EUSKARA ETA LITERATURA

LAN-KOADERNOAK D.B.H. 3. mil EUSKARA ETA LITERATURA Edukiren oinrrik Soluzionrio

EDUKIAREN OINARRIAK Hizkuntzk et Literturren helburu ngusi iksleen komunikziorko gitsunk grtze d, hizkuntz bizitzko egoer et behr guztietrko tresn ergingrri gis erbil dezten. Helburu hizkuntzren erbiler iztek, metodologiri dgokionez, ikuspegi komuniktibo hrtze esktzen du. Ondorioz, DBHko euskr et gztelniko unitte didktikok, proiektu bidezko ln eredu didktikotzt hrtuz, komunikzio hlbidertzen duten hozko testuen et testu idtzien ulermen et ekoizpen kontziente bidertzen duten sekuentzi didktikok dir: hizkuntz guzk egiteko erbiltzen du ikslek, et erbilerri buruzko husnrket eginez iksten du hobeto erbiltzen. Ildo horrettik, unitte didktiko bkoitzen propostzen den ln-proiektuk sortze esktzen duen testu-generoren ezugrrien, formultutko helburuen et iksleen komunikzio behrren rber bidertzen d, btez ere, hizkuntzri buruzko husnrket. Et husnrket hori hizkuntzk erbiltzen iksteko osgi izn ddin, testuk ulertzeko et sortzeko jrdueren bitn srtu d hinbt lderdirekin lotuz: testuren et testuingururen rteko elkrmenpekotsunrekin (testuingururen eremu), enuntzituen et diskurtso ostzen duten tlen kohesiorekin (testuren eremu), lderdi lexikorekin et ru morfosintktiko et ortogrfikoekin (perpusen et hitzen eremu). Modu horretn ezgutz instrumentl et forml prozesu bkr bten integrtzen dir et, bide btez, hizkuntzri buruzko husnrket erbiler hobetzeko bitrteko bihurtzen. Bin erbiler hobetzeko, edukik zeregin komuniktibo jkin btzuen rber huttu et sekuentzitzez giner, behrrezko d husnrketren sistemtizzio ziurttze. Et horretrko, skotn, ez d nhiko izngo unitte bkoitzk eskintzen duen jrduer bteri. Hinbt rrzoik bultztzen gitu bieztpen hori egiter. Alde btetik, iksle ber d hizkuntz erbiltzen duen et, erbiler horretn eginiko hutsegiteei urre egiteko, srritn ez d nhiko unitten duden jrdueren ntzeko beste btzuk eginrzte. Horretrko, behrrezko d bere urre-ezgutzekin lotzeko uker emngo dioten et dgoen miltik urrer egite hlbidertuko dioten bestelko jrduerk egite. Beste lde btetik, et iksleen komunikzio behrrekin lotut, izngo dir, ziur sko, unitten urreikusi ez diren bin iksleek berien erbilerrko behrko dituzten blibide linguistikok. Horiek ere sistemtizzio esktuko dute, bldin et iksleek berien erbilern integrtze nhi bdugu. Azkenik, iksleek oinrrizko methizkuntz iksi behrko dute hizkuntz sistem modur ulertzeko, et ezgutz hori brnertzek et testuen ulermenen et ekoizpenen erbiltzek ere sistemtizzio jrduer ugri esktzen dute, unitteetn eskintzen diren bino jrduer gehigo egite. Behr horiei guztiei erntzuteko bitrteko izn nhi dute ln-kodernoek. Bkoitzk lotur estu du unitte didktiko jkin btekin, modu horretn propostzen dituzten jrdueren bidez bidertzen den hizkuntzri buruzko husnrket kontestuliztut egiten d, et ez er isoltun egindko progrmzio linel bten bitn. Jrduerk, berz, ez dude modu utonomon propostut, ez et unitte linguistikok deskribtzeko et etikettzeko obsesioz gidtut. Aitzitik, jrduerek bidertzen duten edukien sistemtizzio unitte bkoitzk propostzen duen prendizi egoerrekin dgo lotut. Efikziz komuniktzen ikster bidertutko hizkuntzri buruzko husnrketn skontzeko, ln-koderno huen bipuntutzt iksleen oso eskur dgoen unitte linguistiko bt hrtu dugu: hitz. Bistko d hitzen ezgutz milk ergin duel testuen ulermenen et ekoizpenen. Hlber, bistko d DBHko ikslek, dinez, hitzen ñbrdurk ntzemteko et bstrkziorko heldutsun lortzen ri direl, et norbnko gis gizrter zbltzen. Berz, une honetn beregntu behr dute iksleek hitz kopuru zbl; izn ere, orin zltzen zizkie ulertu behrreko testuetn termino bstrktuk et eurek sortutkoetn termino horiek zehztsunez erbiltzeko esktzen zie.

