιεράρχησης των αναγκών του Maslow 60 Η θεωρία υποκίνησης-ψυχικής υγείας του Herzberg 62 Η θεωρία Χ και η θεωρία Ψ του McGregor 66 Σχετική περίπτωση: Αξίζει τη θυσία η υπερωριακή αμοιβή; 65 Έρευνα στο προσκήνιο 68 Σύγκριση των τριών θεωριών 70 Επικοινωνία στις προσεγγίσεις ανθρωπίνων σχέσεων 71 Περιεχόμενο της επικοινωνίας 71 Κατεύθυνση της επικοινωνιακής ροής 72 Δίαυλοι επικοινωνίας 72 Στυλ επικοινωνίας 73 Η προσέγγιση ανθρωπίνων σχέσεων στους οργανισμούς σήμερα 73 Επίδραση στις στάσεις των μάνατζερ 74 Επίπτωση στο σχεδιασμό καθηκόντων 74 Σχετική περίπτωση: Μια χαμογελαστή δομή 75 Σύνοψη 76 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Υποκίνηση στη Λέσχη Υγείας HealthTime 78 Κεφάλαιο 3 ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ 81
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α 11 Ώθηση για την προσέγγιση των ανθρωπίνων πόρων 82 Λειτουργούν οι αρχές των ανθρωπίνων σχέσεων; 82 Διαστρέβλωση των αρχών των ανθρωπίνων σχέσεων 84 Ιδρυτικές θεωρίες της προσέγγισης ανθρωπίνων πόρων 86 Το διοικητικό πλέγμα των Blake και Mouton 86 Το σύστημα IV του Likert 88 Η θεωρία Ζ του Ouchi 89 Σύγκριση των τριών θεωριών 91 Σχετική περίπτωση: Κατασκευή μιας καλύτερης ποντικοπαγίδας 92 Επικοινωνία στους οργανισμούς ανθρωπίνων πόρων 92 Περιεχόμενο της επικοινωνίας 93 Η έρευνα στο προσκήνιο 94 Κατεύθυνση της επικοινωνιακής ροής 93 Δίαυλοι επικοινωνίας 96 Στυλ επικοινωνίας 96 Σχετική περίπτωση: Αποσυρόμενοι πόροι 97 Οργανισμοί ανθρωπίνων πόρων σήμερα 98 Σύνοψη 102 Το «τι» των προγραμμάτων ανθρωπίνων πόρων 98 Το «πώς» των προγραμμάτων ανθρωπίνων πόρων 100 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Ομαδική εργασία στο εργοστάσιο Marshall 105 ΜΕΡΟΣ Β ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ 107 Κεφάλαιο 4 ΣΥΣΤΗΜΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ 109 Η συστημική μεταφορά και συστημικές έννοιες 110 Συστατικά συστημάτων 111 Διαδικασίες συστημάτων 113 Σχετική περίπτωση: Πλοήγηση σε ένα σύνθετο σύστημα 115 Ιδιότητες συστημάτων 116 Τρεις συστημικές θεωρίες 118 Θεωρία κυβερνητικών συστημάτων 118 Η θεωρία οργάνωσης του Karl Weick 121
12 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Έρευνα στο προσκήνιο 124 Συστημική θεωρία «νέας φυσικής» 126 Μέθοδοι μελέτης οργανωσιακών συστημάτων 127 Ανάλυση δικτύων 128 Σχετική περίπτωση: Συνδετικότητα που δεν κρύβεται πουθενά 131 Σύνοψη 133 Τεχνικές μοντελοποίησης 130 Ανάλυση περιπτώσεων 132 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Εξαγωγή νοήματος μετά την εξαγορά 135 Κεφάλαιο 5 ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ 139 Υποκειμενικές απόψεις της κουλτούρας 140 «Ισχυρές κουλτούρες» των Deal και Kennedy 141 «Κουλτούρες αριστείας» των Peters και Waterman 142 Εναλλακτικές προσεγγίσεις στην κουλτούρα 144 Σχετική περίπτωση: Το έθνος των Red Sox 145 Οι οργανωσιακές κουλτούρες είναι σύνθετες 144 Οι οργανωσιακές κουλτούρες είναι αναδυόμενες 146 Η έρευνα στο προσκήνιο 148 Οι οργανωσιακές κουλτούρες δεν είναι ενιαίες 147 Οι οργανωσιακές κουλτούρες είναι συχνά διφορούμενες 149 Το υπόδειγμα οργανωσιακής κουλτούρας του Schein 150 Ορισμός της κουλτούρας 151 Ένα πολιτισμικό υπόδειγμα 152 Σχετική περίπτωση: Η φανταχτερή κουλτούρα της Tyco 155 Μέθοδοι μελέτης της οργανωσιακής κουλτούρας 159 Σύνοψη 161 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Η άνοδος και η πτώση της Enron 163 Κεφάλαιο 6 ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ 167
