Το Πρόγραμμα Κεφαλαιακής Ενίσχυσης της Εθνικής Τράπεζας

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΣΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΑΡ. ΤΕΥΧΟΥΣ 19 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Το Πρόγραμμα Κεφαλαιακής Ενίσχυσης της Εθνικής Τράπεζας

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ περιεχόμενα Τίτλος αγγλόφωνης έκδοσης: Leading Ahead Περιοδική έκδοση για τους εργαζόμενους στον Όμιλο της Εθνικής Τράπεζας ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ 19 - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Επιμέλεια κειμένων και συντονισμός ύλης: Διεύθυνση Προσωπικού, Yποδιεύθυνση Εσωτερικής Επικοινωνίας: Νίκος Κανελλόπουλος, Τόνια Δημητρίου, Εύη Τοτώνη, Φωτεινή Σκαρλάτου Τηλ.: 210 3342230 (διεπιλογικό 12230), 210 3342919 (διεπιλογικό 12919) e-mail:epikoinonia@nbg.gr ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ 4-5 ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ 6, 10-11 ΕΝΔΟΟΜΙΛΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ 7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Για εσωτερική διανομή Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, η διασκευή απόδοσης του περιεχομένου του εντύπου με οποιοδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη (Νόμος 2121/1993 και κανόνες διεθνούς δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα). Μπορείτε να διαβάσετε το έντυπο και ηλεκτρονικά, στο intranet στη διεύθυνση: http://ete/esotep/ και στο internet στη διεύθυνση www.nbg.gr Για την ελληνική έκδοση ακολουθήστε τη διαδρομή: Ο Όμιλος-Ανακοινώσεις/Εκδόσεις Για την αγγλική έκδοση ακολουθήστε τη διαδρομή: NBG Group-Press,Publications Στείλτε μας την άποψή σας, θέματα που θα θέλατε να δημοσιεύσουμε ή ακόμα και το δικό σας άρθρο, στη διεύθυνση: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ (epikoinonia@nbg.gr) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΕΤΕ 8-9 12-13 ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΕΛΑΤΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ 14-15 Η ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΤΟΥ ΕΝΤΥΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΣΕ ΧΑΡΤΙ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΠΑΡΑΧΘΕΙ ΜΕ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΦΙΛΙΚΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 16-17 EKΠΑΙΔΕΥΣΗ 18 ΜΙΕΤ 19 ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 2

EDITORIAL Έχοντας αναπτύξει ορθολογικά τις εργασίες του Ομίλου και κάνοντας προσεκτικά σχεδιασμένες στρατηγικές εξαγορές στη ΝΑ Ευρώπη έχουμε δημιουργήσει ένα ισχυρό και κερδοφόρο Όμιλο με ηγετική παρουσία στην ευρύτερη περιοχή. Σήμερα, παρά τις ιδιαίτερα αντίξοες οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στην κύρια αγορά που δραστηριοποιούμαστε, διατηρούμε τη δυναμικότητα στην ανάπτυξη της οργανικής μας κερδοφορίας, όπως έδειξαν τα αποτελέσματα του Ομίλου για το α εξάμηνο 2010. Παρά ταύτα δεν εφησυχάζουμε καθώς οι τρέχουσες οικονομικές συνθήκες απαιτούν ενεργητική αντιμετώπισή τους. Θεωρούμε σημαντική την ανάληψη έγκαιρων πρωτοβουλιών, ιδιαίτερα υπό τη σημερινή αρνητική συγκυρία, για την προάσπιση της ευρωστίας του Ομίλου, της απόδοσης για τους μετόχους και του επιπέδου παροχών του προσωπικού του. Για το λόγο αυτό αυξάνουμε «πρώτοι εμείς» σημαντικά τα κεφάλαια του Ομίλου θωρακίζοντας την Τράπεζα και δημιουργώντας παράλληλα τις προϋποθέσεις για επαναπροσέγγιση των αγορών και απεξάρτηση από τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Σκοπός μας είναι η δημιουργία ισχυρής κεφαλαιακής βάσης που αφενός δημιουργεί απόθεμα ασφαλείας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του μακροοικονομικού περιβάλλοντος, αφετέρου ενισχύει την εμπιστοσύνη των αγορών και του καταθετικού κοινού προς την Τράπεζα. Η βάση αυτή είναι απαραίτητη για να ενισχύσουμε την ηγετική φυσιογνωμία του Ομίλου στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και να αξιοποιήσουμε ευκαιρίες ανάπτυξης που πιστεύουμε ότι θα παρουσιαστούν. Το μεγάλο στοίχημα της χώρας είναι η επιτυχής εφαρμογή της δημοσιονομικής προσαρμογής και η ανάκτηση της εμπιστοσύνης των αγορών προς την Ελλάδα και το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα. Η μεγάλη επιτυχία της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας είναι η πρώτη εκδήλωση εμπιστοσύνης των αγορών και θέλουμε να πιστεύουμε η αρχή άλλων εξελίξεων που θα βελτιώσουν περαιτέρω το κλίμα προς όφελος του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και της εθνικής οικονομίας. Ιωάννης Κυριακόπουλος Βοηθός Γενικός Διευθυντής Οικονομικών

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ H Εθνική Τράπεζα στην 75η ΔΕΘ Οι κ.κ. Β. Ράπανος, Γ. Παπακωνσταντίνου, Α. Ταμβακάκης, Φ. Σαχινίδης και Δ. Κουσελάς Οι κ.κ. Β. Ράπανος, Γ. Παπακωνσταντίνου, Α. Ταμβακάκης ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Και εφέτος, συνεχίζοντας την παράδοση, πραγματοποιήθηκε με επιτυχία για 75η χρονιά η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης με κεντρικό θεματικό αφιέρωμα: «Καινοτομία και Πράσινη Ανάπτυξη». Στο πλαίσιο αυτό, παρουσιάστηκαν στο κατάστημα μας δράσεις και πρωτοβουλίες της Εθνικής, που ενισχύουν τόσο τη δημιουργία και χρήση καινοτομικών υπηρεσιών όσο και τη χρηματοδότηση επενδύσεων που αφορούν την πράσινη ανάπτυξη. Συγκεκριμένα, στον άξονα της καινοτομίας οι επισκέπτες ενημερώθηκαν για τις δυνατότητες που μπορούν να προσφέρουν οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες i-bank της ΕΤΕ (internet phone & mobile banking, ATM, Κέντρα Αυτόματων Πληρωμών, Πάγιες Εντολές, B2B) για άνετες, γρήγορες, ασφαλείς τραπεζικές συναλλαγές 24 ώρες το 24ωρο, καθώς και για το νέο θεσμό του ετήσιου διαγωνισμού Καινοτομίας i-bank που φιλοδοξεί να αποτελέσει κίνητρο πρωτοπορίας, δημιουργικής δραστηριοποίησης και προοπτικής. Στο πλαίσιο της πράσινης ανάπτυξης παρουσιάστηκε η διαχρονική στήριξη στην υλοποίηση έργων και δράσεων που αξιοποιούν τις Εναλλακτικές Μορφές Ενέργειας και κατατάσσουν την Εθνική Τράπεζα στην 1η θέση μεταξύ όλων των ελληνικών Τραπεζών. Τα εγκαίνια του καταστήματος έγιναν από τον Πρόεδρο της Τράπεζας κ. Βασίλη Ράπανο και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο κ. Απόστολο Ταμβακάκη. Κατά τη διάρκεια των εγκαινίων, εκτός από τα μέλη της Διοίκησης και τα στελέχη της Τράπεζας που παρευρέθησαν, το κατάστημα τίμησαν με την παρουσία τους ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Ι. Ραγκούσης, ο Υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, οι Υφυπουργοί Οικονομικών κ.κ. Φ. Σαχινίδης και Δ. Κουσελάς, η Υφυπουργός Εσωτερικών κα Θ. Τζάκρη, καθώς και ο Πρόεδρος του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου κ. Κ. Παπαδόπουλος. Μετά το πέρας των εγκαινίων, πραγματοποιήθηκε συνάντηση των στελεχών της Βορείου Ελλάδος, στην οποία -εκτός από τον Πρόεδρο και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο- μίλησαν οι Γενικοί Διευθυντές κ. Α. Θωμόπουλος, κα Μ. Πολιτοπούλου, ο Βοηθός Γενικός Διευθυντής κ. Α. Αθανασόπουλος και ο Βοηθός Γενικός Διευθυντής Δικτύου κ. Σπ. Ασημόπουλος. Επίσης, κατά την επίσκεψη στην Θεσσαλονίκη και στο γενικότερο πλαίσιο επαφών της Διοίκησης με πελάτες της Τράπεζας, διοργανώθηκε ειδική εκδήλωση την Παρασκευή 10 Σεπτεμβρίου, σε γνωστό ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης, στην οποία αναλύθηκαν από τον Πρόεδρο και από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Τράπεζας «Οι προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας». Την εκδήλωση χαιρέτησε με σύντομη ομιλία και ο Υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου. Μετά το πέρας των ομιλιών, περισσότεροι από διακόσιοι πελάτες, τα στελέχη της Τράπεζας και η Διοίκηση αντάλλαξαν απόψεις και είχαν έναν γόνιμο διάλογο κατά την διάρκεια της δεξίωσης που ακολούθησε. 4

Βράβευση του Τομέα Contact Center στο Διεθνές Συνέδριο Contact Center World, Top Ranking Performers - EMEA 2010 Το i-bank Contact Center της Εθνικής Τράπεζας συμμετείχε με μεγάλη επιτυχία για 3η συνεχή χρονιά στο Διεθνές Συνέδριο «Contact Center World, Top Ranking Performers 2010», στην περιοχή Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική, διαγωνιζόμενη για βραβεία αριστείας ανάμεσα σε περίπου 1.200 εταιρείες. Το Contact Center World είναι ο κορυφαίος παγκοσμίως οργανισμός του κλάδου των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πελατείας (Contact Centers). Ο οργανισμός, που συστάθηκε το 1999, αριθμεί περισσότερα από 121.000 μέλη και προσφέρει πολύτιμη τεχνογνωσία στον κλάδο μέσα από συμβουλευτικές υπηρεσίες, ενημερωτικά συνέδρια, περιοδικές εκδόσεις και υπηρεσίες Benchmarking. Στο διαγωνισμό συμμετείχαν εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε τομείς αγοράς όπως ο Τραπεζικός, οι Τηλεπικοινωνίες, η Ενέργεια, το Outsourcing και οι Υπηρεσίες. Μέσα από αυστηρά καθορισμένη διαδικασία που ξεκίνησε τον Ιανουάριο 2010, οι καλύτερες υποψηφιότητες που προκρίθηκαν είχαν την ευκαιρία να διαγωνιστούν στο Λονδίνο και να διεκδικήσουν την τελική βράβευσή τους μέσα σε συνθήκες ισχυρού ανταγωνισμού με τους καλύτερους εκπροσώπους του χώρου. Η τελική αξιολόγηση περιελάμβανε παρουσίαση των επιτευγμάτων τους σε ειδικούς κριτές και τις ανταγωνίστριες εταιρίες, διαδικασία ερωτήσεων και προσωπικές συνεντεύξεις. Το i-bank Contact Center της Εθνικής Τράπεζας απέσπασε 7 σημαντικές διακρίσεις και συνολικά τις περισσότερες από κάθε άλλο συμμετέχοντα οργανισμό, στις κατηγορίες: n Best Sales Agent Χρυσό Μετάλλιο n Best Outbound Campaign Αργυρό Μετάλλιο n Best Help Desk Χάλκινο Μετάλλιο n Best Customer Service Agent Χάλκινο Μετάλλιο n Best in customer Service Τιμητική Διάκριση n Best Support Professional Workforce Planning Τιμητική Διάκριση n Best Customer Service Supervisor Τιμητική Διάκριση Οι παραπάνω εξαιρετικές επιδόσεις, αποτέλεσμα σκληρής ομαδικής δουλειάς των στελεχών του Contact Center, αποτελούν απόδειξη του υψηλότατου επίπεδου των υπηρεσιών που παρέχονται στους πελάτες του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας και της εντυπωσιακής πορείας του i-bank Contact Center σε ένα τόσο δυναμικό και ανταγωνιστικό περιβάλλον. Βασικό συμπέρασμα του Συνεδρίου «Contact Center World», στο πλαίσιο του οποίου διενεργήθηκε ο διαγωνισμός, ήταν ο στρατηγικός ρόλος που διαδραματίζει το Contact Center στις λειτουργίες των οργανισμών, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες παγκόσμιας κρίσης, καθώς και τα επιχειρηματικά οφέλη που προκύπτουν από την παραγωγική λειτουργία ενός σύγχρονου Contact Center που βασίζεται σε τεχνολογική καινοτομία και ευέλικτες οργανωτικές δομές. Στόχος του Τομέα Contact Center είναι να συνεχίσει δυναμικά να παρέχει άριστες υπηρεσίες και καινοτόμες λύσεις υψηλής τεχνολογίας συμβάλλοντας καθοριστικά στην καθιέρωση του σύγχρονου μοντέλου της Εθνικής Τράπεζας και τη διαρκή καταξίωση μέσα από ακόμη περισσότερες διακρίσεις στο μέλλον.

ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Η ΕΘΝΟCASH αναβαθμίζεται σε τεχνολογία chip! ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Η Εθνική Τράπεζα, στο πλαίσιο εναρμόνισής της με τους κανονισμούς του SEPA Framework (Single Euro Payment Area) για μια ενιαία ευρωπαϊκή αγορά πληρωμών, ολοκληρώνει σταδιακά το έργο αναβάθμισης των προϊόντων καρτών, πιστωτικών και χρεωστικών, σε τεχνολογία chip, αξιοποιώντας παράλληλα την ευκαιρία επανατοποθέτησής τους στην αγορά. Έτσι, η κάρτα αυτόματων συναλλαγών ΕΘΝΟCASH αντικαθίσταται από την αναβαθμισμένη χρεωστική κάρτα ΕΘΝΟCASH PLUS, εξασφαλίζοντας στους κατόχους της ακόμη μεγαλύτερη ταχύτητα, ευελιξία και ασφάλεια. Η νέα ΕΘΝΟCASH PLUS, εκτός από τη δυνατότητα ανάληψης μετρητών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, παρέχει πλέον και τη δυνατότητα αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών με ασφάλεια σε όλες τις επιχειρήσεις με το σήμα Maestro, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα νέα χαρακτηριστικά της αναβαθμισμένης σε τεχνολογία chip ΕΘΝΟCASH PLUS, είναι: n Νέα ονομασία και νέο πλαστικό δελτίο, n Αποδοχή σε όλες τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό n Πενταετής διάρκεια ισχύος Το έργο αντικατάστασης των υφιστάμενων καρτών, καθώς και της αναβάθμισης των συστημάτων της Τράπεζας για την παραγωγή και αποδοχή των νέων τελευταίας τεχνολογίας chip καρτών, υλοποιείται με τη συμμετοχή όλων των αρμόδιων Διευθύνσεων, με στόχο την έγκαιρη αποστολή των νέων καρτών στους κατόχους. Για την υποστήριξη αυτής της προσπάθειας και εξαιτίας του μεγέθους του χαρτοφυλακίου βρίσκεται σε εξέλιξη εκτεταμένο επικοινωνιακό πρόγραμμα. Ειδικότερα, αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα κανάλια της Τράπεζας, οι πελάτες λαμβάνουν ενημέρωση μέσω των μηνιαίων λογαριασμών όλων των Τραπεζικών τους προϊόντων, των καταστημάτων της Τράπεζας, των ΑΤΜs, της ηλεκτρονικής διεύθυνσης www. nbg.gr, του Internet Banking και του Phone Banking. Η όλη συντονισμένη προσπάθεια στοχεύει τόσο στην ενημέρωση, όσο και στην προτροπή των κατόχων ΕΘΝΟCASH να επιβεβαιώσουν τη διεύθυνση αποστολής της νέας τους κάρτας, καλώντας στη γραμμή τηλεφωνικής εξυπηρέτησης 18 18 18. Τι αλλάζει το chip στο χώρο των συναλλαγών με κάρτα και τι προσφέρει στους κατόχους και την Τράπεζα: n Επεξεργαστική ισχύ και ταχύτητα n Αποθήκευση του ΡΙΝ στο chip, διαχείριση του κινδύνου off-line, «κλείδωμα» του PIN σε 3 αποτυχημένες προσπάθειες στο POS, χωρίς καμία επικοινωνία με την Τράπεζα μας n Ασφάλεια συναλλαγής λόγω χρήσης ψηφιακών πιστοποιητικών n Διαπιστώνεται η γνησιότητα της κάρτας και της Τράπεζάς μας ως εκδότη n Παρέχει τη δυνατότητα στην Τράπεζά μας: να ενημερώνει εξ αποστάσεως μέσω ειδικής εντολής τα δεδομένα της κάρτας να απενεργοποιεί την κάρτα, όταν η κάρτα δηλωθεί κλαπείσα ή απολεσθείσα συγχρονισμού του off line & του on line PIN την ώρα της συναλλαγής n Η Τράπεζά μας, μέσω της κάρτας, είναι σε θέση πλέον να λαμβάνει τις αποφάσεις αναφορικά με τη διενέργεια της συναλλαγής και όχι ο έμπορος 6

