ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΕΩΝ 8 Ο εξάμθνο Χθμικϊν Μθχανικϊν Δανάθ Διακουλάκθ, Κακθγιτρια ΕΜΠ diak@chemeng.ntua.gr Άγγελοσ Τςακανίκασ, Επ. κακθγθτισ ΕΜΠ atsaka@central.ntua.gr Η ΕΝΝΟΙΑ ΣΗ ΕΠΕΝΔΤΗ
Άδεια Χπήζηρ Το παρόν εκπαιδεσηικό σλικό σπόκειηαι ζε άδειες τρήζης Creative Commons. Για εκπαιδεσηικό σλικό, όπως εικόνες, ποσ σπόκειηαι ζε άδεια τρήζης άλλοσ ηύποσ, ασηή πρέπει να αναθέρεηαι ρηηώς.
Περιεχόμενα 3 1. Η ζννοια τθσ επζνδυςθσ 1.1. Διαφορζσ επζνδυςθσ - κατανάλωςθσ 1.2. Τα οικονομικά ςτοιχεία μίασ επζνδυςθσ 1.3. Το όφελοσ μίασ επζνδυςθσ 1.4. Οι διαςτάςεισ μίασ επζνδυςθσ 2. Ο κφκλοσ ηωισ τθσ επζνδυςθσ 3. Μελζτθ ςκοπιμότθτασ
Καταναλωτικζσ Επενδυτικζσ αποφάςεισ 4 Κατανάλωςθ Άμεςο όφελοσ Επζνδυςθ Προςδοκία μελλοντικοφ οφζλουσ Εικόνα 1: Κατανάλωςθ Εικόνα 2: Επζνδυςθ Απόδοςθ χρθματικών πόρων ςιμερα
Άλλεσ Διαφορζσ Κατανάλωςθσ - Επζνδυςθσ 5 Κατανάλωςθ Ευκεία και άμεςθ ςφγκριςθ κόςτουσ-οφζλουσ Μθ επιςτροφι καταβλθκζντοσ χρθματικοφ ποςοφ Υποκειμενικά τα κριτιρια αξιολόγθςθσ Βραχυχρόνιεσ οι ςυνζπειεσ τθσ απόφαςθσ Επζνδυςθ Αδυναμία άμεςθσ ςφγκριςθσ κόςτουσοφζλουσ Δυνατότθτα ςταδιακισ ανάκτθςθσ χρθματικοφ ποςοφ Αντικειμενικά τα κριτιρια αξιολόγθςθσ Μακροχρόνιεσ οι ςυνζπειεσ τθσ απόφαςθσ
Αποτελεί επζνδυςθ; (1/2) 6 Η δθμιουργία νζασ μονάδασ παραγωγισ μονωτικϊν υλικϊν; Η μόνωςθ των ςωλθνϊςεων ςε μία βιομθχανικι μονάδα; Η πρόςκετθ μόνωςθ τοιχοποιίασ ςε υφιςτάμενο κτίριο; Η αγορά μετοχϊν μίασ επιχείρθςθσ; Η εγκατάςταςθ μίασ νζασ μθχανισ ςυςκευαςίασ προϊόντων;
Αποτελεί επζνδυςθ; (2/2) 7 Η αγορά πρϊτων υλϊν ςε μία επιχείρθςθ; Η αντικατάςταςθ εξοπλιςμοφ ςε μία παραγωγικι μονάδα; Η αγορά αυτοκινιτου για μεταφορά εμπορευμάτων; Η αγορά ιδιωτικοφ αυτοκινιτου; Η εγκατάςταςθ θλιακοφ ςυλλζκτθ ςε νοικοκυριό;
Η ζννοια τθσ επζνδυςθσ 8 Δζςμευςθ χρθματικοφ ποςοφ ςτο παρόν Προςδοκία οφζλουσ ςτο μζλλον Εικόνα 3: Σκίτςο (1) Εικόνα 4: Σκίτςο (2)
Η ζννοια τθσ επζνδυςθσ (1/2) 9 Αναφζρεται ςε ζναν επενδυτικό φορζα Φυςικό ι Νομικό πρόςωπο Η υλοποίθςθ τθσ προχποκζτει: τθν κατανάλωςθ παραγωγικϊν πόρων: o ΚΟΣΟ ΕΠΕΝΔΤΗ (κεφάλαιο, γθ, τεχνολογία, εξοπλιςμόσ, υλικά, εξειδικευμζνο προςωπικό)
Η ζννοια τθσ επζνδυςθσ (2/2) 10 Η παραγωγικι τθσ λειτουργία ςυνεπάγεται: Τθν κατανάλωςθ πρόςκετων παραγωγικϊν πόρων: o ΚΟΣΟ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ (υλικά, προςωπικό, άλλεσ δαπάνεσ) Τθ δθμιουργία οφζλουσ (πϊλθςθ προϊόντων, μείωςθ κόςτουσ): o ΕΟΔΑ Ποιο είναι το όφελοσ από ζνα ςφςτθμα αντιρρφπανςθσ;
Η ζννοια του οφζλουσ 11 Επιςτροφι του ποςοφ που δεςμεφτθκε + Επιπλζον όφελοσ Κακαρό κζρδοσ για τον επενδυτι Κακαρό όφελοσ για τθν κοινωνία ΧΡΗΜΑΣΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ Εικόνα 5: Σκίτςο (3) ΑΝΑΛΤΗ ΚΟΣΟΤ-ΟΦΕΛΟΤ