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α 13 Ριζοσπαστικές προσεγγίσεις 168 Η διεισδυτικότητα της εξουσίας 169 Η έρευνα στο προσκήνιο 174 Ιδεολογία και ηγεμονία 176 Απελευθέρωση 178 Δύο ριζοσπαστικές προσεγγίσεις στην επικοινωνία 179 Μια θεωρία συναινετικού ελέγχου 180 Φεμινιστικές θεωρίες οργανωσιακής επικοινωνίας 182 Σχετική περίπτωση: Χρήση της λέξης από Φ 183 Ερευνητική μεθοδολογία στη ριζοσπαστική προσέγγιση 187 Σύνοψη 189 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Μιλώντας για τη γαλοπούλα 191 ΜΕΡΟΣ Γ ΔΙΑΡΚΕΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ 193 Κεφάλαιο 7 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΑΦΟΜΟΙΩΣΗΣ 195 Υποδείγματα οργανωσιακής κοινωνικοποίησης 196 Φάσεις κοινωνικοποίησης 196 Η έρευνα στο προσκήνιο 198 Περιεχόμενο της κοινωνικοποίησης 201 Σχετική περίπτωση: Προσωρινή κοινωνικοποίηση 202 Σύνοψη των υποδειγμάτων κοινωνικοποίησης 202 Επικοινωνιακές διαδικασίες κατά την αφομοίωση 203 Η συνέντευξη εργασίας 203 Σχετική περίπτωση: Η νέα αναζήτηση εργασίας 204 Διαδικασίες ανάπτυξης ρόλων 209 Έξοδος από τον οργανισμό 213 Σύνοψη 215 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Η αναζήτηση εργασίας 219 Κεφάλαιο 8 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 223 Υποδείγματα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων 223
14 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Ορθολογικά υποδείγματα λήψης αποφάσεων 223 Εναλλακτικές μέθοδοι στα ορθολογικά υποδείγματα 224 Σχετική περίπτωση: Αποφάσεις για προσωπικά οικονομικά 225 Λήψη αποφάσεων σε μικρές ομάδες 228 Περιγραφικά υποδείγματα λήψης αποφάσεων μικρών ομάδων 229 Αποτελεσματική λήψη αποφάσεων σε μικρές ομάδες 230 Σχετική περίπτωση: Λήψη αποφάσεων για πληροφορίες για το Ιράκ 234 Συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων 235 Επιδράσεις της συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων 235 Υποδείγματα συμμετοχικής διαδικασίας 236 Συμμετοχικές εφαρμογές στους οργανισμούς και η δημοκρατία στον οργανωσιακό χώρο 239 Η έρευνα στο προσκήνιο 242 Σύνοψη 242 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Πάρα πολλλοί φοιτητές 247 Κεφάλαιο 9 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ 251 Θεωρητική ανάλυση της διαδικασίας σύγκρουσης 251 Ορισμός της σύγκρουσης 251 Επίπεδα οργανωσιακής σύγκρουσης 253 Φάσεις οργανωσιακής σύγκρουσης 254 Διαχείριση οργανωσιακής σύγκρουσης 255 Στυλ σύγκρουσης 255 Διαπραγμάτευση και παζάρεμα 259 Επίλυση της σύγκρουσης από τρίτους 261 Παράγοντες που επηρεάζουν τη διαδικασία διαχείρισης της σύγκρουσης 264 Σχετική περίπτωση: Σύγκρουση στα δικαστήρια 265 Προσωπικοί παράγοντες 264 Η έρευνα στο προσκήνιο 266 Σχεσιακοί παράγοντες 268 Πολιτισμικοί παράγοντες 269 Εναλλακτική άποψη της σύγκρουσης 270 Σύνοψη 272
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α 15 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Το πρόβλημα της ομαδικής εργασίας 275 Κεφάλαιο 10 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΚΑΙ ΗΓΕΣΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ 277 Διαδικασίες αλλαγής στους οργανισμούς 278 Υποδείγματα οργανωσιακής αλλαγής 278 Αντιδράσεις στην οργανωσιακή αλλαγή 280 Η έρευνα στο προσκήνιο 282 Επικοινωνία στη διαδικασία της αλλαγής 285 Ηγεσία στους οργανισμούς 287 Υποδείγματα ηγεσίας 288 Σχετική περίπτωση: Υπεύθυνη ηγεσία στην Enron 289 Σύνοψη 294 Επικοινωνία και ηγεσία 291 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Οδηγώντας νοσοκόμες στη νοσοκομειακή αλλαγή 298 ΜΕΡΟΣ Δ ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ 301 Κεφάλαιο 11 ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΧΩΡΟ 303 Το συναίσθημα στον εργασιακό χώρο 304 Το συναίσθημα ως μέρος της δουλειάς 306 Σχετική περίπτωση: Συναισθηματικά αποθέματα 305 Το συναίσθημα ως τμήμα των σχέσεων στο χώρο εργασίας 308 Η έρευνα στο προσκήνιο 310 Συναισθηματικοί κανόνες και συναισθηματική ευφυΐα 311 Άγχος, εξουθένωση και κοινωνική στήριξη στο χώρο εργασίας 313 Εξουθένωση 314 Αγχωτικοί παράγοντες που οδηγούν σε εξουθένωση 315 Συνέπειες της εξουθένωσης 316 Η επικοινωνία ως αιτία εξουθένωσης 317
16 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Η αντιμετώπιση της εξουθένωσης 320 Σχετική περίπτωση: Η εξουθένωση στο τμήμα επειγόντων περιστατικών 323 Σύνοψη 325 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Μετά την 11η Σεπτεμβρίου: Το συναίσθημα στον εργασιακό χώρο 329 Κεφάλαιο 12 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ 333 Γυναίκες και μειονότητες στους σημερινούς οργανισμούς 334 Στερεότυπα και διακρίσεις 335 Εμπόδια σχέσεων στα συστήματα των οργανισμών 336 Η έρευνα στο προσκήνιο 338 Σχετική περίπτωση: Δουλεύοντας σε έναν ανδρικό κόσμο 340 Σύνοψη των ζητημάτων γυναικών και μειονοτήτων στους οργανισμούς 341 Ο πολυπολιτισμικός οργανισμός 341 Ο διαφοροποιημένος οργανισμός: ευκαιρίες 343 Ο διαφοροποιημένος οργανισμός: προκλήσεις 346 Σχετική περίπτωση: Ένα πιο διαφοροποιημένο πανεπιστήμιο 348 Διαχείριση (και πανηγυρισμός) της πολιτισμικής διαφορετικότητας 351 Σύνοψη 354 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Προοπτικές ενθάρρυνσης της πολιτισμικής διαφοροποίησης 357 Κεφάλαιο 13 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ 361 Τύποι τεχνολογίας επικοινωνίας στους οργανισμούς 362 Θεωρίες χρήσης επικοινωνιακών μέσων 366 Το υπόδειγμα πλούτου μέσων 366 Το υπόδειγμα επεξεργασίας κοινωνικής πληροφορίας 369 Το υπόδειγμα διπλής ικανότητας 370 Η έρευνα στο προσκήνιο 372
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α 17 Επιδράσεις της τεχνολογίας επικοινωνίας στους οργανισμούς 373 Σχετική περίπτωση: Αυτοματοποιημένη τηλεφωνική κόλαση 375 Επιδράσεις στο περιεχόμενο της επικοινωνίας 374 Επιδράσεις στα επικοινωνιακά σχήματα 376 Σχετική περίπτωση: Συναντήσεις BlackBerry 377 Σύνοψη 380 Επιδράσεις στη δομή των οργανισμών 378 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Κηπουρική υψηλής τεχνολογίας 384 Κεφάλαιο 14 ΤΟ ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΟ ΤΟΠΙΟ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ 387 Η επικοινωνία στον παγκόσμιο εργασιακό χώρο 388 Η έρευνα στο προσκήνιο 391 Οι επιδράσεις της παγκοσμιοποίησης 390 Σχετική περίπτωση: Εξω-χώριες, εσω-χώριες ή ορθο-χώριες 395 Η επικοινωνία σε εποχή ολισθαίνουσας ταυτότητας 396 Η επικοινωνία σε μια οικονομία υπηρεσιών 399 Η επικοινωνία στην εποχή του αναλώσιμου εργάτη 402 Σχετική περίπτωση: Η γενιά του σάντουιτς 404 Σύνοψη 406 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Χαρτογραφώντας τη μεταβαλλόμενη φύση της εργασίας 408 ΓΛΩΣΣΑΡΙ 411 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 415 ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 441 ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 455