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ Transfer Pricing Στο μικροσκόπιο της Εφορίας οι ενδοομιλικές συναλλαγές Επιβολή μεγάλων προστίμων και ποινική ευθύνη για υπερ- ή υποτιμολογήσεις σε ενδοομιλικές συναλλαγές. Το Transfer Pricing, δηλαδή η τιμολόγηση συναλλαγών (αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών) οι οποίες πραγματοποιούνται μεταξύ επιχειρήσεων του ίδιου ομίλου, είναι ένα από τα ζητήματα που όλο και πιο προσεκτικά εξετάζουν οι φορολογικές αρχές διεθνώς, με στόχο την πρόληψη μεταφοράς φορολογητέας ύλης μέσω υπερ-/υποτιμολογήσεων προς άλλες χώρες, και πιο συγκεκριμένα προς χώρες με προνομιακό φορολογικό καθεστώς. Το θέμα αυτό απασχολεί πλέον έντονα τις διοικήσεις των εταιρειών και στη χώρα μας, μιας και οι νέες φορολογικές διατάξεις (Ν.3775/2009, Ν.3842/2010), προβλέπουν πολύ αυστηρά πρόστιμα και ποινική ευθύνη του Διευθύνοντος Συμβούλου, σε περιπτώσεις διαπίστωσης υπερ-/υποτιμολογήσεων σε ενδοομιλικές συναλλαγές, είτε πρόκειται για συναλλαγές ελληνικών εταιρειών με αλλοδαπές επιχειρήσεις είτε για συναλλαγές μεταξύ ελληνικών εταιρειών που εντάσσονται στον ίδιο όμιλο. Συγκεκριμένα, οι διατάξεις περί ενδοομιλικών συναλλαγών και τεκμηρίωσης της τιμολόγησής τους που έχουν ενσωματωθεί στο εσωτερικό δίκαιο πολλών χωρών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, προβλέπουν ότι στις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων του ίδιου ομίλου πρέπει να εφαρμόζονται οικονομικοί όροι που δεν διαφέρουν από εκείνους με τους οποίους θα διενεργούνταν οι ίδιες συναλλαγές αν τα δύο μέρη ήταν ανεξάρτητα μεταξύ τους («αρχή των ίσων αποστάσεων» ή διεθνώς arm s length principle ). Και αυτό γιατί τυχόν υπερ-/υποτιμολογήσεις στις ενδοομιλικές συναλλαγές έχουν ως αποτέλεσμα τη μεταφορά κερδών μεταξύ εταιρειών του ομίλου, ακόμα και μεταξύ χωρών όπου δραστηριοποιείται ο όμιλος. Μάλιστα, κάθε επιχείρηση- μέλος ομίλου με διεθνή παρουσία υποχρεούται να αποδεικνύει στις φορολογικές αρχές ότι έχει εφαρμόσει στις ενδοομιλικές της συναλλαγές τον ανωτέρω κανόνα, με χρήση των διεθνώς αποδεκτών μεθοδολογιών, οι οποίες περιγράφονται στις κατευθυντήριες οδηγίες του ΟΟΣΑ και υιοθετούνται από τις φορολογικές αρχές όλο και περισσότερων κρατών. Στη χώρα μας, ήδη από τη χρήση 2008, απαιτείται η κατάρτιση και διαρκής επικαιροποίηση φακέλου όπου να τεκμηριώνεται ότι στις ενδοομιλικές συναλλαγές εφαρμόστηκε η αρχή των ίσων αποστάσεων, με χρήση μιας εκ των μεθόδων του ΟΟΣΑ. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη μέθοδο της «συγκρίσιμης μη ελεγχόμενης τιμής» με χρήση εσωτερικών ή εξωτερικών συγκριτικών στοιχείων, την οποία έχει επιλέξει και η ΕΤΕ για την τεκμηρίωση των συναλλαγών του Ομίλου. Για τη συμμόρφωση της Τράπεζας και του Ομίλου της στο απαιτητικό αυτό πλαίσιο, έχει συσταθεί Ομάδα Έργου (ΠΔ 157/4.3.2009) με αρμοδιότητα την κατάρτιση και διαρκή επικαιροποίηση του Βασικού Φακέλου Τεκμηρίωσης Τιμών Ενδοομιλικών Συναλλαγών. Επιπλέον, με την ΥΕ Β 231/13.10.2009 καθώς και με ηλεκτρονικά μηνύματα, έχουν δοθεί οδηγίες στο σύνολο των Μονάδων της Τράπεζας και στις εταιρείες του Ομίλου, για τη διαδικασία που πρέπει απαρέγκλιτα να ακολουθείται κατά τη διενέργεια συναλλαγών και κατάρτιση συμβάσεων μεταξύ των εταιρειών του Ομίλου της ΕΤΕ.

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ Πρόγραμμα Κεφαλαιακής Ενίσχυσης της Εθνικής Τράπεζας Την 7η Σεπτεμβρίου 2010 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε ολοκληρωμένο πρόγραμμα αύξησης του κεφαλαίου της, ύψους 2,8 δισ. περίπου. Το σημαντικό κεφαλαιακό απόθεμα που δημιουργείται θα θωρακίσει την Τράπεζα στη δύσκολη μακροοικονομική συγκυρία που διανύουμε και θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη της αγοράς και των πελατών προς την Τράπεζα. Επιπλέον, θα επιτρέψει την αποπληρωμή της συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου, με τη μορφή των προνομιούχων μετοχών ύψους 350 εκατ., στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας. Παρά το γεγονός ότι η Εθνική Τράπεζα διαθέτει επαρκή κεφάλαια, όπως έδειξε και η πρόσφατη ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Είναι απόφαση κομβικής σημασίας για την πορεία της Τράπεζας και του Ομίλου της, η ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων και η περαιτέρω ανάπτυξη των κερδοφόρων δραστηριοτήτων, προς όφελος των μετόχων, των πελατών και των εργαζομένων της. πανευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, οι εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί για τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα εξακολουθούν να προκαλούν σκεπτικισμό για τη δυνατότητά τους να απορροφήσουν το κόστος όλων των πιθανών πραγματικών ή υποθετικώνγεγονότων που μπορεί να επηρεάσουν την πορεία των εργασιών τους και αμφιβολίες όσον αφορά Στιγμιότυπο από τη συνάντηση των κ.κ. Β. Ράπανου και Α. Ταμβακάκη με τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Οικονομικών, μετά την επιτυχημένη ολοκλήρωση της Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου της Τράπεζας την περαιτέρω ανάπτυξή τους στις χώρες όπου ήδη δραστηριοποιούνται. Είναι λοιπόν απόφαση κομβικής σημασίας για την πορεία της Τράπεζας και του Ομίλου της, η ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων και η περαιτέρω ανάπτυξη των κερδοφόρων δραστηριοτήτων, προς όφελος των μετόχων, των πελατών και των εργαζομένων της. 8

Το Διοικητικό Συμβούλιο, θέλοντας να κάνει τη βέλτιστη δυνατή χρήση των εγκρίσεων που του είχαν εκχωρηθεί από προηγούμενες Γενικές Συνελεύσεις και να αποφύγει χρονοβόρες διαδικασίες, αποφάσισε την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με καταβολή μετρητών, ύψους περίπου 1,8 δισ. μέσω της έκδοσης κοινών μετοχών με τιμή διάθεσης 5,20 ανά μετοχή, συνολικού ύψους 631 εκατ. και ομολογιών μετατρέψιμων σε κοινές μετοχές συνολικού ύψους 1.184 εκατ., με την ίδια τιμή διάθεσης και με δικαίωμα προτίμησης υπέρ των υφισταμένων μετόχων και στις δύο περιπτώσεις. Το εγχείρημα στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία καθώς προσφέρθηκαν συνολικά 3,3 δισ., ποσό που αντιστοιχεί σε υπερκάλυψη κατά 1,83 φορές και συνιστά ψήφο εμπιστοσύνης για την Εθνική Τράπεζα αλλά και για τη χώρα γενικότερα. Το ενδιαφέρον που έδειξαν με τη συμμετοχή τους τα Ο στόχος του επιχειρησιακού σχεδίου της Finansbank είναι να αποτελέσει μία από τις κορυφαίες τράπεζες της χώρας μέσα στα επόμενα χρόνια. ξένα επενδυτικά χαρτοφυλάκια είναι η αρχή για την επιστροφή της Τράπεζας στις διεθνείς αγορές χρήματος γεγονός που θα οδηγήσει σταδιακά στην ενίσχυση της ρευστότητας προς όφελος της εθνικής οικονομίας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης τη δημόσια προσφορά μειοψηφικού ποσοστού του μετοχικού κεφαλαίου της Finansbank, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί με συνδυασμό αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της θυγατρικής μας και πώλησης μετοχών της που κατέχει η Εθνική Τράπεζα. Σε κάθε περίπτωση η Τράπεζα θα διατηρήσει τουλάχιστον το 75% των μετοχών της Finansbank και ουσιαστικά το 80% καθώς έχει δικαίωμα να επαναγοράσει το 5% της Finansbank που σήμερα κατέχει το International Finance Corporation. Η ανάκαμψη της τουρκικής οικονομίας έχει κάνει επιτακτική την ανεξάρτητη πρόσβαση της Finansbank στις αγορές χρήματος και κεφαλαίου. Ο στόχος του επιχειρησιακού σχεδίου της Finansbank είναι να αποτελέσει μία από της κορυφαίες τράπεζες της χώρας μέσα στα επόμενα χρόνια, γεγονός που θα απαιτήσει την προαναφερθείσα ανεξάρτητη πρόσβαση και είναι πια κοινή πρακτική θυγατρικών σε μεγάλες και γρήγορα αναπτυσσόμενες χώρες. Με την ολοκλήρωση και της δεύτερης φάσης του προγράμματος κεφαλαιακής ενίσχυσης ο βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας αναμένεται να υπερβεί το 14%, από τους πιο υψηλούς στην Ευρώπη, γεγονός που καθιστά την Εθνική μία από τις κεφαλαιακά ισχυρότερες ευρωπαϊκές τράπεζες. Η Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου σε αριθμούς Κοινές μετοχές πριν την ΑΜΚ 607 εκατ. Νέες κοινές μετοχές 121,4 εκατ. αναλογία (1:5) Νέες μετατρέψιμες ομολογίες 227,6 εκατ. αναλογία (3:8) Κοινές μετοχές μετά την ΑΜΚ 956,1 εκατ. Τιμή διάθεσης νέων μετοχών 5,20 Ύψος αντληθέντων κεφαλαίων 1,8 δισ. Κάλυψη 1,83 φορές Μέτοχοι που συμμετείχαν 153 χιλιάδες

ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΕΘΝΙΚΗ ΠΑΙΔΩΝ Πρόγραμμα επιβράβευσης μαθητικής επίδοσης Στις 10 Σεπτεμβρίου, το πρόγραμμα Εθνική Παίδων βράβευσε τους πρώτους 300 αριστούχους μαθητές γυμνασίου και λυκείου -κατόχους του λογαριασμούμε χρηματικό βραβείο αξίας 300 για τον καθένα. Ο αριθμός των συμμετοχών ήταν εντυπωσιακός. Συνολικά συγκεντρώθηκαν 1.049 συμμετοχές απ όλη την Ελλάδα, που αντιστοιχούν στο 17% του συνόλου των παιδιών - κατόχων λογαριασμού Εθνική Παίδων που είναι μαθητές γυμνασίου & λυκείου. Από τη διαδικασία αξιολόγησης που προέκυψε βραβεύθηκαν 323 αριστούχοι ως εξής: Tα σχόλια των παιδιών ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 n 165 μαθητές και μαθήτριες γυμνασίου με βαθμό από 19,85 και άνω και n 158 μαθητές και μαθήτριες λυκείου με βαθμό από 18,60 και άνω Ανάμεσα στους συμμετέχοντες αριστούχους υπήρξαν και πολλά δικά μας παιδιά, που μας έκαναν να νοιώσουμε υπερήφανοι για την προσπάθεια και την υψηλή απόδοσή τους. Ευχόμαστε ολόψυχα σε όλους να συνεχίζουν να «αριστεύουν» στη ζωή τους. Από τα δικά μας παιδιά, επιλέξαμε εκείνα που βραβεύθηκαν και παράλληλα σημείωσαν την υψηλότερη βαθμολογία σε κάθε τάξη και τους ζητήσαμε να μας πουν λίγα λόγια τόσο για το πρόγραμμα Εθνική Παίδων όσο και για την επιβράβευσή τους. Κουής Γεώργιος-Χρήστος, Α Γυμνασίου, Αθήνα: «Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Εθνική Τράπεζα και το πρόγραμμα Εθνική Παίδων για την έμπρακτη υποστήριξη τους στην προσπάθεια που όλοι οι μαθητές καταβάλλουν. Μεγαλύτερη επιβράβευση για μας είναι και η ηθική αναγνώριση ότι η δουλειά μας αποδίδει καρπούς.» Αργυρίου Κωνσταντίνος, Α Γυμνασίου, Ελασσόνα: «Πιστεύω ότι το πρόγραμμα της μαθητικής επιβράβευσης είναι αξιόλογο, γιατί εκτός από το ότι παρέχει στα παιδιά ένα σημαντικό χρηματικό ποσό που θα τους φανεί χρήσιμο στο μέλλον, τους δίνει μια επιπλέον ικανοποίηση, καθώς επιβραβεύονται οι κόποι μιας ολόκληρης σχολικής χρονιάς.» Χριστοφίλη Μαρία, Α Γυμνασίου, Αθήνα: «Καλά ήταν για φέτος! Ελπίζουμε να συνεχιστεί!» Βαποράκη Κατερίνα, Β Γυμνασίου, Καρλόβασι Σάμου: «Η Εθνική Παίδων πρωτοστατεί και ανταμείβει όλους όσοι δώσαμε τον καλύτερό μας εαυτό στις περσινές 10