Bin hitz iptzen ez diogu soilik iksleen lexiko zbltzeri erreferentzi egiten. Unitte linguistiko erreferentzil, prgmtiko et diskurtsibo modur hitzren ezugrriei buruzko ezgutzei ere lotzen gtzizkio. Izn ere, hitz ezgutzek honkok ezgutze esktzen du: bere ortogrfi, morfologi, sintxi, prgmtik et ezugrri soziolinguistikok. Hortz, ln-koderno bkoitz elkrrekiko lotur duten lu tletn bntu dugu: EUSKARA GAZTELANIA 1. Lexiko: esnhi duten hitzk 1. Ls plbrs y sus significdos 2. Hizkuntzren osgik et euren erbiler ruk 2. Ls ctegorís grmticles de ls plbrs 3. Ortogrfi 3. Ortogrfí 4. Testu: zentzu duen hitz-kte 4. Ls plbrs en el texto Ln-kodernoen beste ezugrri btzuk Unitte didktiko bkoitzren behrrettik bituz, hizkuntzri buruzko husnrket skon bidertzen dute. Errepikpenen oinrritzen dir, horretn bitgo, hein hndi bten, ezgutzk brnertzeren gko. Aniztsunri erntzun emteko bitrteko izn ditezke, iksleren behrren rber propostu bitezke irkslek zein jrduer egin. Jrdueretn beste hizkuntzei erreferentzi zuzenk egiten zizkie, ln interlinguistiko bultztuz. Motibzio et iksket utonomo bultztzen dute. Alde btetik, jrduerk, unitte didktikoetn ez bezlko formulzio dute, jols itxurko, errz egin ditekeen zerbiten itxur. Bestlde, ikslek berk ntzemn dezke skotn jrduer bti emndko erntzunren zuzentsun, jrrin dtozen jrduerek emten bitiote horretrko uker. Jrduerek kognitiboki erronk supostzen diote iksleri. Pentstze esktzen dute. Ln-koderno huek, berz, errepsorko edo errefortzurko bitrtekotzt hr ditezke; unitten lntzen diren testuen ulermen et ekoizpen errztuko duten hizkuntz-blibidek zbltzeko ukertzt; interkzio esktzen duten prendizi egoeretrko blibide kutxtzt; niztsunren trterrko et ikskuntzen erregulziorko et uto-erregulziorko tresntzt.

SOLUZIONARIOA LAN-KOADERNOA 5-3.1. Gure hozko litertur - 3.2. Mundun hizkuntzk mil

Gure hozko litertur LEXIKOA: ESANAHIA DUTEN HITZAK 1. JARDUERA MUSIKA TRESNAK tronpet txlprt tober txirul tururu ttkun lkiket xiru-liruli BESTELAKO TRESNAK utoren zerr klxon teren izkor mlguki motorr bnd broombroom sirrin-srrn mok-mok kirrink dzst zoing APARATUAK rgzkikmer ordengilu telefono hosk tonu emten erntzungilu komuniktzen klik bip-bip ring piiii-piiii piiiiiiiiiiii pipi-pipi ANIMALIAK zldi rrin sto otso kilkerr hontz ijijiiiiiiii bop hi-hn hihn uluuuu kir-kir ujujujuju zerri euli hrtz tximino suge kuku kurrin-kurrin bzzzzz grrrg uh-uh-h-h zssssssss kuku PERTSONAK begik klisktzen kisk, klix, klixklix bihotz tupk bun-bun, plpl, sst-sst, tup-tup korroskd bottzen korrok, korrosk, kurrunk mukik kentzen zintz murtxiktzen kriski-krsk musu emten puzkerr bottzen putz egiten zotin dugunen p trrt, pret, prrt fu hip 2. JARDUERA A: ssshhh, ixo, txito B: jj, kr-kr, jo-jo-jo C: ju-ju, htxiu, kuj-kuj D: psst, ptxe E: bu, gueeee, ñiiiiii, snif-snif F: mmmmmmmmm

G: j, puh, beuurk 3. JARDUERA iene: Min du et kexu d ju-ju: Eztulk ri d ji li-li: Poz-pozik dgo kriskitin: Dntzn, eskuk gor et htzez hots terz. muk-muk: Gosek morrtzen zegoen, et jten ri d. kili-kolo: Blntzk dbil. kiku: Srtu-irten, gertu-ezkuttu, zeltn dbil. 4. JARDUERA : muk-muk b: kriskitin-krskitin c: kiku d: ienek e: kili-kolo f: ju-ju g: ji li-li 5. JARDUERA 1: b firi-fr 2: ktkrs 3: d bl-bl-bl 4: b dir-dir 5: c mr-mr 6: b tirriki-trrk 7: knk 6. JARDUERA Hortik hon, hemendik hr, norezen dbil firi-fr. Kontu kontri ri del, ez d isiltzen bl-bl-bl. Pusktu egin d, ktkrs eskutik erori et plterk topo egin duenen lurrgz. Nhiz et ilun erori, ri dir ri, zerun dir-dir keinuk mil rgi. Mutil et nesk, gzte et zhr Gure hozko litertur

Gure hozko litertur denk gizki esk mr-mr Korrik zihon, et knk mhirekin jo du hnk Motel. et hnkk rrstk, nek-nek egind dbil tirriki-trrk. 7. JARDUERA 1: EKINTZEKIN (MUGITZEA, GELDITZEA ) ERLAZIONATUTAKOAK ptxo! esertzeko gindu pp psetzer rretxikotn bizkrren ermn trktn-trktn belunen ginen, zldin bezl 2: JANARI-EDARIEKIN ERLAZIONATUTAKOAK koko() txokolte mm ur txitxi() hrgi pp ogi 3: GORPUTZEKO ATALEKIN ERLAZIONATUTAKOAK txirrin() zilborr kikk hortzk 4: ANIMALIAK bekereke() rdi bbu() edo toto() txkurr purr-purr oilo kukurruku() oilrr 8. JARDUERA 1: zpl 2: di-d 3: burrunbk 4: tup-tup 5: dnb 6: tipi-tp 7: bor-bor 8: tirriki-trrk 9: pil-pilen 10: dinbi-dnb 9. JARDUERA 1: tipi-tp 2: punb 3: pupu 4: fu 5: Minrik

Gure hozko litertur 6: mite-mite 7: toto 8: kndel 9: zintz 10: p 11: Pp 12: kik 10. JARDUERA 1: ulu (et) ulu 2: sirrin-srrn 3: trrt 11. JARDUERA 1: Kiri kirik! 2: Ppo pupu! 3: Ilrgin jotzen du hizek ttuttu. 4: Ixter txokon ongi gorde ñiñiku 5: Ttiki-ttiku! 6: Ogi pittin btekin tori kokolo. 7: Egizu lolo! HIZKUNTZAREN OSAGAIAK ETA HAIEN ERABILERA ARAUAK 12. JARDUERA 1: ZAIO ztozkio, hokio 2: ZAIZUE ntorkizue, dokizue dgokizue, 3: ZAIZKIE gtozkie, dgozkie, nokie, 4: ZITZAIDAN zegokidn, zetorkidn, 5: ZITZAIZUN zetozkizun, zihokizun, 6: ZITZAIGUN zetorkigun, zegokigun, zetozkigun 7: DAUKAT zrmtzt, drmt, zuzkt 8: DAUKATE nukte, duzkte, zuzkte, 13. JARDUERA 2: NOA jon / zerbit, norbit / pertson bt (sg.) / norbit (pertson bt) jon / ni no / nor 3: NOAKIE jon /zerbit, norbit-norbiti / pertson bt (sg.) / norbit (pertson bt) norbiti jon / ni hiei nokie / nor-nori 4: DAGOKIZUE egokitu / zerbit, norbit-norbiti / guz bt (sg.) / norbiti zerbit (guz sko) egokitu / hur zuei dgokizue / nor-nori 5: DARAMATZAT ermn / norbitek-zerbit, norbit / guz sko (pl.) / norbitek zerbit (guz sko) ermn / nik hiek drmtzt / nor-nork

Gure hozko litertur 6: DARAMAZKIZUT ermn / norbitek-zerbit, norbit-norbiti / guz sko (pl.) / norbitek zerbit (guz sko) norbiti ermn / nik hiek zuri drmzkizut / nornori-nork 14. JARDUERA : 1, 2, 3, 4, 5, 6 b: 1, 2, 3 c: 4, 5, 6 d: 7, 8 e: 7 f: 4 g: 6 h: 5 i: 2 j: 3 k: 8 15. JARDUERA 1: ntorkizue 2: duzkte 3: zegokigun, dgokizue 4: nukte 5: zuzkt 6: zetozkigun 7: hokio 16. JARDUERA 1: ntor / zetorkidn zegokidn / nuk nrm / zozte ztozte / drbil 2: ztozkit / zihokion zetorkion / bleuk bleki / dgokigu zetorkigun/ zenizkiguten 3: zeukten / genbiltzn gtoz / dukt nekien / dozkie zetozkien / drmtzte 4: grmtz / zermten dkite / zetozen dbiltz / zegokizuen dokizue / nrmte 17. JARDUERA 1: zuzkt /dgokit zegokien / zindozten dokie / drie zerion / ztozkio 2: drmte / zekrren dkrkit / dokie zihokien / geneuzkn dukte / drbil 3: zetozkizun / zerien drizkio / zozkio nindokion / zegokizun dgozkio / dkrkizut 18. JARDUERA 1: egokien 2: zegokion 3: ntorkizuen 4: bekozko 5: zorion

Gure hozko litertur 6: nindokizun 7: dukte 19. JARDUERA - dokizun - zozkie - dozkie 20. JARDUERA 1:. Gur Londresetik gtoz. Bihr Berliner goz Ez gituzu etxen hrrptuko! b. Gur Londresetik dtoz. Bihr Berliner doz Ez dituzu etxen hrrptuko! 2:. Urte drmzue ilusio horrekin, bin ez duzue bete. b. Urtek genermtzn ilusio horiekin, bin ez genituen bete. c. Urtek zermtzten ilusio hrekin, bin ez zuten bete. 3:. Erizink besoetn dkrtz jioberrik, Amri dkrzkio. b. Erizinek besoetn dkrtzte jioberrik. Amei dkrzkiete. c. Erizink besoetn dkr jioberri. Zuri dkrkizu. d. Erizinek besoetn dkrtzte jioberrik. Zuei / gursoei dkrzkizuete. 21. JARDUERA Tristerik ngo tristerik senrr dukt gixorik, oillo bt hil diot biño ez duk mejoriyrik. Klen ngo klen hrri hotzren gñen, te nork irikiko etxer ntorrenen. Am neurek bleki ze lbe nukn ni, egunz negr d negr guben bere lo gitxi. Tristerik zude tristerik senrr dukzu gixorik, oilo bt hil diozu bin ez duk mejoririk. Klen zeunden klen hrri hotzren ginen, te nork irekiko etxer zentozenen. Am zeurek bleki ze lb zuzkn zu, egunez negr et negr guen lorik ezin hrtu. Tristerik zudete tristerik gursok duzkzu gixorik, oilo bt hil diozu bin ez duk mejoririk. Klen zudete klen hrri hotzren ginen, te nork irekiko etxer ztoztenen. Am geurek bleki ze lbk guzkn gu, egunez negr et negr guen lorik ezin hrtu. Tristerik geunden tristerik gursok geneuzkn gixorik, oilo bt hil genien bin ez zeukten mejoririk. Klen nengoen klen hrri hotzren ginen, te nork irekiko etxer nentorrenen. Nire it-mek blekite ze lb nukn ni, egunez negr et negr guen ere lo gutxi.

Gure hozko litertur 22. JARDUERA Sgrrren lore hizek drm, zurekin nere pen hl blerm... Horrko mutil horri diot morio, frkiren zuloti zorr drio. Ederr den bezel bleki hizketn, ti joko neuke srritn krisketn. Sgrrren lore txoriek drmte, zurekin nere penk hl blermte. Horrko mutil horri modio nion, prken zuloettik zorr zerion. Ederrk diren bezl blekite. hizketn, te joko nuke. srritn krisketn. Sgrrren lorek hizek drmtz, zurekin nere penk hl blermtz. Horrko mutil horiei modio nien, prken zuloettik zorr zerien. Ederrk zreten bezl bzenekite hizketn, te joko nuke. srritn krisketn. Sgrrren lorek txoriek drmtzte, zurekin nere penk hl blermtzte. b b l e k i t e z e n e k i t e Horrko mutil horri diot modio, prken zuloettik zorrk drizkio. d r m t z b l e r m t z t e m t z t e d r t e d z e r i o n i z k i o e r i e n b l e r m t e b l r m t z

Gure hozko litertur TESTUA: ZENTZUA DUEN HITZ KATEA 23. JARDUERA 1: Jsotzizu eskuk 2: b krixkitin-krxkitin 3: ezpitittu ikusi 4: c Ezpinetn frre 5: trktn-trktn 6: b komet bten 24. JARDUERA : 2 b: 1 c: 3 25. JARDUERA : O b: Z c: O d: Z 26. JARDUERA : 2 b: 2 c: 1 d: 1 e: 2 f: 1 g: 1 h: 2 i: 2 j: 1 k: 2 27. JARDUERA 1: (Auzoko mutilzhrrk) Dentdur ondo koloktut bildu orduko dore lige kontutn trb sekul ez d izn umore. Kixo pnpox dntz dezgun b l dukt ohore? Hemen dukzu prejrko

Gure hozko litertur flt zizun errege 2: (Eddeko ndrek) Dntz esken etorri zr ilusino t ohorez et ez dkit hemen zer esn edo bi edo et ez; nhiz et hrro etorri zren niregn betiko lez dntzri on izn bzin gur ezkondut zengokez. 3: (Auzoko mutilzhrrk) Ez deust egin b hlko bten ezetz bot et muzin! Bueno hln be egin behr dot ondino zenbit hlegin. Dntzn fin nz bi bdkizu hortn hrtzen dot tsegin t skorekin dntzn egin dot et bkrrgz ezin. 4: (Eddeko ndrek) Erdi pentn esken ztoz estropozuz estropozu ezetz esnd i egin dozuz hmr mil negr pozu; bietzer jo behr dot hemen nhiz t ez emon bi musu bin hori bi esku gerri gnen eduki behr dozu. 28. JARDUERA 1: beltzen 2: c gertzen 3: ulertzen 4: c zehro 5: klro 6: d gehigo 29. JARDUERA 1: b 2: c 3: 4: e 5: d

Gure hozko litertur 30. JARDUERA A.E.: Asten hiru ldiz gutxi gorbeher zoz ene Mritxu iturri lder Zuzen egingo dizut dukdn glder: ostdrr ikusten egoten l zer? (bis) U.I.: Zuk bdukzu dud bduzu mrmrr; nik oster iturrir srri jon behrr. Asko dude begir okertzen dn mrr nik ez dut begirtzen neu nz ostdrr (bis) A.E.: Beltz soilik dkust nik begirtut lehengo kolore zuk erretirtut; ur bil zertrko? Mekuen Klkut etxen gseos edten degu-t! (bis) 31. JARDUERA 1: 2: 3: b 32. JARDUERA : 29. jrd. kntu et 30. jrd. bertsok b: 29. jrd. kntu c: d: 30. jrd. bertsok 33. JARDUERA Guk urreikusi ditugun interpretzio desegokik: b; c. 34. JARDUERA 1: 2: b 3: 35. JARDUERA 1: b 2: e 3: g 4: c 5: 6: f 7: d

Mundun hizkuntzk mil LEXIKOA: ESANAHIA DUTEN HITZAK 1. JARDUERA - gotr euskr - bono euskr 2. JARDUERA : solirun b: gortut c: ongrri d: hnkzpik e: bonmendu f: lndre g: kitut h: ordinket i: oinplno 3. JARDUERA : 1. lehengo b: 3. lehenldi, irgn c: 2. lehenengo d: 2. lehenengo e: 3. lehenldi, irgn f: 1. lehengo 4. JARDUERA 1: d 2: c 3: b 4: 5. JARDUERA : zuzen b: zuzen c: okerr - lehen Euskr Cstellno/Frnçis/English - ntes Cstellno Euskr 6. JARDUERA - Lehen Antes - lehenengotik del primero (del primer pís) - Lehenengok bipuntuko edo urreko herrilderi egiten dio erreferentzi. 7. JARDUERA

- Azken hutsuneri 2.1. dier dgokio; ginerko denei 1. 8. JARDUERA - Kliktu behrreko uker: cbr de + inf. - Abiburuko eslid itzultzeko esldi lgungrrien: 2. dier et Acb de llegr: etorri berri d, orintsu etorri d esldi. 9. JARDUERA 1: lemnirrk lemnk ndorrtrrk ngolrrk bngldeshtrrk cboverdetrrk filipinrrk herbeheretrrk nederlndrrk 2: persier rbier portuges ingeles filipiner nederlnder nederlnderz frisier lemn ktln 10. JARDUERA : Alemni b: Andorrtr c: bngldeshtr d: Angol Cbo Verde e: filipinr f: Irk g: Irndr 11. JARDUERA - bolivir - egiptor rbier - timortr portuges - indonesier - kzkhstndr - kongor - kongor - kuwitr rbier - libnor rbier

Mundun hizkuntzk mil HIZKUNTZAREN OSAGAIAK ETA HAIEN ERABILERA ARAUAK 12. JARDUERA A: 1.. 2.b. B: 3.b. 4.b. C: 5.. - bsti et primitibo - Blorzio iptu behrko dir bi djektiboen dierk edo/et gertzen diren testuinguru. 13. JARDUERA b: egin behrko luke c: onetsi behrko lituzke d: izn behrko luke - Ezkerrekoek (gi izngo dir, egingo du ) dierzten dute rgigo gindu edo betebehrr. 14. JARDUERA 1.. Argi et grbi; sekulko. 2.. zoritxrrez; oso. 3. b. progrmtxo; negrgrri. 4.. hlguztidunk; zpldut. 5. b. ditxosozko; hori gutxi blitz. 6.. (lrrin); ssi-hizkuntzk; omen. 7. b. ssi-hizkuntz; (indrtsuenetr); dudrik gbe. 15. JARDUERA - Ayo Bmgbosek esndkok: 1.b.; 2.b.; 3..; 4.b.; 5..; 6.b.; 7.. - Bmgboseren hitzk erbili dituenk esndkok: 1..; 2..; 3.b.; 4..; 5.b.; 6..; 7.b. - Blorzion gertu behrko dir btk et bestek esndkoren rten duden ldek; et desberdintsun horiei egotzitko grntiz edo ergin. 16. JARDUERA - Desegokik: ; d; e; d. 17. JARDUERA - Ahotsren bolumenrekin et tonurekin zpimrrtu nhi izn du: 18. JARDUERA - Lgunk egindko bi proposmenk: b; d 19. JARDUERA : erronk

Mundun hizkuntzk mil b: egin nhi izn diogu c: Horretrko d: (Azpimrrtutko hitzk) e: 1) et 2) (zenbkik) f: / 20. JARDUERA : Apens b: Etengbe c: btere d: Orindik 21. JARDUERA - ordutik hon x herrin 4 hutsunen / y herrin 4 hutsunen - duel hmr urtekok y herrin 3 hutsunen - nire ezkerren x herrin 1 hutsunen - Zuen ezkerreko y herrin 2 hutsunen - duel bedertzi urtekok x herrin 3 hutsunen - nire eskuinen y herrin 1 hutsunen - ordutik hon x herrin 4 hutsunen / y herrin 4 hutsunen - Preko x herrin 2 hutsunen - Hitzldi gerttzen den testuinguru zehtzri egiten diote erreferentzi, horregtik ldtzen dir dt btetik bester et herri btetik bester; izn ere herri bkoitzeko espziok desberdink ziren. 22. JARDUERA pertson-deiktikok: denbor-deiktikok: espzio-deiktikok: urkeztuko dudn; ikus dezkezuen; hsi ginen; urkeztuko dizuedn; zlduko ditut; irkur ditzkezue; jrrituko diot; hsiko niz. berehl. hemen, nire tzeko; hor. ORTOGRAFIA 23. JARDUERA Askotriko rgitlpenen izenk - Norteko Ferrokrrill zientziri et teknologiri buruzko irrtsio d. - Ibn Grte izngo d Errzu sioko urkezle. - Euskltzindik onetsitko hitzk zertzuk diren jkiteko, komeni d Hiztegi Btun begirtze. - Interneten ere irkur diteke Argi, www.rgi.com helbide elektronikon.

Mundun hizkuntzk mil - Zientzi fikziozko filmeen rten, klsikoetko bt d Blde Runner. - Ez dkit zergtik gomendtu zidn itk Argi ldizkriko Menpekotsun berrik erreportje irkurtze. - Rf Ruedren Zuhitz okerretn gor no diskko Bizipoz zer den kntren letr Kirmen Uriberen d. - Joxemri Iturrlderen Hyde-Prkeko hizlriko pertsonietko bt d Misterio. - Ktmloren Erntziko bosgrren knt gusttzen zit gehien. - Hizkuntz et hezkuntz Indin rtikulu ere Hizkuntzen mundu. Munduko hizkuntzei buruzko txostenetik hrtu d. Izendtzen den ln rgitlpenren zti besterik ez denen - Ez dkit zergtik gomendtu zidn itk Argi ldizkriko Menpekotsun berrik erreportje irkurtze. - Rf Ruedren Zuhitz okerretn gor no diskko Bizipoz zer den kntren letr Kirmen Uriberen d. - Hizkuntz et hezkuntz Indin rtikulu ere Hizkuntzen mundu. Munduko hizkuntzei buruzko txostenetik hrtu d. Erdl hitz del dierzteko - Dirudienez, pssword letr etznz idtzi behr dugu; izn ere, Euskltzindik orindik onetsi ez duen erdl jtorriko hitz d. - Aimrz lehenengo pertson singulrr ny esten d et estonierz min. Letr rruntez Euskltzindik btsunerko onetsitko erdl jtorriko hitzk - Gorriz idtzitko ohr bt gertuko zizu pntiln, bin lsi, ez lrritu. Irkurri et egin bertn jrtzen duen. Zlntz txikien iznez gero, deitu 943030929 telefonor. Letr etznez idtzitko hitzk deklintzen letr rruntez erntsi deklinbidetzizki; bit horrek - itstsiren gler bdkr ere. - Joxemri Iturrlderen Hyde-Prkeko hizlriko pertsonietko bt d Misterio. - Ktmloren Erntziko bosgrren knt gusttzen zit gehien. - Hizkuntz et hezkuntz Indin rtikulu ere Hizkuntzen mundu. Munduko hizkuntzei buruzko txostenetik hrtu d. - Euskltzindik onetsitko hitzk zertzuk diren jkiteko, komeni d Hiztegi Btun begirtze.

Mundun hizkuntzk mil 24. JARDUERA : % 19; % 19k b: % 27k c: % 54k d: % 81ek e: % 27k f: % 27k TESTUA: ZENTZUA DUEN HITZ KATEA 25. JARDUERA d: Mtemtikk ez du denetrko blio 26. JARDUERA zenbki motk hizkuntz desberdinetn euskr gztelni frntses ingeles ostzen duten multzo dibidek zenbki rrunt número nturl nombre nturel nturl number N 3, 7,105 zenbki oso número entero nombre entier integre number Z 7, 105, -87, -1 zenbki rzionl número rcionl nombre rtionnel rtionl number Q ¾, 0 0063, -1, 105, -2,5 zenbki errel número rel nombre réel rel number R e, 2, π, -2 5, 7, 3 141592 zenbki konplexu número complejo nombre complexe complex number C 2, -1, 7, e, 3.706, z=x+iy, -0,00063, z=(x,y) 27. JARDUERA 2: c 3: b 4: d 5: 28. JARDUERA - okerr: b 29. JARDUERA - nlfbetismo funtzionlri buruz ri d 28. jrduerko testun: ( ) nlfbeto funtzionl termino sortu zuten, irkurritko ulertzeko et zentzuz idzteko gi ez zenri deitzeko. 29. jrduerko testun: Irkurtzen jkite ez d letrk elkrrekin josten iksi et hitzk ondo emte bkrrik. Hori bino gehigo ere bd:

Mundun hizkuntzk mil irkurritko ulertu egin behr d ( ) noiz zer egin et zertrko jkin behr d. Hu d, ulertu egin behr d. 30. JARDUERA A 6 (idei orokorr) et 4 (dibide) B 1 (idei orokorr) et 3 (dibide) C 2 (idei orokorr) et 5 (dibide) 31. JARDUERA Glder egin zien ktlnen % 36k bkrrik dio bietz, Ktluniren independentziren lde bozktuko lukeel; et % 36 ez d gehiengo. 32. JARDUERA 1: c 2: f 3: b 4: d 5: e 6: - % 100 delko erdldun edo elebkrrek et elebidunek erdr guztiek dkitelko. 33. JARDUERA 1: testu 2: izenburu, legend, koordentuk izendtze 3: hiztun kopuru hizkuntz kopuru hizkuntz guztiekiko %tn b. zutbe-digrm X X c. ziklogrm X X d X X 4:. c testu, ziklogrm b. b testu, zutbe digrm c. d testu hizkuntz guztiekiko % mettut 34. JARDUERA - Testuko informzio emteko dipositib egokien Hegofrikko hizkuntzk izenburu duen d. 35. JARDUERA AFRIKAKO HIZKUNTZAK Hizkuntz kopuru 1.900 (21. jrduer)

Mundun hizkuntzk mil Hizkuntz gehien dituzten esttuk Hinbt Esttutko hizkuntz ofizilk - Nigeri (16. jrduer) - Kmerun Hizkuntz ofiziltzt gri bteko metropoliren hizkuntz soilik dutenk. esttu - Angol (9. jrduer) - Cbo Verde hizkuntz ofizil portuges portuges Gri bteko metropoliren hizkuntzz gin, urretik bertn zeuden hizkuntz btzuk ere ofiziltzt edo bestel nzio-hizkuntztzt dituztenk. esttu - Kongoko Errepublik hizkuntz ofizilk frntses, lingl, kitub (munukutub) - Kongoko Errepublik Demokrtiko frntses, kikongo lingl, swhili, tshilub - Hegofrik ingeles, frikns, zulu, xhoser Hizkuntz ofizil islmir konkistren ondre den. esttu hizkuntz - Egipto rbier Gobernuen kultur et Hinbt Estturen rten hrtutko - (13. jrduerko testukok) hizkuntz politikren erbkik dibidek Esttu brneko erbkik - Nigerin (14. jrduer) - [Botswnn (12. jrduer)] - Hegofrikn (35. jrduer)