Σο κζρδοσ του επενδυτι 12 Επενδφουμε ςιμερα 1000 Εικόνα 6: Χαρτονόμιςμα Τα επόμενα 6 τρόνια μας επιζηρέθονηαι 200 /τρόνο υμφζρει θ επζνδυςθ; Εικόνα 7: Χαρτονομίςματα των 200 ευρϊ
Οι διαςτάςεισ μίασ επζνδυςθσ (1/2) 13 Η επιχειρθματικι: ανάλθψθ ευκφνθσ, πρωτοβουλιϊν και κινδφνων από τον επενδυτικό φορζα Η τεχνικι: επιλογι τεχνολογίασ, διαδικαςία τεχνικοοικονομικοφ ςχεδιαςμοφ Η οικονομικι: διαςφάλιςθ ικανοποιθτικισ οικονομικισ απόδοςθσ Η χρθματοδοτικι: εξεφρεςθ αναγκαίων κεφαλαίων Η χωροταξικι: τεκμθριωμζνθ επιλογι κατάλλθλου τόπου Εικόνα 8: Σκίτςο (4)
Οι διαςτάςεισ μίασ επζνδυςθσ (2/2) 14 Η περιβαλλοντικι: ςυμμόρφωςθ με νόμουσ, διαμόρφωςθ περιβαλλοντικϊν ςτρατθγικϊν Η οργανωτικι και διοικθτικι: επιλογι κατάλλθλου οργανωτικοφ ςχιματοσ και διοικθτικισ δομισ κατά τθν καταςκευι και λειτουργία Η εργαςιακι: απόκτθςθ κατάλλθλου προςωπικοφ, δθμιουργία αρμονικοφ εργαςιακοφ κλίματοσ Εικόνα 9: Σκίτςο (5) Η κοινωνικι: αποδοχι από τθν κοινωνία. Βαςικι προχπόκεςθ για τθν υλοποίθςθ και επιτυχι λειτουργία
Οι επενδφςεισ για τθν επιχείρθςθ 15 Μία επζνδυςθ ςτθρίηεται ςε κζρδθ προθγουμζνων ετϊν και επιδρά: Θετικά, ενιςχφοντασ τθν ανταγωνιςτικι κζςθ τθσ επιχείρθςθσ (αφξθςθ δυναμικότθτασ, βελτίωςθ ποιότθτασ, πικανι μείωςθ λειτ. κόςτουσ κλπ) Αρνθτικά, κακϊσ ςυνεπάγεται κόςτοσ και μακροχρόνια δζςμευςθ πόρων Εικόνα 10: Οι επενδφςεισ για τθν επιχείρθςθ
Κφκλοσ ηωισ μίασ επζνδυςθσ 16 Αξιολόγηζη ηηρ επένδςζηρ Εικόνα 11: Κφκλοσ ηωισ μίασ επζνδυςθσ Η μελζτθ κατά ςτάδια προςφζρει αυξανόμενθ ακρίβεια εκτιμιςεων & διαδοχικό περιοριςμό των εναλλακτικϊν λφςεων, με ανεκτό κόςτοσ
Ο κφκλοσ ηωισ ςτο χρόνο 17 Οι φάςεισ του κφκλου ηωισ μίασ επζνδυςθσ: Εικόνα 12: Οι φάςεισ του κφκλου ηωισ μίασ επζνδυςθσ Κάκε επενδυτικό ςχζδιο ζχει ςυγκεκριμζνθ διάρκεια ηωισ παραγωγικισ λειτουργίασ
Ο κφκλοσ ηωισ ςε χριμα 18 Εικόνα 13: Ο κφκλοσ ηωισ ςε χριμα Στθν προεπενδυτικι φάςθ & ςτθ φάςθ υλοποίθςθσ υπάρχουν μόνο δαπάνεσ Στθ φάςθ λειτουργίασ προκφπτουν μικρότερα ι μεγαλφτερα κζρδθ
Σο πρόβλθμα των εναλλακτικών λφςεων (1/2) 19 Θζματα τεχνικά, όπωσ εναλλακτικζσ πρϊτεσ φλεσ, μζκοδοι παραγωγισ, εναλλακτικζσ τεχνολογίεσ παραγωγισ ι εναλλακτικζσ πθγζσ ενζργειασ Θζματα επιλογισ τθσ κλίμακασ του επενδυτικοφ ςχεδίου, π.χ. δυναμικότθτα παραγωγισ τθσ νζασ μονάδασ, μζγεκοσ/ιςχφσ μθχανιματοσ Εικόνα 14: Σκίτςο (6)
Σο πρόβλθμα των εναλλακτικών λφςεων (2/2) 20 Θζματα επιλογισ του κατάλλθλου τόπου εγκατάςταςθσ τθσ νζασ μονάδασ, π.χ. εντόσ ι εκτόσ οργανωμζνων ηωνϊν βιομθχανικισ δραςτθριότθτασ, κοντά ςε αςτικά κζντρα ι ςε παραμεκόριεσ περιοχζσ Θζματα οικονομικά, όπωσ εναλλακτικά χρθματοδοτικά ςχιματα π.χ. τραπεηικόσ δανειςμόσ ι αφξθςθ μετοχικοφ κεφαλαίου