σχολικές μας επιδόσεις. Ελπίζουμε κι ευχόμαστε το ενδιαφέρον σας για τη νέα γενιά να παραμείνει άσβεστο.» Βασιλείου Δέσποινα, Β Γυμνασίου, Θεσσαλονίκη: «Πέρα από το χρηματικό έπαθλο, για εμένα είναι μία επιβράβευση της οικογένειάς μου και της μεγάλης οικογένειας της Εθνικής Τράπεζας όπως έλεγε και ο αείμνηστος παππούς μου Ηρακλής Βασιλείου, υπάλληλος κι αυτός κάποτε της Τράπεζας, στον οποίο αφιερώνω τη διάκρισή μου.» Βασιλείου Ελένη, Β Γυμνασίου, Θήβα: «Θα ήθελα να ευχαριστήσω για την επιβράβευση της μαθητικής επίδοσης των παιδιών-κατόχων του λογαριασμού. Συγχαρητήρια και για την ευαισθητοποίηση της Εθνικής Παίδων για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων.» Μπόπτση Αναστασία, Β Γυμνασίου, Έδεσσα: «Ευχαριστώ πολύ την Εθνική Τράπεζα για την επιβράβευση που μου παρείχε μέσω του λογαριασμού μου Εθνική Παίδων και την πολύτιμη υποστήριξή της στο μελλοντικό μου ξεκίνημα.» Οικονόμου Γιώργος, Β Γυμνασίου, Θεσσαλονίκη: «Ευχαριστώ για την επιβράβευση. Πολύ πετυχημένη καμπάνια! Θα ήθελα σίγουρα να επαναληφθεί.» Ντίνου Νικολέτα, Γ Γυμνασίου, Καμάρες Αχαΐας: «Θεωρώ ότι η επιβράβευση μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου από το καταθετικό πρόγραμμα Εθνική Παίδων ωθεί τους μαθητές να προσπαθήσουν για κάτι καλύτερο σχετικά με τις επιδόσεις τους. Καλό θα ήταν να συνεχιστεί.» Παναγιωτοπούλου Ιωάννα, Γ Γυμνασίου, Αθήνα: «Η επιβράβευση των κατόχων του προγράμματος που αρίστευσαν αποτελεί αξιόλογη κίνηση από την Εθνική Τράπεζα. Το χρηματικό έπαθλο μας ικανοποιεί και ηθικά και αποτελεί εφαλτήριο για την συνέχιση του αγώνα μας.» Τσέλιου Βάσια, Γ Γυμνασίου, Αγρίνιο: «Είναι ωραίο να ξέρεις ότι κάποιος αναγνωρίζει τους κόπους και τις προσπάθειες σου και τις επιβραβεύει με αυτόν τον τρόπο. Προτείνω σε όλα τα παιδιά να μπουν στο Club της Εθνικής Παίδων και αναμφίβολα θα βγουν κερδισμένοι.» Φωτιάδου Βάγια, Γ Γυμνασίου, Βέροια: «Ευχαριστώ πολύ. Ελπίζω ο θεσμός αυτός να συνεχιστεί ώστε να έχουν όλοι οι μαθητές την ευκαιρία να συμμετάσχουν και να νιώσουν, όπως κι εγώ, τους κόπους τους να ανταμείβονται.» Φραγκούλη Αμαλία, Γ Γυμνασίου, Ναύπακτος: «Το πρόγραμμα Εθνική Παίδων, δίνοντας αυτό το χρηματικό ποσό στους μαθητές, ενθαρρύνει και επιβραβεύει την προσπάθειά μας στο σχολείο.» Νικολούδης Σταύρος, Α Λυκείου, Μοίρες Ηρακλείου Κρήτης: «Με τη μαθητική επιβράβευση της Εθνικής Παίδων, αισθάνθηκα την αναγνώριση της προσπάθειάς μου να πετύχω το ''άριστα'' στα μαθήματά μου. Συγχαίρω την Εθνική Παίδων για το πρόγραμμα αυτό.» Ζίζικα Χρυσούλα, Β Λυκείου, Διδυμότειχο: «Ένα ακόμη δώρο της Εθνικής Παίδων στους μικρούς της καταθέτες ήταν και η επιβράβευση των υψηλών μαθητικών τους επιδόσεων. Μέσα από τέτοιου είδους παροχές ενισχύεται η διάθεση για αποταμίευση.» Μπαγγέας Αθανάσιος, Γ Λυκείου, Κατερίνη: «Με μεγάλη χαρά συμμετέχω στο πρόγραμμα αυτό, ένα πρόγραμμα που υποστηρίζει τις προσπάθειες και ενδιαφέρεται για το μέλλον των παιδιών. Η προσπάθεια του προγράμματος είναι αξιέπαινη, διότι η επιβράβευση αυξάνει την ευγενή άμιλλα μεταξύ των μαθητών.» Μπεδέλη Μαριάννα, Γ Λυκείου, Φλώρινα: «Ευχαριστώ θερμά την Εθνική Τράπεζα για την επιβράβευσή μου μέσα από το πρόγραμμα Εθνική Παίδων. Με αυτό η Τράπεζα δείχνει την έμπρακτη συμπαράστασή της, ανταμείβοντας τους κόπους και τις θυσίες μας και δίνοντάς μας κίνητρα να φθάσουμε ακόμη πιο ψηλά.»

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΕΛΑΤΗ Διαφάνεια στις Τραπεζικές Συμβάσεις Η δέσμευση γίνεται πράξη ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Στις 27/7/2010, ο κ. Δ. Παυλάκης, Συνήγορος του Πελάτη της Εθνικής Τράπεζας, ενημέρωσε εκπροσώπους του γραπτού και ηλεκτρονικού τύπου για την κατάργηση των «ψιλών γραμμάτων» από τις συμβάσεις. Στη συνάντηση συμμετείχαν εκ μέρους της Τράπεζας ο Γενικός Διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών κ. Μ. Σταθόπουλος, ο Βοηθός Γενικός Διευθυντής Λιανικής Τραπεζικής κος Α. Αθανασόπουλος και ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Κανονιστικής Συμμόρφωσης της Τράπεζας και του Ομίλου κος Π. Δασμάνογλου. Το κείμενο της παρουσίασης έχει ως ακολούθως: Στις αρχές του Φεβρουαρίου η Εθνική Τράπεζα ανακοίνωσε τη δημιουργία του πρωτοποριακού για τα ελληνικά δεδομένα θεσμού, του Συνηγόρου του Πελάτη (OMBUDSMAN). Ένα μήνα αργότερα εξαγγέλθηκε μια πρώτη δέσμη μέτρων για διαφάνεια και τιμολογιακή πολιτική, στο πλαίσιο ενός νέου κώδικα συναλλακτικής συμπεριφοράς, που όρισε η νέα Διοίκηση της Εθνικής με προφανή σκοπό την αναβάθμιση των σχέσεων της Τράπεζας με την πελατεία της. Μεταξύ άλλων, η Τράπεζα δεσμεύτηκε ότι πολύ σύντομα θα επαναδιατυπωθούν οι όροι των συμβάσεων, που συνομολογούνται με την πελατεία, με απλά λόγια και με τρόπο κατανοητό, όπως απαιτεί το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο. Σήμερα αυτές οι πρωτοβουλίες παίρνουν σάρκα και οστά, αποδεικνύοντας έμπρακτα Η ομάδα του Συνηγόρου του Πελάτη ότι πυρήνας της νέας στρατηγικής του Ομίλου της Εθνικής, είναι πλέον η καθιέρωση της διαφάνειας των συναλλαγών και της τιμολογιακής πολιτικής για την ενίσχυση των παραδοσιακών σχέσεων και το χτίσιμο αμοιβαίας εμπιστοσύνης του πολίτη με την Τράπεζα. Ως Συνήγοροι του Πελάτη λειτουργούμε: n συνεκτικά προωθώντας την ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ πελάτη και Τράπεζας n κατασταλτικά αναζητώντας λύσεις κοινής αποδοχής σε προβλήματα, που έχουν ανακύψει μεταξύ πελάτη και Τράπεζας n προληπτικά προτείνοντας μέτρα, που αίρουν τα επαναλαμβανόμενα σημεία τριβής στη σχέση μεταξύ πελάτη και Τράπεζας Σήμερα αισθανόμαστε την ανάγκη να εκφράσουμε την ικανοποίηση μας αφού υλοποιούνται στην πράξη και οι τρείς στόχοι, που έχουν τεθεί ως κύρια αποστολή μας. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και δουλεύοντας με εντατικούς ρυθμούς, οι Νομικές μας Υπηρεσίες με τη βοήθεια της Διεύθυνσης Κανονιστικής Συμμόρφωσης και των μονάδων Λιανικής Τραπεζικής έφεραν εις πέρας το δύσκολο αυτό έργο, όπως μπορείτε και μόνοι σας να διαπιστώσετε, εφόσον στο πλαίσιο της απόλυτης διαφάνειας, τα πάντα είναι πλέον προσβάσιμα μέσω των ιστοσελίδων μας στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.nbg.gr. Ακόμα και κάποιος, ο οποίος δεν είναι εξοικειωμένος με νομικά κείμενα, μπορεί εύκολα να διαπιστώσει ότι έχουν πραγματοποιηθεί εκτεταμένες αλλαγές και βελτιώσεις (πάνω από 60 συνολικά 12

ουσιαστικές βελτιώσεις) όλες προς την κατεύθυνση του να γίνουν οι συμβάσεις κατανοητές και ξεκάθαρες στον πελάτη. Ειδικότερα για: n Καταθέσεις και Επενδυτικά Προϊόντα Επαναδιατυπώθηκαν πλήρως οι συμβάσεις και αφαιρέθηκαν οι περιττές επαναλήψεις Αποσαφηνίσθηκαν οι υποχρεώσεις Τράπεζας και καταθέτη Αναλύθηκαν τα περί πρόωρης, μερικής ή ολικής απόδοσης στις προθεσμιακές καταθέσεις Διευκρινίσθηκαν τα περί διαζευκτικού και συμπλεκτικού λογαριασμού Ευθυγραμμίσθηκαν τα κείμενα με τη νομολογία των Δικαστηρίων και του Αρείου Πάγου n Καταναλωτικά Δάνεια Αναδιατυπώθηκαν ορισμένοι όροι των βασικότερων προϊόντων Αποσαφηνίσθηκαν οι επιβαρύνσεις και ο τρόπος προσδιορισμού και μεταβολής του επιτοκίου Διατυπώθηκαν με σαφήνεια κάποιες περιοριστικές για τον πελάτη ρήτρες Εναρμονίσθηκαν οι όροι της Άρσης Βαρών με εξασφαλίσεις με τους αντίστοιχους όρους της Κτηματικής Πίστης Δόθηκε ιδιαίτερο βάρος στις Πρόσθετες Πράξεις, όπου εξειδικεύονται περαιτέρω όροι και επιβαρύνσεις n Προϊόντα Κτηματικής Πίστης Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στην εξειδίκευση όρων Παρατέθηκαν λεπτομερώς τα έξοδα που βαρύνουν το δανειολήπτη και οι συνέπειες της προσωρινής και οριστικής καθυστέρησης Παρέχεται στο δανειολήπτη το δικαίωμα της ανταπόδειξης Καθορίσθηκε ο τρόπος προσδιορισμού και διακύμανσης του επιτοκίου Στα δάνεια σε Ελβετικό Φράγκο αποσαφηνίσθηκε ο τρόπος εκτοκισμού Στα δάνεια με επιδότηση (Ελληνικού Δημοσίου/ΟΕΚ) επαναδιατυπώθηκαν οι προϋποθέσεις και οι συνέπειες από μείωση ή λήξη της επιδότησης n Πιστωτικές Κάρτες Ομαδοποιήθηκαν και επαναδιατυπώθηκαν οι συμβάσεις των προϊόντων Συμπεριλήφθηκε η συγκατάθεση του κατόχου για βιντεοσκόπηση κατά τη διάρκεια συναλλαγών σε ΑΤΜ Στις περιπτώσεις αμφισβήτησης συναλλαγών ευθυγραμμίσθηκαν οι υποχρεώσεις της Τράπεζας με τις διατάξεις και τους κανονισμούς Διεθνών Οργανισμών Διατυπώθηκε με πιο εύληπτο τρόπο η δυνατότητα του κατόχου να καταγγείλει τη σύμβαση αζημίως n Χρηματοδότηση Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων Έγιναν βασικές τροποποιήσεις υπέρ των πελατών κυρίως στον τρόπο μεταβολής των επιτοκίων Στις συμβάσεις ανοικτού αλληλόχρεου λογαριασμού προβλέφθηκε το δικαίωμα της ανταπόδειξης για τον πιστούχο Προσδιορίσθηκε ο επακριβής χρόνος επιβολής τόκων υπερημερίας σε χρεούμενα έξοδα και ασφάλιστρα Ανάλογη επεξεργασία έγινε και στα επιχειρηματικά τοκοχρεωλυτικά «πολυδάνεια», με επιτόκιο σταθερό, κυμαινόμενο ΕΚΤ και Euribor Διατυπώθηκε με πιο εύληπτο τρόπο ο υπολογισμός ποινής προεξόφλησης στα επιχειρηματικά τοκοχρεωλυτικά «πολυδάνεια» με επιτόκιο EURIBOR Ως Συνήγοροι του Πελάτη έχουμε αντιμετωπίσει μια πλειάδα θεμάτων, τα οποία σε καθημερινή βάση ταλανίζουν τόσο τον πελάτη όσο και τις υπηρεσίες της Τράπεζας. Μετά τις πρόσφατες τολμηρές παρεμβάσεις βελτιώσεις στις συμβάσεις της Εθνικής το έργο μας διευκολύνεται και η σχέση της Εθνικής με τους πελάτες ενδυναμώνεται ακόμα περισσότερο. Κλείνοντας, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι η διαδικασία που ακολουθούμε είναι δυναμική και δεν τελειώνει εδώ αλλά συνεχίζεται με αταλάντευτη θέληση για ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων της πελατείας μας με διαρκείς και επαναλαμβανόμενες αξιολογήσεις και βελτιώσεις.

IΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ Αρχεία. Πηγές γνώσης, πηγές μνήμης Η νέα εκπαιδευτική έκδοση του Ιστορικού Αρχείου της ΕΤΕ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Στις 22.09.2010 πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Διομήδη η παρουσίαση της έκδοσης του εκπαιδευτικού υλικού Αρχεία. Πηγές γνώσης, πηγές μνήμης. Η ανάδειξη της σημασίας και της λειτουργίας των αρχείων μέσα στην κοινωνία, αλλά και πιο ειδικά η γένεση, ο χαρακτήρας, η εξέλιξη και το ειδικό βάρος που προσέλαβαν τα αρχεία στους επάλληλους κοινωνικούς σχηματισμούς που αναπτύχθηκαν στον ελλαδικό χώρο είναι το αντικείμενο του νέου εκπαιδευτικού προγράμματος και της ειδικής έκδοσης που επεξεργάστηκαν το Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας και η Διεύθυνση Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού σε συνεργασία με αρχαιολόγους, ιστορικούς και ιστορικούς της τέχνης. Στα τετράπτυχα που αποτελούν την έκδοση αναλύονται οι έννοιες της συγκρότησης, της λειτουργίας και της προσβασιμότητας σε αρχεία του ελλαδικού χώρου σε κάθε ιστορική εποχή: αρχαίος κόσμος -βυζαντινά χρόνια - ενετοκρατία - οθωμανικά χρόνια - σύγχρονη εποχή. Τα έντυπα συμπληρώνονται με υλικό σε ψηφιακή μορφή (CD) που εμπεριέχει προτάσεις για σχετικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Κατά τη συνέντευξη τύπου ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας κ. Βασίλης Ράπανος παρουσίασε μια λιγότερο ίσως γνωστή πλευρά της δραστηριότητας της Εθνικής Τράπεζας. Την προσφορά της στην επιστήμη και τον πολιτισμό, και ιδιαίτερα τις πολύπλευρες εργασίες του Ιστορικού Αρχείου της Τράπεζας. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα εκπαιδευτικά Ο Πρόεδρος της ΕΤΕ, κ. Β. Ράπανος Η πρωτοτυπία του έργου που σας παραδίδουμε σήμερα έγκειται στην προσπάθεια που έγινε μέσω της αναζήτησης και της τεκμηρίωσης αυτής να καλυφθεί το ευρύτερο δυνατό χρονικό φάσμα της ιστορίας. προγράμματα που οργανώνει από το 2005 το Ιστορικό Αρχείο σε συνεργασία με το αρμόδιο τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων και Επικοινωνίας του Υπουργείου Πολιτισμού. «Η πρωτοτυπία του έργου που σας παραδίδουμε σήμερα έγκειται στην προσπάθεια που έγινε μέσω της αναζήτησης και της τεκμηρίωσης αυτής να 14

καλυφθεί το ευρύτερο δυνατό χρονικό φάσμα της ιστορίας. Έτσι, στα φυλλάδια που συνθέτουν την έκδοση καλύπτονται οι περίοδοι της ελληνικής αρχαιότητας, η βυζαντινή, της οθωμανικής κυριαρχίας στον ελλαδικό χώρο, των βενετικών κτήσεων, όπως και η σύγχρονη εποχή. Σε όλες αυτές τις περιόδους ο μαθητής ανακαλύπτει ότι υπάρχουν αρχειακές πηγές, ότι για τη διαμόρφωση και την τεκμηρίωση της ιστορικής μνήμης η προσφυγή στην πρωτογενή πηγή είναι απαραίτητη καθώς και ότι πρωτογενής πηγή δεν είναι αποκλειστικά η αρχειακή πηγή. Ένα μνημείο ή μια εικόνα μπορούν να μας δώσουν πολύτιμες πληροφορίες για τις κοινωνίες του παρελθόντος.» Το λόγο πήραν στη συνέχεια συντελεστές του έργου, οι οποίοι αναφέρθηκαν στους στόχους του εκπαιδευτικού αυτού προγράμματος και στις ιδιαίτερες ενότητες της έκδοσης και απάντησαν σε ερωτήσεις των εκπροσώπων των μέσων ενημέρωσης: Ο κ. Γεράσιμος Νοταράς και η κ. Μαρία Λεμπέση από το Ιστορικό Αρχείο της ΕΤΕ, οι κ. Στέλλα Χρυσουλάκη, Μαρία Λαγογιάννη- Γεωργακαράκου και Εύη Πίνη από το Υπουργείο Πολιτισμού, ο κ. Αλέξης Μάλλιαρης, διδάσκων στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Η έκδοση υπηρετεί την ανάδειξη της σημασίας των πηγών που διασώζουν τα αρχεία στην τεκμηρίωση της ιστορίας και στη διαμόρφωση της ιστορικής μνήμης καθώς και την εξοικείωση των μαθητών με τη χρήση των πρωτογενών πηγών που έχουμε στη διάθεσή μας από κάθε περίοδο της ιστορίας της Ελλάδας. Το εκπαιδευτικό υλικό έχει σχεδιαστεί για να διδαχθεί, σε ένα πρώτο στάδιο, σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία της Αθήνας (Αρχαία Αγορά, Επιγραφικό Μουσείο, Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας, το οποίο αποτελεί παράδειγμα σύγχρονου αρχείου). Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί από τους διδάσκοντες για την προετοιμασία των μαθητών πριν από την επίσκεψη στους προαναφερόμενους χώρους αλλά και από σχολεία της περιφέρειας που δεν έχουν τη δυνατότητα επίσκεψης, αλλά επιθυμούν να εντάξουν στα θέματα που επεξεργάζονται τα αρχεία ως πηγές γνώσης. Το υλικό διατίθεται δωρεάν στην εκπαιδευτική κοινότητα.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Ασφαλιστικοί Οργανισμοί Προσωπικού Ε.Τ.Ε. Η ιστορική πορεία του Ασφαλιστικού Συστήματος της Εθνικής Τράπεζας είναι παράλληλη με εκείνη της ίδιας της Τράπεζας, της οποίας ιδρυτής υπήρξε ο Γεώργιος Σταύρου (1841-1869), Εθνικός Ευεργέτης και μέλος της Φιλικής Εταιρίας. Το σημαντικότερο «κεφάλαιο» ανάπτυξης της Εθνικής Τράπεζας αποτελούν οι εργαζόμενοί της, γι αυτό και μέσω των Ασφαλιστικών της Οργανισμών η Τράπεζα φροντίζει για τα ασφαλιστικά δικαιώματα των υπαλλήλων της. ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Η ιστορική διαδρομή του Ασφαλιστικού συστήματος ξεκινά την 28η Απριλίου του 1867, όταν μετά από πρόταση του Γ. Σταύρου ιδρύεται το «Ταμείο Συντάξεων Υπαλλήλων της Εθνικής», ενώ 36 χρόνια αργότερα, στις 6 Απριλίου του 1927, συστήνεται το «Ταμείο Αυτασφάλειας Προσωπικού Εθνικής Τράπεζας». Οι κοινωνικές εξελίξεις επιπροσθέτως οδηγούν το Γενικό Συμβούλιο της Εθνικής Τράπεζας, στις 18 Νοεμβρίου του 1949, να αποφασίσει τη σύσταση Κοινού Ειδικού Λογαριασμού με τον τίτλο «Λογαριασμός Επικούρησης Προσωπικού Ε.Τ.Ε.», με σκοπό την επικούρηση των μελών των Ταμείων Αλληλοβοηθείας Υπαλλήλων Ε.Τ.Ε. και του Ταμείου Αλληλοβοηθείας εισπρακτόρων και κλητήρων Ε.Τ.Ε. Στο πλαίσιο της οικονομικής στρατηγικής της Ε.Τ.Ε. πραγματοποιείται στις 31 Μαρτίου 2006 συγχώνευση της Εθνικής Ακινήτων με την Εθνική Τράπεζα και εντάσσεται ο Ε.Λ.Ε.Π. ΕΘΝΑΚ (Ειδικός Λογαριασμός Επικούρησης Προσωπικού Εθνικής Ακινήτων) στους Α.Ο. Στη συνέχεια, στις 13 Απριλίου 2007, η Ε.Τ.Ε. απορροφά την Ε.Α.Ε.Δ.Ο. (ΕΘΝΟΚΑΡΤΑ). Σύμφωνα με το πρακτικό απορρόφησης η Ε.Π.ΑΣ.Π.Π.Ε., όπως Η ιστοσελίδα των Ασφαλιστικών Οργανισμών Προσωπικού ΕΤΕ μετονομάσθηκε, μεταφέρθηκε στον εργασιακό χώρο των Ασφαλιστικών Οργανισμών της Ε.Τ.Ε. Προσφάτως, το «Ταμείο Συντάξεων Προσωπικού Ε.Τ.Ε.» -μετά από μια αυτοτελή πορεία 167 ετώνμε κυβερνητική απόφαση στις 3 Μαΐου του 2008 εντάχθηκε στο «ΙΚΑ-ΕΤΑΜ». Αυτή ήταν μια σύντομη αναδρομή στην πορεία που ακολούθησε μέχρι τις μέρες μας το Ασφαλιστικό Σύστημα, το οποίο καταλήγει σήμερα στη συγκεντρωτική και ολοκληρωμένη του μορφή με την ονομασία Ασφαλιστικοί Οργανισμοί Προσωπικού Ε.Τ.Ε. (ΑΟΠΕΤΕ). Ο Ασφαλιστικοί Οργανισμοί Προσωπικού Ε.Τ.Ε., για τους οποίους είμαστε περήφανοι, εξελίσσονται συνεχώς και εκσυγχρονίζονται διαρκώς, ώστε να βρίσκονται στην υπηρεσία των ασφαλισμένων τους. 16

ΣΚΟΠΟΣ-ΟΡΓΑΝΩΣΗ Α.Ο.Π.Ε.Τ.Ε. Η διοίκηση και η οργάνωση του συνόλου αυτού του Ασφαλιστικού Συστήματος, που σκοπό του έχει τη στήριξη και εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων, περνά μέσα από αυτόνομα και αυτοδιοικούμενα Διοικητικά Συμβούλια, στα οποία μετέχουν τόσο εκπρόσωποι της Διοίκησης της Τράπεζας, όσο και εκπρόσωποι των τεσσάρων διαχρονικών πυλώνων που τα στηρίζουν, και είναι: ο Σ.Υ.Ε.Τ.Ε, ο Σ.Υ.Τ.Α.Τ.Ε., ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ και το Τ.Υ.Π.Ε.Τ. Τα Δ.Σ. αποφάσισαν τη συμμετοχή στις Α.Μ.Κ. της Ε.Τ.Ε. προς όφελος του Ταμείου Αυτασφάλειας και του Λογαριασμού Επικούρησης. Ο Διευθυντής των Ασφαλιστικών Οργανισμών, κ. Βασίλης Μητράκος, με τη συνεργασία όλων όσοι στελεχώνουν τις υπηρεσίες των Α.Ο., προσανατολίζεται -εκτός των άλλων- και στην αναβάθμιση του συστήματος ενημέρωσης, πληροφόρησης και εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων και συνταξιούχων της Εθνικής Τράπεζας. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής αξίζει να αναφερθούν, ανάμεσα σε πολλές άλλες, οι εξής δραστηριότητες της συγκεκριμένης Διοίκησης, από το Νοέμβριο του 2009: 1. Δημιουργήθηκε η Ιστοσελίδα των Α.Ο., ώστε να μπορεί ο ασφαλισμένος και ο συνταξιούχος, από οποιαδήποτε θέση εργασίας: α) να έχει πρόσβαση μέσω ΙNTERNET και INTRANET σε Αιτήσεις, Έντυπα, Καταστατικά β) να πληροφορηθεί πότε και πώς παίρνει Εφάπαξ και Επικούρηση γ) να υπολογίσει το ποσό και δ) να ενημερώνεται από την ηλεκτρονική αρχειοθέτηση όλων των Ασφαλιστικών Νόμων, Προεδρικών Διαταγμάτων, Υπουργικών Αποφάσεων και Διευκρινιστικών Εγκυκλίων. Για οτιδήποτε πλέον προβληματίζει τον ασφαλισμένο και το συνταξιούχο της Εθνικής Τράπεζας, οποιαδήποτε απορία του, η λύση και η απάντηση μπορεί να βρεθεί εύκολα και αποτελεσματικά στο διαδίκτυο στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.aopete. gr. 2. Για την έγκυρη και πλήρη ενημέρωση καθώς και για την αποτελεσματική διεκπεραίωση των υποθέσεων των ασφαλισμένων, όλοι οι εργαζόμενοι του Οργανισμού απέκτησαν διεπιλογικό τηλέφωνο και ως εκ τούτου δημιουργήθηκε ηλεκτρονικός τηλεφωνικός κατάλογος. 3. Πραγματοποιήθηκε η ανανέωση του συνόλου σχεδόν του ηλεκτρονικού εξοπλισμού. 4. Τοποθετήθηκαν τα ενδεδειγμένα μέτρα πυρασφάλειας και πυροπροστασίας στο χώρο όπου φυλάσσονται οι 27.750 ατομικοί φάκελοι συναδέλφων και στο Machine room. 5. Τροποποιήθηκαν, συμπληρώθηκαν, διαμορφώθηκαν και απόκτησαν τραπεζική μορφή 34 μη κωδικοποιημένα Έντυπα. Με αυτόν τον τρόπο η συγκεκριμένη υπηρεσία δίνει το παρόν στη σύγχρονη εποχή της διαδικτυακής τεχνολογίας. Τα ανωτέρω έγιναν με την οικονομική συνδρομή και αρωγή της Διοίκησης της Εθνικής Τράπεζας. «Οποιαδήποτε στιγμή, παντού μαζί σας» Αυτό είναι το μήνυμα της νέας πορείας των Ασφαλιστικών Οργανισμών Προσωπικού της Εθνικής Τράπεζας. Μιας πορείας που φιλοδοξούμε να ανοίξει δρόμους και να αποτελέσει πραγματικό στήριγμα και ελπίδα για όλους αυτούς που βρίσκονται κάτω από τη σκέπη της Εθνικής Τράπεζας.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ «Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση» Νέο σεμινάριο σε ηλεκτρονικη μορφή ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της Τράπεζας και ειδικότερα των δράσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, η Διεύθυνση Ανάπτυξης Προσωπικού παρουσιάζει ένα νέο σεμινάριο σε ηλεκτρονική μορφή, με τίτλο «Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση». Το πρόγραμμα, που σχεδιάστηκε σε συνεργασία με την Υποδ/ση Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (007-52-Γ), είναι διαθέσιμο στο Intranet και απευθύνεται σε όλο το προσωπικό της Τράπεζας, αποσκοπώντας στη μετάδοση βασικών περιβαλλοντικών γνώσεων, καθώς και στην καλύτερη ενημέρωση όλων μας για το σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης της Τράπεζας. Αξιοποιώντας ένα πλούσιο υλικό, που καλύπτει αφενός τις εισαγωγικές έννοιες για το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα, τις πηγές ενέργειας και τους φυσικούς πόρους και αφετέρου τις ενέργειες και τη στάση της Τράπεζας, το e-learning σεμινάριο αποτελεί μία ελκυστική ξενάγηση στα περιβαλλοντικά θέματα. Με έναν άκρως δημιουργικό τρόπο, κείμενα, εικόνες, διαδραστικές ασκήσεις, παραστάσεις και δοκιμασίες προσομοίωσης συντείνουν στην εξοικείωσή μας με τα οικολογικά ζητήματα, αλλά και στην υιοθέτηση ορθών πρακτικών στην καθημερινή μας ζωή, τόσο μέσα στην Τράπεζα όσο και έξω από αυτήν. Στόχος του σεμιναρίου είναι η ευαισθητοποίηση όλων μας στην ορθολογική χρήση των φυσικών πόρων, στην προστασία της ατμόσφαιρας και του εδάφους, καθώς και η συνειδητοποίηση των κοινωνικών και επιχειρηματικών διαστάσεων των πράξεών μας. Παράλληλα, ενισχύεται η πρόληψη και η αποφυγή λανθασμένων ενεργειών στον εργασιακό χώρο, οι οποίες μπορεί να έχουν ακόμη και οικονομικές επιπτώσεις για την Τράπεζα. Το μήνυμα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης είναι ξεκάθαρο: Η επιχειρηματική ανάπτυξη δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία για την επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Κατά συνέπεια, οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές πολιτικές είναι στενά συνυφασμένες στην κατεύθυνση μίας ισόρροπης ανάπτυξης. Με αυτό το σκεπτικό, η κοινωνία σταδιακά συνειδητοποιεί και αποδέχεται ότι αφενός οι επιχειρήσεις, οι κυβερνήσεις και οι κοινωνικοί φορείς και αφετέρου οι ίδιοι «Συμμετέχοντας στην ηλεκτρονική εκπαίδευση, εξοικονομούμε ενέργεια και φυσικούς πόρους για το περιβάλλον!» Επισκεφτείτε τον ιστότοπο της Διεύθυνσης Ανάπτυξης Προσωπικού για να δείτε όλα τα e-learning σεμινάρια που προσφέρονται μέσω Intranet (http://ete/div024) οι πολίτες μοιράζονται την ευθύνη για την προστασία του περιβάλλοντος. Είναι, λοιπόν, αυτονόητο ότι η δέσμευση της Τράπεζας στην εφαρμογή περιβαλλοντικής πολιτικής συνεπάγεται και τη δική μας δέσμευση για διαμόρφωση μιας ανθρώπινης συμπεριφοράς, που θα σέβεται, θα προφυλάσσει τη φύση και θα έχει ως στόχο την ανάπτυξη οικολογικής συνείδησης. Η συμμετοχή σ αυτήν την ηλεκτρονική εκπαίδευση αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση και σας καλούμε να πάρετε όλοι μέρος. 18

ΜΙΕΤ Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζας Παρουσίαση εκδόσεων Ανδρέα Μ. Ανδρεάδη Ροϊδικά μελετήματα 1911-1934 ΜΙΕΤ, 2010, σελίδες 283 Στον τόμο αυτόν συγκεντρώνονται τα ροϊδικά μελετήματα του Ανδρέα Μ. Ανδρεάδη, όσα έχουν δημοσιευτεί σταδιακά σε διάφορα έντυπα κατά την περίοδο 1911-1934. Ανεψιός του Ροΐδη και πρώτος φιλολογικός του εκδότης, ερευνητής και γόνιμος συγγραφέας, ο Ανδρέας Ανδρεάδης (1876-1935) υπήρξε πρωτίστως διαπρεπής πανεπιστημιακός και οικονομολόγος. Συμπληρωματικά και παράλληλα προς τις βασικές του επιστημονικές επιλογές έρχονται τα άλλα του ενδιαφέροντα: η ιστορική έρευνα, η λογοτεχνία, οι καλές τέχνες, η μουσική, προπάντων το θέατρο και η κριτική του. Ο πολυμερής και πολυμέριμνος Ανδρεάδης βρίσκει το χρόνο να προβάλλει επανειλημμένα την προσφορά του θείου του με δημοσιεύματα και διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η Εισαγωγή του «Εμμανουήλ Ροΐδης (Βιογραφικόν Σημείωμα)» είναι το βασικότερο και αναλυτικότερο κείμενο που διαθέτουμε για τη ζωή και το έργο του Ροΐδη. Εκπονώντας μια βιοεργογραφία «του εξοχωτάτου ίσως των Ελλήνων λογογράφων», ο Ανδρεάδης αποβλέπει, ανάμεσα στ άλλα, στην προβολή του Ροΐδη ως σημαντικού, ίσως του σημαντικότερου, σύγχρονου Έλληνα συγγραφέα και στην αναθεώρηση της δημόσιας εικόνας του παραδοξολόγου, προκλητικού αντιρρησία, άθεου κ.λπ. Και επιτελεί το χρέος του με σοβαρότητα και ευσυνειδησία. Christopher Howgego Η αρχαία ιστορία μέσα από τα νομίσματα ΜΙΕΤ, 2010, σελίδες 389 Το βιβλίο αυτό απευθύνεται σε μελετητές, σπουδαστές και καθηγητές της αρχαίας ιστορίας, οι οποίοι θέλουν να μάθουν για ποιο λόγο μπορεί να τους ενδιαφέρει η μελέτη των νομισμάτων. Σκοπός του είναι να δείξει πώς ο χαρακτήρας, οι τύποι και η συμπεριφορά των νομισμάτων σχετίζονται με σημαντικά ιστορικά θέματα και να παρουσιάσει τους βασικούς τρόπους προσέγγισης της νομισματικής μέσα από τα πλέον σαφή παραδείγματα. Το βιβλίο καλύπτει την περίοδο από τις απαρχές της νομισματοκοπίας, λίγο πριν ή λίγο μετά το 600 π.χ., μέχρι την εποχή του Διοκλητιανού. Όπου κρίθηκε αναγκαίο, γυρίζει ακόμα πιο πίσω στο χρόνο για να εξετάσει την ιστορία του χρήματος πριν από το νόμισμα, ή προχωρεί μετά τον 4ο αιώνα μ.χ. για να γίνει πιο ξεκάθαρη η σύγκριση με το παρελθόν. Το πρώτο κεφάλαιο ασχολείται με το χρήμα, ενώ το δεύτερο αναλύει μερικές από τις όψεις της παραγωγής των νομισμάτων. Τα δυο επόμενα κεφάλαια μελετούν τη σχέση μεταξύ αυτοκρατοριών και τοπικής νομισματοκοπίας ως έκφανση ιμπεριαλισμού, όπως και τα μηνύματα που εκπέμπει η πολιτική εικονογραφία όσον αφορά την κρατική ιδεολογία. Το πέμπτο αναφέρεται στην κυκλοφορία των νομισμάτων, ενώ το τελευταίο ασχολείται με το τι μπορούμε να μάθουμε από το νόμισμα σχετικά με τη φύση των οικονομικών κρίσεων.