Η μελζτθ ςκοπιμότθτασ (feasibility study) 21 Παρζχει όλα τα αναγκαία ςτοιχεία για τθν υλοποίθςθ μιασ επενδυτικισ ιδζασ Αναλφονται ςε λεπτομζρεια οι τεχνικζσ, οικονομικζσ, χρθματοδοτικζσ και περιβαλλοντικζσ απαιτιςεισ Εξετάηονται ςυγκριτικά οι εναλλακτικζσ λφςεισ (εφόςον υπάρχουν) Εφαρμόηονται κριτιρια αξιολόγθςθσ και λαμβάνεται απόφαςθ υλοποίθςθσ ι μθ Προκφπτει το επενδυτικό ςχζδιο Εικόνα 15: Business plan
Περιεχόμενα μελζτθσ ςκοπιμότθτασ (1/2) 22 Περιγραφι επενδυτικισ ιδζασ: το προϊόν ι υπθρεςία Ανάλυςθ τθσ αγοράσ: μερίδια αγοράσ, μάρκετινγκ Περιγραφι μονάδασ: δυναμικότθτα, τεχνολογία κλπ Εκτίμθςθ πρώτων & βοθκθτικών υλών και εφοδίων Προςωπικό και Οργανόγραμμα επιχείρθςθσ Σόποσ εγκατάςταςθσ: φυςικό & ανκρωπογενζσ περιβάλλον, περιβαλλοντικζσ & κοινωνικζσ επιπτϊςεισ
Περιεχόμενα μελζτθσ ςκοπιμότθτασ (2/2) 23 Χρθματοοικονομικι Ανάλυςθ-Αξιολόγθςθ: κόςτοσ επζνδυςθσ, πθγζσ χρθματοδότθςθσ, κόςτοσ λειτουργίασ, ζςοδα, κερδοφορία απόδοςθ επζνδυςθσ Κοινωνικι αξιολόγθςθ επζνδυςθσ Ανάλυςθ ευαιςκθςίασ, ανάλυςθ κινδφνου
Κατάλογοσ αναφορών εικόνων (1/7) 24 Εικόνα 1: Κατανάλωςθ, Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων. Εικόνα 2: Επζνδυςθ, Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων.
Κατάλογοσ αναφορών εικόνων (2/7) 25 Εικόνα 3: Σκίτςο (1), Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων. Εικόνα 4: Σκίτςο (2), Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων.
Κατάλογοσ αναφορών εικόνων (3/7) 26 Εικόνα 5: Σκίτςο (3), Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων. Εικόνα 6: Χαρτονόμιςμα, Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων.
Κατάλογοσ αναφορών εικόνων (4/7) 27 Εικόνα 7: Χαρτονομίςματα των 200 ευρϊ, Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων. Εικόνα 8: Σκίτςο (4), Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων.
Κατάλογοσ αναφορών εικόνων (5/7) 28 Εικόνα 9: Σκίτςο (5), Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων. Εικόνα 10: Οι επενδφςεισ για τθν επιχείρθςθ Εικόνα 11: Κφκλοσ ηωισ μίασ επζνδυςθσ, Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων.
Κατάλογοσ αναφορών εικόνων (6/7) 29 Εικόνα 12: Οι φάςεισ του κφκλου ηωισ μίασ επζνδυςθσ Εικόνα 13: Ο κφκλοσ ηωισ ςε χριμα, Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων. Εικόνα 14: Σκίτςο (6), Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων.
Κατάλογοσ αναφορών εικόνων (7/7) 30 Εικόνα 15: Business plan, Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιϊματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτϊν Ακαδθμαϊκϊν Μακθμάτων.
Χπημαηοδόηηζη Το παρόν εκπαιδεσηικό σλικό έτει αναπηστθεί ζηα πλαίζια ηοσ εκπαιδεσηικού έργοσ ηοσ διδάζκονηα. Το έργο «Ανοικηά Ακαδημαϊκά Μαθήμαηα Ε.Μ.Π.» έτει τρημαηοδοηήζει μόνο ηη αναδιαμόρθωζη ηοσ εκπαιδεσηικού σλικού. Το έργο σλοποιείηαι ζηο πλαίζιο ηοσ Επιτειρηζιακού Προγράμμαηος «Εκπαίδεσζη και Δια Βίοσ Μάθηζη» και ζσγτρημαηοδοηείηαι από ηην Εσρωπαϊκή Ένωζη (Εσρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόροσς.